MESANENİN KÜÇÜK HÜCRELİ KARSİNOMU SMALL CELL CARCINOMA OF THE URINARY BLADDER



Benzer belgeler
İNVAZİF MESANE KANSERİNDE ORGAN KORUYUCU TEDAVİLER METASTATİK MESANE KANSERİNİN TEDAVİSİ

AKCİĞERİN NÖROENDOKRİN TÜMÖRLERİ. Doç. Dr. Mutlu DEMİRAY Bursa Medical Park Hastanesi

Yediyüzyetmişiki Akciğer Kanseri Olgusunda Cilt Metastazı: 5 Yıllık Deneyimin Analizi

MESANE KORUYUCU YAKLAŞIM. Dr. Deniz Yalman Ege Ü.T.F. Radyasyon Onkolojisi A.D.

SEMİNOM-DIŞI TESTİS TÜMÖRLERİNİN TEDAVİSİNDE RADYOTERAPİ. Doç. Dr. Mert Saynak

SİNDİRİM SİSTEMİ KANSERLERİNDE ONKOLOJİK TEDAVİ. Prof. Dr. Evin Büyükünal Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İç Hastalıkları. ABD Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı

EVRE I SEMİNOM DIŞI TÜMÖRLERE YAKLAŞIM

Evre I Seminom Dışı Testis Tümörlerinde (NSGHT) Tedavi

AZ DİFERANSİYE TİROİD KANSERLERİ. Prof. Dr. Müfide Nuran AKÇAY Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı ERZURUM

Paratiroid Kanserinde Yönetim İzmir den Üç Merkezli Deneyim

Adrenokortikal Karsinom Tek merkezin 10 yıllık deneyimi

mrcc Tedavisinde Olgular Eşliğinde Tartışma

Primeri Bilinmeyen Aksiller Metastazda Cerrahi Yaklaşım. Dr. Ali İlker Filiz GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi Genel Cerrahi Servisi

İnvaziv Mesane Kanserinde Radikal Sistektomi + Lenfadenektomi, Neoadjuvan ve Adjuvan Kemoterapi. Dr. Öztuğ Adsan

Dr. Fatma PAKSOY TÜRKÖZ Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji

Ulusal Akciğer Kanseri Kongresi İleri Evre Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanserlerinde Neoadjuvan Tedavi Sonrası Pulmoner Rezeksiyon Sonuçlarımız

Mesane Kanseri Olgu Tartışmaları Dr. Sümer Baltacı

Böbrek Tümörlerinin Prognostik Kategorizasyonu

KÜRATİF TEDAVİ SONRASI PSA YÜKSELMESİNE NASIL YAKLAŞALIM? Doç. Dr. Bülent Akduman Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji A.D.

ERKEN EVRE İNVAZİV MESANE KANSERİNDE SİSTEMİK TEDAVİ. Kazım UYGUN Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı

20. ULUSAL KANSER KONGRESİ Nisan 2013

Küçük Hücreli Akciğer Kanserinde Cerrahinin Yeri Var mı? Dr.Ali Kılıçgün Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tıp Fakültesi

MESANE KANSERİ TEDAVİSİNDE RADİKAL SİSTEKTOMİ VE KEMOTERAPİ İLE TRANSÜRETRAL REZEKSİYON VE KEMOTERAPİ SONUÇLARI

Safra Yolları Kanserlerinde SistemikTedaviler. Dr.M.Oktay TARHAN İzmir K.Ç.Ü. Atatürk E.A.H. Tıbbi Onkoloji Kliniği

Vaka Eşliğinde Güncel Pratik Yaklaşım: Oligometastatik Meme Kanserine Yaklaşım. Prof. Dr. Feyyaz ÖZDEMİR K.T.Ü Tıbbi Onkoloji B.D.

Kemik tümörleri. Dr Canfeza Sezgin EÜTF Tıbbi Onkoloji BD

Küçük Hücreli Akciğer Kanserlerinde Radyoterapi. Dr. Meltem Serin

İNTERAKTİF VAKA TARTIŞMASI

Prof. Dr. Yaşar BEDÜK Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi

Dr. Zeynep Özsaran. E.Ü.T.F. Radyasyon Onkolojisi AD

MİDE KANSERİNDE APOPİTOZİSİN BİYOLOJİK BELİRTEÇLERİNİN PROGNOSTİK ÖNEMİ

Düşük Riskli Diferansiye Tiroid Kanserlerinde RAİ Tedavisi

Yeni Üroloji Dergisi - The New Journal of Urology 2018; 13 (3): 10-15

YÜZEYEL MESANE TÜMÖRLERİNDE RİSK GRUPLARINA GÖRE TEDAVİ. Dr.Bülent Soyupak Ç.Ü.Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı. Üroonkoloji Derneği

ERKEN LOKAL NÜKS GELİŞEN VULVA KANSERİ: OLGU SUNUMU

AMELİYAT SONRASI TAKİP/ NÜKSTE NE YAPALIM? Dr. Meral Mert

Osteosarkom Tedavisinde Neoadjuvan Tedavi. Dr. Bülent Yalçın 5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi, Mart 2014 Susesi Otel, Antalya

