Ağu.7 Şub.8 Ağu.8 Şub.9 Ağu.9 Şub.1 Ağu.1 Şub.11 Şub.12 Şub.1 Ağu.1 Ağu.1 Oca.11 Haz.11 Kas.11 Nis.12 Tem.13 Ara.13 May.14 Eki.14 Mar.1 Ağu.1 HAFTALIK RAPOR Ekim 21 Dış ticaret açığında daralma devam ediyor Dış ticaret açığı petrol fiyatlarındaki gerilemenin de katkısıyla geçen yıla göre gösterdiği toparlanmasına Ağustos ayında da devam etti. Hem EUR/USD paritesindeki gerileme hem de ticaret ortağı olduğumuz ülkelerin ekonomik sorunlar yaşamasının etkisiyle ihracatta özellikle geçen ay gördüğümüz sert gerileme yerini bir miktar toparlanmaya bırakırken, ithalat ise kurda görülen yükseliş sebebiyle gerileme seyrini Ağustos ayında da sürdürdü. İthalatta yaşanan yıllık bazda gerilemenin ihracattaki gerilemenin daha fazla olması ise dış ticaret açığının toparlanmasına olumlu katkıda bulundu. Öte yandan, ara malı ithalatı başta olmak üzere sermaye ve tüketim malı ithalatında yıllık bazda gerileme yaşanması ekonomik aktivitede beklenen canlanmanın henüz gerçekleşmediğine işaret etti. Bu haftaki raporumuzda Ağustos ayı dış ticaret açığı gelişmelerini yakından ele alacağız. 12 Dış Ticaret Açığı Enerji ve Altın Hariç Dış Ticaret Açığı (sağ eksen) (yıllık, milyar $) 6 6 Enerji-Altın Hariç İhracat Enerji-Altın Hariç İthalat (3 Aylık Ortalama, y-y, %) 1 4 8 6 4 2 4 3 2 1 2-2 Ağustos ayında dış ticaret açığı 214 yılının aynı dönemine göre %39.8 azalışla 4.9 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Geçtiğimiz ay 214 yılı Aralık ayından sonraki en yüksek seviyede açıklanan dış ticaret açığı Ağustos ayında sert bir daralma yaşadı. Yıllıklandırılmış dış ticaret açığı ise, geçtiğimiz yılın Ağustos ayına göre %13 azalarak 7.4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Böylece yıllıklandırılmış dış ticaret açığı son dokuz aydır devam eden toparlanma eğilimini Ağustos ayında da sürdürmüş oldu. Enerji ve altın hariç dış ticaret açığı ise, Ağustos ayında enerji ve altın hariç ithalatta yaşanan düşüşün katkısıyla yıllık bazda %42.6 daralarak 2.2 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Söz konusu pozitif gelişmeye paralel olarak yıllıklandırılmış enerji ve altın hariç dış ticaret açığı son altı aydan sonra ilk defa azalarak 36.4 milyar dolara geriledi. Dış ticaret dengesinin alt bileşenlerine bakıldığında, 11.1 milyar dolar seviyesinde gerçekleşen ihracatın Ağustos ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %2.8 azaldığı ve yılın başından bu yana düşüş eğilimini yavaşlayan bir ivmeyle de olsa sürdürdüğü görülüyor. USD/TL kurundaki artışın ihracatımızda yaratması beklenilen pozitif etkinin, ihracat ortaklarımız olan ülkelerdeki ekonomik sorunların bir miktar azalsa da hala devam ediyor olması ve EUR/USD paritesinde yaşanan gerileme sebebiyle yeterince görülmediğini düşünüyoruz. İthalat ise, Ağustos ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %18.2 azalarak 1.9 milyar dolar seviyesinde açıklandı. İthalatın düşüş eğilimini koruduğu, gerileme hızının ise Ağustos ayında artış gösterdiği dikkat çekiyor. Bu çerçevede, Ağustos ayında ithalatın ihracattan daha fazla gerilemesinin dış ticaret açığının daralmasında etkili olduğu görülüyor. İthalattaki gerilemede etkili olan faktörlerin başında enerji ithalatındaki %8.4 lük düşüş geliyor. Ağustos ayında yapılan enerji ithalatının ton olarak aylık bazda hafif azalış göstermesine karşın tutar olarak belirgin düşüş göstermesi, petrol fiyatlarındaki düşüşün dış ticarete yaptığı pozitif katkının devam ettiğine işaret ediyor. Yukarıdaki grafikten de görüldüğü gibi yılbaşından bu yana düşüş eğiliminde olan enerji ve altın hariç ihracat geçen aya göre toparlanma gösterirken, ithalatın gerileme hızı ise artış gösterdi. Bu durum dış ticaret açığındaki toparlanmanın önümüzdeki dönemde devam edeceğine işaret ediyor olabilir.
