ÜNİTE 1: YLE TANIŞMA Felsefenin Anlamı, Doğuşu; Felsefe, Bilgelik ve Hikmet-Felsefi Düşüncenin Nitelikleri-Felsefe Nedir? UYGULAMA TESTİ 1 ASF 1. Felsefe, bilgeliği incelemedir. (Rene Descartes) Felsefe, neleri bilmediğini bilmektir. (Sokrates) Felsefe, genelleştirilmiş bir matematiktir. (Immanuel Kant) Bu bilgilerden aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Felsefenin öncelikli konusu varlığın özü ve anlamıdır. B) Felsefe insan hayatının anlamını sorgular. C) İnsan felsefi düşünme yöntemini öğrenmelidir. D) Her düşünürün felsefe yapma tarzı farklıdır. E) Felsefenin kesin ve nesnel bir tanımı olamaz. 2. Filozof din konusunu ele aldığında bir kişinin veya belirli bir şehirde yaşayan insanların ya da herhangi bir toplumun dinini konu edinmez. Buna karşılık tüm insanların din ihtiyacının nereden kaynaklandığını, genel olarak dinin ne anlama geldiğini anlamaya ve açıklamaya çalışır. Bu parçada felsefi düşüncenin hangi özelliği vurgulanmaktadır? A) Rasyonel olma B) Evrensel olma C) Mantıksal olma D) İrdeleyici olma E) Bütüncü olma 3. Felsefe nedir? sorusuna Sokrates, Neleri bilmediğini bilmektir. ; Platon, Gözlenebilir gerçeklikle değil, duyularımızla algıladığımız nesnelerin genel ve soyut ilk örnekleriyle ilgilenen disiplindir. ; Aristoteles, Gerçekliği gözlenebilir nesneleri genel olarak ele alan ve bilimlerin devamı durumundaki disiplindir. cevabını vermiştir. Bu parça, felsefi düşüncenin aşağıdaki özelliklerinden hangisini örneklendirir? A) Birikimli olma B) Eleştirel olma C) Tutarlı olma D) Öznel olma E) Refleksif olma 4. Yaşımız büyüdükçe dünyaya hayret etme yeteneğimizi yitiriyoruz. Başka bir deyişle dünyayı sıradan ve alışılmış olaylar ve olgular bütünü olarak görmeye başlıyoruz. Filozofların bizde yeniden canlandırmaya ve güçlendirmeye çalıştığı şey, küçüklüğümüzde var olan ama sonra kaybettiğimiz bu özelliğimizdir. Parçaya göre filozofların insanlarda canlandırmaya ve güçlendirmeye çalıştığı şey aşağıdakilerden hangisidir? A) Tutarlı düşünme B) Kuşku duyma C) Merak etme D) Sistemli düşünme E) Birikimli olma 5. Her şeyi olduğu gibi kabul eden, merak etmeyen, kendisine sunulanlarla yetinen insanlar için felsefe söz konusu olamaz. Felsefi düşünce, hayatı bütün boyutlarıyla görmeyi ve sorgulamayı bilen bir zihnin ürünüdür. Buna göre felsefi düşüncenin kaynağında aşağıdakilerden hangisi bulunmaktadır? A) İnsanın akıl sahibi olması B) İnsanın varlığa ve hayata ilişkin sorular sorması C) Evrendeki varlıkların insanın ilgisini çekmesi D) Toplum hayatında bazı sorunların olması E) İnsanın kendisini tanımak istemesi 6. Filozof, ne kadar akla uygun görünürse görünsün her iddia karşısında eleştirici tutumunu sürdürür. Bu yüzden de felsefi düşünce yaşamı tüm boyutlarıyla görmek ister, açık ve sorgulayıcıdır. Konusu olan her alandaki bilgiyi, inancı, görüşü, âdeti ve benzeri yaklaşımları eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirir. Felsefe bilgisi, hiçbir bilgiyi olduğu gibi kabul etmeyen eleştirel bir tavrın ürünüdür. Bu parçada felsefi düşüncenin hangi özelliği vurgulanmaktadır? A) İrdeleyici olma B) Kapsamlı olma C) Tutarlı ve sistemli olma D) Göreli olma E) Varlığın özüne yönelme 1
