VADELİ İŞLEM VE OPSİYON PİYASASI 2014 Değerlendirme Toplantısı 15 Ocak 2015

VADELİ İŞLEM VE OPSİYON PİYASASI 2014 Değerlendirme Toplantısı 15 Ocak 2015

29.01.2015 2

YÖNETİCİ ÖZETİ-I Rekorlar Yılı 2014 Tüm zamanların (2005-2014) iki adet toplam işlem hacmi rekoru, toplam açık pozisyon sayısı rekoru, girilen emir sayısı rekoru, DolarTL işlem hacmi rekoru, Döviz Vadeli sözleşmelerinde toplam açık pozisyon rekoru,. Toplam işlem miktarı %11 artarak 59 milyon 452 bin oldu. 2011 yılından bugüne düşen işlem miktarı trendi yukarı yönlü kırıldı. Oynaklık düşmesine rağmen işlem hacmi arttı Döviz Vadeli işlem sözleşmeleri işlem hacmi 22.7 milyar TL den 32 milyar TL ye çıkarak %41 arttı. Tek ürüne dayalı gelir bağımlılığı azaltıldı. Endeks Opsiyon işlem hacmi 10 kat arttı. Pay vadeli işlem hacmi 6 kat arttı. Pay opsiyon 1.5 kat arttı. 29.01.2015 3

YÖNETİCİ ÖZETİ -II Ortalama açık pozisyon sayısı %20 artarak 470.000 oldu. Dünya sıralamasında BIST 30 vadeli işlem sözleşmeleri 2 basamak yukarı çıkarak 8. liğe yükselmesi beklenmektedir. Dünya da vadeli ve opsiyon hacimleri düşerken, VİOP ta arttı. Son iki yılda yabancı yatırımcı işlem hacmi 64.4 milyar TL den 103.3 milyar TL ye çıkarak %60 arttı. Döviz sözleşmelerinde Yabancı işlem hacmi 614milyon TL den 5.5 milyar TL ye çıkarak yaklaşık 9 kat arttı. 29.01.2015 4

YÖNETİCİ ÖZETİ -III 2013 ve 2014 yıllarında toplam 105 adet etkinlik-eğitim düzenlendi. Singapore da asyalı yatırımcılara VİOP paneli düzenlendi. Türkiye de ilk defa gelir paylaşımı üzerine Piyasa Yapıcılık modeli oluşturuldu. 75 den fazla üye ve müşteri ziyareti gerçekleştirildi. İki adet ülke çapında VİOPS Sanal Portföy yarışması düzenlendi. VİOP Akademi yapıldı, VİOP Risk Yönetimi Konferansı gerçekleştirildi. Key Account Manager (KAM) sistemi kuruldu. 29.01.2015 5

İÇERİK Rekorlar Yılı 2014 2014 Yılı Önemli Gelişmeler İşlem Hacmi Gelişmeleri Açık Pozisyon Gelişmeleri 2015 Projeksiyon ve Hedefler 29.01.2015 6

BASINDA VİOP 29.01.2015 7

2014 YILI ÖNEMLİ GELİŞMELER 14 Şubat Opsiyon Sözleşmelerinde uygulanan minimum 1 kuruş borsa payı uygulaması kaldırıldı. 3 Mart Takasbank VİOP ta Merkezi Karşı Taraf (MKT) oldu. 31 Mart Pay Opsiyon Sözleşmeleri Avrupa tipine çevrildi. 2 Nisan Borsa İstanbul VOBAŞ birleşmesi resmi olarak tamamlandı. 4 Nisan FIX Protokolü devreye alındı. 16 Mayıs DolarTL Opsiyon Sözleşmeleri işleme açıldı. 16 Haziran Altın Sözleşmelerinin büyüklüğü 1 gr a düşürüldü. 4 Ağustos Pay ve Endeks Sözleşmeleri dışındaki sözleşmelerde öğle arası uygulamasına son verildi. 11 Ağustos NASDAQ Projesi kapsamında sistem dizayn çalışmalarına başlandı. 3 Eylül Opsiyon Endüstrisi Konseyi (OIC) ile iş birliği anlaşması imzalandı. 19 Eylül Mini Endeks Opsiyonları işleme açıldı. 14 Kasım DolarTL ve EuroTL Vadeli İşlem Sözleşmelerinde fiyat adımı 0,0001 e düşürüldü. 21 Kasım Gelir paylaşımına dayalı piyasa yapıcılık programı hazırlandı. 15 Aralık SASX 10 Vadeli İşlem Sözleşmeleri işleme açıldı. 29.01.2015 8

REKORLAR YILI 2014 Rekorlar Yılı 2014 Tüm zamanların (2005-2014) işlem hacmi, açık pozisyon ve emir sayısı rekorları kırıldı. 28 Nisan İlk Toplam İşlem Hacmi Rekoru 3,8 milyar TL** 27 Ağustos Toplam İşlem Hacmi Rekoru 4.3 milyar TL 16 Aralık DolarTL Vadeli İşlem Sözleşmelerinde İşlem Hacmi Rekoru 16 Aralık Girilen Emir Sayısı Rekoru 265.405 adet 17 Mart BIST 30 Endeks Sözleşmelerinde Açık Pozisyon Sayısı Rekoru 354.724 adet 30 Ekim Toplam Açık Pozisyon Sayısı Rekoru 669.762 adet 7 Mart Döviz Vadeli İşlem Sözleşmeleri Açık Pozisyon Rekoru 275.986 adet ** VOB Toplam İşlem Hacmi Rekoru 28 Haziran 2012 tarihinde kırılan 3,7 milyar TL idi. 29.01.2015 9

