Doğru bilgi doğru kaynaktan alınır...

Doğru bilgi doğru kaynaktan alınır...

ÇAMLICA BASIM YAYIN / 61 Kaptân- Deryâ BARBAROS HAYREDDÎN PAŞA NIN HÂTIRALARI (Gazavât- Hayreddîn Paşa) Seyyid Murâdî Reîs Sadeleştiren Osman ERDEM Genel Yayın Yönetmeni Ömer Faruk YILMAZ Editörler Osman DOĞAN Soner DEMİRSOY Sanat Yönetmeni Sedat YAZILITAŞ Tashih ve Kontrol Adem FİDAN Yasin ÖZKAN Grafik-Tasarım Abdullah KUBİLAY Kapak Tasarım Sedat YAZILITAŞ Baskı ve Cilt Fazilet Neşriyat ve Tic. A.Ş. Bağlar Mah. Mimar Sinan Cad. No: 54 Bağcılar / İSTANBUL Sertifika No: 16384 1. Baskı: İstanbul 2009 (2 Bin adet) 2. Baskı: İstanbul 2009 (3 Bin adet) 3. Baskı: İstanbul 2012 (2 Bin adet) 4. Baskı: İstanbul 2014 (3 Bin adet) 5. Baskı: İstanbul 2015 (5 Bin adet) ISBN: 978-9944-905-65-7 Alemdar Mah. Divanyolu, İncili Çavuş Sok. No: 9A Sultanahmet - Fatih / İstanbul Tel/Faks: 0212 512 41 01 www.camlicabasim.com bilgi@camlicabasim.com T.C. Kültür Bakanlığı Yayıncılık Sertifika No: 15732 Bu eserin bütün yayın hakları Çamlıca Basım Yayın ve Ticaret Anonim Şirketi ne aittir. İzinsiz yayınlanamaz. Kaynak gösterilerek iktibas edilebilir.

Kaptân- Deryâ BARBAROS HAYREDDÎN PAŞA NIN HÂTIRALARI (Gazavât- Hayreddîn Paşa) Seyyid Murâdî Reîs İstanbul 2015

İÇINDEKILER Barbaros Hayreddîn Paşa ve Hât ralar... 11 Müellifin Mukaddimesi... 13 Barbaros Hayreddîn Paşa n n Hât ralar (Gazavât- Hayreddîn Paşa)... 15 Hay red dîn Re is in As l ve Nes li... 17 l yas n Şe hâ de ti ve Oruç Re is in Esir Düş me si... 18 Düş man la r n Alay Et me si!... 22 Oğul, El ham dü lil lâh Rab bin Sa na Yol Ver miş... 24 Be ni An cak Kud re tiy le Kur ta ran, Kur tar d... 25 Müj de ler Ol sun Sa na! Kar de şin Kur tul muş... 26 Oruç Re is M s r Sul ta n n n Ka d r ga la r n da... 27 Al lâh Se ni Din Düş man la r na Kar ş Mu zaf fer K l s n... 28 Çün kü Os ma no ğul la r n n Du as n Al d... 30 Oruç Re is K ş M s r da Ge çi rir... 31 H z r Re is le Oruç Re is in Bu luş ma s... 32 Tu nus a Bol Ga ni met ler le Dö ner ler... 34 Bir De niz Za fe ri Da ha... 35 Top Mer mi si Oruç Re is in Ko lu na sa bet Edi yor... 35 En dü lüs ün Dra ma tik Ha li... 38 Mi nor ka Ada s Be yi nin hâ ne ti... 38 Siz Ah di ni zi Boz du nuz... 40 Düş man la r n t ti fa k... 41 Bu Ki şi Ulu Bir Kim se Ol sa Ge rek... 42 Bu Ge mi ler n gil te re den Ge lir ler miş... 43 Onu Gö ren Düş man lar Ke di Gör müş Fa re Gi bi Olur lar d... 44 Muh yid din Re is i He di ye ler le s tan bul a Gön de rir ler... 45 5