UYGULAMA TESTİ 1 7. Felsefe hiçbir konuda son sözü söylemez. Bundan dolayı felsefede sistemler ve farklı görüşler yan yana bulunur ve İlk Çağ filozoflarını uğraştıran bir sorun, günümüz filozoflarını da uğraştırabilir. Bu durum, felsefi düşüncenin hangi özelliğinin göstergesi olabilir? A) Akla dayandığının B) Eleştirel olduğunun C) Merak duygusundan kaynaklandığının D) Kesinlikten yoksun olduğunun E) Bütüncü olduğunun 10. Felsefede, başlangıcından bugüne evreni bilme problemi yanında insanı bilme ve tanıma problemi de yer almıştır. Ayrıca felsefe, var olanın yanında olması gerekenle de ilgilenmiş, hayatın anlamını ve kendimize ne gibi amaçlar belirlememiz gerektiğini de araştırmıştır. Bu parçada felsefenin hangi yönünden söz edilmiştir? A) Kaynağından B) Yönteminden C) Doğuşundan D) Alt dallarından E) Konusundan 8. Felsefe bilgiyi ele aldığında en doğru bilginin, ahlakı ele aldığında en iyi davranışın, hayatı ele aldığında en anlamlı ve değerli olanın, sanatı ele aldığında en güzel olanın ne olduğunu sorar ve onu ortaya koymaya çalışır. Bu parçada felsefi düşüncenin hangi özelliği vurgulanmıştır? A) Akla dayalı olma B) Birikimli olma C) Sorgulayıcı olma D) İdeal olanı araştırma E) Kapsamlı olma 9. Felsefe, bilgiyi sevmektir ve merakla başlar. Felsefi düşünce ise bu merak sonucu girişilen sorgulama etkinliği ile ortaya çıkar. İnsanın kendisini, varlığı, evreni, olayları, olguları sorgulamak, bunlara neden ve niçin sorularını sormak felsefi düşüncenin gelişmesinin temel koşuludur. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi vurgulanmaktadır? A) Felsefenin temelinde insanın kendisini ve varlığı bilme isteği vardır. B) Felsefe ele aldığı konuların özüne yönelir. C) Varlığın özünü merak etmeyen kişi felsefeyi anlayamaz. D) Felsefi düşünce belirli sorularla gelişir. E) Felsefenin soruları genellikle değişmez fakat cevapları değişir. 1-E 2-B 3-D 4-C 5-B 6-A 11. Sokrates e göre bilgelik kendini tanımak, Stoacılara göre doğaya uygun yaşamak, ahlaklı ve örnek insan olmak, Farabi ye göre insanın eşyanın gerçeğini tam anlamıyla anlayabilecek olgunluğa ermesi durumu dur. Buna göre bilgelik için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Varlığın özünü araştırmaktır. B) İnsanın meraklarını gidermektir. C) İnsanın varlığın mümkün olan tüm bilgilerine ulaşabilmesidir. D) Kesin bir anlamı ve tanımı yoktur. E) İnsanın, kendisine doğru bir hayat tarzı belirlemesidir. 12. Felsefeye ilişkin aşağıdaki yargılardan hangisi doğru değildir? A) Felsefe insanın evren karşısındaki merak ve hayretinin ürünüdür. B) Felsefe insanın sorularla başlayan ve cevaplarını soruların takip ettiği bir düşünce serüvenidir. C) Filozofun ortaya çıkış nedeni, toplumsal sorunlara çözüm bulma isteğidir. D) Filozof sistemini oluştururken bilimlerin verdiği bilgilerden faydalanmalıdır. E) Filozofun verdiği cevaplar değil, üzerinde durduğu sorular daha önemlidir. 7-D 8-D 9-A 10-E 11-D 12-C 2
