Cargill - Türkiye CargillHaberler Sayý: 3 / Mayýs 2008 Bu sayýda neler var: Baþarýyý fark eden yaklaþým Barbaros Bulutoðlu: Ne yapacaksan onu söyle, ne söylüyorsan onu yap Kapak Konusu: Doðu mutfaðýndan, dünya mutfaðýna!
Cargill - Türkiye CargillHaberler Sayý: 3 / Mayýs 2008 bu sayýda 12 Soya Doðu mutfaðýndan, dünya mutfaðýna 18 TexDesign TM Unlu mamullerde yað kullanýmýný azaltacak Talep tüketiciden, çözüm Cargill den 02 Cargill Türkiye den Liderlik 04 Dünyadan Ýki ödül birden Doðal yaþama büyük destek 06 Ýçimizden biri Tolga Tanrýöver: Müþterimizin ürünlerimizi tercih etmesi için birçok sebep var. Cargill in marka bilinirliliði ve güveni bunlarýn en baþýnda geliyor. 12 Kapak konusu Soya Doðu mutfaðýndan, dünya mutfaðýna! 18 Cargill çözümleri 26 Barbaros Bulutoðlu Ne yapacaksan onu söyle, ne söylüyorsan onu yap! Cargill Türkiye Sosyal Sorumluluk Faaliyet Raporu Talep tüketiciden, çözüm Cargill den 22 Kongre Sanayi-bilim iþbirliði platformu 26 Sohbet 06 Tolga Tanrýöver Çikolatasýna farklý lezzet arayanlar için Kakao tozu Gana dan 30 Cargill Güvenilirliði nin temelinde Bakým var Müþteri zili çaldýðýnda, cevaplayabilmek Koordinasyon Kurumsal Ýletiþim Departmaný adýna Sera BAYSAL sera_baysal@cargill.com Adres Baðlarbaþý, Kýsýklý Caddesi Sarkuysan Ak Ýþmerkezi No: 4 - A Blok 8-9-10-11 34662 Üsküdar / Ýstanbul Tel: 0.216 554 18 00 Faks: 0.216 651 24 17 CargillHaberler, Cargill Türkiye nin tanýtým broþürüdür. Barboros Bulutoðlu: Ne yapacaksan onu söyle, ne söylüyorsan onu yap! 30 Teknoloji Cargill Güvenilirliði nin temelinde Bakým var 32 Ýlkeler Baþarýyý fark eden yaklaþým CargillHaberler - içindekiler 1
Ýnsanlýðý bekleyen saðlýklý, yeterli ve dengeli beslenme sorunlarýnýn çözümüne ortak olmak, katký saðlamak... Ýþte bu noktada Cargill en temel hedefini ortaya koyuyor. Ýnsan beslenmesinde dünya çapýnda lider olmak. Liderlik Günümüz dünyasýnda insan beslenmesi konusunda yaþanan ve gelecekte yaþanmasý muhtemel sorunlar, son derece üzücü olduðu gibi, bir o kadar da düþündürücüdür. Bugün 1,6 milyarý aþkýn insan, çaðýmýzýn en önemli hastalýðý olan obezite problemi ile uðraþýrken, diðer yanda 850 milyon insan her gece aç yatmaktadýr. Rakamlarýn diline baktýðýmýzda, dünyanýn yarýsýna yakýnýnýn beslenme problemleriyle karþý karþýya kaldýðýný görüyoruz. Çözüm konusunda ise gýda üreticileri; bilim adamlarý ve beslenme otoriteleri ile birlikte çalýþmaktalar. Gýda sanayi, hem obezite ve açlýk problemine, hem de deðiþen tüketici beklenti ve ihtiyaçlarýna çözüm üretmeye çalýþýyor. Üretici þirketlerin reformülasyon çalýþmalarýnda geldikleri nokta; fonksiyonel gýdalara iliþkin geliþmeler, Saðlýklý, yeterli ve dengeli beslenme adýna yürütülen tüm aktiviteler ve ürün etiketlerindeki bilgilendirme çabalarýnýn altýnda, hepimiz iyi biliyoruz ki insanlýðý bekleyen bu sorunlarýn çözümüne ortak olmak, katký saðlamak yatýyor. Bu çabalara bakýldýðýnda, bilim-sanayi iþbirliðinin ne denli önemli olduðu ortadadýr. Cargill, insan beslenmesinde dünya çapýnda Lider olma hedefine ulaþmak için, sürekli AR-GE çalýþmalarý yürütüyor ve bu yönüyle gýda üreticisi þirketlerin yaný sýra, gerek dünyada gerekse de Türkiye de gýda biliminin otoriteleri ile sýký bir iþbirliði içinde çalýþýyor. Bunun için -Cargill Gýda Türkiye nin de sürekli yararlandýðý- Amerika ve Belçika daki Cargill Ar-Ge merkezleri, insanlýðýn hizmetinde geceli gündüzlü çalýþýyor ve yýllýk 220 milyon dolarý aþan bir bütçe, sadece gýda sektörü Ar-Ge sine ayrýlýyor. Cargill in Ar-Ge merkezlerinin bilimsel çalýþmalarý sonucunda üretilen yüksek teknolojili, saðlýklý ve güvenilir hammaddeler, geliþen gýda sanayimizin ürün reformülasyonlarý ve ham madde ihtiyaçlarýna hýzla yanýt veren Cargill Gýda Türkiye tarafýndan müþterilerine sunuluyor. Gýda sanayicimiz, kalp saðlýðýný koruyan Coro- Wise dan, unlu mamullerde yað oranýný yarý yarýya azaltan TexDesign a kadar birçok yeni ürünle tanýþýyor. Beslenme, insanlýðýn ortak yaþamsal paydasý. Böyle yaþamsal bir alanda Lider olmak ise kolay deðil! Bu sadece, çok çalýþanlarýn, çok araþtýranlarýn ve fark gözetmeden paylaþanlarýn baþarabileceði bir þey! Esen kalýn CargillHaberler - Cargill Türkiye den 3 Cargill Türkiye, den
Dünyadan Kurumsal sorumluluða ödül Cargill Çin, Shangai da bulunan Amerikan Ticaret Odasý tarafýndan Kurumsal Sorumluluk Ödülü ne layýk görüldü. Öðrencilerle iþbirliði içine giren Cargill, Kuzey Batý Çin de bulunan topluluklar için sürdürülebilir geliþim programlarý yapmak adýna üniversite öðrencilerinden oluþan takýmlara danýþmanlýk ve fon saðlamak amacýyla çalýþtý. Yapýlan bu çalýþmalar büyük takdir kazandý. Çin Tüm Latin Amerika nýn ilk üçünde Cargill Hewitt Associates; RBL Grup, Fortune Magazine tarafýndan toplanan, Liderlik Konusunda En Ýyi Global Þirketler listesinde Latin Amerika da ilk üçe girdi. Firmalarýn liderlik uygulamalarý, þirket ünü, liderlik kültürü ve deðerleri, iþ performansý konularýnda deðerlendirildiði bu liste için dünya çapýnda 550 dan fazla þirket analiz edildi. Latin Amerika Ýki ödül birden Cargill Vietnam a, Vietnam hükümetinden iki deðerli ödül. Kazanýlan Altýn Tarým Ödülü, Tarým Bakanlýðý tarafýndan, Eðitim Tanýtma Ödülü de Eðitim ve Öðretim Bakanlýðý tarafýndan verildi. Böylece Cargill in Vietnam ýn kýrsal bölgelerinde okul inþasýndaki ve Vietnam çiftçilerine çiftlik hayvanlarý ile ilgili eðitim verme konusundaki hassasiyeti ve yoðun çalýþmasý ödülle desteklenmiþ oldu. Vietnam Doðal yaþama büyük destek Cargill, Doðal Yaþamý Koruma Derneði (WCS) ile insanlar, hayvanlar ve vahþi yaþam arasýndaki saðlýk baðlantýlarýný inceleme konusunda küresel çabalara destek olmak amacýyla bir ortaklýk kurdu. Endonezya ve Vietnam da Kuþ Gribi için global bir denetim aðý kurmak ve Brezilya da hayvan saðlýðýný korumak için WCS tarafýndan baþlatýlan iki projeye 1.5 milyon dolar kaynak saðladý. Cargill Global Gýda Güvenliði Baþkaný Mike Robach, Brezilya da hayvan, evcil hayvan ve vahþi yaþam arasýndaki saðlýk baðlantýlarýný incelemek için WCS nin baþlattýðý yeni bir projeye de fon saðlayacaklarýný kaydetti. Asya 4 CargillHaberler - Dünyadan CargillHaberler - Dünyadan 5
Tolga Tanrýöver Çikolatasýna farklý lezzet arayanlar için Kakao tozu Gana dan Cargill, çok yakýnda Gana'da açýlacak kakao kýrma fabrikasýnda üreteceði kakao tozuyla, Gana çekirdeklerinin lezzetli, çikolatamsý tadýný müþterilerine sunmayý hedefliyor. Yapýmý devam eden fabrikanýn 2008 sonunda üretime geçmesi planlanýyor. Ýçimizden biri Kakao üreticisi ülkelerde oluþturduðu muazzam altyapýsý ve organizasyonu sayesinde en nefis çikolatalar ve kakao ürünleri için vazgeçilmez olan yüksek kaliteli çekirdekleri satýn alan Cargill, Gana ya fabrika kuruyor. Sohbet konuðumuz Cargill Gýda Satýþ ve Pazarlama Müdürü Tolga Tanrýöver, Cargill in bu yýl sonunda tamamlanacak olan yatýrýmýný ve çikolata sektörümüzün son yýllarda yaþadýðý büyük çýkýþý göz önünde bulundurarak, Cargill Kakao Ürün Grubu nu yeniden yapýlandýrdýklarýný söylüyor. Bisküvi, þekerleme ve çikolata sektörlerinin son yýllarda büyük bir ataða geçtiðini görüyoruz. Özellikle çikolata sektörümüz, üretim ve ihracatýný arttýrarak dünyada da ismini duyurmaya baþladý diyen Tanrýöver, bu geliþimin sürekliliði adýna Türkiye deki satýþ ve pazarlama stratejisinde Cargill Kakao ürünlerini ön plana çýkarmayý hedeflediklerini belirtiyor. Böylece, deðiþken bir piyasa yapýsýna sahip kakao dünyasýnda, müþterilerimize tutarlýlýk ve üretimlerinde süreklilik imkaný sunmayý amaçlýyoruz diyerek sektörün yakaladýðý yükseliþ trendini korumayý hedeflediklerini vurguluyor. Ýþletme üzerine MBA yaptýktan sonra, 1998 yýlýnda Cargill de Glikoz Satýþ Yöneticisi olarak iþe baþlayan Tanrýöver, bugün Satýþ ve Pazarlamanýn baþýndaki isim. Satýþýn baþýndaki isim olarak soruyoruz Tolga Bey e; Cargill Türkiye yi rakiplerinden farklýlaþtýran ve bir adým öne çýkaran nedir?. Hiç düþünmeden cevap veriyor; Ýleri teknoloji ile üretilmiþ saðlýklý ham madde ve Cargill markasýna duyulan güven. Hemen ardýn- dan ekliyor; Ama iþimiz bununla da bitmiyor. Müþterimize ürünü tanýtmaktan, müþteri proseslerinin geliþtirilmesine varýncaya kadar çok geniþ bir organizasyonumuz ve teknik destek hizmetimiz var. Cargill Türkiye ne gibi ürünler pazarlýyor? Bu ürünler hangi sektörlere hitap ediyor? Baþta gýda sektörü olmak üzere, Türk ekonomisine yön veren birçok sanayiye ham madde üretiyoruz. Türkiye deki üretimimiz dýþýnda sanayinin ihtiyaç duyduðu farklý ham maddeleri de diðer Cargill fabrikalarýndan veya dünya piyasalarýndan uygun koþullarda ithal ederek pazara sunuyoruz. Özellikle gýda ham maddesi üretimimizle oldukça kapsamlý bir portföyü müþterilerimize sunuyoruz. Ürün yelpazemiz içerisinde glikoz-fruktoz þuruplarý, niþastalar, soya proteinleri, aroma ve meyve suyu konsantreleri; kakao tozu, yaðý ve likörü; lesitin, gumlar bulunuyor. Bu ürünler gýda sanayinde gazlý içecek, bira, meyve suyu, bisküvi ve þekerleme, ketçap/mayonez, hazýr çorba, dondurma ve daha birçok alt sektör tarafýndan ham madde olarak kullanýlýyor. Ayrýca, özellikle niþasta bazlý þeker üretimimiz esnasýnda, mýsýrdan niþasta ve þurup elde edilirken meydana çýkan kepek, öz ve gluteni, yem sanayimizin kullanýmýna sunuyoruz. Yem ürünlerimiz, süt ve besi hayvanlarý, kümes hayvanlarý ve balýklarýn beslenmesinde; Mýsýr özleri ise mýsýr yaðý üretiminde kullanýlýyor. Yakýnda Gana'da açýlacak kakao kýrma fabrikamýzda üreteceðimiz tozlarýmýzla, Gana çekirdeklerinin lezzetli, çikolatamsý tadýný müþterilerimize sunabileceðiz. Tolga Tanrýöver 6 CargillHaberler - Tolga Tanrýöver CargillHaberler - Tolga Tanrýöver 7
