Ekonomi Bülteni, Sayı: 11 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Çağlar Kuzlukluoğlu 1
DenizBank Ekonomi Bülteni Yurt Dışı Gelişmeler Çin de enflasyon Şubat ayında gıda fiyatlarının etkisiyle yükseldi. Ocak ayında son beş yılın en düşük seviyesi olan %0.8 e gerileyen TÜFE Şubat ayında gıda fiyatlarındaki yıllık %2.4 lük artışın etkisiyle bir önceki yıla göre %1.4 artış kaydetti. Gerileyen emtia fiyatlarına bağlı olarak son 3 yıldır negatif seyreden yıllık ÜFE ise petrol fiyatları Şubat ayında 62 $ lı seviyelere toparlasa da fiyatların bir önceki senenin altında olmasının etkisiyle negatif seyretmeye (% 4.8) devam etti. Çin de son açıklanan hedeflerde 2015 yılsonu TÜFE hedefi %3.5 seviyesinden %3 seviyesine, büyüme oranı ise %7 ye indirilmişti. 2014 yılında %7.4 ile son 24 yılın en düşük büyüme oranını açıklayan Çin için büyümedeki yavaşlama ve enflasyondaki düşüş kaygı yaratıyor. Ekonomik büyümedeki zayıflama nedeniyle daha önce bankaların zorunlu karşılıklarında indirime giden Çin Merkez Bankası Şubat ayında da mevduat ve borç verme faizlerini 50 baz puan indirmişti. Şubat ayında TÜFE %1 seviyesinin üzerine çıksa da bu artış düşük baz yılı, gıda fiyatları ve yeni yıl tatili gibi geçici etkilerden kaynaklanıyor. Hem düşük enflasyon hem de büyüme kaygılarıyla önümüzdeki dönemde de Çin Merkez Bankası nın genişleyici yönde adımlar atmaya devam ettiğini görebiliriz. Euro Bölgesi nde son çeyrekte büyüme %0.3 olarak gerçekleşti. Daha önce ilk tahmini açıklanan 4. Çeyrek Euro Bölgesi büyümesi beklentilere paralel geldi. Büyümenin detaylarına bakıldığında zayıflayan euronun etkisiyle dış ticaretin katkısının pozitife döndüğü ve hanehalkının tüketiminin de pozitif katkı yaptığı görülüyor. Euro Bölgesi büyümesi ağırlıklı olarak Almanya ve İspanya ekonomilerindeki düzelmeden kaynaklanıyor. Her iki ekonomi de 4. Çeyrekte %0.7 büyürken, Fransa %0.1 lik sınırlı büyüme gösterdi. İtalya ekonomisi ise yatay seyretti. 2015 yılında da Euro Bölgesi nin Almanya ve İspanya ekonomilerinin katkılarıyla büyümesi bekleniyor (IMF tahminleri sırasıyla 1.4% ve 1.3%). Fransa ve İtalya da ise ekonomik büyümenin yatay olacağı düşünülüyor. Avrupa Merkez Bankası nın son attığı genişleyici adımlar ve zayıf seyreden euro nun 2015 yılında Euro Bölgesi nde büyümeyi hızlandıracaktır. İleriye dönük beklentileri gösteren PMI, IFO endeksi ve Zew beklenti anketi verilerinin Ocak ve Şubat ayında dikkat çekici artış göstermesi bunu destekliyor. ABD de perakende satışlar Şubat ayında beklentilerin aksine geriledi. ABD de perakende satışlar Şubat ayında %0.3 artış beklentisine karşın kötü hava koşullarının etkisiyle %0.6 geriledi. Çekirdek perakende satışlar (otomotiv, enerji ve inşaat malzemeleri hariç) ise Ocak ayındaki %0.1 lik gerilemenin ardından Şubat ayında da %0.2 düştü. Şubat ayı verilerinde satışlardaki düşüş aynı zamanda genele yayılarak olumsuz bir tablo çizdi. Buna karşın zayıflamanın daha çok kötü hava koşullarına bağlı olması bunun geçici olabileceğine işaret ediyor. Aynı zamanda petrol fiyatlarının hala düşük seviyelerde olması ve istihdam piyasasında düzelmenin devam etmesi perakende satışlarda önümüzdeki aylarda toparlanma olabileceğini gösteriyor. Rusya Merkez Bankası Mart ayında faiz indirimine devam etti. Rusya Merkez Bankası beklentilere paralele olarak %15 olan politika faizini (1 haftalık repo faizi) %14 e indirdi. Bu bankanın Aralık ayında politika faizini 550 baz arttırdıktan sonraki ikinci indirimi oldu. Rusya Merkez Bankası ekonomideki sert yavaşlamanın önümüzdeki dönemde enflasyonist baskıyı azaltmasını bekliyor. Bu sebeple Merkez Bankası Şubat ayı itibarıyla %16.7 ye yükselmiş olan enflasyonu düşürme hedefinden çok zayıflayan büyümeye odaklanıyor. Düşen petrol fiyatları ve yaptırımlar nedeniyle Rusya Merkez Bankası ekonominin 2015 te %3.5 ile %4 arasında daralmasını bekliyor. Ancak enflasyonun %15 in üzerinde bulunması Merkez Bankası nın faiz indirimlerine kademeli olarak devam edeceğine işaret ediyor. 2