ÜNİTE 1: YLE TANIŞMA Felsefenin Anlamı, Doğuşu; Felsefe, Bilgelik ve Hikmet-Felsefi Düşüncenin Nitelikleri-Felsefe Nedir? UYGULAMA TESTİ 2 ASF 1. Felsefe aynı zamanda bir pedagojidir. Çünkü bilgelik, bir başkasına iletildiği ve paylaşıldığı zaman bilgeliktir. Bu parçaya göre Felsefe nedir? sorusunun cevabı aşağıdakilerden hangisi olmalıdır? A) İnsanlara merak ettikleri konuları açıklamaktır. B) İnsanların dikkatlerini insan ve evrenle ilgili konulara çekmektir. C) İnsanları varlığın bilgisi konusunda eğitmektir. D) Toplum sorunlarına çözüm önerilerinde bulunmaktır. E) Varlığı ve insanı eleştirel ve bütüncü bir bakış açısıyla ele almaktır. 2. Akdeniz kültür çevresinin ilk filozofu kabul edilen Milet li Thales e göre, her şey sudan oluşmakta ve yine suya dönüşmekteydi. Thales bunları söylerken bir filozof, 28 Mayıs 585 yılında güneşin tutulacağını haber verirken bir astronomdu. Philosophia sözcüğünü ilk kullanan ve kendisinin bilge değil filozof olduğunu söyleyen Pythagoras aynı zamanda bir matematikçiydi. Yine İlk Çağ ın büyük filozoflarından Platon, kurduğu Akademia nın kapısına Geometri bilmeyen buradan içeriye girmesin. diye yazdırmıştı. Bu parça aşağıdakilerden hangisini desteklemek için kullanılabilir? A) Felsefenin bilimden bağımsız olduğunu B) Felsefenin ilk başlangıcında bilimle iç içe olduğunu C) Filozofların felsefi birikimden faydalandığını D) Felsefenin bilimden faydalandığını E) Felsefenin bilimsel nitelik kazanması gerektiğini 3. Felsefeye yapılan eleştirilerin en önemli nedeni felsefenin aşağıdaki özelliklerinden hangisi olabilir? A) Her türlü görüş ve düşünceyi eleştirmesi B) Akla dayalı olması C) Cevaplardan çok soruların önemli olması D) İnsan, toplum ve evren konularını ele alması E) Sürekli olarak arayış içinde olması 3 4. Her felsefi düşünce, o düşünceyi ortaya koyan filozofun kişisel çabalarıyla vardır. Hem farklı felsefi sistemlerin çokluğu hem de aynı felsefi sistem içinde farklı görüşlerin varlığı bunun bir göstergesidir. Yani her felsefi görüş, belli bir filozofa ait olup kişisel bir karaktere sahiptir. Bu parçada felsefi düşüncenin hangi özelliği vurgulanmaktadır? A) Sorgulayıcı olma B) Sistemli olma C) Genelleyici olma D) Rasyonel olma E) Öznel olma 5. Wittgenstein ileriki yaşlarında, daha önce dil üzerine ortaya koyduğu bazı fikirlere tümüyle karşıt görüşler ileriye sürmüştür. Bu parça felsefi düşüncenin hangi özelliğini örneklendirir? A) Eleştirel olma B) Birikimli olma C) Rasyonel olma D) Esnek olma E) Refleksif olma 6. Filozof, evrende kimsenin problem olarak görmediğini problem olarak görür, kimsenin sormadığı şeyi sorar, düşünür, tartışır. Örneğin, hepimiz köpeğin bir su birikintisinden su içmesini görmüş fakat ilgilenmemişizdir. Fakat Sokrates, bir su birikintisinden su içmek isteyen köpeğin birkaç defa suyu içmek için eğildiğini fakat içmeyip oradan uzaklaştığını, ancak sonraki gelişinde suyu içtiğini gözlemlemesi üzerine bu konuyu düşünür ve şöyle der: Köpek suya ilk birkaç bakışında kendi gölgesinden korktuğu için su içememiştir. Fakat korkularını yendiğinde su içebilmiş, sorununu çözebilmiştir. İnsan da böyledir.. Bu parçada filozofun hangi yönü üzerinde durulmaktadır? A) Mantıklı ve sistemli düşünmesi B) Düşünmenin her aşamasından zevk alması C) Evrendeki her şeyi sorgulaması D) Aklına büyük bir güven duyması E) Basit görünen konularda bile düşünmesi
