. SINI SRU BANASI. ÜNİE: UVVE VE HAREE 0. onu BASİ AİNEER ES ÇÖZÜERİ
0 Basit akinele est in Çözümlei.. I II III IV II İp çapaz bağlı olduğu için tekei, tekeine zıt yönde döne. ani yükü II yönünde ine. Basit makinelede kuvvet yükten daha küçükse kuvvet kazancı vadı. uvvetin yükten daha küçük olabilmesi için kuvvet kolunun yük kolundan daha uzun olması geeki. Şekilde veilen basit makineleden sadece el aabasında kuvvet kolu yük kolundan daha uzundu. tekei tam devi yapınca tekei devi yapa. ile bibiine yapışık olduğu için tekei de devi yapa. yükünün aşağıya haeket miktaı; = olu. anıt B di. anıt B di.. Şekildeki gibi ipteki geilme kuvvetine diyelim. noktasına göe tok alısak; = + 6 = 7 olu. geilme kuvveti yeine cisminin ağılığının yaısını alısak; G = 7 G = bulunu. 6 anıt D di.. asnaklada devi sayısı ile yaıçaplaın çapımı sabitti. 6 = N N = devi. = N S N S = devi. 6 devi N devi S,, ve N kasnaklaı oku yönünde, S kasnağı ise bunlaa zıt yönde döne. anıt A dı. I
BASİ AİNEER 5. 7. G 8 N cisminin ağılığı olduğundan ipledeki geilme kuvvetlei şekildeki gibidi. çubuğuna etki eden kuvvetlein noktasına göe döndüme etkilei eşit olduğundan; noktasına bağlı ipteki geilme kuvvetine diyelim. Bu duumda yatay ipteki geilme kuvveti olu. noktasını ip dengelemektedi. Bu nedenle noktasından uygulanan kuvvet 8 olu.,5 + G = G = 5,5 G = 6 bulunu. noktasına uygulanan 8 ile noktasına uygulanan nin ağılık mekezine göe döndüme etkilei eşit olmalıdı. 8 x = (6 x) 8x = 6 x 6. anıt C di. x = biim Ağılık mekezi noktasından ani - aasındadı. biim uzaktadı. anıt E di. A B C D E Şekil I 8. =? Şekil I deki çubuk dengede olduğuna göe AE çubuğunun ağılık mekezi D noktasındadı. 7 0 N A B C D Şekil II 0 N 0 N İpledeki geilme kuvvetlei Şekil II de gösteilmişti. D noktasına göe tok alısak; G + 0 sin7 = 0 G + 0 0,6 = 0 G çubuğuna uygulanan kuvvetlei şekildeki gibi gösteelim. Bu kuvvetlein noktasına göe bileşke toku sıfı olmalıdı. ani nin toku diğe kuvvetlein tokuna eşit olmalıdı. 5 =,5 + + 5 = 5 + 9 + 5 = 8 G = N bulunu. anıt E di. = 8 bulunu. 5 anıt D di.
Ünite uvvet ve Haeket 9. dişlisi devi yapasa dişlisi tes yönde devi yapa. Z dişlisi de dişlisi ile aynı yönde devi yapınca sistemin göünümü şekildeki gibi olu.. A Z 0 Z anıt C di. 0. cismine uygulanan sıvı kaldıma kuvveti, cismine uygulanan sıvı kaldıma kuvveti olsun. Şekildeki noktasına uygulanan kuvvete diyelim. Haeketli A makaasını iki ip tuttuğu için makaayı tutan ipteki geilme kuvveti olu. noktasına göe tok alaak diğe ipteki geilme kuvvetini de olaak buluuz. noktasına uygulanan kuvvet; + sin0 = olu. çubuğuna uygulanan kuvvetlein ağılık mekezine göe döndüme etkilei eşit olmalıdı. Buadan; x = (5 x) x = biim bulunu. Ağılık mekezi noktasından biim uzaklıktaki noktasındadı. anıt E di.. G s v G ve cisimleine uygulanan kuvvetle şekilde gösteildiği gibidi. Buna göe, > di. ani I. yagı doğudu. aldıma kuvveti batan hacimle doğu oantılı olduğundan V > V olmalıdı. II. yagı da doğudu. Cisimle içinde boşluk olmayıp kütlelei eşitti. Bu duumda hacmi büyük olan cisminin özkütlesi küçük olacaktı. Buna göe III. yagı yanlıştı. anıt A dı. yüküne bağlı makaayı iki ip tuttuğu için bu ipledeki geilme kuvvetlei olu. Benze şekilde yükünü tutan ipledeki geilme kuvvetlei de olu.
