E: 2005/20810 K: 2005/24800 T: 11.07.2005 fie ADE KARARI fiveren N ÇA RISI fiç N N fie DÖNMEMES N N HUKUKSAL SONUÇLARI ÖNCEK FESH N GEÇERL L VE KIDEM VE HBAR TAZM NATI HAKLARINA ETK S Özet: fle iade karar n n kesinleflmesinden sonra on ifl günü içerisinde iflverene baflvurmayan iflçinin hizmet akdinin iflverence geçerli nedenle feshedildi i sonucuna var laca ndan, iflçi ifle bafllatmama tazminat na ve en fazla dört ayl k olan boflta geçen süre ücretine hak kazanamayacakt r. Ancak, bu durumda geçerli olan feshin hukuki sonuçlar olarak iflçi k dem ve ihbar tazminat na hak kazanacakt r. Zira, geçersiz oldu unun saptanmas feshin haks z oldu u anlam nda de ildir. Bu sonucun kabulü kaç n lmazd r. Zira, hukuk sistemimizde iflverene süresi içerisinde baflvuruda bulunup ifle davete uymayan iflçinin ifl sözleflmesinin kendisi taraf ndan feshedildi inin kabulü yolunda bir düzenleme bulunmamaktad r. (*) KARARLARI Yerel mahkeme, davay reddetmifltir. Hüküm süresi içinde davac avukat taraf ndan temyiz edilmifl olmakla dosya incelendi, gere i konuflulup düflünüldü: Davac n n Bilecik Asliye Hukuk ( fl) mahkemesinin feshin geçersizli i ve ifle iadeye iliflkin temyiz edilmeksizin kesinleflen karar na istinaden iflverene yapt baflvuruya olumlu cevap verilmesine ra men iflbafl yapmamas, mahkemece ifl sözleflmesini kendisinin sona erdirdi i kabul edilerek ihbar ve k dem tazminat talepleri reddedilmifltir. (*) Gönderenler: Av. Hulki ÖZEL (Mersin Barosu), Av. Ertu rul SAKAO LU (Kocaeli Barosu)
2696 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 80 Say : 6 Y l 2006 flçinin kesinleflen mahkeme karar n n tebli inden itibaren on ifl günü içinde ifle bafllamak için iflverene baflvurmamas hali 4857 Say l fl Kanununun 21/V. Maddesinde düzenlenmifltir. Bu süre içinde iflverene baflvurmayan iflçi için iflverence yap lm fl fesih geçerli bir fesih say lmakta ve iflveren sadece bunun hukuki sonuçlar olan ihbar tazminat ve k - demi uygun ise, k dem tazminat ndan sorumlu tutulmaktad r. Yasa koyucu bunun ötesinde iflverene süresi içinde baflvuruda bulunup ifle davete uymayan iflçinin ifl sözleflmesinin kendisi taraf ndan feshedildi inin kabulü yolunda bir düzenleme yapmam flt r. Öte yandan ifle iade yarg lamas n n uzun sürmesi nedeniyle baflka bir ifle giren iflçinin kesinleflen mahkeme karar na ra men iflverene baflvuruda bulunmas halinde de sadece fesih geçerli say lmakta bu ifllem iflçi aleyhine bir yapt r ma tabi tutulmamaktad r. Kesinleflen mahkeme karar feshin geçersizli ini tesbit etmektedir. Ancak iflverenin davetine uyan iflçi ifle bafllamakla boflta geçen sürenin en çok dört ayl k süresi için ifl sözleflmesi devam etmektedir. Mevzuat m zda iflçinin koflullar bulunuyorsa, feshin geçersizli i ve ifle iadeye iliflkin talepte bulunmas zorunlu olmay p iste e ba l bulunmaktad r. Bunun sonucunda iflverene baflvurup ifle davet edilse de ifle bafllamakla yükümlü de ildir. Zira iflverence ifle davet edilmedi i takdirde ifle bafllatmama tazminat ve boflta geçen süre ücreti alabilecek davac n n büyük bir ihtimalle baflka ifle girdi ini bildi i iflçiyi iflverenin ifle daveti iyi niyetli olmayabilir. Kald ki, önceki fesih hukuki sonuç do urdu undan tarih esas al narak ihbar ve k dem tazminat hesap edilmesi gereken iflçinin feshin geçersizli i karar n n iflçinin ifle bafllamas ile sonuçlar do urup yasa koyucu taraf ndan baflta geçen sürenin sadece dört ay ile s n rl tutulmas nedeniyle ask da bulunmayan ifl sözleflmesinin ifle bafllamamak suretiyle iflçi taraf ndan sonland r lmas ndan söz edilemeyecektir. fl hukukunun temel ilkesi olan iflçi lehine yorum Yasa bafll MK n n 1/II. Maddesi uyar nca 4857 say l fl Kanununun 21/V. Maddesi hükmü k yasen uygluanmak suretiyle doldurularak geçerli feshin sonuçlar olan ihbar ve k dem tazminat taleplerinin kabulü yerine, mahkemece yaz l flekilde reddi hatal olup karar n bozulmas gerekmifltir. SONUÇ: Temyiz olunan karar n yukar da yaz l sebepten BOZULMA- SINA, peflin al nan temyiz harc n n istek halinde ilgiliye iadesine, 11.07.2005 gününde oyçokul u ile karar verildi. KARfiI OY Feshin geçersizli i ve ifle iade talebi ile dava açan, mahkemece verilen ifle iade karar kesinlefltikten sonra yasal süre içerisinde ifle bafllamak üzere iflverene baflvuran iflçinin, bu baflvurusunu geri al p alamayaca, alabilecekse bu hakk - n hangi aflama ve sürede kullanabilece i 4857 say l yasada düzenlenmifl de il-
Yarg tay Kararlar 2697 dir. Bu sorunu sözleflme, Borçlar ve Medeni hukukunun genel kurullar na göre çözmek gerekir. 4857 say l ifl yasas n n 21/5. maddesi düzenlemesine göre karar n kesinleflmesinden itibaren on ifl günü içerisinde ifle bafllamas için iflçi iflverene baflvurmaz ise, iflverence yap lm fl olan fesih geçerli bir fesih say l r ve iflveren sadece bunun hukuki sonuçlar ile sorumlu olur. On günlük yasal süre içerisinde ifle bafllamak için iflverene baflvuran iflçinin bu baflvurusunu iflverenin ifle bafllatma iradesi iflçiye ulafl ncaya kadar geri almas n n mümkün oldu unu, bu durumda yukar da aç klanan 21/5. madde gere i ifllem yap lmas gerekti inin kabulünün yasal düzenlemeye uygun düfltü ü kan - s nday m. Zira iflverenin ifle bafllatma iradesi henüz iflçiye ulaflmam flt r. Ancak, en tart flmal olan husus iflverenin ifle bafllatma iradesi iflçiye ulaflt ktan sonra iflçi ise bafllamayaca n bildirir veya ifle bafllamazsa 21/5. madde uygulanabilir mi? Kanaatimce buna imkân bulunmamaktad r. flçinin ifle bafllama iste i iflverence kabul edildikten sonra baflka bir anlat mla iradeler birleflince iflçinin tek tarafl iflverenin r zas olmadan ifle bafllama iradesini geri almas Borçlar Kanununun 23 30. maddelerinde düzenlenen hata, hile ve ikrah halleri olmad kça ayn yasan n 1-9 maddeleri hükümleri karfl s nda mümkün de ildir. fle iade davalar nda üç aflama mevcuttur. Birincisi mahkemenin feshin geçersizli ine ve ifle iadeye karar vermesi, ikincisi karar kesinlefltikten sonra iflçinin on iflgünü içerisinde ifle bafllamak için iflverene baflvurmas, üçüncüsü iflverenin iflçiyi ifle bafllatma iradesini iflçiye ulaflt rmas d r. Bu üç aflama tamamland ktan sonra art k iflverenin feshi geçersiz say lm fl ve bafltan itibaren akit feshedilmemifl gibi sonuçlar n do urur hale gelmifltir. Bu aflamadan sonra akit taraflar n birisinin iradesi ile veya karfl l kl anlaflarak sona erdirilebilir. Bu fesih hakl veya geçerli nedene dayanabilece i gibi haks z bir fesihte olabilir. Taraflar bu feshin sonucuna katlanmak durumundad rlar. flçinin zarar görece i düflüncesi sözleflme hukukunun genel