UYGULAMA TESTİ 2 7. Aşağıdakilerden hangisi felsefi düşüncenin özelliklerinden değildir? A) İnsanın bilme ihtiyacını karşılama B) Kuşkucu ve eleştirel olma C) Kesin bilgiler ortaya koyma D) Mantık ilkelerine bağlı kalma E) İlerlemeden yoksun olma 10. Felsefi düşünce, kaynağında çeşitli duyusal veriler ve gözleme dayanan bulgular olsa bile onları aşan, yoğun bir düşünsel etkinliğin ürünüdür. Bu düşünceler, sistemli bir bütün oluşturacak şekilde birleştirilir. Böylece felsefi bilgi, birbirini tamamlayan kavramların, yargıların ve çıkarımların düşünme gücünü araç gibi kullanarak bir araya getirilmesi çabasıyla ortaya çıkar. Bu parçada felsefi düşüncenin hangi özelliğinden söz edilmiştir? 8. Felsefe, bilginin nasıl mümkün olabileceğini öğrenme çabasıdır. (Immanuel Kant) Felsefe, bütün bilimleri birleştiren bir bilimdir. (Auguste Comte) Felsefe, duyularla algılanabilen gerçeklikle değil, onların genel ve soyut ilk örnekleriyle ilgilenen disiplindir. (Platon) Bu açıklamalar aşağıdaki felsefe sorularından hangisine cevap niteliğindedir? A) Felsefi düşünme yöntemi nedir? B) Felsefenin faydaları nelerdir? C) Felsefenin anlamı nedir? D) Felsefe nasıl doğmuştur? E) Felsefe-bilim ilişkisi nedir? A) Birikimli olma B) Kapsamlı olma C) Eleştirel olma D) Sentezci olma E) Refleksif olma 11. Filozof, sistemini oluştururken eline kalemi alıp hemen düşündüklerini yazmaya başlamaz. Önce zihnini meşgul eden problemi açık seçik belirler. Sonra bu konuda yaptığı gözlemlere, yaşadıklarına, birikimlerine müracaat eder. Bununla da kalmaz, zihnindeki problemle ilgili tarihsel süreçte ortaya konan görüşleri dikkatle inceler, eleştirir. Bunların sonunda zihnindeki problemle ilgili görüşleri netleşmeye başlar ve son safhada ise kağıdı ve kalemi alarak bu görüşleri kaydeder. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi açıklanmaktadır? 9. İnsanın kendisine ve evrene ilişkin edindiği tüm bilgilerin kaynağında onun bu konulara ilişkin bilme isteği bulunur. Aristoteles İnsan, doğal olarak bilmek ister. der. İnsan ne kadar bilgi sahibi olursa olsun ve bu bilgi ona ne kadar maddi ve manevi alanda faydalı olursa olsun, insan; bildiğiyle yetinmeyecek ve bilgisini daima geliştirmek isteyecektir. Bu parçayı aşağıdakilerden hangisi en iyi özetler? A) İnsanın varlığa ilişkin güçlü bir bilme isteği vardır. B) İnsan sürekli değişen ve gelişen bir varlıktır. C) Tarihsel süreçte insan bilgisi sürekli gelişmiştir. D) İnsanın edindiği bilgilerin kaynağında tüm insanların belirli payları vardır. E) İnsan daima daha doğru bilgiye yönelik adım atmıştır. 1-C 2-B 3-A 4-E 5-D 6-E A) Filozofun kim olduğu B) Felsefi düşüncenin amacı C) Felsefi düşüncenin yöntemi D) Felsefi düşüncenin oluşum süreci E) Felsefi düşüncenin işlevleri 12. Aşağıdakilerden hangisi felsefi bilginin özelliklerinden değildir? A) Aklın birleştirici gücüne dayanma B) Nesnel yöntemlerle elde edilme C) Genelleyici olma D) Filozoftan filozofa değişme E) Mantıklı ve sistemli olma 7-C 8-C 9-A 10-D 11-D 12-B 4
