T.C. Yükseköğretim Kurulu BOLOGNA SÜRECİ VE TÜRKİYE 2011-2013 Dönemi Bologna Uzmanları Ulusal Takımı Projesi YÖK UA MEB ve MYK Paydaş Bilgi Paylaşımı Toplantısı 08 Mart 2013, Ulusal Ajans, Ankara 1
SUNUM İÇERİĞİ Bologna Süreci ve Eylem Konuları Ülkemizde bu kapsamda günümüze kadar yürütülen çalışmalar Ülkemizin diğer ülkelere göre kıyaslamalı konumu Bundan sonraki süreçteki öncelikler
BOLONYA SÜRECİ Avrupa Düzeyinde, 29 Ülkenin Eğitim Bakanları tarafından 19 Haziran 1999 tarihinde Bologna Deklarasyonu ile başlatılan ve Avrupa ülkelerinin katılımı ile ortak bir Avrupa Yükseköğretim Alanı oluşturmayı hedefleyen süreçtir. 4 ülke ile Sorbon da başlatılan sürece günümüzde dahil olan ülkelerin sayısı 47 ye ulaşmıştır. Avrupa dışındaki ülkelerin de yükseköğretim sistemlerini etkilemektedir. Birkaç hedeften bir çok hedefe genişlemiştir. Lizbon Stratejisi nin(2000) hayata geçirilmesinde en önemli itici gücü oluşturmaktadır. HEDEFLERİ: Avrupa yükseköğretimini yeniden yapılandırmak, Avrupa topluluğunun ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarına uygun Avrupa Yükseköğretim Alanı nı oluşturmak, Yükseköğretim sistemlerini birbiri ile uyumlu, kolay anlaşılır ve ulusal ve uluslararası bir çerçevede tanınır duruma getirmek, Yükseköğretim kurumları arasında işbirliğini, hareketliliği ve mezunların istihdam edilebilirliğini arttırmak Yaşam Boyu Öğrenmeyi Desteklemek 3
BOLOGNA SÜRECİ Tarihçe Bologna Deklarasyonu, 1999 (29 ülke) Prag, 2001 (33 ülke, Türkiye nin katılımı) Berlin, 2003 (40 ülke) Bergen, 2005 (45 ülke) Londra, 2007 (46 ülke) Leuven, 2009 Budapeşte-Viyana, 2010 (47 ülke) ----------------------------- Bükreş, 27-28 Nisan 2012 2015, 2018 ve 2020?. 4
5
Bologna Süreci Küresel Yayılım Bolgna Süreci, son on yılda, dünyadaki yükseköğretimin en hızlı ve en kapsamlı yeniden yapılanmasını beraberinde getirmiştir. Bu süreç, Avrupa dışındaki ülkeler tarafından da yakından takip edilmekte, bu ülkelerin yükseköğretim sistemlerini derinden etkilemekte ve aynı paralelde yapılanmalarına bir vizyon ve çerçeve oluşturmaktadır. (Bologna Policy Forum)
BOLOGNA SÜRECİ NASIL İŞLEMEKTEDİR? Avrupa Düzeyinde o Bakanlar Konferansı (iki yılda bir kez toplanır) o Bologna İzleme Grubu (BFUG) (Üye ülkeler, Avrupa Komisyonu, Danışma Üyeleri (ESU, EUA, vb.) o BFUG Yürütme Kurulu o Bologna Sekreteryası o Bologna Seminerleri o BFUG Çalışma Grupları (2009-2012: 7 Çalışma Grubu) Raporlama (Stocktaking) Ulusal Yeterlilikler Çerçeveleri Sosyal Boyut, Tanınma, Uluslararası Açıklık Hareketlilik Şeffaflık Araçları Ülkeler Düzeyinde: Yükseköğretimden sorumlu bakanlıklar/kurumlar, öğrenci birlikleri, kalite güvencesi, vb. kuruluşlar Türkiye de: YÖK, Ulusal Ajans ve Bologna Uzmanları Türkiye Ulusal Takımı: (2004-2005, 2005-2006, 2006-2007, 2008-2009, 2009-2011, 2011-2013 (6. Dönem) Projeleri) Kurumlar Düzeyinde: Yükseköğretim Kurumları, kalite güvencesi kuruluşları, paydaşlar 7
8