BASİ AİNEER 5. Çıkığa bağlı ipledeki geilme kuvvetleinin noktasına göe bileşke toklaı sıfıdı. noktasına göe tok alısak; + = + = = bulunu. anıt C di. 5. çubuğuna etki eden kuvvetle şekilde gösteilmişti. Bu kuvvetlein noktasına göe tokunu alısak, 6 = + = 8 = bulunu. anıt E di. G destek Şekildeki gibi makaa ve yükünü iki ip tuttuğu için, bi ipteki geilme kuvveti kadadı. Bu ip doğudan noktasına bağlı olduğu için noktasına uygulanan kuvvet de di. evhanın ağılığını G olaak gösteip desteğe göe tok alalım. G = G = bulunu. anıt B di.. Z dişlisi 80 döndüğüne göe devi yapmıştı. Dişlilede devi sayısı ile yaıçapın çapımı sabitti. = N N = olu. Bu duumda dişlisi devi yapaak şekildeki gibi olu. devi 80 devi Z 6. 8 evha iki paça gibi düşünüleek, levhaya etki eden kuvvetle şekildeki gibi gösteilmişti. noktasına göe tok alalım, + 6 = 8 + 8 5 8 = 56 8 = 7 bulunu. anıt C di. anıt A dı.
6 Ünite uvvet ve Haeket 7. m m g sin7 7 m m g İpteki geilme kuvvetine diyelim. Buna göe m kütlesine haeket doğultusunda etki eden kuvvetlei şekildeki gibi gösteebiliiz. Bu duumda; = m g sin7 olu. nin noktasına göe döndüme etkisi, m g nin noktasına göe döndüme etkisine eşit olu. = m g yi m cinsinden yazasak; m g sin7 = m g m 0,6 = m m 0 m = bulunu. anıt D di.
BASİ AİNEER 7 est nin Çözümlei. Z. Z yatay Z dişlisi devi yapasa cismi; Dişlilede devi sayısı ile diş sayısının çapımı sabitti. dişlisini hiç dikkate almadan aşağıdaki eşitliği yazabiliiz. 6 0 = N 0 N = devi. Şekilde gösteildiği gibi dişlisi Z dişlisine zıt yönde dönecekti. = kada yükseli. Z dişlisi devi yapınca dişlisi devi yapa. Bu sıada cisminin yükselme miktaı; = bulunu. He ikisi de yükseldiği için aalaındaki düşey uzaklık olu. anıt D di. anıt A dı.. N Dişlilede devi sayısı ile yaıçaplaın çapımı sabitti. N dişlisi devi yaptığına göe, = N. N = devi yapa. ile dişlilei bibiine peçinli olduğundan de devi yapa. Buadan; = N N = devi bulunu. dişlisi devi yapınca 60, devi yapınca 0 döne.n dişlisi oku yönünde döndüüldüğünde ve dişlilei okuna tes yönde döne. anıt D di. cismi h kada yükselmiş olsun. Bu duumda ip h kada çekilmelidi. İpin çekilmesinin nedeni; silindiinin öteleme haeketi ve ipin silindiine dolanmasıdı. Buadan; h = + h = bulunu. anıt D di.