ÜNİTE 1: YLE TANIŞMA Felsefenin Anlamı, Doğuşu; Felsefe, Bilgelik ve Hikmet-Felsefi Düşüncenin Nitelikleri-Felsefe Nedir? ANALİZ TESTİ ASF 1. Felsefe, bilginin nasıl mümkün olacağını öğrenmektir. (Kant) Felsefe, varlık üzerine düşünmektir. (Heidegger) Felsefe, varlığa ve insana ilişkin bir araştırma yolculuğudur. (Karl Jaspers) Bu bilgiler aşağıdaki felsefe sorularından hangisine cevap niteliğindedir? A) Felsefe nasıl doğmuştur? B) Felsefe-bilim ilişkisi nedir? C) Felsefi düşünme yöntemi nedir? D) Felsefi temellendirme nedir? E) Felsefenin anlamı nedir? 2. Aşağıdakilerden hangisi felsefi düşüncenin özelliklerinden değildir? A) Varlığı bütün olarak ele alma B) Rasyonel olma C) Genel geçer olma D) Eleştirel olma E) Varlığın özüne yönelme 3. Filozof saf doğruyu arar, bundan dolayı felsefi düşünce bir tür özgürlüğe kavuşmadır; en mükemmel ve özgürce yapılan sanatsal bir etkinliktir. yargısında filozofun hangi özelliğine işaret edilmiştir? A) Bilmek için bilmek isteme B) Her türlü görüşü eleştirme C) Varlığı bütün olarak ele alma D) Tutarlı ve sistemli düşünme E) Varlığın özüne yönelme 4. Bilgelik, erdemli olmaktır. Bilgelik, aklı kullanarak duygulara hâkim olmaktır. Bilgelik, akla uygun davranmaktır. Bilgelik, insanın gücü nispetinde eşyanın hakikatini bilmesidir. Bu açıklamalar aşağıdaki sorulardan hangisine cevap niteliğindedir? A) Bilge insan nasıl yaşar? B) Bilgeliğin anlamı nedir? C) Bilge insan nasıl düşünür? D) Kimler bilge olabilir? E) Bilge insanlar nasıl anlaşılabilir? 5. Felsefi düşünce, doğruları akıl yoluyla bulmaya çalışan, bilgeliği elde etmeye yönelen bir çabayı temel alır. Onun için felsefede bitip tamamlanmış bir bilgi söz konusu değildir. O, doğrulara ulaştığı zaman bile onları sorgular ve aşmayı dener. Bu nedenle filozoflar ileri yaşlarında bile bu arayışlarına devam ederler. Bu parçadan felsefi düşünce için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Kaynağı akıldır. B) Bilgeliğe ulaşma amacı güder. C) Kesinlikten yoksundur. D) Eleştiricidir. E) Birikerek ilerler. 6. Okulda zayıf not vermesiyle ünlenen felsefe öğretmeni, sınıfta yapacağı yazılı için sandalyesini kaldırıp masanın üzerine koydu ve Çocuklar, şimdi sorumu soruyorum. dedi. Sandalyenin var olmadığını kanıtlayınız. Ancak sınav kâğıtlarını okuduktan sonra ününe gölge düşüreceğini bilmesine rağmen kendisini ilk defa bir öğrencisine tam not vermek zorunda hissetti. Öğrencinin sınav kâğıdında şu iki sözcük yer alıyordu: Hangi sandalyenin? Bu parça felsefi düşüncenin hangi özelliğini örneklendirir? A) Eleştirel ve sorgulayıcı olma B) Birikimli olma C) Tutarlı ve sistemli olma D) Merak duygusundan kaynaklanma E) Varlığın özüne yönelme 5