Bin Milyon TL 2014 YILI HACİM GELİŞMELERİ 2014 yılında Piyasamız toplam işlem hacmi 2013 yılına göre %5 artarak 435.721.826.048 TL olarak gerçekleşti. Toplam işlem miktarı ise 59.5 milyon sözleşme ile geçen seneye göre %11 arttı. 80.000 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 74.288 439.799 403.933 62.474 53.491 416.609 435.722 59.452 450.000 440.000 430.000 420.000 410.000 400.000 10.000 390.000 0 2011 2012 2013 2014 İşlem Hacmi (TL) İşlem Miktarı (Sözleşme) 380.000 29.01.2015 10

Milyon Adet 2014 YILLIK TOPLAM İŞLEM MİKTARI 2014 yılında toplam işlem miktarı 2013 yılına göre %11 artarak 59.452.114 adet oldu. 60 59 58 57 56 55 54 53 52 51 50 İşlem Miktarı (Sözleşme) %11 59,45m 53,49m 2013 2014 29.01.2015 11

Milyon TL OYNAKLIKDA Kİ DÜŞÜŞE RAĞMEN HACİM ARTTI 2013 yılı 30 günlük oynaklık seviyesi %37 den 2014 yılında %24 e düşmesine karşın Piyasamızın işlem hacmi %5 ve işlem miktarı ise %11 arttı. 450.000,00 440.000,00 430.000,00 420.000,00 410.000,00 400.000,00 439.799 33,26 403.933 13,20 37,00 416.609 435.722 24,00 40 35 30 25 20 15 10 390.000,00 5 380.000,00 0 İşlem Hacmi (TL) Oynaklık 29.01.2015 12

BIST 30 TARİHSEL OYNAKLIK Kaynak: Bloomberg 29.01.2015 13

Milyon TL 2014 DÖVİZ VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ 2014 yılında döviz vadeli işlem sözleşmeleri toplam işlem hacmi 2013 yılına göre %41 artarak 31.986.126.488 TL oldu. 35.000 Yıllık Toplam İşlem Hacmi (TL) 30.000 25.000 %41 31.986 20.000 15.000 10.000 22.727 Döviz Vadeli İşlem Sözleşmelerinde İşlem Hacmi (TL) 5.000 0 2013 2014 29.01.2015 14

2014 YILLIK TOPLAM İŞLEM HACMİ Sözleşme Türü İşlem Hacmi (TL) 2013 İşlem Hacmi (TL) 2014 Değişim (2013-2014) Endeks Vadeli 388.991.371.010 400.623.922.570 %3 Endeks Opsiyon 94.614.200 984.914.140 %941 Pay Vadeli 20.555.304 134.940.357 %556 Pay Opsiyon 26.179.544 63.870.150 %144 Döviz Vadeli 22.727.191.293 31.986.126.488 %41 Döviz Opsiyon - 60.005.550 - Kıymetli Madenler Vadeli 4.747.525.813 1.867.597.277 %-61 Toplam 416.609.149.691 435.721.826.048 %5 29.01.2015 15

2014 YILLIK TOPLAM İŞLEM MİKTARI Sözleşme Türü İşlem Miktarı (adet) 2013 İşlem Miktarı (adet) 2014 Değişim (2013-2014) Endeks Vadeli 40.588.945 43.368.269 %7 Endeks Opsiyon 10,352 107,344 %937 Pay Vadeli 24,073 194,377 %707 Pay Opsiyon 45,806 88,919 %94 Döviz Vadeli 11.080.426 14.068.406 %27 Döviz Opsiyon - 26,801 - Kıymetli Madenler Vadeli 1.741.386 1.597.961 %-8 Toplam 53.491.148 59.452.114 %11 29.01.2015 16

İŞLEM HACMİNİN ÜRÜN BAZINDA KIRILIMI 2014 İşlem Hacmi Dağılımı %7,34 %0,01 %0,23 %0,43 %0,03 %0,01 Endeks Vadeli - %91,94 Döviz Vadeli - %7,34 Kıymetli Madenler - %0,43 %91,94 Endeks Opsiyon - %0,23 2013 İşlem Hacmi Dağılımı Pay Opsiyon - %0,01 Pay Vadeli - %0,03 %5,46 %1,14 Endeks Vadeli - %93,37 Döviz Opsiyon - %0,01 %0,02 %0,01 Döviz Vadeli - %5,46 %93,37 Kıymetli Madenler - %1,14 Endeks Opsiyon - %0,02 Pay Opsiyon - %0,01 29.01.2015 17

Milyon TL 2014 AYLIK TOPLAM İŞLEM HACMİ KARŞILAŞTIRMASI Şubat, Mayıs, Haziran ve Temmuz ayları hariç kalan tüm aylarda 2014 yılında 2013 e göre daha yüksek hacim gerçekleşmiştir. 50.000 45.000 40.000 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0 2013 2014 29.01.2015 18

Milyar TL 2014 GÜNLÜK ORTALAMA İŞLEM HACMİ 2014 yılında Piyasamız günlük ortalama işlem hacmi 1,37 milyar TL olan 2013 yılı Ağustos-Aralık dönemi günlük ortalama işlem hacmine göre %27 artarak 1,74 milyar TL olarak gerçekleşti. 2014 Günlük Ortalama İşlem Hacmi 2,5 2 1,5 1,71 1,56 1,44 1,82 1,39 1,94 1,28 2,12 1,78 2,21 1,69 1,95 1 0,5 0 2014 Günlük Ortalama İşlem Hacmi 29.01.2015 19