Bologna Süreci Değerlendirme Raporlarında Türkiye nin Performansı BERGEN 2005 LONDRA 2007 LEUVEN 2009 BÜKREŞ 2012 DERECE SİSTEMİ MÜKEMMEL (4.67) ÇOK İYİ (4.33) ÇOK İYİ (4.33) ÇOK İYİ (4.66) İkili Sistemin Uygulama Düzeyi MÜKEMMEL (5) MÜKEMMEL (5) MÜKEMMEL (5) MÜKEMMEL (5) 1 den 2 ye Geçiş ÇOK İYİ (4) MÜKEMMEL (5) MÜKEMMEL (5) MÜKEMMEL (5) İkili Sistemdeki Öğrenci Oranı MÜKEMMEL (5) - - Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi Uygulama Düzeyi - İYİ (3) İYİ (3) ÇOK İYİ (4) KALİTE GÜVENCESİ ORTA (2.00) ÇOK İYİ (4.00) ÇOK İYİ (4.00) ORTA (1.66) AYA ile uyumlu Ulusal Kalite Sistemi Uygulama Düzeyi ORTA (2) MÜKEMMEL (5) - - Dış Kalite Güvence Sistemi Gelişme Düzeyi ORTA (2) ÇOK İYİ (4) İYİ (3) İYİ (3) Öğrencilerin Katılım Düzeyi ORTA (2) ÇOK İYİ (4) MÜKEMMEL (5) ZAYIF (1) Uluslararası Katılım Düzeyi ORTA (2) İYİ (3) ÇOK İYİ (4) ZAYIF (1) DİPLOMA VE ÖĞRENİM SÜRELERİNİN DENKLİĞİ ÇOK İYİ (3.67) ÇOK İYİ (4.33) ÇOK İYİ (4.00) İYİ (3.00) Diploma Eki Uygulama Düzeyi ÇOK İYİ (4) ÇOK İYİ (4) ÇOK İYİ (4) İYİ (3) Lizbon Tanınma Konvansiyonu İYİ (3) ÇOK İYİ (4) MÜKEMMEL (5) - ECTS Uygulama Düzeyi ÇOK İYİ (4) MÜKEMMEL (5) İYİ (3) İYİ (3) YAŞAM BOYU ÖĞRENİM İYİ (3.00) ZAYIF (1.00) ZAYIF (1.00) Önceki Öğrenimin Tanınması - İYİ (3) ZAYIF (1) ZAYIF (1) ORTAK DERECELER MÜKEMMEL (5.00) - - Ortak Derecelerin Oluşturulması ve Tanınması - MÜKEMMEL (5) - - 9 9
1. Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 seviyeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi BÜKREŞ- 2012 26 13 2 4 3 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
1. Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 seviyeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Seviyeler arası geçiş Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi ÜLKEMİZDE: Bologna Süreci ile uyumlu 2/3 aşamalı (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) sistem hali hazırda mevcut: Lisans (4 yıl) Lisansüstü - Master (1,5-2 yıl) - Doktora (3-4 yıl) FARKLILIK: Avrupa da oluşturulmaya çalışılan 3+2+3= 8 yıl öğrenim süresine oranla uzun bir öğrenim süresi. (+): Daha ileri öğrenme kazanımlarına sahip mezun? (-) : İstihdama düşük katkı oranı, yabancı öğrenciler için cazip değil. 11
1. Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: Seviyeler arası geçiş BÜKREŞ- 2012
1. Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Seviyeler arası geçiş Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi ÜLKEMİZDE: Seviyeler (Düzeyler) arası geçiş belirli bir mevzuat ve sınav sistemi çerçevesinde uygulanabilir durumda: Mevzuat, yatay ve dikey geçişleri içerecek şekilde yapılandırılmakta olan TYYÇ ile ilişkilendirilmeli ve şeffaflaştırılmalı, Mümkün olduğunca her isteyene olanak sağlanmalı, Çok disiplinli alanlara geçişlerde daha açık süreçler belirlenmeli, Üst kademelere geçişi olmayan disiplinler tanımlanmalı ve geçişe engel sorunlar ortadan kaldırılmalı, 13
1. Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi BÜKREŞ- 2012 7 13 17 2 4 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
1. Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi TYYÇ Yİ TAMAMLAMA VE UYGULAMA SÜRECİ 1. Süreci başlatmak için karar alınması: Nisan 2006 2. Çalışma takviminin oluşturulması: 2006 3. Sürecin organizasyonu: 2006-2008 4. Çerçevenin tasarımı: Kasım 2008 5. Paydaşlardan görüş alınması: Şubat 2009 6. Çerçevenin onaylanması: Mayıs2009, Ocak 2010 7. İdari organizasyon: Şubat 2010 (Kanun ve/veya yönetmelik) 8. Çerçevenin yükseköğretim kurumları/programları düzeyinde uygulanması: Pilot : Aralık 2010, Tüm kurumlarda: Aralık 2012 9. Yeterliliklerin TYYÇ ye dahil edilmesi (Kalite Güven.): 2010-2015 10. Çerçevenin Avrupa Üst Yeterlilik Çerçeveleri ile uyumluluğunun belgelendirilmesi: 2010-2012 11. TYYÇ Web sitesinin oluşturulması ve yayınlanması: 2010 15
1. Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi TYYÇ nin Tasarımı Düzeyler Profiller (Akademik ve Mesleki Eğitim Yeterlilikleri) Verilen Dereceler Düzeylerin tanımlanması için kullanılacak Düzey tanımlayıcıları (EQF-LLL Tanımlayıcıları kullanılmıştır) Krediler ve Çalışma Yükü Yeterlilik Temel Alanları ve Yeterlilik tanımları Kalite Güvencesi
UYGULAMA KALİTE GÜVENCESİ 1. Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi Avrupa Yeterlilikler Çerçeveleri (QF-EHEA & EQF-LLL) Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi (TYÇ &TYYÇ) Alana Özgü Yeterlilikler (TYYÇ Temel Alan Yeterlikleri) Program Çıktıları (Yükseköğretim Kurumları) Müfredat & Ders Öğrenme Çıktıları (Yükseköğretim Kurumları) 17
UYGULAMA KALİTE GÜVENCESİ 1. Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi (EQF-LLL) Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi (TYYÇ)... Temel Alan Yeterlilikleri Temel Alan Yeterlilikleri Temel Alan Yeterlilikleri Temel Alan Yeterlilikleri Temel Alan Yeterlilikleri... Program Çıktıları Program Çıktıları Program Çıktıları Program Çıktıları Program Çıktıları Ders Programı Ders Programı Ders Programı Ders Programı Ders Programı Dersler Dersler Dersler Öğrenme Çıktıları Öğrenme Çıktıları Öğrenme Çıktıları 18
2. Kalite güvencesi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi BÜKREŞ- 2012 19 19
2. Kalite güvencesi Öğrenci Katılımı BÜKREŞ- 2012 5 12 6 9 10 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 20 20
2. Kalite güvencesi Uluslararası Katılım BÜKREŞ- 2012 21 21
2. Kalite güvencesi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 BASAMAKLI MODEL (Avrupa Komisyonu,1998) Kalite Güvencesi Konusunda bağımsız kuruluşların kurulması Kalite güvencesinde iç ve dış değerlendirme unsurlarının oluşturulması Konuyla ilgili paydaşların çalışmalara katılımı Sonuçların yayınlanması (raporlanması)