Ağu.6 Şub.7 Ağu.7 Şub.8 Ağu.8 Şub.9 Ağu.9 Şub.1 Ağu.1 Şub.11 Şub.12 Şub.1 Ağu.1 Kas.12 May.13 Kas.13 May.14 Kas.14 Şub.1 May.1 Ağu.1 Petrol Fiyatları (dolar/varil) Enerji İthalatı (milyar dolar, sağ eksen) 1 9 8 7 6 4, Bloomberg 6. 4. 4 3. 3 2. 2 214 yılı Haziran ayından bu yana arz endişeleri başta olmak üzere doların küresel bazda değer kazanmasının da etkisiyle petrol fiyatlarındaki gerileme yandaki grafikten de görüldüğü gibi devam ediyor. Bu gelişmelerin paralelinde ise Türkiye nin ton olarak ithal ettiği enerji miktarında çok fazla değişme olmamasına rağmen, enerji için ödenen fatura, varil başına ödenen petrol fiyatındaki gerileme sebebiyle düşmüş görünüyor. ABD ham petrol fiyatının yılsonunu milyar dolar civarında tamamlayacağı düşünüldüğünde petrol fiyatlarının dış ticaret açığına yaptığı olumlu katkının devam edeceği bekleniyor. 7 3 1 Momentum (Mevs.Arınd., 3 Ay.Ort., yıllıklandırılmış) Enerji ve Altın Hariç Dış Ticaret Açığı Dış Ticaret Açığı (sağ eksen), Vakıfbank Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış seriye göre, Ağustos ayında ihracat bir önceki aya göre %1.6 artarken, ithalat ise %9. lik azalış gösterdi. Böylelikle Ağustos ayında 4.9 milyar dolar gerçekleşen dış ticaret açığının mevsim ve takvim etkisinden arındırıldığında 4. milyar dolara gerilediği görülüyor. Dış ticaret açığının momentumuna bakıldığında ise toparlanmanın Ağustos ayında da devam etttiği ve özellikle enerji fiyatlarındaki düşüşten kaynaklı gerileme gösteren dış ticaret açığı ile enerji ve altın hariç dış ticaret açığı arasındaki baz etkisiyle oluşan ayrışmanın eski trendine döndüğü dikkat çekiyor. 13 8 3 Ağustos Ayında En Çok Ticaret Yapılan İlk Ülke İhracat İthalat milyar $ (y-y,%) milyar $ (y-y,%) Almanya 1. -7.6 Çin 1.96-13.1 İngiltere.83 7. Almanya 1.84.6 Irak.72 11.6 Rusya 1. -27.3 ABD.2-1.6 İtalya.83-16.7 Fransa.44-1. ABD.74-18.4 Dış ticaret istatistiklerine ülkeler bazında bakıldığında, Ağustos ayında en çok ihracat yapılan ilk beş ülke sıralamasında önceki aylara benzer şekilde Almanya, İngiltere, Irak, ABD ve Fransa nın yer aldığı görülüyor. Listenin ilk sırasında bulunan Almanya ya yapılan ihracatın geçtiğimiz yılın aynı ayına göre %7.6 azalış göstermesi olumsuz bir gelişme olarak karşımıza çıkıyor. Ancak Almanya ya yapılan ihracatın geçtiğimiz aya göre bir miktar toparlanmasının yanı sıra İngiltere ve Irak a yapılan ihracatın geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre toplamda %2 ye yakın artış kaydetmesinin ise dikkat çekici olumlu bir gelişme olduğu görülüyor. Ağustos ayında en çok ithalat yapılan ilk beş ülke listesinde de bir önceki aya kıyasla değişiklik olmadığı söylenebilir. Söz konusu ülkeler arasında yer alan Rusya, Çin ve ABD ye Ağustos ayında yapılan ithalatların 214 yılının aynı ayına göre sert gerilediği görülüyor. Bu durumda, Rusya ve Çin de yaşanan ekonomik sorunların etkili olduğunu, ABD den yapılan ithalatın azalmasında ise, kurda yaşanan yükselişin belirleyici olduğunu düşünüyoruz. 2