TOPLAM AÇIK POZİSYON SAYISI 2014 yılında ortalama toplam açık pozisyon sayısı 2013 yılı ortalama açık pozisyon sayısına göre %20 artarak 469.884 adet olmuştur. 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 2013 2014 100.000 0 29.01.2015 20

ENDEKS VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ DÜNYA SIRALAMASI 2013 yılında BIST 30 Endeks Vadeli İşlem sözleşmesi işlem miktarı bazında dünyada en çok işlem gören 10. endeks vadeli işlem sözleşmesi oldu*. 2014 yılında BIST 30 Endeks Vadeli İşlem sözleşmesinin 8. sıraya yükselmesi beklenmektedir. * Kaynak: World Federation of Exchanges 29.01.2015 21

DÜNYA-VİOP HACİM KIYASLAMASI Dünyada Vadeli İşlem ve Opsiyon sözleşme hacimleri düşerken VİOP ta arttı. Global İşlem Miktarı Ocak - Ağustos Ocak - Ağustos Değişim (%) 2013 2014 Ocak - Ağustos 2013 VİOP İşlem Miktarı Ocak - Ağustos Değişim (%) 2014 Vadeli İşlem Sözleşmeleri 8.613.674.135 7.524.456.286-12,6% 36.798.853 38.036.934 3,4% Opsiyon Sözleşmeleri 6.497.848.534 6.026.848.477-7,2% 20.638 67.935 229,2% Toplam 15.111.522.669 13.551.304.763-10,3% 36.819.491 38.104.869 3,5% Global İşlem Miktarı VİOP İşlem Miktarı Ocak - Ağustos Ocak - Ağustos Ocak - Ağustos Ocak - Ağustos Değişim (%) 2013 2014 2013 2014 Değişim (%) Pay Senetleri 4.363.207.556 4.162.818.759-4,6% 32.715 12.491-61,8% Pay Endeksleri 3.691.867.328 3.488.397.781-5,5% 28.217.819 28.653.667 1,5% Faiz Oranı 2.348.360.468 2.137.088.755-9,0% - - - Döviz 1.951.337.376 1.224.842.949-37,2% 7.324.421 8.664.738 18,3% Enerji 917.278.040 756.314.594-17,5% 137 31-77,4% Tarım Ürünleri 796.054.230 899.460.834 13,0% - - - Kıymetli Olmayan Metaller 491.067.165 460.999.519-6,1% - - - Kıymetli Metaller 269.854.093 233.272.077-13,6% 1.244.399 773.942-37,8% Diğer 282.496.413 188.109.495-33,4% - - - Toplam 15.111.522.669 13.551.304.763-10,3% 36.819.491 38.104.869 3,5% 29.01.2015 22

İŞLEM HACMİNİN YERLİ/YABANCI KIRILIMI 2014 yılında toplam işlem hacmimizin %76 sı yerli yatırımcılar tarafından %24 ü yabancı yatırımcılar tarafından gerçekleştirildi. Son iki yılda işlem hacmindeki yabancı payı %15 seviyelerinden %25 seviyelerine yükseltildi. 2014 %24 %76 Yerli Yabancı 29.01.2015 23

İŞLEM HACMİNİN YERLİ/YABANCI KIRILIMI - II % 90 80 84,87 84,06 75,32 76,29 70 60 50 40 30 24,68 23,71 Yerli Yabancı 20 15,13 15,94 10 0 29.01.2015 24

Milyon TL İŞLEM HACMİNİN YERLİ/YABANCI KIRILIMI - III 400.000 373.258 350.000 339.546 313.790 332.412 300.000 250.000 200.000 Yerli 150.000 100.000 66.542 64.387 %60 102.819 %0,5 103.310 Yabancı 50.000 0 29.01.2015 25

İŞLEM HACMİNİN BİREYSEL/KURUMSAL KIRILIMI 2014 yılında işlem hacmimizin %64 ü bireysel yatırımcılar tarafından, %36 sı kurumsal yatırımcılar tarafından gerçekleştirildi. 2014 36% Bireysel Kurumsal 64% 29.01.2015 26

AÇIK HESAP SAYISI 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla Piyasamızda açık hesap sayısı 2013 yılı sonuna göre %7 artarak 94.430 oldu. 2015 hedefi 100bin açık hesap. Hesap Sayısı 120.000 90.000 72.226 81.192 88.227 94.430 60.000 30.000 0 29.01.2015 27

BAKİYELİ HESAP SAYISI DAĞILIMI Bakiyeli Hesap Sayısı Yerli Yabancı Dağılımı 98,40% 1,60% Yerli - %98,40 Yabancı - %1,60 Bakiyeli Yabancı Hesapların Sahiplik Dağılımı Bakiyeli Yerli Hesapların Sahiplik Kırılımı 50,92% 39,85% 9,23% Fon - %9,23 Gerçek - %39,85 Tüzel - %50,92 96,96% 1,66% 0,07% 0,09% 1,22% Fon - %1,22 Gerçek - %96,96 Tüzel - %1,66 Yatırım Ortaklığı - %0,07 Diğer- %0,09 29.01.2015 28

İŞLEM YAPAN HESAP SAYISI 7.500 7.000 6.724 7.009 6.754 6.500 6.000 6.450 6.430 6.334 6.681 6.076 6.776 6.385 6.736 5.982 6.234 6.183 6.197 6.004 6.102 6.280 6.428 6.288 6.300 5.500 5.740 5.536 5.000 5.258 4.500 İşlem Yapan Hesap Sayısı- 2013 İşlem Yapan Hesap Sayısı- 2014 29.01.2015 29

PAZAR BAZINDA İŞLEM YAPAN HESAP SAYISI 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 Döviz Vadeli İşlem AP Endeks Vadeli İşlem AP Kıymetli Madenler Vadeli AP 1.000 0 29.01.2015 30

