İçindekiler T e ş e k k ü r... 7 7. B askı Önsöz (Sema A k s o y )...9 6. B askı Önsöz (A hm et M, K ılıç o ğ lu )...11 6. B askı Önsöz (M e tin F e y iz o ğ lu )...13 BİRİNCİ BöIüm ÖLÜM VE YARALANMAYA SEBEBİYET VERİLMESİNDE SORUMLULUK ÇEŞİTLERİ i. AKTİ SORUM LULUK HALLERİ...28 A. H izm et A kd in den Doğan S o ru m lu lu k...28 1. Özel Hizmet Akdinde İşveren Sorumluluğu...28 2. Kamu Hizmetinde Çalışanlara Karşı Devletin Sorumluluğu... 39 İÇTİHATLAR... 43 B. Taşım a S özleşm elerinden Doğan S o ru m lu lu k... 57 1. Kara Taşıma Sözleşmeleri...57 a. Karayolunda Yolcu Taşıma Sözleşmelerinden Doğan Sorumluluk...57 İÇTİHATLAR... 63 b. Demiryolunda Taşıma Sözleşmeleri...66 İÇTİHATLAR... 69 2. Deniz Taşıma Sözleşmeleri...77 3. Hava Taşıma Sözleşmeleri...83 C. Tıbbı M üdahaleden Doğan S o ru m lu lu k... 90 1. Bağımsız Çalışan Bir Hekimin Tıbbi Müdahalesinden Doğan Hukuki Sorumluluk... 94 a. Sözleşme ilişkisi... 95 İÇTİHATLAR... 114 b. Sözleşme İlişkisinden Doğan Sorumluluk... 126 2. Kamu Hastanelerinde Yapılan Tıbbi Müdahaleden Doğan Hukuki Sorumluluk...129 İÇTİHATLAR...134 D. S ig o rta S özleşm esinden Doğan S o ru m lu lu k... 140 1. Can Sigortaları...140 2. Kazaya Karşı S igorta...142 3. Hastalık Sigortası... 145 4. Sorumluluk Sigortası...146 a. Genel Sorumluluk Sigortası...147 aa. Özel Sorumluluk Sigortası...147 ab. Ticari işletme ve Mesleki Faaliyete Dair Sorumluluk Sigortalan...148 b. Motorlu Kara Taşıt Araçları Sorumluluk Sigortası...148 ba. Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (Trafik Sigortası)... 148 İÇTİHATLAR...148
İkİNCi BöIüm BEDEN TAMLIĞININ İHLALİ HALİNDE ZARAR VE TAZMİNAT HESABI I. BEDEN T A M LIĞ IN IN İH L A L İ...291 A. Beden Tam lığınm İh la li K avram ı... 291 B. Beden T am lığınm K orunm ası... 293 C. Beden Tam lığınm İh la li Halinde D oğacak Z a ra rla r... 294 II. BEDEN TAM LIĞ I İHLALİNDEN DOĞAN ZARARIN H ESABI... 296 A. K a p s a m...296 1. M asraflar... 297 2. Geçici İş Görmezlikten Doğan Zarar (Kazanç Kaybı)...313 a. İş Görmezlik Kavramı... 313 b. İyileşme-Şifa Bulma Halleri...314 c. Zarar...331 3. Sürekli iş Göremezlikten Doğan Zarar...337 a. Kavram...337 b. Muhtemel Ömür Süresi... 358 c. Faal Ömür Süresi... 359 ca. Muhtemel Yaşama Süresinin Kabul Edilmesi... 360 cb. Belirli Bir Yaşla Sınırlanma...360 cc. Farklı Süreler Kabul Edilmesi...360 d. Çalışma Gücünden Kayıp Oranı... 364 da. Klavuz Maluliyet Baremi...364 db. SSK Maluliyet Baremleri...365 dba. Tek Arızalarda...366 dbb. Birden Çok Arızalarda... 366 dbc. Geçmişteki Sakatlıklar... 367 dc. Emekli Sandığı Baremi... 368 dd. Adi Tıp Uygulama Baremleri...372 İÇTİHATLAR...373 e. Kazanç Kaybı...378 4. Asabi Şok Geçirmekten Doğan Zararların Durum u... 380 5. Müstakbel Gelir Kaybı...381 6. Efor Kaybı...383 7. Hakimin İnceleme Yetkisini Saklı Tutması...386 İÇTİHATLAR... 387 B. B eden Tam lığınm İh la li H alinde Doğan Zarardan Y apılabilecek İn d irim le r...392 1. SSK'ya Tabi Olanların Durumu... 393 a. İş göremezlik Gelirleri ve Hesabı...394 İÇTİHATLAR... 396 b. İşgöremezlik Ödeneği...399