2. Kalite güvencesi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım AVRUPA YÜKSEKÖĞRETİM ALANI KALİTE GÜVENCESİ STANDART VE İLKELERİ (ENQA Raporu, 2005, 2009) İç Kalite Güvencesinin Avrupa Standartları ve Temel İlkeleri Kalite Güvencesi için Politika ve Prosedürler Program ve Kazanımların Onaylanması, izlenmesi ve Düzenli Olarak Gözden Geçirilmesi Öğrencilerin Değerlendirilmesi Öğretim Elemanının Kalite Güvencesi Öğrenme Kaynakları ve Öğrencilere Sağlanan Destek İletişim ve Bilgi Sistemleri Kamunun Bilgilendirilmesi Dış Kalite Güvencesinin Avrupa Standartları ve Temel İlkeleri İç Kalite Güvencesi Prosedürlerinin Kullanımı Dış Kalite Güvencesi Süreçlerinin Gelişimi Karar Kriterleri Amaca Uygun Süreçler Raporlama İzleme Prosedürleri Periyodik Gözden Geçirmeler Sistem Çapında Analizler Dış Kalite Güvence Ajansları İçin Avrupa Standartları Yükseköğretim için Dış Kalite Güvencesi Yöntemlerinin Kullanımı Resmi Statü Etkinlikler Kaynaklar Görev Bildirisi Bağımsızlık Kuruluşlar Tarafından Kullanılan Dış Kalite Güvencesi Kriterleri ve Süreçleri Güvenirlik Sağlama Yöntemleri 23
2. Kalite güvencesi 4 Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 5 4 3 KALİTE GÜVENCE KURULUŞLARININ AVRUPA TESCİLİ (EQAR) QA Ajansları Günümüze kadar 13 ülkeden 28 kuruluş tescil edilmiştir a) Ulusal İzleme b) Ulusal olmayan izleme ENQA Üyeliği Tescil Komitesi Tescil = liste 24
2. Kalite güvencesi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım AVRUPA ÜLKELERİNDEKİ KALİTE GÜVENCE KURULUŞLARI ENQA ÜYELİĞİ: 36 Kuruluş Tam Üye 6 Kuruluş Aday Üye 44 Kuruluş Bağlı Üye EQAR Tescili: 28 Kuruluş Tescil Edilmiştir. YÖDEK, ENQA ya Bağlı Üye-2007
2. Kalite güvencesi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım Yükseköğretim Kurumlarında Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Yönetmeliği- 20 Eylül 2005 Yükseköğretim kurumlarının eğitim, öğretim ve araştırma faaliyetleri ile idari hizmetlerinin değerlendirilmesi, kalitelerinin geliştirilmesi, bağımsız "dış değerlendirme" süreciyle kalite düzeylerinin onaylanması ve tanınması konusundaki çalışmalara ilişkin esasları düzenlemektedir.
2. Kalite güvencesi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım Yükseköğretim Kurumlarında Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Rehberi, YÖDEK, Mayıs 2006 Yükseköğretimde Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Ana Süreç Haritası Yükseköğretim Kurumlarında Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Süreci Stratejik Planlama Süreci Kurumsal (Öz- ve Çevre-) Değerlendirme Süreci Periyodik İzleme ve İyileştirme Süreci Performans Göstergeleri 27
2. Kalite güvencesi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım Yükseköğretim Kurumlarında Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Rehberi, YÖDEK, Mayıs 2006 Ulusal Boyutta: Yükseköğretim Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Komisyonu (YÖDEK) Yükseköğretim Kurumlarında: Yükseköğretim Kurumu Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Kurulları (ADEK) çalışmaların yürütülmesi ve koordinasyonundan sorumludur. 28
2. Kalite güvencesi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 29