TOPLAM İŞLEM HACMİNDE İLK 10 ÜYE 2014 yılı sonu itibariyle Piyasamızda 80 adet aktif üye bulunmaktadır. 2014 yılı içerisinde ortalama her ay 68 üyemiz işlem gerçekleştirmiştir. Sıra Üye Adı İşlem Hacmi* İşlem Hacmindeki Payı (%) 1 İŞ YATIRIM 96.823.951.698 11,14 2 TEB YATIRIM 94.678.825.663 10,89 3 GARANTİ YATIRIM 57.433.300.719 6,61 4 YAPI KREDİ YATIRIM 43.422.847.997 5,00 5 SANKO MENKUL 38.272.232.751 4,40 6 DENİZ YATIRIM 35.213.146.330 4,05 7 GEDİK YATIRIM 33.748.492.575 3,88 8 YATIRIM FİNANSMAN 33.664.634.027 3,87 9 DEUTSCHE SECURITIES 30.663.792.359 3,53 10 AK YATIRIM 28.747.294.390 3,31 *Üye bazında işlem hacimleri çift taraflı olarak verilmektedir. 29.01.2015 31

2014 YILINDA PİYASA YAPICILARIMIZ Piyasa Yapıcı Olunan Sözleşme DolarTL Vadeli EuroTL Vadeli EUR/USD Vadeli Piyasa Yapıcı Üye Piyasa Yapıcı İşlem Hacmi Toplam İşlem Hacmi (TL) Piyasa Yapıcı Katkısı Garanti Bank 2.693.984.785 58.600.754.192 %5 Deutsche Bank 466.932.757 58.600.754.192 %1 Garanti Bank 442.727.935 2.898.627.164 %15 Deutsche Bank 176.095.580 2.898.627.164 %6 Garanti Bank 197.689.878 2.472.871.620 %8 Deutsche Bank 170.071.528 2.472.871.620 %7 Pay Vadeli İş Yatırım 7.789.537 269.880.714 %3 Altın Vadeli Garanti Bank 41.386.511 422.980.988 %10 Dolar/Ons Altın Vadeli Garanti Bank 192.650.444 3.312.213.566 %6 DolarTL Opsiyon Gedik Yatırım* 108.100 120.011.100 %0 * Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş. 03/11/2014 tarihi itibariyle piyasa yapıcılık faaliyetlerine başlamıştır. 29.01.2015 32

EMİR İLETİMİNDE KULLANILAN KANAL DAĞILIMI 2014 yılında devreye alınan FIX uygulaması üzerinden gönderilen emirlerin tüm emirler içindeki ağırlığı %34 lere ulaştı. %0,2 %66,5 %33,3 FIX API TW 29.01.2015 33

Millions 2014 ENDEKS VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ 2014 yılında endeks vadeli işlem sözleşmeleri toplam işlem hacmi 2013 yılına göre %3 artarak 400.623.922.570 TL oldu. 405.000 Yıllık Toplam İşlem Hacmi (TL) 400.000 395.000 390.000 %3 Endeks Vadeli İşlem Sözleşmelerinde Toplam İşlem Hacmi (TL) 385.000 380.000 2013 2014 29.01.2015 34

Milyon TL ENDEKS VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ KARŞILAŞTIRILMASI 50.000 Aylık Toplam İşlem Hacmi (TL) 45.000 40.000 35.000 30.000 25.000 20.000 2013 2014 15.000 10.000 5.000 0 29.01.2015 35

Milyon TL OYNAKLIK-HACİM KARŞILAŞTIRMASI 405.000 400.000 395.000 390.000 385.000 380.000 375.000 370.000 401.995 %33,26 376.064 %13,2 %36,9 388.991 400.624 %24 40 35 30 25 20 15 10 İşlem Hacmi (TL) Oynaklık 365.000 5 360.000 0 29.01.2015 36

ENDEKS VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ AÇIK POZİSYON SAYISI 2014 yılında endeks vadeli işlem sözleşmeleri ortalama toplam açık pozisyon sayısı 2013 yılı ortalama açık pozisyon sayısına göre %30 artarak 249.277 adet olmuştur. 350.000 300.000 250.000 200.000 150.000 100.000 2013 2014 50.000 0 29.01.2015 37

ENDEKS VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ ÜYE SIRALAMASI Sıra Üye Adı İşlem Hacmi* İşlem Hacmindeki Payı 1 İŞ YATIRIM 92.806.313.735 %11,58 2 TEB YATIRIM 88.569.635.783 %11,05 3 GARANTİ YATIRIM 51.133.307.713 %6,38 *Üye bazında işlem hacimleri çift taraflı olarak verilmektedir. 29.01.2015 38

ENDEKS VİS YERLİ YABANCI İŞLEM HACMİ DAĞILIMI 2014 yılında endeks vadeli işlem sözleşmeleri işlem hacmi dağılımında yabancı yatırımcıların payı %25, yerli yatırımcıların payı ise %75 olmuştur. 80% 70% %73,5 %75 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% %26,5 %25 2013 2014 Yerli Yabancı 29.01.2015 39

ENDEKS VİS YERLİ YABANCI AÇIK POZİSYON DAĞILIMI 2014 yılında endeks vadeli işlem sözleşmeleri açık pozisyon dağılımında yabancı yatırımcıların payı %67, yerli yatırımcıların payı ise %33 olmuştur. Yabancı payı yüzdesi %8 artmıştır. 80% 70% 60% %62 %8 %67 50% 40% 30% %38 %33 Yerli Yabancı 20% 10% 0% 2013 2014 29.01.2015 40

