Pediatrik Nörolojik modeller Prof. Dr. Semra Hız Kurul Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD Çocuk Nörolojisi BD
Pediatrik Nörolojik modeller Migren Modeli Epilepsi Modeli
Araştırma adı DENEYSEL MİGREN MODELİ OLUŞTURULAN ADOLESAN RATLARDA NİTRİK OKSİT SENTETAZ ENZİMLERİNİN İMMUNREAKTİVİTESİ VE SUMATRİPTANIN BU ENZİMLER ÜZERİNE ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI
Amaç Deneysel bir migren modeli kullanarak migren atağı esnasında adolesan ratların beyninde nitrik oksit sentetaz enzimlerinin immunreaktivitelerinin araştırılması ve sumatriptan tedavisinin nitrik oksit sentetaz enzimlerinin immunreaktivitelerine olan etkilerinin araştırılmasıdır
Çalışmada deneysel migren modeli oluşturmak üzere carrageenan kullanılmıştır
Carrageenan Sulfatlı bir polisakkarid Deneysel çalışmalarda aljezik bir ajan olarak kullanılmakta Proinflamatuvar hücreleri aktive ederek inflamasyona neden olur
Carrageenan (Sigma, St. Louis, MO, USA)
Carrageenanın elde edildiği Rhodophyceae sınıfı kırmızı deniz yosunu
Gereç ve yöntem Ağırlıkları 66-115 g arasında değişen, 2 aylık Wistar Albino suşu 21 erkek sıçan 1. Grup 1 (n=7): İntrasisternal kateterize edilen ancak carrageenan verilmeyen grup 2. Grup 2 (n=7): İntraperitoneal %0.9 serum fizyolojik uygulandıktan sonra intrasisternal kateterize edilip carrageenan uygulanan grup 3. Grup 3 (n=7): İntraperitoneal sumatriptan enjeksiyonu yapıldıktan sonra intrasisternal kateterize edilip carrageenan uygulanan grup
Sumatriptan Triptan grubu serotonin agonisti Deneyde kullanılan sumatriptanın kullanım özellikleri
İnsan beyninde serotonin içeren nöronlar ve etki alanları Sıçan beyninde santral serotoninerjik yolların kaynak ve dağılımı (Rafe nukleusu B4 B9;MFB=medial ön beyin yolağı; PFC=prefrontal korteks; VS=ventral striatum; DS=dorsal striatum)
Sıçanlara intraperitoneal ketamin (35 mg/kg) ve ksilazin (5 mg/kg) ile anestezi uygulandı
Oksipital çıkıntıdan servikal bölgeye kadar olan orta hat traş edildi
Tüberkülin enjektörü ile %0.9 luk fizyolojik serum içinde çözdürülen 10 mg/ml konsantrasyondaki carrageenandan 0.1 ml intrasisternal kateterizasyon sonrası sisterna magnaya enjekte edildi
Carrageenan enjeksiyonu sonrasında 30 dk süre ile pron pozisyonunda bekletilen sıçanlar yüksek doz sodyum pentotal ile sakrifiye edildi
Beyin dokusunun çıkarılması
Beyin dokusunun çıkarılması
Beyin dokusunun çıkarılması
Beyin dokusunun çıkarılması
Beyin dokusunun çıkarılması
Beyin dokusunun çıkarılması
Beyin dokusunun çıkarılması
Kontrol grubunda enos (-) endotel hücrelerinin görünümü (ok) (x100)
Çalışma grubunda enos (+) endotel hücrelerinin görünümü (ok) (x100)
Sonuçlar Beyin sapında enos, nnos ve inos ortalama immunoreaktivite yoğunlukları grup 2 de grup 1 e göre anlamlı olarak artmıştır Beyin sapında enos, nnos ve inos ortalama immunoreaktivite yoğunlukları grup 3 te grup 2 ye göre anlamlı olarak azalmıştır
Grup 1 Grup 2 Grup 3 Sham grubu Kontrol (carrageenan) grubu Çalışma (carrageenan + sumatriptan) grubu enos nnos inos Grup 1, 2 ve 3 ün beyin sapında NOS enzimleri immun boyanmaları yönünden karşılaştırılması
Grup 1 ve 2 nin beyin sapında NOS enzimleri immun boyanmaları yönünden karşılaştırılması Grup 1= Sham grubu Grup 2= Kontrol (carrageenan) grubu
Grup 2 ve 3 ün beyin sapında NOS enzimleri immun boyanmaları yönünden karşılaştırılması Grup 2= Kontrol (carrageenan) grubu Grup 3= Çalışma (carrageenan + sumatriptan) grubu
Bu bulgular intrasisternal carrageenan uygulanmasının adolesan sıçanların beyin sapında NOS enzimlerinin immunreaktivitelerinde istatistiksel olarak anlamlı artışa neden olduğunu düşündürmektedir Artmış NOS immunoreaktiviteleri sumatriptan tedavisi ile önlenebilmektedir Bu veriler migren ağrısını azaltmak üzere gelecekte NOS inhibitörlerini içeren çok hedefli kombine ilaçlar için yeni tedavi stratejilerinin geliştirilmesine katkıda bulunacaktır
Araştırma adı: LİTYUM-PİLOKARPİN İLE OLUŞTURULMUŞ STATUS EPİLEPTİKUS MODELİNDE REKOMBİNANT HUMAN ERİTROPOİETİN ve TOPİRAMAT TEDAVİLERİNİN NÖROPROTEKSİYON ÜZERİNE OLAN ETKİLERİNİN ARAŞTIRILMASI
Amaç: Çocukluk dönemindeki sıçanlarda lityumpilokarpin ile status epileptikus oluşturulması ve oluşan nöral hasara yönelik kullanılacak olan topiramat ve eritropoietinin iyileştirici etkisinin histolojik olarak incelenmesidir
Gereç ve yöntem: Toplam 28 adet postnatal 21. günde Wistar cinsi erkek sıçan Hayvanlar postnatal 21. güne kadar anneleri ile aynı kafeste bakıldı daha sonra ayrılarak gruplandı 21 sıçanda status epileptikus oluşturuldu Status epileptikus oluşturulmayan 7 sıçan kontrol grubunu oluşturdu Status epileptikus oluşturulan sıçanların 7 tanesine serum fizyolojik 7 tanesine r-hu-epo 7 tanesine topiramat Status epileptikus oluşturulmayan kontrol grubuna eşit miktarda serum fizyolojik intraperitoneal olarak uygulandı Kontrol ve çalışma gruplarındaki hayvanlar histolojik çalışma için feda edildi
Gereç ve yöntem: Denek grupları: Grup 1: kontrol + intraperitoneal serum fizyolojik (n=7) Grup 2: status epileptikus + intraperitoneal serumfizyolojik (n=7) Grup 3: status epileptikus + intraperitoneal r-hu-epo (n=7) Grup 4: status epileptikus + intraperitonal topiramat (n=7)
Gereç ve yöntem: Topiramat uygulanması Status epileptikustan 40 dakika sonra 100 mg/kg topiramat intraperitoneal olarak tek dozda 5 gün boyunca uygulandı r-hu-epo nun uygulanması Pilokarpin enjeksiyonundan 40 dakika sonra r-hu-epo 10U/kg intraperitoneal 5 gün boyunca uygulandı
Lityum-Pilokarpin ile status epileptikus oluşturulması Hayvanların 21 ine postnatal 21. günde 3 meq/kg intraperitoneal olarak lityum klorür, bundan 20 22 saat sonra 15 mg/kg pilokarpin hidroklorid subkutan olarak uygulandı Pilokarpinden yarım saat önce periferal kolinomimetik etkileri önlemek amacıyla 10 mg/kg atropin intraperitoneal olarak uygulandı Kolinerjik etkiler, tremorlar, sterotipik hareketler, tonik-klonik nöbetler ve status epileptikus gelişimi kaydedildi
Sıçanda nöbet skorlaması Evre 0. Cevap yok Evre 1. Kulaklar ve yüzde seyirmeler Evre 2.Vücuda yayılan konvülsif dalga Evre 3. Myoklonik jerkler ya da arka ayaklar üzerinde şaha kalkma Evre 4. Hayvanın olduğu yere düşmesi ile birlikte klonik nöbetler Evre 5. Tekrarlayan şiddetli tonik-klonik ya da ölümcül nöbetler Pharmacol Biochem Behav 1997;56:595-601
J Neurol Sci 2006;23(2):84-92
Status epileptikuslu sıçanda intrahipokampal elektroddan kayıtlanan nöbet aktivitesi Epilepsia, Vol. 41, No. 5, 2000
Histolojik değerlendirme Sıçanlar, eter anestezisi altında %10 formalin ile perfüze edildi Beyin dokuları kafatasından çıkarıldıktan sonra fosfat tamponlu %10 luk formalinde 24 saat fikse edilip fiksasyondan sonra tüm beyin dokuları parafine gömüldü
Histolojik değerlendirme Parafine gömülü beyinlerden koronal planda 6 µm kalınlığında kesitler poly-l- lysine-kaplı lamlara alındıktan sonra her denek için Paxinos ve Watson un sıçan beyin atlasının 21, 23, 25. kısımlarıyla ilişkili hipokampus bölgeleri incelenerek birer kesit alındı Bunlara komşu kesitler TUNEL için alındı Apopitoz değerlendirmesi ve kaspaz 3 ile immunohistokimyasal analiz yapıldı
Bulgular Eritropoetinin hipokampüsün CA1, CA2, CA3 bölgelerinde dentat girusunda nöronal hücre ölümünü ve apoptozu anlamlı olarak azalttığı gösterildi
Sonuç olarak Eritropoetinin status epileptikusa bağlı nöronal hasarlanmada nöroprotektif etkisinin olduğu düşünüldü
TEŞEKKÜR EDERIM