Kütahya Ticaret ve Sanayi Odasý Faaliyet ve Tanýtým Dergisi Yýl: 2015 Sayý: 185

1

Ýçindekiler 52 22 KUTSO Kütahya Ticaret ve Sanayi Odasý Temmuz-Aralýk 2014 Yýl :13 Sayý : 185 Üç ayda bir yayýnlanýr. 50 37 KUTSO Dergisi Sahibi Kütahya Ticaret ve Sanayi Odasý Adýna Ahmet BAÐIRGAN KUTSO Yönetim Kurulu Baþkan Vekili Ýþ Dünyasý Araþtýrma Konuk Araþtýrma Kapak Konusu Yönetimden Baþkandan Aile Þirketleri Nasýl Yaþatýlýr? Nafi GÜRAL Kentsel Dönüþüm Ahmet BAÐIRGAN Türkiye Markasý Gücü Keþfet TKDK ile Kütahya Tarým, Hayvancýlýk ve Ýlgili Sanayi Kuruluþlarý Geliþiyor Ýhsan KAYMAK Ekonomide Deðiþim Ve Akademik Danýþmanlarýn Rolü Doç. Dr. Fatih ÇELEBÝOÐLU Kurulan Kapanan Ýþletme Ýstatistikleri Doç. Dr. Fatih ÇELEBÝOÐLU T.C. Zafer Kalkýnma Ajansý Yusuf BALCI Rekabet Gücümüzü Artýrmalýyýz Hüseyin KASAP 3 5 6 9 12 14 16 32 Kültür Sanat Haber Þehrin Merkezinde Gizli Hazine VII.Türkiye Ticaret ve Sanayi Þurasý na Katýldýk DPÜ ve KUTSO Ýþbirliðinde Sanayiye Ziyaretler Ng Kütahya Seramik, Kütahya nýn Coþkusunu Milli Maça Taþýdý KUTSO Sanayideki Üyeleri Ýle Bir Araya Geldi KUTSO dan Kütahyaspora Moral Desteði KUTSO da Torba Kanun Semineri Kütahya ya Yeni Giriþimci Adaylarý Kazandýrdýk Erkan GÜRAL dan Giriþimci Adaylarýna Tavsiyeler Baþkanýmýz Nafi GÜRAL, Muðla TSO Meclisinin Konuðu Oldu Kütahya Gümrük Müdürlüðü Toplantýsý Nafi GÜRAL dan Gençlere Altýn Öðütler Cumhurbaþkanýna Ziyaret 22 26 32 37 38 37 40 43 44 45 46 48 50 Haber Köþe Yazýsý Haber Saðlýk Kitap Ajanda KUTSO, Ankara daki Kütahyalýlar Ýle Buluþtu DPÜ Öðrencileri KUTSO Baþkaný Nafi GÜRAL Ýle Buluþtu Sultan Market ten Ýstihdama Destek KUTSO Yönetim Ve Meclisi TOBB Seminerinde Dpü Ýltem Kanser ve Genetik Araþtýrma Laboratuvarý Aðaç Ýþleme Makinesi ve Ýntermob Fuarý na KUTSO Ziyareti Giriþimci Kurullarý Seçildi DPÜ Ýlahiyat Fakültesi Ergun Çelebi ve Kütahya Mevleviliði Ulusal Sempozyumu TÜGÝK Ýþ Zirvesi 2014 Antalya da Gerçekleþtirildi Çocuklarda Obezite Alarmý 52 53 54 56 57 60 61 62 64 68 Seçtiklerimiz 71 Fuarlar 72 Kütahya Ticaret ve Sanayi Odasý Yönetim Kurulu Adýna Sorumlu Müdür Salih Nafi ALIÇ KUTSO Genel Sekreteri Yayýn Kurulu Ahmet BAÐIRGAN Ali KONGU Enver ÖZER Mehmet YAYLIOÐLU Semra TOZARAYDIN Salih Nafi ALIÇ Eser ÇETÝNTAÞ Akif ÇAKMAK Melike KÖSE KUTSO Dergisi Yerel Süreli Bir Yayýndýr. Reklam Ýrtibat Melike KÖSE Tel: 0 274 228 00 28 0 274 228 32 32 Faks: 0 274 228 04 40 mkose@kutso.org.tr Grafik Tasarým Burcu SARIIÞIK GÝRGÝN Kapak Tasarým: Bora YÜCELEN Hazýrlýk-Baský Ekspres Matbaasý, Kütahya Menderes Bulvarý Ata Apt Zemin Kat Tel: 0 274 216 00 01 Faks: 0 274 216 00 05 2

Baþkandan Baþyazý AÝLE ÞÝRKETLERÝ NASIL YAÞATILIR? Dünyanýn önde gelen aile þirketleri danýþmanlarýndan biri olan David Bork un Ýstanbul da gerçekleþtirdiði çalýþtayda, aile þirketi sahipleri ile bireylerinin, yeni dönemde baþarýlý olmak için nasýl hareket etmeleri gerektiðini konuþup tartýþmýþtýk. Çalýþtaya, benimle birlikte Koç Holding Yönetim Kurulu Baþkaný Mustafa Koç, Pegasus Havayollarý Baþkaný Ali Sabancý ve Boydak Holding Baþkan Vekili Mustafa Boydak gibi iþ dünyasýnýn önemli isimleri katýlmýþtý. Bu toplantýda, iþ yaþamýmdaki deneyimlerimi ve aile þirketlerinin kurumsallaþma süreçlerine yönelik önerilerimi, katýlýmcýlarla paylaþtým. Aile þirketlerinin, kurucudan sonra devamýný saðlamak, ailelerin kurucusunun ölümünden sonra daðýlmasýný önlemek için, yabancý danýþmanlarla ilk defa Vehbi Koç çalýþmalar yaptý. Onu Sakýp Sabancý izledi. Daha sonra çok sayýda aile þirketi yabancý uzmanlardan hizmet aldý. Fakat görüldü ki, yabancýlar bizim þartlarýmýza göre model oluþturamýyor. Türkiye deki önde gelen þirketlerin çoðu aile þirketi. Ne yapacaðýz? Yapýlacak olan, aile þirketlerinde bugüne kadar ki baþarýlý ve baþarýsýz konularý ortaya koyarak, buradan kendimize dersler çýkaracaðýz. Çalýþtayda yaptýðým konuþmada, ülkemizdeki aile þirketlerinin en sýk karþýlaþtýðý sorunlara deðinerek kendi iþ hayatýmdaki tecrübelerimi paylaþtým, ayný zamanda kurumsallaþma süreçleri esnasýnda karþýlaþtýðým sorunlar ve bunlara iliþkin çözümler konusunda da katýlýmcýlarý bilgilendirdim. Konuþmalarýmdan satýr baþlarýný burada ifade etmeye çalýþacaðým. Olmazsa olmaz birinci þart olarak, aile fertleri, þirketin ve ailenin devamýnýn önemini kavramalý, bu uðurda üstüne düþecek sorumluluklarý eksiksiz yerine getirmelidir. Ne kadar kural koyarsanýz koyun, eðer aile fertleri kurallara uymak istemezse þirketin daðýlmasý kaçýnýlmazdýr. Üstelik bu süreç þirket ve aile üzerinde aðýr tahribat yaratabilir. Bunlarý kalýcý olarak muhafaza edebilmenin yolu, hem þirketi hem de aileyi kurumsallaþtýrmaktýr. Aile ve þirket anayasasýný hazýrlarken, her ailenin kendi ihtiyaçlarýný, yine kendilerinin belirlemesi gerektiðinin önemli bir husus olduðunu unutmayalým. Aile anayasasý olarak da adlandýrýlan tüm bu hususlar, ortaklarýn/aile fertlerinin, tüm endiþelerini bertaraf edecek, beklentilerini karþýlayacak biçimde açýk ve net olarak yazýlmalý. Özellikle, çoðunluk oluþturarak, bazýlarýnýn azýnlýk haline getirilmelerini önleyecek garantileri de kapsamalýdýr. Bununla birlikte, aile fertlerinden birisinin veya bazýlarýnýn iþ ortamýnda imtiyazlarý olmamalý, eþitlik esas olmalýdýr. Aile ve þirket anayasasý yazýlmasý için uzman aramak gerekmez, kendiniz yazabilirsiniz. Ana fikir olarak hem ailenin, hem de þirketin anayasasý ayrý ayrý yazýlmalýdýr. Yazým için aile fertleri oturur, ne yapmalý, ne yapmamalý, kimler nasýl çalýþmalý, þirket kaynaklarýndan nasýl yararlanýlmalý, þirket kimler tarafýndan nasýl yönetilmeli, hesap verme mecburiyetinin ve hesap isteme hakkýnýn kriterleri belirlenmeli, bunlardan baþka ailenin ve þirketin özelinde olabilecek kurallar yazýlý hale getirilmelidir. Mutlaka imza altýna alýndýktan sonra yürürlüðe girer, gerektikçe tüm paydaþlarýn mutabakatlarýnýn olmasý halinde güncellenir. 3