ANALİZ TESTİ 7. Düşünen insan, şu karmaşık dünyada tutunacak sağlam bir dal, basacak sağlam bir toprak aramak isteğiyle felsefeye yönelir. Felsefe, insanı tüm sorunları karşısında sorgulayıcı ve tartışmacı kılar. Ona bireysel ya da toplumsal anlamda çıkış yolları bulma konusunda eleştirel düşünmeyi öğreterek yardımcı olur. Bu nedenle de insanoğlu, bazı önemli sorunlarını felsefeden yararlanarak tartışmıştır. Yaşayan ve akıl sağlığı yerinde olan her insanın düşündüğü her konu az veya çok felsefeyle ilgilidir. Bu parçada felsefeyle ilgili aşağıdakilerden hangisi vurgulanmaktadır? A) Ele almadığı hiçbir problemin olmadığı B) Her türlü probleme en doğru çözüm yollarını önerdiği C) İnsanın düşünme yeteneğini geliştirdiği D) İnsanın gerçeği arama çabalarından doğduğu E) Bireyin topluma uyumuna yardımcı olduğu 10. Platon, yaşadığı çağda var olan toplum düzeninin olumsuzluklarından yola çıkarak, düşüncede ideal bir toplum düzeni tasarlamış olan ilk filozoftur. O, hocası Sokrates, dönemin egemen yöneticileri tarafından haksız bir biçimde mahkûm ve idam edildiği için, böyle bir yola gitmiştir. Bu parça aşağıdakilerden hangisini örneklendirir? A) Filozof toplum sorunlarına çözüm önerilerinde bulunur. B) Felsefi düşünce bilimsel buluşlardan ve toplumdan etkilenir. C) Felsefi düşünce elverişli ortamlarda gelişebilir. D) Filozof bireysel değil, evrensel konular üzerinde durur. E) Felsefi düşünce filozofun deneyimlerinden etkilenir. 8. Bir düşünüre göre, insan aklını sınırlayan bazı zindanlar vardır. Bu zindanların birincisi aklın kendi imkan ve sınırlarıdır. Akıl ancak belli konuları bilebilir. İkinci zindan, kişinin gördükleri, yaşadıkları, okudukları, düşündükleridir. Üçüncü zindan ise insanın içinde yaşadığı toplumun kültürü ve düşüncesidir. İnsan aklı, bu saydıklarımız çerçevesinde düşünebilir. Bu parça felsefi düşüncenin hangi özelliğini zayıflatabilir? A) Mantıksal ve sistemli olma B) Varlığı bütün olarak ele alma C) Varlığın özüne yönelme D) Rasyonel olma E) Evrensel konuları ele alma 9. Felsefe bilgilerinin doğruluğunun veya yanlışlığının araştırılması, soruşturulması söz konusu değildir. Çünkü felsefe bilgileri, bilimlerin sonuçlarında olduğu gibi yasalara ulaşmayı amaçlayan bilgiler değildir. Felsefe bilgileri, sonuçları bakımından bilimlerde olduğu gibi kanun niteliğinde olmayıp varsayımlı olma niteliğindedir. Bu parçada felsefi düşüncenin hangi özelliği vurgulanmaktadır? A) Tutarlı bir bütün oluşturma B) Birikimli olma C) Öze ve anlama yönelik olma D) Kesinlikten yoksun olma E) Eleştirel olma 1-E 2-C 3-A 4-B 5-E 6-A 11. Aristoteles e göre hakikati bilmek bir bakıma kolay, bir bakıma zordur. Çünkü kimse ne tam olarak hakikate erişebilir ne de tamamıyla ondan uzak kalabilir. Her filozof, doğa üzerine söyleyecek bir şey bulur. Onların tüm düşüncelerinin toplamı verimli sonuçlar doğurabilir. Koskoca kapıya kim ok atar da vuramaz. atasözü hakikat için de geçerlidir. Böyle gözden geçirince bu, kolay bir incelemedir. Fakat bir hakikati toplu olarak elde ederiz de onun, hedefimiz olan belli bir bölümüne erişemeyiz. Bu da işin güçlüğünü gösterir. Aristoteles bu parçada aşağıdakilerden hangisinin üzerinde durmaktadır? A) Filozof olmanın yöntemi B) Hakikati bilmenin farklı yönleri C) Hakikatin önemi ve değeri D) Doğrunun anlamı ve ölçütü E) Hakikatin insanı nasıl dönüştüreceği 7-D 8-C 9-D 10-E 11-B 6
