BİR AMERİKAN MUTFAĞININ TERTİBATI T" ': - 'j'c: yarayabilecek bir mutfak olması için birçok sebepler vardır. Onıı kendi mutfağınızla mukayese ediniz, yeni bir ev yaptırır veya mutfağınızda tadilât yaparsanız bu noktaları da göz önünde bulundurunuz. obeautiful house» Dergisinden (Şekil: 1) Bol mikdarda gün ışığı alır. Geceleri mükemmel surette aydınlatılır. Baştan aşağı güzel renkli olan eşya içinde çalışmak bir zevktir. Dayanıklı, kolay kolay hasara uğramayan, temizlenmesi gayet kolay döşemeleri, dolapları, çalışacak duvar masaları vardır. Havagazı fırını, üzerinde çalışılan kısmın altında yapılmıştır. Dolaplardaki gözler ve çekmeceler parlak ve temizdirler, yerlerinde hafifçe kayarak çok çabuk açılır ve kapanırlar, içlerinde mutfak âlât ve edevatı vardır. Otomatik olarak işleyen bulaşık yıkama ve kurulama makineleri vardır. Küveti ve musluğu da dahil olduğu halde ayrıca bir içki kısmı ve dolabı vardır. Gümüş takımlarının ve likörlerin anahtar ve kilidi vardır. Gümüşlerin rengini bozulmaktan koruyan, bölmeli hususî olarak yapılmış çekmeceler vardır. Karşılıklı dıvarlar hava cereyanına elverişli olarak yapılmıştır. Havalandırma aspiratörleri en münasip yerlere konulmuş olduğu gibi dumanları, kokuları, yağlı buharları alıp götürecek kadar kuvvetlidir. (Yağlı buharları temizleyen filtreler vardır.) (Şekil: 2)
(Şekil: 3) Keten örtülerin çekmeceleri sığ, takımların çekmeceleri derindir. Ev işlerinin düzenlenmesi için bir çalışma masası vardır. Pencere önündeki sandalyalaı- iş a- ralaı-ında oturulup dinlenilecek kadar rahattır. Burada kahvaltı etmek (veya geç vakti bir şeyler yemek için) güzel bir köşe vardır. Fazla gidip gelmemek için U şeklinde yapılmış bir yemek pişirme kısmı vardır. Büyük bir frijideri vardır, plâna göre kapısı doğru istikamete açılır. Âletler uzakta değil, kullanılacağı yerdedir. Temizliğe müteallik âlet ve edevatı saklayan üç dolap vardır; biri mutfakta, biri zemin katında, dolaşılan kısımda, biri de yukarı katta. Fazla yiyecek maddeleri için içinde ayrıca dolaplar vardır. Havalandırılan zerzevat gözleri vardır. Pasta yapmak ve kesmek için de bir tahta vardır. Sebzeleri evde dondurmak için bir âlet ve onları paket edecek malzeme koymak için bol bol yer vardır. (Şekil: 5) Az yürüyerek çalışabilen U şeklindeki yemek hazırlama kısmı (Şekil 1). Bu Amerikan futfağı beş esaslı işe yarar: yemek pişirmeye, yemeye, servis yapmaya, ev işlerini plânlamaya, fazla eşyayı ve yiyecekleri muhafaza etmeye bu beş kısım bilfiil birbirinden ayrılmış olmayıp güzel bir âhenk içindedir. Bir bütün teşkil eder. Bu iş için lâzım olan cihazlar işin tabiî seyrine göre firijiderlerdeıı yiyecek karıştırılan ve hazırlanılan yere, ocağa ve fırına, musluğa ve kap yıkama makinesine doğru gider. Bunların hepsini ayni yere sıralamak prensibi mutfağı hem
güzel gösterir, hem de işi kolaylaştırır. Uzun bir sıra halinde kabinelerin üstü her işi yapmaya elverişlidir. Bu kabineler muayyen maksatlar güdülerek evin birçok ihtiyaçlarım karşılamak üzere yapılmıştır. Bütün çini tabaklar, bardaklar, yassı gümüşler, gümüş servis parçalan, her gün kullanılan ve ziyafetlerde kullanılan keten sofra takımları hep burada dururlar. Kaz boynu musluklu derin bir küvet uzun sürahileri kokteyl karıştıran âleti, çiçek vazolarını yıkamaya veya doldurmaya elverişlidir. İşte burada içki karıştırmak, veya çiçekleri vazolara yerleştirmek isteyen bir kimsenin aşçının işine mani olmadan çalışabileceği bir yer vardır. Mutfakta yemek yenecek