Milyon TL ENDEKS OPSİYON SÖZLEŞMELERİ 2014 yılında endeks opsiyon sözleşmeleri toplam işlem hacmi 2013 yılına göre %941 artarak 984.914.140 TL oldu. 1.200 Yıllık Toplam İşlem Hacmi (TL) 1.000 800 600 400 200 %941 Endeks Opsiyon Sözleşmelerinde Toplam İşlem Hacmi (TL) 0 2013 2014 29.01.2015 41

Milyon TL ENDEKS OPSİYON SÖZLEŞMELERİ İŞLEM HACMİ Aylık Toplam İşlem Hacmi (TL) 160 140 120 100 80 60 40 2013 2014 20 0 29.01.2015 42

Milyon TL ENDEKS OPSİYON SÖZLEŞMELERİ AÇIK POZİSYON DEĞERİ (TL) 160 Aylık Açık Pozisyon Değeri (TL) 140 120 100 80 60 40 2013 2014 20 0 29.01.2015 43

ENDEKS OPSİYON SÖZLEŞMELERİ AÇIK POZİSYON SAYISI 2014 yılında endeks opsiyon sözleşmeleri ortalama toplam açık pozisyon sayısı 2013 yılı ortalama açık pozisyon sayısına göre %836 artarak 5.260 adet olmuştur. 16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2013 2014 2.000 0 29.01.2015 44

ENDEKS OPSİYON SÖZLEŞMELERİ ÜYE SIRALAMASI Sıra Üye Adı İşlem Hacmi* İşlem Hacmindeki Payı 1 İŞ YATIRIM 476.032.400 %27,50 2 DEUTSCHE SECURITIES 439.034.200 %25,36 3 GEDİK YATIRIM 426.051.600 %24,61 *Üye bazında işlem hacimleri çift taraflı olarak verilmektedir. 29.01.2015 45

ENDEKS OPSİYON YERLİ YABANCI İŞLEM HACMİ DAĞILIMI 2014 yılında endeks opsiyon sözleşmeleri işlem hacmi dağılımında yabancı yatırımcıların payı %33, yerli yatırımcıların payı ise %67 olmuştur. 90% 80% 70% 60% %84,5 %67 50% 40% 30% 20% %15,5 %33 Yerli Yabancı 10% 0% 2013 2014 29.01.2015 46

ENDEKS OPSİYON SÖZLEŞMELERİ YERLİ YABANCI AÇIK POZİSYON DAĞILIMI 2014 yılında endeks opsiyon sözleşmeleri açık pozisyon dağılımında yabancı yatırımcıların payı %57, yerli yatırımcıların payı ise %43 olmuştur. 90% %90,30 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% %57,10 %42,90 %9,70 2013 2014 Yerli Yabancı 29.01.2015 47

Milyon TL 2014 DÖVİZ VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ 2014 yılında döviz vadeli işlem sözleşmeleri toplam işlem hacmi 2013 yılına göre %41 artarak 31.986.126.488 TL oldu. 35.000 Yıllık Toplam İşlem Hacmi (TL) 30.000 25.000 %41 31.986 20.000 15.000 10.000 22.727 Döviz Vadeli İşlem Sözleşmelerinde İşlem Hacmi (TL) 5.000 0 2013 2014 29.01.2015 48

Milyon TL DÖVİZ VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ KARŞILAŞTIRILMASI Haziran ve Temmuz ayı hariç her ay 2013 hacimlerini geçmiştir. 4.500 4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0 Aylık İşlem Hacmi (TL) 2013 2014 29.01.2015 49

DÖVİZ VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ ÜYE SIRALAMASI Sıra Üye Adı İşlem Hacmi* İşlem Hacmindeki Payı 1 TERA MENKUL 11.097.574.414 %17,35 2 GARANTİ YATIRIM 5.941.153.913 %9,29 3 TEB YATIRIM 5.784.842.511 %9,04 *Üye bazında işlem hacimleri çift taraflı olarak verilmektedir. 29.01.2015 50

DÖVİZ VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ AÇIK POZİSYON SAYISI 2014 yılında döviz vadeli işlem sözleşmeleri ortalama toplam açık pozisyon sayısı 2013 yılı ortalama açık pozisyon sayısına göre %3 azalarak 181.653 adet olmuştur. 300.000 250.000 200.000 150.000 100.000 2013 2014 50.000 0 29.01.2015 51

Milyon TL DÖVİZ SÖZLEŞMELERİ YERLİ YABANCI İŞLEM HACMİ DAĞILIMI (TL) Yabancı işlem hacmi 614milyon TL den 5.5 milyar TL ye çıkarak yaklaşık 9 kat arttı. 60.000 57.064 50.000 40.000 30.000 20.000 18.484 Yerli Yabancı 10.000 0 614 2013 2014 5.425 29.01.2015 52

DÖVİZ SÖZLEŞMELERİ YERLİ YABANCI İŞLEM HACMİ DAĞILIMI 2014 yılında döviz sözleşmeleri işlem hacmi dağılımında yabancı yatırımcıların payı %9, yerli yatırımcıların payı ise %91 olmuştur. Yabancı payı yüzdesi yaklaşık 3 kat arttı. 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% %96,78 %91,32 %8,68 %3,22 2013 2014 Yerli Yabancı 29.01.2015 53

DÖVİZ SÖZLEŞMELERİ YERLİ YABANCI AÇIK POZİSYON DAĞILIMI 2014 yılında döviz sözleşmeleri açık pozisyon dağılımında yabancı yatırımcıların payı %6, yerli yatırımcıların payı ise %94 olmuştur. 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% %96 %94 %4 %6 2013 2014 Yerli Yabancı 29.01.2015 54