Dr. Mert Altınel Türkiye Yüksek İhtisas EA Hastanesi ÜST ÜRİNER SİSTEM ÜROTELYAL KARSİNOMUNDA LAPAROSKOPIK TEDAVİ

ÜST ÜRİNER SİSTEM KANSERLERİNDE GÖRÜNTÜLEMENİN ÖNEMİ

Vaka Takdimleri. Prof.Dr. Kemal SARICA. Yeditepe Üniveristesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı

HİPOFARİNKS KANSERİ DR. FATİH ÖKTEM

Erken Evre Mide Kanserine Yaklaşım. Adjuvan Kemoterapi. Prof. Dr. N. Faruk AYKAN İstanbul 2004

ERKEN TEK DOZ İNTRAVEZİKAL İNSTİLASYON

Mide Kanseri Tanısı Olan Hastalarda Lenf Nodu Tutulum Oranı ve Sağkalım İlişkisi

Ümmügül Üyetürk Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Tıp Fakültesi,İç Hastalıkları AD, Tıbbi Onkoloji BD, BOLU

OLGU SUNUMU. Dr. Furkan DURSUN GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi TÜD KUZEY MARMARA ŞUBESİ AYLIK BİLİMSEL TOPLANTISI

EAU kılavuzu NCCN Dr. Şeref Başal GATA Üroloji AD

Merkel Hücreli Karsinom

AKCİĞER KANSERİNDE TEDAVİ

XVII. ULUSAL KANSER KONGRESİ

Üst Üriner Sistem Ürotelyal Tümörlerinde Prognoza Etki Eden Faktörler: 15 Yýllýk Klinik Deneyimimiz

MEME PATOLOJİSİ SLAYT SEMİNERİ

Tanı: Metastatik hastalık için patognomonik bir radyolojik. Tek veya muitipl nodüller iyi sınırlı veya difüz. Göğüs Cerrahisi Hasan Çaylak

Küçük hücreli prostat karsinomu: Olgu sunumu ve literatür değerlendirmesi

KEMOTERAPİ NEOADJUVANT VE ADJUVANT UYGULAMALAR. Doç.. Dr. Murat BOZLU Üroloji Anabilim Dalı 8 MART ANTAKYA

Rekürren/Metastatik Baş Boyun Kanserleri Tedavisinde Son Gelişmeler

2016 by American Society of Clinical Oncology. Amerikan Klinik Onkoloji Cemiyeti (ASCO) İnvaziv Servikal Kanser Yönetimi

Kolorektal Adenokarsinomlarda Tümör Tomurcuklanmasının Kolonoskopik Biyopsi ve Rezeksiyon Materyalleri Arasındaki Uyumu

Lokal İleri Evre Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanseri Tedavisi

MAKALE YORUM. Dr. Cavit Can, Dr. Barbaros Başeskioğlu Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Üroloji Anabilim Dalı, Eskişehir

Lokal Hastalıkta Hangi Hasta Opere Edilmeli? Doç. Dr. Serdar Akyıldız E ge Ü n i v e r sitesi Tı p Fakültesi K B B Hastalıkları Anabilim D a l ı

Nazofarenks Kanseri Tedavisinde Üç Farklı İndüksiyon Rejiminin Retrospektif Değerlendirilmesi (CF vs DC vs DCF )

Coğrafi temel yaklaşım farklılıkları

Cerrahi Dışı Tedaviler

Evre III KHDAK nde Radyoterapi

Serviks Kanserinde Fertilite Koruyucu Tedavi

Vaka Sunumu Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanserinde(KHDAK) Hedefe Yönelik Tedavi Seçenekleri

Meme Olgu Sunumu. Gürdeniz Serin. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı. 3 Kasım Antalya

Doç. Dr. Ahmet ALACACIOĞLU

Akciğer Kanserinde Evreleme SONUÇ ALGORİTMİ

Mesane Tümöründe Klinik Evrelemede Kullanılan Görüntüleme Yöntemleri

Karsinoid Tümörler Giriş Sınıflandırma: Göğüs Cer rahisi rahisi Göğüs Cer Klinik:

BİRİNCİL KEMİK KANSERİ

OVER KAYNAKLI MALİGN MİKST MÜLLERİAN TÜMÖRLERDE TEDAVİ YAKLAŞIMI. Mustafa ÖZGÜROĞLU Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı

Dev Karaciğer Metastazlı Gastrointestinal Stromal Tümör Olgusu ve Cerrahi Tedavi Serüveni

ÜROTELYAL HÜCRELİ KANSERLERİNDE FOKAL SKUAMÖZ VE GLANDÜLER DİFERANSİYASYON İLE YAYGIN SKUAMÖZ VE GLANDÜLER DİFERANSİYASYONUN KLİNİK ÖNEMİ

Klasik Hodgkin Lenfoma Vakalarında PD-L1 Ekspresyonunun Sıklığı, EBV ile İlişkisi, Klinik ve Prognostik Önemi

TTOD MEME KANSERİ GÜNCELLEME KURSU HAZİRAN 2015 İSTANBUL 08:25-08:30 Açılış 08:00-08:30 Pratiği değiştiren çalışmalar. (salonda kahvaltı ile)

MEME KARSİNOMLARINDA GATA 3 EKSPRESYONU VE KLİNİKOPATOLOJİK PARAMETRELER İLE İLİŞKİSİ

Akciğer Kanserini Hangi Evrede Yakalıyor ve Nasıl Tedavi Ediyoruz?