8 Ünite uvvet ve Haeket 5. Dişlilein devi sayısı ile yaıçaplaının çapımı sabitti. Aadaki dişlisini dikkate almadan dişlisinin devi sayısı, = N N = devi bulunu. dişlisi devi yapınca göünümü değişmez. dişlisi devi yapınca koyu bölge bölme ok yönünde kayaak şekildeki göünüm elde edili. devi anıt D di. 7. A yatay 7 sin7 yüküne eğik düzleme paalel uygulanan kuvvetle şekilde gösteilmişti. Cisim dengede olduğundan, = sin7 = 0,6 = olu. 0 çubuğuna uygulanan kuvvetlein A noktasına göe döndüme etkilei bibiine eşitti. = = 0 = 5 bulunu. anıt B di. 8. 6. R = = A Şekil incelendiğinde AB çubuğunun bağlı olduğu ipledeki geilmele ve di. Çubuk dengede olduğundan AB çubuğunun ağılığı olu. B anıt C di. Çıkık kolunun uzunluğu azalısa çıkığı döndümek için geekli kuvvet ata. ani dönme sayısı aynı kalmak şatıyla yükünün yükselme miktaı çıkık kolunun uzunluğundan bağımsızdı. anıt A dı.
BASİ AİNEER 9 9. tadaki makaaya etki eden kuvvetlei şekildeki gibi gösteelim. Bu duumda, = = bulunu. anıt A dı.. G G A G Şekildeki cismini iki ip dengelemektedi. Bu nedenle noktasına bağlı ipteki geilme kuvveti G di. ve noktalaına uygulanan kuvvetlein A noktasına göe döndüme etkilei eşit olduğundan; G = G G = 9G bulunu. anıt A dı.. 0. yükünü dengeleyen kuvvetlei şekildeki gibi gösteebiliiz. Bu duumda, = olu. yük Bi sistemde oanına mekanik avantaj kuvvet deni. Buna göe soumuzdaki mekanik avantaj bulunu. anıt C di. =50 N yükünü dengeleyen kuvvetle şekilde gösteilmişti. Buna göe, + + = 7 = 50 = 50 N bulunu. anıt D di.
0 Ünite uvvet ve Haeket. 5. dişlisi ok yönünde devi yaptığında, dişlisi zıt yönde devi yapa, yani 5 döne. Bunun 8 sonucunda göünüm şekildeki gibi olu. 8 Şekil I Şekil II Şekildeki ve noktalaına göe tok alalım. = anıt A dı. = Bu ifadelei taaf taafa böldüğümüzde, = k x = k x x x = bulunu.. İpteki geilme kuvveti olsun. 5 sinα 5 x h x α α Sistem dengede olduğuna göe; 5 sinα = sinα = yazabiliiz. Bu ifadelei oanlasak; sin a = sin a x h x h = x x = 0 0 0 bulunu. sinα anıt D di. yatay anıt C di. 6. akaaladan biinin ağılığı x olsun. x x h h numaalı ipteki geilme kuvvetini; + x numaalı ipteki geilme kuvvetini; x olaak yazabiliiz. Buadan; + x + x = ( x) + x = x + x = 8 x 7x = 5 x = 7 5 bulunu.. = α yatay anıt B di.
BASİ AİNEER 7. ip alanga ipindeki geilme kuvvetine diyelim. Şekil de gösteildiği gibi yükünü tane ip tutmaktadı. = = olu. Desteğin bulunduğu noktaya göe tok alısak, = = = bulunu. anıt D di.
Ünite uvvet ve Haeket est ün Çözümlei.. Şekilde yükünü dengeleyen ipledeki geilme kuvvetlei gösteilmişti. Sistem dengede olduğuna göe yukaı doğu kuvvetle aşağı doğu kuvvetlee eşitti. Çubuğa bağlı ipteki geilme kuvvetlei şekildeki gibidi. noktasına göe tok alalım. = = olu. Ayıca; + = + = + + = + = = = bulunu. anıt D di. = yazabiliiz. Buna göe, > = bulunu. anıt B di... yaıçaplı dişli devi yapınca yaıçaplı dişli devi yapa. Zinci çapaz olduğu için dişlile zıt yönde dönele ve şekildeki göünüm otaya çıka. m g m g devi devi anıt C di. m m İpledeki geilme kuvvetlei şekilde gösteilmişti. noktasına göe tok alınısa, mg = m g m m = bulunu. anıt E di.