prensiplerinin yok say lmas n gerektirmez. Taraflar haklar n kullan rken objektif iyi niyet kurallar na uymak zorundad rlar. Somut olayda, daval iflveren iflçinin 29.11.2004 tarihli ifle bafllama baflvurusuna noter vas tas ile gönderdi i 30.11.2004 tarihli ihtarnamede yedi gün içerisinde davac n n ifle bafllamas n istemifl, iflçinin ifle bafllamamas üzerine ikinci kez 23.12.2004 tarihli ihtarname gönderilmifltir. Davac bu ça r lara ra men iflbafl yapmam flt r. Davac vekili 18.04.2005 tarihli mahkemeye hitaben yazd dilekçesinde ki davac müvekkil, yeni bir ifle bafllam fl olmas ve daval iflyerine dönmesi durumunda huzurlu çal flamayaca düflüncesi sebebiyle ça r ya cevap vermemifl ve ifle dönmemifltir kabulü ile ifle davete ra men bafllamad n kabul etmifl, ancak ileri sürdü ü gerekçeleri kan tlayacak delil sunmam fl iflverenin kötü niyetli oldu unu iddia ederek baflka bir anlat mla ifl sözleflmesini hakl nedenlerle sona erdirdi ini kan tlayamam flt r. Bu sebeplerle dosya içerisine ve yasal düzenlemelere uygun düflen mahalli mahkeme karar n n onanmas görüflünde oldu umdan ço unlu un bozma karar na kat lam yorum. Baflkan O.G. Çankaya
2698 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 80 Say : 6 Y l 2006 E: 2005/36029 K: 2006/39128 T: 12.12.2005 fiyer N N KAPANARAK BAfiKA LE NAKLED LMES DURUMU fi YER N N NAKL NDE fie ADE KARARININ UYGULANMASI YÖNTEM Özet: Somut olayda davac n n çal flt iflyerinin kapand ve baflka bir ile nakledildi i anlafl ld ndan davac n n kapanm fl olan iflyerine iade edilmesinde olanaks zl k bulunmaktad r. Bu nedenle, ifle iade edilecek iflyerinin mahkeme karar nda gösterilerek, davac iflçinin iflverenli in nakledildi i ildeki iflyerine iadesine karar verilmesi gerekir. (*) Davac, ifl sözleflmesinin geçerli neden olmadan feshedildi ini belirterek feshin geçersizli ine ve ifle iadesine karar verilmesini talep etmifltir. Mahkemece, davan n kabulüne karar verilmifltir. Hüküm süresi içinde daval avukat taraf ndan temyiz edilmifl olmakla dosya incelendi, gere i konuflulup düflünüldü: Davac, ifl sözleflmesinin geçerli neden olmadan feshedildi ini belirterek feshin geçersizli ine ve ifle iadesine karar verilmesini talep etmifltir. Mahkemece, davan n kabulüne karar verilmifltir. Dosya içeri ine göre, davac n n daval ya ait Kocaeli iflyerinde çal fl rken 08.11.2004 tarihinde y ll k ücretli izinlerini kullanmak üzere 05.07.2005 tarihine kadar izne ayr ld, izin süresi içinde daval iflverenin Kocaeli ilindeki iflyerini kapatt, davac n n bu iflyerinde ç k fl n yap p, Ankara'daki iflyerine naklen atad ve ifle girifl bildirgesini kuruma verdi i, davac n n nakilden haberinin olmad, izin dönüflü Kocaeli iflyerindeki iflyerine gitti inde iflyerinin kapal oldu unu gördü ü ve iflverene ihtar çekerek, Kocaeli ilindeki iflyerinde çal flmak için adres bildirilmesini istedi i, daval iflverenin ise izin bitimi davac n n ifl sözleflmesini davac ya bildirim yapmaks z n feshetti ini kuruma bildirdi i anlafl lmaktad r. Mahkemece feshin geçersizli ine karar verilmesi dosya içeri ine uygun düflmektedir. Ancak davac Kocaeli ilindeki iflyerine iadesini istemektedir. Somut olarak iade istenilen iflyeri kapat ld ndan ve davac n n nakledildi i anlafl ld ndan, nakledildi i Ankara iflyerine iadesine karar (*) Gönderen: Av. Ertu rul SAKAO LU (Kocaeli Barosu)
Yarg tay Kararlar 2699 verilmesi gerekir. Zira kapat lan yere iade karar nda fiili imkâns zl k bulunmaktad r. Mahkemece ifle iade edilecek iflyeri kararda belirtilmedi inden, karar n bu yönden bozulmas gerekmifltir. 4857 say l ifl Yasas n n 20/3 maddesi uyar nca Dairemizce afla daki flekilde karar verilmifltir. HÜKÜM: Yukarda aç klanan gerekçe ile; 1. Mahkemenin karar n n BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASI- NA, 2. Feshin GEÇERS ZL NE ve davac n n daval n n Ankara adresindeki iflyerine fie ADES NE, 3. Davac n n yasal süre içinde baflvurusuna ra men daval iflverence süresi içinde ifle bafllat lmamas halinde ödenmesi gereken tazminat miktar n n davac n n k demi, fesih nedeni dikkate al narak takdiren davac - n n 8 ayl k brüt ücreti tutar nda BEL RLENMES NE, 4. Davac iflçinin ifle iadesi için iflverene süresi içinde müracaat halinde hak kazan lacak olan ve karar n kesinleflmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve di er haklar n n daval dan tahsilinin GEREKT NE, 5. Harç peflin al nd ndan yeniden al nmas na yer olmad na, 6. Davac n n yapm fl oldu u 52.10 TL yarg lama giderinin daval dan tahsili ile davac ya verilmesine, daval n n yapt yarg lama giderinin üzerinde b rak lmas na, 7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 400-YTL ücreti vekaletin daval dan al narak davac ya verilmesine, 8. Peflin al nan temyiz harc n n iste i halinde ilgilisine iadesine, Kesin olarak 12.12.2005 gününde oybirli i ile karar verildi.
2700 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 80 Say : 6 Y l 2006 E: 2005/16299 K: 2005/39871 T: 19.12.2005 fiç N N ÜCRET N N KANITLANMASI BANKAYA BRAZ ED LMEK Ç N fiverence DÜZENLENEN BELGEN N ÜCRET N SAPTANMASINDA GEÇERL KANIT SAYILMAYACA I Özet: flçinin ücretinin belirlenmesi için iflveren taraf ndan düzenlenerek bankaya verilmifl olan belgenin bankalardan kredi kart veya kredi alabilmek için düzenlendi i ve gerçek ücreti yans tmad uygulamalarla anlafl lm fl olan bir gerçektir. Yerel mahkeme, iste i k smen hüküm alt na alm flt r. Hüküm süresi içinde daval avukat taraf ndan temyiz edilmifl olmakla dosya incelendi, gere i konuflulup düflünüldü: Davac, fark k dem tazminat iste inde bulunmufl mahkemece istek do rultusunda hüküm kurulmufltur. Davac n n imzas n tafl yan ücret ödeme belgelerinde ve k dem tazminat bordrosunda ayl k ücreti 306.000.000 TL olarak görülmektedir. Davac bu belgeleri imzalarken herhangi bir ihtiraz kay t dermeyan etmemifltir. Bu belgelerde aç klanan ücretten daha fazla ücret ödendi i konusunda tan k da dinletmemifltir. Mahkemece iflveren taraf ndan Akbank'a yaz lan 15.10.2003 tarihli belgedeki ücrete itibar edilerek fark k dem tazminat alaca hesaplan p hüküm alt na al nm flsa da bu tür belgelerin bankalardan kredi kart veya kredi alabilmek için düzenlendi i ve gerçe i yans tmad uygulamalarda anlafl lan bir gerçektir. Bu nedenle davac n n imzas n tafl yan belgelere itibar edilerek, fark k dem tazminat iste inin reddi, gerekirken kabulü hatal olup bozmay gerektirmifltir. SONUÇ: Temyiz olunan karar n yukar da yaz l sebepten BOZULMA- SINA, peflin al nan temyiz harc n n istek halinde ilgiliye iadesine, 19.12.2005 gününde oybirli i ile karar verildi.