Ocak-Ağustos Dönemi 214 21 Değişim Milyar dolar (y-y, %) İhracat 14.8 9.7-8.7 İthalat 19.2 14.9-11. Dış Ticaret Açığı -4.4-4.2-16.9 Karşılama Oranı (%) 6.8 67.9 -- İlk sekiz aylık dönem itibarıyla ticaret gelişimine bakıldığında ihracatın geçen yılın aynı dönemine göre %8.7, ithalatın ise %11. gerileyerek yine diğer ayda olduğu gibi ithalatta yıllık bazdaki gerileme ihracata göre daha fazla gerçekleşmiş oldu. Öte yandan, parite etkisinin devam ettiğini gördüğümüz ihracat parite etkisinden arındırıldığında ilk sekiz aylık dönemde ihracatın yıllık bazda %1. ile daha sınırlı gerilediği görülüyor. Bu gerilemenin ihracatımıza negatif etkisi ise ilk sekiz ayda toplam 8.6 milyar dolar oldu. Aynı dönemde dış ticaret açığı ise, geçen yıla göre %17 gerileyerek 4.2 milyar dolar oldu. Bu bağlamda yılbaşından bu yana gerçekleşen toplam dış ticaret açığındaki toparlanmanın Ağustos ayında da devam ettiğini söyleyebiliriz. Bununla birlikte ithalattaki gerilemenin ihracattan daha fazla olması sebebiyle ihracatın ithalatı karşılama oranının da %67.9 a yükseldiği görülüyor. Ekonomik grupların sınıflandırılmasına göre ithalatın alt kalemlerindeki gelişim ekonomik aktiviteye ilişkin sinyal niteliğinde olması bakımından önemli bir gösterge. Bu bağlamda baktığımızda geçtiğimiz iki ayda hem sermaye hem de tüketim malı ithalatında yıllık bazda artış yaşandığını, ancak toplam ithalatın büyük bir bölümünü oluşturan ara malı ithalatında henüz bir toparlanma görülmediği için ekonomik aktivetenin canlandığına dair henüz somut bir işaret olmadığını değerlendirmiştik. Ağustos ayında sermaye malı ithalatı geçen yıla göre %1.4, tüketim malı ithalatı %1.8, ara malı ithalatı ise %22. gerileme gösterdi. İthalatın alt bileşenlerini oluşturan ana gruplardaki bu tablodan da görüldüğü gibi 3.çeyrekte ekonomik aktivitenin yavaşladığına işaret ediyor. Sonuç olarak, Ağustos ayında dış ticaret açığı 214 yılının aynı dönemine göre %39.8 azalışla 4.9 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Geçtiğimiz ay 214 yılı Aralık ayından sonraki en yüksek seviyede açıklanan dış ticaret açığı Ağustos ayında sert bir daralma yaşadı. Yıllıklandırılmış dış ticaret açığı ise, geçtiğimiz yılın Ağustos ayına göre %13 azalarak 7.4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşerek 214 Aralık tan bu yana toparlanmasına devam etti. Ağustos ayında yıllık bazda ithalatın ihracattan daha fazla gerilemesinin dış ticaret açığının daralmasında etkili olduğu görülüyor. Bununla birlikte, parite etkisini görmeye devam ettiğimiz ihracat pariteden