Baþkandan Baþyazý Aile konseyi mutlaka kurulmalý, ailenin yapýsýna ve beklentilerine cevap verecek kurallarý belirleyip, konseyin etkin ve emredici olmasý saðlanmalý. irdelemek, gerektiðinde iyileþtirmek. Ýdari ve mali denetimi saðlamak. Kendi iþini kurarak bireysel çalýþmak isteyen aile üyelerinin, ailenin müþterek sahip olduklarý sektör dýþýnda çalýþmalarý prensibi kabul edilmeli, ayný iþi yapmalarýna izin verilmemelidir. Aksi halde, aileye rakip olmalarý kaçýnýlmazdýr. Hissedarlarýn, paydaþlarýn mutluluðunu saðlamak. Þirketteki profesyonellerin güvendiði bir kurum olmayý becermek çok önemlidir. Gelinlerin, damatlarýn, eþleri sað olduðu sürece þirkette görev yapýp yapamayacaklarý karar altýna alýnmalý. Evlatlarýn iyi yetiþtirilmesi ve hem iþ hayatý hem de sosyal yaþam kriterlerinin, kurallarýn belirlenmesi önemlidir. Evlatlar, olabildiðince erken yaþta sosyal hayatýn içine girmeli. Aile þirketlerinin ana sözleþmeleri tip sözleþme olmasý yerine, ailenin ve þirketin özelinde olabilecek kurallar da ana sözleþmeye mutlaka yazýlmalýdýr. Burada birkaç örnek verebilirim; Ortaklarýn hisse oranlarýnýn, rýzalarý dýþýnda deðiþtirilemeyeceðine yönelik kurallar. Evlatlar, iþin mutfaðýndan iþe baþlamalý, kendilerine patron evladý muamelesi yapýlmamalý. Ortaklarýn paylarýný elden çýkarmak istemeleri halinde uymak zorunda olduklarý kurallar. Çýraklýk dönemlerinde personel servisini, personel yemekhanesini kullanmalý. Ortaklarýn þirket imkanlarýndan yararlanmalarýna yönelik kurallar. Evlatlar, özel hayatlarýnda para harcama kültürü edinmeliler. Zira özel hayatýnda para harcama kültürü olmayanlar, iþ hayatýnda bütçeyi doðru yönetmeyi beceremez. Genel Kurul'un nasýl yapýlmasý gerektiðini düzenleyen kurallar. Yönetim Kurulu'nun oluþmasýnda uygulanacak kurallar. Yönetim Kurulu'nun pasifize edilmiþ bir organ olarak deðil, tam aksine, þirketin en önemli kurumu olarak görülmesi gerektiðini kabul etmemiz gerekir. Yönetim Kurulu, þirkete ait iþlerin özelliklerine uygun görev tanýmlamasýna sahip olmalýdýr. Devam edersek; Doðru yöneticileri ve danýþmanlarý atamak. Aile dýþýndan, gerekli kriterlere sahip üyeleri de yönetim kuruluna almak. Kýsa, orta, uzun vadeli hedefleri belirlemek, sonuçlarýný takip etmek. Stratejileri belirlemek, sonuçlarýný takip etmek. Mutlaka bütçe yapmak, bütçesini, mali performansýný Þirketin temsiline yönelik kurallar. (Yönetim Kurulu Baþkaný, Yönetim Kurulu Eþ Baþkaný temsil ve ilzam yetkisi ile görev süreleri, vb.) Þirketin bölünmesi, birleþmesi, tasfiyesi esnasýnda uyulmasý gerekli kurallar. Ailenizi seviyorsanýz, þirketinizin büyüyerek ve güçlenerek gelecek nesillere devredilmesini istiyorsanýz, mutlaka ailenin ve þirketin kurallarýný belirleyip imza altýna almalýsýnýz. Aksi halde aileniz daðýlýr, þirketiniz parçalanýr, hepiniz kaybeden taraf olursunuz. Nafi Güral KUTSO Yönetim Kurulu Baþkaný 4

Köþe Yazýsý Kentsel Dönüþüm KENTSEL DÖNÜÞÜM Ahmet BAÐIRGAN Kütahya Ticaret ve Sanayi Odasý Yönetim Kurulu Baþkan Vekili Türkiye'de kentsel dönüþüm kentlerde oluþan çarpýk yapýlaþmalarýn fiziksel ve sosyal bozulmalarýn çevre düzenlemelerinin çözümü olarak görülmektedir. ''Kentsel Dönüþüm'' kavramý kentsel planlamanýn önemli bir enstrümaný olarak ön plana çýkmýþtýr. Kentsel dönüþüm projeleri öncelikle büyük kentlerimiz olmak üzere acil ihtiyaçtýr. Kentsel dönüþüm politikalarý kentlilerin saðlýklý, kaliteli ve dengeli bir çevrede yaþamalarýný amaçlamaktadýr. Özellikle büyük kentlerimiz aþýrý nüfus yýðýlmalarý düzensiz ve çarpýk yapýlaþmalarla, yanlýþ yer seçimleriyle karþý karþýyadýr. Bu tip olumsuzluklarýn önüne geçmek ve mevcut olumsuzluklarý ortadan kaldýrmak daha saðlýklý, düzenli ve yaþanabilir kentler meydana getirmek için kentsel dönüþüm projeleri üretilmektedir. Bilgi ve iletiþim teknolojilerindeki geliþmelerin etkisiyle deðiþen dünyada kentler, kendilerini fiziksel sýnýrlarýnýn ötesinde dünyaya anlatmak gereði duymaktadýrlar. Bu doðrultuda, son yýllarda ülkemizde de dünyada olduðu gibi kentsel dönüþüm adý altýnda kentsel yenileme faaliyetleri olmaktadýr. Böylece, kentsel dönüþüm yapýldýðýnda iþlevsiz alanlar yenilenmiþ, eski-yeni uyumu saðlanmýþ, plansýz geliþen kent parçalarý belli bir düzen içerisinde kontrol altýna alýnýp yeniden oluþturulmasý amaçlanmaktadýr. Kentlerde sorunlu olarak görülen bölgeler yeniden düzenlenerek kente farklý bir hava getirilecek bu bölgeler canlandýrýlacak çaðdaþ ve soylu bir görünüm kazanacaktýr. Kentsel dönüþüm sadece yeni binalar yapmak deðildir, ayný zamanda kenti yenileme canlandýrma ve soylulaþtýrma çalýþmalarýný da içermektedir. Ülkemizde kentsel dönüþüm çalýþmalarý Avrupa ve Dünya'ya göre geç baþlamýþtýr. Ülkemizde ilk kentsel dönüþüm çalýþmalarý 1980 sonlarýnda Ankara'da Dikmen Vadisi Kentsel Geliþim Projesi olarak yapýlmýþtýr. Kütahya da ise Çevre ve Þehircilik Bakanlýðý nýn 27/3/2013 tarihli ve 1399 sayýlý yazýsý üzerine, 6306 sayýlý Afet Riski Altýndaki Alanlarýn Dönüþtürülmesi Hakkýnda Kanunun 2'nci maddesine göre, Bakanlar Kurulu nca 17/4/2013 tarihinde Kütahya Merkez ilçesine baðlý Ziraat Mahallesi, Gaybiefendi Mahallesi, Vefa Mahallesi, Sultanbaðý Mahallesi, Yenidoðan Mahallesi, Yoncalý Mahallesi, Ilýca Mahallesi, Fuatpaþa Mahallesi, Cumhuriyet Mahallesi, Okmeydaný Mahallesi, Evliya Çelebi Mahallesi, Lala Hüseyin Paþa Mahallesi, Bölcek Mahallesi, Aydoðdu Mahallesi, Gaybi Efendi Mahallesi, Yýldýrým Beyazýt Mahallesi, 30 Aðustos Mahallesi ve Siner Mahallesi riskli alan ilan edildi. Bununla birlikte Aralýk 2014 tarihinde Çevre ve Þehircilik Bakanlýðý ile Kütahya Belediyesi arasýnda kentsel dönüþüm protokolü imzalandý. Ýmzalanan protokol çerçevesinde Parmakören ve Bölcek Mahallelerinde ilan edilen rezerv alanlarýna bedelinin tamamý Çevre ve Þehircilik Bakanlýðý tarafýndan karþýlanacak konutlar yapýlacaktýr. Öncelikle Parmakören rezerv alanýnda toplam 1300 konut inþa edilecek ve buralara Kentsel Dönüþüm yapýlacak yerlerdeki vatandaþlarýmýz yerleþtirilecektir. 5