Tu nus Sul ta n n n Ha set li ği ve Cim ri li ği... 46 Sen Bir Uğur lu Ki şi sin, Biz Sa na Tâ bi Ola l m!... 47 Oruç Re is Va r p Ce zâ yir e Gir di... 48 Düş man la r n Hu zu ru Kaç t... 50 Bu, Be nim Ulu Ka r n da ş m d r!... 51 Düş man Do nan ma s Ce zâ yir de... 52 Ci cel Şey hiy le Ya p lan An laş ma... 53 s pan yol la r n Sin si Plan la r... 54 Düş man la r Dost Edin me sin!... 54 Şu Tlem san Be yi yim Di yen Ki şi...... 57 s hak Bey ve Oruç Bey Şe hit Olur lar... 59 Düş man Do nan ma s Ce zâ yir Önün de... 61 Bu Ki şi nin Ad H z r Ol du ğu Gi bi Ken di si de H z r d r... 63 Düş man Esir le ri çin Ya p lan Ha pis hâ ne ler... 65 Se nin Ek me ğin ve Tu zun Yo lu mu zu Kes ti... 67 Bu Kap tan lar Müs lü man la ra Za rar Ve rir ler... 68 Le şin Sa t ş Ha ram d r... 69 Hut be yi ve Pa ra y (Sik ke) Os man l Pâ di şâ h Ad na Dön dü rün... 70 Bu K l c La lam Hay red dîn Pa şa ya Gö tür... 73 Oku nan Hatt- Hü mâ yûn Say g y la Din le nir... 74 Tlem san Be yi ile Tu nus Be yi nin Fe sat l k la r... 75 Tlem san Be yi nin Fi ra r ve Kar de şi Me sud un Bey Ol ma s... 77 Ha ni Düş ma na Tâ bi Ol ma ya cak t n?... 78 Ab dul lah Bey in Düş man Elin den Kur ta r l ma s... 79 Haz ret-i Al lâh, Sul tan Se lîm Han n Yar d m c s Ol sun... 82 Ab dul lah Kar de şi nin Ye ri ne Bey Nasb Et ti ler... 84 Ehl-i Fe sat la Ya p lan Sa vaş... 85 Me sud Bey in So nu... 88 Ka ra Ha san n hâ ne ti... 89 Kem lik On lar dan, Ke rem Biz den... 90 Ey Hal k m! Bu Yap t ğ n z ş, Na s l ş tir?... 93 6

Ha lî fe le ri ne hâ net Eden le rin Kat li He lâl dir... 95 Kar ş l k l ti mat s z l k Dev ri... 96 O Ge ce Rü ya s n da Al lâh n Re sû lü nü Gö rür... 97 Ge len Ga ni met ler le Ci cel K t l k tan Kur tu lur... 99 Hay red dîn Bey Si nan Re is i Ya n na Al r...100 En dü lüs Müs lü man la r...101 Al lâh a Te vek kül Et ve Ye ri ne Dön!...102 Hay red dîn Re is Ce zâ yir Şeyh le ri ne Mek tup Ya zar...104 Ka d oğ lu nun So nu...105 Ka ra Ha san n So nu...107 Ey Efen di! Sen Al lâh n Ve lî si sin...108 Bir Ha inin Da ha So nu...109 ş te Va ad Olu nan Gün Bu Gün dür...111 Y k t ğ n z Yer le ri Tek rar Ya p n!...115 Yü rü! Al lâh n Yar d m Se nin le Ola...116 Ay d n Re is Rü ya s n da Hay red dîn Bey i Gö rür...117 Sen ki Ce zâ yir Bey ler be yi Gâ zi Hay red dîn Pa şa s n...121 s pan ya Kra l n n Te la ş...122 Biz Al lâh tan Gay ri Kim se den Yar d m Bek le me yiz...124 Si nan Re is Ye di Adet Ge mi siy le Do nan ma ya Ka t l r...125 Bar ba ros un Ad n Du yun ca Deh şe te Ka p l r lar...127 Ke şiş ler He di ye ler le Ge lir ler...129 Ce ne viz den And rea Dor ya ya Gön de ri len Fir ka te le rin So nu...130 Hay red dîn Pa şa Ce zâ yir e Dö ner...133 Bü yük Sö zü Din le me me nin Ce zâ s...133 Sul ta n m! Bi zi Ge mi le ri ni ze Koy ma y n...135 Şa yet Bir Ha zi ne nin Bek çi si Ej der ha se......136 s pan ya Kra l, Tlem san Be yi ne Mek tup Ya zar...139 Tlem san Be yi Tec dîd-i Îmân Ge ti rir...140 Mem le ke tin Hâ kim le ri ve Zâ bit le ri Kra la Gi der ler...142 En dü lüs Müs lü man la r na Ya p lan Zu lüm ler...143 Türk El bi se si ve Bar ba ros Tak ke si...144 7