Bunlarýn dýþýnda, alçýpan, oluklu mukavva, tutkal, yapý kimyasallarý, ilaç gibi gýda dýþý sektörlere de geniþ ürün yelpazemizle hizmet veriyoruz. Cargill Gýda Türkiye nin pazarladýðý ürünlerin ekonomimiz ve dolayýsýyla gýda sektörü için önemi nedir? Gýda sanayinin olmazsa olmazý pek çok ham maddeyi yüksek teknoloji ile üretiyoruz. Ürün portföyümüzde bulunan glikoz þuruplarý, þekerleme, bisküvi ve unlu mamuller, iþlenmiþ hazýr gýdalar, reçel, helva, dondurma, bira ve Türk tatlýlarýnýn çoðu uygulamasýnda kullanýlýyor. Yüksek fruktoz içeren þuruplarýmýz, meþrubat endüstrisinde þekerin ikamesinde, unlu mamuller ve bisküvilerde ise renk verici olarak kullanýlmaktadýrlar. Doðal niþastalar, birçok gýda uygulamasýnda kývam verme, jelleþtirme ve viskozite ayarlamalarýnda kullanýlmaktadýr. Bu konuda müþteri uygulamalarýnýn geliþtirilmesi için teknik destek hizmeti de veriyoruz. Modifiye niþastalar, günümüzün modern gýda üretim þartlarýnýn gereksinimlerini karþýlamak üzere geliþtirilmiþ çok fonksiyonlu katký maddeleridir. Bu tip ürünler gýdanýn dokusal yapýsýnda iyileþtirmeden, kaliteli görünümünün arttýrýlmasýna, mükemmel stabiliteye eriþmesine kadar ürünlerin genel kalitesinin arttýrýlmasý için kullanýlmaktadýrlar. Cargill Gýda Türkiye nin ürünlerini gýda sanayicisi neden tercih ediyor? Müþterimizin ürünlerimizi tercih etmesi için birçok sebep var. Cargill in marka bilinirliði ve güveni bunlarýn en baþýnda geliyor. Ayrýca yaygýn daðýtým aðýmýz ve lojistik hizmetlerimiz ile zamanýnda teslimat yapýyoruz. Gýda güvenliði ve hijyen standartlarýna her safhada dikkat ederek, yüksek teknolojili ürünler üretiyoruz. Ayrýca Cargill, dünya çapýnda güvenli gýda tedarik edilmesini saðlama amacýyla düzenlenmiþ olan ISO 22000:2005 (Gýda Güvenliði Yönetim Sistemi) standardýna sahip. Gýda güvenliði için tehlike oluþturabilecek durumlarý belirleyen bu standarda sahip olabilmek için, bazý yükümlülükleri de yerine getirmeniz gerekiyor. Codex Alimentarius prensiplerine uygun bir HACCP Sistemi oluþturulmasý, bir yönetim sistemi kurulmasý, iyi üretim uygulamalarý ve tedarik zinciri içinde etkileþimli iletiþim, ISO 22000:2005 standardý üstlendiðimiz yükümlülükler arasýnda yer alýyor. Böylece, tarladan sofraya tüm süreçte olasý riskler belirliyor ve etkin bir þekilde kontrol altýna alýyoruz. Kontrol altýna alýrken yüksek teknolojinin saðladýðý olanaklardan ve iyi eðitimli, yetkinliði yüksek çalýþanlarýmýzdan faydalanýyoruz. Gururla söylemem gerekir ki; ISO 22000:2005 standardýný Türkiye'de ve dünyada ilk alan firmalar arasýna girerek bu konuya verdiðimiz önemi herkese gösterdik. Pazarladýðýnýz ürünlerin geliþtirmelerini Türkiye de mi yapýyorsunuz? Yoksa dýþarýda geliþtirilmiþ ürünleri Türkiye de üretip mi pazarlýyorsunuz? Cargill in Fransa, Belçika, Hollanda ve Ýspanya da çok ciddi AR-GE merkezleri mevcut. Bu merkezleri kullanýyoruz, ama ayný zamanda Türkiye de, Türk damak tadýna yönelik kendi yaptýðýmýz özel uygulamalarýmýz da var. AR-GE konusuna son derece ciddi ve kapsamlý bir þekilde yaklaþýyoruz. Bu sebeple yeri gelmiþken bu konuyu detaylandýrmak isterim. AR-GE merkezlerimiz ayný zamanda, çalýþanlarýna teknik bilgi ve müþterilerine deðiþen koþullara ayak uydurabilmelerini saðlayacak çözümler götürüyor. Bir Cargill çalýþaný, dünya üzerinde hangi Cargill tesisinde çalýþýrsa çalýþsýn, eðer Araþtýrma, Geliþtirme, Uygulama ve Teknik Servis departmanlarýndan birinde görevli ise "Cargill Teknoloji Ýþ Ailesi"nin doðal üyesi olur. Tüm Cargill tesislerinde, sayýlarý 1.200 ü geçen bu teknoloji grubuna üye olmak, pazara yeni ürünler getirebilmenin teknik yönleri için, meslektaþlarý ile tüm üyelerin güçlü bir bað kurmasýna yardýmcý olur. Ayrýca onlara farklý iþ üniteleri ve farklý coðrafyalar arasýnda fýrsatlar yaratmayý, yeni fikirleri ve ilgi alanlarýný paylaþmayý mümkün kýlýyor. Cargill Teknoloji Ýþ ailesi, daha spesifik çözümler üretebilmek adýna kendi içerisinde 4 gruba ayrýlýyor. Bu gruplardan en büyüðü 900 kiþi ile en çok çalýþan sayýsýna sahip olan Gýda Teknoloji Grubu. Gýda Ýþ Ünitesi olmakla beraber, Cargill Gýda Türkiye bu teknoloji grubunun üyesi. Gerektiðinde istediðimiz uzmanlýk alanýnda herhangi bir Cargill ofisinden yardým alabilmekteyiz. Satýþ stratejiniz nedir? Rakiplerinize göre üstünlükleriniz nelerdir? Müþterilerimize, içinde ihtiyaçlarý olan birçok ham maddenin bulunduðu toplam bir paket sunuyoruz. Rakiplerimiz ise sadece tek bir ürün ile hizmet vermeye çalýþýyorlar. Bizi ayýran önemli özelliklerimizden birinin bu olduðunu düþünüyorum. Bir farklýlýðýmýz da uygulama bazýnda müþterimize sunduðumuz teknik destek hizmeti. Burasý çok önemli, çünkü çok kapsamlý bir organizasyon gerektiriyor ve Cargill Gýda Türkiye bu organizasyona sahip. Ýþi ele alýþ tarzýmýzý anlatmak açýsýndan, bu organizasyon dâhilinde yaptýklarýmýzdan biraz bahsetmek istiyorum. Öncelikle ürünümüzü müþteriye tanýtýyoruz. Bunu laboratuvar ve fabrika denemeleri takip ediyor. Ürünümüzü kullanan müþterilerimize gerek yurt içi, gerek yurt dýþý laboratuvarlarýmýzla Ar-Ge desteði veriyoruz. Ürünün kullanýmý sýrasýnda ortaya çýkan teknik problemlerin çözümü; ürün geliþtirme ve müþteri proseslerinin iyileþtirilmesi konusunda da rakiplerimizden ayrýldýðýmýzý ve önde olduðumuzu söyleyebilirim. Gýda sektörünün geliþimine baktýðýnýzda, satýþýný yaptýðýnýz ürünler arasýnda son dönem öne çýkan bir ürün var mý? Türk gýda sanayi içerisinde özellikle, bisküvi, þekerleme ve çikolata sektörlerinin son yýllarda büyük bir ataða geçtiðini görüyoruz. Özellikle çikolata sektörümüz son yýllarda, üretim ve ihracatýný arttýrarak dünyada da ismini duyurmaya baþladý. Bu geliþimin ve ihracattaki artýþýn sürekliliði adýna Türkiye de satýþ ve pazarlama stratejisini tekrar yapýlandýrdýðýmýz bir ürün grubumuz var tabii. Bu ürünümüz, sektörün en çok ihtiyaç duyduðu Cargill Kakao ürünleridir. Cargill Kakao ürünleri, sürekli deðiþen dünya kakao piyasasýnda, müþterilerimize tutarlýlýk ve devamlý üretim imkaný sunuyor. Müþterimizin ürünlerimizi tercih etmesi için birçok sebep var. Cargill in marka bilinirliði ve güveni bunlarýn en baþýnda geliyor. Ýçimizden biri Tolga Tanrýöver 8 CargillHaberler - Tolga Tanrýöver CargillHaberler - Tolga Tanrýöver 9
Kakao üreticisi ülkelerde oluþturduðumuz muazzam altyapýmýz ve organizasyonumuz sayesinde en nefis çikolatalar ve kakao ürünleri için vazgeçilmez olan yüksek kaliteli çekirdekleri satýn alabiliyoruz. Çekirdeklerimizi Fildiþi, Gana, Nijerya gibi Batý Afrika ülkelerinin yaný sýra, Brezilya, Endonezya ve son zamanlarda Vietnam gibi farklý bölgelerden de tedarik ediyoruz. Standart toz ve likörlerimizi sürekli tekrar düzenlediðimiz uygun çekirdek karýþýmlarýyla üretiyoruz. Böylece, standart ürünlerimizin tat ve renkleri her hasat dönemi hasat kalitesinden baðýmsýz olarak ayný kalabiliyor. Çikolatalarýnda fark yaratmak isteyen müþterilerimiz için ise orijin likörlerimizi sunuyoruz. Müþterilerimizin isteðine göre Papua Yeni Gine, Ekvator, Madagaskar, Venezuella gibi egzotik ülkelerin çekirdeklerinin kendine has özel tatlarýný, tek orijin likörlerimizde müþterilerimize sunabiliyoruz. Her uygulama için farklý çözümler getirebilen çok geniþ bir kakao tozu ürün portföyüne sahibiz. Çünkü her uygulamada farklý özellikler daha önemli oluyor. Örneðin sütlü uygulamalarda çekici kýzýl renk, çikolata aromasý, tanecik boyutu ön plana çýkarken, unlu mamullerde rengin koyuluðu önemli olabiliyor. duyduðu gerekli ham maddeleri ithal ediyoruz. Ýthal ürün portföyümüzde kakao ürünleri, soya proteinleri, meyve suyu konsantreleri, aromalar, soya lesitini, pektin, modifiye ve doðal gýda niþastalarý, düþük kalorili þekerler var. Cargill bu ürünleri çok çeþitli coðrafyalardaki fabrikalarýnda üretiyor. Soya ürünleri Hollanda Amsterdam da, pektinler Fransa Redon da, kakao tozu ve yaðlarý Hollanda, Fildiþi Sahilleri, Amerika Birleþik Devletleri, Gana, Brezilya ve Fransa da, düþük kalorili þekerler Ýtalya da, modifiye niþastalar ise Hollanda Sas van Gent de üretiliyor. Ýçimizden biri Çok yakýnda Gana'da açýlacak fabrikamýzda üreteceðimiz tozlarýmýzla, Gana çekirdeklerinin lezzetli, çikolatamsý tadýný müþterilerimize sunabileceðiz. Fabrikanýn açýlýþý 2008 sonunda planlanýyor. Cargill Gýda Türkiye olarak ihracatýnýz var mý? Ýhracatýn yaný sýra Türkiye ye hangi mallarý ithal ediyorsunuz? Hýrvatistan, Ýran, Mýsýr, Azerbaycan, Makedonya, Sýrbistan, Arnavutluk, KKTC gibi ülkelere glikoz þurubu, niþasta ve fruktoz þurubu ihraç ediyoruz. Bölgemizdeki en büyük ve en ileri teknolojili fruktoz þurubu üreticisi konumundayýz. Cargill Gýda Türkiye olarak, Cargill in yurt dýþýndaki farklý iþ ünitelerinde ürettiði pek çok katma deðeri yüksek gýda ham maddelerinin Türkiye de satýþ ve pazarlamasýný gerçekleþtiriyoruz. Türk gýda sanayinin son yýllarda yaþadýðý geliþme, Türkiye de üretimi gerçekleþmeyen birçok ham maddenin yurtdýþýndan teminini gerektiriyor. Bu anlamda sanayimizin ihtiyaç Cargill Kakao ürünleri, sürekli deðiþen dünya kakao piyasasýnda, müþterilerimize tutarlýlýk ve devamlý üretim imkaný sunuyor. Tolga Tanrýöver 10 CargillHaberler - Tolga Tanrýöver CargillHaberler - Tolga Tanrýöver 11
