MTEMT K Uzunluklr Ölçme Çevre ln Zmn Ölçme S v lr Ölçme Hcmi Ölçme
Temel Kynk 5 Uzunluklr Ölçme UZUNLUKLRI ÖLÇME Çevremizde metre, sntimetre, milimetre vey bunlr n herhngi ikisi ile söyledi imiz uzunluklr örnekler bull m. sketbolculr m z n boylr n n uzunlu unu hngi birimlerle ifde ederiz? En sevdi iniz üç bsketbolcumuzun boylr n n uzunlu unu rflt r n z. Pntolonunuzun pçs n 4 cm k slt yorum. Yklfl k 3 mm dir. bi, vustrly bizim evimize metrelerce uzktd r de il mi? Metrelerce de il, kilometrelerce uzkt Gözlü ümün cm sence kç mm? Uzunluk ölçüsü birimi metredir. K sc m ile gösterilir. Kilometre: Metrenin 1000 kt n kilometre denir. K sc km ile gösterilir. 1 km = 1000 m Sntimetre: Metrenin yüzde birine sntimetre denir. K sc cm ile gösterilir. 1 cm = 1 m = 0,01 m, 1 m = 1000 cm 100 Milimetre: Metrenin binde birine milimetre denir. K sc mm ile gösterilir. 1 1 mm = m = 0,001 m, 1 m = 1000 mm 1000 ÖRNEKLER 36 cm = 36 m = 0,36 m 12 cm = 12 x 10 = 120 mm 100 65 7 km = 7 x 1000 m = 7000 m 65 mm = = 0,065 m 1000 124
Uzunluklr Ölçme MTEMT K Ö REN KLER M Z UYGULYLIM 13 1. fl dki nesnelerin boylr n n gerçek uzunluklr n thmin ediniz. ltlr nd verilen uzunluklrdn thmininize en yk n oln n yuvrlk içine l n z. 800 mm 80 mm 0,08 cm 0,8 m 6000 mm 600 cm 60 m 0,6 km 18 000 cm 180 mm 1800 mm 1,8 cm 33 cm 3300 mm 0,03 m 0,33 cm 2. fl dki do ru prçlr n n uzunluklr n thmin ediniz. Her birini cetvelinizle ölçerek thmininizi kontrol ediniz. b c d e f o ru prçs Thmin Ölçüm sonucu b c d e f Yukr dki do ru prçlr ndn b do ru prçs n n f do ru prçs n orn nedir?... Yukr d buldu unuz orn, hngi iki do ru prçs rs nd d vrd r? Yz n z.... 125
Temel Kynk 5 Uzunluklr Ölçme 3. fl dki uzunluklr istenilen birime çevirerek yz n z. 315 m =... cm 260 mm =... m 82 cm =... mm 75,6 cm =... mm 9,4 m =... cm 840 cm =... m 6,05 m =... mm 8100 mm =... m 6700 cm =... m 95 cm =... m 175 cm =... mm 206 mm =... cm 4. fl d befl rkdfl n evleri rs ndki uzkl klr verilmifltir. ycn zize 5300 m 3700 m 3600 m 4200 m 3400 m 2600 m 2820 m 2440 m 3200 m Sinem Gökberk zize prk gidip ordn d ycn giderse kç kilometre yürümüfl olur? erky Sinem, erky gitmek istiyor. Prk u ryrk gidece i yol ile u rmdn gidece i yol rs nd kç kilometre frk vrd r? Gökberk, zize ye giderken en k s yolu kulln rs kç kilometre yol yürür? 126
