İnfeksiyonlar ve Mikrobiyom İlişkisi Dr. Murat Akova Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları Ankara
İnsan Mikrobiyomunun Temel Özellikleri Kolonizasyon ve gelişme Doğumla başlar, erişkinde matürasyona ulaşır Modifikasyon Diyet ve konak genetik faktörleri İnfeksiyonlar ve antibiyotik kullanımı mikrobiyota hasarına yol açar (disbiyozis) Doğal ve adaptive immun hücrelerle interaksiyon Mukozal immün sistemin gelişimi Antimikrobiyal peptidler İmmün hücre aktivasyonu Sistemik immünite gelişimi Clarke TB, Brown RL. Immunology 2016; doi:10.1111/imm.12634
İnsan Barsak Mikrobiotası Yaklaşık 100 trilyon bakteri 4 major fila Firmicutes (Clostridia, streptokok, stafilokok ve enterokoklar) Bacteroidetes (Gram anaeroblar) Actinobacteria (Bifidobacterium) Proteobacteria (Enterobacteriaceae) Becattini S, et al. Trends Mol Med 2016;22:458
Bazı Tanımlar Microbe associated molecular patterns (MAMPs) Mikrobiota tarafından salınan özgül moleküller Pattern recognition receptors (PRRs) MAMPs tanıyan konak reseptörleri Sistemik immün yanıtı indükler Bartfeld, S. Dev Biol 2016. http://dx.doi.org/10.1016/j.ydbio.2016.09.014i
Kolonizasyon Direnci * Antimikrobiyal peptidler * Sekonder safra asidleri * Kısa zincirli yağ asitleri * Sialik asid ve süksinat yapımı McKenney PT, Pamer EG. Cell 2015;163:1327
Kolonizasyon Direnci Pamer EG. Science 2016;352:535
C. difficile ve S. Typhimurium Üremeleri için sialik asid gerekli Mukustan fukoz salınımı Süksinat yapımı Bacteroides thetaiotaomicron Antibiyotik tedavisi Baumler A, Sperandio V. Nature 2016:535:85
Baumler A, Sperandio V. Nature 2016:535:85 Antibiyotik Kullanımının İntestinal Mikrobiyota Üzerine Etkisi
C. difficile ve Safra Tuzu Metabolizması Baumler A, Sperandio V. Nature 2016:535:85
Tekrarlayan C. difficile İnfeksiyonlarında Duodenal Donör Dışkı İnfüzyonu Vankomisin 4 x 500 mg, po, 4 gün+ barsak lavajı + duodenal inf. 16 hasta Vankomisin 4 X 500 mg, po 14 gün 13 hasta Vankomisin 4 x500 mg, po 14 gün+ barsak lavajı 13 hasta 13/16 (81%) 4/13 (31%) 3/31 (23%) P<0.001 Van Nood E, et al. N Engl J Med 2013;368:407
Gastrointestinal Organoidler İnfeksiyon Hastalıkları ve Konak-Mikroorganizma Etkileşimini Modelleme Kök hücre teknolojisi ile geliştirilen 3 boyutlu, çeşitli organ benzeri yapılar İntestinal kriptler içindeki kök hücreler in vitro çoğaltılarak intestinal mukozaya bire bir benzer 3 boyutlu yapılar oluşturuluyor Bu yapılarda mikrop-konak etkileşimi in vivo koşulları oluşturarak çalışılabilir Sadece insan için patojenik mikroorganizmalar Örn: İnsan norovirus ve rotavirus H. pylori Kişiye özgül faktörler Bartfeld, S. Dev Biol 2016. http://dx.doi.org/10.1016/j.ydbio.2016.09.014i
Bartfeld, S. Dev Biol 2016. http://dx.doi.org/10.1016/j.ydbio.2016.09.014i
Mikobiyom ve Solunum Yolu İnfeksiyon Direnci Bakteriyel pulmoner infeksiyona karşı doğal bağışıklık Mikrobiyotası yokedilmiş farelerde K. pneumoniae ve E. coli pnömonisinde erken klirens Mortalite yüksek IL-6 ve TNF- düzeyleri düşük İntranasal S. pneumoniae verilen farelerde mikrobiyota deplesyonu dalak ve kemik iliğinde bakteri yükünü ve mortaliteyi Normal intestinal mikrobiyota transplantasyonu, akciğerlerde pnömokokla klirens ve sitokin yanıtını Clarke TB, Brown RL. Immunology 2016; doi:10.1111/imm.12634