Yarg tay Kararlar 2701 E: 2005/4755 K: 2006/680 T: 19.01.2006 YILLIK ÜCRETL Z N ÜCRETL Z N DEFTER N N TEK BAfiINA KANIT OLAMAYACA I BRANAME SAVININ NCELENMES GERE Özet: Y ll k izin ücretinin saptanmas nda yaln z ücretli izin defteri ile yetinilmemelidir. Dosya içerisinde bulunan izin dilekçeleri ve iflverenin olurlar da dikkate al narak sonuca gidilmelidir. (*) Davac, k dem tazminat ile y ll k izin ücretinin ödetilmesine karar verilmesini istemifltir. Yerel mahkeme, iste i k smen hüküm alt na alm flt r. Hüküm süresi içinde daval avukat taraf ndan temyiz edilmifl olmakla dosya incelendi, gere i konuflulup düflünüldü: l. Dosyadaki yaz lara toplanan delillerle karar n dayand kanuni gerektirici sebeplere göre, daval n n afla daki bendin kapsam d fl nda kalan temyiz itirazlar yerinde de ildir, 2. Y ll k izin alacak iste inin tespitinde yaln z Ücretli izin defteri ile yetinilinemelidir. Dosya içerisinde, davac n n izin dilekçeleri ve iflverenin olurlar mevcuttur. Bu belgeler ücret bordrolar le birlikte de erlendirilerek ve iflveren kay tlar na de er verilerek sonuca gidilmelidir. Eksik inceleme ile yaz l flekilde izin ücreti iste inin hüküm alt na al nmas hatal olup bozmay gerektirmifltir. 3. Daval ibraname savunmas nda da bulunmufltur. Dosya içerisinde ibranameye rastlanamam flt r. Mahkemece bu savunma üzerinde durulmamas da bozma nedenidir. SONUÇ: Temyiz olunan karar n yukar da yaz l sebepten BOZULMA- SINA, peflin alman temyiz harc n n istek halinde ilgiliye iadesine, 19,1.2006 gününde oybirli i ile karar verildi. (*) Gönderen Av. Yener Güran
2702 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 80 Say : 6 Y l 2006 E: 2005/22984 K: 2005/5265 T: 1.3.2006 fiyer N N DEVRED LMES fiverenler N SORUMLULUKLARININ SINIRLARI STEMLE BA LILIK LKES (HUMK m.74) Özet: flyerinin devri halinde iflçinin tüm hizmet süresine göre belirlenecek olan ihbar tazminat, izin ücreti ve k dem tazminat ndan son iflverenin, fazla çal flma, genel tatil ve hafta tatili ücretinden her bir iflverenin iflçiyi kendi çal flt rd klar süre ile s n rl olarak, devreden iflverenin devir tarihindeki süre ve ücretle s n rl olarak k dem tazminat ndan sorumlu oldu u yolunda hüküm kurulmal - d r. stemle ba l l k ilkesine ayk r olarak, davac n n isteminin üstünde faiz iflletilmesi bozma nedenidir. Davac, ihbar k dem tazminat ile y ll k izin, fazla mesai, ücret alaca-, ile milli bayram alacaklar n n ödetilmesine karar verilmesini istemifltir. Yerel mahkeme, iste i k smen hüküm alt na alm flt r. Hüküm duruflmal olarak daval lar avukat taraf ndan, temyiz edilmifl ise de; HUMK un 435. maddesi gere ince duruflma iste inin süreden reddine ve incelemenin evrak üzerinde yap lmas na karar verildikten ve temyiz iste inin süresinde oldu u anlafl ld ktan sonra dosya incelendi, gere i konuflulup düflünüldü: 1- Dosyadaki yaz lara toplanan delillerle karar n dayand kanuni gerektirici sebeplere göre, daval lar n afla daki bendin kapsam d fl nda kalan temyiz itirazlar yerinde de ildir. 2- Mahkemece 24.9.2002 tarihinde iflyerinin daval lardan Mesut tan di er daval Bünyamin e devir oldu u olgusu kabul edilmifltir. Böyle olunca y ll k izin, ihbar tazminat ve ücret alaca ndan son iflveren Bünyamin nin fazla mesai, milli bayram ücreti alaca ndan her bir daval çal flt rd klar süre ile s n rl ve k dem tazminat alaca ndan da son iflverenin tüm süre ve son ücretten devreden iflverenin ise devir tarihindeki süre ve ücretle s n rl olarak sorumlu oldu una karar verilmesi gerekirken tüm
Yarg tay Kararlar 2703 tazminat ve alacaklardan müfltereken ve müteselsilen sorumlu olduklar - na karar verilmesi hatal d r. 3- Davac n n ifl akdinin fesih tarihinde yürürlükte bulunan 1475 say l fl Kanununa göre sadece k dem tazminat na fesih tarihinden itibaren en yüksek banka mevduat faizi uygulan r. Davac da dava dilekçesi ile yasal faiz istemifltir. Bahsi geçen yasa düzenlemesine ve Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu 74. maddesi hükmüne de ayk r olarak, talep afl larak k dem tazminat d fl ndaki tazminat ve alacaklara dava tarihinden itibaren yasal faiz uygulamas na karar verilmesi gerekirken fesih tarihinden itibaren en yüksek banka mevduat faizi uygulanmas na karar verilmesi de hatal olup bozmay gerektirmifltir. SONUÇ: Temyiz olunan karar n yukar da yaz l sebepten BOZULMA- SINA, peflin alman temyiz harc n n istek halinde ilgiliye iadesine, 1.3.2006 gününde oybirli iyle karar verildi. E: 2006/1619 K: 2006/7172 T: 22.03.2006 H ZMET AKD E T M G DERLER N N fiç DEN STENEB LMES (4857 SK m. 8) Özet: Davac, e itim gideri alaca n n ödetilmesine karar verilmesini istemifltir. Yerel mahkeme davay reddetmifltir. Bilirkiflinin hesaplamas belgelere dayand ndan ve daval n n çal flt ve çal flmad süre orant lanarak talep edilen miktar olarak belirlenmifl oldu undan bu miktara hükmedilmesi gerekirken reddedilmesi hatal d r. Hüküm süresi içinde davac avukat taraf ndan temyiz edilmifl olmakla dosya incelendi, gere i konuflulup düflünüldü: Daval n n banka taraf ndan e itime gönderildi i ve yap lan e itim giderlerinden daval n n pay na düflen bölümün talep edildi i anlafl lmaktad r.