bb. ihtiyari Mali Sorumluluk Sigortası...173 cc. Koltuk Sigortası (Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası)... 176 dd. Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası... 178 İÇTİHATLAR...'84 II. AKİT DIŞI SORUMLULUK HALLERİ... 189 A. Kusur S o ru m lu lu ğ u...190 1. Haksız Fiil Kavramı...190 2. Haksız Fiil Unsurları... 191 a. Kusur... 191 b. Unsurları...191 aa. Kusur Yeteneği...191 ab. Ruhsal Bağ...192 aba. Kast (Amaçlama)...193 abb. ihmal...193 ac. Kusuru Ortadan Kaldıran Nedenlerin Bulunmaması...195 c. Hukuka Aykırılık... 195 d. Zarar...200 e. illiyet (Nedensellik) Bağı...202 B. Kusursuz S orum luluk H a lle ri... 209 1. Başkasının Eyleminden Dolayı Sorumluluk Halleri... 211 a. İstihdam Edenin Sorumluluğu...211 İÇTİHATLAR...224 b. Ev Başkanın Sorumluluğu... 230 ba. Ev Başkanının Sorumluluğunun Şartları...231 baa. Ev Başkanı (Aile Reisi)'nin Egemenliği Altında Bir Kişinin Bir Zarar Vermiş Olması Gerekir... 231 baaa. Aile Başkanı-Gözetim Altında Bulunan Arasında Aile Başkanı Bağı Olmalı...232 baab. Eylem Hukuka Aykırı Bulunmalıdır... 237 baac. Bir Zarar Meydana Gelmelidir...237 baad. Nedensellik Bağı Bulunmalıdır... 237 bab. Ev Başkanının Kurtuluş Kanıtı Getirememesi Gerekir... 237 bac. Sorumluluğun Hüküm ve Sonuçlan... 240 İÇTİHATLAR...242 c. Hayvan Tutucusunun Sorumluluğu... 243 2. Bina ve Yapı Eseri Maliklerinin Sorumluluğu...248 3. Temyiz Gücünden Yoksun Olanların Sorumluluğu...266 4. Devletin Kusursuz Sorumluluğu...267 İÇTİHATLAR... 273 C. Tüzel K işilerin Organlarının Haksız Eylem lerinden S o ru m lu lu ğ u...275 D. Sebep S orum luluğu... 275 1. Araç Sahibinin Sorumluluğu...276 İÇTİHATLAR...281 2. Gelişim Kusuru Sorumluluğu...286 3. Fedakarlığın Denkleştirilmesi İlkesi...287
3. Muhtelif Rücu Davaları...484 a. Sosyal Sigortalar Kanununa Göre Rücu Davaları... 484 b. Bağ-Kur Kanununa göre Rücu Davaları... 485 c. Özel Sigortaların Rücu Davaları...485 d. Devletin Rücu Davaları...485 e. Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereği rücu (5510 sayılı yasa)... 487 İÇTİHATLAR...488 E. Tazminat Hesabında Esas Alınacak Başlama A n ı...495 1. işlemiş Tazminat...496 2. İşleyecek Tazminat...496 3. Tahakkuk Etmiş Tazminat... 500 İÇTİHATLAR... 501 4. 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu Gereğince Bağlanan Gelirlerin Peşin Değerlerinin Hesaplanmasına Ait Tarife...503 F. Yaralanma Nedeniyle Örnek Bilirkişi Raporları... 541 G. Yargı Kararları... 563 Üçüncü BöIüm ÖLÜM HALİNDE DESTEKTEN YOKSUN KALMA ZARARININ VE TAZMİNATIN HESABI I. DESTEK VE DESTEKTEN YOKSUNLUK KAVRAMLARI... 