DenizBank Ekonomi Bülteni Yurt İçi Gelişmeler Cari Denge, Ocak 2015 Ocak ayında cari denge piyasanın -2.8 milyar $ olan beklentisinin altında 2.0 milyar $ açık verdi. Geçtiğimiz sene Ocak ayında 5.0 milyar $ olan cari açıktaki gerileme ithalattaki gerilemeye bağlı olarak dış ticaret dengesindeki düzelmeden kaynaklandı. 12 aylık kümülatif cari açık 2014 yılı sonundaki 45.8 milyar $ (GSYH'ya oranı %5.8) seviyesinde iken Ocak ayı itibarıyla 42.9 milyar $ (GSYH'ya oranı %5.4) seviyesine geriledi. Finansman tarafına baktığımızda Ocak ayında 3.4 milyar $ kısa vadeli sermaye girişi olurken, uzun vadeli sermaye girişleri de 3.5 milyar $ seviyesinde gerçekleştı. Devlet tahvillerinden Ocak ayında 281 milyon $ lık çıkış olurken, hisse senedi piyasasına 462 milyon $ lık sınırlı sermaye girişi oldu. Buna karşın bankaların kısa vadeli kredi kullanımını (1.5 milyar $) ve yurtdışı bankaların mevduatlarındaki artış (3.3 milyar $) sermaye girişini destekledi. Uzun vadeli tarafta ise, olumlu olarak doğrudan yatırımlardan ve hazinenin yurtdışı borçlanmasından kaynaklı 3.1 milyar $ lık yatırım girişi oldu. Net hata noksan kaleminde ise Eylül ayından beri devam eden çıkış Ocak ayında (1.5 milyar $) da devam etti. Resmi rezervlerde ise Aralık ayındaki düşüşün ardından Ocak ayında 4.0 milyar $ artış görüldü. 12 aylık kümülatif borç çevrim oranlarına baktığımızda ise, Ocak ayında şirketlerin uzun vadeli borç çevirme oranı %125 seviyesinde kalırken, bankaların uzun vadeli borç çevirme oranı ise %177 seviyesine geriledi. Önümüzdeki dönemde global ekonomik büyümenin ivme kaybetmesine bağlı olarak dış ticaret dengesindeki gerilemenin yavaşlayarak da olsa devam etmesini ve cari açıktaki iyileşme trendinin de sürmesini bekliyoruz. Sanayi Üretim Endeksi, Ocak 2015 Ocak ayında takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksi piyasanın bir önceki yıla göre %2.7 lik artış beklentisine karşın -%2.2 geriledi. Mevsimsellikten arındırılmış endeks de bir önceki aya göre %1.4 lük düşüş gösterdi. Yıllıklandırılmış artış oranı ise %3.5 ten %2.6 ya gerileyerek büyüme trendindeki zayıflamaya işaret etti. Geniş ekonomik gruplara göre baktığımızda, ara malı imalatındaki sert düşüşün (bir önceki yıla göre %-8.2) sanayi üretiminde gerilemeye neden olduğunu görüyoruz. Ara malı imalatındaki düşüşün endekse katkısı %- 3.16 puan oldu. Yatırım iştahının göstergesi niteliğinde olan sermaye malı imalatı ise Ocak ayında bir önceki yıla göre %7.2 artarak sanayi üretimindeki yıllık artışa 1.1 puanlık katkı yaptı. İmalat sanayinin alt gruplarına baktığımızda ise, tekstil ürünleri ve metalik olmayan mineral ürünlerin imalatının katkısı negatif olurken, motorlu kara taşıtları ise düşük baz etkisiyle sanayi üretimine artırıcı yönde etkide bulundu. Ocak ayında sanayi üretiminin zayıf gerçekleşmesi 1. Çeyrekte büyüme görünümünün geçtiğimiz yılın son çeyreğine göre daha olumsuz olacağına işaret ediyor. Öncü göstergelerden Şubat ayı kapasite kullanım oranının %74.1 seviyesine gerilemesi, PMI endeksinin de 50 seviyesinin altında kalması büyümedeki zayıflamayı ortaya koyuyor ve yılsonu için %3 olan büyüme tahminimizde aşağı yönlü risk teşkil ediyor. Merkez Bankası Beklenti Anketi, Mart 2015 Merkez Bankası beklenti anketinde, enflasyon beklentilerinde Aralık ayında başlayan gerileme Mart ayında son iki aydır yüksek gelen aylık enflasyon verilerinin etkisiyle tersine döndü. Yılsonu enflasyon beklentisi %6.77 den %6.98 e yükselirken, 12 ay ve 24 sonrası için de beklentiler sırasıyla %6.78 (Önceki: % 6.69) ve %6.51 (Önceki: %6.42) e çıktı. Büyüme tahminleri 2015 yılı için %3.5 ten %3.3 e geriledi. Önümüzdeki yıl için büyüme beklentisi ise değişmeyerek % 3.8 de kaldı. 3
H. Senedi Piyasaları Para Piyasaları Haftalık ve Aylık Getiri DenizBank Ekonomi Bülteni Finansal Göstergeler Risk iştahı negatif seyretmeye devam ediyor USD Libor faizleri, FED in faiz artışına yaklaşması ile yukarı yönlü seyrine devam ediyor GOÜ hisse senedi endeksleri gerilemeye devam ediyor Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:00 itibarı ile güncellenmiştir. 4
Emtia Piyasaları Döviz Piyasaları Tahvil Piyasaları DenizBank Ekonomi Bülteni Finansal Göstergeler Gösterge tahvil getirisi %8.90 seviyesinde yüksek kalmaya devam ediyor USD nin güçlenme seyri devam ederken BRL en kötü performans gösteren para birimi oldu Emtia endekslerinde gerileme eğilimi devam ediyor Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:00 itibarı ile güncellenmiştir. 5
DenizBank Ekonomi Bülteni Veri Akışı 6