Sen ki, Be nim Bay ra ğ m ve San ca ğ m Çe ker sin...146 And rea Dor ya n n Kur naz ca Pla n...148 ti bar l Esir ler...149 Sul ta n m! Siz ler Ve li si niz...152 Ki me Ni yet, Ki me K s met...154 Hay red dîn Pa şa s tan bul da...156 O, Al lâh Yo lu nun Mü câ hi di dir!...158 Tez Der yâ ya Ç k!...160 Tu nus Sul ta n Fi rar Eder...161 Fe sat ç lar ş Ba ş n da...163 Arap Şeyh le ri ne Mek tup lar Ya z l r...164 Tu nus ta Tek rar Âsâ yiş Te min Edi lir...166 Tu nus Be yi Haç l t ti fa k n dan Yar d m s ter...168 Müt te fik Haç l Güç le riy le Ya p lan Sa vaş...169 Hay red dîn Pa şa Tu nus u Terk Eder...174 Be led-i Un nâb...175 Ce zâ yir de Has ret Gi de rir...176 Şüp he siz Bu Adam Çok Bü yük Düş man d r...177 Siz ler Bar ba ros ile Cenk Et me yi niz!...179 Sah te Hay red dîn Pa şa...181 s pan ya Kra l Mah cup Olur...184 Sağ Ola s n Mü câ hid La lam...185 Pul ya Se fe ri...187 Ada la r n Fet hi...188 K rk Ge mi lik Do nan may la Yo la Ç kar...189 Pre ve ze ye Doğ ru...190 Pre ve ze Sa va ş...193 Al lâh m Müs lü man la ra Gay ret, Pâ di şâ h m za F r sat, Bu Mü bâ rek h ti ya ra da Yar d m Et!...195 Hiç Ta sa lan ma y n z! n şâ al lâh F r sat Bi zim dir!...198 s ti ha re Du âs n Oku duk tan Son ra Yat t...201 ki Âyet-i Ke rî me Ya z p Ge mi si nin ki Ya n na As t...202 8

At lan Top la r n Du ma n n dan Gök yü zü Sim si yah Ol muş tu...204 Bi ze Te dip Lâ z m Gel miş tir...207 De niz Ga zân Mü bâ rek Ol sun...208 No va n n Fet hi...210 Bu din Ka le si...211 s pan ya Kra l Bu din Yo lun dan Ge ri Dö ner...212 K l n c n z Öy le Bir Aşk la ve Şevk le Vu run ki......213 Mağ ru run Düş ma n Haz ret-i Al lâh t r...216 Şid det li Yağ mur lar, Kâ fir le rin Ba ru tu nu Is la t n ca...218 Düş man Or du su na K yâ met ler Kop tu...219 De niz le rin Re isi Ve fât Et ti...222 Ne ti ce...223 Kaynaklar...225 Dizin...227 Ekler...235 9