2704 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 80 Say : 6 Y l 2006 Dosya içine konulan belgeler ve bu belgeler üzerinde inceleme yapan bilirkiflinin daval ya verilen e itim karfl l daval ya yap lan masraflar n belirlendi i görülmektedir. Bilirkiflinin hesaplamas belgelere dayand ndan ve daval n n çal flt ve çal flmad süre orant lanarak talep edilen miktar olarak belirlenmifl oldu undan bu miktara hükmedilmesi gerekirken iste in reddedilmesi hatal d r. SONUÇ: Temyiz olunan karar n yukar da yaz l sebepten BOZULMA- SINA, peflin al nan temyiz harc n n istek halinde ilgiliye iadesine, 22.3.2006 gününde oybirli i ile karar verildi. E: 2005/30649 K: 2006/9070 T: 10.4.2006 KIDEM TAZM NATI KARfiILI I ARA ÖDEMES fiç N N AYNI fiyer NDE ÇALIfiMAYA DEVAM ETMES ISLAH D LEKÇES NDE ZAMANAfiIMI Özet: K dem tazminat karfl l bir miktar para alarak iflyerinde çal flmas na devam eden iflçinin, iflverenlikten ayr ld son tarih itibariyle belirlenecek olan tüm çal flma süresine göre k dem ve ihbar tazminat n n hesaplanmas ve bulunan tutardan iflçiye daha önce k dem tazminat karfl l ödenmifl olan bedelin faiziyle tenzil edilmesi gerekir. Davac, ihbar tazminat, ücret, y ll k izin ücreti ile fazla mesai alaca- n ödetilmesine karar verilmesini istemifltir. Yerel mahkeme, iste i k smen hüküm alt na alm flt r. Hüküm süresi içinde taraflar avukatlar nca temyiz edilmifl olmakla dosya incelendi, gere i konuflulup düflünüldü: 1. Dosyadaki yaz lara toplanan delillerle karam dayand kanuni gerektirici sebeplere göre, taraflar n afla daki bendin kapsam d fl nda kalan temyiz itirazlar yerinde de ildir. 2. Davac 18.6.2002 tarihli ibraname ile k dem tazminat n ald n belirterek iflvereni ibra etti ini belirtmiflse de miktar olarak k dem tazminat gösterilip hiç ara vermeden hizmete devam etti inden davac ya ödenen miktar n faiziyle tenzili tüm çal flma süresi üzerinden ihbar ve k dem
Yarg tay Kararlar 2705 tazminatlar n n hesab ve hükme ba lanmas gerekirken yaz l flekilde hüküm kurulmas hatal olup bozmay gerektirmifltir. 3. Davac taraf n slah suretiyle dava konusunu 3.11.2004 tarihinde artt rmas ndan sonra daval vekilince verilen itiraz dilekçesinde zamanafl m defi ileri sürülmüfltür. Islaha konu olan iflçilik alacaklar ndan fazla çal flma ücretinin bir k sm n n slah tarihi itibar yla zamanafl m na u rad anlafl lmaktad r. Mahkemece an lan savunma üzerinde durulmaks - z n ve gerekirse bilirkifliden ek hesap raporu al nmadan sonuca gidilmesi hatal olmufltur. 4. Davac n n fiubat 2003 ay ücreti hususunda daval taraf ndan sunulan tediye makbuzunun davac ya sorulup de erlendirilmemesi de bozma nedeni say lm flt r. SONUÇ: Temyiz olunan karar n yukar da yaz l sebepten BOZULMA- SINA, peflin alman temyiz harc n n istek halinde ilgiliye iadesine, 10.4.2006 gününde oybirli i ile karar verildi. E: 2006/5853 K: 2006/12215 T: 1.01.05.2006 DAVA AÇAB LME KOfiULU fiyer NDE 6 AY ÇALIfiMA ZORUNLULU U (4857/18 v.d.) Özet: Davac, feshin geçersizli i ve ifle iade karar verilmesini istemifltir. Davac iflçi 07.04.2004 tarihinde daval ya at iflyerine girmifl olup, fesih tarihi olan 05.10.2004 tarihinde henüz 6 ayl k k demi bulunmamaktad r. Böyle oylunca davac ifl güvencesi hükümleri olarak adland r lan feshin geçersizli- i ve ifle iade isteminden yararlanamaz. Davan n reddi gerekir. Davac, ifl sözleflmesinin gerekli neden olmadan feshedildi ini belirterek feshin geçersizli ine ve ifle iadesine karar verilmesini istemifltir. Yerel mahkemece davan n k smen kabulüne karar verilmifltir. Hüküm süresi içinde daval K. Afi avukat taraf ndan temyiz edilmifl olmakla dosya incelendi, gere i konuflulup düflünüldü
2706 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 80 Say : 6 Y l 2006 Daval (M Afi) iflyerinde di er daval flirket iflçisi olarak çal flt n ve ifl sözleflmesinin geçerli neden olmadan feshedildi ini belirten davac, feshin geçersizli ine ve ifle iadesine karar verilmesini talep etmifltir. Mahkemece, daval (M Afi) hakk nda vazgeçme nedeni ile davan n reddine, di er daval (K Afi) hakk nda ise feshin geçersizli ine ve ifle iadesine karar verilmifltir. Dosya içeri ine göre, davac n n imzalanan ifl sözleflmesi ile 07.04.2005 tarihinde daval iflyerinde ifle bafllad, Sigorta kay tlar na göre ise 08.04.2005 tarihinde ifle giriflinin yap ld, bu tarihlerden önce davac n n daval iflyerinde ifle bafllad na dair bir kan t bulunmad anlafl lmaktad r. 4857 Say l Yasan n 18. maddesi uyar nca "30 iflçi veya daha fazla iflçi çal flt ran iflyerlerinde en az alt ayl k k demi olan iflçinin belirsiz süreli ifl sözleflmesini fesheden iflveren, iflçinin yeterlili inden veya davran fllar ndan ya da iflletmenin, iflyerinin veya iflin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundad r". Somut olayda davac iflçi 07.04.2004 tarihinde daval ya ait iflyerinde ifle girmifl olup, fesih tarihi olan 05.10.2004 tarihinde henüz 6 ayl k k demi bulunmamaktad r. Böyle olunca davac ifl güvencesi hükümleri olarak adland r lan feshin geçersizli i ve ifle iade isteminden yararlanamaz. Davan n reddi gerekir. Mahkemece bu hukuksal olgu gözetilmeksizin istemin kabulü hatal d r. Dairemizce 4857 say l fl Yasas n n 20/3 maddesi uyar nca afla daki flekilde karar verilmifltir. SONUÇ: Yukarda aç klanan gerekçe ile, 1. Mahkemenin karar n n BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASI- NA, 2. Davan n REDD NE, 3. Harç peflin al nd ndan yeniden al nmas na yer olmad na 4. Davac n n yapt yarg lama giderlerinin üzerinde b rak lmas na, 5. Daval kendisini vekille temsil ettirdi inen Avukatl k Asgari Ücret Tarifesi uyar nca takdir edilen 400.-YTL ücreti vekaletin davac dan al narak daval ya verilmesine, 6. Daval n n yapt 20.00 YTL yarg lama giderinin davac dan tahsili ile kendisine verilmesine, 7. Daval taraf ndan peflin olarak yat r lan temyiz harc n n iste i halinde kendisine iadesine, Kesin olarak 1.5.2006 gününde oybirli i ile karar verildi.
Yarg tay Kararlar 2707 E: 2005/34211 K: 2006/13168 T: 09.05.2006 fie ADE TAZM NATINDAN VERG KES LMES ADL YARGI YER NE DAR YARGIYA BAfiVURULMASI GERE (4857/18 v.d, GVK 25) Özet: fle iade davas nda, mahkemece alt ayl k brüt ücret tutar nda tazminat ödenmesinin saptanmas na karar verilmifl ise de, iflveren ödemeleri yaparken tespit edilen brüt ücretten kesilmesi gereken vergileri keserek, kalan netini davac ya vermesi ve kesti i vergileri Vergi Dairesine yat rmas gerekir. Bu durumda daval n n net miktar ödemesi yerindedir. Ancak, taraflar n aç klamalar ndan ifle bafllatmama tazminat ndan Gelir vergisi Kanunun 25. maddesi gere ince gelir vergisinin kesilip kesilmeyece i çekiflmelidir. fle bafllatmama tazminat ndan gelir vergisi kesilip kesilmeyece i konusunun halli adli yar - da mümkün de ildir. Taraflar n bu hususta idari yarg ya giderek ihtilafla ilgili idari yarg karar almalar gerekir. Davac, icra takibine yap lan itiraz n iptali ile icra inkar tazminat n n ödetilmesine karar verilmesini istemifltir. Yerel mahkeme, iste i k smen hüküm alt na alm flt r. Hüküm süresi içinde daval avukat taraf ndan temyiz edilmifl olmakla dosya incelendi, gere i konuflulup düflünüldü: Davac, mahkemece ifle iade davas sonucu verilen 6 ayl k ifle bafllatmama tazminat n n brüt miktar n n ödenmesi gerekti i halde icra takibinden önce net miktar n n kendilerine ödendi ini iddia ederek net miktarla brüt miktar aras ndaki fark n iflverenden tahsilini talep etmifltir. Daval, icra takibine vaki itiraz nda, ifle bafllatmama tazminat ndan yasal kesintileri yapmak zorunda oldu unu, bu nedenle takibe itiraz etti ini bildirmifltir. Davac ise, daval n n itiraz n n yersiz oldu unu, mahkeme karar gere i ödemenin brüt miktar üzerinden yap lmas gerekti ini, itiraz n yer-
2708 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 80 Say : 6 Y l 2006 siz oldu unu iddia ederek itiraz n iptaline, takibin devam na karar verilmesini talep etmifltir. Mahkemece, istek do rultusunda hüküm kurulmufltur. fle iade davas nda, mahkemece alt ayl k brüt ücret tutar nda tazminat ödenmesinin tespitine karar verilmifl ise de, iflveren ödemeleri yaparken tespit edilen brüt ücretten, kesilmesi gereken vergileri keserek, kalan netini davac ya vermesi ve kesti i vergileri Vergi Dairesine yat rmas gerekir. Bu durumda daval n n, net miktar ödemesi yerindedir. Ancak, taraflar n aç klamalar ndan ifle bafllatmama tazminat ndan Gelir Vergisi Kanununun 25. maddesi gere ince gelir vergisinin kesilip kesilmeyece i çekiflmelidir. Davac gelir vergisi kesilmemesi gerekti ini iddia etmekte, daval ise aksini savunmaktad r. Dava konumuzda ihtilafl olan husus ise bafllatmama tazminat ndan gelir vergisi kesilip kesilmeyece i konusu olup, bu çekiflmenin halli adli yarg da mümkün de ildir. Taraflar, bu hususta idari yarg ya giderek ihtilafla ilgili idari yarg karar almalar gerekir. Temyiz incelemesine konu davam z itiraz n iptali niteli inde bulundu undan ve çözümü de idari yarg n n karar n n sonucuna ba l oldu- undan bu konuda al nacak vergi mahkemesi karar sonucuna göre bir karar verilmek üzere karar n bozulmas gerekmifltir. SONUÇ: Temyiz olunan karar n yukar da yaz l sebepten BOZULMA- SINA, peflin alman temyiz harc n n istek halinde ilgiliye iadesine, 9.5.2006 gününde oybirli i ile karar verildi.