İnvaziv mesane tümörünün günümüzdeki standart tedavisi radikal. Mesane tümörlerinde neoadjuvan ve adjuvan kemoterapi DERLEME

Tiroid Papiller Kanserde Güncel Kanıtlar ve Gerçekler. Kılavuzlara göre Ameliyat Stratejisi Değişti mi?

2. MUĞLA MULTİDİSİPLİNER ONKOLOJİK ARAŞTIRMALAR SEMPOZYUMU. ""Her Yönü ile Kanserde Tartışmalı Konular"" (MORE 2018) 05 Ekim 2018 CUMA


METASTATİK KÜÇÜK HÜCRELİ DIŞI AKCİĞER KANSERİ TANISI SAĞKALIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Göğüs Cerrahisi Alkın Yazıcıoğlu. Journal of Clinical and Analytical Medicine Göğüs Cerrahisi

Rektum Kanseri Lokal Tümör Eksizyonu Radikal Bir Girişim midir?

Göğüs Cerrahisi Kuthan Kavaklı. Göğüs Cerrahisi. Journal of Clinical and Analytical Medicine

METASTATİK MESANE CA DA TEDAVİ SIRALAMASI

Küçük Hücre-Dışı Akciğer Kanserinde Tanı ve Tedavi

TÜRK KOLON ve REKTUM CERRAHİ DERNEĞİ ANALKANS

Dr. Metin ÖZKAN Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji BD Kayseri. 5. TTOK-2014 Antalya

5. SINIF DERS NOTLARI MESANE TÜMÖRLERİ. Doç. Dr. Yaşar BOZKURT

Dr Ercan KARAARSLAN Acıbadem Üniversitesi Maslak Hastanesi

Vücutta dolaşan akkan sistemidir. Bağışıklığımızı sağlayan hücreler bu sistemle vücuda dağılır.

Polipte Kanser. Dr.Cem Terzi. Dokuz Eylül Üniversitesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı Kolorektal Cerrahi Birimi

AKCİĞER KANSERİ TANISI KONULDUKTAN SONRA NE YAPILIR HASTA NASIL TAKİP VE İDARE EDİLİR

Meme Kanseri Cerrahisinde İntraoperatif Değerlendirme Ne kadar güvenebiliriz?

Meme ve Over Kanserlerinde Laboratuvar: Klinisyenin Laboratuvardan Beklentisi

MESANENİN NON-TRANSİSYONEL HÜCRELİ KANSERLERİ NON-TRANSITIONAL CELL CARCINOMA OF THE BLADDER

Transkript:

ÜROONKOLOJİ/Urooncology MESANENİN KÜÇÜK HÜCRELİ KARSİNOMU SMALL CELL CARCINOMA OF THE URINARY BLADDER Yusuf KİBAR*, Yaşar ÖZGÖK*, Serdar GÖKTAŞ*, Okan KUZHAN**, Lütfü TAHMAZ*, A.Fuat PEKER* * Gülhane Askeri Tıp Akademisi Üroloji Anabilim Dalı, ANKARA ** Gülhane Askeri Tıp Akademisi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı, ANKARA ABSTRACT Introduction: Small cell carcinoma of the bladder is a rare entity characterized clinically by an aggressive behavior with a high incidence of systemic metastases. We report the clinicopathologic findings of five cases. Materials and Methods: We reviewed five consecutive patients with small cell carcinoma of the bladder treated at our clinic. In each case, the following clinical data were recorded: age, sex, presenting symptoms, endoscopically determined location of the tumor, clinical staging, treatment, follow-up and outcome. Results: There were four male and one female patients, age range 47 to 71 years, mean 57.6 years. The clinical presentation was not different from conventional transitional cell carcinoma, with hematuria being the most frequent complaint (four cases). Microscopic examination revealed oat cells in all cases. At the time of diagnosis, the tumors were staged as T3bN0M0 in three cases and T2N0M0 in two cases. Primary therapy consisted of radical cystectomy and chemotheraphy in all cases. Four patients died of progressive disease, with survival from the time of diagnosis ranging from seven to 16 months (mean, 12.2 months). Conclusion: Our study shows that primary small cell carcinoma of the urinary bladder is as aggressive as its pulmonary counterpart and the overall prognosis of this tumor is very poor. The management that seems to give a better survival is the combination of radical cystectomy and chemotherapy. Key words: Small cell carcinoma, bladder ÖZET Mesanenin küçük hücreli karsinomu, yüksek sistemik metastaz insidansı ile klinik olarak saldırgan bir davranış ile karakterize nadir bir antitedir. Biz beş olgunun klinikopatolojik bulgularını sunuyoruz. Kliniğimizde mesanenin küçük hücreli karsinomu nedeniyle tedavi edilen beş hastayı yeniden gözden geçirdik. Her vakanın yaş, seks, başvuru semptomları, tümörün endoskopik olarak tespit edilen yerleşimi, klinik evresi, tedavi, takip ve sonuçları kaydedildi. Dört erkek ve bir bayan hastanın yaş aralığı 47-71 ve ortalama yaşları 57.6 idi. Klinik başvuru konvansiyonel değişici epitel hücreli karsinomdan farklı değildi ve hematüri en sık şikayet olarak saptandı (4 hasta). Mikroskobik incelemede, bütün olgularda yulaf hücrelerden oluşan tümör görüldü. Teşhis anında tümörler, 3 olguda T3bN0M0 ve 2 olguda T2N0M0 olarak evrelendirildi. Bütün vakalarda primer tedavi, radikal sistektomi ve kemoterapi idi. Dört hasta, teşhis anından itibaren 7-16 ay (ort. 12.2 ay) içinde metastatik hastalık nedeniyle öldü. Çalışmamız, mesanenin primer küçük hücreli karsinomunun akciğerdeki eşdeğeri gibi saldırgan olduğunu ve hastalık seyrinin kötü olduğunu göstermektedir. Tedavi seçenekleri radikal sistektomi, kemoterapi, sistektomi ve kemoterapinin kombinasyonu ve radyoterapidir. Anahtar Kelimeler: Küçük hücreli karsinom, mesane GİRİŞ Küçük hücreli karsinom (KHK) en sık akciğerde ortaya çıkar ve bütün akciğer malinitelerinin %25 ini oluşturur. Bununla birlikte, KHK toraks dışından da kaynaklanabilir. Primer toraks dışı KHK, farinks, larinks, özefagus, mide, ince bağırsak, tükürük bezleri, pankreas, deri, meme, serviks, vajina, böbrekler, üreterler, prostat ve mesaneyi içeren farklı organlarda bildirilmiştir 1. Mesanenin KHK si ender görülen bir tümördür. Akciğer kaynaklı KHK gibi mesanenin KHK si de biyolojik Dergiye Geliş Tarihi: 15.10.2005 olarak saldırgandır. Genellikle ileri evrede karşılaşılır ve invaziv ürotelyal (değişici epitel hücreli) kanserden daha hızlı ilerler 2. Primer akciğer dışı KHK, akciğer KHK si ile benzer mikroskobik ve immünohistokimyasal özellikleri paylaşır. Bu hastalık hakkında halen bilgilerimiz sınırlıdır. Beş hastalık bu serimizde mesanenin küçük hücreli karsinomunun klinik ve patolojik özelliklerini ve hasta sağkalımına etkisini inceledik. Yayına Kabul Tarihi: 17.02.2006 (Düzeltilmiş hali ile) Türk Üroloji Dergisi: 32 (1): 25-29, 2006 25