Uzunluklr Ölçme MTEMT K 1. TEST 17 325 m kç kilometre eder?. 32,5 b. 3,25 c. 3,205 d. 0,325 2. 4 100 m + 8 100 m iflleminin sonucu kç sntimetre eder?. 12 b. 1,2 c. 0,12 d. 0,012 3. fl d verilen eflitliklerden hngisi ynl flt r?. 2600 cm = 26 m b. 12 m = 0,012 mm c. 70 mm = 7 cm d. 0,06 m = 6 cm 4. 15 m, 6 cm ve 70 mm nin toplm kç metre eder?. 15,03 b. 15,13 c. 15,23 d. 15,33 5. Metresi 12 YTL oln kumfltn 400 cm oln bir kifli ne kdr öder?. 4 YTL 8 YKr b. 40 YTL 8 YKr c. 48 YTL d. 56 YTL 6. ir tlet 2 km 400 m lik koflu pistinin 800 m 500 cm lik bölümünü kofluyor. Pisti tmmlms için kç metre dh koflms gerekir?. 1235 b. 1360 c. 1595 d. 1790 7. 65 I. 65 mm = cm 10 II. 190 cm = 1,9 m III. 4800 m = 48 mm 10 IV. 8008 mm = 8,008 m Yukr dki eflitliklerden do ru olnlr n tmm hngisinde verilmifltir?. I ve II b. II ve III c. III ve IV d. I, II ve IV 127
Temel Kynk 5 Uzunluklr Ölçme 8. Metresi 25 YTL oln tülden 2 m 60 cm ln bir kifli kç YTL öder?. 45 b. 50 c. 60 d. 65 9. Tmm 42 metre oln bir top kumfl n 36 metre 600 mm si kulln ld nd geriye kç sntimetre kumfl kl r?. 534 b. 540 c. 1040 d. 1134 10. Müge, Ezgi den 4 cm uzun, Melis dn 7 cm k sd r. Melis d, Murt tn 8 cm k sd r. Murt n boyu 174 cm ise Ezgi nin boyu kç sntimetredir?. 162 b. 158 c. 155 d. 153 11. 12,06 m 4,9 m iflleminin sonucu kç sntimetredir?. 716 b. 706 c. 71,6 d. 71,06 12. 64 100 m + 46 100 m iflleminin sonucu fl dkilerden hngisine eflittir?. 0,11 m b. 1 m 10 cm c. 1 m 100 cm d. 11 mm 13. 20 m, 400 cm ve 2500 mm nin toplm kç metre eder?. 26,5 b. 22,9 c. 20,29 d. 20,65 14. fl dki eflitliklerden hngisi ynl flt r? 254. 254 m = km 1000 b. 850 m = 0,85 km c. 365 m = 0,365 km d. 1500 m = 15 km 100 128
Uzunluklr Ölçme MTEMT K 15. 20 d m 15 m oln bir kifli 165 m yolu kç d md gider?. 130 b. 170 c. 220 d. 250 16. Metresi 18 YTL oln kumfl n 60 cm si ne kdrd r?. 9 YTL 18 YKr b. 9 YTL 80 YKr c. 10 YTL d. 10 YTL 80 YKr 17. 125 m kofltuktn sonr mol veren bir kifli 1 km lik koflu pistini tmmld nd kç mol vermifl olur?. 5 b. 7 c. 8 d. 11 18. ir koflu pistinde yr fln iki kifli 10 dkik sonr mol veriyor. u s rd en önde bulunn hmet 370 m koflmufltur. hmet in rks nd kln eniz in pisti tmmlms n 354 m vrd r. Pistin uzunlu u 600 m oldu un göre hmet ile eniz rs nd kç metre vrd r?. 124 b. 156 c. 230 d. 256 19. 2 km de 30 YKr benzin tüketen bir rç 6 YTL lik benzinle kç kilometre gider?. 30 b. 40 c. 50 d. 60 20. Her 4 km de 0,5 litre benzin tüketen bir rç 480 km gitti inde kç litre benzin tüketmifl olur?. 60 b. 50 c. 40 d. 30 129