Milyon TL 2014 DÖVİZ OPSİYON SÖZLEŞMELERİ 2014 yılında döviz opsiyon sözleşmeleri toplam işlem hacmi 60.005.550 TL olmuştur. 60 Döviz Opsiyon Sözleşmeleri 2014 50 40 30 20 Döviz Opsiyon Sözleşmeleri 2014 10 0 29.01.2015 55

Milyon TL DÖVİZ OPSİYON SÖZLEŞMELERİ AÇIK POZİSYON DEĞERİ (TL) Açık Pozisyon Değeri (TL) 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 2014 29.01.2015 56

DÖVİZ OPSİYON SÖZLEŞMELERİ ÜYE SIRALAMASI Sıra Üye Adı İşlem Hacmi* İşlem Hacmindeki Payı 1 İŞ YATIRIM 95.193.150 %83,11 2 GARANTİ BANK 9.646.675 %8,42 3 GARANTİ YATIRIM 3.177.150 %2,77 *Üye bazında işlem hacimleri çift taraflı olarak verilmektedir. 29.01.2015 57

Milyon TL 2014 PAY VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ 2014 yılında pay vadeli işlem sözleşmeleri toplam işlem hacmi 2013 yılına göre %556 artarak 134.940.357 TL oldu. 150 Yıllık Toplam İşlem Hacmi (TL) 100 50 %556 Pay Vadeli İşlem Sözleşmelerinde Toplam İşlem Hacmi (TL) 0 2013 2014 29.01.2015 58

Milyon TL PAY VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ KARŞILAŞTIRILMASI 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Aylık İşlem Hacmi (TL) 2013 2014 29.01.2015 59

PAY VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ AÇIK POZİSYON SAYISI KARŞILAŞTIRILMASI 14.000 12.000 10.000 8.000 Aylık Açık Pozisyon Sayısı 6.000 4.000 2013 2014 2.000 0 29.01.2015 60

PAY VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ ÜYE SIRALAMASI Sıra Üye Adı İşlem Hacmi* İşlem Hacmindeki Payı 1 DEUTSCHE SECURITIES 171.832.435 %63,67 2 OSMANLI MENKUL 41.796.703 %15,49 3 BURGAN YATIRIM 11.486.129 %4,26 *Üye bazında işlem hacimleri çift taraflı olarak verilmektedir. 29.01.2015 61

PAY VİS YERLİ YABANCI İŞLEM HACMİ DAĞILIMI 2014 yılında pay vadeli işlem sözleşmeleri işlem hacmi dağılımında yabancı yatırımcıların payı %64, yerli yatırımcıların payı ise %36 olmuştur. 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% %100,00 %64 %36 %0,00 2013 2014 Yerli Yabancı 29.01.2015 62

PAY VİS YERLİ YABANCI AÇIK POZİSYON DAĞILIMI 2014 yılında pay vadeli işlem sözleşmeleri açık pozisyon dağılımında yabancı yatırımcıların payı %65, yerli yatırımcıların payı ise %35 olmuştur. 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% %100,00 %65,5 %34,5 %0,00 2013 2014 Yerli Yabancı 29.01.2015 63

Milyon TL 2014 PAY OPSİYON SÖZLEŞMELERİ 2014 yılında pay opsiyon sözleşmeleri toplam işlem hacmi 2013 yılına göre %144 artarak 63.870.150 TL oldu. 80 Toplam İşlem Hacmi (TL) 60 %144 40 Pay Opsiyon Sözleşmelerinde Toplam İşlem Hacmi (TL) 20 0 2013 2014 29.01.2015 64

Milyon TL PAY OPSİYON SÖZLEŞMELERİ KARŞILAŞTIRILMASI 25 Aylık İşlem Hacmi (TL) 20 15 10 2013 2014 5 0 29.01.2015 65

Milyon TL PAY OPSİYON SÖZLEŞMELERİ AÇIK POZİSYON DEĞERİ (TL) 30 Aylık Açık Pozisyon Değeri (TL) 25 20 15 10 2013 2014 5 0 29.01.2015 66

PAY OPSİYON SÖZLEŞMELERİ ÜYE SIRALAMASI Sıra Üye Adı İşlem Hacmi* İşlem Hacmindeki Payı 1 İŞ YATIRIM 43.689.400 %34,20 2 DEUTSCHE SECURITIES 31.959.250 %25,02 3 OSMANLI MENKUL 16.076.250 %12,59 *Üye bazında işlem hacimleri çift taraflı olarak verilmektedir. 29.01.2015 67

PAY OPSİYON YERLİ YABANCI İŞLEM HACMİ DAĞILIMI 2014 yılında pay opsiyon sözleşmeleri işlem hacmi dağılımında yabancı yatırımcıların payı %25, yerli yatırımcıların payı ise %75 olmuştur. 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% %100,00 %75 %25 %0,00 2013 2014 Yerli Yabancı 29.01.2015 68

PAY OPSİYON YERLİ YABANCI AÇIK POZİSYON DAĞILIMI 2014 yılında pay opsiyon sözleşmeleri açık pozisyon dağılımında yabancı yatırımcıların payı %27, yerli yatırımcıların payı ise %73 olmuştur. 100% %100,00 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% %73,5 %26,5 %0,00 2013 2014 yerli yabancı 29.01.2015 69

Milyon TL 2014 TL/GRAM ALTIN VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ İŞLEM HACMİ 2014 yılında TL/Gram Altın vadeli işlem sözleşmeleri toplam işlem hacmi 2013 yılına göre %9 azalarak 211.490.494 TL oldu. 60 Aylık İşlem Hacmi (TL) 50 40 30 20 2013 2014 10 0 29.01.2015 70