BASİ AİNEER 5. mg sin0 0 m m = mg α h Şekil I h Şekil II Şekildeki eğik düzleme bağlı makaanın dönme eksenine göe tok alınısa, mg sin0 = = mg olu. alanga sisteminde haeketli makaayı tane ip tuttuğu için, = mg Buadan olu. = bulunu. anıt E di. Şekil III Bu duumda I. ve III. sistemlede yükü aynı kuvvetle dengeleni. anıt D di. 6. yükünü dengeleyen ip sayısı tane olduğu için = olu. Şekil I de dönme eksenine göe tok alalım. = = olu. ip 7. Şekil II de noktasına göe tok h alalım. α α = = olu. Şekil III te noktasına göe tok alalım. İpteki geilme kuvvetine diyelim. Bu duumda he iki yükü de dengeleyen kuvvet şekildeki gibi olu. lein eşitliğinden; sina = sina = = olu. h, = h, = bulunu. anıt A dı.
Ünite uvvet ve Haeket 8. 5 0 Sistemi yukaı doğu çeken ipledeki geilme kuvvetlei şekildeki gibi di. Sistem dengede olduğuna göe; = + 5 = bulunu. anıt B di. 0. devi Z devi 6 devi asnaklada devi sayısı ile yaıçapın çapımı sabitti. Buna göe makaası 6 devi yapasa, makaası zıt yönde devi yapa. ve makaalaı bibiine bağlı olduğu için devi sayılaı eşitti. makaası devi yapasa, Z makaası ile aynı yönde devi yapa. anıt A dı. 9. 7 5. G 0 0 = 0 N A 60 N Şekilde gösteildiği gibi makaa ve cisimden oluşan sistemi yukaı doğu çeken kuvvetle di. Sistem dengede olduğuna göe; = 7 + = bulunu. anıt D di. Çubuğa etki eden kuvvetle şekilde gösteildiği gibidi. Destek noktasına göe tok alaak; (G ) + = (60 ) G 0 + 0 = 50 G = 0 N bulunu. anıt C di.
BASİ AİNEER 5. devi devi. 5 yatay 8 Z dişlisi devi yaptığında zincilein yükselme miktaı şekilde gösteilmişti. Z dişlisi bi taafından kada diğe taafından 8 kada çekilmektedi. Bu ikisinin fakı di. nin yaısı Z dişlisini yükselti, diğe yaısı da döndüü. Bu duumda Z dişlisi nin etkisi kada döne. ani () yönünde tam devi yapa. () anıt C di. Şekildeki noktasına bağlı ipteki geilme kuvvetini bulmak için makaanın dönme eksenine göe tok alalım. = = olu. noktasına bağlı ipin yatay bileşeni ye eşitti. ani di. İpin yatayla yaptığı açı 5 olduğundan, noktasına bağlı ipin düşey bileşeni de ye eşit olup di. Bu düşey bileşen çubuğunun ağılığının yaısına eşitti. Bu nedenle çubuğunun ağılığı olu. anıt C di.. 5. m Silindi tam devi dönünce = kada öteleme haeketi yapa. Bu sıada ipin kadalık kısmı yaıçaplı silindie dolanı. ani ip toplamda 6 kada çekilmiş olu. İp 6 kada çekilise m kütleli cisim kada yükseli. Çünkü m kütleli cisim ip taafından dengelenmektedi. anıt D di. Şekilde gösteildiği gibi yükü önce sona da 6 kuvvetiyle dengelenmişti. = 6 olduğundan; = bulunu. anıt C di.
6 Ünite uvvet ve Haeket 6. 7. yatay = =? A 0 N 0 N 0 N yatay 0 N çubuğunun uçlaına uygulanan kuvvetle şekilde gösteilmişti. Bu kuvvetlein toplamı çubuğun ağılığına eşitti. Bu duumda çubuğun ağılığı; 0 N 0 N = 0 N + = = bulunu. anıt B di. çubuğuna uygulanan kuvvetlein A noktasına göe toku alınısa; + 0 = 0 + 0 = 60 N 60 = = 8 bulunu. 0 anıt C di.