Temel Kynk 5 Çevre ÇEVRE H c = 4 cm b = 6 cm f = 5 cm e = 5 cm s = 8 cm l = 8 cm = 12 cm üçgeninin çevresi: Ç = + b + c Ç= 12 cm + 6 cm + 4 cm Ç = 22 cm E d = 4 cm EF üçgeninin çevresi: Ç = (2 x 5 cm) + 4 cm Ç = 14 cm Yukr dki üçgenlerin her birinin çevresini frkl bir yoldn bulduk. Kenr uzunluklr n bkrk sebebini ç kly n z. F L h = 8 cm HLS üçgeninin çevresi: Ç = 3 x 8 cm Ç = 24 cm S Kre = 10 cm ikdörtgen Çevre = + + + Ç = 4 x kresinin çevresi: Ç = 4 x 10 cm = 40 cm Çevre = + b + + b Çevre = 2 x ( + b) dikdörtgeninin çevresi: Ç = 2 x (4 cm + 7 cm) = 2 x 11 cm = 22 cm Eflkenr örtgen = 6 cm Prlelkenr = 7 cm Ç = + + + Ç = 4 x eflkenr dörtgeninin çevresi: Ç = 4 x 6 cm = 24 cm Ç = + b + + b Ç = (2 x ) + (2 x b) = 2 x ( + b) prlelkenr n n çevresi: Ç = 2 x (8 cm + 3 cm) = 2 x 11 cm = 22 cm b = 8 cm b b = 4 cm = 3 cm 130
Çevre MTEMT K Ymuk c = 9 cm b = 5 cm = 13 cm d = 4 cm Çevre = + b + c + d ymu unun çevresi: Ç = 5 cm + 4 cm + 13 cm + 9 cm Ç = 31 cm Çember r = 3 cm T Çevre = Çp x π Çevre = 2 x π x r π = 3 Ç = 2 x 3 x 3 Ç = 18 cm fl dki flekillerin çevre uzunluklr n bulunuz. K L 11 cm N M 12 cm 7 cm 15 cm 13 cm 7 cm L 9 cm N 6 cm 11 cm 7 cm M 12 cm 2 cm G L 4 cm Z 7 cm 131
Temel Kynk 5 Çevre Ö REN KLER M Z UYGULYLIM 14 1. Yndki boyl bölgenin çevre uzunlu u kç sntimetredir? 9 cm 16 cm 2. 2 cm 2 cm 2 cm 2 cm 8 cm 2 cm 2 cm Yukr d kenr uzunluklr verilen kre, dikdörtgen ve üçgen kulln lrk frkl flekiller oluflturulmufltur. Her fleklin çevre uzunlu unu bulunuz. 3. fiekildeki kresinin çevresinin uzunlu u 96 cm dir. oyl bölgenin çevresinin uzunlu u 70 cm dir. oyl olmyn bölgenin çevresinin uzunlu unu bulunuz. 4. Yukr dki flekil birbirine efl iki eflkenr üçgen ile birbirine efl iki kreden oluflmufltur. Krelerle üçgenler yn çevre uzunlu un shiptir. Krenin çevresi 24 cm ise boyl fleklin çevre uzunlu u kç sntimetredir? 132
Çevre MTEMT K 5. Yndki krenin çevresi 40 cm dir. Çp oln bir çemberin çevresi kç sntimetre olur? (π = 3 l n z.) 6. fl d yr çplr verilen çemberlerin çevre uzunluklr n bulunuz. (π = 3 l n z.) K r=7 cm r=3 cm R M r=9 cm Ç = Ç = Ç = 7. Yndki O merkezli çemberde yr çp 6 cm dir. oyl bölgenin çevresi kç sntimetredir? O 8. Yukr dki dikdörtgenin çevresi 44 cm dir. oyl bölge, çp oln bir direnin yr s d r. un göre boyl bölgenin çevresi kç sntimetredir? 133
Temel Kynk 5 Çevre TEST 18 1. Yndki üçgeni eflkenr üçgendir. = 6 cm ise üçgeninin çevresi kç sntimetredir?. 17 b. 18 c. 19 d. 20 2. Kenr uzunluklr 14 cm, 22 cm ve çevresinin uzunlu u 55 cm oln bir üçgenin üçüncü kenr uzunlu u kç sntimetredir?. 18 b. 19 c. 20 d. 21 3. Yndki üçgeninin çevre uzunlu u 50 cm dir. = ve = 18 cm ise kç sntimetredir?. 14 b. 15 c. 16 d. 17 18 cm 4. Çevresi 47 cm oln bir üçgende, en büyük kenr di er kenrlr n birinden 6 cm, di erinden 4 cm büyük ise bu üçgenin en küçük kenr kç sntimetredir?. 11 b. 13 c. 15 d. 17 5. Çevresi 61 cm oln bir ikizkenr üçgenin eflit kenrlr ndn biri ile eflit olmyn kenr n n toplm 40 cm dir. un göre eflit kenrlrdn birinin uzunlu u kç sntimetredir?. 