Diyabet ve Kemik Prof. Dr. Erdinç Ertürk Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı 25 Nisan 2015 51. Ulusal Diyabet Kongresi Antalya
Diyabet ve Kemik Kırık riski Charcot artopatisi Nefropatiye sekonder renal osteodistrofi
Saha MT, Osteoporos Int. 2009
Liu EY, Diab Care. 2003
Nicodemus KK, Diab Care. 2001
T1DM Janghorbani M, Am J Epidem. 2007
Rakic V, Diabetologia. 2006
Liefde II, Osteoporosis Int. 2005
Liefde II, Osteoporosis Int. 2005
Schwartz AV, JCEM. 2001
T2DM Janghorbani M, Am J Epidem. 2007
Vestergaard P, Osteoporos Int. 2007
T1DM Beklenen RR 1,42 T2DM Beklenen 0,87 Janghorbani M, Am J Epidem. 2007
Kanis JA, Osteopoorosis Int. 2013
Cosman F, Osteoporos Int. 2014
Li C, JMBR. 2015
Li C, JMBR. 2015
Diyabet ve Kırık Riski Kemik kırılganlığında artma Kemikte mineral yoğunluk kaybı
Diyabet ve Kırık Riski Kemik kırılganlığında artma Kemikte mineral yoğunluk kaybı Kemiğin organik yapısında değişiklik
Reinwald S, Am J Physiol Endo Metab. 2009
Reinwald S, Am J Physiol Endo Metab. 2009
Patsch JM, JBMR. 2013
Farr JN, JBMR. 2014
Dhoan P, Ind JEM. 2014
Carnevale V, Nutr Metab Cardiovasc Dis. 2014
DM de Osteoporoz Potansiyel mekanizmalar 1. İnsülin anabolik etkisinin olmaması 2. AGE lerin kemikte Tip 1 kollagen yapıyı etkilemesi 3. Glukozüriye bağlı negatif kalsiyum dengesi 4. Hipergliseminin osteoblastlar üzerine olumsuz etkisi 5. Amylin eksikliği 6. Otoimmün hastalık birlikteliği 7. Renal fonksiyon kaybına bağlı D vitamini eksikliği 8. Mikroanjiopatiye bağlı kemik kanlanmasının azalması 9. Nöropatiye bağlı hareket azlığı
Diyabet ve Kırık Riski Kemik kırılganlığında artma Kemikte mineral yoğunluk kaybı Kemiğin organik yapısında değişiklik Komplikasyonlara bağlı kırılganlık artışı
Diyabet ve Kırık Riski Kemik kırılganlığında artma Kemikte mineral yoğunluk kaybı Kemiğin organik yapısında değişiklik Komplikasyonlara bağlı kırılganlık artışı Tedavide kullanılan ilaçlar
Diyabet ve Kırık Riski Kemik kırılganlığında artma Düşme riskinde artma
Diyabet ve Kırık Riski Kemik kırılganlığında artma Düşme riskinde artma Hipoglisemi Retinopatiye bağlı görme kaybı Periferik nöropatiye bağlı postür bozukluğu Otonom nöropatiye bağlı ortostatik hipotansiyon SVH a bağlı yürüme güçlükleri İlaçlara bağlı denge sorunları
Schwartz AV, JAMA. 2011
Schwartz AV, JAMA. 2011
Schwartz AV, JAMA. 2011
Schwartz AV, JAMA. 2011
Schwartz AV, JAMA. 2011
Schwartz AV, JAMA. 2011
Giangregorio LM, JBMR. 2012
10. Diabetes mellitus hayır evet
OP tedavisi Postmenapozal kadın veya > 50 y erkek Kalça veya vertebra kırığı varlığı Femur boynu, total kalça veya lomber total DEXA T skoru < 2.5 T skoru -1.0 ve -2.5 arasında olup 10 yıllık kırık riski kalça da > %3 veya major osteoporotik kırık riski > % 20 Kanis JA, Osteopoorosis Int. 2013 Cosman F, Osteopoorosis Int. 2014
OP tedavisinde önerilen ilaçlar Bisfosfonatlar Denosumab Teriparatide Kalsitonin ERT/SERM Stronsiyum Kanis JA, Osteopoorosis Int. 2013 Cosman F, Osteopoorosis Int. 2014
Keegan LM, Diab Care. 2004
Diyabet ve Kemik ÖZETLE T1DM de kemik kırılganlığı belirgin olarak artmıştır T2DM de DEXA daha yüksek olmasına rağmen kırılganlık artmıştır Diyabetiklerde özellikle kalça kırığı riski daha fazla artmıştır Kırık riskinin artmasında kemik yapısı değişiklikleri yanında hastanın düşme riskinin artışı da etkilidir Kötü glisemik kontrol kırık olasılığını artırır DEXA diyabetiklerde kırılganlığı gösterir ancak diyabetik olmayanlara göre risk daha yüksektir FRAX ile değerlendirmede DM ayrıca risk faktörü olarak ele alınmalıdır Antirezorptif tedaviler ile diyabetik hastalarda da kırılganlık azaltılabilir Tanı ve tedavi için diyabetiklere özgü geliştirilmiş rehber henüz yoktur T1DM hastalarda menapoz ile DEXA taraması yapılmalıdır (?) Diyabetik hastada OP tedavisi kararı için T skoru seviyesi daha düşük alınabilir(?)