ÜNİTE 1: YLE TANIŞMA Felsefenin Anlamı, Doğuşu; Felsefe, Bilgelik ve Hikmet-Felsefi Düşüncenin Nitelikleri-Felsefe Nedir? SENTEZ TESTİ ASF 1. Felsefe bir yolculuğa, bir yürüyüşe benzetilebilir. Bir arayış yolculuğudur o. Kimilerine göre bitmeyen bir yolculuktur. Filozoflar ölür ama felsefe, insan var olduğu sürece ölmez. Felsefe, kendi gönüllülerinin yürüyüşüyle bilimin, sanatın, inancın kesiştiği alanlarda kendi geleneği içinde geleceğe taşınır. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Felsefe, uzun soluklu bir yolculuktur. B) Felsefi yolculuğun temelinde insanın merakları vardır. C) Felsefenin varlığı, insanın varlığına bağlıdır. D) Felsefe, kendine ait bir geleneğe sahiptir. E) Felsefi düşüncenin sonu yoktur. 2. Antik Yunanlılar, bugün filozof dediğimiz insanlara, özellikle Protagoras tan önce sophos yani hakîm diyorlardı. Hakîm, bütün bilgileri kendisinde bulunduran, yani hikmet sahibi insan anlamına geliyordu. Buna göre hakîm sözcüğü aşağıdaki sözcüklerden en çok hangisiyle ilişkilendirilebilir? A) Bilge B) Bilim insanı C) Eğitimci D) Arkhe E) Lider 3. Felsefe bir tür bilgeliktir. Bilge kişi, varlığı görmeye ve anlamaya çalışan kişidir; o, yılmadan araştırır. Böylece geçmişin bilgisinden giderek geleceğin sezgisine ulaşmak için çabalar. Buna göre bilgelik, bilgi edinme konusunda çok yönlü bir ilgi alanı oluşturur. Fransız düşünürü Andre Gide bilge kişinin arayıcı gücünü göstermek için şöyle demiştir: Her gün yeni olsun gördüğün, bilge kişi her şeye şaşan kişidir. Parçaya göre bilge kişinin aradığı şeyi aşağıdakilerden hangisi tam olarak ifade eder? A) İnsan olmanın anlamı B) Gerçeğin bilgisi C) İnsanı insan yapan değerler D) Hayatın anlamı E) Ölümden sonraki hayat 4. Kant tan bu yana kritisizm deyimi, bilgi teorisini bütün felsefe araştırmalarına temel yapmak anlamında kullanılmıştır. Kritisizm, her şeyden önce bilginin kaynaklarını ve değerini tespit etmek için insanın bilgi edinme güçlerini eleştiri süzgecinden geçirir. Böylece kesin bilgi elde etmenin yollarını arar. Bu parça felsefi düşüncenin aşağıdaki özelliklerinden en çok hangisiyle ilişkilendirilebilir? A) Bütüncü olma B) Sistemli olma C) Mantıksal olma D) Refleksif olma E) Rasyonel olma 5. Wittgenstein a göre dış dünya, kelimeler ve önermelerle sınırlıdır; varlığı önermelerle ifade edemezsek onun bir anlamı olmaz. Bu bakımdan dilin yapısı, düşünceye de sınır koymuş olur. Neticede bu sınırlar dışında kalanlar anlamsızdır ve bir bilgi değeri yoktur. Wittgenstein 1929 dan sonra bu fikirlerin aksine kanaatlere ulaşmış, felsefe tarihinde ilk kez, kendi fikirlerini reddeden filozof olmuştur. Bu ikinci döneminde o, dili bir araç gibi görmüş, önceden reddettiği etik, estetik, dini ve metafizik önermelerin de anlamı olduğunu kabul etmiştir. Bu paragraftan aşağıdakilerden hangisi çıkarılabilir? A) Felsefi düşünce esnek bir yapıya sahiptir. B) Filozof kendisini sürekli olarak eleştirmeli ve yenilemelidir. C) Çözülemeyen bazı felsefi problemler uzun uğraşılardan sonra çözülebilir. D) Felsefenin temel konusu dil ve dile ilişkin problemler olmalıdır. E) Filozof hiçbir zaman çelişik görüşler ortaya koymamalıdır. 6. Felsefenin noktası konmamıştır ve konamaz. yargısıyla aşağıdakilerden hangisi kastedilmiş olabilir? A) Filozofun merak duygusu her zaman canlıdır. B) Filozof güçlü bir merak duygusuna sahiptir. C) Felsefi düşüncede kesinlik yoktur. D) Her felsefi düşüncenin kendine özgü bir yöntemi vardır. E) Tarihsel süreçte felsefe bazı konuları net olarak aydınlatabilmiştir. 7