Kapak Konusu TÜRKÝYE MARKASI GÜCÜ KEÞFET Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan: Türkiye ekonomisi ve dýþ politikasý hiç olmadýðý kadar güçlü, saðlam ve istikrarlý þekilde ilerliyor. Bundan hiç endiþeniz ve tereddüdünüz olmasýn. Biz güçlü bir ülkeyiz ve gücümüzün farkýndayýz. Esasen yeni Türkiye, gücünü ve potansiyelini yeniden keþfeden Türkiye dir. Ýnþallah bu gücü henüz keþfetmemiþ olanlar da keþfedecek ama bugün itibarýyla tüm Türkiye ye mâl olacak, tüm dünya tarafýndan tanýnacak bir tasarým ortaya çýktý dedi. Cumhurbaþkaný Erdoðan, benzeri süreçleri ve heyecanlarý daha önce de Baþbakanlýk yaptýðý hükümetler dönemlerinde yaþadýðýný belirtti. TÜRK LÝRASINDAN 6 SIFIR ATILMA SERÜVENÝ Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan, Ýstanbul da 28 Eylül 2014 tarihinde gerçekleþtirilen Türkiye Ýhracatçýlar Meclisi (TÝM) Türkiye Markasý tanýtým toplantýsýna katýlarak, bir konuþma yaptý. Çýraðan Palace Kempinski de gerçekleþtirilen toplantýda yaptýðý konuþmada Cumhurbaþkaný Erdoðan, bugünden itibaren tüm dünyaya yayýlacak ve tanýnacak logonun ve sloganýn hayýrlara vesile olmasý dileðini aktararak, Bu tasarýmlarýn oluþmasýnda emeði geçen yerli ve yabancý tüm kuruluþlara, tüm çalýþanlara da ayrýca þükranlarýmý sunuyorum dedi. BU TASARIM TÜM DÜNYA TARAFINDAN TANINACAK Cumhurbaþkaný Erdoðan, tasarým üzerinde uzun soluklu bir çalýþma yapýldýðýný, iþ adamlarýndan reklam ajanslarýna, ihracatçýlardan siyasetçilere, sivil toplum örgütlerinden vatandaþlara deðin geniþ bir yelpazede görüþler alýndýðýný söyledi. Baþbakanlýk görevinde bulunduðu sýrada taslaklarý kendisinin de görme fýrsatý bulduðunu, önerilerini, tavsiyelerini ilettiðini aktaran Cumhurbaþkaný Erdoðan, Sonuçta Ekonomi Bakanlýðý ve Türkiye Ýhracatçýlar Meclisi nin ön ayak olduðu 6 Konuþmasýnda, 28 Ocak 2004 te bir yasa çýkarttýklarýný ve Türk Lirasý ndan 6 sýfýrýn atýlmasý sürecini baþlattýklarýný hatýrlatan Cumhurbaþkaný Erdoðan, 2004 yýlý boyunca Merkez Bankamýz, çok titiz bir þekilde hazýrlýklarýný yaptý ve Yeni Türk Lirasý adý altýnda yeni banknot ve madeni paralarý 1 Ocak 2005 te tedavüle soktu. Bu yeni banknot ve madeni paralarýn tanýtýmýný da yine bizzat ben ve bakan arkadaþlarým birlikte yapmýþtýk. Yeni Türk Lirasý, o dönemde mevcut paralarla ayný tasarýmý taþýyordu. Ancak 6 sýfýr olmaksýzýn basýlmýþtý. Ardýndan 1 Ocak 2009 da milletçe yine bir baþka heyecaný yaþadýk. Geçici olarak tedavüle girmiþ Yeni Türk Lirasý ndan, Yeni ibaresini kaldýrdýk. Yeni tasarýmlarýyla Türk Lirasý ný kullanmaya baþladýk. Dünyanýn ilgiyle izlediði çok çok baþarýlý bir operasyon gerçekleþtirdik. Allah a hamdolsun hiçbir aksaklýk yaþanmadý. 6 sýfýrýn atýldýðý yeni paramýz, sadece Türkiye de deðil, tüm dünyada beðeni topladý, ilgi çekti ve Türk Lirasý nihayet itibarýna yeniden kavuþmuþ oldu. Yine bugün yaþadýðýmýza benzer bir heyecaný Türk Lirasý nýn simgesini hazýrlarken ve kamuoyuna açýklarken yaþadýk. Dünyadaki tüm güçlü ve saygýn para birimlerinin bir logosu vardý ancak, Türk Lirasý için sadece TL kýsaltmasý kullanýlýyordu. Güzel, sade, kolay yazýlabilir bir logo hazýrlandý, kamuoyuna tanýtýldý ve bu logo da çok hýzlý yaygýnlaþarak vatandaþlarýmýz tarafýndan kullanýlmaya baþlandý. Þu anda çarþýda, pazarda, etiketlere baktýðýmýzda bu logonun kullanýldýðýný ve artýk iyice benimsendiðini görüyoruz.

Kapak Konusu TÜRKÝYE NÝN YENÝ LOGOSU VE SLOGANI: GÜCÜ KEÞFET Bugün de Ekonomi Bakanlýðý ve TÝM tarafýndan hazýrlanan aynen yeni Türk Lirasý logosu gibi önem arz eden bir baþka logoyu, bir baþka millî tasarýmý, Türkiye ve dünyaya tanýttýklarýný kaydeden Cumhurbaþkaný Erdoðan þunlarý söyledi: Ýnþallah bugünden itibaren Türkiye de üretilen ürünlerin artýk üzerinde Made in Turkey damgasý yerine artýk bu logo olacak. Dünyanýn neresinde olursa olsun bu logoyu görenler o ürünün Türkiye de üretildiðini, Türkiye den ihraç edildiðini anlayacaklar. Cumhurbaþkaný Erdoðan, logoyla birlikte Discover the potential sloganýnýn kullanýlacaðýný, bu sloganýn da son derece isabetli olduðunu söyledi. Discover the potential cümlesini Ýngilizce'den Türkçe'ye çevirirken "Potansiyel" sözcüðü yerine "Güç" sözcüðünün kullanýmýnýn daha uygun olacaðý görüþünde olduðunu ifade eden Cumhurbaþkaný Erdoðan, Yani Gücü keþfet, bu noktada böyle bir yaklaþým. Ýnþallah, bugünden itibaren tüm dünyada Türkiye'yi ve Türkiye ürünlerini bu logoyla ve Gücü keþfet sloganýyla tanýtýyor olacaðýz dedi. Türkiye'nin dünyaca tanýnan markalarýnýn itibar ve güvene sahip olduðunu dile getiren Cumhurbaþkaný Erdoðan, Bu logo ve sloganla inanýyorum ki ürünlerimizin gücüne güç katýlmýþ, itibarýna itibar katýlmýþ, güvenine de güven katýlmýþ olacaktýr. Bu önemli logo ve sloganýn bir kez daha hayýrlý olmasýný diliyorum. Emeði geçenleri tekrar tebrik ediyor, elinize saðlýk diyor, herkese þahsým, ülkem ve milletim adýna teþekkür ediyorum dedi. TÜRK ÝNSANI DEÐÝÞÝME HIZLA AYAK UYDURDU Belirlenen logo ve slogana yönelik eleþtiriler geleceðini söyleyen Cumhurbaþkaný Erdoðan, Yeni Türk Lirasý ve sýfýrlarý atýlmýþ Türk Lirasý banknotlarý tanýtýldýðýnda da belli kesimlerden çok acýmasýzca eleþtiriler yapýlmýþtý. Bugün baktýðýmýzda hem banknotlarýmýzýn hem de TL logosunun sorunsuz þekilde kullanýldýðýný benimsendiðini görüyoruz. Karamsar senaryolarýn hiçbiri gerçekleþmedi. Yeni paralarýn enflasyon üzerinde hiçbir olumsuz etkisi olmadý. Ödemeler üzerinde, ticarette, çarþýda, pazarda yeni paralardan dolayý öyle seslendirildiði gibi olumsuz hadiseler de yaþanmadý. Toplum yeni para birimine çok kýsa sürede adapte oldu. Deðiþime anýnda ayak uydurdu sanki yýllardýr kullanýyormuþ gibi yeni paralarý ve yeni logoyu kullanmaya baþladý. Bugün tanýtýmý yapýlan slogan ve logonun da yapýlacak tüm olumsuz eleþtirilere raðmen hýzla benimseneceðine, hýzla kullanýma girip yaygýnlaþacaðýna ben yürekten inanýyorum. Özellikle bizim KOBÝ lerimiz, sanayicilerimiz, ihracatçýlarýmýz, deðiþim konusunda dünyada gerçekten farklý bir yere sahipler. Onlarýn bu logoyu hýzla ürünlerine ambalajlarýna, paketlerine basýp logonun yaygýnlaþmasýna katký sunacaklarýný tahmin ediyorum. Tabi bu logo ve sloganýn yaygýnlaþmasýnda uluslararasý markalarýmýza da büyük görev düþüyor. Örneðin Kültür ve Turizm Bakanlýðýmýzýn artýk uluslararasý bir turizm markasý olan Türkiye'yi bu logoyla tanýþtýrmalarýný bekliyoruz dedi. Cumhurbaþkaný Erdoðan, Türk Hava Yollarý nýn da benzeri þekilde logo ve slogana sahip çýkmasýný, logo ve sloganý onlarca dünya ülkelerine taþýmasýný beklediðini vurguladý. YENÝ LOGO VE SLOGAN, YENÝ TÜRKÝYE NÝN KÜRESEL ÝDDÝALARININ SEMBOLÜ OLACAK Yeni logo ve sloganýn yeni Türkiye'nin, güçlü Türkiye'nin, artýk küresel iddialarý ve hedefleri olan Türkiye'nin özgüven simgesi olarak gördüðünü söyleyen Cumhurbaþkaný Erdoðan, Bu tasarým ve 'Gücü Keþfet' sloganý, yeni Türkiye'nin özgüveninin simgesidir, özgüvenin sloganýdýr. Biz sadece bu logoyu markalarýmýzýn üzerine basmakla yetinmeyeceðiz. Bu özgüven logosunu basabileceðimiz artýk çok daha fazla marka üretmenin mücadelesini de kararlýlýkla yürüteceðiz. Mevcut markalarýmýz artýk bize yetmiyor. Dünya maðazalarýnda, piyasalarýnda, pazarlarýnda kendisine yer bulan markalarýmýzla gurur duyuyoruz ama bunlarý artýk sayýca yetersiz görüyoruz. Türkiye ekonomisi gelmiþ artýk marka meselesine, marka ihtiyacýna dayanmýþtýr. Bizim istikrarlý þekilde büyürken ihracatýmýzý son derece hýzlý þekilde artýrýrken artýk enerjimizin önemli bir kýsmýný bu marka konusuna ayýrmamýz gerekiyor. Arkadaþlar yeni markalar üretecek güce yani potansiyele ziyadesiyle bu heyet sahiptir. Eðer fikir derseniz, Allah'a hamdolsun olsun parlak fikirlere, yenilikçi fikirlere sahip bir neslimiz var. Eðer giriþim diyorsak, giriþim ruhu diyorsak, dünyanýn her yerine ulaþabilen ve her yerinde iþ kovalayan dinamik, enerjik giriþimcilerimiz var. Teþvik konusunda, destek konusunda eskisine oranla çok daha farklý, çok daha güçlü bir konumdayýz dedi. TÜRKÝYE OLARAK DAHA FAZLA ULUSLARARASI MARKAYA ÝHTÝYACIMIZ VAR Geçtiðimiz hafta içinde BM Genel Kurul çalýþmalarýna katýlmak için New York ta bulunduðunu hatýrlatan Cumhurbaþkaný Erdoðan, konakladýklarý otelin bulunduðu 5. Cadde de dünyaca tanýnmýþ bir markanýn yeni çýkan telefonu satýn almak için 24 saat açýk olan maðazanýn önünde insanlarýn gece dahil saatlerce kuyruk beklediklerini ifade ederek, Markanýn sahip olduðu güç, prestij ve tanýnmýþlýk sayesinde maðazalarý önünde 7