BASİ AİNEER 7 est ün Çözümlei.. x x x Şekilde gösteildiği gibi yükünü ve ağılıklı makaayı kuvveti dengele. Bu nedenle = di. = + = + = 6 = 6 bulunu. anıt B di. numaalı ipteki geilme kuvveti; x + di. Aynı zamanda bu ipteki geilme kuvveti; x di. Bu iki bağıntıyı eşitleyeek; x + x = x x = + x = 6 x = bulunu. x anıt D di.. A N yatay. Z Desteğin tepkisi N olsun. Şekilde gösteilen geilme kuvvetleinin bileşkesi A noktasındadı. Bu nedenle A noktasına göe tok alalım.,5 = N,5 N = 5 bulunu. anıt C di.. Z makaasının yaıçapı ne olusa olsun, şekilde gösteilen geilme kuvveti ye eşitti. ani geilme kuvveti Z makaasının yaıçapından etkilen- mez. Bu nedenle kuvveti Z makaasının yaıçapına bağlı olaak değişmez. anıt C di.
8 Ünite uvvet ve Haeket 5. 7. tu Z yükünü dengeleyen kuvvetle şekilde gösteilmişti. Buna göe; 8 6. 6 = = bulunu. anıt D di. Dişlilede devi sayısı ile yaıçapın çapımı sabitti. Z dişlisi tu dönese dişlisi zıt yönde tu döneceğinden I. yagı doğudu. dişlisi, dolayısıyla dişlisi tu dönese ipi 8 kada bıakı. Bu duumda kütleli cisim kada alçalı. II. yagı da doğudu. anıt B di. 8 6 6 lik yükü ve lik makaayı tutan ipteki geilme kuvveti olaak şekilde gösteilmişti. Bu duumda 8 lik yükü yukaı doğu çeken ipteki geilme kuvveti olu. Çıkığın noktasına göe tok alınısa; 8. = + kol = 6 = 6 bulunu. cisminin ağılığı olsun. cismi ve üzeindeki makaa için denge şatını yazalım. + = + = 6 = 0 bulunu. anıt C di. m tekei tam dönme yapasa ipi 6 kada çeke. İp 6 kada çekilince m kütleli cisim kada yükseli. anıt B di.
BASİ AİNEER 9 9.. D Silindi bi devi yapınca yükünü çeken ip ötelemeden dolayı yaıçaplı silindiin çevesi olan h, ipin makaaya dolanmasından dolayı yaıçaplı silindiin çevesi olan h kada haeket ede. ipten dolayı yükü h kada yükseli. Silindi bi devi yapınca yüküne bağlı ip ötelemeden dolayı h, ipin açılmasından dolayı da h kada bıakılı. Bu duumda yükü h kada alçalı. ve yüklei aasındaki yükseklik fakı da 5h olu. anıt C di. Dinamomete değeini gösteise şekilde gösteilen ipledeki geilme kuvvetlei de olu. Bu duumda cismini yukaı çeken ipteki geilme kuvveti olu. cisminin ağılığını alaak denge koşulunu yazalım. + = + + = bulunu. anıt C di. 0.. θ θ Şekilde gösteildiği gibi,, çubuklaına bağlı ipledeki geilme kuvvetlei eşitti. Çubukla tüdeş olduğu için çubuğu tutan kuvvet çubuğun ağılığının yaısına eşitti. Bu duumda çubuklaın hepsinin ağılıklaı eşitti. θ anıt B di. eke devi yapınca ip makaanın çevesi olan h kada haeket ede. Ayıca h kada ip de yaıçaplı silindie dolanı. Bu duumda ip toplam h kada çekilmiş olu. yükü iki taaftan da h kada çekilise yine h kada yükseli. anıt D di.
0 Ünite uvvet ve Haeket. Şekille incelenise, = = = = olu. kuvveti, yi ve kuvvetini dengele. = + = + = 5. He iki teazide de noktasına göe tok alalım. 0 + m = 0... () 5 + m = 5... () () denklemini ile () denklemini ile çapıp taaf taafa toplayalım. + 0 m = 0 0 + m = 0 m = m m m = bulunu. anıt B di. kuvveti ile bilikte yi dengele. + = + = 6. Binicinin kütlesi 0 gam olduğuna göe, teazinin duyalılığı d = gamdı. 7 = Bu duumda = bulunu. 7 anıt A dı. = 6 +... () + = 8... () () denklemini ile çapıp taaf taafa toplasak; 5 =. 0 0 0 5 gam 8 5 gam 9 = bulunu. = = anıt D di. sol sağ Bi bilyenin kütlesi m, teazinin duyalılığı d olsun. 6m = 5m + d m = d Sağ kefeden alınan bilye sol keyeye konulusa; 8m = m + x d 8m = m + x m x = 5. bölme olu. anıt E di. 7. eazinin duyalılığını d alaak he iki duum için de denge şatını yazalım. = N + d = N + d = d = d N = d = bulunu. N anıt C di.