5.000 yýldýr Doðu nun vazgeçilmezi olan soya fasulyesi, günümüzde tüm dünyanýn vazgeçilmezi haline geldi Doðu mutfaðýndan, dünya mutfaðýna! Kapak konusu Asya insanýnýn beslenme alýþkanlýðýný beþ bin yýl öncesinden deðiþtiren soya fasulyesi, gerçek anlamda 150 yýl kadar önce Batý nýn yaþamýna girdi. Ama bir girdi, pir girdi. Öyle ki, 20. yüzyýlýn soyanýn altýn çaðý olduðu rahatlýkla söylenebilir. *(Kaynak: A. Nedim Nazlýcan; Soyanýn Buruk Hikayesi) Tarihçiler, anavataný Çin olan Soya fasulyesinin, ekim döneminin baþlangýcýnda törenler yapýldýðýný, hatta bu törenlere Çin imparatorlarýnýn bizzat katýldýklarýný yazýyor. Doðunun Kutsal Bitkisi nin; keþfiyle birlikte Çin in geleneksel gýdasý pirincin hemen yaný baþýndaki yerini aldýðý da biliniyor. Eski Çin týp kitaplarýnda, birçok rahatsýzlýða iyi geldiði, bunun yaný sýra cilt güzelliði ve saç parlaklýðý için de kullanýldýðý söylenen bu bitkiyle çok geç tanýþan dünyanýn batýsý, ekim törenleri yapmasa da mucize bitkiye gereken önemi verir. Besin deðeri, mineraller ve vitaminler açýsýndan oldukça zengin bir bitki olan soyanýn gerek insan saðlýðýna bilimsel olarak kanýtlanmýþ yararlarý, gerekse 400 den fazla endüstriyel ürün yapýmýnda kullanýlmasý soyayý tarýmsal ürünler arasýnda önemli bir yere getirdi. Bu nedenle, Tanrý Bitkisi, Doðunun Kemiksiz Eti ve Üreyen Altýn gibi isimleri de olan soya fasulyesi, binlerce yýl sonra bugün, dünya üzerinde ekimi yapýlan 7-8 ana tarým ürününden biri haline gelmiþtir. Batýnýn soyayla ilk tanýþmasý, 17. yüzyýlýn sonlarýna denk geliyor. Soyayý Avrupa ya ilk defa 1690 yýlýnda Alman botanikçi Kaempfer in taþýdýðý, Japonya da kaldýðý iki yýl süresince bu ürünü incelediði ve dönüþünde ülkesine götürdüðü biliniyor. Bilinen bir diðer husus ise, 1740 da misyonerlerin yolladýðý tohumlarýn Paris botanik bahçesine ekildiði, Ýngiltere ye de 1790 yýlýnda girdiði. 1800 lü yýllarýn baþý ise ABD nin soya fasulyesi ile tanýþtýðý yýllar olur. ABD de ilk kez 1804 yýlýnda baþlayan soya fasulyesi ekimi çalýþmalarý, 1854 de Japonya dan getirilen soya çeþitleriyle belli bir ilerleme kaydeder. Çalýþmalarda elde edilen baþarýlý sonuçlar nedeniyle, 1898 de ABD Tarým Bakanlýðý ilk ciddi tanýtýmýný gerçekleþtirir. Böylece 1919-1924 yýllarýnda 8 eyalette birden baþlatýlan soya ekimleri, çeþitlerin ve tarýmda makineleþmenin artmasý sayesinde büyük miktarlara ulaþýnca, soya sanayinin kurulmasý ve ticaretinin yaygýnlaþmasý da gecikmez. Öyle ki, daha 1944 de, yaklaþýk 400 milyon dolarlýk bir soya endüstrisinin oluþtuðu gözlemlenmiþtir. 1936 da Chicago da kurulan soya laboratuarlarý ve sanayi tesisleri, soya tarýmýnýn bugünkü dev boyutlara ulaþmasýný saðlar.* Amerika'daki soya fasulyesi yetiþtiriciliði daha çok Meksika Kanalý'ndaki büyük limanlara yapýlacak nakliyatý kolaylaþtýrmak amacý ile Mississippi Nehri etrafýndaki eyaletlerde geliþmiþtir. ABD de soyanýn önem kazanmasýnýn baþlýca nedeni 20. yüzyýlda ikinci dünya savaþý sonrasýnda protein ve yað teminindeki yetersizlikler nedeniyle besin deðeri yüksek olan bu insan gýdasýna ihtiyaç duyulmasýdýr. Günümüzde soya fasulyesi tarýmý birçok ülkede yapýlmakla beraber, en çok ABD de geliþmiþ olup dünyada en çok yetiþtirilen ürünlerden biridir. Dünyada soya üretimi bir kaç ülkenin tekelindedir. Dünya soya üretiminin yaklaþýk %90 ný ABD, Brezilya, Arjantin ve Çin tarafýndan gerçekleþtirilmektedir. Soyanýn anavataný Uzakdoðu ülkeleri olmasýna karþýn, ABD ve Latin Amerika ülkelerindeki üretim bu ülkelerden oldukça fazladýr. 2007/08 döneminde %7 artýþla 167 milyon tona ulaþan bitkisel yað üretiminde, ayný dönemde soya yaðý üretimi yaklaþýk %11 oranýnda artýþ göstererek 38,3 milyon tona çýkmýþtýr. Soya yaðýnýn dünya ihracatýna konu olan miktarý da yaklaþýk 11 milyon ton olarak gerçekleþmiþtir. Bu miktarýn yaklaþýk %80 i dünyanýn en önemli soya ihracatçýlarý 12 CargillHaberler - Doðu mutfaðýndan, dünya mutfaðýna! CargillHaberler - Doðu mutfaðýndan, dünya mutfaðýna! 13
1987 yýlýnda 250.000 tona yükselen Türkiye deki soya üretimi, çeþitli nedenlerle bu güne kadar azalmýþ ve 2004 yýlýnda %10 seviyesi olan 25.000 tona kadar düþmüþtür. olan Arjantin, Brezilya, Paraguay ve AB-15 ülkeleri tarafýndan gerçekleþtirilmektedir. ABD nin soya yaðý ihracatýnýn soya fasulyesi kadar olmadýðý görülmektedir. 2006 yýlýnda dünya yaðlý tohum üretiminde, soya yaðlý tohumunun kolza, ayçiçeði, pamuk, palm, kopra, yerfýstýðý gibi diðer yaðlý tohumlarýnýn toplam üretiminden bile fazla miktarda üretilerek en önemli yaðlý tohum olduðu görülmektedir. Son üç yýldýr dünyada 200 milyon metrik tondan fazla soya yaðlý tohumu üretilmektedir. Tüketimi açýsýndan da palm, kolza, ayçiçeði, pamuk, fýndýk, zeytinyaðý gibi bitkisel yaðlar içerisinde en önemli bitkisel yaðdýr. Kapak konusu Protein alýmýnýn büyük kýsmýný soya fasulyesinden saðlayan toplumlarda kalp hastalýðý, protein ihtiyacýnýn çoðunu hayvansal gýdalardan saðlayan toplumlara göre çok daha az görülmektedir. Soya yaðý günümüzde, yalnýzca ABD de deðil ayný zamanda Batý Avrupa da ve diðer ülkelerde de tüketilen bir yaðdýr. ABD üretim miktarýna paralel olarak, yaklaþýk %25 oran ile dünyada en çok soya yaðý tüketen ülkedir. ABD yi Çin, AB-25, Japonya, Meksika ve Hindistan izlemektedir. Soya fasulyesi ile tanýþan Türkiye Ülkemizin soya ile tanýþmasý 1. Dünya Savaþý sonrasýna rastlar. Ýlk zamanlar Çorum Fasulyesi olarak yayýlmaya baþlayan soyanýn ekimi, 1. Ürün olarak Orta ve Doðu Karadeniz bölgesinde yaygýnlaþýr, Samsun ve Ordu illerinde 1980 yýlýna kadar soya fasulyesi üretilir. 1981 sonrasýnda soya fasulyesi yerini mýsýr, çay, tütün gibi daha yüksek gelir getiren ürünlere býrakmýþ olup bu bölgede soyanýn ekim alanlarý giderek azalýr. Zamanla soya fasulyesi ekimi, 2. Ürün Projesi kapsamýnda Çukurova Bölgesine kaydýrýlýr. Bu projenin uygulamaya konmasýndan sonra soya ekim alanlarýnda 1988 yýlýna kadar istikrarlý bir artýþ saðlansa da alým yapan kuruluþlarýn depolama ve finansman gibi sorunlarýnýn oluþu, uygulanan fiyat politikalarý, üreticilerin diðer ürünlere yönelmesi sebebiyle diðer yaðlý tohumlu bitkilerde olduðu gibi soya ekim alanlarýnda da azalma olur. Bugün soya fasulyesi üretimi ülkemizde, Karadeniz ve Akdeniz Bölgelerinde ana ürün olarak, Ege, Güneydoðu Anadolu ve Akdeniz Bölgelerinin sulanýr tarým alanlarýnda ise ikinci ürün olarak yapýlmaktadýr. Soya ekiminin %91 i Adana, Osmaniye, Hatay, Mersin, K.Maraþ illerini kapsayan Akdeniz bölgesinde, %8 i Karadeniz Bölgesinde Ordu ve Samsun civarý ile %1 i Ege bölgesinde gerçekleþmektedir. Yýllara göre deðiþmekle birlikte ortalama 20.000 hektarda soya ekimi yapýlmaktadýr. Ülkemizdeki soya üretimi istikrarlý olmamakla birlikte, tarým politikalarýna baðlý olarak dönemsel artýþ ve azalýþlar göstermektedir. Soya üretimi 1987 yýlýnda 250.000 tona yükselmiþ ise de çeþitli nedenlerle bu güne kadar azalarak 2004 yýlýnda %10 seviyesi olan 25.000 tona kadar düþmüþtür. Türkiye de soya küspesi ve soya fasulyesi ticareti, üretiminin tüketimi karþýlamamasý ve iç piyasadaki talebin yüksek olmasý nedeniyle tek yönlü ve ithalat þeklindedir. Ayrýca verimi arttýrmak için gerektiðinde yüksek verimli yaðlý tohumluk da ithal edilmektedir. Soya, yem sektörünün ikamesi olmayan en önemli hammaddesidir. Tam yaðlý soya ve soya fasulyesi küspesi kanatlý yemlerimize %25-35 oranýnda öncelikli olarak giren hammaddedir. Soya ve soya ürünlerinin neredeyse tamamýný ithal etmek durumunda olan ülkemizde ihtiyaç, kanatlý yem üretiminin artýþý oranýnda artmaktadýr. Yem sanayi için yapýlan ithalatýn önemli nedenlerinden biri ithal küspelerinin protein oranlarýnýn yerli üretime göre yüksek oluþudur. Protein zengini Soya fasulyesi, besin deðeri ile içerdiði mineral ve vitaminler açýsýndan oldukça zengindir. Ýçeriðinde yüksek miktardaki protein yanýnda lif, kalsiyum ve magnezyum bolca bulunmaktadýr. Tohumlarýnda %18-24 yað, %35-45 protein, %30 karbonhidrat ve %5 oranýnda da mineral, çok sayýda vitamin ve deðerli aminoasitler içeren ve topraða organik madde ile azot saðlayan bir bitki olan soya fasulyesi ülkemizde hem ana ürün hem de ikinci ürün olarak kullanýlmaktadýr. Ýnsan saðlýðý için faydalý Soya fasulyesi, vücudumuzun muhtaç olduðu protein bakýmýndan en zengin gýda maddesidir. 