Kapak Konusu bu uzun kuyruklarý oluþturabiliyorlar. Aslýnda satýlan telefon deðil, o telefonun markasý. Bak yenisini aldým., bu. ABD ekonomisine baktýðýnýzda ekonomiyi ayakta tutan ve büyüten gücün bu ve buna benzer markalar olduðunu görüyorsunuz. Japonya ekonomisi ayný þekilde; Kore, Almanya, Ýngiltere diðer büyük ekonomiler ayný þekilde. Küresel markalarý sayesinde istikrarla büyüyorlar. Türkiye geçmiþte yaþanan tüm olumsuzluklara raðmen, ekonomideki tüm olumsuzluklara raðmen böyle küresel markalar oluþturmayý baþardý. O markalarýmýzý da bir kez daha tebrik ediyor, baþarýlarýnýn devamýný diliyorum. Mesela Avrupa'da güçlü markalarýmýz var. Ama bunu bizim dünyaya da yaymamýz gerekiyor. Ancak bunlar tabii bir elin parmaklarý kadar. Bize bu yetmez. Bizim artýk ufuklarý zorlayan potansiyelimize denk düþecek yeni markalar üretmemiz lazým. Daha çok, daha güçlü, daha fazla tanýnmýþ markalara ihtiyacýmýz var. Bunu da yaparýz ve ben yapacaðýmýza gönülden inanýyorum. POTANSÝYELÝNÝ YENÝDEN KEÞFEDEN TÜRKÝYE, GÜCÜNÜN FARKINDADIR Cumhurbaþkaný Erdoðan, Türkiye'nin güçlü bir ülke olduðunu vurgulayarak, Biz güçlü bir ülkeyiz. Biz, gücünün farkýnda bir ülkeyiz. Esasen yeni Türkiye, gücünü yeniden keþfeden Türkiye dir. Potansiyelini yeniden keþfeden Türkiye dir. Biz gücümüzün potansiyelimizin farkýnda olarak Türkiye yi bu günlere taþýdýk. Ýnþallah bu gücü henüz keþfetmemiþ olanlar da keþfedecek ve Türkiye çok daha ileri seviyelere ulaþacaktýr'' dedi. YENÝ TASARIM VE GÜCÜ KEÞFET SLOGANI HAYIRLARA VESÝLE OLSUN Konuþmasýnýn sonunda, yeni tasarýmýn ve Gücü keþfet sloganýnýn tekrar hayýrlara vesile olmasýný dilediðini aktaran Cumhurbaþkaný Erdoðan, Türkiye Ýhracatçýlar Meclisi ni, bu heyecan verici çalýþmalarýndan dolayý tebrik ettiðini belirtti. Cumhurbaþkaný Erdoðan, Ekonomi Bakanlýðýna ve katký sunan diðer bakanlýklara, kurum, kuruluþ, sivil toplum kuruluþu ve medyaya teþekkür ederek, Bu logo ve sloganý, dünyanýn en güzel köþelerindeki raflara ulaþtýracak ihracatçý kardeþlerimize de þimdiden teþekkür ediyor, baþarýlar diliyorum. Allah yolumuzu, bahtýmýzý açýk etsin diyor, hepinizi sevgiyle, saygýyla selamlýyorum dedi. Konuþmasýnýn ardýndan sonrasý sahneye getirilen tabloda yer alan, Türkiye nin ihraç ettiði ürünlerde kullanacaðý logoyu tanýttý katýlýmcýlarla toplu fotoðraf çektirdi. Törende ayrýca, Cumhurbaþkaný Erdoðan, etkinlik salonunun giriþinde hazýrlanan, üzerinde Türkiye haritasý ile Türkiye Markasý nýn tanýtýmýnýn yapýldýðý dev tablonun Cumhurbaþkanlýðý forslu Ankara kýsmýna imza attý. (Kaynak: http://www.tccb.gov.tr/) Logonun karakteri oluþturulurken küfi yazý stili ve geleneksel kilimlerde yer alan eli belinde deseninden yararlanýldýðý açýklandý. Ayrýca Turkey yazýsýnýn içinde bulunan desenlerde de çini sanatýnda kullanýlan figürlerden esinlenildi. Yazýyý oluþturan 8 desenin her biri ayrý bir anlam içeriyor: Birliktelik Hem Doðu Hem Batý Dünya Buluþma Uyum Ýnovasyon Sinerji Büyüme Ýnovasyon Dünya Buluþma Birliktelik Sinerji Büyüme Hem Doðu Hem Batý Uyum Yaratýcýlýðýn ülkenin karakteristik özellikleri arasýnda yer aldýðýný gösteriyor. Türkiye nin dünyadaki konumunu güçlendirmesini anlatýyor. Hem iki kýtanýn hem de insanlarýn Türkiye de buluþmasýný temsil ediyor. Ülkenin birliðini ve birlikte çalýþma kabiliyetini belirtiyor. Birlikte çalýþma yeteneðini sergiliyor. Ülkenin kesintisiz devam eden kalkýnmasýnýn mesajýný veriyor. Türkiye nin iki yönlü olmasýný sergiliyor. Türkiye nin uyum saðlama özelliðini ifade ediyor. 8

Araþtýrma TKDK TKDK ÝLE KÜTAHYA TARIM, HAYVANCILIK VE ÝLGÝLÝ SANAYÝ KURULUÞLARI GELÝÞÝYOR Ýhsan KAYMAK TKDK Kütahya Ýl Koordinatörü 2013 yýlýnda faaliyete baþlayan Tarým ve Kýrsal Kalkýnmayý Destekleme Kurumu (TKDK) Kütahya Ýl Koordinatörlüðü bugüne kadar toplam yatýrým tutarý yaklaþýk 84.3 Milyon TL olan 427 projeyi onayladý. Onaylanan bu projelerin toplam hibe tutarý ise yaklaþýk 46.8 Milyon TL dir. Ýki yýl içerisinde 4 dönem proje kabulüne çýkýlmýþ olup bu kabul dönemlerindeki proje kabul sayýlarý aþaðýdaki tablo 1 deki gibidir. Kütahya ilinde destekleme programý 9. Dönem ile baþlamýþtýr. Diðer 8 çaðrý daha önce faaliyete geçen illerde yapýlmýþtýr. 9 ve 10. Çaðrýlarýn ödemeleri 31.12.2013 tarihiyle tamamlanmýþtýr. 11 ve 12. çaðrý ödemeleri devam etmekte olup yatýrýmlarýný 31.12.2014 tarihine kadar tamamlayacaklarýn ödemeleri yaklaþýk 14 milyon TL tutarýndaki hibeleri sene sonuna kadar ödenecektir. Geri kalan projelerin hibe ödemeleri 2015 yýlý ortalarýna kadar tamamlanacak olup yaklaþýk 47 milyon TL Kütahya tarým ve hayvancýlýðýna aktarmýþ olacaðýz. ÇAÐRI DÖNEMÝ Tablo 1. Sözleþmeye Baðlanan Proje Bilgileri SÖZLEÞMEYE BAÐLANAN PROJE SAYISI TOPLAM YATIRIM TUTARI (TL) TOPLAM DESTEK TUTARI (TL) ÖDENEN HÝBE TUTARI (TL) 9 29 6.870.199,62 3.925.178,54 3.893.272,53 10 25 3.438.825,82 1.957.962,85 1.928.060,95 11 345 49.877.714,04 26.020.061,47 9.907.192,73 12 28 24.093.500,28 14.869.049,49 - TOPLAM 427 84.280.239,76 46.772.252,35 15.728.526,21 Onaylanan projelerin merkez dâhil 13 ilçe de de daðýlýmý ayný düzeyde olmayýp bazý ilçelerden daha fazla yatýrým talebi gelirken bazýlarýnda bu talep oldukça düþük olmuþtur. Ýlçelere göre proje daðýlýmlarý ise aþaðýdaki tablo 2 deki gibidir. 9