Yarg tay Kararlar 2709 E: 2006/11496 K: 2006/16238 T: 05.06.2006 fie ADE G DER M TAKD R NDE ÖLÇÜT (4857/21) Özet: 4857 Say l Yasa'n n 21. maddesinin birinci f kras nda ifle bafllatmama tazminat n n alt ve üst s n rlar gösterilmifl olup; bu s n rlar aras nda iflçinin k demi, fesih sebebi gibi hususlar nazara al narak bir belirleme yap lmal d r. 15 y ldan fazla hizmeti bulunan davac için an lan tazminat n alt s n rdan belirlenmesine karar verilmesi hatal d r. Dosya içeri ine, fesih nedeni ve hizmet süresine göre ifle bafllatmama tazminat n n 8 ayl k ücret tutar olarak belirlenmesi uygun görülmüfltür. Yerel mahkeme, iste i k smen hüküm alt na alm flt r. Hüküm süresi içinde taraflar avukatlar nca temyiz edilmifl olmakla dosya incelendi, gere i konuflulup düflünüldü: Davac iflçi, ifl sözleflmesinin geçerli sebep olmadan sendikal nedenle feshedildi ini ileri sürerek feshin geçersizli i ile ifle iadesine ve buna ba l tazminat ile boflta geçen süre ücretinin hüküm alt na al nmas iste inde bulunmufltur. Daval iflveren ifl sözleflmesinin geçerli nedenle feshedildi ini belirterek davan n reddine karar verilmesini talep etmifltir. Mahkemece feshin geçerli nedene dayanmad gerekçesi ile feshin geçersizli ine ve davac iflçinin, ifle iadesine, ifle bafllatma tazminat n n 4 ayl k ücret tutar olarak ve çal flt r lmad süre için en çok 4 ayl k ücret ve di er haklar n n belirlenmesine karar verilmifltir. Hüküm davac ve daval taraf ndan temyiz edilmifltir. 4857 Say l Yasan n 21. maddesinin birinci f kras nda ifle bafllatmama tazminat n n alt ve üst fluurlar gösterilmifl olup; bu fluurlar aras nda iflçinin k demi, fesih sebebi gibi hususlar nazara al narak bir belirleme yap lmal d r. 15 y ldan fazla hizmeti bulunan davac için an lan tazminat n alt fluurdan belirlenmesine karar verilmesi hatal d r.
2710 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 80 Say : 6 Y l 2006 Dosya çeri ine, fesih nedeni ve hizmet süresine göre ifle bafllatmama tazminat n n 8 ayl k ücret tutar olarak belirlenmesi uygun görülmüfltür. Bu konudaki temyiz itirazlar yerinde görülerek hükmün bozulmak suretiyle ortadan kald r lmas ve 4857 say l kanunun 20. maddesinin 3. f kras uyar nca afla daki gibi karar verilmesi gerekmifltir. SONUÇ: Yukar da belirtilen nedenlerle; 1-) Yerel Mahkeme karar n n bozularak ortadan kald r lmas na, 2-) flverence yap lan feshin geçersizli ine ve davac n n ifle iadesine, 3-) Davac n n yasal sürede ifle baflvurmas na ra men, iflverenin süresi içinde ifle bafllatmamas halinde ödenmesi gereken tazminat miktar n n iflçinin 8 ayl k ücreti olarak belirlenmesine, 4- Davac n n ifle iade için iflverene süresi içinde baflvurmas halinde hak kazan lacak olan ve karar n kesinleflmesine kadar en çok 4 ayl k ücret ve di er haklar n n davac ya ödenmesi gerekti inin belirlenmesine, 5-) Harç peflin al nd ndan yemden al nmas na yer olmad na, 6-) Davac vekille temsil edildi inden, karar tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre 400. YTL vekâlet ücretinin daval dan al n p davac ya verilmesine, 7-) Davac tarar ndan yap lan ( 46.50) YTL yarg lama giderinin daval dan al n p davac ya verilmesine, daval n n yapt yarg lama giderinin üzerinde b rak lmas na, 8-) Peflin alman temyiz harc n n istek halinde ilgiliye iadesine kesin olarak oybirli iyle 5.6.2006 tarihinde karar verildi.
Yarg tay Kararlar 2711 E: 2005/33661 K: 2006/16476 T: 08.06.2006 filetmen N VE fi N GEREKLER NDEN DO AN GEÇERL NEDEN GEÇERL NEDEN N ARAfiTIRILMASI NFAZA ELVER fil HÜKÜM KURULMASI GERE (4857/18 v.d.) Özet: Davac, feshin geçersizli i ve ifle iade karar verilmesini istemifltir. Dosya içerisinde, 30.06.2004 tarihinden bafllayarak çeflitli tarihlerde çeflitli SSK il Müdürlüklerine iflyerinin geçici olarak kapat ld na iliflkin bilgi verilip tüm iflçilerin hizmet akitlerine son verildi i bildirilmifltir. Öncelikle, ilgili Ticaret Sicilinden daval flirketin terkin edilip edilmedi i, tasfiyenin ne flekilde yap ld, SS Kurumundan da çal flman n devam edip etmedi i, sigorta kay tlar n n tamamen kapat l p kapat lmad hususlar sorularak tespit edilmeli, davac n n hangi flirketin iflyerine iade edilece i kesin olarak saptanmal ve sonucuna göre gerek feshin geçersizli i ve ifle iade ve gerekse tazminat ve boflta geçen süre ücretlerinden sorumluluk aç s ndan aç k ve infaza elveriflli bir hüküm kurulmal d r. Yerel mahkeme, iste i hüküm alt na alm flt r. Hüküm süresi içinde daval avukat taraf ndan temyiz edilmifl olmakla dosya incelendi, gere i konuflulup düflünüldü: Dava, feshin geçersizli i, ifle iade ve bunun sonucu olan tazminat ve boflta geçen süre ücret ve di er haklar n n belirlenmesine iliflkindir. Dava, üç ayr daval ya yöneltilmifl; daval lardan YK Sigorta A.fi. ile YK Emeklilik A.fi. husumet itiraz nda bulunmufl; di er daval iflletmenin ve iflin gereklerinden do an geçerli neden bulundu unu ileri sürerek davan n reddini istemifltir. Mahkemece, feshin geçersizli i ve ifle iade talebi kabul edilerek tazminat ve boflta geçen süre ücreti belirlenmifl; ancak davac n n hangi iflverenin iflyerine iade edilece i ve tazminat ile boflta geçen süre ücretindeki sorumluluklar belirlenmemifltir.