573 A..Destek Kavram ı...573 1. Tanımı...573 2. Yasal Dayanaklar... 575 a. Haksız Fiiller... 575 b. Sözleşme Hükümlerine Aykırı Hareketler... 576 3. Türleri... 578 a. Fiili Destek... 578 b. Farazi (Varsayımlı) Destek...578 B. Destekten Yoksunluk Şartları... 579 1. Bakım G ü c ii...579 2. ihtiyaç... 583 C. Destekten Yoksun Kalanlar...587 1. Eş...587 2. Çocuklar... 588 3. Ana-Baba...590 4. Kardeşler...592 5. Nişanlılar...594 6. Üçüncü Kişiler...594
ba. Sürekli İş göremezlik Ödeneği...400 baa. Tam İş göremezlik...400 bab. Kısmi İş Göremezlik...400 bb. Geçici iş göremezlik Ödeneği...401 bba. İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortası... 401 bbb. Hastalık Sigortası...402 bbc. Analık Sigortası...403 bc. Geçici İş göremezlik Ödeneğinin Miktarı ve Hesaplanması... 403 bd. Geçici İş Göremezlik Ödeneğinin Verilmemesi, Geri Alınması veya Azaltılması...405 be. işverenin Sorumluluğu... 405 bf. işverenin SGK'ya Karşı Sorumluluğu...409 bg. 5510 Sayılı Yasaya Göre İşverenin SGK'ya Karşı Sorumluluğu... 419 bh. Üçüncü Kişilerin ve Mali Mesuliyet Sigortalarının SGK'ya Karşı Sorumluluğu...421 d. Sigortalının Bağışlanmaz Kusuru... 423 e. Yaşlılık, Malullük, Ölüm Sigortasından Yapılan Yardımlar...424 2. Emekli Sandığına Tabi Olanların Durumu... 428 a. AYİM Prensip Kararları... 433 b. AYİM 2. Dairesinin Örnek Kararları... 435 3. Meslek Değiştirme...436 4. 2022 Sayılı Kanun Açısından... 438 5. Bağ-Kur Kanununa Göre Yapılan Ödemeler...439 İÇTİHATLAR... 440 6. Nakdi Tazminat Kanunu (2330 s. Kan.)...442 İÇTİHATLAR...451 7. Yeni Türk Borçlar Kanunu 55. Maddenin Düzenlemesi... 452 III. TAZM İNAT H E S A B I... 455 A. Hesaplamada D ikkate A lınacak H u suslar...457 1. Faile Bağlı Sebepler...457 a. Kusurun Rolü...457 b. İktisadi Durumun Rolü...462 2. Mağdura Bağlı Sebepler... 464 a. Zarara Razı Olma... 465 b. Müterafık Kusur... 467 3. Fiile Bağlı Sebepler... 475 B. Tazminatın Ödeme Ş e k ille ri... 476 1. Aynen Tazmin... 476 2. Nakden (Para ile) Tazmin... 476 a. irat Şeklinde...476 b. Sermaye Şeklinde... 477 C. Hakim in İncelem e Y etkisi Saklı T u tm a sı... 478 D. Rücu D a v a la rı...479 1. Müteselsil Sorumluluk- Dış iliş k i... 479 2. İç İliş k i...480
... 656 3. Ölüm H a li...;, n...... E. Zarar Miktarının Hesabındaı» Bulundurulmas>...657 1. Tekrar Evlenme İhtimalinin Goz... 657 a. Dul Kadının Tekrar Evlenme -... 662 b. Tekrar Evlenmeye Tesir Eden F... 665 c. Dul Erkeğin TekrarEvlenmeS' Zararcjan indirme... 666 d. Tekrar Evlenme İhtimaline Go^... 666 2. Dulun Çalışıp Kazanma Yeteneği... 667 3. Yapılmayan Masrafların Zararda Dikkate Al...667 a. Yetiştirme Masrafları...... 668 b. Bakım Masrafları......669 4. Mirasın Durumunun Dikkate Alınmas... a. Ölenden Davacılara Geçen Miras b. Üçüncü. Kişilerden. Davacılara Geçen - n M iras..... 673 5. Sigorta Tazminatının Zarardaki Rolü a. Özel (Can) Sigortalan Yönünden.,... b. Mali Mesuliyet Sigortası Yönünden......675 c. 