453 gramlýk soya ununda 31 yumurtanýn, 6 büyük þiþe sütün veya 900 gramlýk kemiksiz etin ihtivâ ettiði kadar protein bulunduðu laboratuvar deneyleriyle tespit edilmiþtir. Protein alýmýnýn büyük kýsmýný soya fasulyesinden saðlayan toplumlarda kalp hastalýðý, protein ihtiyacýnýn çoðunu hayvansal gýdalardan saðlayan toplumlara göre çok daha az görülmektedir. Doymamýþ yað asidi yüksek olan soya yaðý ile beslenme durumunda ise, kötü huylu protein (LDL) oranýnýn azalmasýna yardýmcý olmaktadýr. Dünya Saðlýk Örgütü nce (WHO) yapýlan bir araþtýrmada, yüksek oranda doymuþ yaðlarla beslenmenin (hayvansal ürün aðýrlýklý) yaygýn olduðu ülkelerde kolesterol seviyelerinin, Japonya gibi düþük doymuþ yað oranlý yiyeceklerle beslenen ülke insanlarýnýn Soyanýn üretim istatistikleri Yýllar Alan Üretim Verim (Dekar) (Ton) (kg/dekar) 1987 1.120.000 250.000 223,21 1988 660.000 150.000 227,27 1989 753.000 161.000 213,81 1990 740.000 162.000 218,92 1991 495.000 110.000 222,22 1992 460.000 95.000 206,52 1993 267.500 63.000 235,51 1994 290.000 70.000 241,38 1995 310.000 75.000 241,94 1996 205.000 50.000 243,9 1997 190.000 40.000 210,53 1998 230.000 60.000 260,87 1999 240.000 66.000 275 2000 150.000 44.500 296,67 2001 170.000 50.000 294,12 2002 255.000 75.000 294,12 2003 270.000 85.000 314,81 2004 140.000 50.000 357,14 2005 86.000 29.000 337,21 2006 119.186 47.300 396,86 Kaynak : Dünya Tarým Örgütü(FAO) & ABD Tarým Bakanlýðý (USDA) kolesterol seviyelerinden %21 oranýnda daha fazla olduðuna dikkat çekiliyor. Amerika da yapýlan birbirinden baðýmsýz 30 u aþkýn araþtýrmanýn ortak sonucu; düzenli bir biçimde günde 45-50 gr. kadar soya proteini tüketmenin, toplam kolesterol düzeyini %9, kötü kolesterol denen LDL yi ise %13 oranýnda gerilettiðini gösteriyor. Toplam kolesteroldeki her %1 lik düþüþün, kalp hastalýðý riskini de %2 oranýnda azalttýðý dikkate alýnýrsa soyanýn önemi daha da 14 CargillHaberler - Doðu mutfaðýndan, dünya mutfaðýna! CargillHaberler - Doðu mutfaðýndan, dünya mutfaðýna! 15
belirginleþiyor. Bu çalýþmalarýn sonucu olarak; Amerikan Gýda ve Ýlaç Teþkilatý nýn (FDA) tavsiyesiyle, soya proteini içeren gýdalarýn etiketlerinde artýk, "soya proteininin kalp hastalýklarý riskini azaltýcý etkisi vardýr" ibaresine yer veriliyor. Ayrýca soya sütünden elde edilen tofunun doðal östrojen içeriðiyle menopoz dönemindeki kadýnlar için önerilen bir ürün olduðu biliniyor. B vitamini deposu olan soyanýn hazmý kolaylaþtýrdýðý, adale ve kemik geliþimini artýrdýðý ve inek sütüyle beslenme sonucu birçok çocukta görülen kronik sindirim zorluðu ve kabýzlýðýn soya sütü kullanýmýyla büyük oranda atlatýldýðý da biliniyor. Kan þekerini doðal yollarla kontrol etmek isteyen þeker hastalarýna bolca soya yemeleri öneriliyor. Kapak konusu Yine araþtýrma sonuçlarýna göre; en fazla soyada bulunan E vitamini, Parkinson ve Alzheimer hastalýklarýnýn tedavisinde oldukça etkili, yaþlýlýðý geciktiriyor. Almanya da eczanelerde reçetesiz olarak satýlan Glutamin adlý ilaç soyadan elde ediliyor ve sýnav korkusu, stres ve zihin yorgunluðuna karþý kullanýlýyor. Kan þekerini doðal yollarla kontrol etmek isteyen þeker hastalarýna bolca soya yemeleri öneriliyor. Bunun yanýnda felçlilerin beslenme rejiminde, kas, sinir ve kemik dokusunu güçlendirmesi nedeniyle magnezyumca zengin olan soya sütü veriliyor. Kullaným alanlarý ve soya ürünleri Soya Unu; Soya fasulyesinin kavrulup öðütülmesiyle elde edilen soya unu, yüksek nitelikli protein açýsýndan zengin olmakla birlikte mükemmel bir demir, kalsiyum ve B vitaminleri kaynaðýdýr. Ekmek üretiminde ve tüm unlu mamullerde kullanýlan soya unu sayesinde hem ürünün maliyeti düþmekte hem de kalitesi artmaktadýr. Enzim Aktif Soya Unu: Soya fasulyesinin kabuklarý ayrýldýktan sonra hiçbir ýsýl iþlem görmeden öðütülmüþ halidir. Yaðý ayrýlmamýþtýr, dolayýsýyla bünyesinde %18 oranýnda yað ve %36 protein içerir. Özellikle ekmeðin beyazlamasýný saðlamasý nedeniyle ekmek katký maddeleri içerisinde kullanýlabilen bir soya unu tipidir. tedir. Ekmeðe %5 oranýnda katýlacak soya unu ile hem protein ihtiyacý karþýlanacak hem de soyanýn bayatlamayý geciktirici özelliði sayesinde ekmek israfý önlenerek yýlda milyarlarca dolar tasarruf edilmiþ olacaktýr. Soya Sütü; Soya fasulyesinden, zengin içerikli besin deðerlerine sahip, laktozsuz, glutensiz, kafeinsiz, bol omega-3 içeren, az yaðlý, protein kaynaðý, fýndýk tadýnda kremsi bir soya sütü üretilebilmektedir. Sýcak veya soðuk olarak tüketileceði gibi taze soya sütü, +4 ile +5 derecede buzdolabýnda saklanmalý ve 15 gün içinde tüketilmelidir. Soya Yaðsýz Beyaz Soya Unu: Ekmekçilik ve unlu mamullerde en çok kullanýlan soya unu çeþididir. Saðlýk Bakanlýðý nýn açýklamasýna göre Türkiye de yýllýk 44 milyar adet ekmek üretilmekte ve bunun 4 milyarý israf edilmeksütü inek sütünün kullanýldýðý her yerde kullanýlabilir. Ayrýca kolestrolsüz ve doymuþ yað oraný düþük bir krema sosu olarak ve her türlü sütlü tatlý yapýmýnda kullanýlmaktadýr. Tofu; Soya loru olarak da bilinen tofu, soya sütünün nagari adlý doðal maya ile mayalandýrýlmasý sonucu elde edilen bir çeþit peynirdir. Kahvaltýlarda, çorba ve sulu yemeklerde, salatalarda, pasta ve börek yapýmýnda kullanýlmaktadýr. Soya Proteini-Soya Eti; Dünyada ve ülkemizde sosis, salam, köfte, hamburger, sucuk gibi et ürünlerinin hazýrlanmasý sýrasýnda, hem teknolojik nedenlerle ürün kalitesini iyileþtirme amaçlý, hem de ürün maliyetlerini azaltýcý yönde et ikamesi olarak yaygýn olarak kullanýlan soya proteinleri, et proteinleri ile fonksiyonel açýdan ayný özelliklere sahiptir. Bitkisel protein kaynaðý soya, besin deðeri açýsýndan en az et kadar deðerlidir. Hayvansal ete oranla kolesterol ve yað içermeyen yapýlarý ile daha saðlýklý ve yararlanýmý yüksek ürünler olarak kabul edilirler. Soya fasulyesi proteininden; elyaf, antibiyotik, asfalt emülsiyonlarý, ambalaj folyolarý, sunta, plastik, polyester, tavuk ve balýk yemi olarak büyük ölçüde istifade edilmektedir. Soya Filizi; Yeþil soya fasulyesinin uzantýsý olan soya filizi, genellikle çið olarak tüketilmektedir. Ýçinde bulunan B vitamini türevlerinden folik asitin, rahim kanserinin yaný sýra, akciðer ve baðýrsak kanserine karþýda koruyucu bir etkisi bulunmaktadýr. Soya Lesitini; ilaç yapýmý, unlu mamuller ve fýrýncýlýk, beslenme, köpük giderici, maya, insektisit (böcek zehiri), yapay dana sütü ve kozmetik gibi birçok alanda kullanýlmaktadýr. 100 gr soya fasulyesinde bulunan besin deðeri Su 8,59 gr Enerji (kcal) 416 kcal Protein 36,5 gr Toplam yað 19,9 gr Doymuþ yað asitleri 2,9 gr Mono-doymamýþ yað asitleri 4,4 gr Poli-doymamýþ yað asitleri 11,3 gr Karbonhidrat 30,2 gr Lif 9,3 gr Kül 4,9 gr Ýzoflavonlar 200 mg Kalsiyum 277 mg Demir 15,7 mg Magnezyum 280 mg Fosfor 704 mg Potasyum 1797 mg Sodyum 2,0 mg Çinko 4,9 mg Bakýr 1,7 mg Manganez 2,52 mg Selenyum 17,8 ìg C Vitamini (askorbik asit) 6,0 mg Thiamin (B1 Vitamini) 0,874 mg Riboflavin (B2 Vitamini) 0,87 mg Niacin (B3 Vitamini) 1,62 mg Pantothenic asit (B5 Vitamini) 0,79 mg B6 Vitamini 0,38 mg Folikasit 375 ìg A Vitamini 2,0 ìg E Vitamini 1,95 mg Kaynak: USDA Nutrient Database for Standart Reference 16 CargillHaberler - Doðu mutfaðýndan, dünya mutfaðýna! CargillHaberler - Doðu mutfaðýndan, dünya mutfaðýna! 17
Unlu mamullerde yað kullanýmýný azaltacak Talep tüketiciden, çözüm Cargill den Tüketicinin geliþen beslenme bilinci, gýda tüketiminde eðilim olarak da adlandýrabileceðimiz yeni talepler doðuruyor. Tüm dünyada en çok tüketimi gerçekleþen fýrýncýlýk ürünleri de bu taleplerden payýný alýyor. Daha saðlýklý, daha az yað içeren unlu mamuller... Talep tüketiciden olunca, çözüm de Cargill den geliyor. Günümüzde, unlu mamuller grubu içerisinde yer alan kek, bisküvi, hamur iþleri ve bazý özel ekmeklerin içeriklerinde önemli miktarda margarin veya tereyað kullanýlýyor. Týp dünyasýndaki geliþmeler, uzun zamandýr hidrojene veya kýsmi hidrojene yaðlarýn (trans yað olarak da bilinen) ve tereyaðýnýn (tam doygun yaðlar), vücuttaki kötü huylu kolestrol seviyesinin yükselmesinde ve iyi huylu kolestrol seviyesinin düþmesinde etkisi olduðuna iþaret ediyor. Geliþen beslenme bilinci ve saðlýk profesyonellerinin uyarýlarý, tüketicilerin dünya çapýnda, ürünlerdeki muhtelif yaðlarýn, özellikle hidrojene yaðlarýn çýkartýlmasý veya azaltýlmasý yönündeki talep ve baskýlarýný her geçen gün biraz daha arttýrýyor. Diðer taraftan, tüketicilerin unlu mamullerden vazgeçme doðrultusunda bir eðilimi olduðunu söylemek de son derece yanlýþ olur. Tüketim eðilimlerinin takip edilebildiði Euromonitor verileri doðrultusunda yapýlan bir araþtýrma, tüm Avrupa, Orta Doðu ve Afrika bölgesinde, þekerli unlu mamuller tüketiminde, sürekliliði olan bir artýþý gösteriyor. Veriler, önümüzdeki beþ yýl boyunca da bu artýþ eðiliminin devam edeceðine iþaret ediyor. Euromonitor un araþtýrmasýna konu olan bölgelerde þekerli unlu mamuller toplam pazarý yaklaþýk 50 milyar Euro seviyesinde. Bu rakam bizlere o bölgelerdeki pazarýn büyüklüðünü verdiði gibi, gelecek ile ilgili bir takým ipuçlarý da veriyor. Cargill çözümleri Saðlýklý Çözüm, TexDesign TM... Peki bu þartlar altýnda, tüketicinin saðlýðýndan ödün vermeden bu ürünleri keyifle yeme talebine gýda endüstrisi nasýl bir çözüm getirecek? Cevap Cargill den geliyor. Cargill Texturizing Solutions Ýþ Ünitesi, unlu mamullerde yað azaltýlmasý konusundaki uzun süreli araþtýrma ve geliþtirme çalýþmalarýnýn sonucunda bu günlerde; unlu mamul alanýnda çeþitli ürünlerde yaðý %50 gibi yüksek oranlara kadar ikame edebilecek yepyeni bir sistemin lansmanýný yapýyor. Cargill in yenilikçi ürünü TexDesign TM, birbiriyle sinerji yaratan üç temel bileþenden oluþuyor. Bu bileþenler; dolgu maddesi olarak kullanýlan mýsýr niþastasý, hamur viskozitesine ve emülsifikasyonuna yardýmcý olan modifiye niþasta ve nem tutucu özelliðiyle ürünün yumuþaklýðýný korumasýný saðlayan sorbitol dür. Sektörde çýðýr açacak nitelikteki bu ürün; düþürülen yað miktarlarýna raðmen klasik unlu mamullerin fonksiyonel ve duyusal özelliklerinde hiçbir kayýp yaþanmamasýný saðlýyor. Bir tüketici eðilimi, bir gýda imalatý çözümüne dönüþtürüldü TexDesign TM yi geliþtiren Cargill Texturizing Solutions Ýþ Ünitesi nin Ticari Direktörü Alex Luneau; Fýrýncýlýk kategorisi bizim iþimiz için büyük ve önem- 18 CargillHaberler - Talep tüketiciden çözüm Cargill den CargillHaberler - Talep tüketiciden çözüm Cargill den 19