SENTEZ TESTİ 7. Felsefe herhangi bir kişinin veya toplumun ahlakını değil, tüm insanlığın ahlak problemini ele alır. Filozof bir ülkenin siyasi problemlerini değil tüm insanlığın siyaset problemini inceler. Bu parçada felsefi düşüncenin hangi özelliği vurgulanmıştır? A) Birikimli olma B) Refleksif olma C) Mantıksal olma D) Sistemli olma E) Evrensel olma 10. Tarihsel süreçte Aristoteles in, hocası Platon un çözemediği sorunları çözdüğü ya da Descartes ın Aristoteles i aştığı söylenemez. Bu parça aşağıdakilerden hangisini örneklendirir? A) Felsefe insanın meraklarından doğmuştur. B) Filozoflar birbirlerinin birikimlerinden faydalanmıştır. C) Felsefe ilerleme özelliğine sahip değildir. D) Felsefede kesinlik kazanan bir bilgi felsefenin konusu olmaktan çıkar. E) Felsefenin konu evreni zamanla genişlemiştir. 8. Biyoloji üzerine biyoloji yapılamaz ama felsefe üzerine felsefe yapılabilir. Başka bir deyişle Antik Yunan da felsefenin niçin 5. yüzyılda ortaya çıktığı, bazı insanların neden felsefeye yöneldiği, felsefi düşünceler arasında ne gibi etkileşimler olduğu, felsefe yapma yönteminin ne olduğu ve bu yöntemin nasıl geliştirilebileceği türünden sorular sorulabilir ve cevapları düşünülebilir. Bu parçada aşağıdaki yargılardan hangisi vurgulanmaktadır? A) Felsefe bilim dışı konuları ele alır. B) Felsefi düşüncenin kaynağında belirli bir düşünme tarzı vardır. C) Felsefe kendi anlamı üzerine de sorular sorar. D) Filozof sürekli olarak soru sorar ve onlara cevap arar. E) Felsefe ele aldığı her konunun özüne ve anlamına yönelir. 9. Aşağıdakilerden hangisi felsefi düşüncenin özelliklerindendir? A) Nesnel yöntemlerle elde edilme B) Olgusal olma C) Pratik fayda amacı gütme D) Kesin sonuçlara ulaşma E) Bilmek için bilmek isteme 1-B 2-A 3-B 4-D 5-A 6-C 11. MÖ 5. yüzyılda Yunan toplumunda önemli değişiklikler gözlenmeye başlamıştır. Bu dönemde Yunan toplumu dış ülkelerle yoğun ticari ilişkilere girişmiş, bu ilişkilerle farklı toplumların kültürlerini tanıdığı gibi toplumun belli kesimleri maddi yönden daha iyi bir duruma gelmiştir. Bu etkenlere bağlı olarak bazı kişiler evrendeki olayları açıklamada yeni arayışlara girmiş ve mitolojik inanç ve değerler eski önemini yitirmiştir. Böyle bir ortamda yetişen Thales, kendi gözlemlerine, birikimlerine ve akıl yürütmelerine dayanarak evren yorumuna girişmiş ve böylece felsefi düşünceyi başlatmıştır. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Felsefenin doğuşunda Yunan toplumunun içinde bulunduğu koşullar etkili olmuştur. B) Yunanlıların yabancı kültürleri tanıması felsefenin doğmasına yardımcı olmuştur. C) Antik Yunan da ekonomik refah felsefi düşüncenin doğuşunda etkili olmuştur. D) Yunan toplumunda felsefi düşünce toplumsal sorunlara çözüm arayışları sonunda ortaya çıkmıştır. E) Antik Yunan da felsefi düşüncenin doğuşu, geleneksel değerlerin zayıfladığı bir dönemde gerçekleşmiştir. 7-E 8-C 9-E 10-C 11-D 8