Araþtýrma TKDK YATIRIM YERÝ (ÝLÇE ADI) Tablo 2. Ýlçelere göre Sözleþmeye Baðlanan Proje Bilgileri SÖZLEÞMEYE BAÐLANAN PROJE SAYISI TOPLAM YATIRIM TUTARI (TL) TOPLAM DESTEK TUTARI (TL) ÖDENEN HÝBE TUTARI (TL) Merkez 92 29.146.654,79 17.362.582,38 4.085.464,70 Altýntaþ 125 20.158.488,44 11.260.355,74 5.020.813,13 Aslanapa 73 5.677.977,77 2.838.988,88 1.929.560,00 Çavdarhisar 40 5.697.776,46 3.096.527,30 1.414.819,23 Dumlupýnar 4 297.007,50 148.503,75 148.503,75 Domaniç 3 2.033.343,14 1.270.901,40 537.706,52 Emet 27 2.003.753,64 1.011.623,11 951.597,10 Gediz 1 1.403.016,00 701.508,00 - Hisarcýk 13 879.286,33 439.643,16 438.079,66 Þaphane 2 160.300,00 80.150,00 76.750,00 Pazarlar 1 113.080,96 56.540,48 - Simav 1 59.900,00 29.950,00 29.750,00 Tavþanlý 45 16.649.654,73 8.474.978,15 1.095.482,12 TOPLAM 427 84.280.239,76 46.772.252,35 15.728.526,21 Ýl Koordinatörlüðüne 12 farklý yatýrým kolunda proje baþvurularý yapýlmýþ olup yatýrým kollarýna göre onaylanan proje ve yatýrým tutarlarý ile hibe tutarlarý tablo 3 de belirtildiði gibidir. 10 Tablo 3. Ýlçelere göre Sözleþmeye Baðlanan Proje Bilgileri ALT TEDBÝR/SEKTÖR ADI SÖZLEÞMEYE BAÐLANAN PROJE SAYISI TOPLAM YATIRIM TUTARI (TL) TOPLAM DESTEK TUTARI (TL) ÖDENEN HÝBE TUTARI (TL) Süt Üreten Tarýmsal Ýþletmeler 11 18.438.381,19 11.656.924,81 2.821.173,35 Et Üreten Tarýmsal Ýþletmeler (Besi Hayvancýlýðý Kanatlý Yetiþtiriciliði) 13 16.600.467,74 10.484.935,84 911.207,51 Süt ve Süt Ürünlerinin Ýþlenmesi ve Pazarlanmasý (Süt Ýþleme Tesisi) Süt ve Süt Ürünlerinin Ýþlenmesi ve Pazarlanmasý (Süt Toplama Merkezi) Et ve Et Ürünlerinin Ýþlenmesi ve Pazarlanmasý (Kesimhane ve Et Ýþleme Tesisi) Meyve ve Sebzelerin Ýþlenmesi ve Pazarlanmasý Çiftlik Faaliyetlerinin Çeþitlendirilmesi ve Geliþtirilmesi (Týbbi Aromatik Bitki Yetiþtiriciliði) Yerel Ürünler ve Mikro Ýþletmelerin Geliþtirilmesi (Leblebi Üretim Tesisi) 2 5.882.171,36 2.941.085,68-1 113.080,96 56.540,48-1 8.288.877,04 4.144.438,52-1 306.816,37 153.408,19 151.927,58 394 31.408.697,10 15.714.044,85 11.678.455,85 1 592.238,50 296.119,25 - Kýrsal Turizm (Restaurant Pansiyon) 2 2.316.893,65 1.158.446,82 - Kültür Balýkçýlýðýnýn Geliþtirilmesi 1 332.615,85 166.307,92 165.761,92 TOPLAM 427 84.280.239,76 46.772.252,35 15.728.526,21

Araþtýrma TKDK Kurumumuz 10 Kasým 2014 tarihi itibariyle 13. çaðrýya çýkmýþ bulunmakta olup 12 Ocak 2015 10 Þubat 2015 tarihleri arasýnda aþaðý tablo 4 de belirtilen alanlarda proje kabulü yapacaktýr. Çaðrý ilaný ve tüm bilgilere TKDK nýn internet sitesi www.tkdk.gov.tr adresinden ulaþabilirsiniz. Tablo 4. 13. Çaðrý Ýlaný Desteklenecek Yatýrýmlar Tedbir Adý Alt Tedbir Adý ve Bütçe Kalemleri Destek Oranlarý Toplam Destek Bütçesi (AB+TC Katkýsý) (Avro) Tarým ve Balýkçýlýk Ürünlerinin Ýþlenmesi ve Pazarlanmasýnýn Yeniden Yapýlandýrýlmasý ve Topluluk Standartlarýna Ulaþtýrýlmasýna Yönelik Yatýrýmlar Süt ve Süt Ürünlerinin Ýþlenmesi ve Pazarlanmasý Bütçe Kalemi-1 (Süt iþleme tesisleri) Bütçe Kalemi-2 (Süt toplayan üretici örgütleri) Et ve Et Ürünlerinin Ýþlenmesi ve Pazarlanmasý Bütçe Kalemi-1 (Kýrmýzý et iþleme ve pazarlama) %50 110.290.351 Bütçe Kalemi-2 (Kanatlý eti iþleme ve pazarlama) Meyve ve Sebzelerin Ýþlenmesi ve Pazarlanmasý Su Ürünlerinin Ýþlenmesi ve Pazarlanmasý Kýrsal Ekonomik Faaliyetlerin Çeþitlendirilmesi ve Geliþtirilmesi Çiftlik Faaliyetlerinin Çeþitlendirilmesi ve Geliþtirilmesi Yerel Ürünlerin ve Mikro Ýþletmelerin Geliþtirilmesi Kýrsal Turizm %50 77.535.661 Kültür Balýkçýlýðýnýn Geliþtirilmesi TOPLAM 187.826.012 Ýl Koordinatörü Ýhsan KAYMAK yaklaþýk 2 yýl gibi kýsa bir sürede yapýlan bu desteklerin Türkiye ölçeðinde küçük olduðunu ancak Kütahya ölçeðinde oldukça etkili olduðunu belirtti. Kaymak bu destekler sayesinde Kütahya çevresinde Avrupa Birliði standartlarýnda modern iþletmelerin yapýldýðýný ve yapýlmaya devam edeceðini vurguladý. Ayrýca, bu tür yatýrýmlarýn artmasýnýn Kütahya daki istihdama ve Kütahya ekonomisine fazlasýyla katký saðlayacaðýný belirti. Son olarak bu alanlarda yatýrýmý yapmayý düþünen potansiyel baþvuru sahiplerimizi bilgi almak için kurumumuza davet ediyoruz. 11

Konuk Doç. Dr. Fatih Çelebioðlu EKONOMÝDE DEÐÝÞÝM VE AKADEMÝK DANIÞMANLARIN ROLÜ Doç. Dr. Fatih ÇELEBÝOÐLU DPÜ Ýktisat Bölümü Öðretim Üyesi Kütahya Oda ve Borsalarý Akademik Danýþmaný Dünya ekonomisindeki deðiþim ve geliþmelere baðlý olarak; ülkemiz sanayi sektörü üretim ve istihdam yapýsýnda, teknoloji kullanýmýnda, ihracat pazarlarýnda, enerji havzalarý ile olan iliþkilerde hýzlý bir dönüþüm yaþandýðýný hep birlikte gözlemliyoruz. Peki, bu dönüþüme bizi zorlayan geliþmeler nelerdir? Dünya ekonomisinde son yýllarda yaþanan deðiþim þu baþlýklar altýnda açýklanabilir: Dünya ticaretinin kurallarý deðiþmektedir. Burada ülkemizi de büyük ölçüde etkilemesi beklenen iki önemli anlaþma ön plana çýkmaktadýr: TTIP (The Transatlantic Trade and Investment Partnership - Transatlantik Ticaret ve Yatýrým Ortaklýðý) kapsamýnda; hizmetleri, yatýrýmlarý ve kamu alýmlarý da dâhil olmak üzere her iki tarafýn da pazarlarýna serbest eriþim hakkýnýn tanýnmasýný, fikri mülkiyet haklarý, çevre ve sosyal haklar ile ilgili ortak kurallar belirlenmesi gibi birçok farklý alanlardaki düzenlemeler bulunmaktadýr. Bu kapsamdaki düzenlemelerin tamamlanmasýndan sonra, sadece bu iki ekonomik gücün (ABD ve AB) deðil tüm dünya ülkeleri açýsýndan ve dünya ticareti açýsýndan yeni kural ve yeni uygulamalarýn belirlenmesinde yol gösterici bir etkisinin olmasý hedeflenmektedir. 12 Japonya ve Kore nin baþýný çektiði Asya-Pasifik ülkeleri ile yatýrýmlarý içeren TPP (Trans-Pacific Partnership Trans Pasifik Ortaklýðý) müzakerelerini baþlatan ABD nin Pasifik pazarýnýn birleþmesi yoluyla yeni üretim ve finans yapýlarýnýn oluþturulmasý hedeflenmektedir. Dünya finans haritasý deðiþmektedir. Bunun bir sonucu olarak para bolluðu dönemi kapanmakta, bazý ülkelerin finansman sorunlarý yaþayacaklarý bir döneme girilmektedir. Dünya enerji haritasý deðiþmektedir. ABD nin petrol konusunda Ortadoðu ya olan baðýmlýlýðý bitmektedir. Kaya gazý ve kaya petrolü üretimini arttýrmasýyla birlikte ABD, doðal gaz ve petrol ithalatýný durdurup net ihracatçý haline gelmektedir. Ortadoðu, Ukrayna ve Kuzey Afrika daki geliþmeler bu yönüyle ayrý bir önem kazanmaktadýr. Dünyada orta gelir sýnýflarýnda deðiþim yaþanmaktadýr. Gelecek 10 yýlda dünya nüfusunun 5 milyarýnýn orta gelir düzeyinde olacaðý hesaplanmaktadýr. Bu durum dünya ekonomisinde altyapý, tüketim ve üretimi yeniden þekillendirmektedir. Dünyada artýk sadece ülkeler deðil, þehirler de rekabet ediyor. Þehir nüfuslarý hýzlý bir þekilde artýyor. Dünyada 600 büyük þehrin ekonomik yarýþý söz konusudur. Belediyecilik,