yer: Mutfakta böyle bir şey çok lüzumludur. Burada dört kişi oturarak yemek yiyebilirler. Hattâ altı veya sekiz kişi meselâ, sinemadan geldikten sonra burada oturup birşeyler yiyebilirler. Hattâ pencerenin önünde, duvarın üstüne yapılmış olan yere de rahatça oturabilirsiniz. Burada kauçuk yastıklar, bir okuma lâmbası, ve radyo vardır. Yerde, masanın altoda bir priz vardır. Elektrikle işleyen kahvedanhğı, ve ekmek kızartma makinesini kullanmaya yarar. Yol üstünde olmayan bu köşe en münasip yere, ocak fırm ile içki kısmı arasına konulmuştur. Alât ve edevat kullanılacağı yerlere konulmuştur. Birçok mutfaklarda lüzumsuz yere çok vakit ve enerji kaybolur, çünkü ne gibi âletlerin nerelerde kullanılacağı hesaba katılmamıştır. Halbuki bu mutfakta bir keyk veya meyvalı çörek yapmak için lâzım olan her şey bir araya konulmuştur. Karıştırıcı kaşıklar, kurabiye formaları, vesaire hep üst taraftaki çekmeceye konulmuştur. Keyk ve meyvalı çörek kapları dik olarak en alttaki göze yerleştirilmiştir. Ortadaki gözde hususî bir kabın içinde tel bir rafın üzerinde durmaktadır. Ekmek de keykin rafının altında durur. Elektrikle işleyen karıştırıcı âlet için lâzım olan şeyler de buradadır (Şekil 2). Burada âletin kendine mahsus bir yeri vardır. Açılıp kapanır bir rafın üzerinde durur, iş yapılmaya elverişli bir yüksekliktedir. Bir daktilografın masası üstündeki daktilo makinesinin rafı gibi. kullanılacağı zaman çekilir. Makinenin elektrik kordonu kabinenin içinde, elektriğe sokulduğu yer çekmecenin altındadır. Çörek ve keyk kapları, karıştırılacak kaşıklar hemen yanıbaşındadır. Üst taraftaki duvardaki dolapta her çeşit baharat ve tozlar vardır. Kolunuzu uzatarak hemen alır, yürümekten kurtulmuş olursunuz. Havalandırılan gözler: Kâğıt içindeki hazırlanmış sebzeler bu havalandırılmış çekmecelerde asla bozulmaz! Raylarda kayarak gidip gelen bu çekmeceler altından ve kapıdan hava- (Şekll: 6) 160 (Şekil: 7}
(Şekil: 9) landırılır, frijidere konulmayan bütün yiyecekler buralarda muhafaza edilir. Patates, soğan ve bunun gibi şeyler bu dolaplarda ve kolayca alınıp yıkanabilmesi için musluğun yarındadır. Soğutulacak yiyecekler frijiderin yanındadır. Bir şey karıştırmak için kâseler, ölçü kapları karıştırma yerinin hemen yanındadır (Şekil 3). Otomatik, bulaşık yıkayan ve kap kurutan Bu mutfakta bulaşık yıkamak çok basit bir iştir, içindeki çöpleri atılan muslukta çalkalanan kap yıkama makinesine doldurulur. Burada yıkandıktan sonra üç defa çalkalandıktan sonra bulaşıklar elektrikle makineler: kurutulur. Kapların yerleştirildiği yer üst tarafta bulunan bir kabinedir. Bu makinelerin üstündeki iş görmeye müsait yer ve musluğun küveti boyasız çelik kaplıdır. Bu maden hiç okside olmaz, boyanmaz, çizilmez, kırılmaz. Hafif ıslak bir bezle temizlenir. Işığı kontrol etmek için bu perdeler ya büsbütün kapatılır yanlara doğru çekilir. Dolabın içi çok güzel tanzirr. edilmiştir. yahut Bu dolabın içi, birçok mv.'<iaklarda boşu boşuna ziyan edilir. Çünkü tabaklar, çay fincanlar, ve fincan tabakları, bardaklar, gibi muhtelif boylardaki kaplar rastgele plânsız olarak konulup fazla yer kaplarlar. Burada ise kapların her birisi kendine mahsus yerlere konulur, el altından uzaklaşarak kırılmaları ihtimali a- zalır. Burada fincan tabakları alt kata konuluyor. Tabaklar, çıkarılıp sokulabilir alüminyum kaplardaki lâstikten oyuklarına sıkıca oturtulurlar. Resimde tabakların konulduğu yere dikkatle bakınız. Bu tabaklık amudî ve ufkî olarak birbiri