19 b. 20 c. 21 d. 22 6. Yndki üçgenlerin her biri eflkenr üçgendir. = 18 cm ise üçgenlerden birinin çevre uzunlu u kç sntimetredir?. 6 b. 9 c. 18 d. 54 7. Yndki flekilde kenr uzunluklr verilen 24 cm üçgeninin çevresinin uzunlu u 73 cm dir. un göre üçgeninin çevresinin uzunlu u 18 cm 19 cm kç sntimetredir?. 72 b. 75 21 cm c. 77 d. 79 134
Çevre MTEMT K 8. Yndki flekilde çevresinin uzunlu u 24 cm oln kresinin kenrlr n eflkenr üçgenler çizilmifltir. un göre boyl fleklin çevresinin uzunlu u kç sntimetredir?. 42 b. 48 c. 54 d. 96 9. fiekildeki kresinin içine k s kenr n n uzunlu u 3 cm H S oln bir HSTL dikdörtgeni çizilmifltir. Krenin çevre uzunlu u 60 cm ise boyl bölgelerin çevre uzunluklr toplm kç sntimetredir?. 84 b. 64 c. 54 d. 24 L T 10. Yndki flekil efl krelerden oluflmufltur. oyl bölgenin çevre uzunlu u 8 cm ise dikdörtgeninin çevresi kç sntimetredir?. 24 b. 21 c. 19 d. 16 11. Yndki flekilde dikdörtgeniyle E eflkenr üçgeni verilmifltir. ikdörtgenin çevresi 58 cm ve eflkenr üçgenin çevresi 27 cm dir. un göre kç sntimetredir?. 17 b. 19 E c. 20 d. 22 12. Yndki flekilde F = 12 cm ve = 21 cm ise boyl F E fleklin çevresi kç sntimetredir?. 60 b. 62 c. 64 d. 66 12 cm 21 cm 135
Temel Kynk 5 Çevre 13. Yndki kenr uzunluklr verilen prlelkenr n n k s kenrlr sbit b rk l p uzun kenrlr yn do rultud ve yn yönde befler sntimetre uzt lrk EFGH prlelkenr oluflturuluyor. u iki prlelkenr n çevre uzunluklr 12 cm 7 cm rs ndki frk kç sntimetre olur?. 10 b. 20 c. 30 d. 40 14. Yndki flekilde prlelkenr EF eflkenr dörtgendir. Eflkenr dörtgenin çevresi prlelkenr n çevresinin yr s ve F = 2 cm E oldu un göre kç sntimetredir?. 4 b. 6 F c. 8 d. 10 15. Ynd kenr uzunluklr verilen ymu un çevre uzunlu u kç sntimetredir?. 86 b. 74 c. 72 d. 60 14 cm 24 cm 36 cm 12 cm 16. Yndki ymuk kresi ve E üçgeninden oluflmufltur. Krenin çevresi 48 cm ve üçgenin çevresi 36 cm dir. E = 9 cm ise E ymu unun çevresi kç sntimetredir?. 84 b. 72 c. 70 d. 60 9 cm E 17. Yr çp 6 cm oln çemberin çevre uzunlu u kç sntimetredir? (π = 3). 18 b. 20 c. 24 d. 36 136
Çevre MTEMT K 18. Yndki flekilde çevresi 40 cm oln krenin içine bir çember çizilmifltir. Çemberin çevresi kç sntimetredir? (π = 3 l n z.). 10 b. 20 c. 30 d. 40 19. ir rbn n tekerle inin yr çp 35 cm dir. u tekerlek kç def döndü ü zmn rb 294 m yol l r? (π = 3 l n z.). 140 b. 150 c. 160 d. 170 20. Yukr dki flekilde çevresi 36 cm oln dikdörtgenin içine yr çplr eflit iki çember çizilmifltir. un göre çemberlerden birinin çevre uzunlu u kç sntimetredir? (π = 3). 16 b. 18 c. 20 d. 24 137