Konuk Doç. Dr. Fatih Çelebioðlu altyapý vs. açýsýndan hangi þehir cazip? sorusu daha çok duyulmaktadýr. Þehirler, baþka þehir ve ülkelerden giriþimci ve nitelikli insan kaynaklarý ithal ediyor. Dünyada internetin ticaretteki rolü deðiþiyor. Bizim aksimize dünya, interneti kahvehane gibi deðil, ticarethane gibi kullanmaktadýr. Yatýrým ve finans merkezleri deðiþiyor. Yatýrým ve finans merkezleri Avrupa ve ABD den Asya ya doðru kayýyor. Bu deðiþim dalgasý içinde ülkemizin makroekonomik dengeleri olumlu veya olumsuz etkiler altýnda kaldýðý gibi, ekonomimizin yerel aktörleri de karar almada, yeni stratejiler belirlemede, deðiþimi okumada ve bunu kendi iþ süreçlerine aktarmada çeþitli zorluklar yaþayabilmektedir. Küresel rekabetin etkilerinin daha da belirginleþtiði, olumlu ve olumuz bütün etkilerin neredeyse anlýk olarak piyasalar tarafýndan içselleþtirildiði bir ortamda, yatýrým ve üretim yapmak, ihracat miktarýný arttýrmak ve ihraç ürün pazarlarýný çeþitlendirmek ve dahasý elde tutmak için güçlü politikalara ve yön gösterici kurumlara ihtiyaç artmaktadýr. Bu noktada Türkiye deki oda ve borsalara, yerel ölçekte doðru politikalarýn belirlenmesi ve bu politikalarýn hayata geçirilebilmesi konusunda ciddi bir görev düþmektedir. Türkiye ekonomisinin temel hedeflerini yakalayabilmesi hususunda, gerek iþ dünyasýnýn talep ve ihtiyaçlarýnýn yakýndan takibi ve gerekse yerel kalkýnma gündeminin doðru bir þekilde belirlenmesi ciddi bir öneme sahiptir. Ülkemizde yerel düzeyde güncel ve saðlýklý veri ve bilgiye eriþim konusunda ciddi sorunlar bulunmaktadýr. Oda ve borsalarýn yerel veri-bilgi üretme ve strateji oluþturma kapasitelerini arttýrmalarý, ülkemizdeki bu eksikliðin giderilmesine yardýmcý olacaktýr. Bu kapsamda Türkiye Odalar ve Borsalar Birliði (TOBB), il merkezi ve ilçelerdeki oda ve borsalarýn kurumsal kapasitelerinin ve yerel veri-bilgi üretim kapasitelerinin arttýrýlmasý amacýyla 81 Ýl e 81 Akademik Danýþman atamasýný gerçekleþtirmiþtir. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliði tarafýndan Akademik Danýþmanlarýn görev çerçevesi þöyle belirlenmiþtir: Açýklanan ekonomik verilerin yorumlanmasý ve il ekonomisine etkileri konusunda ildeki tüm oda ve borsalarý bilgilendirmek, Güncel ekonomik geliþmeler hakkýnda ildeki tüm oda ve borsalarý bilgilendirmek, Ekonomik ve sosyal araþtýrmalar konusunda TOBB a baðlý olan Türkiye Ekonomi Politikalarý Araþtýrma Vakfý (TEPAV) ile eþgüdüm içinde çalýþmak, TOBB ile odalar ve borsalar tarafýndan illerden toplanmasý planlanan veriler için saha organizasyonunu oluþturmak, verilerin saðlýklý bir þekilde toplanmasýný saðlamak, toplanan verilerin kontrolünü saðlamak ve iletmek, Odalara ve borsalara, AB hibe ve destekleme programlarýna, Kalkýnma Ajanslarýna ve benzeri kuruluþlara yapacaklarý proje baþvurularýnda proje yazma, takip etme ve yönetimi için destek olmak ve katký saðlamak, Hukuki düzenlemeler hakkýnda oda ve borsa görüþlerine katký saðlamak, Ýllere ve bölgeye yatýrým çekilmesi için yurt dýþýndan veya il dýþýndan gelen heyetlere il ekonomisine iliþkin bilgi sunmak, Oda ve borsa baþkanlarý tarafýndan davet edildikleri toplantýlara katýlmak. Bu görev tanýmý kapsamýnda; Kütahya Ticaret ve Sanayi Odasý, Kütahya Ticaret Borsasý, Tavþanlý Ticaret ve Sanayi Odasý, Gediz Ticaret ve Sanayi Odasý ve Simav Ticaret ve Sanayi Odalarýmýzýn Meclis toplantýlarýna tanýtým ve bilgilendirme amaçlý katýlým gerçekleþtirilmiþtir. Bunun yaný sýra Tavþanlý Genç Giriþimciler Kurulu toplantýsýna katýlýnmýþ ve genç giriþimcilerimizle Türkiye ve bölge ekonomisi üzerine görüþ alýþveriþinde bulunulmuþtur. Kütahya Ticaret ve Sanayi Odasý bünyesinde bulunan Kadýn Giriþimciler Kurulu ve Genç Giriþimciler Kurullarý ile de birlikte çalýþma süreci devam etmektedir. TEPAV ýn talebi doðrultusunda, Kütahya Ýlinde Mesleki Eðitimin Analizi ve Kalkýnma Ajansý ile Oda ve Borsalarýmýzýn Daha Ýyi Ýþbirliði Geliþtirebilmesi Ýçin Yapýlmasý Gerekenler baþlýklý raporlar hazýrlanmýþ ve TEPAV a sunulmuþtur. Son dönemde yayýnlanan istatistikler, ekonomik geliþmeler ve bunlarýn ilimiz ekonomisine olasý etkileri konusunda oda ve borsa baþkanlarýmýz veri yayýnlanma takvimine baðlý olarak sürekli bilgilendirilmektedir. 2014 yýlý dünya ve Türkiye ekonomisine iliþkin deðerlendirmeleri ve Kütahya özelinde ekonomik geliþmeleri içeren raporlar Ocak ayý içinde tamamlanacak ve oda ve borsa baþkanlarýmýza iletilecektir. Ayrýca ilimizdeki sanayi sektörlerinin analizi ve yeniden yapýlandýrýlmalarý için çeþitli çalýþmalar planlanmakta ve ilimizdeki sektörlerin üretim ve ihracat potansiyelinin arttýrýlmasý hedeflenmektedir. Oda ve borsalarýmýzýn ihtiyaçlarý doðrultusunda, AB ve Kalkýnma Ajansý projeleri ile ilgili görüþmeler yapýlmýþ ve sunulacak projelerle ilgili hazýrlýklar devam etmektedir. Bu çalýþmalarýn daha çok Küçük ve Orta Ölçekli Ýþletmelerin(KOBÝ) üretim, yönetim ve ihracat kapasitelerinin geliþtirilmesine ve sorunlarýnýn çözümüne odaklanmasý temel hedef olacaktýr. 13

Araþtýrma Ýþletmeler KURULAN KAPANAN ÝÞLETME ÝSTATÝSTÝKLERÝ Türkiye Odalar ve Borsalar Birliði (TOBB) tarafýndan 2014 yýlý Kasým ayý verilerine göre, Türkiye de kurulan ve kapanan þirket istatistikleri yayýmlandý. Doç. Dr. Fatih ÇELEBÝOÐLU DPÜ Ýktisat Bölümü Öðretim Üyesi Kütahya Oda ve Borsalarý Akademik Danýþmaný 120000 100000 80000 60000 40000 20000 0 + %18 Kurulan 35000 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0 Ocak Kasým 2014 Ocak Kasým 2013 Kapanan On bir aylýk veriler iller bazýnda incelendiðinde, Ýstanbul un 45 bin yeni iþyeri ile en fazla þirket açan il olduðu görülmektedir. Ýstanbul u, Ankara, Ýzmir, Antalya, Bursa ve Adana takip etmiþtir. - %1 30.679 31.004 Þekil 1: 2014 Ocak- Kasým ve 2013 Ocak Kasým döneminde kurulan ve kapanan þirket sayýlarý Kurulan þirket sayýsý Kasým ayýnda, geçen yýlýn ayný ayýna göre yüzde 18 artarak yaklaþýk 114 bin 656, kapanan þirket sayýsý ise yüzde 1 azalarak 30 bin 679 oldu. Yýlýn 11 ayýnda kurulan 114 bin 656 iþletmenin yüzde 46 sý þirket, yüzde 54 ü gerçek kiþi ticari iþletme olurken, yýlýn 11 ayýnda kapanan 30 bin 679 iþletmenin yüzde 38 i þirket, yüzde 62 si ise gerçek kiþi ticari iþletmedir. Kapatýlan þirket verileri incelendiðinde ise yine Ýstanbul 11 bin iþ yerini kapatarak en fazla iþ yeri kapatan il olmuþtur. Ýstanbul u Ankara, Ýzmir, Antalya, Bursa ve Adana takip etmiþtir. Þekil 2: 2014 Ocak Kasým döneminde en fazla þirket kuran 10 il Þekil 3: Ocak Kasým döneminde en fazla þirket kapatan 10 il ÝSTANBUL ANKARA ÝZMÝR ANTALYA BURSA ADANA AYDIN KONYA ESKÝÞEHÝR MUÐLA ÝSTANBUL ANKARA ÝZMÝR ANTALYA BURSA ADANA AYDIN KONYA ESKÝÞEHÝR MUÐLA 14