üzerinde kayıp her boydaki tabakları tutmaya elverişli bir hale gelir. Bu sistem yerleştirmeyi kolaylaştırır, tabakların kırılmasını azaltır (Şekil 6). Kuvvetli bir vantilatör ocağın üzerine yerleştiril- Harareti, dumanı, yağlı buharları kokuları sessizce ve çabucak delikler vasıtasile dışarıya gönderir. Fırından çıkarak tavana doğru giden buharlar buradan hemen çıkarlar. Havayı filtre eden iki kısım sabunla temizlenmek üzere yerinden çıkarılarak yıkanabilir (Şekil 5). Kolayca görülebilmesi için müteharrik raflar vardır. Fırının yanında bulunan yarım daire halindeki müteharrik raflar birçok tencereleri içine alacak kadar derindir. Müteharrik olduklarından içindeki şeylerin görülmesi ve alınması kolaydır. Bunun üzerinde de kaşıklar yemek pişirme âletlerinin bulunduğu bir çekmece vardır. Bu kaşık ve saire gibi âletlerin bulunduğu üç çekmeceden birisidir. Diğerleri de musluk ve içkilerin bulunduğu kısımdadır. Sebebi de bir âlet ve lâzım olduğu için mutfağın öbür başma koşmamak içindir (Şekil 4). Büyük kapları göz önünden kaldırmak: Mutfak kabinelerinin sonunda bulunan bu yer (Devamı 166 ncı sayfada)
Baş tarafı 161 inci sayfada çarpmamak için yuvarlak olarak yapılmıştır. Burası hem yemek pişirilen, hem de yemek yenen yer için ö- teberi konacak bir yerdir. Sıcak çaydanlıklar veya mayiler burada zarar vermez. Kabinenin içine ara sıra kullanılan iri kaplar konur. Sıkma âleti, büyük bir kızartma tavası, elektrikle işleyen bazı âletler buradadır. Musluğu ve dolaplariyle birlikte ayrıca bir içki kısmı (Şekil 7): Bu eski zaman kilerine benzeyen ayrıca içki kilerinin bir takım meziyetleri vardır. Bir hayli geniş dolap ve çekmeceleri, hazırlanan şeyleri yaymak için geniş bir yeri kendine mahsus bir musluğu vardır. Bugünkü yaşayış tarzımıza göre içki kısmını mutfağa koymak ayrıca bir yer yapmaktan çok daha kullanışlıdır. Ayrı olmaktan ziyade bir bütün teşkil ederler. Onun bir kısmını da içki içilecek bir yer haline koymak doğru olur. Burada da hepsi bir arada, fakat içki kısmı bir köşede ve aşçının çalıştığı kısımdan uzaktadır. Burada kadehler tepsiler, ayrı ayrı raflarda likörler vardır ve kilitlenebilir. Yüksek raflarda kokteyl karıştırıcı, sürahi buzluklar, vesair yüksek boylu şeyler durur, sığ çekmecelerde tirbüşonlar, ezici âletler vesaire vardır. Buradaki küvetin ne kadar derin olduğunu görüyor musunuz? Musluğu da kaz boynudur. Vazo, kokteyl karıştırıcı gibi âletler buraya kolaylıkla sokularak kırılmak tehlikesi olmaksızın yıkanırlar. İcabeden yerler geceleri aydınlatılır (Şekil 8). Yerli kadeh dolabının cam kapısı ve camdan rafları sizin istediğiniz bir şeyi derhal bulmanıza yarar. Geceleri içeriden gelen bir ışık rafları ve musluğun yanlarını aydınlatır. Altta kadehlerin konduğu düz satıh termoplâstik denilen gayet sağlam, lâstiki leke tutmaz, temizlenmesi kolay, hiç bir şeyden müteessir olmaz bir maddeden yapılmıştır. Bu kısmm muhtelif dolap ve kilerleri işlerine tam bu işlere lâzım olan şeylerin konulmasına ne kadar elverişli yapılmış olduklarını gösteriyor. Sığ çekmeceler keten örtüler için, derin çekmeceler de gümüş takımlar içindir. Muhtelif boy ve şekillerdeki gümüş servis parçaları başlı başına bir problemdir. Çok defa şuraya buraya konularak toz içinde kalır, lâzım oldukları zaman temiz bulunmazlar. Aşağıdaki 28 cm. derinliğindeki çekmece büyük servis tabağını, sebze tabaklarını, sürahileri, bir eve lâzım olan bu gibi şeyleri muhafaza eder. Hem bu çekmecenin bir anahtarı vardır (Şekil 9).