Yeni YÖK Tasarısı: MADDE 50 Kalite güvence sistemi ve Yükseköretim Kalite Kurulu: Türkiye Yükseköretim Kurulu bünyesinde, çeşitli kurum ve kuruluş temsilcilerinden oluşan Yükseköretim Kalite Kurulu oluşturulur. 2. Kalite güvencesi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım YÖDEK İN ULUSAL KALİTE GÜVENCESİ KURULUŞU OLARAK KURUMSAL OLARAK YAPILANMASINDA ÇALIŞILAN MODELLER Tüzel kişiliğe haiz, idari ve mali özerkliğe sahip kurum/kuruluşun kurulması gerekmektedir. Kurumun kurulma şekline yönelik öneriler ve çalışılan modeller: 1. Kanun ile bir kamu tüzel kişiliğine sahip bir bağımsız kurumun kurulması 2. 2547 sayılı Yükseköğretim Yasası na eklenecek bir Ek Madde ile oluşturulacak bir kurum yapılanması 3. Üniversiteler ve diğer ilgili paydaşların oluşturacakları bir dernek yapısı 8,88 içerisinde 3,19 12,06 8,13 3,27 bağımsız 11,40 8,07 3,00 11,07 bir kuruluşun 9,00 3,00 12,00 8,94 3,00 kurulması 11,94 8,76 3,86 12,62 8,85 3,00 11,85 8,70 3,00 11,70 8,00 4,00 12,00 8,60 3,24 11,84 4. Tamamen bağımsız kuruluşların yetkilendirilmesi
2. Kalite güvencesi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM KALİTE GÜVENCESİ SİSTEM YAKLAŞIMI KURUMSAL DÜZEYDE KALİTE GÜVENCESİ (YÖDEK, YDK, YÖK Kalite Güvencesi Kurulu...?) Alan/Program Düzeyinde Kalite Güvencesi MÜDEK MİAK UTEAK (TEPDAD) TPD... (22?) 31
2. Kalite güvencesi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım PROGRAM DÜZEYİNDE KALİTE DEĞERLENDİRMETESCİL BELGESİ ALAN DERNEKLER MÜHENDİSLİK EĞİTİM PROGRAMLARI DEĞERLENDİRME VE AKREDİTASYON DERNEĞİ (MÜDEK) FEN, EDEBİYAT, FEN-EDEBİYAT, DİL VE TARİH-COĞRAFYA FAKÜLTELERİ ÖĞRETİM PROGRAMLARI DEĞERLENDİRME VE AKREDİTASYON DERNEĞİ (FEDEK) TÜRK PSİKOLOGLAR DERNEĞİ (TPD) TIP EĞİTİMİ PROGRAMLARINI DEĞERLENDİRME VE AKREDİTASYON DERNEĞİ (UTEAK, TEPDAD) MİMARLIK EĞİTİMİ PROGRAMLARI DEĞERLENDİRME VE AKREDİTASYON DERNEĞİ (MİAK) VETERİNER HEKİMLİĞİ EĞİTİM KURUMLARI DEĞERLENDİRME VE AKREDİTASYON DERNEĞİ (VEDEK) ----------------- ----------------- 32
3. Diplomaların ve Öğrenim Sürelerinin Tanınması Diploma Eki Uygulama Düzeyi BÜKREŞ- 2012 33
3. Diplomaların ve öğrenim sürelerinin tanınması Diploma eki 4 Lisbon Tanıma Sözleşmesi AKTS ÜLKEMİZDE: İlk çalışmalar 2001 yılında başlatılmıştır. 2005-2006 yılı sonu itibari ile tüm Yükseköğretim Kurumları nda UNESCO- CEPES Standartları çerçevesinde 3 dilden (İngilizce, Almanca ve Fransızca) birinde tüm mezunlara talepleri doğrultusunda verilmektedir. 34
3. Diplomaların ve öğrenim sürelerinin tanınması Diploma eki Lisbon Tanıma Sözleşmesi AKTS DİPLOMA EKİ ETİKETİ (DS LABEL): Avrupa Komisyonu tarafından, 2004 yılından sonra ilk kez 2009 yılından itibaren 4 yıl geçerlilik süresi ile tekrar verilmeye başlamıştır. 2009 ve 2012 yılları arasında Avrupa düzeyinde toplam 234 yükseköğretim kurumu DS Etiketi almıştır. Aynı yıllar arasında ülkemizden 44 yükseköğretim kurumu DS Etiketi almıştır. 35
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 3. Diplomaların ve Öğrenim Sürelerinin Tanınması AKTS Uygulama Düzeyi BÜKREŞ- 2012 20 15 9 3 0 36
3. Diplomaların ve Öğrenim Sürelerinin Tanınması AKTS Uygulama Düzeyi ÜLKEMİZDE: İlk çalışmalar 2001 yılında başlatılmıştır. 2005-2006 yılı sonu itibari ile Yükseköğretim Kurumları nda kullanılmaktadır. TYYÇ kapsamında program ve derslerin öğrenme kazanımları iş yükü ile ilişkilendirilmektedir. 37