BAR BA ROS HAY RED DÎN PA A VE HÂ TI RA LA RI H z r Hay red dîn Pa a, Mi dil li Ada s fet he di lin ce, Fâ tih Sul tan Meh med Han n em ri üze ri ne bu ra ya Var dar Ye ni ce si nden ge ti rilip is kân edi len si pa hi ler den Ya kub un dört yi it o lun dan bi ri dir. Ba t l lar, sa ka l ha vuç ren gi ne ça lar k r m z renk te ol du u için ona Bar ba ros de mi ler dir. Hay red dîn is mi ni ise ken di si ne Ya vuz Sul tan Se lim Han ver mi tir. Bü yü yüp Ak de niz e aç l d k tan son ra, o ko ca de niz ar t k bu yi i din kah ra man l k la r y la çal ka lan m t r. lk za man lar kar de i Oruç Re is de de niz de mü câ de le le re gi ri mi ti. Ak de niz in her kö e sin de ve her bu ca n da Müs lü man la r n imdâ d na H z r gi bi ye ti en bu iki ba ha d r dan Oruç Re is e hîd olunca, H z r Re is tek ba na bu me su li ye ti üst len mi tir. Bar ba ros Hay red dîn Pa a, ye ri ne gö re ga yet yu mu ak ta bi at l, ha lim; se lim, mü fik ve mü te va zi olan âciz bir kul; ye ri ne gö re de k l c n dan im ek ler ça kan, se si se ma da yan k la nan, kar s n da dü man la r tir tir tit re ten bir hey bet âbi de si dir. K l c y la fet het ti i bir ül ke ye hü küm dar ol mak ye ri ne, Os manl ya ba l ol ma y ter cih eden, Os man l sul tan la r n n du as n al ma y Ce zâ yir e sâ hip ol mak tan da ha üs tün tu tan bu nü mû ne ah si yet, ge rek on la r n ve ge rek se k l c n n göl ge sin de hu zur bu lan maz lum mü min le rin du ala r be re ke tiy le o ka dar yü cel mi tir ki, ken di si ni H ris ti yan dün ya s n n li de ri ka bul eden ve ak l al ma ya cak de re ce de ki bir li olan s pan ya kra l n n ba n önü ne e dir mi tir. O ay n za man da, bü tün ga zâ la r n da Al lâh r za s n ön plân da tut mu, ibâ det le ri ni ve gün lük ma ne vî va zî fe le ri ni hiç ih mal et memi, te red düt lü kal d du rum lar da is ti hâ re ede rek te red dü dü nü gi der mi bir mâ nâ eri ve gö nül sul ta n d r. Kü çük bir ge mi re is li in den ba la y p gü nün bi rin de kap tân- der yâ olan bu müs tes nâ ki i nin ha ya t n n bü tün saf ha la r n madde siy le mâ nâ s y la, in ce den in ce ye an la tan bu eser, Kâ nû nî Sul tan 11

Sü ley man Han n Hay red din Pa a ya em ri üze ri ne onun Sey yid Mu râ dî ye yaz d r d Ga za vât- Hay red dîn Pa a isim li eser dir. Sey yid Mu râ dî, Hay red dîn Pa a n n ya n n da ve hiz me tin de bulun mu re is ler den dir. Çok aç k bir Türk çe ile yaz d ese rin de ki hâ di se le rin bir k s m n Bar ba ros Hay red dîn Pa a dan, bir k s m n ga zâ la ra i ti râk eden ler den, ço u nu da biz zat ken di si nin i ti râk etti i se fer le re â hit ola rak ka le me al m t r. Ga za vât- Hay red dîn Pa a n n s tan bul Üni ver si te si Kü tüp hane si nde TY 94, TY 2459, TY 2490, TY 2639 da ve Top ka p Sa ra y Mü ze si Kü tüp hâ ne si nde man zum ve men sur nüs ha la r bulun mak ta d r. Ay r ca ese rin bir kaç ya y n da bu lun mak ta d r. Biz bu ese ri ne re der ken s tan bul Üni ver si te si Kü tüp ha ne si nde ki bu lunan TY 94, TY 2459, TY 2490, TY 2639 nu ma ra l yaz ma lardan is ti fâ de et tik. Oku yu cu ya ko lay l k ol sun di ye de met ni ta mamen sa de le tir dik. Sey yid Mu râ dî nin ka le min den sü zü le rek sa t r la ra dö kü len bu met ni ya y n la ya rak is ti fâ de edil me sin de bir hiz me ti miz ol mu sa ken di mi zi bah ti yar his se de riz. Çam l ca Ba s m Ya y n 12