KİBAR Y., ÖZGÖK Y., GÖKTAŞ S., KUZHAN O., TAHMAZ L., PEKER A.F. GEREÇ ve YÖNTEM 1996 ve 2004 yılları arasında mesanenin KHK si saptanan toplam 5 hastanın bilgilerine ulaşıldı. Her olgu için; yaş, cinsiyet, başvuru semptomları, endoskopik olarak tespit edilmiş tümör yerleşimi, klinik evre, mevcut ise lenf nodu tutulumu, mevcutsa metastaz, tedavi, takip ve sonuç bilgileri kaydedildi. İlk başvuru şikayeti, 4 hastada makroskobik hematüri ve 1 hastada dizüri idi. Bütün hastalara rutin kan analizleri, akciğer grafisi ve intravenöz ürografi yapıldı. Bütün vakalara genel anestezi altında transüretral rezeksiyon yapıldı. Hastalarımızda lenf nodu tutulumu ve radyolojik değerlendirmede metastaz saptanmadı. Radikal sistektomi sonrasında, bütün hastalar adjuvan çoklu kemoterapi aldı (4 kür; Sisplatin 25 mg/m² x 3 gün ve etoposid 100 mg/m² x 3 gün). Hastalara radyoterapi uygulanmadı. Radikal sistektomi ameliyatından sonra, hastalar takip periyodunda biyokimyasal analizler, akciğer grafisi ve abdominopelvik bilgisayarlı tomografi ile değerlendirildi. Toplam sağkalım, teşhis zamanından ölüm zamanına veya son takip muayenesine kadar geçen süre olarak belirlendi. BULGULAR Hastaların teşhis anındaki ortalama yaşları 61,5 yıl (57-71) olup, 4 ü erkek ve 1 i bayan idi. Teşhis anında üç hasta T2N0M0 ve iki hasta T3bN0M0 evresinde olup hastaların hiçbirinde yüzeyel hastalık saptanmadı. Sistoskopi ile 3 hastada mesane sağ yan duvarda ve 2 hastada sol yan duvarda tümör görüldü. Bütün hastalara radikal sistektomi ameliyatı ve lenf nodu örneklemesi yapıldı. Hasta özellikleri Tablo 1 de gösterilmiştir. Hastaların ortanca sağkalımı 13 ay idi. Teşhis anından itibaren 7-17 aylık (ort. 12.2 ay) takip periyodunda 4 hasta metastatik hastalık nedeniyle öldü. Mikroskobik incelemede tümörler Dünya Sağlık Örgütü nün küçük hücreli karsinom için konulan histolojik tanı kriterlerini yerine getirdi 3. Özet olarak, tümörler azalmış sitoplazma, hiperkromatik boyanan, granüler yoğun kromatin ve kaybolmuş veya görülmeyen nükleolus ile yuvarlakoval çekirdeğe sahip hücrelerden oluşan küçük hücrelerden oluşmakta idi (Resim 1 ve 2). Bütün tümörlerde mitotik aktivite artmıştı ve Azzopardi artefaktı gözlendi. İki hastada Değişici Epitel Hücreli karsinom ile kombine histolojik görünüm saptandı. Bütün olgularda nekroz görüldü. TARTIŞMA Mesanenin KHK si biyolojik davranış, mikroskobik, yapısal ve immunohistokimyasal özellikleri açısından akciğerin KHK sine benzer. Akciğer dışı KHK ler ender olarak mesaneden kaynaklanır ve tüm mesane malinitelerinin %0.48-1 ini oluşturur 4. Tanı genellikle hemotoksilen-eosin boyama ile konur. Elektron mikroskobunda, hücrelerde nörosekretuar tanecikler görülür 5. Nöron spesifik enolaz (NSE), Chromogranin ve synaptophysin ile özel immünohistokimyasal boyama, KHK nin lenforetiküler tümörler gibi benzer görünen tümörlerden ayırmak için değerlidir. Ayrıca, NSE nin serum düzeylerinin izlenmesi, KHK li hastaların sistemik kemoterapiye cevabını ölçmede ek bir fayda sağlayabilir 6. Mesanenin KHK sinin histogenezi ve kökeni belirsizdir. Ancak, daha yaygın olan teoriye göre; tümör değişik kanser tiplerinin öncüsü kabul edilen multipotent kök hücrelerden köken alabilir. Bu kök hücreler normal ve metaplastik mesane mukozasında gösterilmiştir. Benzer farklılaşmamış hücreler değişici epitelin bazal hücre tabakasında da gösterilmiştir. Tümör hücreleri bazen nöroendokrin diferensiyasyon ile KHK ye dönüşmektedir. Mesanenin KHK sinin ürotelyal karsinom ile birlikte sık görülmesi (%50 den fazla), KHK nin bir nöroendokrin öncü hücreden değil, bir ürotelyal kök hücreden köken alabileceğini göstermektedir 7. Tablo 1. Beş hastanın demografik özellikleri Hasta Yaş Cinsiyet Başvuru Takip Evre Tedavi Takip Periyodu (Ay) Semptomu Sonucu 1 57 E Hematüri T2N0M0 RS+KT 7 HBY 2 74 E Hematüri T3N0M0 RS+KT 11 Ö 3 68 E Hematüri T3N0M0 RS+KT 17 Ö 4 59 E Hematüri T2N0M0 RS+KT 12 Ö 5 63 K Disüri T2N0M0 RS+KT 13 Ö RS: Radikal sistektomi; KT: Kemoterapi; HBY: Hastalık belirtisi yok; Ö: Hastalıktan ölüm 26