Barsak-Akciğer Aksı Hong B-Y, et al. Clin Microbiol Rev 2016;29:915
Tüberküloz ve Mikrobiyom Hong B-Y, et al. Clin Microbiol Rev 2016;29:915
Antitüberküloz Tedavi ve Mikrobiyom M. avium subsp. paratuberculosis Crohn hastalığı etkeni (?) Rifaximin Hepatik ensefalopati profilaksisi Barsakta amonyum üreten bakterileri C. difficile ishalinde adjuvan tedavi İrritabl barsak sendromunda kolonik disbiyozun tedavisi Tüberküloz tedavisi sırasında C. difficile ishalinin çok nadir olması major tb ilaçlarının intestinal mikrobiyotaya az etkili olmasından (?) Hong B-Y, et al. Clin Microbiol Rev 2016;29:915
Mikrobiyomdaki Her Bakteri İnfeksiyon Direnci İçin Gerekli Değil Farelerde influenza infeksiyon direnci için neomisin duyarlı bakteri deplesyonu gerekli Gastrointestinal segmante filamentöz bakteriler (SBF) MRSA pnömonisinde korunmada etkili SFB, fare barsağında T-hücre diferansiyasyonunu sağlar SBF (+) farelerde pulmoner IL-22 üreten hücreler Epitel bariyer integrasyonu Antimikrobiyal peptid üretimi Clarke TB, Brown RL. Immunology 2016; doi:10.1111/imm.12634
Mikobiyom ve Sistemik İnfeksiyon Direnci Mikrobiyotasız farelerde Nötrofil üretimi Dalakta monosit ve makrofaj üretimi de mikrobiyota kontrolünde Nötrofil migrasyonu ve baktersiidal aktivite Mikrobiyota makrofajların ve dentritik hücrelerin sitokin yapımını düzenler Dalakta Tip I interferon sentezi ise viral infeksiyon direnci Hepatit B klirensi mikrobiyota tarafından indüklenir Clarke TB, Brown RL. Immunology 2016; doi:10.1111/imm.12634
Mikobiyom ve Santral Sinir Sistemi İnfeksiyon Direnci Mikrobiyota sinyalleri Mikroglia, SSS doku makrofajlarını etkiler Mikrobiyotası yokedilmiş farede mikroglialarda konak direncine ilişkin gen ekspresyonu Mikroglia matürasyonu bozulur Mikrogliaların inflamasyon ve viral infeksiyon yanıtı Kısa zincirli yağ asitleri ile replasman mikroglia fonksiyonlarını düzeltir Clarke TB, Brown RL. Immunology 2016; doi:10.1111/imm.12634
HIV ve İntestinal Mikrobiyota Inflamm-aging of HIV 60% CD4+ hücre, barsakla ilişkili lenfoid doku içerisinde yer alır HIV infeksiynu sırasında intestinal mikrobiyotanın değişimi Viral infeksiyonun lokal yayılımı Sistemik ART ye dirençli viral saklanma alanları İntestinal mukozal bariyerde bozulma Bakteriyel translokasyon Zilberman-Schapira G, et al. BMC Medicine 2016;14:83
Kemoterapiye Bağlı İntestinal Mikrobiyota Hasarı Taur Y, Pamer EG. Genome Medicine 2016;8:40
Allojeneik Kök Hücre Nakli Sonrası İntestinal Mikrobiyota Çeşitliliği Taur Y, et al. Best Pract Res Clin Haematol 2015:28:155
Allo-KHN Sonrası İntestinal Mikrobiota Çeşitliliği Taur Y, et al. Best Pract Res Clin Haematol 2015:28:155
Engrafman Sonrası Sağkalım Taur Y, et al. Best Pract Res Clin Haematol 2015:28:155
Engrafman Sonrası Transplantasyonla İlişkili Mortalite Taur Y, et al. Best Pract Res Clin Haematol 2015:28:155
Özetle İnsan mikrobiyomu konak fizyolojisi üzerinde çok büyük etkiye sahip Fonksiyonel immün sistem Antibiyotikler disbiyoz a neden olarak, uzun süreli ve bazen kalıcı hasara yol açabilirler İnfeksiyon duyarlılığı Direnç Allerji Metabolik sendrom Kemoterapi etkinliğinde azalma