2712 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 80 Say : 6 Y l 2006 Dosyadaki bilgi ve belgelere göre, davac n n iflvereni daval Y.K.Sigorta Arac l k Hizmetleri A.fi. dir. 30.6.2004 tarihli fesih bildiriminde, an lan daval n n personelinin di er iki daval ya devredilmesinin yine ayn iki daval taraf ndan karara ba land, dolay s yla flirketin tüm kadrolar yla birlikte davac n n da kadrosunun kald r ld, yap lan de erlendirmeler sonucunda grup içerisinde bir baflka göreve atanmas n n da mümkün olmad ve bu nedenlerle hizmet sözleflmesinin feshedildi inin bildirildi i anlafl lmaktad r. Dosya içerisinde, tüm daval lar n yönetim kurullar n n personelin devri vb. konusunda ald klar kararlar da bulunmaktad r. Davac n n hizmet sözleflmesini fesheden, daval YK Sigorta Arac l k Hizmetleri Afi dir. Mahkemece fesihten iki ay sonra, bu flirketin Sosyal Sigortalar Kurumu l müdürlüklerine kapatma iflleminin bildirildi i belirtilmifltir. Gerçekten dosya içerisinde 30.6.2004 den itibaren muhtelif tarihlerde, muhtelif il müdürlüklerine bu daval taraf ndan tüm iflçilerin ifline son verildi i belirtilerek bir bildirimde bulunulmufltur. Ancak, tamamen kapatmadan de il geçici olarak kapat lmadan söz edilmektedir. Bu durumda, davac n n ifle iadesi yönünden, hukuki ve fiili durumun, hiçbir tereddüde yer b rakmayacak flekilde belirlenmesi gerekir. Bu nedenle, öncelikle ilgili Ticaret Sicilinden, daval YK Sigorta Arac l k Hizmetleri Afi nin ticaret sicilinden terkin edilip edilmedi i, tasfiyenin ne flekilde yap ld, Sosyal Sigortalar Kurumundan da çal flman n devam edip etmedi i, sigorta kay tlar n n tamamen kapat l p kapat lmad hususlar sorularak tespit edilmeli; davac n n hangi flirketin iflyerine iade edilece i kesin olarak saptanmal ve sonucuna göre gerek feshin geçersizli i ve ifle iade ve gerekse tazminat ve boflta geçen süre ücretlerinden sorumluluk aç s ndan, aç k ve infaza elveriflli bir hüküm kurulmal - d r. Eksik soruflturma ile yaz l flekilde hüküm kurulmas hatal olup bozmay gerektirmifltir. SONUÇ: Temyiz olunan karar n yukar da yaz l sebepten BOZULMA- SINA, peflin al nan temyiz harc n n istek halinde ilgiliye iadesine, 8.6.2006 gününde oybirli i ile karar verildi.
Yarg tay Kararlar 2713 E: 2005/39135 K: 2006/18933 T: 27.06.2006 BANKADA MEYDANA GELEN OLAY BANKACI B L RK fi DEN RAPOR ALINMASI Özet: Dava konusu olay bankada meydana geldi ine göre, bankac bilirkifliden rapor al nmal d r. Yerel mahkeme, iste i k smen hüküm alt na alm flt r. Hüküm süresi içinde daval avukat taraf ndan temyiz edilmifl olmakla dosya incelendi, gere i konuflulup düflünüldü: 1. flverence yap lan feshin hakl olup olmad noktas nda de erlendirme yap lmas ve gerekti i taktirde bu yönde bankac bilirkifliden rapor al nmas yönünden yerel mahkeme karan Dairemizce bozulmufltur. Mahkemece bozma ilam na uyulmakla birlikte, bozma öncesinde hukukçu bilirkifliden al nan rapor ile yetinilerek istek konusu ihbar ve k dem tazminatlar n n kabulüne karar verilmifltir. Feshe konu olay, davac n n görev yapt flubeye müflteriye teslim edilmek üzere gönderilmifl olan bir kredi kart n n ilgiliye teslimi sa lanmad halde kullan lmas sebebiyle bankan n zarara u rat lmas d r. Davac iflçinin olay sebebiyle sorumlu olup olmad n n belirlenebilmesi için bankac bir bilirkifliden rapor al nmal ve daha sonra mahkemece bir de- erlendirme yap lmal d r. Bu konuda eksik incelemeyle sonuca gidilmesi hatal olmufltur. 2. Daval vekili taraf ndan tazminata esas al nan ücretin tespiti noktas nda bilirkifli hesap raporuna ayr nt l biçimde itirazda bulunulmufltur. Mahkemece söz konusu itiraz üzerinde durulmadan karar verilmesi de kabule göre hatal olmufltur. SONUÇ: Temyiz olunan karar n yukar da yaz l sebepten BOZULMA- SINA, peflin alman temyiz harc n n istek halinde ilgiliye iadesine, 27.6.2006 gününde oybirli i ile karar verildi.
2714 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 80 Say : 6 Y l 2006 E: 2005/39135 K: 2006/18933 T: 22.06.2006 KRED KARTI KARTIN KULLANILMASINDA DAVACININ KUSURU BANKACI B L RK fi DEN RAPOR ALINMASI Özet: Davac n n görev yapt flubeye müflteriye teslim edilmek üzere gönderilen kredi kart n n, ilgiliye teslim edilmeden kullan lmas nedeniyle bankan n zarara u rat lmas halinde; davac iflçinin sorumlulu u bankac bilirkifli arac l ile belirlenmelidir. Yerel mahkeme, iste i k smen hüküm alt na alm flt r. Hüküm süresi içinde daval avukat taraf ndan temyiz edilmifl olmakla dosya incelendi, gere i konuflulup düflünüldü: 1. flverence yap lan feshin hakl olup olmad noktas nda de erlendirme yap lmas ve gerekti i takdirde bu yönde bankac bilirkifliden rapor al nmas yönünden yerel mahkeme karar Dairemizce bozulmufltur. Mahkemece bozma ilam na uyulmakla birlikte, bozma öncesinde hukukçu bilirkifliden al nan rapor ile yetinilerek istek konusu ihbar ve k dem tazminatlar n n kabulüne karar verilmifltir. Feshe konu olay, davac n n görev yapt flubeye müflteriye teslim edilmek üzere gönderilmifl olan bir kredi kart n n ilgiliye teslimi sa lanmad halde kullan lmas sebebiyle bankan n zarara u rat lmas d r. Davac iflçinin olay sebebiyle sorumlu olup olmad n n belirlenebilmesi için bankac bir bilirkifliden rapor al nmal ve daha sonra mahkemece bir de- erlendirme yap lmal d r. Bu konuda eksik incelemeyle sonuca gidilmesi hatal olmufltur. 2. Daval vekili taraf ndan tazminata esas al nan ücretin tespiti noktas nda bilirkifli hesap raporuna ayr nt l biçimde itirazda bulunulmufltur. Mahkemece söz konusu itiraz üzerinde durulmadan karar verilmesi de kabule göre hatal olmufltur. SONUÇ: Temyiz olunan karar n yukar da yaz l sebepten BOZULMA- SINA, peflin alman temyiz harc n n istek halinde ilgiliye iadesine, 27.6.2006 gününde oybirli i ile karar verildi.