TexDesign TM Kek Reçetesi Bileþenler: Ticari kek karýþýmý... 498 g/kg Margarin... 187 g/kg Sývý Yumurta... 249 g/kg Margarin... 187 g/kg TexDesignTM krema... 62 g/kg* Gliserol... 5 g/kg Toplam... 1000 g Yað... 17g * TexDesign TM krema: %82 toz TexDesign TM ile %18 su 6 dakika karýþtýrýlarak hazýrlanmýþtýr. Metod Margarin ve TexDesign krema birbiriyle iyice karýþýncaya kadar karýþtýrýlýr. Bu karýþýma diðer bileþenler ilave edilir. 4 dk. yüksek devirde karýþtýrýlýr. Hamur 40 g. olarak olarak kalýplanýr. 180 o Cde 20 dk. piþirilir. (Son ürün rutubet %16) Cargill in yenilikçi ürünü TexDesign TM, üç temel bileþenden oluþuyor. Bu bileþenler; mýsýr niþastasý, modifiye niþasta ve sorbitol dür. Cargill uygulama laboratuvarlarýnda gerçekleþtirilen araþtýrmalar, TexDesign ýn yaðý ikame ederken, ürünlerdeki tazelik hissini arttýrdýðýný; hafif, yumuþak bir yapý kazandýrli bir alandýr ve geniþ gýda içerikleri portföyümüzün kayda deðer bir kesitini teþkil etmektedir diyor. Avrupa, Orta Doðu ve Afrika Piyasalarý Ticari Direktörü olan Luneau, sektörün talepleri doðrultusunda geçen yýlýn sonuna doðru, fýrýncýlýkta kullanýlan ve örneðin pastalarda yaðý yüzde 50 ye kadar indiren bir yað ikame sistemi olan TexDesign TM ý baþarýlý bir þekilde piyasaya sürdüklerini de sözlerine ekliyor. Günümüzde içerik maddeleri tedarikçileri gýdalarýn geliþtirilmesinde son derece önemli bir rol oynuyorlar ve gýda bilimi, uygulama ve araþtýrma geliþtirme uzmanlýklarýný da sek- törle paylaþýyorlar. Yeni sistemler ise yeni ürünleri piyasaya sunuyor. TexDesign TM, yeni bir sistemin, müþterilerin saðlýklý ve dengeli ürün taleplerine hitap eden, yeni, yað oraný azaltýlmýþ fýrýncýlýk ürünlerinin geliþtirilmesine nasýl katkýda bulunduðunun güzel bir örneði. Alex Luneau bu konuyu þu sözlerle özetliyor; Bir tüketici eðilimi, bir gýda imalatý çözümüne dönüþtürülmüþtür. Kolay uygulama ve çok yönlü kullaným özelliði TexDesign TM, margarin, tereyað veya sývý yaðý ikame etmek üzere toz veya kaþýklanabilir krema halinde içeriklere kolayca dahil edilebilen bir ürün. Yað kýsmi olarak ikame edilirken, mevcut üretim metodu ve mevcut üretim ekipmanýnda herhangi bir deðiþiklik yapýlmasýna gerek duyulmuyor. Cargill in bu yenilikçi ürünü, kek, mafin, bisküvi, kurabiye, yað içeren özel ekmek çeþitleri ve diðer hamur iþlerini kapsayan geniþ bir uygulama alanýna sahip. dýðýný ve hatta bazý uygulamalarda raf ömrünü arttýrdýðýný gösterdi. Farklý uygulamalardaki denemelerde, ürünlerin yapýsýnda referans içeriðe kýyasla fark edilebilir bir kalite deðiþimi bulunmadýðýný da burada özellikle vurgulamak gerekiyor. Bu, saðlýklý yaþam tarzýný tercih eden tüketicilerin beðeni ile karþýlayacaðý, yeni kývamlarda, çok düþük yaðlý ürünlere ait pazar oluþmasýný saðlayabilir. Aslýnda daha da yüksek oranlarda yað ikamesi yapabilmek de mümkün, ama bu durumda içerikte ve proseste bazý adaptasonlar yapma zorunluluðu ortaya çýkýyor. Ayrýca, bu tür denemelerde son ürün yapýsý, referans üründen farklýlýk gösterebiliyor. Tex-Design TM ý toz veya krema halinde kullanmak mümkün. Toz olarak kullaným, kuru piþirme uygulanan bisküvi veya ekmek gibi uygulamalarda tavsiye ediliyor. Nem oraný yüksek ürünler için önerilen metod ise Tex-Design TM ýn krema olarak kullanýlmasý. Yapýlacak iþ basit; toz ürüne su ilave edilerek, ürünü kaþýklanabilir bir krema kývamýna getirmek. Kremayý hazýrlamak için bir kg toz ürün, 220 g su ile 2-6 dakika arasýnda karýþtýrýlýr. Elde edilen krema kývamlý solüsyon, oda sýcaklýðýnda kapalý kovalarda altý ay sorunsuz muhafaza edilebiliyor. Üretimde, yað/margarin ile ayný safhada ilave ediliyor. Tex-Design ýn ýsýya dayanýklýlýðý yukarýda belirtilen iki formunda da son derece yüksektir. Toz ürünün raf ömrü tam iki yýldýr. Krema haline getirilmiþ ürünün ise 4-80 o C gibi geniþ bir sýcaklýk aralýðýnda yapýlan denemelerinde, stabil ve homojen kaldýðý; hiçbir þekilde su ayrýþmasý olmadýðý ve çok düþük su aktivitesi gösterdiði gözlemlendi. Global yiyecek ve içecek pazarýnýn önde gelen kývam verici ve emülgatörler tedarikçisi durumunda olan Cargill Texturizing Solutions tarafýndan geliþtirilen Tex-Design 59050, kolay kullanýmý, mevcut üretim hattýna kolay adaptasyonu, piyasadaki benzer ürünlerle kýyaslandýðýnda unlu mamullerin duyusal özellikleri üzerindeki üstün etkisiyle, benzersiz bir ürün... Unlu Mamullerde Yað Ýkame Seviyeleri Örnekleri Cargill çözümleri Minimum Maksimum Kurabiyeler % 10 % 15 Tereyað Krema Dolgulu Ürünler % 10 % 15 Bisküviler % 20 - Somun ekmek % 20 - Kekler % 32 - Yað içeren ekmekler % 25 % 50 TexDesign TM yi geliþtiren Cargill Texturizing Solutions Ýþ Ünitesi nin Ticari Direktörü Alex Luneau; Fýrýncýlýk kategorisi bizim iþimiz için büyük ve önemli bir alandýr ve geniþ gýda içerikleri portföyümüzün kayda deðer bir kesitini teþkil etmektedir Ticari konularda destek için: Toygun ATLAN (Toygun_Atlan@cargill.com) Teknik konularda destek için: Özgenur Telyak (Ozgenur_Telyak@cargill.com) 20 CargillHaberler - Talep tüketiciden çözüm Cargill den CargillHaberler - Talep tüketiciden çözüm Cargill den 21
Ýnsan beslenmesinin en önemli ortak buluþma noktasý Sanayi-bilim iþbirliði platformu Küresel anlamda insanlýðý bekleyen beslenme ve saðlýk sorunlarý, ülkemizin gündeminde de giderek daha fazla yer almaya baþladý. Baþta gýda ve beslenme konusuyla ilgili bilim adamlarý olmak üzere tüm yetkili otoriteler bu noktada tedbir almaya çalýþýyorlar. Murat Tarakçýoðlu, kongrenin açýlýþýnda yaptýðý konuþmada katýlýmcýlara, gýda sanayi ve bilim iþbirliði konusunda Cargill Gýda Türkiye nin yaklaþýmýný anlattý. Bu sözler; 800 ü aþkýn beslenme ve diyet uzmanýnýn Antalya Lara da bir araya geldiði ve beslenme konusundaki tüm deneyimlerini paylaþtýklarý, 6. Uluslararasý Beslenme ve Diyetetik Kongresi nin açýlýþýnda bir konuþma yapan Cargill Gýda Türkiye Yönetim Kurulu Baþkaný Murat Tarakçýoðlu na ait. Dünya genelinde gýda bilimi ve beslenme otoriteleri, gýda sanayinin deðiþen tüketici beklentilerine ve ihtiyaçlarýna yanýt vermek için ürün geliþtirme çabalarýna öncülük ediyor diyen Tarakçýoðlu, Cargill Gýda Türkiye nin de sponsorlarý arasýnda olduðu beslenme ve diyetetik kongresinde yaptýðý açýlýþ konuþmasýnda, bu çabalarýn baþarýyla sonuçlanmasýnda bilim ve sanayi iþbirliðinin çok önemli olduðunun da altýný çizdi. Lider olma hedefi Günümüzde üretici þirketlerin reformülasyon çalýþmalarýnda geldikleri nokta, fonksiyonel gýdalara iliþkin geliþmeler, saðlýklý, yeterli ve dengeli beslenme adýna yürütülen tüm aktiviteler ve tabii ki ürün etiketlerindeki bilgilendirme çabalarýn altýnda herkesin iyi bildiði bir gerçek var. Ýnsanlýðý bekleyen saðlýklý, yeterli ve dengeli beslenme sorunlarýnýn çözümüne ortak olmak, katký saðlamak. Ýþte bu noktada Cargill en temel hedefini ortaya koyuyor; Ýnsan beslenmesinde dünya çapýnda lider olma hedefi. Bu zorlu amaca ulaþmak için sürekli AR-GE çalýþmalarý yürütüyor ve gýda üreticisi þirketlerin yaný sýra, gerek dünyada gerekse de Türkiye de gýda bilimi otoriteleri ile sýký bir iþbirliði içinde çalýþýyor. Tarakçýoðlu konuþmasýnda, Cargill in bu konudaki yaklaþýmýný kongreye katýlanlarla da paylaþýyor ve birkaç somut örnekle açýklýyor. Cargill in gýda sektörüne iliþkin AR- GE ye ayýrdýðý bütçe, 220 Milyon USD civarýndadýr. Dünya genelinde, biri Minneapolis diðeri de Belçika da olmak üzere 2 önemli AR-GE merkezi bulunmaktadýr. Dünyanýn deðiþik lokasyonlarýnda bulunan iþ üniteleri - ki Cargill Gýda Türkiye de buna dahildiruzun ve orta vadeli AR-GE projelerini, bu merkezlere bildirirler. Ayrýca Avrupa-Ortadoðu ve Afrika bölgelerine hizmet veren 4 ülkede unlu mamuller, þekerleme-sakýz, hazýr gýdalar, ilaç, süt ve sütlü ürünler, içecekler ve et olmak üzere 9 kategoride Aplikasyon Merkezlerimiz bulunmaktadýr. Türkiye için her bir kategoriden çok ciddi aplikasyon desteði aldýðýmýzý belirtmek isterim. Bir yanda Obezite, diðer yanda Yetersiz Beslenme Dünya Saðlýk Örgütü nün ve FAO nun ortaya koyduðu rakamlar ve insan beslenmesi konusunda gelecekte insanlýðý bekleyen sorunlar son derece düþündürücü. Bugün dünya genelinde 1,6 Milyar olan aþýrý kilolu ya da obez yetiþkin sayýsýnýn, 2015 yýlýnda 2,3 Milyara yükseleceðinin öngörülmesi, sorunun büyüklüðünü rakamsal olarak da ortaya koyuyor. Tabii karþýmýza çýkan ve obezite kadar önemli bir diðer nokta da beslenme yetersizliklerinin doðurduðu sorunlar. Her geçen gün yükselen gýda fiyatlarý bu sorunu gün geçtikçe daha da aðýrlaþtýrýyor. Gýda fiyatlarýndaki enflasyonun en önemli sebeplerinden bir tanesi de, son yýllarda ortaya çýkan ve özellikle hububatlarýn bioyakýt üretiminde yaygýn olarak kullanýlmasýnýn getirdiði talep artýþýdýr. Bu noktada hububat ve yaðlý tohumlarýn, enerji için mi yoksa gýda için mi kullanýlmasý gerekliliði, bugün neredeyse her platformda tartýþýlýr hale geliyor. Küresel anlamda insanlýðý bekleyen beslenme ve saðlýk sorunlarýnýn, Türkiye nin Kongre 22 CargillHaberler - Sanayi-bilim iþbirliði platformu CargillHaberler - Sanayi-bilim iþbirliði platformu 23