arındırıldığında ise, yıllık bazda %.2 lik sınırlı artış kaydettiği dikkat çekiyor. Ağustos ayında ihracat gelişiminde ise Rusya ya yapılan ihracat sert gerilemeye devam ederken, geçen aydan farklı olarak Euro Bölgesi ve Orta Doğu ya yapılan ihracatın gerilemesinde belirgin bir ivme kaybı yaşanması öne çıktı. Bununla birlikte ithalattaki sert gerilemede enerji ithalatının ton olarak aylık bazda hafif azalış göstermesine karşın tutar olarak belirgin düşüş göstermesi petrol fiyatlarındaki düşüşün dış ticarete yaptığı pozitif katkının devam ettiğini gösteriyor. Bu bağlamda, petrol fiyatlarındaki geri çekilmenin ithalat kanalıyla dış ticaret açığına olumlu yansımasına karşın, petrol gelirlerindeki düşüşten olumsuz etkilenen önemli ticaret ortaklarımıza yapılan ihracata olumsuz yansıdığını düşünüyoruz. Önümüzdeki dönemde, Euro Bölgesi ve Rusya ekonomilerinde sınırlı da olsa toparlanma görülmesi ve kurun geldiği seviyeler düşünüldüğünde ihracatın dış ticaret açığının toparlanmasına pozitif katkıda bulunmasını bekliyoruz. Dış ticarette beklenilen olumlu gelişmelere rağmen, ekonomik grupların sınıflandırılmasına göre ithalatın alt kalemlerindeki gelişime bakıldığında ise ara malı ithalatı başta olmak üzere hem sermaye malı hem de tüketim malı ithalatında yıllık bazda gerileme yaşanması 3.çeyrekte ekonomik aktivitenin yavaşladığına işaret ediyor. 3
Haftalık Veri Takvimi ( - 9 Ekim 21) Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti.1.21 Türkiye TÜFE (Eylül, a-a) %.4 %.89 (açıklandı) ABD Hizmet PMI (Eylül).6.7 ISM Hizmetler Endeksi (Eylül) 9. 8. Euro Bölgesi Hizmet PMI (Eylül) 4. 4. Perakende Satışlar (Ağustos, y-y) %2.7 %1.7 Almanya Hizmet PMI (Eylül) 4.3 4.3 Fransa Hizmet PMI (Eylül) 1.2 1.2 İtalya Hizmet PMI (Eylül) 4.6 4.1 İngiltere Hizmet PMI (Eylül).6 6. Japonya Hizmet PMI (Eylül) 3.7 -- 6.1.21 Türkiye Reel Efektif Döviz Kuru (Eylül) 9.9 -- ABD Dış Ticaret Dengesi (Ağustos) -41.86 Milyar Dolar -47.1 Milyar Dolar Almanya Fabrika Siparişleri (Ağustos, a-a) -%1.4 %. 7.1.21 Almanya Sanayi Üretimi (Ağustos, Mevs. Arındırılmış, a-a) %.7 %.2 Fransa Dış Ticaret Dengesi (Ağustos) 3,299 Milyon Euro 3,2 Milyon Dolar İngiltere Sanayi Üretimi (Ağustos, a-a) -%.8 %.3 Japonya Öncül Göstergeler Endeksi (Ağustos, öncül) 1. 13.4 Merkez Bankası Toplantısı ve Faiz Kararı -- -- 8.1.21 Türkiye Sanayi Üretimi (Ağustos, y-y) %1.47 %.84 ABD Haftalık İşsizlik Maaşı Başvuruları 277 Bin Kişi 274 Bin Kişi 16-17 Eylül Tarihli Fed Toplantısı Tutanakları -- -- Euro Bölgesi Merkez Bankası Toplantısı ve Faiz Kararı -- -- Almanya Cari İşlemler Dengesi (Ağustos) 23.4 Milyar Euro 16.7 milyar Euro Dış Ticaret Dengesi (Ağustos) 2. Milyar Euro 19. Milyar Euro İngiltere Merkez Bankası Toplantısı ve Faiz Kararı -- -- Japonya Makine Siparişleri (Ağustos, a-a) -%3.6 %2.3 Cari İşlemler Dengesi (Ağustos) 188.6 Milyar Yen 1126.9 Milyar Yen Dış Ticaret Dengesi (Ağustos) -18. Milyar Yen -39.1 Milyar Yen 9.1.21 Fransa Sanayi Üretimi (Ağustos, a-a) -%.8 %.6 İtalya Sanayi Üretimi (Ağustos, a-a) %1.1 -%.3 İngiltere Dış Ticaret Dengesi (Ağustos) -3,371-2,1 4