3. Diplomaların ve Öğrenim Sürelerinin Tanınması AKTS Uygulama Düzeyi AKTS ETİKETİ (ECTS LABEL): Avrupa Komisyonu tarafından, 2004 yılından sonra ilk kez 2009 yılından itibaren 4 yıl geçerlilik süresi ile tekrar verilmeye başlamıştır. 2009 ve 2012 yılları arasında Avrupa düzeyinde 64 yükseköğretim kurumu ECTS Etiketi almıştır. Türkiye den ise 16 yükseköğretim kurumu ECTS Etiketi almıştır 38
4. Yaşam Boyu Öğrenme Önceki öğrenimin tanınması BÜKREŞ- 2012 39
4. Yaşam Boyu Öğrenme Önceki öğrenimin tanınması ÜLKEMİZDE: Önceden Öğrenilenlerin Tanınması Kurum dışı veya içi formal olmayan öğrenimi (non-formal ve informal) içeren üniversite öncesi öğrenimin tanınmasını sağlayacak prosedürlerin tanımlanması (örneğin iş yerinde edinilen ya da toplum içinde kazınılan bilgi) İçermesi gerekenler: Üniversite öncesi öğrenimin tanınması için prosedürlerin ya da ulusal ilkeler Ulusal yeterlikler çerçevesinde ön öğrenimin tanınmasını içerecek düzenlemeler Yükseköğretime erişim sağlayacak bir temel olarak üniversite öncesi öğrenime ulaşılması için prosedür ve ulusal ilkeler Bazı yüksek öğretim programı gerekliliklerinden muafiyet için üniversite öncesi öğrenimin tanınmasına ilişki prosedür ve ulusal ilkeler Esnek Öğrenme Yolları Temsil edilmeyen gruplar tarafından katılımı özendirmek ve yükseköğretimdeki esnek öğrenme yollarında fırsatların yaratılması için yasal ve diğer düzenlemelerin yapılması. İçermesi gerekenler: Ulusal nitelikler çerçevesinde dahil olan esnek öğrenme yollarını özendirecek belirli önlemler Katılımı genişletmesi amaçlanan giriş gereksinimlerinde esneklik Farklı öğrenci gruplarının ihtiyaçlarını karşılayacak esnek öğretim yöntemleri Daha fazla katılımı kolaylaştıran programların modüler yapısı. 40
5. Ortak Dereceler Ortak derecelerin oluşturulması ve tanınması* * 2009 Bologna Durum Değerlendirme (Stocktaking) Raporu 41
5. Ortak Dereceler Ortak derecelerin oluşturulması ve tanınması TÜRKİYE DE: Yükseköğretim kurumları nın yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarıyla Ortak Eğitim ve Öğretim Programları oluşturması ile ilgili yönetmelik Yükseköğretim Kurulu tarafından 20 Aralık 2006 tarihinde kabul edilmiştir. AMACI: Türkiye deki Yükseköğretim Kurumları nın yurt dışındaki yükseköğretim kurumları ve diğer kuruluşlarla işbirliği tesis ederek önlisans, lisans ve lisansüstü programlarında yürütecekleri uluslararası ortak eğitim ve öğretim programlarının işleyişine ilişkin usul ve esasları düzenlemeyi amaçlamaktadır. 42
5. Ortak Dereceler Ortak derecelerin oluşturulması ve tanınması TÜRKİYE DE: Üniversitelerin Son Üç Yılda Yurt Dışındaki Üniversiteler ile Gerçekleştirmiş Oldukları Ortak Program Sayıları * * BUUT 6. Dönem Projesi Anketi 43
Üniversitelerin Stratejik Planlarında Uluslararasılaşma ve Bologna Sürecine İlişkin Strateji, Hedef ve Faaliyetleri* * BUUT 6. Dönem Projesi Anketi 44
İlginiz için teşekkür ederim... 45