gündeminde de giderek daha fazla yer almaya baþladýðýna deðinen Murat Tarakçýoðlu, baþta bilim adamlarý olmak üzere tüm yetkili otoritelerin bu noktada tedbir almaya çalýþtýðýný belirtiyor ve ekliyor; Bu durum gýda sanayine de önemli görevler yüklüyor. Saðlýk Bakanlýðý tarafýndan görüþe açýlan Obezite ile Mücadele Eylem Planý nýn taslaklarýna da yansýyan bu beklentileri karþýlamak adýna, baþta gýda üreticileri olmak üzere tüm paydaþlarýn çalýþmalarý da hýz kazanýyor. Kongre Saðlýklý çözümler, yeni ürünler Tarakçýoðlu, gýda sanayimizin geldiði bugünkü noktada reformülasyon ve hammadde ihtiyaçlarýna yanýt verdiklerini ve Cargill Gýda Türkiye olarak müþterilerini yeni ürünlerle tanýþtýrdýklarýný belirtiyor ve bilgi veriyor. Cargill in sanayicilerimizin kullanýmýna sunduðu yeni ürünü TexDesign TM, unlu mamullerde yað oranýnýn %50 seviyelerinde azaltýlmasýný saðlýyor. Cargill Gýda Türkiye olarak kullanýcýlarýmýzý yeni ürünlerle tanýþtýrdýk. Kalp saðlýðýný koruyan ve kolesterolün düþürülmesine yardýmcý olan doðal bitki sterolü CoroWise; yavaþ emilen ve yavaþ sindirilen düþük GI (Glisemik Index) doðal þeker olan Ýzomaltuloz; diyet lifi ve prebiyotik özellikli dayanýklý niþasta Actistar ve unlu mamullerde yað oranýnýn %50 seviyelerinde azaltýlmasýný saðlayan TexDesign gibi yeni ürünlerimizi sanayicilerimizin kullanýmýna sunduk. Yeni ürünler geliþtirmeye ve bunlarý üreticilerimizle paylaþmaya da devam ediyoruz. Türkiye bölgesel lider olabilir Bugüne kadar deðiþik platformlarda birçok kez dile getirdiði ve çok önemsediði bir konuyu da katýlýmcýlarla paylaþan Tarakçýoðlu; Burada çok önemli bir noktanýn, mutlak suretle altýný çizmek istiyorum sözleriyle devam ettiði konuþmasýný þöyle bitiriyor: Fas tan Kazakistan a uzanan geniþ bir coðrafyada 350 milyon civarýnda insan yaþýyor. Neredeyse AB üyesi ülkelerin toplamý kadar bir nüfustan bahsediyoruz. Türkiye nin üretimde geldiði nokta, hiç azýmsanmayacak kadar ileri bir seviyede olduðunu görüyoruz. Ondan da ötesi; Türkiye nin yetiþtirdiði bilim adamlarý ve özellikle gýda sektörünün bilimsel geliþmeler konusunda geldiði seviye, dünyayla yarýþacak niteliktedir. Bu salondaki topluluk bunun en güzel göstergesidir. Bu coðrafyada sadece üreticilerin deðil akademisyenlerimizin ve devletimizin de öncü rol almak gibi bir hedefi olduðundan hiç kuþkumuz yok. O nedenle birbirimizin ayrýlmaz parçasý olan gýda üreticileri ve bilim adamlarý el ele verdiði sürece devletimizin de önderliðinde, bu çok geniþ coðrafyanýn toplum saðlýðý ve beslenmesinde en büyük oyuncu olabiliriz. Ben ülke olarak en büyük avantajýmýzýn, nitelikli ve büyüme odaklý iþgücümüz olduðuna inanýyorum. Doðru Beslenin, Saðlýklý Yaþayýn! Cargill Gýda Türkiye nin sponsoru olduðu 6. Uluslararasý Beslenme ve Diyetetik Kongresi, 2-6 Nisan tarihlerinde Antalya Lara da 800 ü aþkýn beslenme uzmaný ile bilim adamýný aðýrladý. Cargill Kývam Vericiler Ýþ Ünitesi Saðlýk ve Beslenme Direktörü Dr. Karl Heinz Zirzow un da, Posa ve Saðlýk Üzerine Etkileri sempozyumunda, Maltodekstirin- Tip 3 Dayanýklý Niþasta ve Kolon Saðlýðý Üzerine Etkileri konulu bir sunum gerçekleþtirdiði kongrenin baþkanlýðýný Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Baþkaný Prof. Dr. H. Tanju Besler yaptý. Prof. Dr. Besler; daha önce 3 yýlda bir düzenlenen kongrenin, gýda ve beslenme alanýnda yaþanan hýzlý geliþmeler ve önceki yýllarda düzenlenen kongrelerin büyük ilgi görmesi nedeniyle artýk 2 yýlda bir düzenlenmesine karar verildiðini açýkladý. Son zamanlarda bazý yasaklarla algýlanan beslenmenin aslýnda büyük bir çeþitlilik olduðuna iþaret eden Besler, saðlýklý beslenmede, þeker ve yað dahil her türlü besine doðru oranlarda ihtiyaç olduðuna ve Türk halkýnýn beslenme alýþkanlýklarýný ortaya koyacak bir araþtýrmaya gerek duyulduðuna dikkat çekti. 3 sempozyum, 7 uydu, 5 konferans ve 8 panelin yapýldýðý saðlýklý beslenme konusundaki bu büyük organizasyonun baþkanlýðý yapan Prof. Dr. Tanju Besler Saðlýklý ve uzun bir yaþam sürdürmek herkesin ideali olduðu halde, bunu gerçekleþtirebilmek için, bireyin önce kendi vücudunu çok iyi tanýmasý, kendisini beslenme ve saðlýk konusunda eðitmesi gerekmektedir. Beslenme, tüm canlýlarýn en temel gereksinimlerinden biridir ve gýda ile saðlýk arasýndaki köprüdür. Ýþte bu köprünün ayaklarýný saðlamlaþtýrmak için çalýþmalarýmýz hýz kesmeden devam edecektir. Yýllardýr büyük baþarýlara imza atmýþ kongremize bu yýl, destek veren kurum ve kuruluþlarýn sayýsý artmýþtýr. Þubeleriyle birlikte Türkiye Diyetisyenler Derneði nin yanýnda Türk Ýç Hastalýklarý Uzmanlýk Derneði, Beslenme ve Diyetetik programý bulunan Hacettepe, Erciyes ve Baþkent Üniversiteleri ve Hacettepe Üniversitesi nin deðiþik Fakülte ve Bölümleri de yer almaktadýr dedi. Uluslararasý düzeyde tanýnmýþ uzmanlarýn katýldýðý kongrede; Beslenme ve saðlýklý yaþlanma, çiftlikten sofraya besin güvenliði, genetiði bozulmuþ besinler ve saðlýða etkileri, kanser geliþim sürecinde ve kalp damar hastalýklarýnýn önlenmesinde besin destekleri, toplum ve beslenme, medyadaki beslenme ve diyet haberlerine beslenme profesyonellerinin bakýþý, toplu beslenmede özelleþtirmenin yasal düzenlemeler açýsýndan deðerlendirilmesi, obezitenin önlenmesinde toplumsal ve bireysel yaklaþýmlar ele alýndý. Cargill Gýda Türkiye nin sponsoru olduðu 6. Uluslararasý Beslenme ve Diyetetik Kongresi, 2-6 Nisan tarihlerinde Antalya Lara da 800 ü aþkýn beslenme uzmaný ile bilim adamýný aðýrladý. 24 CargillHaberler - Sanayi-bilim iþbirliði platformu CargillHaberler - Sanayi-bilim iþbirliði platformu 25
Bulutoðlu nda üçüncü kuþak, þirketi büyütmeye devam ediyor Ne yapacaksan onu söyle, ne söylüyorsan onu yap! ABD de hem okuyup hem de çalýþtýðý dönemde Cargill üst düzey yöneticileriyle tanýþan ve çalýþmalarý hakkýnda bilgi edinen Barbaros Bulutoðlu, Türkiye ye dönüþünden kýsa bir süre sonra Cargill Türkiye ile çalýþmaya baþlar. 2002 yýlýnda baþlayan iþbirliði, bugün de baþarýyla devam ediyor. Barbaros Bulutoðlu; Amerika da okurken ayný zamanda Avis araba kiralama þirketinde çalýþýyordum. O zamanlar Cargill yöneticileri havalimanýndan transferlerini yaptýðým müþterilerimdi. Orada Cargill in Florida da yaptýðý iþler konusunda bilgi sahibi olmuþtum. Bu tecrübe ve bilgimi Türkiye ye dönüþte deðerlendirmeye karar verdim. Gýda sanayinin ham madde tedarikçisi olmaya karar verir vermez, Cargill Türkiye ile çalýþmaya baþladým diye anlatýyor o günleri. Ve ekliyor; Cargill in üstün özellikleri, firmamýz etiði olan Ne yapacaksan onu söyle, ne söylüyorsan onu yap! (Do what you say, say what you do!) ilkemizi çok rahat uygulamamýzý saðlýyor. 1960 larda, Sovyet Rusya sýna canlý hayvan ihracatý ile baþlayan Bulutoðlu ailesinin ticaret hayatýnýn temelleri, 1950 lerde dede Suca Bulutoðlu tarafýndan Kars ta atýlmýþ. Aile dede Bulutoðlu nun izinden yürüyerek ticaret geleneðini devam ettirmiþ. Bugünlerde farklý alanlarda da faaliyet gösteren ve 100 milyon dolar ciroyu aþan büyük bir þirket olmuþ. Barbaros Bulutoðlu nun Ýstanbul da kurduðu Bulutoðlu Gýda ve Lojistik Hizmetler A.Þ., bugün itibariyle Cargill Türkiye nin en büyük distribütörlerinden biri. Gýda sanayinin ham madde temin ettiði en büyük daðýtýcý firmalardan biri haline gelen Bulutoðlu, geçen yýl ihracatla da tanýþarak 6 milyon dolarlýk ihracat yapmýþ. Yakýn zamanda, bir baharat fabrikasý satýn alan Bulutoðlu nun bu yýlki ihracat hedefi 25 milyon dolar. Bize Bulutoðlu Gýda dan bahseder misiniz? Ne zaman, nerede ve nasýl kuruldu? Bulutoðlu; dedem Suca Bulutoðlu tarafýndan 1950 li yýllarda memleketimiz olan Kars ta kurulur. 1970 yýlýnda, babam Atalay Bulutoðlu Ýstanbul a taþýnýnca, faaliyetlerine kardeþleri ile beraber Ýstanbul da devam etmeye karar verirler. 2000 yýlýndan itibaren de kurumsallaþma ihtiyacýný gören üçüncü kuþaklarýn fikirleri doðrultusunda, faaliyet dallarýný geliþtirerek bugünlere gelir. Gýda toptancýlýðýna nasýl baþladýnýz ve hangi firmalarýn toptancýlýðýný yaptýnýz? Daha önce belirttiðim gibi gýda toptancýlýðý baba, dede mesleðimiz. Bu nedenle bir bakýma mecburen baþladým. Ama bu mecburiyet bana bir çok þey kattýðý gibi, yaptýðým iþe ve aile ismime olan güvenden dolayý yýllar boyunca hep baþarýlar getirdi. Ancak, toptancýlýk mesleðini býrakalý epey uzun zaman oldu. Daha önceleri Mis Süt, Pýnar, Superfresh gibi firmalarýn, uzun yýllar Türkiye genelinde Türk Silahlý Kuvvetleri nezdinde temsilciliðini yapmýþtýk. Gýda toptancýlýðýnýn zorluklarý nelerdir? Bildiðiniz üzere ülkemizde ekonomik ve siyasi gündem sýk sýk deðiþmektedir. Ülke olarak ulusal bir sanayi ve tarým politikamýz olmadýðý için, firmalar hiçbir zaman önlerini göremezler. Hal böyle olunca da Türkiye de toptancýlýk mantýðý hiçbir zaman kurumsal olamamýþtýr. ediyor. 26 CargillHaberler - Barbaros Bulutoðlu CargillHaberler - Barbaros Bulutoðlu 27 Kars tan Ýstanbul a, Bulutoðlu Ailesi nin ticari serüveni baþarýyla devam Sohbet Barbaros Bulutoðlu