Araþtýrma Ýþletmeler Kurulan þirket verilerinin iller bazýnda bir önceki yýla göre deðiþimleri incelendiðinde Kars geçen yýla göre en fazla þirket sayýsýný arttýran il olmuþtur. Kars ý, Niðde, Karaman, Kýrýkkale, Kayseri ve Konya takip etmektedir. Kapanan þirket verileri iller bazýnda bir önceki yýla göre incelendiðinde Bitlis geçen yýla göre en fazla þirket kapatan il olmuþtur. Bitlis i Tunceli, Hakkâri, Bartýn, Þýrnak ve Gümüþhane takip etmektedir. Þekil 4: 2014-2013 Ocak Kasým döneminde kurulan þirket bakýmýndan en fazla deðiþim yaþanan 10 il Þekil 5: 2014-2013 Ocak Kasým döneminde kapanan þirket bakýmýndan en fazla deðiþim yaþanan 10 il KARS NÝÐDE KARAMAN KIRIKKALE KAYSERÝ KONYA ISPARTA KIRÞEHÝR BÝNGÖL KARABÜK %146 %74 %74 %69 %59 %55 %53 %52 %50 %50 BÝTLÝS TUNCELÝ HAKKARÝ BARTIN ÞIRNAK GÜMÜÞHANE MUÞ KASTAMONU KARS IÐDIR %180 %173 %117 %69 %67 %59 %52 %50 %49 %48 Kütahya da Þirket Kapanmalarýnda Dikkat Çekici Artýþ Kütahya ilindeki duruma bakýldýðýnda, yeni kurulan þirketlerde artýþ olduðu gözlenmektedir. 2013 yýlýnda 390 þirket kurulmuþken, 2014 yýlýnda bu rakam 414 adet olmuþtur. Bu durum %6 lýk bir artýþa tekabül etmektedir. Ancak þirket kurulumunda Türkiye ortalamasýnýn %18 artmýþ olduðu düþünüldüðünde, Kütahya ilindeki artýþýn sýnýrlý kaldýðý görülmektedir. 2014 OCAK-KASIM (ONBÝR AYLIK) 2013 OCAK-KASIM (ONBÝR AYLIK) KURULAN KAPANANANAN KURULAN KAPANANANAN ÞÝRKET GERÇEK KÝÞÝ TÝCARÝ ÝÞLETMESÝ ÞÝRKET GERÇEK KÝÞÝ TÝCARÝ ÝÞLETMESÝ ÞÝRKET GERÇEK KÝÞÝ TÝCARÝ ÝÞLETMESÝ ÞÝRKET GERÇEK KÝÞÝ TÝCARÝ ÝÞLETMESÝ KÜTAHYA 110 304 28 177 124 266 33 121 Toplam 414 205 90 154 Kaynak: Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Ancak asýl dikkat çekici veri kapanan þirketler konusundadýr. Kütahya da kapanan þirket sayýsý 2013 yýlýnda 154 olurken, 2014 yýlýnda kapanan þirket sayýsý 205 e çýkmýþtýr. Bu durum kapanan þirket sayýsýnda %33 lük bir artýþa tekabül etmektedir. Oysa ayný dönemde Türkiye ortalamasýnda kapanan þirket sayýsýnda %1 lik azalma gözlenmiþtir. Türkiye de kapanan þirket sayýsý azalýrken, Kütahya ilinde kapanan þirket sayýsýndaki yüksek artýþ dikkati çekmektedir. 250 200 150 100 50 0 154 + %33 Kurulan 205 525 450 375 300 225 150 75 0 390 2013 2014 + %6 Kapanan 414 15

Araþtýrma ZEKA T.C. ZAFER KALKINMA AJANSI Yusuf BALCI T.C. Zafer Kalkýnma Ajansý Genel Sekreteri T.C. Zafer Kalkýnma Ajansý, Afyonkarahisar, Kütahya, Manisa ve Uþak illerimizi kapsayan ve TR33 Bölgesi olarak sýnýflandýrýlan Bölgede hizmet vermek üzere kurulmuþtur. Ajans Genel Sekreterliði Kütahya ilimizde olup Afyonkarahisar, Manisa ve Uþak illerimizde ise Genel Sekreterliðe baðlý Yatýrým Destek Ofisleri aracýlýðýyla hizmet vermekteyiz. Ajans faaliyetlerinin icrasýndan sorumlu olan Genel Sekreterlik dýþýnda Ajans ýn diðer organlarý Yönetim Kurulu ve Kalkýnma Kurulu dur. Ajansýn karar alma merci olarak görev yapan Yönetim Kurulu Afyonkarahisar, Kütahya, Manisa ve Uþak illerinin Valileri, Belediye Baþkanlarý, Ýl Genel Meclisi Baþkanlarý ile Ticaret ve Sanayi Odalarý Baþkanlarýndan oluþur. Ajans ýn danýþma organý olan Kalkýnma Kurulu ise TR33 Bölgesi nde yer alan kamu kurumu, özel sektör, üniversite ve STK larýn üst düzey temsilcilerinin yer aldýðý 100 üyeli bir kuruldur. Temel faaliyetlerimizi þu þekilde özetleyebiliriz: 1) Ulusal plan ve programlarla uyumlu þekilde Bölgesel ölçekte planlar hazýrlamak, araþtýrmalar yapmak ve stratejiler belirlemek 2) Ýllerimizin yatýrým açýsýndan avantajlý yönlerini ortaya çýkarmak, illerimizi tanýtmak ve yatýrýmcýlara ücretsiz yatýrým danýþmanlýðý saðlamak 16 3) Projelere mali ve teknik destekler saðlamak ve bu projelerin uygulama sürecini takip edip uygulama sonrasýnda beklenen hedeflere ulaþýlýp ulaþýlmadýðýnýn deðerlendirmesini yapmak Ajansýmýzýn proje destekleri teknik ve mali (yani hibe) destekler olarak 2 ana kategoriye ayrýlmýþtýr. Teknik destekler kapsamýnda kar amacý gütmeyen kurum/kuruluþlar ile bunlarýn kurduðu veya ortaðý olduðu iþletmelere eðitim ve danýþmanlýk desteði saðlamaktayýz. Bu çerçevede, özellikle kurumsal kapasiteyi geliþtirme amaçlý, proje yazma, iletiþim, biliþim sistemleri, mevzuat vb. konularda ücretsiz eðitim ve danýþmanlýk desteði saðlamaktayýz. Teknik desteðin mali desteklerden temel farký, destek verdiðimiz kurum/kuruluþa bir mali kaynak aktarmak yerine, ihtiyaç duyduðu hizmeti mümkünse kendi personelimiz aracýlýðýyla deðilse de hizmet alýmý yapmak suretiyle karþýlýyor olmamýzdýr. Yani burada yararlanýcýlara her hangi bir mali destek saðlamýyoruz. Mali destekler kapsamýnda ise yararlanýcýlara belli bir oranda doðrudan hibe desteði veriyoruz. Mali desteklerimizi 4 ana grupta toplayabiliriz.