BASİ AİNEER est 5 in Çözümlei. El matkabında dişli düzeneğe ek olaak kolun çevidiği çıkık, uç kısımda delik açan vida bulunu okmağın dişli üzeindeki ucu bi diş atladığı zaman, tokmak hem üst levhaya hem de alt levhaya çapa. Bi başka ifadeyle, bi diş geçişi iki vuuşa kaşılık geli. Buna göe 6 dişli çak bi tam devi yaptığında vuuş duyulu. 0 vuuş duyulabilmesi için çakın 0 tam devi yapması geeki. anıt C di. anıt D di.. Souda veilen şekilde yalnızca sabit makaa kullanılmıştı.. 5 ip h Eğik düzlemde s = olduğundan kuvvet kazancı di. alangada yük 5 ipe bindiğinden kuvvet ka- zancı 5 ti. oplam kazanç, 5 = 0 du. Sabit makaada kuvvetten kazanç yoktu. sabit makaa yadımıyla kuvvetin yönü değiştiilebili. Sabit makaa kullanılan D seçeneğinde yükü kuvvetiyle dengeleni. anıt D di. Buna göe; 00 = = 0 kg bulunu. 0 anıt D di. 5. Z. tokmak levha levha tekeinin yaıçapı yaıya indiilince Z tekei yine tam dönme yapa. ani Z tekeinin tu sayısı tekeinin yaıçapından bağımsızdı. Çünkü tekei sadece döndüme etkisini aktaı ve dönme yönünü değiştii. anıt C di.
Ünite uvvet ve Haeket 6. Z Z tekeine etki eden kuvvetle, ve cisimleinin ağılıklaından kaynaklanı. Bu kuvvetlein noktasına göe döndüme etkilei eşit ve zıt yönlüdü. m g = m g sin7 m = 0 0,6 m = kg bulunu. Şekil I Şekil II anıt A dı. Şekil I de Z dişlisi dişlisine tes yönde döne. dişlisinin dönme sayısı üzeinde bi etkisi yoktu. Şekil II de de Z dişlisi dişlisi ile tes yönde döne. 9. Bu duumda Z dişlisinin dönme yönü ve dönme sayısı Şekil I dekinin aynısıdı. anıt A dı. kol 7. Sistem dengede olduğuna göe; + = = 6 bulunu. ip Dişlilede dönme sayısı ile yaıçap çapımı sabitti. tadaki dişli tam dönme yapasa dişlisi tam dönme yapa. Çünkü dişlisinin yaıçapı, dişlisinin yaıçapı di. tadaki dişli tam dönme yapasa dişlisi tam dönme yapa. Çünkü dişlisinin yaıçapı, dişlisinin yaıçapı di. anıt A dı. 0. anıt E di. 8. 7 m g m g =? m Ağılığı önemsiz haeketli makaayı dengeleyen kuvvet yükün yaısı kadadı. Bu duumda cismini cismi dengele. Bu nedenle ip sebest bıakıldığında sistem haeketsiz kalı. m anıt E di. = 0 kg
BASİ AİNEER.. b a h Çubuğa etki eden kuvvetle şekilde gösteilmişti. Bu kuvvetlein desteğin bulunduğu noktaya göe toku alınısa, = + = Vidanın ileleme miktaı; h = N a dı. Bağıntıya göe vidanın ileleme miktaı sadece dönme sayısına ve vida adımına bağlıdı. anıt C di. = bulunu. anıt B di... makaası bi devi yapınca zincilein yükselme miktalaı şekilde gösteilmişti. ükselme miktalaının fakı di. dişlisi etkisinde dönecekti. dişlisi haeketli makaadı. Bu nedenle nin yaısı dişlisini yükseltmek için diğe yaısı da döndümek için kullanılı. ani; = N N= devi. Şekil I Şekil II Şekil I de numaalı ipteki geilme kuvveti, hem e hem de ye eşitti. Bu nedenle = di. Şekil II de = + = bulunu. makaası zincii daha çok çektiği için makaası () yönünde döne. antı A dı. Buna göe; = bulunu. anıt B di.
Ünite uvvet ve Haeket 5. kuvvetinin uygulandığı ip doğudan cisminin ağılığını dengelediği için I. yagı doğudu. Şekle göe, = G + G = G = G olduğundan; G = G diyebiliiz. II. yagı da doğudu. Veilen bilgilele makaasının ağılığı hakkında youm yapamayız. anıt B di. ip 8. ip h ye Çıkık bi defa döndüülünce yükü kada yükseli. yaıçapı küçültüldüğünde yükün aynı miktada yükselmesi için, dönme sayısı atıılmalıdı. anıt D di. 6. N = N = N N = devi. 8 dişlisi 60 = 70 dişlisi 60 8 = 5 döne. Bu dönmeden sona dişlilein göünümü şekildeki gibi olu. anıt B di. 8 9. dişlisi ok yönünde dönüş yaptığında, dişlisi tes yön- de dönüş yapaak şekildeki gibi gö- ünüle. 0. anıt A dı. 7. 6 = d yatay dişlisi N devi yapasa dişlisi N devi yapa. dişlisi ile silindii bibiine çakılmış olduğundan; silindii de N devi yapa. silindiinin yaıçapı, ninki olduğundan; cismi h kada yükseli. anıt D di. d = l l > bulunu. dişlisi saat yönünün tesine, ve dişlilei ise oku yönünde döne. anıt D di.
BASİ AİNEER 5. devi N 5. d d d dişlisi oku yönünde kez dönese dişlisi de yönünde kez döne., ye çakılı olduğu için de kez döne. dişlisi kez dönese N dişlisi, ile aynı yönde 8 kez döne.. Vidada kuvvetin yaptığı iş, dienç kuvvetinin yaptığı işe eşitti. b = R a d anıt D di b I II He duumda cismini dengeleyen kuvvetle şekilde gösteilmişti. = = = = Buna göe ile bibiine eşitti. III IV anıt A dı.. a b = R 6 0 = R R = 60 bulunu. tahta blok N a R anıt E di. 6. İpledeki geilme kuvvetlei şekilde gösteilmişti. = mg... () = mg +... () () denklemindeki mg yi () denkleminde yeine yazalım. m m S S S S S = m v v 8v v v dişlisinin çizgisel hızına v diyelim. Bu duumda diğe dişlilein dönme hızı şekilde gösteildiği gibi olu. anıt C di.. dişlisi a açısı kada döndüülüse dişlisi a açısı kada döne. Bu duuma uyan E seçeneğidi. 7. = bulunu. I α α α α anıt E di. II α α anıt E di. dişlisi dişlisine zıt yönde döne. Sistem Şekil II deki konuma gelebilmek için 5 dönmelidi. dişlisinin 5 dönebilmesi için dişlisi 50 döne. 5 50 de devie kaşılık geli. anıt A dı.
6 Ünite uvvet ve Haeket 8. 0. S S S noktasında ipteki geilme kuvveti hem S + S hem de di. Bunlaın eşitliğinde; yatay m g m g + mg Çubuğa etki eden kuvvetle şekilde gösteilmişti. noktasına göe tok alalım. m g = m g + mg m = m + m olu. Bu eşitliğe göe I ve III. yagıla kesinlikle doğudu. anıt E di. S + S = S S = + S = & bulunu. S = anıt D di. 9. Şekil I N yatay Şekil II N yatay. Şekil II deki duumun olabilmesi için N dişlisi en az tu yapmalıdı. N dişlisi tu yapasa dişlisi tu yapa. ile peçinli olduğu için de tu yapa. dişlisinin tu yapması için; N = N = N 9 N = bulunu. anıt E di. haeketli makaa pense el aabas Veilen basit makinelein hepsinde kuvvet kolu yük kolundan daha uzundu. Bu nedenle hepsi kuvvetten kazanç sağla. anıt C di.
BASİ AİNEER 7