Yapılandırmacı Yaklaşım Dr Ismail Marulcu 1
Yapılandırma ama neyi? Öğrenme sürecinde yapılandırılan, inşa edilen ya da yeniden inşa edilen bilgidir. Yapılandırmacılık öğrencilerin yeni bilgileri nasıl algıladıkları ve bu bilgileri önceki bilgileriyle nasıl birleştirdikleri ile ilgili bir felsefedir. Bilgiyi yapılandıran eski bilgileriyle birleştiren öğrencidir. 2
Davranışçı vs Yapısalcı Yaklaşım Davranışçı yaklaşıma göre insan zihni ayna gibidir ve verilen bilgiyi aynen yansıtır. Yapısalcı yaklaşıma göre zihin mercek gibidir. Her insanın zihni farklı mercekler gibi bilgiyi farklı gösterir. Her yeni şey eski bilgi, beceri deneyim ve yaşantıların suzgecinden gecirilerek yeniden yorumlanır. 3
Yapısalcı Yaklaşımda Öğrenme Bilgi bireyin aktif girişimi (farkına varmadan) sonunda oluşturulmaktadır. Öğrenme eski bilgilerimizin yeni deneyim ve yaşantıların ışığında yeniden yorumlanması ve oluşturulmasıdır (Gürol, 2002). 4
Yapısalcı Yaklaşımda Öğrenme Çevresel Organize etme Kişisel Öğrencinin mevcut bilgi ve becerileri Sosyal Tanımlama Geçmiş Şimdi Gelecek 5
Yapısalcı Yaklaşımda Öğretme Öğretme oğrenenlere eski deneyim ve yaşantılarını kullanma olanağı yaratabilecek ve karşılıklı etkileşimleri temel alan ortamların hazırlanması surecidir denilebilir (Gürol, 2002) 6
Yapısalcı Yaklaşımda Öğretmen Öğretmen öğrencilere eski deneyim ve yaşantılarını kullanma olanağı yaratabilecek ve karşılıklı etkileşimleri temel alan ortamların hazırlanması surecidir denilebilir (Gürol, 2002) 7
Piaget e göre Öğrenme Piaget öğrenmeyi, zihinsel gelişim kuramına dayalı olarak açıklamaktadır. Bu kuram, öğrenmeyi yaşa bağlı bir süreç olarak kabul eder. Piaget e göre bireyin zihinsel gelişimi, doğuşundan yetişkinliğe doğru dört aşamada tamamlanır. 8
Piaget e göre Öğrenme 1. Duyusal devinim dönemi (0-2 yaş): Bu dönemde birey, emme, ağlama, eşyaları tutma, oynama, taklit etme gibi sözel olmayan davranışlar gösterir. 2. İşlem öncesi dönem (2-7 yaş): Bu dönemde birey, dilini geliştirir, benlik kavramını oluşturur, sürekli merkezde olma isteği duyar. 9
Piaget e göre Öğrenme 3. Somut işlemler dönemi (7-11 yaş): Bu dönemde bireyin, sınıflandırma, dört işlem ve dönüşüm (sayı, madde, alan, hacim, ağırlık) yapma gibi yetenekleri gelişir. 4. Soyut işlemler dönemi (11 yaş ve sonrası): Bu dönemde bireyde, bütünleştirici ve ayırt edici akıl yürütme, değişkenleri belirleme ve kontrol etme, hayal kurma, soyut olay ve kavramları yorumlayarak algılayabilme gibi yetenekler gelişir (Ayas,?) 10
(Constructivist Constructionist) Constructivist Teori Piaget in öğrenme kuramını temel alan ve öğrencilerin eski bilgi ve becerilerini yeni bilgi ve becerilerle sentezlemesi şeklinde öğrencinin zihinsel olarak aktif olduğu bir öğrenme teorisidir. Papert e göre Constructionist Yaklaşım Öğrenme eski ve yeni bilgilerin başka insanlarla etkileşim içinde ve sosyal hayatla bağlantılı ürünler yaparken ilişkilendirilmesidir. 11
Bruner: Buluş yoluyla öğretim Buluş yoluyla öğretim, öğrencilerin, zihinsel yeteneklerini kullanarak kendi kendilerine bilimsel bilgi edindikleri bir öğretim yöntemidir. serbest-buluş yoluyla öğretim yarı-serbest buluş yoluyla öğretim bağımlı buluş yoluyla öğretim 12
Ausubel: Anlamlı öğrenme (Meaningful Learning) Öğrenmeyi etkileyen en önemli tek faktör, öğrencinin ne bildiğidir (Ausubel, 1968, s.7). Öğrenilen bilgilerin anlamlı olabilmesi için öğrencinin yeni bilgileri eski bilgileriyle ilişkilendirilmesi gerekir. Eski bilgi ve becerilerle ilişkilendirilmeyen bilgiler ezberdir ve çabucak unutulur. 13
Gagné ye göre fen öğretimi Öğrenme planlı olarak basitten karmaşığa doğru aşamalı bir sırada yapılmalıdır. Öğretmen öğrencileri neleri öğrenmeleri gerektiğini ve öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeylerini öğrenmeli ve öğretim sürecini ona göre planlamalıdır. 14
Gagné ye göre fen öğretimi problem çözme kavram öğrenme ayırt edici öğrenme sözel öğrenme zincirleme öğrenme uyarım-tepki ile öğrenme işaretle öğrenme 15
Vygotsky ve Sosyal Öğrenme Öğrenme sosyal bir faaliyettir. Öğrenciler sosyal etkileşimlerle çevrelerine anlam verir ve bu anlamları geliştirirler yani öğrenirler. Yakınsal Gelişim Alanı (Zone of Proximal Development, ZPD). 16
Bilgi ve sosyal etkinlik Yapılandırmacı goruş yeni gibi gorunse de temelleri eskilere dayanmaktadır. Dewey, Piaget, Bruner, Vygotsky gibi bilim adamlarının yaptıkları araştırmalarda bilginin sosyal etkinlikler sonucu oluşturulduğu vurgulanmıştır (Driscoll, 1994). 17
Yapılandırmacı modeller Yapılandırmacı yaklaşım oğrenme konusunda aktif/uretken oğrenme (Wittrock, 1990), keşfederek oğrenme (Bruner, 1961), durumdan oğrenme (Brown, Collins-Duguid, 1989), bilişsel cıraklık (Jonassen, 1991), bilişsel esneklik (Spiro and Others, 1991) gibi kuram ve modellerin biraraya gelmesinden oluşmaktadır.. 18
19
20