KÜÇÜK HÜCRELİ KARSİNOM (Small Cell Carcinoma) Resim 1. Küçük hücrelerden ve geniş nekrotik alanlardan oluşan hücreden zengin neoplazm (Hematoxilen-Eosin x50) Resim 2. Yüksek büyütmede atipik küçük hücrelerin kalıplaşmış görünümü. Alanın sağ tarafında nekroz görülmektedir (Hematoxilen-Eosin x200). Bu serideki yaş ve cinsiyet dağılımı, klinik ve demografik bilgilerde olduğu gibi, konvansiyonel değişici epitel hücreli karsinom ve daha önceki yayınlarla uyumludur. Mesanenin konvansiyonel ürotelyal karsinomuyla benzer olarak, bu tümörlerde de belirgin bir erkek cinsiyet baskınlığı (bu seride E:K oranı 4:1) mevcuttur ve 50 ile 90 yaşları arasında görülür. Hastalarımızın çoğu 60-70 yaşları arasında ve erkek idi. Diğer çalışmalarla benzer olarak, hastalarımızın çoğunluğu ileri evre hastalıkla başvurdu. Hastalar genellikle, büyük polipoid, ülserleşmiş ve derin invaziv tümörlere bağlı olarak makroskobik hematüri ile başvururlar. Önceki yayınlarda olduğu gibi, bu çalışmada da makroskobik hematüri en sık semptomdu ve hastaların %80 inde gözlendi 8,9. Ender olarak bu tümörlerin, ektopik hormon üretimi veya hiperkalsemi ile paraneoplastik sendromlarla ilişkili olduğu bilinmektedir 10. Hastalarımızın hiçbirinde paraneoplastik sendrom saptanmadı. Yazarlar en az 3 yıl süreyle her 3 ayda, belirgin mukozal anormallik olmasa dahi rasgele biyopsilerle birlikte sistoskopi yapılmasını önermektedir 7. Şüpheli mukozal lezyonlardan daima biyopsi alınmalı ve hastalık nüksü veya yeni primer malinite olasılığına yönelik olarak hematüri veya bölgesel ağrı gibi bulgular araştırılmalıdır. Histolojik tanıdan sonra, ileri hastalığı dışlamak için, bütün hastalara kemik sintigrafisi, göğüs ve abdominal bilgisayarlı tomografi yapılmalıdır. Nörolojik bulgular var ise beyin metastazlarını göstermek için beyin tomografisi yapılmalıdır 11. Yükselen LDH, hastalık nüksünü tahmin etmede tümör belirteci olarak kullanılabilir. Aynı çerçevede, kötü farklılaşan nöroendokrin kanserler tipik olarak %80 den daha fazla MIB 1 proliferasyon endeksi (KI 67) göstermektedir 2. Mesanenin KHK si, değişici epitel hücreli kanserden farklı olarak, geniş tabanlı, genellikle ülserleşmiş ve 4-10 cm lik intramural kitle olarak görülür. KHK, prostat kaynaklı ise teşhis zorluğu ortaya çıkabilir 12. Bu vakalarda, normal görünen mesane mukozasının negatif sistoskopik muayenesi yardımcı olabilir. İlerlemiş lezyonlarda, prostat kaynaklı tümör mesaneye yayılabilir ve tümörün kaynağını belirlemek mümkün olamayabilir 13. Yüksek grade li değişici epitel hücreli kanserde tanı güçlüğü olabilir, fakat daha fazla sitolojik pleomorfizm, anizonükleoz ve çıkıntılı çekirdekçik ile hücre grupları veya kümeleri değişici epitel hücreli karsinomu karakterize etmede yardımcıdır. Mesanede KHK başka bir organdan, özellikle akciğerden kaynaklanan metastazla karıştırılabilir. Kli- 27