Ağu.2 Şub.3 Ağu.3 Şub.4 Ağu.4 Şub. Ağu. Şub.6 Ağu.6 Şub.7 Ağu.7 Şub.8 Ağu.8 Şub.9 Ağu.9 Şub.1 Ağu.1 Şub.11 Şub.12 Şub.1 Ağu.1 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Oca.13 Nis.13 Tem.13 Eki.13 Oca.14 Nis.14 Tem.14 Eki.14 Oca.1 Nis.1 Tem.1 211-I 211-II 211-III 211-IV 212-I 212-II 212-III 212-IV 213-I 213-II 213-III 213-IV 214-I 214-II 214-III 214-IV 21-I 21-II Tem.12 Kas.12 Tem.13 Kas.13 Tem.14 Kas.14 Mar.1 Tem.1 24Ç4 2Ç2 2Ç4 26Ç2 26Ç4 27Ç2 27Ç4 28Ç2 28Ç4 29Ç2 29Ç4 21Ç2 21Ç4 211Ç2 211Ç4 212Ç2 212Ç4 213Ç2 213Ç4 214Ç2 214Ç4 21Ç2 211-I 211-II 211-III 211-IV 212-I 212-II 212-III 212-IV 213-I 213-II 213-III 213-IV 214-I 214-II 214-III 214-IV 21-I 21-II TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) 1 Reel GSYH (y-y, %) 2 Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) 1 1 1 - -1-1 - -2-1 Kaynak:TÜİK Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %) Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma Kaynak:TÜİK Sanayi Üretim Endeksi Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %) 4 2 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen) 7 3 1 2 1 1 3 1-1 -3-1 - - Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Toplam Otomobil Üretimi Sanayi Ciro Endeksi 7 6 4 3 2 1 Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) 21 19 17 1 13 11 9 7 Aylık Sanayi Ciro Endeksi (21=1) Kaynak: OSD, VakıfBank Kaynak:TÜİK
Eyl. Mar.6 Eyl.6 Mar.7 Eyl.7 Mar.8 Eyl.8 Mar.9 Eyl.9 Mar.1 Eyl.1 Mar.11 Eyl.11 Eyl.13 Eyl.14 Mar.1 Eyl.1 Tem.7 Şub.8 Eyl.8 Nis.9 Kas.9 Haz.1 Oca.11 Eki.12 May.13 Ara.13 Tem.14 Şub.1 Eyl.1 Beyaz Eşya Üretimi Kapasite Kullanım Oranı 2 23 21 19 17 1 13 11 9 7 Beyaz Eşya Üretimi (Adet) 8 8 7 7 6 6 Kapasite Kullanım Oranı (%) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:TCMB PMI Endeksi 6 4 4 3 3 PMI Imalat Endeksi 48.8 Kaynak:Reuters 6
Ağu.9 Şub.1 Ağu.1 Şub.11 Şub.12 Şub.1 Ağu.1 31.12.28 29..29 3.1.29 31.3.21 31.8.21 31.1.211 3.6.211 3.11.211 3.4.212 3.9.212 28.2.213 31.7.213 31.12.213 31..214 31.1.214 29.3.21 31.8.21 Eyl.8 Mar.9 Eyl.9 Mar.1 Eyl.1 Mar.11 Eyl.11 Eyl.13 Eyl.14 Mar.1 Eyl.1 Eyl.4 Mar. Eyl. Mar.6 Eyl.6 Mar.7 Eyl.7 Mar.8 Eyl.8 Mar.9 Eyl.9 Mar.1 Eyl.1 Mar.11 Eyl.11 Eyl.13 Eyl.14 Mar.1 Eyl.1 Eyl.4 Mar. Eyl. Mar.6 Eyl.6 Mar.7 Eyl.7 Mar.8 Eyl.8 Mar.9 Eyl.9 Mar.1 Eyl.1 Mar.11 Eyl.11 Eyl.13 Eyl.14 Mar.1 Eyl.1 ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyon ÜFE 14 12 1 8 6 4 2 TÜFE (y-y, %) Çekirdek-I Endeksi (y-y, %) 8.23 7.9 2. 2. 1. 1... -. ÜFE (y-y, %) 6.92 Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %) 26 24 22 2 18 16 14 12 1 UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi 23 21 19 17 1 13 11 9 7 2 1 1 - Gıda Enerji TÜFE Kaynak: Bloomberg Enflasyon Beklentileri Reel Efektif Döviz Kuru 8 7. 7 6. 6. 12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 13 13 12 12 11 11 1 1 9 9 TÜFE Bazlı (23=1) 9.9 7