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kurumu Tazminatı... d. BAĞ-KUR Aylıkları Açısından... 689 Zarardan İndirim i... 692 6. Emekli Sandığı Dul, Yetim ve Şehit Maaşlarının 7. Özel Kanunlarla Düzenlenmiş Tazminat»e Aylıklann İndirimi... 699 8. E k e r im s e k idare Mahkemesi 2. Dairesince Belirlenen Esaslar... 705 9. İndirim Sebeplerinde Öncelik Sırası...7Û9... 713 10. Rücu Davaları........./ I 0 İÇTİHATLAR..... III DESTEKTEN YOKSUN KALMADA TAZMİNAT...727...727 A. Tazminatın Ş artları... 1. Zararın Varlığı...... ^ 2 İhtiyaç ve Bakım Gücü... 3. Tazminat Miktarının Hesaplanmasında Zarara Nispetle Dikkate Alınacak Hususla...728 a. Hal ve Mevkiin İcapları... b. Kusurun Rolü... ba. Kusura Dayanan Sorumluluk Açısından...^ bb. Kusursuz Sorumluluk Açısından... İÇTİHATLAR...... 74q bc. Zarar Görenin (Ölenin) Müterafık Kusuru... bd. Destekten Yoksun Kalanların Olayda Müterafık Kusuru... 750 İÇTİHATLAR...76Q c. Zarara Razı Olma...... d. Zararın Doğmasına, Büyümesine veya Zarar Verenin Durumunun Ağırlaşmasına ^ Sebep Olma... ^
7. imam Nikahlı Eş... 595 8. Tüzel Kişilerin Durumu... 598 D. D estekten Yoksun Kalma Tazm inatının M ira sçıla rın a İn tik a li... 598 II. ZARAR VE ZARARIN N İTELİĞ İ...600 A. D estekten Y oksunluk Z a ra rı... 600 1. Zararın Kapsamı... 600 2. Zararın Hesabında Dikkat Edilecek Hususlar... 601 a. Ölene Ait Gelirin Tespiti...601 b. Gayrisafi Gelirin Tespiti... 602 ba. Fiili Desteğin Geliri...602 İÇTİHATLAR...603 bb. Farazi Desteğin Geliri...606 c. Ölenin Gelirinin Belirli Zamanlarda Artması... 607 ca. Gelirin Netleştirilmesi...609 cb. Pasif (Emekli) Devre Geliri Hesabı...610 cc. Yardım Miktarı...612 İÇTİHATLAR...614 cd. Paylaştırma...618 eda. Eş ve Çocukların Payları... 620 cdb. Paylaştırmaya Dahil Diğer Kişiler...622 cdc. İsviçre ve Türkiye'de Uygulama...622 3. AYİM Tazminat Hesaplarında Göz Önünde Bulundurulması Gereken Hususlar...624 B. Zararın N ite liğ i...635 İÇTİHATLAR... 636 1. Zararın Hesabı...640 a. Zararın Suresi...640 aa. Tanım... 640 ab. Başlangıç Tarihi... 640 ac. Sonu... 642 aca. Yargıtay ın Bu Konudaki Tutumu...645 acb. 2022 Sayılı Kanun Açısından...647 acc. 5434 Sayılı Kanun Açısından...648 acd. 5510 Sayılı Kanun Açısından...649 C. İnsan Ömrü ve Yaşama T a b lo la rı... 649 1. Yaşama Tablolarından İstenilen Özellikler... 651 2. PMF Yaşama Tablosu...651 3. Stauffer/Schaetzle (Gelecekte Yaşama Tablosu)...651 4. İsviçre Kadın-Erkek Tablosu...651 5. PF. Yaşama Tablosu... 651 6. Türkiye'de Ortalama Ömür ve Faal Hayat... 652 D. Bakım İhtiyacının Sonunu B elirleyen Ö z e llik le r...653 1. Çocukların İhtiyaç Çağından Çıkmaları...653 2. Tekrar Evlenme... 654