KİBAR Y., ÖZGÖK Y., GÖKTAŞ S., KUZHAN O., TAHMAZ L., PEKER A.F. nik olarak, akciğerin KHK si ender olarak mesaneye semptomatik metastaz yapar 14-16. Son yirmi yıldır, değişik prospektif randomize çalışmalarla bu hastalık için tedavi protokolleri yenilendi. Akciğerin KHK si ile diğer KHK lerin biyolojik olarak aynı kökenden olduğuna inanılmaktadır 17. Mesane veya diğer organ KHK si olan hastaların tedavi ve takibinde, akciğer KHK si için tedavi seçenekleri ile ilişkili bu durum önemlidir. Akciğer KHK si gibi mesane KHK sinin de ilk tedavi seçeneği sistemik kemoterapi olup cerrahi rezeksiyon tek başına küratif değildir 18. Klinik olarak tanı anında bir kanıt olmasa dahi metastazlar genellikle mevcuttur 19-21. Trias ve arkadaşlarının serisinde, evre T2a-T3a hastalığı olan 4 hastaya yalnız radikal sistektomi yapılmış ve hastalar sırasıyla 1, 2, 5 ve 10 uncu aylarda ölmüşlerdir 22. Lopez ve arkadaşları yalnız sistektomi yapılan 3 hasta bildirmişler ve bunlar 11, 13 ve 25 inci aylarda ölmüşlerdir 21. Günümüzde en iyi hastalıksız sağkalım için primer tümörün tamamen rezeksiyonunu takiben adjuvan kemoterapi önerilmektedir. Bazı merkezlerde, cerrahiye ek olarak (kemoterapi ile birlikte veya değil) radyoterapi denenmesine rağmen, diğer araştırmacıların meta-analizlerinde cerrahi (radikal sistektomi ve genişletilmiş lenfadenektomi veya transüretral rezeksiyon) ile saldırgan kombine kemoterapi standart tedavi seçeneğidir. Cerrahiye ek olarak kemoterapi uygulanmış 18 hastanın 13 ü 27 aylık ortalama sağkalım ile yayın anında sağ olarak bildirilmiştir 23,24. Grignon ve ark. radikal sistektomi ve adjuvan kemoterapi uyguladıkları 5 hastanın 34 aylık takip periyodunda sağ olduklarını ve sadece bir hastanın 36 ncı ayda rezidüel hastalığı olduğunu bildirdiler. Bu seride pür KHK si olan hastalara adriamisin, etoposid ve sisplatin ve KHK ile birlikte değişici epitel hücreli kanseri olan hastalar da metotreksat, vinkristin, doksorubisin (adriamisin) ve siklofosfomid (MVAC) tedavisi uygulanmış 19. Oesterling ve ark. sistoprostatektomiden sonra MVAC tedavisi alan karışık tümörü olan 2 hasta bildirmişlerdir. Her iki hasta da cerrahi sonrası 12 ve 30 uncu aylarda hastalıksızdı 25. Cheng ve ark. pelvik lenf nodu metastazı bulunan ve radikal sistoprostatektomi sonrasında MVAC ile tedavi edilen KHK li bir hasta bildirdiler. Hasta tedaviden sonra dokuzuncu yılda hastalıksızdı 17. Bununla birlikte hastaların çoğunun sonuçları kötüdür ve lokal tedavi genellikle yetersizdir. Biz de serimizdeki hastalara radikal sistektomi sonrasında 3 günlük 4 kür halinde Sisplatin (25 mg/m²) ve Etoposid den (100 mg/m²) oluşan adjuvan kemoterapi uyguladık. Hastalığın seyri başvuru anındaki tümör evresi ile ilişkilidir. Trias ve arkadaşlarının bildirdiği bir seride ortalama hasta sağkalımı bir yılın altında ve 5 yıllık veya daha fazla sağkalım belirsiz idi. Hastaların yarısından fazlasının başlangıçta lenf nodu, karaciğer ve kemik metastazı vardı 22. Holmang ve arkadaşlarının yayınladığı 22 hastalık bir seride lokalize hastalığı (pt2-4n 0 M 0 ) olan, tümör rezeksiyonu yapılmış 5/18 hastanın (%23) 6 yıl ve üzerinde uzun dönem hastalıksız sağkalımları mevcut idi 20. Bu ender görülen tümörün hızlı ve doğru tanısı, kemik ve karaciğer metastazına eğilimi ile ilerlemiş değişici epitel hücreli kanserden daha kötü hastalık seyri nedeniyle önemlidir. Organ sınırlı KHK, metastatik hastalığa göre biraz daha iyi sağkalıma sahiptir. Bu hastaların çok az bir kısmında (%19) organ sınırlı hastalık mevcuttur. Bir çalışmada, hastaların %80 inin (8/10 hasta) mesane sınırlı tümörü olup, teşhis anında ekstrapelvik hastalığı olmayan bütün vakaların 5 yıllık tüm sağkalım oranı %8 olarak hesaplanmıştır 4. Uzun süreli hastalıksız sağkalımların çoğunluğu başlangıçta sınırlı hastalığa (pelvis dışı yayılım yok) sahip ve kombine tedavi modalitesi ile tedavi edilmiştir. Organ sınırlı tümörler (T1 ve T2) ve metastatik hastalığı olanlar (T3 ve T4) için 1 yıllık hastalığa bağlı sağkalım oranları sırasıyla %58 ve % 25 dir. Sved ve ark. bütün yayınlanan mesane KHK li hastaları topladılar ve farklı tedavi şemalarının izlendiği 123 hastalık bu seride sistektomi ile kemoterapi kombine edilen 18 hastada ortalama sağkalımın 27 ay olduğunu bildirdiler 2. Saldırgan davranışına rağmen mesane KHK sinin, kemoterapi ve radyoterapi kombinasyonuna iyi cevap verdiği bilinmektedir. Lenf nodu metastazı olanlarda kemoterapinin bazı formları, özellikle metotreksat, vinblastin, doksorubisin ve sisplatin, remisyon sağlamada başarılıdır. İlerlemiş tümörü olan hastalar için ne cerrahi rezeksiyonun ne de radyoterapinin bir etkinliği vardı. Radyoterapi ve kemoterapinin birlikte kullanılmasıyla, uzun dönem sağkalımla ilgili değişik yayınlar olmasına rağmen, mesane KHK tedavisinde tek başına radyoterapinin sonuçları kötüdür. 28