TL/GRAM ALTIN VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ AÇIK POZİSYON SAYISI 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0 700 600 500 400 300 200 100 0 2014 2013 29.01.2015 71

TL/GRAM ALTIN VİS YERLİ YABANCI İŞLEM HACMİ DAĞILIMI 2014 yılında TL/Gram altın vadeli işlem sözleşmeleri işlem hacmi dağılımında yabancı yatırımcıların payı %2, yerli yatırımcıların payı ise %98 olmuştur. 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% %99,81 %97,86 %0,19 %2,14 2013 2014 Yerli Yabancı 29.01.2015 72

TL/GRAM ALTIN VİS YERLİ YABANCI AÇIK POZİSYON DAĞILIMI 2014 yılında TL/Gram altın vadeli işlem sözleşmeleri açık pozisyon dağılımında yabancı yatırımcıların payı %2, yerli yatırımcıların payı ise %98 olmuştur. 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% %99,81 %97,86 %0,19 %2,14 2013 2014 Yerli Yabancı 29.01.2015 73

VİOP TA RİSK YÖNETİMİ İşlem teminatları 31/12/2014 tarihi itibariyle 2013 yılı sonuna göre %1 artarak 1,67 milyar TL olmuştur. Piyasamız için tutulan Garanti Fonu toplam değeri ise aynı döneme göre %37 artarak 158,2 milyon olmuştur. İşlem Teminatları 108,847,425 TL 1,582,910,506 TL Nakit Teminat - %93,57 Nakit Dışı Teminat - %6,43 Garanti Fonu 75,983,642 TL 82,312,718 TL Nakit Teminat - %52 Nakit Dışı Teminat - %48 29.01.2015 74

İYİLEŞTİRME ÇALIŞMALARI Operasyonel İyileştirmeler Hatalı işlem düzeltmeleri üye temsilcileri tarafından yapılabilir hale getirildi. Özel Emirler Pazarında özel emir işlemlerinin gerçekleşmesi için Borsa tarafından verilen onay süreci otomatize edildi. Gün sonu süreçlerinde yapılan iyileştirmeler ile gün sonu işlemlerinin süresi %55 azaltıldı. Emir İletiminde Yapılan İyileştirmeler Saniyede girilebilecek sistem tarafından kabul edilen emir sayısı 150 den 3000 e çıkarıldı. Fazla hesabı olan üyelerde yaşanan gecikme ortadan kaldırılarak tüm üyeler için emir iletimindeki gecikme maksimum 1 milisaniyeye düşürüldü. 29.01.2015 75

VİOP TA EĞİTİM - I VİOP ta Eğitim; 2014 yılında VİOP tarafından toplam 48 adet eğitim gerçekleştirildi. 2013 ve 2014 yıllarında toplam 105 adet etkinlikeğitim düzenlendi. VİOP Üniversitelerde Opsiyon Seminerleri ve Atölye Çalışmaları Veri Yayın Şirketleri ile gerçekleştirilen eğitimler SPAN Eğitimleri Üyelerimiz ile gerçekleştirilen eğitimler VİOP AKADEMİ VİOP Risk Yönetimi Konferansı Yurtdışı Tanıtım Faaliyetleri, "Türkiye de Yatırım: Ekonomik Büyümeye Nasıl İştirak Edilir Paneli VİOP İşlem Sistemi Uygulama Eğitimleri 29.01.2015 76

Eğitim İçeriği VİOP TA EĞİTİM - II 2014 Yılı Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası Eğitim Faaliyetleri Eğitim ve Tanıtım Sayısı Eğitim Yeri VİOP İşleyiş Esasları, Opsiyonlar ve Risk Borsa İstanbul, Aracı Kuruluş Merkezleri ve 19 Yönetimi Üniversiteler VİOP Üye Temsilcisi Eğitimi 5 Borsa İstanbul Üyeler ile Ortak Eğitimler 12 Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği ve Aracı Kuruluş Merkezleri Veri Yayın Kuruluşları ile Ortak Eğitimler 4 Borsa İstanbul VİOP Seminerleri-Türev Piyasalar Borsa İstanbul ve Türkiye Sermaye Piyasaları 4 Uygulamaları ve Opsiyon Stratejileri Birliği SPAN Teminatlandırma Yöntemi 4 Borsa İstanbul ve Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği Birlikte Eğitim Gerçekleştirilen Üyeler; İş Yatırım, Deutsche Securities, Ata Yatırım, Tekstil Yatırım, Toros Yatırım, Tacirler Yatırım, InvestAZ, Gedik Yatırım, Vakıfbank Veri Yayın Kuruluşlarıyla Ortak Eğitimler; Reuters, Bloomberg, Foreks-Geneks, ve Matriks Üye Ziyaretleri; 2014 yılı içerisinde toplam 75 adet üye veya üye olma potansiyeli taşıyan kuruma ziyaret geçekleştirildi. Ziyaret ettiğimiz üyelerimizin yıllık işlem hacmimizdeki payı %84 oldu. 29.01.2015 77

KEY ACCOUNT MANAGEMENT (KAM) MODELİ Key Account Management (KAM) Modeli Her bir üyemiz bir uzman (KAM) sorumluluğuna verilmiştir. Bu kapsamda her personelimiz kendisine atanan üyelerin çalışma sistemi ve ihtiyaçları konusunda uzmanlaşmaktadır. Her gün başında key account manager lara üyelerinin pazar bazında işlem hacmi ve bir önceki güne göre işlem hacmi değişim oranı mail yoluyla gönderilmektedir. KAM sistemi sayesinde üyelerimiz soru ve taleplerini kendileri hakkında bilgi sahibi uzman personele aktarabilmekte, riskin erken saptanması kapsamında üyelerimize gerekli uyarılar önceden yapılabilmekte ayrıca sorunları olması halinde kendilerine karakteristiklerine en uygun çözümler üretilebilmektedir. 29.01.2015 78