zamanlar Cargill yöneticileri havalimanýndan transferlerini yaptýðým müþterilerimdi. Orada Cargill in Florida da yaptýðý iþler konusunda epey bilgi sahibi olmuþtum. Bu tecrübe ve bilgimi Türkiye ye dönüþte deðerlendirmeye karar verdim. Gýda sanayinin ham madde tedarikçisi olmaya karar verir vermez, Cargill Türkiye ile çalýþmaya baþladým. 2002 yýlýnda baþlayan iþbirliðimiz, baþarýyla devam ediyor. 2002 yýlýndan beri Cargill Türkiye yi temsil ediyoruz. Bu yýlki hedefimiz yaklaþýk 25 milyon dolar. Bu hedefi tutturmaya yönelik çalýþmalarýmýza planlamamýz dahilinde devam ediyoruz. Bizim mesleðimizde ihracat yapmak, yurt dýþýnda olmaktýr, diye düþünüyorum. Þu anda Japonya, Ýsveç, Hindistan, Ýngiltere, Rusya, Arnavutluk, Irak, Cezayir ve Bolivya ihracat gerçekleþtirdiðimiz pazarlardýr. Koltuðunuzun altýnda bir sürü karpuz var? Bu iþler birbirini engellemiyor mu? Sohbet Baþarýmý; sahip olduðumuz yýkýlmaz aile ismimize, iþ ahlakýmýza ve aile birliðine önem veren bir babaya sahip olmama baðlýyorum. Cargill Gýda Türkiye, sadece benim deðil, tüm Türkiye nin çözüm ortaðý oluyor. Barbaros Bulutoðlu Ülkemizde uzun yýllar yaþanan yüksek enflasyon, bu sektörde eski firmalarýn dahi kendilerini yenilemesine engel olmuþtur. Bunun sebebine gelince; tüccarlarýmýz hizmete önem vermek yerine stoktan ve faizden kazanmaya aðýrlýk vermiþtir. Bizler; geçmiþ yýllarda daðýtým ve depolamaya yaptýðýmýz yatýrýmlar nedeniyle, toptancý firmalarýn bugün yaþadýðý zorluklarý kendimiz için avantaja döndürmüþ vaziyetteyiz. Gýda Lojistiði nasýl bir iþ? Gýda Lojistiði aslýnda fazla önemi fark edilmemiþ bir hizmet dalý. Hal böyle olunca bu sektörün ihtiyaçlarý, Türkiye ekonomisinin son yýllarda göstermiþ olduðu hýzlý büyüme ile daha da önem kazandý. Yakýn tarihte ülkemizde insan hayatýna gerekli önem verilmiyordu. Gýda maddelerinin depolandýðý veya nakledildiði araçlar çok iptidai ve hijyenik þartlardan yoksundu. Ancak þimdilerde Türk insanýnýn hem gelir seviyesinin hem de eðitim seviyesinin artmasý ile gýda ürünlerinin daha hijyenik, daha temiz koþullarda nakliyesinin yapýlmasý ihtiyacý doðdu. Benim iþ bilgim ve sahip olduðum prensipler çerçevesinde, gýda lojistiðini kýsaca þöyle özetleyebilirim: Türkiye nin en batýsýnda üretilen bir ürünün, fabrikadan çýktýðý tarihten 24 saat sonra, Türkiye nin en doðusunda bile, fabrikadan çýktýðý saklama koþullarýna uygun standartlarda bulunmasýdýr. Cargill firmasýyla tanýþmanýz nasýl oldu? Cargill ürünlerinin toptancýlýðýný ne zamandan beri yapýyorsunuz? Amerika da okurken ayný zamanda Avis araba kiralama þirketinde çalýþýyordum. O Cargill ürünlerinin toptancýlýðý size ne gibi avantajlar saðladý? Cargill dünya genelinde ayný standartlarý uygulayan, her zaman en iyiyi üreten uluslararasý saygýn bir firma. Her fabrikasýnda farklý, kaliteli ve saðlýklý ürünler üretiyor. Bu anlamda Cargill Gýda Türkiye, sadece benim deðil, tüm Türkiye nin çözüm ortaðý oluyor cümlesini gurur ile söyleyebilirim. Ayrýca sahip olduðu marka deðeri de ortada. Cargill in bu üstün özellikleri, firmamýz etiði olan Ne yapacaksan onu söyle, ne söylüyorsan onu yap! (Do what you say, say what you do!) ilkesini çok rahat uygulamamýzý saðlýyor. Firma olarak hep en iyiyi alýp en iyiyi satýyoruz. Onun için Cargill markasýna yatýrým yaptýðýmýz zaman, hep geri alacaðýmýz güvenine sahip olmak gibi bir avantaj sahibi olduðumuza inanýyorum. Müþterileriniz neden Cargill ürünlerini tercih ediyorlar? Çünkü üretimlerinde her zaman ayný ürünü, ayný kalite ve standartta temin edeceklerini biliyorlar. Ancak son yýllarda ülkemizde kar marjlarýnýn düþmesi, genel anlamda müþterinin ürüne olan sadakatini az da olsa azaltma eðilimine sokmuþtur. Ýleriye yönelik ne gibi çalýþmalarýnýz var? Yurtdýþýna da açýlmayý düþünüyor musunuz? Bulutoðlu ailesi olarak son 6 yýlda þirketimiz için çok ciddi adýmlar attýk. Bunlardan biri de Ýstanbul ve Ýzmir de yapmýþ olduðumuz depolama yatýrýmlarýdýr. Ýzmir de en son aldýðýmýz fabrikamýzda, hem yaðlý tohumlar üretimi hem de gýda antrepoculuðu alanýnda faaliyetlerimizi artýracaðýz. Yaðlý tohumlar alanýnda geçen sene yaklaþýk 6 milyon dolar ihracat gerçekleþtirdik. Saðlam bir aile kültürü ile yetiþmiþ birer Bulutoðlu bireyiyiz. Ben, her ne kadar Amerika da üniversite okumuþ olsam da stajýmý Ýstanbul Rami gýda piyasasýnda yaptým. Öðrendiðim en temel bilgi; Sadece bildiðin iþi yap! olmuþtur. Evet; birçok karpuz taþýyoruz, ancak bunlar sadece karpuz. Yani sadece gýda alanýnda faaliyet gösteriyoruz. Kesinlikle gýdadan kazandýðýmýzý inþaat ya da tekstile yatýrmýyoruz. Veya müþterilerimizin pazarýna göz dikip gýda üretimi yapmaya kalkýþmýyoruz. Çünkü biz tedarikçiyiz ve tedarik etmeyi biliyoruz. Ürüne katma deðer katmak ayrý bir bilgi ve beceri gerektiriyor. Baþarýnýzý neye borçlusunuz ve yeni iþe atýlacak giriþimcilere tavsiyeleriniz nelerdir? Baþarýmý; sahip olduðumuz yýkýlmaz aile ismimize, iþ ahlakýmýza ve aile birliðine önem veren bir babaya sahip olmama baðlýyorum. Ýnsanlarýn gördüðü gibi yaþadýðýna inanan bir insaným. Ben þahsi baþarýmý, çok mutlu bir evliliðim olmasýna ve geleceklerine çok önem verdiðim kýzlarýma baðlýyorum. Onlar, varlýk sahibi birçok insanýn yaptýðý hatalara düþmememi saðlýyorlar. Yeni iþe atýlacak insanlara, günümüz iþ koþullarýnýn çok aðýr olduðunu hatýrlatmak istiyorum. Artýk iþ süreçlerinde yapýlacak bir hatanýn telafisinin çok zor olduðunu, bu nedenle bir iþe baþlamadan önce, iþin getirilerinden çok götüreceklerini hesaplamalarýný tavsiye ediyorum. Ben hep babamýn tavsiyelerine göre planlarýmý yapýyorum. Ýþ hayatýna baþlarken bana; Oðlum büyük düþün, ama ufak adým at! demiþti. Ben de hep o tavsiye doðrultusunda hareket ediyorum. 28 CargillHaberler - Barbaros Bulutoðlu CargillHaberler - Barbaros Bulutoðlu 29
Cargill Güvenilirliði nin temelinde Bakým var Müþteri zili çaldýðýnda, cevaplayabilmek Teknoloji Ýþletmeleri zora sokan durumlardan birisi de üretimin arýza nedeniyle kesintiye uðramasýdýr. Kontrol dýþý bu geliþmeler sonucu yaþanan üretim kesintisi, iþletmelerin müþteri nezdinde Birçok iþletmede çoðu zaman hesapta olmayan üretim kesintilerinin önüne geçilememektedir. Çünkü, iþletmelerin Klasik Bakým anlayýþý tamircilik esasýna dayanmaktadýr. Yani arýza giderilir, üretime geçilir bir baþka arýza çýkar, ekipler onunda üstesinden gelmeye çaba harcar. Bu uygulama iftaiyecilerin çalýþmalarýna benzemektedir. Yangýna hemen müdahele edilir ve görev biter, ta ki öbür yangýna kadar beklemeye geçilir. Ýþletmeler de bir sonraki arýzaya kadar üretimlerini sürdürür, ardýndan ayný sýkýntýlar yeniden yaþanmaya baþlar güvenilirliðinin sorgulanmasýný da beraberinde getiriyor. Cargill Dünya Baþkaný Greg Page; bakým dendiðinde Cargill de ne anlaþýldýðýný þu sözleriyle ifade ediyor; Müþteri zili çaldýðýnda cevaplayabilmek Bu programsýz durumun deðiþtirilme gereksinimi, geliþen teknoloji ile bütünleþerek akýllara Acaba ekipmanlar daha arýzalanmadan tespit edemez miyiz? sorusuna yanýt aramaya yöneltti. Arýza oluþmadan tespit etmek Bugün gelinen noktada Amerika ve Avrupa baþta olmak üzere ülkemizde de Kestirimci Bakým faaliyetleri baþlamýþtýr. Ýþletmeler özellikle kestirimci bakým faaliyetleri için ciddi çalýþmalar yapmakta ve bütçe ayýrmaktadýr. Kestirimci bakým faaliyetleri, bir baþka deyiþle, oluþumundan önce alýnacak arýza sinyali ile soruna çözüm anlamýna gelmektedir. Problemlerin erken tespit edilebilmesinin iþletmelere doðrudan veya dolaylý birçok faydalar saðlayacaðý da yadsýnamaz.. Erken tespit ile gereksiz enerji sarfiyatýnýn önüne geçilmekle birlikte üretimde aksama ve yedek parça deposunda her malzemenin yedeðini bulundurma ihtiyacý da ortadan kalkacak, büyük depolamanýn önüne geçilecektir. Mal ve can güvenliðinin yaný sýra gereksiz duruþlar engellenerek, verimli çalýþma ortamý saðlanacak ve ürün teslimindeki gecikmeler de engellenmiþ olacaktýr. Bu yararlarýn sayýsýný arttýrmak mümkündür. Peki bu kestirimci bakým iyi bir þey ama bunu nasýl uygulayacaðýz? Ne yapmalýyýzda arýzalarý erken tespit etmeliyiz? sorularýnýn yanýtýný geliþen teknolojisi ile Cargill in vermesi mümkün. Problemleri oluþmadan önce tespit edebildiðinizde, iþlerinizi planlamak için daha fazla zamanýnýzýn olacaðý ve bunun da verimliliði artýracaðý bir gerçektir diyor Cargill Gýda Türkiye Bakým Müdürü Mustafa Cem Bilge. Ýþletmelerde artýk ekipmanlarýn saðlýklý çalýþýp çalýþmadýðýný; termal kamera ile sýcaklýk ölçümü; titreþim (vibrasyon) analizi; ultrasonik ses dinleme cihazý ile kaçaklarýn, arýzalý rulmanlarýn, elektrik arklarýnýn tespiti; endoskopi ile ekipmanlarý demontaj yapmadan içini görüntüleme gibi teknolojilerle yapmanýn artýk mümkün olduðunu belirtiyor. Cargill de bakým ve güvenilirlik kriterinde öncelikli olarak odaklanýlan noktanýn da altýný çiziyor; Stratejik amacýn hedeflerini desteklemek adýna fabrikalarýmýzýn güvenilirliðini geliþtirmek için en iyi uygulamalarýn yerine getirilmesidir. Bilge; tüm bu uygulamalarýn nihai hedefini ise Cargill Dünya Baþkaný Greg Page'in sözleriyle açýklýyor; "Müþteri zili çaldýðýnda, cevaplayabilmektir." Cargill in yüksek teknoloji kullandýðý Kestirimci Bakým uygulamalarýndan biri olan termal kameralar aracýlýðýyla arýza tespiti çalýþmalarýný örnek gösteren Bilge; Teknolojiyi kullanarak maliyeti düþürdükleri gibi iþ kazalarý ve yangýn riskini de sýfýra düþürdüklerini belirtiyor. Termal kamera ile arýza tespiti Termal kameralar; cisimlerin yaydýklarý ýsý enerjisini ölçerek bunu sýcaklýk olarak gösterirler. Bu ölçüm yüzeylerin yayýcýlýðýna (emissivity) göre deðiþkenlik gösterebilir. Bu nedenle çok parlak yüzeylerde (örneðin parlak alüminyum zemin gibi) bu metod ile saðlýklý ölçüm yapýlamamaktadýr. Bu metod, gevþek kablo baðlantýlarýndan, fazla elektrik yüklerine, arýzalý elektrik ekipmanlarýna kadar geniþ bir alanda sorun tespit edilebilme olanaðý saðlamaktadýr. Yine bu teknoloji ile mekanik ýsýnmalar ile bina ve ekipmanlarýn izolasyon sorunlarýný da saptamak mümkün olmaktadýr. Yatýrým maliyetinin fazla olmasý, ilk anda iþletmeleri bu teknolojik geliþimden uzak tuttuðu izlenimini vermektedir. Ancak, maliyet fayda analizi yapýldýðýnda, ekipmanýn maliyetini 1 yýldan daha kýsa sürede çýkarabildiði görülecektir. Bu oran iþletmeler arasýnda farklýlýk gösterecektir. Cihazýn hangi ekipmanlarda ve ne sýklýkta kullanýlacaðýný tanýmlamak için rotalar belirlenmelidir. Ölçüm sonuçlarýnýn kayýt altýna alýnmasý ve problemli görülen bölgelerdeki ekipmanýn fonksiyon kaybýna uðramadan müdahale edilmesi gerekmektedir. Özellikle elektirik panolarýnda gevþek baðlantýlar, ark yaparak aþýrý ýsýnmalara ve sonucunda da yangýnlara neden olduðu bilinen bir gerçektir. Erken farkedilmediðinde ciddi mal ve can kayýplarýna yol açmaktadýr. Teknolojiyi kullanarak, maliyetleri azaltmak, iþ kazalarý ve yangýnlarý engellemek termal kamera ile yüksek oranda gerçekleþebilmektedir. 30 CargillHaberler - Müþteri zili çaldýðýnda cevaplayabilmek CargillHaberler - Müþteri zili çaldýðýnda cevaplayabilmek 31
Cargill in içten bir teþekkürle baþlayan ÝK kültürü; takdir Baþarýyý farketmek Çalýþanlar, baðlýlýk duygusunu pekiþtirmek için kabul görmeye büyük ihtiyaç duyuyorlar. Özellikle güçlü özelliklerinin ve baþarýlarýnýn takdir edildiðini görmek istiyorlar. Bu, göründüðü kadar zor bir þey deðil... Çoðu zaman birini adýyla selamlamak veya teþekkür etmeyi unutmamak kadar basit olabiliyor. Takdir sözcüðünü; baþarýyý fark eden yaklaþým ve bir þeyin olumlu deðerini ayýrt etmek anlamýnda da kullanabiliriz. Çünkü takdir, hem bireysel hem de ekip baþarýsýnýn farkýna varýlmasýný gerektiriyor. Tabii, bu farkýndalýk tek baþýna yeterli deðil, bunu çalýþanýn da bilmesi gerekiyor. Takdir, çalýþanlarýn yüksek performansýný motive ettiði gibi yeniliði ve müþteri odaklýlýðý da teþvik eder. Sýnýfýnýn En Ýyisi Takdir, bir ödül plaketinden veya heykelciðinden çok daha fazlasýdýr. Birini adýyla selamlamak veya teþekkür etmeyi unutmamak kadar basit olabilir. 140 yýlý aþkýn bir geçmiþe sahip olan ve 60 ýn üzerinde ülkede, 158.000 çalýþaný bulunan Cargill de, takdir kültürü, bu uzun geçmiþinden ve tüm dünyaya yayýlan tecrübesinden süzülerek oluþturulmuþ bir kültürdür. Genel nezaket ve saygý, günlük takdir, informel ve formel olmak üzere dört temel unsurdan oluþan Cargill in takdir çalýþmalarý geçen yýl, Recognition Professionals International tarafýndan sýnýfýnýn en iyisi olarak duyuruldu. Cargill Takdir Ýþleri Koordinatörü Bill Buckner gelinen noktayý; Bu çalýþmalarýmýz, formel takdir programlarýmýzýn bir kýsmýný oluþturuyordu þeklinde açýklýyor. Cargill in takdir çalýþmalarýnýn geniþ kabul görmüþ ve kanýtlanmýþ yararlarýna dikkat çeken Buckner; birçok þirkette çalýþanlarýn, yaptýklarý iyi çalýþmalarý hiç kimsenin takdir etmediði ve hatta farkýna bile varmadýðý duygusuna kapýldýðýna ya da baþkalarýnýn yaptýðý iyi iþleri takdir etme þansýný kaçýrdýðýna dikkat çekiyor. Kuþkusuz, birçok kimse bunu çok doðal karþýlýyor, ama daha fazlasýný yapmak da her zaman mümkün! diyen Buckner; Cargill in sýnýfýnýn en iyisi olmasýna karþýn Bu konuda daha fazla bir þeyler yapabileceðimiz alanlar var. Bu alan günlük çalýþma ve iliþkilerde, genel nezaket ve saygý alanýdýr. Yani, Cargill in Takdir Modelinin temelidir. diyor. Genel nezaket ve saygý Ofiste iþ arkadaþlarýný isimleriyle selamlamak ve onlara Merhaba demek ile baþlayan bu süreç, en kolay takdir yoludur ve ayný zamanda Cargill in tüm takdir çalýþmalarýnýn temelini oluþturuyor. Günlük takdir Çalýþanýn her gün yöneticisinden göreceði takdir en deðerli olanýdýr ama, bu takdir iþ arkadaþlarý, amirler veya müþteriler de dahil olmak üzere fikirlerine deðer verilen herhangi birinden de gelebilir. Cargill de bu takdir, yalnýzca yüksek performans gösterenlere özgü deðildir ve iþini iyi yapan herkes için geçerlidir. Ýnformel takdir Bu tür takdir genelde bireylerden çok ekiplere yöneliktir. Ýnformel takdir, kýsa dönemli projelerde gösterilen ek çabalar için de söz konusu olabilir. Böylece motivasyon arttýrýldýðý gibi, baþarýlý çalýþmalar gerçekleþme zamanýnda ödüllendirilmiþ olur. Formel takdir Formel takdir, kuruluþun hedeflerine baðlý kriterleri içeren bir aday gösterme ve seçim sürecini kapsayan resmi ve prezantasyonu yüksek düzeyde olan bir programdýr. Önemli düzeydeki baþarýlarýn ödüllendirilmesi için düzenlenir. Burada gerek bireyler gerekse ekipler resmi yolla takdir edilir. Bu takdir çalýþmasý, sürekliliði olan ve bütün çalýþanlar tarafýndan uzunca bir süre hatýrlanabilecek bir çalýþmadýr. Cargill Ýþ Üniteleri/Fonksiyonlar Takdir Programlarý Cargill dünyasýnda çalýþanlar, Cargill takdir kültürünü desteklemek ve oluþturmak için birçok çalýþmaya imza atýyor. Cargill i bu alanda sýnýfýnýn en iyisi yapan takdir çalýþmalarý, globalde Cargill in bir numara olmasýna da katkýda bulunuyor. Ýþte bu çalýþmalardan bazý örnekler: ÝK Mükemmellik Ödülü ÝK Mükemmelik Ödülü Ýnsan Kaynaklarýna yapýlan istisnai katkýlarý ödüllendirir. ÝK fonksiyonunda en prestijli ödül olan bu ödülün amacý Ýnsan Kaynaklarýnda yüksek performans, yenilik, müþteri odaklýlýk, liderlik ve iþbirliði özellikleri gösteren önemli çalýþmalarýn veya inisiyatiflerin belirlenmesi ve ödüllendirilmesidir. Cargill Toplum Gönüllüleri Ödülleri Cargill Toplum Gönüllüleri Ödülleri çalýþanlarýn ve emeklilerin toplumlarýný geliþtirmek için gönüllü olarak harcadýklarý zamaný ve çabalarý tanýyan ve ödüllendiren bir programdýr. Ödül kazananlara CEO Greg Page tarafýndan imzalanan bir sertifika verilir ve çalýþanýn veya emeklinin gönüllü olarak faaliyet gösterdiði kar amacý gütmeyen kuruluþa veya hayýr kurumuna çalýþanlarýn onuruna 1,000 Dolar baðýþ yapýlýr. Cargill En Ýyi Tesis Ödülü En Ýyi Tesis deðerlendirmesi çalýþanlarýn katýlýmý, gýda güvenliði, iþçi güvenliði, müþteri memnuniyeti, ürün kalitesi, proses teknolojileri ve yeni ürün geliþimi dahil olmak üzere 15 kategoriyi kapsamaktadýr. En Ýyi Tesis süreci faaliyetlerin hem içerden hem de dünyadaki en iyi Cargill tesisleri ile dýþardan karþýlaþtýrýlabilmesi için bir fýrsat oluþturur. Çevre, Saðlýk ve Ýþ Güvenliði Ödülü Çevre, Saðlýk ve Güvenlik mükemmellik ödülü yalnýzca güvenlik veya yasalara uyumluluk amacýyla verilmemektedir. Bu ödül çalýþanlarýmýz, toplumumuz, çevremiz ve geleceðimiz için neyin doðru olduðu ile ilgilidir. Ýlkeler Takdirin bileþenleri Takdir kültürü oluþturmak için üç bileþen gereklidir: Formel Informel Günlük Genel Nezaket ve Saygý Takdir: Bireysel ve ekip baþarýlarýnýn farkýna varýlmasý ve takdir edilmesini gerektirir. Farkýna varmak yeterli deðildir. Farkýna vardýðýnýzý bireyin/ekibin bilmesini saðlamanýz gerekir. Anlamlýlýk: Etkili bir takdir bireysel ihtiyaçlara olduðu kadar yerel adetlere veya normlara da saygýlýdýr. Motivasyon: Takdir kapsamýnda, gösterilen çaba, alýnan sonuç ve kültürel tercihe uygun ödüllendirme yapýlmalýdýr. 32 CargillHaberler - Baþarýyý farketmek
www.cargill.com.tr - www.cargill.com