KÜÇÜK HÜCRELİ KARSİNOM (Small Cell Carcinoma) Aynı zamanda, sadece TUR ile ilgili sonuçlar da beklendiği üzere kötüdür 8,12,22. SONUÇ Mesanenin primer KHK si, yüksek sistemik metastaz insidansı ile klinik olarak saldırgan davranışla karakterize ender bir antitedir. Tedavide radikal sistektomi ile birlikte kemoterapi kombinasyonuna rağmen sağkalım oranları yüz güldürücü değildir. Sağkalımdaki iyileşme, tanıda kullanılacak yeni moleküler belirleyicilerin bulunmasına ve yeni tedavi modelitelerine bağlıdır. KAYNAKLAR 1- Dahm P, Gschwend JE. Malignant non-urothelial neoplasms of the urinary bladder: A review. Eur Urol; 44: 672-681, 2003. 2- Sved P, Gomez P, Manoharan M, Civantos F, Soloway MS: Small cell carcinoma of the bladder. BJU; 94: 12-17, 2004. 3- Mostofi FK, Davis CJ, Sesterhen IA: WHO histologic typing of urinary bladder tumors. Berlin: Springer, 1999 4- Lohrisch C, Murray N, Pickles T, Sullivan L: Small cell carcinoma of the bladder. Cancer; 86: 2346-2352, 1999. 5- Ali SZ, Reuter VE, Zakowski M: Small cell neuroendocrine carcinoma of the bladder. A clinicopathologic study with emphasis on cytologic features. Cancer; 79: 356-361, 1997. 6- Iczkowski KA, Shanks JH, Allsbrook WC, Lopez- Beltran A, Pantazis CG, Collins TR, Wetherington WR & Bostwick DG: Small cell carcinoma of urinary bladder is differentiated from urothelial carcinoma by chromogranin expression, absence of CD44 variant 6 expression, a unique pattern of cytokeratin expression, and more intense ɣ-enolase expression. Histopathology; 35: 150, 1999. 7- Cheng L, Pan CX, Yang XJ, Lopez-Beltran A, Mac- Lennan GT, Lin H, Kuzel TM, Papavero V, Tretiakova M, Nigro K, Koch MO, Eble JN: Small cell carcinoma of the urinary bladder: A clinicopathologic analysis of 64 patients. Cancer. 101: 957-62, 2004. 8- Matsui Y, Fujikawa K, Iwamura H, Oka H, Fukuzawa S and Takeuchi H: Durable control of small cell carcinoma of the urinary bladder by gemcitabine and paclitaxel. Int J Urol; 9: 122, 2002. 9- Kanat O, Evrensel T, Adim SB, Yavascaoglu I, Kurt E, Demiray M, Gonullu G, Manavoglu O: Small cell carcinoma of the urinary bladder. A clinicopathologic study of five cases. Tumor. 89: 328-30, 2003. 10- Abbas F, Civantos F, Benedetto P, Soloway MS: Small cell carcinoma of the bladder and prostate. Urology. 46: 617-30, 1995. 11- Kim JC: CT features of bladder small cell carcinoma. Clin Imaging. 28: 201-5, 2004. 12- Oblon DJ, Parsons JT, Zander DS, Wajsman Z: Bladder preservation and durable complete remission of small cell carcinoma of the bladder with systemic chemotherapy and adjuvant radiation therapy. Cancer. 15; 71: 2581-4, 1993. 13- Dalpiaz O, al Rabi N, Galfano A, Martignoni G, Ficarra V, Artibani W: Small cell carcinoma of the bladder: A case report and a literature review. Arch Esp Urol. 56: 197-202, 2003. 14- Munoz VD, Garcia-Miralles GR, Amengual AI, Benejam GJM: Small cell carcinoma of the bladder. Report of a new case and review of the literature. Actas Urol Esp. 26: 811-5, 2002. 15- Herrera PJ, Barragan CJM, Galan VJJ, Hoyos FC, Pierna MJ, Isusquiza GI: Oat cell carcinoma of the bladder. Actas Urol Esp. 26: 290-2, 2002. 16- Yamaguchi T, Imamura Y, Shimamoto T, Kawada T, Nakayama K, Tokunaga S, Yasuda M: Small cell carcinoma of the bladder. Two cases diagnosed by urinary cytology. Acta Cytol. 44: 403-9, 2000. 17- Cheng C, Nicholson A, Lowe DG, Kirby RS: Oat cell carcinoma of urinary bladder. Urology. 39: 504-7, 1992. 18- Yu DS, Chang SY, Wang J, Yang TH, Cheng CL, Lee SS, Ma CM: Small cell carcinoma of the urinary tract. Br J Urol. 66: 590-5, 1990. 19- Grignon DJ, Ro JY, Ayala AG, Shum DT, Ordonez NG, Logothetis CJ, Johnson DE, Mackay B: Small cell carcinoma of the urinary bladder. A clinicopathologic analysis of 22 cases. Cancer. 69: 527-36, 1992. 20- Holmang S, Borghede G, Johansson SL: Primary small cell carcinoma of the bladder. A report of 25 cases. J Urol 153: 1820-1822, 1995. 21- Lopez JI, Angulo JC, Flores N, Toledo JD: Small cell carcinoma of the urinary bladder. A clinicopathological study of six cases. Br J Urol. 73: 43-9, 1994. 22- Trias I, Algaba F, Condom E, Espanol I, Segui J, Orsola I, Villavicencio H, Garcia Del Muro X: Small cell carcinoma of the urinary bladder. Presentation of 23 cases and review of 134 published cases. Eur Urol; 39: 85-90, 2001. 23- Bastus R, Caballero JM, Gonzalez G, Borrat P, Casalots J, Gomez de Segura G, Marti LI, Ristol J, Cirera L: Small cell carcinoma of the urinary bladder treated with chemotherapy and radiotherapy: Results in five cases. Eur Urol; 35: 323-6, 1999. 24- Mackey JR, Heather-Jane AU, Hugh J, Venner P: Genitourinary small cell carcinoma: Determination of clinical and therapeutic factors associated with survival. J Urol; 159: 1624-1629, 1998. 25- Oesterling JE, Brendler CB, Burgers JK, Marshall FF, Epstein JI: Advanced small cell carcinoma of the bladder. Successful treatment with combined radical cystoprostatectomy and adjuvant methotrexate, vinblastine, doxorubicin and cisplatin chemotherapy. Cancer. 65: 1928-36, 1990. 29