Haz.9 Ara.9 Haz.1 Ara.1 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.14 Ara.14 Haz.1 İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücüne Katılım Oranı 17. 16. 1. 14. 13. 12. 11. 1. 9. 8. 7. Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı (%) 3 1 49 47 4 43 41 39 37 3 İşgücüne Katılma Oranı (%) İstihdam Oranı (%) Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet),7,2 4,7 4,2 3,7 3,2 2,7 2,2 1,7 1,2 7 Kaynak: TOBB 8
Ağu.3 Ağu.4 Ağu. Ağu.6 Ağu.7 Ağu.8 Ağu.9 Ağu.1 Ağu.1 Ağu.3 Şub.4 Ağu.4 Şub. Ağu. Şub.6 Ağu.6 Şub.7 Ağu.7 Şub.8 Ağu.8 Şub.9 Ağu.9 Şub.1 Ağu.1 Şub.11 Şub.12 Şub.1 Ağu.1 DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi 2 2 İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) -2 Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) 1-4 1-6 -8-1 -12 Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı 6-4 -14-24 -34-44 -4-64 -74-84 3 1-1 -3 - -7-9 -11 6 4 3 2 1-1 -2 Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketici Güven Endeksi 1. 9. 8. 7. 6.. Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen) 13 12 11 1 9 8 7 6 4 9
21 22 23 24 2 26 27 28 29 21 211 212 213 214 Ağu.9 Şub.1 Ağu.1 Şub.11 Şub.12 Şub.1 Ağu.1 KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ Bütçe Dengesi Faiz Dışı Denge Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL) Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL) 1-1 -2-3 -4 - -6 7 47 37 27 17 7-3 Kaynak:TCMB İç ve Dış Borç Stoku Türkiye nin Net Dış Borç Stoku 4 4 3 3 2 2 İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen) 26 21 16 11 6 Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%) 3. 4 4 3 3 2 2 1 1 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 1
Eyl.7 Mar.8 Eyl.8 Mar.9 Eyl.9 Mar.1 Eyl.1 Mar.11 Eyl.11 Eyl.13 Eyl.14 Mar.1 Eyl.1 Mar.4 Eyl.4 Mar. Eyl. Mar.6 Eyl.6 Mar.7 Eyl.7 Mar.8 Eyl.8 Mar.9 Eyl.9 Mar.1 Eyl.1 Mar.11 Eyl.11 Eyl.13 Eyl.14 Mar.1 Eyl.1 LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz 2 Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%) 2 Reel Faiz Nominal Faiz 2 1 1 1 1 - Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB, VakıfBank Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler Reel Büyüme (y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYH (%)* Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi ABD 2.7.2-2.36.2 13.4 Euro Bölgesi 1. -.1 2.34. -7.1 Almanya 1.6 -.2 6.74**. 