Müellifin Mukaddimesi Son suz hamd ü se nâ ve ü kür ler bü tün mev cu dâ t ya ra tan ve can l la r r z k lan d ran Al lâ hü Te âlâ ya ol sun ki, bi zi yok tan var edip îmân el bi se siy le süs le ye rek Kur ân- Azîm ni met le riy le ni metlen dir di ve on lar la zen gin le tir di. Sa lât ve se lâm, kâ ina t n ser ve ri, mev cû dâ t n övünç ve si le si, Âde mo lu nun efen di si, iki ci han sul ta n, ins ve cin nin pey gam beri Haz ret-i Mu ham med Mus ta fa (s.a.v.) üze ri ne ol sun ki o, bü tün gü nah kâr la r n e fâ at çi si dir. Yi ne sa lât ve se lâm onun ai le si, ev lâ d ve as hâ b üze ri ne ol sun ki on lar, Mu ham med Mus ta fa (s.a.v.) Hazret le ri nin sev gi li le ri ve dost la r d r. Adâ let ve ih sâ n y la yer yü zü nü do na tan, me lek ta bi at y la nam sa lan Arap, Acem ve Rum ül ke si nin bü yük hü küm da r, Sul tan Sü ley man Han n ha t r na öy le bir ey gel di ki, ken di sin den önce ki de vir le re âit ya z lan ve oku nan tâ rih ler gi bi, ken di za ma n n da mey da na ge len hâ di se le rin ta ma m da -bü yü üy le kü çü üy le ve tâ rih s ra s y la- bir ki tap hâ li ne ge ti ri lip oku na. Pâ di âh haz ret le ri bu dü ün ce çer çe ve sin de ola rak, Ce zâ yir bey ler be yi Hay red dîn Pa a ya: im di sen ve kar de le rin na s l ve ne se bep le or ta ya ç k t n z, siz ler kim ler si niz? Bu za ma na ge lin ce ye ka dar, ka ra da ve de nizde, bü yük kü çük ne ka dar ga za lar et ti niz? -Ba lan g c n dan so nu na ka dar- bun la r ek sik siz ola rak ve taf si la t y la ya z p, ki tap hâ li ne geti rip gön de ri niz ki, on lar da be nim za ma n m da ya z lan tâ ri he kayd olun sun di ye yaz d fer ma n gön der di in de, on lar da -sul tâ n n em ri îcâ b - naz m y la, nes riy le ve taf si la t y la ha yat la r n ya z p bir ara ya ge tir me ye te eb büs et ti ler. 13

Bu nun üze ri ne Hay red dîn Pa a bil gi le rin top lan ma s ve ya z lma s hu su sun da ba na emir ver di ve ben de onun em ri îcâ b do ru, aç k ve Türk çe ola rak yaz ma ya ka rar ver dim. Bu bil gi le rin bâ z s n ken di le ri nin mü bâ rek a z la r n dan i it tim, ba z s n on lar la bir lik te ga zâ lar da bu lu nan mü câ hid ler den al d m, ba z s n da -bu fa kir birçok ga zâ lar da on lar la bir lik te bu lun du um dan- biz zat â hit ol dum ki, do ru lu un da hiç üp he yok tur. Böy le ce bu ki ta b yaz d k ki, hem pâ di â h n em ri ye ri ne gel sin ve hem de kar de le ri miz oku yup, din le yip is ti fâ de et sin ler. Bu vesî le ile de pâ di âh haz ret le ri ne du alar et sin ler. Bu ara da Hay reddîn Pa a y ve bu âci zi de du âdan unut ma y p bir Fâ ti ha-i e rî fe, üç ih lâs- e rîf ile yâd et sin ler... Ne var sala özüm tahte s-serâya Ki ere her sö züm fev ka l-ulâ ya Uma r m ah ka t n da ola mak bûl Gö rü le her ke lâ m m an da ma kûl. Dün ya da söy len me dik ve i i til me dik bir ey kal ma m t r. Maksud olan bu fâ nî dün ya da bir eser b ra k p, ha y r duâ ile an l ma m za ve sî le ol ma s d r. Ni te kim de nil mi tir ki: Er ol dur ki dün ya da ko ya bir eser, Eser siz ki i nin ye rin de yel ler eser. Sey yid Mu râ dî 14