Yarg tay Kararlar 2715 E: 2005/37878 K: 2006/19109 T: 29.06.2006 GEÇ C fi GÖREMEZL K ÖDENE DAVACININ S GORTALI GÖSTER LMEMES H ZMET AKD N N HAKLI NEDENLE FESH (4447/37, 79) Özet: a. Davac n n sigortas z olarak çal flt r ld kesinleflmifl hizmet tespiti dosyas ile belirlenmifltir. b. Sigorta primlerinin yat r lmamas nedeniyle, davac, raporlu oldu u dönemde, SSK'dan geçici ifl göremezlik ödene i alamam flt r. Onanan hizmet tespiti dosyas ile, raporlu oldu u dönemin ifl göremezlik ödene ini Kurumdan isteyebilir. c. Ayr ca, SS Kurumundan yapt sa l k harcamalar n da resmi tarife uyar nca ayn flekilde isteyebilir. Hüküm süresi içinde davac avukat taraf ndan temyiz edilmifl olmakla dosya incelendi, gere i konuflulup düflünüldü: 1. Dosyadaki yaz lara toplanan delillerle karar n dayand kanuni gerektirici sebeplere göre, davac n n afla daki bendin kapsam d fl nda kalan temyiz itirazlar yerinde de ildir. 2. Davac n n 1.3.1997 1.5.2000 tarihleri aras nda sigortas z çal flt - r ld kesinleflmifl hizmet tespiti dosyas ile belirlenmifltir. Davac ya hastalanmas üzerine verilen vizite kâ d nda ifle giriflinin 1.5.2000 olarak belirtilip prim yatan gün say s n n 1999 y l nda yanl fl sigorta numaras ndan yatan hizmetleri olarak gösterilmesi nedeniyle davac raporlu oldu u dönemde SSK dan iflsizlik ödene i talep edememifltir. flyerinden de herhangi bir ödeme yap lmamas nedeniyle 17.7.2000 tarihinde hizmet aktini feshi hakl nedene dayand ndan k dem tazminat iste inin kabulü yerine reddi isabetsizdir. 3. Davac yukar da anlat ld gibi sigorta primlerinin yat r lmamas nedeni ile raporlu oldu u dönemde SSK dan geçici ifl göremezlik ödene i alamam flt r. Davac 5.11.2003 de onanan hizmet tespiti dosyas nedeniyle 30.4.2000 sonras nda raporlu oldu u dönemin ifl göremezlik ödene ini kurumdan talep edebilir. Ayr ca SSK dan yapt sa l k harcamalar n
2716 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 80 Say : 6 Y l 2006 da resmi tarife uyar nca ayn flekilde talep edebilir. Bu nedenle SSK hakk ndaki davan n husumetten reddine karar verilmesi de hatal d r. SONUÇ: Temyiz olunan karar n yukar da yaz l sebepten BOZULMA- SINA, peflin al nan temyiz harc n n istek halinde ilgiliye iadesine, 29.6.2006 gününde oybirli i ile karar verildi. E: 2006/13757 K: 2006/19679. T: 04.07.2006 SON fiveren N HBAR TAZM NATI VE Z N ÜCRET NDEN SORUMLU OLAMAYACA I YÜZDE BEfi ND R M N UYGULANMASI HAFTA TAT L VE GENEL TAT L ÜCRETLER (5953/14 Md., 818/43-44) Özet: Son iflverenlerin sorumlulu u ihbar tazminat ile izin ücretini kapsamaz. Mahkemece hüküm alt na al nan fazla çal flma ile bayram ve genel tatil ücretlerinden % 90 oran nda indirime gidildi i anlafl ld na göre, yüzde befl fazlaya dair istekleri yönünden de hak kazan lan bu as l alacak miktarlar na göre bir hesaplama yap lmas ve bunun ard ndan BK n n 44. maddesine göre indirime gidilmesi gerekir. Islahla art r lan istekler yönünden iflverenin daha önce temerrüde düflürüldü ü gözetilerek, talep do rultusunda k smi dava tarihinden faize karar verilememesi hatal d r. (*) Taraflar aras ndaki ihbar ve k dem tazminat, fazla çal flma ve izin ücreti, bayram hafta ve genel tatil gündelikleri ile % 5 fazlaya dair alacaklar n n ödetilmesi davas n n yap lan yarg lamas sonunda; ilamda yaz l nedenlerle gerçekleflen miktar n faiziyle birlikte daval dan al narak davac - ya verilmesine iliflkin hüküm süresi içinde duruflmal olarak temyizen incelenmesi taraflar avukat nca istenilmesi üzerine dosya incelenerek iflin duruflmaya tabi oldu u anlafl lm fl ve duruflma için 4.7.2006 Sal günü tayin edilerek taraflara ça r kâ d gönderilmiflti. Duruflma günü davac ad na Av. A ile karfl taraf ad na Av. AL geldiler. Duruflmaya bafllanarak haz r bulunan avukatlar n sözlü aç klamalar dinlendikten sonra duruflmaya son verilerek dosya incelendi, gere i konuflulup düflünüldü:
Yarg tay Kararlar 2717 1. Dosyadaki yaz lara toplanan delillerle karar n dayand kanuni gerektirici sebeplere göre, taraflar n afla daki bentlerin kapsam d fl nda kalan temyiz itirazlar yerinde de ildir. 2. Davaya konu olan ikramiye iste i yönünden mahkemece olumlu ya da olumsuz bir karar verilmemifltir. Bu konuda bilirkifli raporunda bir hesaplamaya yer verilmifl olup daval taraf n rapora itirazlar da de erlendirilerek konuyla ilgili hüküm kurulmas için karar n bozulmas gerekmifltir. 3. Dosya içindeki bilgi ve belgelere göre daval lardan A. Televizyon Reklâmc l k Afi davac n n 1993 1996 y llar aras nda iflvereni konumundad r. Davac gazeteci 1.1.1996 tarihinden itibaren daval lardan E. Yay nc l k Afi ye atanm fl ve bu arada di er daval SHA Ltd fiirketine de hizmet vermifltir. hbar tazminat ile izin ücretinden son iflverenler konumunda olan E Yay nc l k Afi ile S Haber Ajans Ltd fiirketinin birlikte sorumlu tutulmas gerekirken, an lan istekler yönünden daval lardan A. Televizyon Reklâmc l k Afi aleyhine hüküm kurulmas hatal olmufltur. 4. Davac gazeteci yüzde befl fazla ödemeye dair davay ifl sözleflmesinin feshi üzerinden 2 y ldan fazla süre geçtikten sonra açm fl ve baz alacaklar n gününde ödenmemesinden kaynaklanan günlük yüzde befl fazlaya dair alaca n yüksek miktarda belirlenmesinde bu durum etkili olmufltur. Mahkemece bilirkiflinin belirledi i miktardan % 90 oran nda indirim yap lmak suretiyle sonuca gidilmiflse de, an lan raporda as l alacaklar yönünden indirim yap lmaks z n bu tutarlara göre yüzde befl fazla ödeme miktarlar hesaplanm flt r. Mahkemece, hüküm alt na al nan fazla çal flma ile bayram ve genel tatil ücretlerinden 1/2 oran nda indirime gidildi i anlafl ld na göre, yüzde befl fazlaya dair istekler yönünden de hak kazan - lan bu as l alacak miktarlar na göre bir hesaplama yap lmas ve bunun ard ndan Borçlar Kanunu nun 44. maddesine göre indirime gidilmesi gerekir. Böyle olunca somut olayda gerçekte günlük yüzde befl fazlaya dair istekler yönünden % 90 oran nda indirim yap lm fl de ildir. Mahkemece, gerekirse bu yönde bilirkifliden ek rapor al nmak suretiyle davac n n hak kazand fazla çal flma ücreti ile bayram ve genel tatil ücretlerine göre günlük yüzde befl fazlas belirlenmeli ve buna göre davac n n iflyerinde çal flt - süre ile talep için gecikilen süre dikkate al narak bir karar verilmelidir. 5. Dosya içinde bulunan baz ücret bordrolar nda davac gazeteciye hafta tatili ile genel tatil ücreti ad alt nda ödemelerin yap ld görülmektedir. Bilirkifli raporuna daval vekilinin bu yönde itirazlar olmuflsa da, bu husus ek raporda de erlendirmeye al nmam flt r. Karar n bu yönden de bozulmas gerekmifltir. 6. Yüzde befl fazlaya dair istekler yönünden daval iflverenlerin dönemleri ayr ma tabi tutulmaks z n müflterek müteselsil flekilde sorumlu olduklar na dair karar verilmifltir. Yüzde befl fazla hesaplamaya konu olan dönem içinde davac gazetecinin daval lardan A. Televizyon Reklâm-
2718 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 80 Say : 6 Y l 2006 c l k Afi iflyerinde çal flmas bulunmamaktad r. Bu itibarla yüzde befl fazla ödemeden bu daval n n sorumlu tutulmas da kabule göre ayr bir bozma nedenidir. 7. Islahla artt r lan istekler yönünden iflverenin daha önce temerrüde düflürüldü ü gözetilerek, talep do rultusunda k smi dava tarihinden faize karar verilmemesi de hatal olmufltur. SONUÇ: Temyiz olunan karar n yukar da yaz l sebepten BOZULMA- SINA, daval yarar na takdir edilen 450 YTL. duruflma avukatl k paras - n n davac ya, davac yarar na takdir edilen 450 YTL. duruflma avukatl k paras n n daval ya yükletilmesine, peflin al nan temyiz harc n n istek halinde ilgiliye iadesine, 4.7.2006 gününde oybirli i ile karar verildi. E: 2006/1151 K: 2006/20034 T: 06.07.2006 fis ZL K S GORTASI ÖDENE N N SORUMLUSU fiveren N DE fis ZL K S GORTASI ÖDENE NDEN SORUMLU OLAB LECE (4447/48) Özet: flsizlik ödene inin yükümlüsü fl- Kur'dur. Koflullar yerine getirildi inde davac iflsizlik ödene ini fl-kur'dan talep edebilir. flverenin kusurlu davran fl sonucu davac yasal koflullar n yerine getirmesine ra men fl-kur'dan iflsizlik sigortas ödene i talep etmesinin imkâns z hale gelmesi sebebiyle iflverenden genel hükümlere göre zarar karfl l - n n tazminat olarak talep edebilir. fl sözleflmesinin kötü niyetle feshedildi- ini iddia eden taraf n bu hususu delillerle kan tlamas gerekir. Davac, ihbar ve k dem tazminat, fazla çal flma paras hafta ve genel tatil gündelikleri ile iflsizlik ücreti alaca n n ödetilmesine karar verilmesini istemifltir. Yerel mahkeme, iste i k smen hüküm alt na alm flt r. Hüküm süresi içinde duruflmal olarak daval avukat taraf ndan temyiz edilmifl ise de; HUMK un 438. maddesi gere ince duruflma iste inin miktardan reddine (*) Gönderen: Eyüp Koçhan, stanbul 8. fl Mahkemesi Yaz iflleri Müdürü)
Yarg tay Kararlar 2719 ve incelemenin evrak üzerinde yap lmas na karar verildikten sonra dosya incelendi, gere i konuflulup düflünüldü: 1- Davac n n ihbar ve k dem tazminat istekleri ihbar öneli verilmedi- i gerekçesi ile kabul edilmifltir. Daval iflverenin davac n n hakl neden bulunmad halde iflyerini terk etti ini savunmufltur. Daval davac n n ifl sözleflmesini iflveren olarak feshetti ini savunmam flt r. Bu nedenle ihbar öneli verilmemifl olmas ihbar ve k dem tazminat isteklerinin kabulü için yeterli de ildir. Mahkemece akdin feshi ile ilgili taraf delilleri tart fl lmal sonucuna göre hüküm kurulmal d r. 2- flsizlik ödene inin yükümlüsü îfl- Kur'dur. Koflullan yerine getirildi inde davac iflsizlik ödene ini fl Kurdan talep edebilir, flverenin kusurlu davran fl sonucu davac yasal koflullar m yerine getirmesine ra men fl -Kur'dan iflsizlik sigortas talep ermesinin imkâns z hale gelmesi sebebiyle iflverenden genel hükümlere göre zarar karfl l tazminat olarak talep edebilir. Davam z da davac böyle bir maddi zarar tazminat talep etmemifltir. fl-kurdan talep edebilece i issizlik ödene i ile ilgili daval iflverenden vaki iste in reddi yerine yaz l flekilde kabulüne karar verilmesi hatal olup bozmay gerektirmifltir. SONUÇ: Temyiz olunan karar n yukar da yaz l sebepten BOZULMA- SINA, peflin alman temyiz harc n n istek halinde ilgiliye iadesine,6.7.2006 gününde oybirli iyle karar verildi.