B. Zam anaşım ı S ü re le ri... 850 1. Taşıma Sözleşmelerine Göre Zamanaşımı... 850 a. Kara Taşıma Sözleşmelerinde... 850 b. Deniz Taşımalarında Zamanaşımı...852 c. Hava Taşımalarında Zamanaşımı...853 d. DDY Taşımalarında Zamanaşımı...853 e. Karayolları Trafik Kanununda Zamanaşımı...853 2. Ceza Zamanaşımı...854 3. İş Hukuku Zamanaşımı...865 İÇTİHATLAR... 865 III. CEZA D AV ALAR IN IN, TAZM İN A T DAVALARINA ETKİSİ...872 İÇ TİH ATLA R...874 IV. BİRDEN ÇOK KİM SENİN AYNI ZARARDAN SORUMLULUĞU... 875 İÇ TİH ATLA R...877 V. T A Z M İN A T HESABINDA T A Z M İN A T BORÇLUSUNCA YAPILAN ÖDEMELERİN VE İB R A N IN R O LÜ... 909 Beşİncİ BöLüm TABLOLAR VE CETVELLER > Sosyal Sigortalar Kurumu Sağlık İşleri Tüzüğü'ne Ekli Sakatlanma'ya İlişkin C e tve lle r... 913 ^ Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Y önetm elik... 1025 > Ölüm Halinde Destekten Yoksunluk Hesabı Ve Sakatlanma Halinde Maddi Tazminat Hesabı Örnek Bilirkişi Raporları...1189 Sakatlık İndiriminden Yararlanacak Hizmet Erbabının Sakatlık Derecelerinin Tesbit Şekli ile Uygulanması Hakkında Y önetm elik...1245 ^ ^ Nakdi Tazminat Verilmesi ve Aylık Bağlanması Hakkında Yönetm elik...1259 İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü...1269 < Karayolu Trafik Garanti Sigortası Hesabı Yönetmeliği...1373 r- Trafik Kazaları Nedeniyle İlgililere Sunulan Sağlık Hizmet Bedellerinin Tahsiline ilişkin Usul ve Esaslar Hakkında Y önetm elik... 1381 B ib liy o g ra fy a...1405 K a vra m la r D iz in i... 1413
e. Hatır için Taşımada Durum... 761 f. Tazminatın İşletilmesinden Doğacak Menfaatler Karşılığı indirm e... 764 İÇTİHATLAR... 765 B. Tazminat Borçlusu...770 C. Tazminatın Hesaplanmasında Esas Alınacak Başlama A n ı...771 1. İşlemiş Tazminat... 772 a. Ana Para...772 b. Faizi... 776 2. işleyecek Tazminat... 777 D. Tazminatın Ödeme Şekli... 782 1. İrat Tahsisi...782 a. Teminat...784 2. Peşin Ödeme...788 a. Sigorta Sistemi (İratların Satın Alma Tarifeleri)... 790 b. Peşin Ödeme Değeri Konusunda Yapılan Hatalar...792 İÇTİHATLAR... 813 c. Faiz... 819 İÇTİHATLAR... 824 DöndÜNCÜ B ö I üm B E D E N T A M L İG İN İN İH L A L İ VE D E S T E K T E N Y O K S U N K A L M A T A Z M İN A T I D A V A L A R IN D A U S U L I. BEDEN TAMLIĞININ İHLALİ VE DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATI DAVALARINDA USUL...829 A. Yetkili Mahkeme... 829 B. Görevli Mahkeme... 830 1. Hukuk Mahkemelerinde...830 2. Ticaret Mahkemelerinde...833 3. Ceza Mahkemelerinde...835 4. Danıştay ve AYİM'de...835 5. İş Mahkemelerinde...837 İÇTİHATLAR...837 II. TAZMİNAT DAVALARINDA ZAMANAŞIMI...843 A. Başlangıcı... 843 1. Beden Tamlığının İhlali Halinde Zamanaşımı Başlangıcı... 843 İÇTİHATLAR...844 2. Ölüm Halinde Zamanaşımının Başlangıcı... 847 İÇTİHATLAR... 848 3. İdari Yargı Yönünden Zamanaşımı... 849