11 Fransa 1.1.1-1.. -13.7 İtalya 1..2.96**. 112.7 Macaristan 2.7. 4.14** 1.3-28.3 Portekiz 1..7.6. -1.7 İspanya 3.1 -.9 1.44**. -2.6 Yunanistan 1.6 -.4.92. -64.2 İngiltere 2.4. -4.47**. 3. Japonya.8.2.3.1 41.7 Çin 7. 2. 1.93** 4.6 14. Rusya -4.6 1.8 1.64** 11. -- Hindistan.3 4.3-1.44 6.7 -- Brezilya -2.6 9.3-3.88 14.2 96.3 G.Afrika 1.2 4.6 -.8** 6. -4. Türkiye 3.78 7.9-6.8 7. 8.2 Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF den alınmaktadır ve 214 yılı verileridir. ** 213 verileri. 11
Türkiye Makro Ekonomik Görünüm 213 214 En Son Yayımlanan Reel Ekonomi 21 Yılsonu Beklentimiz GSYH (Cari Fiyatlarla, Milyon TL) 1 67 289 1 749 782 481 73 (21 2Ç) -- GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla, y-y%) 4.2 2.9 3.8 (21 2Ç) 2.9 Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %)(takvim etk.arnd) 7. 2.6.3 (Temmuz 21) -- Kapasite Kullanım Oranı (%) 76. 74.6 7.9 (Eylül 21) -- İşsizlik Oranı (%) 9.2 9.9 9.6 (Haziran 21) 1.7 Fiyat Gelişmeleri TÜFE (y-y, %) 7.4 8.17 7.9 (Eylül 21) 8.2 ÜFE (y-y, %) 6.97 6.36 6.92 (Eylül 21) -- Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 22,331 21,991 322,346 (2.9.21) -- M2 91,2 1,18,46 1,62,494 (2.9.21) -- M3 9,979 1,63,11 1,219,4 (2.9.21) -- Emisyon 67,76 77,42 16,249 (2.9.21) -- TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 112,2 16,314 99,99 (2.9.21) -- Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma) 3. 7. 7.2 (2.1.21) -- TRLIBOR O/N 8. 11.27 11.39 (2.1.21) -- Ödemeler Dengesi (Milyon $) Cari İşlemler Açığı 64,68 4,846 3,14 (Temmuz 21) 3.7 İthalat 21,661 242,182 1,91 ( Ağustos 21) -- İhracat 11,82 17,627 11,64 ( Ağustos 21) -- Dış Ticaret Açığı 99,88 84,8 4,886 ( Ağustos 21) -- Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL) Merkezi Yön. İç Borç Stoku 43. 414.6 43. (Ağustos 21) -- Merkezi Yön. Dış Borç Stoku 182.8 197.3 241.2 ( Ağustos 21) -- Kamu Net Borç Stoku 197.6 187.4 187.4 (214) -- Kamu Ekonomisi (Milyon TL) 213 Ağustos 214 Ağustos Bütçe Gelirleri 31.9 37.98 42.784 (Ağustos 21) -- Bütçe Giderleri 3. 32.38 37.46 (Ağustos 21) -- Bütçe Dengesi -3.144.947.238 (Ağustos 21) -- Faiz Dışı Denge 4.386 8.76 1.619 (Ağustos 21) -- 12
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr Cem Eroğlu Müdür cem.eroglu@vakifbank.com.tr 212 398 18 98 Fatma Özlem Kanbur Uzman fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr 212 398 18 91 Bilge Pekçağlayan Uzman bilge.pekcaglayan@vakifbank.com.tr 212 398 19 2 Elif Engin Uzman elif.engin@vakifbank.com.tr 212 398 18 92 Sinem Ulusoy Uzman Yardımcısı sinem.ulusoy@vakifbank.com.tr 212 398 19 Ezgi Şiir Kıbrıs Uzman Yardımcısı ezgisiir.kibris@vakifbank.com.tr 212 398 19 3 Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir. Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar