SE3003 SOFTWARE PROJECT MANAGEMENT PROJE KONUSU KOBİ OTOMASYON VE STOK TAKİP PROGRAMI Hazırlayanlar Melih Alper ARABACI İzzet SANCAKLI İsmail BİÇER Ceyhun Can ÜLKER OCAK 2009 KOBİ OTOMASYON VE STOK TAKİP PROGRAMI Sayfa 1
A) PROJE TANITIMI Proje Adı: Market Otomasyon Programı (Market Automation Program). Projeyi Veren : KOSGEB Proje Destekçisi: Avrupa Birliği (European Union) PROJENİN AMACI : KOBİLER(Market ve bakkallar) için; stoklarını, müşterilerini, çalışanlarını, satışlarını takip edebilecekleri, çeşitli veritabanı işlemlerini (ürün, firma çalışan bilgileri) dinamik olarak uygulayabilecekleri bir program oluşturmak.veri Madenciliği (Data Mining) yapılarak ürün taleplerinin doğru değerlendirilmesi böylelikle satış stratejilerinin daha etkin oluşturularak müşteriye en efektif şekilde ürün ulaştırılması.bu projeyle programı kullanan KOBİ lerin tercih edilme oranlarının arttırılarak pazar payı genişletilir.aynı zamanda bu KOBİ leri tercih eden projenin paydaşları olan son tüketiciler zamandan ve ekonomik yönden tasarruf ederler.projemiz temel olarak bir sosyal sorumluk projesi teşkil etmektedir. PROJENİN HEDEFLERİ: o Sektördeki gelişmeleri bir adım ileri götürmek, o Teknolojik gelişmeleri takip ederek, müşterilerimize gelişen teknoloji ile hizmet sunmak, o Anlaşılır arayüzü sayesinde, çalışanların zorluk çekmeden programı kullanmaları, o Ürün satışlarının analizinden teşhirde hangi ürünlerin önceliğinin belirlenmesi (data mining), o Sektörde marketlerle rekabete girmek isteyen bakkallara da bir şans yaratmak, gelenksel bakkal anlayışını değiştirerek, onları marketlerle rekabet edebilecek hale getirmek, o Değişen müşteri ihtiyaçlarına cevap verebilecek, dinamik, genişletilebilen bir uygulama sunmak. B) PROJE TALEBİNE YOL AÇAN SEBEPLER : Bakkalların günümüzde marketler karşısında rekabete sokabilecek alternatif çözüm üretme ihtiyacının olmasıdır. Ayrıca büyük marketler arasında büyüme amacı güden küçük çaplı marketlerin gelişebilmesinde, onlara bir fırsat yaratmada bir araç eksikliği de bu sebepler KOBİ OTOMASYON VE STOK TAKİP PROGRAMI Sayfa 2
arasındadır. C-) SWOT ANALİZİ GÜÇLÜ YÖNLER: AB hibesinden yararlanılmasından dolayı üretim sürecinde maddi kaygılar yaşanmamıştır. Sponsor destekleri ürünlerin cüzi rakamlara satışına imkan sağlamıştır. Projenin alternatifi piyasada yoktur. Alternatiflerinin bulunmaması projenin sektörde lider olmasının sağlayacaktır. Proje aynı zamanda devletin de destekleyeceğinden şüphe yoktur.program sayesinde kayıt dışı ekonominin de önüne geçilecektir.çünkü barkod sistemiyle satış yapılması durumunda otomatik olarak fiş kesilecektir. Çalışan sayısının az olması, kordinasyon sorunu yaşanmasını engeller. ZAYIF YÖNLER: Veritabanının server üzerinde olması internet bağlantısı gerektirmektedir. Programın bu fiyatlarla piyasada alternatifi yoktur.tekel olmak her zaman avantaj olmayabilir. Proje ekibinin yetersiz olması Kullanıcıların eksik bilgi vermesi Bazı kullanıcıların veritabanı olmaması Bazı kullanıcıların teknik yetersizlik yaşaması.ör: RFID teknolojilerinin kullanılmaması. FIRSATLAR: Programın bu fiyatlarla piyasada alternatifi yoktur.tekel olmak her zaman avantaj olabilir Projenin başarılı olması durumunda Avrupa Birliğinden yeni projeler için de destek sağlanabilir. Kayıt dışı ekonominin azaltılmasında önemli rol oynadığı için devlet desteği alınabilir. TEHDİTLER: Esnaf kesiminin vergi kaçırmak için bu uygulamaya yanaşmaması kaz gelicek yerden tavuk esirgemesi.. Kullanan KOBİ lerin iflas etmesi. KOBİ OTOMASYON VE STOK TAKİP PROGRAMI Sayfa 3
Aynı bölgede çok fazla kullanıcı olması Proje sponsorunun desteğini çekmesi Kullanıcıların veri tabanını kullanıma açmaması D) PROJE YÖNETİM SÜREÇLERİ : 1)Başlangıç :Globalleşme sürecinde her geçen gün büyük marketler karşısında güç kaybeden küçük esnaf ve küçük çaplı marketlerin sorunların çözümüne yönelik proje fikrinin AB'ye sunulmuş ve kabulü üzerine yapımına başlanmıştır. 2)Proje Tümleştirme Yönetimi : Projemizin çeşitli bölümlerinin, eş zamanlarda, denetlenmesini sağlayan ve proje planı oluşturulma süreçleri belirlenmiştir. 3)Proje Kapsam Yönetimi : Projemizin öngörülen hedeflere başarıyla ulaşmasını sağlayan gerekli ve yeterli tüm çalışmalarımızın yerine getirilmesini sağlayan süreçler belirlenmiştir. 4)Proje Zaman Yönetimi : Projemizin zamanında tanımlanmasını sağlayan süreçler belirlenmiştir. 5)Proje Maliyet Yönetimi : Projemizin, Avrupa Birliği Değerlendirme Komitesi ve TESK (Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu) tarafından uygun görülen fon dahilinde harcamalar yapılmıştır. 6)Proje Nitelik Yönetimi : Proje gereksinimlerimizin uygun şekilde karşılanmasını sağlamak için gerekli süreçler tanımlanmıştır. 7)Proje İnsan Kaynakları Yönetimi : Projemizde yer alan bireylerin en etkin kullanımı için gerekli süreçler belirlenmiştir. 8)Proje İletişim Yönetimi : Proje bilgilerimizin zamanında ve uygun bir şekilde türetilmesi, toplanması, yayınlanması,düzenlenmesi ve saklanmasını sağlayan süreçler tanımlanmıştır. 9)Proje Risk Yönetimi : Projemizde oluşabilecek risklerin tanımlandığı, çözümlendiği ve önlemlerinin alındığı süreçler belirlenmiştir. 10)Proje Edinme Yönetimi : Malzeme ve hizmetlerin proje örgütümüzün dışından sağlanması için gerekli süreçler tanımlanmıştır. 11)Kapanış : Projemizin sözleşme yada görevlendirme ile belirlenmiş hedeflere ulaşması sonucu resmi olarak sonlandırılma süreçleri belirlenmiştir. KOBİ OTOMASYON VE STOK TAKİP PROGRAMI Sayfa 4
2) Proje Tümleştirme Yönetimi : 2.1 Proje Planı : Proje Yönetim kadromuzun tanımlanması ve nitelik güvencesi Yaşam çevrimi modelinin seçilmesi Yönetimin, güvencenin ve özkaynakların planlanması Yap yada satın al kararının değerlendirilmesi Proje yönetim planlarının belgelendirilmesi 2.2 İş Dağılım Ağacı : Projede yürüttüğümüz etkinliklerin tanımlanmasını İş Dağılım Ağacı kullanarak düzenledik. KOBİ OTOMASYON VE STOK TAKİP PROGRAMI Sayfa 5
Organizasyon şemsası KOBİ OTOMASYON VE STOK TAKİP PROGRAMI Sayfa 6
Küçük Esnaf ve Küçük Market AB (Avrupa Birliği) ve KOSGEB Müşteri / Kullanıcı Sponsorlar Proje Şirket Proje Grubu KOBİ OTOMASYON VE STOK TAKİP PROGRAMI Sayfa 7
KOBİ OTOMASYON VE STOK TAKİP PROGRAMI Sayfa 8
KOBİ OTOMASYON VE STOK TAKİP PROGRAMI Sayfa 9
KOBİ OTOMASYON VE STOK TAKİP PROGRAMI Sayfa 10
3)Proje Kapsam Yönetim Program Başlangıcı Kullanıcı bilgileri alınır Kul lanı cı tipi İş le m Satış Bilgisi Sorgulama Stok Sorgulama Firma Sorgulama Ürün Sorgulama İş le m Stok Sorgulama İş le m Ürün Güncelle/Ekle Kullanıcı Güncelle/Ekle Firma Güncelle/Ekle Program Çıkışı KOBİ OTOMASYON VE STOK TAKİP PROGRAMI Sayfa 11
Veri İşletmede aşağıdaki veriler işlenmektedir; Sisteme giriş bilgisi Yetki bilgisi Kullanıcı ekleme Kullanıcı silme Kullanıcı güncelleme Ürün ekleme Ürün silme Ürün güncelleme Firma ekleme Firma silme Firma güncelleme Ürün satışları sorgulama Barkodla ürün tanıma Ürün satış / faturalandırma Ne yapılacak? Kullanıcı dostu bir arayüz eklenecek. Kim Yapacak? Proje Analistleri: İzzet SANCAKLI, Melih Alper ARABACI Proje Tasarımcıları: Melih Alper ARABACI, Ceyhun Can ÜLKER KOBİ OTOMASYON VE STOK TAKİP PROGRAMI Sayfa 12
Proje Uygulayıcıları: İzzet SANCAKLI, İsmail BİÇER Testçiler: İsmail BİÇER NASIL Yapılacak? Proje Çalışma Platformu: Sunucuda Java 6 yüklüdür. Ayrıca veritabanı işlemleri için Oracle kullanılmaktadır. Proje Geliştirme Platformu ve Araçları: IntelliJ IDEA uygulama geliştirme amaçlı olarak kullanıldı. Toad, Oracle DB cümleciklerinin testi için kullanıldı. Oracle veritabanı server üzerinde kuruludur. Java cross-platform bir yapıda olduğundan, kullanılacak işletim sistemi açısından kısıtlama yok denecek kadar azdır. Windows ailesi, Linux ve Solaris tabanlı işletim sistemleri, Mac OS vs... gibi işletim sistemleri uygulamamızın müşteri tarafında kullanılabilmektedir. Kullanılan Diller: Java, PL - SQL Kullanılan Sınıflar: Barkod okumak için Java Barcode 3.0 kütüphanesi alınarak kullanıldı. Bunun dışında JavaSE'nin bilinen kütüphanelerinden faydalanıldı. Proje Ürünleri: Proje önergesi, proje plan raporu, proje analiz raporu (gerek dökümanı), proje tasarım raporu, proje uygulama ve test raporu, ve uygulama için gerekli veritabanı. NE ZAMAN yapılacak? Gannt Chart Tablosuna Görevler atanarak,tarihler belirlenmiştir.proje başlangı ve kapanış tarihleri Gannt chart üzerinde oluşturulmuştur. NE KADAR Tutacak? Giderler ve maliyetlerin hesaplandığı bir bütçe planı ile gerek parasal gerekse işgücü açısından toplam maliyet ortaya konulmuştur. Proje Üzerine Yorumlar: Projede yazılım mühendisliği sürecinin bilinen bütün adımları uygulandı. Yazılım gereklerinin çıkarılması için UPS sistemi araştırıldı, klasik kargo şirket işleyişine uymayacağı için projenin taşıma optimizasyonu kısmı iptal edildi. Tasarım nesne kaynaklı bir yapı kullanılmadığı için geleneksel dön-ve-çağır mimarisi ile yapıldı. Ekibimiz neyi bilmediğini iyi bildiği için proje çok hızlı ilerledi. KOBİ OTOMASYON VE STOK TAKİP PROGRAMI Sayfa 13
4) Proje Zaman Yönetimi : 4.1 Ağ Diyagramı: İş Dağılım Ağacı, kapsam tanımı, kısıtlamalar,varsayımlar ve uzman görüşleri alınarak etkinliklerin yapılması ; belirli bir mantığa göre sıralanan ve bilgisayar destekli bir liste oluştumak için tasarlanmış Gannt Chart üzerinde gösterilmiştir.gannt Chart ile Zaman planlanması ; insan etmeni,proje takibi ve denetimi,kişisel zaman yönetimi,proje ilerleme takip raporu gözetilerek hazırlanmıştır. Detaylı Şekilde Hazırlanmış Gannt Chart Gannt Chart üzerinde oluşan değerlere göre proje aşamalarımız waterfall modeline uygun olarak tasarlanmıştır. KOBİ OTOMASYON VE STOK TAKİP PROGRAMI Sayfa 14
Network Diagram KOBİ OTOMASYON VE STOK TAKİP PROGRAMI Sayfa 15
Proje Maliyet Yönetimi : Süreçlerimiz: Kaynak Planlaması : Projemizin etkinliklerinin yürütülmesi için gerekli özkaynaklarımız (insan,cihaz,malzeme) ve bunların ne miktarda kullanılacağı belirlendi a)donanım Kaynakları : Bilgisayarlar, fotokopi makinesi, yazıcılar, barkod okuyucu b)yazılım Kaynakları : IntelliJ IDEA, Oracle DB 11g, Java Barcode 3.0 c)insan Kaynakları : TESK'ten gönüllü üyeler, proje ekibi Maliyet Kestirimi : Proje etkinlikleirmizin tamamlanmasında gereksinim duyulan kaynaklar için toplam maliyet kestirimi yapıldı. Maliyet Kalemi : a)yönetim : Teknik ve yönetim personelinin ücretleri, proje personelinin harcırahları, ulaşım giderleri gibi personel giderlerine yeterli bütçe ayrılmıştır. b)sistem donanımı: Barkod okuyucu, printer ve geliştiriciler için bilgisayar tedariğine yeterli bütçe ayırıldı. c)uygulama Yazılımı Geliştirme Gerekli işgücüne göre personel giderleri ve geliştirme ortamı maliyetleri hesaplanmıştır. d)teslim: e)test f)hizmetler : Teknik destek,danışmanlık,eğitim gibi hizmetler belirlenmiştir. g)diğer Gruplar : Demirbaş malzeme alımı, malzeme kiralama yada satın alma,taşıma,haberleşme,bakım,onarım,izleme,denetim,vergiler,harçlar vg gibi giderler. Maliyet bütçelemesi : Genel maliyet tahmininin çeşitli iş kalemlerine dağıtılarak izleme ve değerlendirme için temel oluşturuldu. Maliyet Denetimi : Proje bütçesine yapılacak değerler kontrol edildi. Month Cash-flow Acumulated Discount Factor Discounted Cash Flow 0 +5,000 5,000 1 5,000 0+ -8,000-3,000 1-8,000 1 1,000-2,000 0.98 980 2 2,000 0,000 0.97 1,940 3 3,000 3,000 0.95 2,850 4 5,000 8,000 0.93 4,650 5 5,500 13,500 0.9 4,950 KOBİ OTOMASYON VE STOK TAKİP PROGRAMI Sayfa 16
net profit: 13,500 13,500 12,370 YAZILIM BÜYÜKLÜK TAHMİNİ - FUNCTION POINTS (1) Dış Girdiler (2) Dış Çıktılar (3) Dış Sorgular (4) İç Dosyalar (5) Dış Arayüz Dosyaları Basit Orta Karmaşık 3 5 6 4 6 7 3 5 6 7 13 15 5 9 10 UFP= Dış Girdiler*W(1)+ Dış Çıktılar*W(2)+ Dış Sorgular*W(3)+ İç dosyalar *W(4)+ Dış Arayüz Dosyaları*W(5) Dış girdiler Dış çıktılar Dış sorgular İç dosyalar Dış arayüz dosyaları 6 karmaşık 6 karmaşık 2 orta 4 orta 1 orta UFP=6*6+6*7+2*5+13*4+9*1=149 Fi point 1- Sistemin güvenilir bir kurtarma ve yedekleme sistemine ihtiyacı var mıdır? 5 2- Veri iletişimi gerekli midir? 4 3- Dağıtık işleme fonksiyonları var mıdır? 0 4- Performans kritik midir? 2 5- Sistem çok yoğun kullanılır ortamda çalıştıralacak mıdır? Yada operasyonel ortamda kullanılacak mıdır? 1 6-Online data girişi gerekli midir? 2 7-Birçok ekran veya operasyonda online veri girişi gerekli midir? 1 8-Master dosyalar online güncellenir mi? 0 9-Giriş çıkışlar ve dosyalar veya veri tabanındaki ana dosya karmaşık mıdır? 2 10-Xel işlemler karmaşık mıdır? 0 11-Kod tekrar kullanılabilir tasarıa sahip midir? 5 KOBİ OTOMASYON VE STOK TAKİP PROGRAMI Sayfa 17
12-Tasarımda dönüşümler ve kurulumlar dahil midir? 1 13-Sistem farklı örgütlerde birden çok kurulum için tasarlanmış mıdır? 5 14-Uygulama değişimleri ve kullanıcının kolay kullanımına uygun mudur? 5 Fi=33 TCF = i=1.. 14 Cevapi=33 FP = UFP X (0,65 + 0,01 x TCF) FP=149X(0,65+0.01X33)=146.02 LOC=(FONKSİYON NOKTALARI SAYISI)X(PROGRAMLAMA DİLİ LOC KATSAYISI) Programlama Dili SLOC/FN C ++ 53 COBOL 107 DELPHI 5 18 HTML 4 14 JAVA 2 46 VISUAL BASIC 6 24 SQL 13 LOC=46X146.02=6716.92 Emek=Büyüklük/Üretim oranı Büyüklük:satır sayısı(sloc) Günde ortalama bir yazılımcının ürettiği kod sayısı 78,72 olduğu düşünülürse; Emek=6716.92/78,72=170.64(Adam gün) KOBİ OTOMASYON VE STOK TAKİP PROGRAMI Sayfa 18
COCOMO MODEL Emek=a*büyüklük^b Takvim=2.5*emek^0.38 a b Temel seviye Organic 2.4 1.05 Semi-Detached 3.0 1.12 Embedded 3.6 1.20 Orta Seviye Organic 3.2 1.05 Semi-Detached 3.0 1.12 Embedded 2.8 1.20 http://en.wikipedia.org/wiki/cocomo Emek = a*büyüklük^b = 2,4 * 6.71692 ^ 1.05 = 177.31 adam-gün Takvim=2.5*40.17^0.38 / 30 = 0.596 ay KOBİ OTOMASYON VE STOK TAKİP PROGRAMI Sayfa 19
5) Proje Nitelik Planlama : Proje Niteliği: Market ve bakkallar için; stoklarını, müşterilerini, çalışanlarını, satışlarını takip edebilecekleri, çeşitli veritabanı işlemlerini (ürün, firma çalışan bilgileri) dinamik olarak uygulayabilecekleri bir program oluşturmak. 6)Proje Nitelik Yönetimi : Proje gereksinimlerimizin uygun şekilde karşılanmasını sağlamak için gerekli süreçler tanımlanmıştır. 7)Proje İnsan Kaynakları Yönetimi Süreçleri: a)örgütsel Planlama: Projemizde rol alan kişilerin sorumlulukları,rolleri, ve raporlama ilişkilerinin tamamlanması,bilgilendirilmesi ve atanması sağlanmıştır. Proje Analistleri: İzzet SANCAKLI, Melih Alper ARABACI Proje Tasarımcıları: Melih Alper ARABACI, Ceyhun Can ÜLKER Proje Uygulayıcıları: İzzet SANCAKLI, İsmail BİÇER Testçiler: İsmail BİÇER b)ekip Oluşturma : Proje Analistleri, tasarımcıları, uygulayıcıların ve yöneticilerinden oluşan bir ekip kurulmuş olup, bilgi alışverişi sık sık gerçekleştirilmiştir. Projemizin organizasyonel yapısı ve sorumluluklarımızın paylaşımını içerir. Bir projenin başarısı kişilerin katılımına, metodlara ve araçlara bağlıdır. Güçlü proje yönetimi başarılı uygulama için çok önemlidir. Projemizin organizasyonunda yer alan kişi ve gruplar aşağıdaki gibi sıralanabilir : Avrupa Birliği Denetleme Komitesi (Proje sponsoru) Çalışma grubumuzun Proje Yöneticisi Danışma grubu TESK Yöneticileri KOBİ OTOMASYON VE STOK TAKİP PROGRAMI Sayfa 20
Coder / Tester Analizci 8)Proje İletişim Yönetimi: Projemizde görev alan her birey; iletişime açık olup, projeye ilişkin çeşitli bilgilerin, belirli bir takvime bağlı olarak, uygun şekilde üretilmesini, toplanmasını, dağıtılmasını, saklanmasını ve imha edilmesini kontrol eden süreçlerle iç içe çalışma içerisindedir. Bilgi Dağıtımı : Proje ortak bilgilerimiz yazılı, e-posta yönetimi, web sitesi gibi araçlarla paylaşılıp, kimin ne tür bilgi sağlayacağı belirlenmiştir. Bilgi dağıtımları ve başarım raporlaması da iletişimin bir parçası olarak, üst yönetimimize ve paydaşlara, takvim ve bütçe ölçütlerimize göre proje nin durumu hakkında bilgi verilmiştir. 9)Proje Risk Yönetimi : (Risk Management) Risk Yöneticisi : Ekip structural brain strorming uygulayarak proje yönetim planları arasında bulunan Risk Yönetim Planını hazırlamaktan, proje geliştirme çevrimi boyunca bu planın uygulanmasından ve güncellenmesinden sorumludur. Risklerin Tanımlanması ve Önceliklendirilmesi Zaman planının gerçekçi olmaması Kaynakların kullanılabilirliğine ilişkin, tamamlanma tarihi kısıtlamasının olması Eldeki imkanların geliştirme için yeterli/uygun olmaması Proje üyelerinin başka sorumluluklarının olması Bütçede ayrılan fonun yetersiz olması Projenin bir kaç anahtar kişiye bağımlı olması Barkot sisteminin ilk defa kullnılmasında kaynaklanabilecek aksaklıklar Kullanıcı ihtiyaçlarının yeterince tespit edilememesi Data mining konusunda analizin yeterli olmaması SÖZLEŞME Avrupa Birliği' ne vaadedilen sektörel gelişmenin elde edilememesi MÜŞTERİLER Müşterilerden yeterince geri dönüş olmaması. Müşterilerin programın uzun vadeli katkısını kavrayamaması. KOBİ OTOMASYON VE STOK TAKİP PROGRAMI Sayfa 21
YÖNETİM PLANI Proje ekibi arasında oluşabilecek fikir ayrılıkları sonucunda ekibin iyi yönetilememesi. Görev dağılımının doğru,adaletli yapılamaması. Kişilere kaldıramayacakları yük verilmesi sonucu oluşabilecek aksaklıklar. GELİŞTİRME SÜRECİ Paralel yürüyen süreçlerden herhangi birinin aksamasının bütün süreci etkilemesi ÇALIŞMA ORTAMI / ÇALIŞANLAR Çalışanların sorumlu oldukları görevleri kotaracak kabiliyette olmaması. Teknik altyapıda aksaklıklar olması. Kadronun dar olması dolayısıyla, herkesin maksimum efor sarfetmek zorunda olması sebebiyle, hastalık, kaza vs. sebeplerle oluşabilecek aksalıklarda sıkıntı doğması. Projenin sosyal destek projesi olmasını kavrayamayan ekip çalışanlarının projeyi ticari olarak görmeleri MÜHENDİSLİK Veritabanı oluşturulurken genişletilebilir şekilde,kullanışlı olarak tasarlanmalı, gereksiz sorgularla aşırı yük bindirilmemeli. TASARIM Arayüzün yeterince kullanışlı olmaması,kullanıcıların programı kullanmayı bırakmamasına sebep olabilir KOBİ OTOMASYON VE STOK TAKİP PROGRAMI Sayfa 22