2720 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 80 Say : 6 Y l 2006 E: 2006/19490 K: 2006/20645 T: 11.07.2006 TOPLU SÖZLEfiME YAPMA HAKKI ANAYASAL HAK SONRADAN OLUfiAN F L DURUM KARfiISINDA ANAYASAL HAK (2822 SK. m. 3/2) Özet: Bir iflyerinin sahibi olan iflverenin, birleflme veya özellefltirme gibi nedenlerle sonradan edindi i ayn ifl dal na mensup iflyerlerinde toplu sözleflme uygulamas bulunmas, as l iflyeri yönünden toplu ifl sözleflmesi uygulamas için ço unluk tespiti baflvurusu yap lmas na engel de ildir. Aksinin kabulü o iflyerinde çal flan iflçilerin Anayasal Toplu fl Sözleflmesi hakk ndan mahrum b rak lmalar anlam na gelir. (*) Türkiye Petrol Kimya Lastik iflçileri Sendikas ad na Av. M. ile Çal flma ve Sosyal Güvenlik Bakanl ad na Av. GT 2- T Kimya Petrol Lastik ve Plastik San. flverenleri Sendikas ad na Avukat SY aralar ndaki dava hakk nda Adana 1. fl Mahkemesinden verilen 30.05.2006 günlü ve 342 646 say l hüküm, davac avukat nca temyiz edilmifl olmakla dosya incelendi, gere i konuflulup düflünüldü: Olumsuz Yetki tespitine itiraz eden sendika, daval iflveren sendika üyesi Toros Gübre ve Kimya Endüstrisi Afi ye ait Adana'da bulunan iflyerinde ço unluk tespiti için Çal flma ve Sosyal Güvenlik Bakanl na baflvurduklar n, bunun üzerine Bakanl k taraf ndan tespite konu iflyerinin iflletme kapsam nda olan bir iflyeri oldu unu, 2822 say l Toplu fl Sözleflmesi Grev ve Lokavt Kanununun 3/2, f kras gere ince iflletme kapsam nda bulunan iflyerleri için tek bir toplu ifl sözleflmesi yap labilece i ve uygulanabilece inden söz edilerek yetki tespit isteklerinin ret edildi ini, oysa bu ifllemin iflyerinde çal flan iflçileri yaklafl k 16 ay toplu ifl sözleflmesiz b - rakmak oldu unu, salt iflletme kavram nda hareket ile iflyerinde flçilerinin toplu fl sözleflmesi yapma haklar ndan yoksun b rak lmayaca n belirterek bakanl n 1.3.2005 tarih 10863 say l yaz s n n iptali ile ad geçen flirketin Adana'da bulunan flyerinde davac sendikan n üye ço unlu una sahip oldu unun tespitine karar verilmesini talep etmifltir. Daval lar ise, flirketin ayn iflkolunda bulunan Mersin ve Samsun'da iki iflyerinin daha oldu unu, 2822 say l yasan n 3/2. f kras nda getirilen hükmün emredici nitelikte oldu undan di er iflyerlerindeki toplu ifl söz-
Yarg tay Kararlar 2721 leflmelerinin sona ermesinin beklenerek daha sonra iflletme düzeyinde ço unluk tespiti istenebilece ini, iflletme düzeyinde yap lmas gereken toplu ifl sözleflmesinin iflyeri düzeyinde olamayaca n savunarak davan n reddini istemifllerdir. Mahkemece isletme oluflturan iflyerlerinde ayn dönem için birden fazla toplu fl sözleflmesi yap lamayaca ve uygulanamayaca gerekçesi ile itiraz n reddine karar verilmifltir, Dosyadaki bilgi ve belgelerden Toros Tar m Sanayi ve Ticaret Afi nin tespite konu Adana daki iflyerinden baflka Mersin'de kurulu Akdeniz Gübre Sanayi Afi ile birleflmesi sonucunda bu flirketin Mersin'deki iflyerinin tüm iflçileri de dâhil olmak üzere daval flverene devredildi i, bu iflyerinde 1.9.2004-31.8.2006 süreli toplu ifl sözleflmesinin yürürlükte oldu u, yine Samsun Gübre Sanayi Afi. nin özellefltirilmesi sonucu varl k sat fl ile iflyerinin daval flirket taraf ndan sat n al nd ve bu iflyerinde de 1.5.2003 30.4.2007 tarihleri aras nda geçerli toplu ifl sözleflmesinin bulundu u, her iki sözleflmenin taraf iflçi sendikas n n da davac sendika oldu u, daval flirkete ait üç iflyerinin de ayn iflkolunda kurulu olup bir iflletme oluflturdu u anlafl lmaktad r. Ancak sonradan birleflme ve sat fl yolu ile devir al nan bu iki iflyerinde iflyeri düzeyinde toplu ifl sözleflmeleri halen yürürlükte bulunmaktad r. Bu durumda 2822 say l Toplu ifl Sözleflmesi Grev ve Lokavt Kanununun 3/2. maddesinde yer alan düzenlemenin kamu düzeni ile ilgili oldu undan bahisle ve salt iflletme kavram ndan hareketle iflyerinin sonradan edindi i iflyerlerindeki sözleflmelerinin sona ermesinin beklenmesi gerekti i, daha sonra iflletme düzeyinde ço unluk tespiti için baflvuruda bulunulabilece ini kabul etmek tespite konu iflyerinin toplu ifl sözleflmesiz b rakmak olur ki bu do ru de ildir. Sonradan oluflan fiili bir durum nedeni ile dava konusu iflyerlerinde çal flan iflçilerin Anayasal Toplu fl Sözleflmesi hakk ndan mahrum b rak lmas yasan n amac na ayk r d r, Mahkemece davac sendikan n baflvuru tarihinde, ço- unluk tespitine konu iflyerinde çal flan iflçilerin ço unlu unun üyeli ine sahip olup olmad n n tespiti gerekirken farkl de erlendirme ile yaz l flekilde karar verilmesi hatal bulundu undan karar n bozulmas gerekmifltir. SONUÇ: Temyiz olunan karar n yukar da yazd sebepten BOZULMA- SINA, peflin alman temyiz harc n n istek halinde ilgiliye iadesine, 11.7.2006 gününde oy çoklu u ile karar verildi. KARfiI OY Bir iflletme kapsam na giren iflyerinde ayr bir toplu ifl sözleflmesi yap lamamas yasan n emredici hükmü gere i olup usul ve yasaya uygun mahkeme karar n n onanmas düflüncesiyle say n ço unlu un bozma karar na kat lam yorum. Üye C..Günay