KEY ACCOUNT MANAGEMENT (KAM) MODELİ ALİ AYTEN İŞ YATIRIM, MEKSA, EURO YATIRIM, ŞEKER YATIRIM, CEROS, İŞ BANKASI, IŞIK MENKUL BAYRAM VELİ SALUR YAPI KREDİ YATIRIM, TACİRLER YATIRIM, MERRILL LYNCH, TEKSTİL YATIRIM, TOROS MENKUL, İNFO YATIRIM,BAŞKENT MENKUL, YAPI KREDİ BANKASI, TEKSTİL BANKASI, DENİZBANK BORA AKDENİZ DENİZ YATIRIM, FİNANS YATIRIM, TAKSİM YATIRIM, ATIG YATIRIM, PİRAMİT MENKUL, ÜNLÜ MENKUL, FİNANSBANK ÇİĞDEM ERKEN GEDİK YATIRIM, A1 CAPITAL, DELTA MENKUL, MARBAŞ MENKUL, ATA YATIRIM, ATA ONLINE MENKUL, ULUS MENKUL, STRATEJİ MENKUL, RENAISSANCE CAPITAL, METRO YATIRIM ONUR ÜSTÜNDAĞ AK YATIRIM, HSBC YATIRIM, OYAK YATIRIM, PHILLIP CAPITAL, OSMANLI MENKUL, EKİNCİLER YATIRIM, EGEMEN MENKUL, NETA YATIRIM, INVEST-AZ HAKAN KAYA SANKO MENKUL, HALK YATIRIM, CITI MENKUL, ANADOLU YATIRIM, GALATA YATIRIM, KARE YATIRIM, VAKIF YATIRIM, ANADOLU BANK, UBS MENKUL, REFERANS MENKUL TUĞÇE TOKEM TEB YATIRIM, DEUTSCHE SECURITIES, CREDIT SUISSE İSTANBUL, ALTERNATİF YATIRIM, ING MENKUL, ECZACIBAŞI MENKUL, DEUTSCHE BANK, BGC PARTNERS, ALTERNATİFBANK, BİZİM MENKUL ONUR OLGUN YATIRIM FİNANSMAN,ALB MENKUL, BURGAN YATIRIM, ZİRAAT YATIRIM, TURKISH YATIRIM, İNTEGRAL MENKUL, ACAR MENKUL, ZİRAAT BANKASI YAPRAK TURAN GARANTİ YATIRIM, TERA MENKUL, GLOBAL MENKUL, GARANTİ BANKASI, ALAN MENKUL, NOOR CAPITAL, DESTEK MENKUL, ERSTE SECURITIES İSTANBUL 29.01.2015 79

YURTDIŞI TANITIM FAALİYETLERİ 29.01.2015 80

YURTDIŞI TANITIM FAALİYETLERİ 29.01.2015 81

YURTİÇİ EĞİTİM FAALİYETLERİ 29.01.2015 82

YURTİÇİ EĞİTİM FAALİYETLERİ 29.01.2015 83

VİOP SANAL PORTFÖY YARIŞMASI - VİOPS 1. VİOPS Ödüllü Sanal Portföy Yarışması (5 Mayıs 30 Mayıs 2014) Katılımcılar piyasada oluşan gerçek fiyatlar ile vadeli işlem sözleşmelerini kullanarak işlemlerini gerçekleştirdiler. Yarışmanın sonunda en fazla kar elde eden 3 katılımcıya ve ilk üç sıra içinde yer almayan en fazla kar eden bir üniversite öğrencisine ödül verildi. 2. VİOPS Ödüllü Sanal Portföy Yarışması (3 Aralık - 31 Aralık 2014) Yarışmacılar 1. yarışmada olan gerçek fiyatlarla vadeli işlem sözleşmelerinde işlem yapma olanağına ek olarak opsiyon sözleşmelerinde de işlem yapma imkanına sahip oldular. Yarışma süresince en fazla kar elde eden 3 katılımcıya ödülleri 2015 yılı içerisinde verilecek. 29.01.2015 84

HEDEF: NASDAQ PROJESİ Yeni Ürün Çalışmaları: 2015 HEDEFLERİ Fiziki Teslimatlı Altın Vadeli İşlem Sözleşmeleri Hurda Çelik Vadeli İşlem Sözleşmeleri FBIST Borsa Yatırım Fonu Vadeli İşlem Sözleşmeleri İşlem Hacmi Hedefleri Projeksiyon Unsuru İşlem Hacmi 2014 2015T Endeks Sözleşmeleri 401.608.836.711 493.978.869.154 Döviz Sözleşmeleri 32.046.132.038 39.416.742.407 Altın Sözleşmeleri 1.867.597.278 2.297.144.652 Diğer Sözleşmeler 199.260.023 245.089.828 Toplam İşlem Hacmi 435.721.826.048 535.937.846.040 29.01.2015 85

Milyon TL VİOP PROJEKSİYON Vadeli işlem ve opsiyon piyasalarının işlem hacmi spot piyasalara göre çok daha hızlı artmaktadır. Yatırımcıların özellikle opsiyon sözleşmelerini kullanmaya alışması ile Piyasamız işlem hacminin hızla artacağı düşünülmektedir. 1.000.000 900.000 800.000 700.000 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 0 İşlem Hacmi (TL) 29.01.2015 86

TEŞEKKÜRLER TEŞEKKÜRLER 29.01.2015 87