Araþtýrma ZEKA 1) Proje Teklif Çaðrýsý (PTÇ) 2) Doðrudan Faaliyet Desteði (DFD) 3) Güdümlü Proje Desteði (GPD) 4) Faiz Desteði ve Faizsiz Kredi Desteði (FD ve FKD) En yaygýn ve en çok raðbet gören destek mekanizmamýz Proje Teklif Çaðrýsý (PTÇ) dediðimiz mali destek programlarýdýr. PTÇ kapsamýnda hem kar amacý gütmeyen kurumlara hem de iþletmelere 200.000 ile 750.000 TL arasýnda deðiþen miktarlarda destek saðlamaktayýz. Desteðin konusu, destek limitleri vb. unsurlar Baþvuru Rehberi olarak adlandýrýlan dokümanda tanýmlanmakta ve programýn amacýna, bütçenin büyüklüðüne göre destek limitleri farklýlaþtýrýlmaktadýr. Bu destekler genellikle yýlýn belirli bir bölümünde kullandýrýlmakta ve program ilan edildikten sonra 75-90 gün arasýnda (biz bu dönemi baþvuru süreci olarak adlandýrýyoruz) projelerin Ajansýmýza sunulmasý gerekmektedir. Baþvuru sürecini müteakip projeler önce þekilsel açýdan bizim tarafýmýzdan daha sonra ise içerik açýsýndan dýþ uzmanlar tarafýndan incelenmektedir. Ajansýmýzýn projelerin teknik ve mali açýdan puanlanmasýnda herhangi bir yetkisi yoktur. Tüm puanlama ve desteklenecek projelerin belirlenmesi iþlemleri Ajans personeli veya Yönetim Kurulu üyesi olmayan dýþ uzmanlar (biz bunlara baðýmsýz deðerlendirici ve deðerlendirme komitesi diyoruz) tarafýndan gerçekleþtirilmektedir. Dýþ uzmanlarýn baþarýlý bulduðu projeler Yönetim Kurulu nun onayýna sunulmakta ve onayý müteakip desteklenecek projeler listesi kamuoyuna açýklanmaktadýr. Ajanslarýn sistemi oldukça þeffaf, baðýmsýz ve güvenilirdir. Zaten baþta Kalkýnma Bakanlýðý olmak üzere Sayýþtay, Dýþ Denetim, Mali Yönetim Yeterlilik Komisyonu ve hatta Devlet Denetleme Kurulu tarafýndan yapýlan birçok denetim prosedürlerinden geçmekteyiz. Doðrudan Faaliyet Desteði (DFD) yine her yýl düzenli olarak kullandýðýmýz destek mekanizmalarýmýzdan birisi. DFD kapsamýnda kar amacý gütmeyen kurum/kuruluþlar ile bunlarýn kurduðu veya ortaðý olduðu iþletmelerin planlama, araþtýrma, fizibilite çalýþmalarýna %100 e varan oranda ve 25.000 ile 75.000 deðiþen miktarlarda destek saðlamaktayýz. PTÇ lerden farklý olarak bu destek mekanizmasýnda temel amacýmýz doðrudan bir yatýrýmý hayata geçirmek yerine yatýrýmlarýn planlanmasý ve fizibilitelerin hazýrlanmasýdýr. Yani kýsaca, DFD ile Bölge nin rekabet gücünü arttýrmak için gerekli olan planlama, araþtýrma ve fizibilite hazýrlama çalýþmalarýnýn yapýlmasýný amaçlamaktayýz. Güdümlü Proje Desteði (GPD) henüz kullandýrmadýðýmýz destek mekanizmalarýmýzdan birisi. Ýnþallah 2015 içerisinde üzerinde çalýþmakta olduðumuz 7 GPD projesinden bazýlarýný hayata geçirmeye baþlayacaðýz. GPD nin diðer desteklerden farký projenin bizzat Ajans öncülüðünde ve koordinasyonunda geliþtirilmesidir. GPD kapsamýnda Ajans özellikle özel sektöre fayda saðlayacak nitelikteki büyük bir yatýrýmý planlar ve bu yatýrýmý hayata geçirmek üzere gerekli paydaþlarý belirler. GPD ile toplam Ajans bütçesinin %20 sine varan oranda proje baþýna destek saðlanabilir. Yani, mevcut durumda, 5-10 Milyon arasýnda bir projeye doðrudan kaynak aktarýlabilir. Faiz Desteði ve Faizsiz Kredi Desteði (biz bunlarý FD ve FKD olarak adlandýrýyoruz) henüz herhangi bir ajans tarafýndan kullandýrýlmamýþ destek mekanizmalarýdýr. Ancak, 2016 itibarýyla bu mekanizmanýn da aktif bir þekilde uygulanmaya baþlanacaðýný tahmin ediyoruz. FD ve FKD kapsamýnda, isimlerinden de anlaþýlacaðý üzere, yararlanýcýnýn bankadan kullandýðý kredinin faizini ajanslar üstlenmektedir. Destek mekanizmalarýmý kýsaca özetlemeye çalýþtým. Ancak, bunlar hakkýnda daha ayrýntýlý bilgi almak isteyenler internet sitemizi (www.zafer.org.tr) ziyaret edebilir ya da Program Yönetimi Birimi (PYB) ve Yatýrým Destek Ofisi (YDO) uzmanlarýmýzla iletiþime geçebilirler. Ajansýmýz 2010-2014 yýllarý arasýnda özel sektör iþletmelerine yönelik 3 PTÇ ilan etmiþtir. Bunlar; 1) Bölgesel Potansiyelin Harekete Geçirilmesi Mali Destek Programý (2010 BPHGMDP) 2) Odak Sektörler mali Destek Programý (2011 ODAK) 3) Rekabetçi KOBÝ Mali Destek Programý (2014 RKMDP) Bu PTÇ ler kapsamýnda desteklenecek konular ve kurallar baþvuru rehberlerinde tanýmlanmýþtýr. Dolayýsýyla, firmalarýn hangi konularda proje hazýrlamasý gerektiði Ajansýmýzýn tarafýndan belirlenmiþ ve baþvuru rehberlerinde belirtilmiþtir. Desteklenecek konular belirlenirken üst ölçekli planlar ile Bölge Planýmýzda ve bölgesel ölçekte yaptýðýmýz araþtýrma çalýþmalarýnda yer alan hedef stratejiler ve veriler esas alýnmýþtýr. Yani Ajansýmýz tarafýndan rastgele tüm konular desteklenmemekte; belirli bir strateji kapsamýnda desteklenecek konular belirlenmekte ve önceliklendirilmektedir. Zaten, iþin mantýðý da bunu gerektirmektedir. Çünkü elinizde sýnýrlý bir kaynak var ve siz bu sýnýrlý kaynakla azami faydayý saðlamak durumundasýnýz. Bir baþka deyiþle vermiþ olduðunuz 1 birim mali kaynak baþýna 10 birimlik, 100 birimlik etki oluþturmalýsýnýz. Özel sektöre yönelik ilk programýmýz olan BPHGMDP kapsamýnda sadece kar amacý güden tüzel kiþilere imalat sanayisi, tarýma dayalý sanayi ve turizm konularýnda 500.000 TL ye varan miktarda destek saðlamýþtýk. Bu program kapsamýnda Kütahya ilimizden 12 proje desteklenmiþtir. 17

Araþtýrma ZEKA Ajansýmýzýn saðladýðý 3.3 milyon TL destekle birlikte Kütahya ilimize 8.3 milyon TL deðerinde yatýrým kazandýrýlmýþtýr. Özel sektöre yönelik ikinci programýmýz olan ODAK kapsamýnda kar amacý güden gerçek ve tüzel kiþileri hedefledik. Bununla beraber KOBÝ sýnýfýndaki iþletmelere avantaj puan uygulamasý yaptýk. Yani KOBÝ olan iþletme olmayana göre daha fazla puanla baþladý. Bu program ile destek konularýmýzda da belirli bir odaklanma saðlayarak Bölgemiz için öncelikli olan a) Gýda Ürünleri ve Ýçecek Sanayi, b) Tekstil, Hazýr Giyim ve Deri Sanayi, c) Metal Dýþý Maden Sanayi ile d) Makine, Teçhizat ve Metal Eþya Sanayisine yönelik projelere 400.000 TL ye varan miktarda destek saðladýk. Bu kapsamda Kütahya ilimizden desteklenen 8 projeye 2.1 milyon TL destek verdik. Özel sektöre yönelik üçüncü programýmýz olan RKMDP kapsamýnda ise sadece KOBÝ lere destek verdik. Hatta, KOBÝ lerin en küçüðü olan mikro KOBÝ leri daha ön plana çýkaracak bazý avantaj puan kriterleri tanýmladýk. Bununla birlikte, mekânsal ve sektörel anlamda önceliklendirme yaptýk. Bu konuyu biraz açmak istiyorum. Bölgemiz 53 ilçeden oluþmakta. Bu ilçeleri 10 alt bölgeye ayýrdýk. Bulunduðu ilden baðýmsýz olarak ilçelerin ekonomik ve sosyal koþullarýný dikkate alarak bir sýnýflandýrma yaptýk. Örnek vermem gerekirse, bu sýnýflandýrmada 9 no lu alt bölgemiz Uþak ilimizin merkez ve Karahallý ilçeleri ile Kütahya ilimizin Gediz ilçesinden müteþekkil oldu. Bir baþka deyiþle il sýnýrlarýný kavramsal anlamda kaldýrdýk ve Ajansýmýzýn kuruluþ felsefesine uygun olarak bölgesel kalkýnma için bir yol haritasý çizdik. Ýþte RKMDP kapsamýnda 18 alt bölge bazýnda desteklenecek sektörleri belirledik. Yani her alt bölgede farklý ve öne çýkan veya potansiyeli bulunan sektörleri destekledik. Bununla birlikte, geliþmiþlik düzeyi diðer ilçelerimize göre nispeten düþük olan ilçelerimiz için de bazý avantaj puan kriterleri tanýmladýk. Bu uygulamayla amacýmýz tüm ilçelerimizin Ajansýmýzdan destek almasýný saðlamak; yani bölge içi geliþmiþlik farklýlýklarýný asgariye indirmekti. RKMDP kapsamýnda Kütahya dan toplamda 18 proje sunulmuþ olup 11 proje desteklenmiþtir. Ajansýmýz desteði ile 3.6 milyon TL kaynak aktarýlarak proje sahiplerinin de katkýlarýyla toplamda 28.2 milyon TL lik yatýrým gerçekleþmesi beklenmektedir. Bundan sonraki özel sektör desteklerimizde ayný RKMDP de uyguladýðýmýz mantýðý kullanacaðýz. Belirleyeceðimiz sektörler kapsamýnda ise sadece Ar-Ge, inovasyon, uluslararasýlaþma, markalaþma, kalite sertifikasyonu, ürün yeniliði ve çeþitliliði konularýnda destek saðlayacaðýz. Özellikle vurgulamak istiyorum ki, belirli bir üründen hâlihazýrda belirli bir kapasite ile üretim yapan firmalara bu kapasitelerini arttýrmak için destek saðlamayacaðýz. Çünkü zaten ilgili ürünü üretebilen firma kazancý ölçüsünde kapasitesini arttýrabilir. Burada teknolojik açýdan bir yenilik veya üretim süreci açýsýndan bir iyileþme olmadýðý gibi yeni bir ürün de ortaya konmamaktadýr. Bizim desteklerdeki temel amacýmýz teknoloji, markalaþma ve uluslararasýlaþma düzeyimizi arttýrarak bölgesel rekabet gücümüz arttýrmak ve üst ölçekte ülke ekonomimizin uluslararasý arenadaki konumunun güçlenmesine katký saðlamaktýr.