ELİN CEYLAN FİZİK DÖNEM ÖDEVİ KONU : BAINÇ KAYNAK : FDD KONU ANLATIMLI TET KİTABI
BAINÇ Basınç: Birim yüzeye dik olarak etki eden kuvvetir. P ile gösterilir.birimleri gf/cm2, N/m2 (pascal), kgf/cm2 (atm). P=F/ yüzey Formülü ile esaplanır. Basınç kuvveti F1 F2 F3 P1 = P2 = P3 F3>F2>F1 F F F I II III P1>P2>P3 KATILARDA BAINÇ: Katıların basıncı ağırlığı ile doğru orantılı, yere temas yüzeyiyle ters orantılıdır. G=F X ve Y nin tabana uyguladıkları basınçlar eşit ise Y nin özkütlesi kaç d dir? 2 G=F=d.V P1=P2 dy=d F1=d.. 2..dy..d F2=dy.2. 2
I 2 A cismi şekildeki doğrultuda devriliyor.birinci durumdaki basınç P1, potansiyel enerjisi e1, ikinci durumdaki basınç P2, potansiyel enerjisi e2 ise 2 A A) P1/P2=? B) Potansiyel enerjileri arasındaki ilişkiyi yazınız. A) F/ F 2 B) ep=m.g. ep1>ep2 2 F/2 F KATILARIN BAINÇ VE BAINÇ KUVVETİ İLETİMİ: F 1>2 Katılar basınç kuvvetini değiştirmeden iletirler. Katılar basıncı değiştirerek iletirler. P2>P1 IVI BAINCI: ıvıların basıncı sıvı yüksekliği ve sıvının özkütlesi ile doğru orantılıdır. Eğer sıvı yüksekliği cm cinsinden, özkütle de g/cm3 cinsinden verilirse basınç; gf/cm2 cinsinden bulunur. P=.d d d gf/cm2=cm.g/cm3 PA=1.d1+2.d2 d2 2 d1 1 A Şekildeki kapta 3d özkütleli sıvıdan 3V acimli üzerine de d özkütleli sıvıdan V acimde konulmuştur. d Kabın tabanındaki basınç sıvılar karışmıyorsa P1, sıvılar karışıyorsa P2 olduğuna göre P1/P2=? 3d 3d.3V+V.d 10d.V P1=.d+.3d dk = 2,5 d P1=4.d 4V 4V P1/P2=4/5 P2=2,5d.2=5d.
d d d 2d 2d 2d I II III Şekildeki kapların tabanlarına etkiyen sıvı basıncı sıvılar karıştığında P1, P2, P3 tür. ıvılar karıştırılırsa P1,P2,P3 nasıl değişir? I. Azalır II. Değişmez III. Artar Kap yarısına kadar su doludur. ıvının tabanındaki basınç P ise kap ters çevrilip konulduğunda basınç ve potansiyel enerji nasıl değişir? Yükseklik azalacağı için basınç ve potansiyel enerji azalır. IVILARIN BAINCI VE BAINÇ KUVVETİNİ İLETMELERİ: ıvılar sıkıştırıldıklarında basıncı er doğrultuda değiştirmeden iletirler. F1 F2 P1=P2 F1/1=F2/2 _Fakat basınç kuvvetini değiştirerek iletir. F1 Kuvvetinin etkisini ve oluşan A, B ve C noktalarında oluşan basıncı sırasıyla yazın A B C PA=PB=PC 2 Şekildeki kapta 2 ayrı sıvı vardır. Musluk açıldığında tabana etkiyen basınç P2 oluyorsa 60cm P1/P2=? P1 V1=V2 P1=.d P2=20.1 60/30= 3 60.=3.2 =60.1 =20g/cm3 2=20cm =60g/cm3
U BORUU: Özkütlesi bilinmeyen sıvıların basıncından yararlanılarak özkütlelerinin bulunmasını sağlayan araçlara u borusu denir. =d2 1.d1=2.d2 1 2 =d1 ise Yandaki şekle göre dx=? 10cm u dx 12,5cm 1.d1=2.d2 10cm.1=12,5cm.dx dx= 0,8 IVILARIN BAINÇ KUVVETİ: d P=F/ F=P. P=.d F=(.d). a)kaptaki sıvıların kabın tabanına yaptığı basıncı karşılaştırınız P1=.d d d P2=.d olduğundan P1=P2 b)kaptaki sıvının kabın tabanına yaptığı basınç kuvvetini karşılaştırınız. F1=.d.s F2=.d.s olduğundan F1=F2 c)kabın zeminine yaptığı basın nedir? P1>P2 d)kabın zeminine uyguladığı basınç kuvveti F=P. ise F1>F2 II III Akış ızı sabit olan musluk açıldıktan 2 saniye sonra I.bölme sıvıyla doluyor ve K noktasındaki sıvı basıncı P Oluyor buna göre kaç saniye sonunda L noktasındaki ıvı basıncı P olur? I IV V er bölme 2sn de dolarsa L ye yüksekliğinde su dolması için 5bölmenin dolması gerekir K L 5.2=10
Eşit ve düzgün kesitli bir bileşik kabın I. bölümünde d özkütleli x, II. Bölümünde 2d özkütleli y sıvısı vardır x ve y sıvısı karışmaz ve III. bölüm boştur. Musluk açılıp denge sağlanınca K ve L noktalarında oluşan sıvı basıncı o d 2d oranı nedir? K L I II III PK=2d+ d ise PK/PL= 3/2 PL=2d GAZ BAINCI: 1)Açık ava basıncı: Dünyanın etrafını saran atmosferi oluşturan gaz taneciklerinin ağırlığı ile dünya üzerindeki kuvvete açık ava basıncı denir. Yükseklere doğru çıkıldıkça basınç azalır. Bulutlu ve yağışlı avalarda da basınç azalır. 0C de deniz seviyesinde açık ava basıncı 76cm_Hg basıncına eşittir. Deniz seviyesinden yükseldikçe er 105 metrede açık ava basıncı cm düşer. 315m yükseklikte barometredeki civa seviyesi 73cm dir. Açık ava basıncını ölçen araca barometre denir. 76cm_Hg 2)Kapalı kaptaki gaz basıncı: kapalı bir kapta gaz taneciklerinin kabın yüzeyine çapmasıyla oluşan basınca gaz basıncı denir. Kabın acminin küçültülmesi gaz taneciklerinin yüzeye daa ızlı ve daa fazla çarpmasına sebep olacağından basınç artar. Özkütlesi de artar tanecik sayısı değişmeyeceğinden kütlesi değişmez. Kapalı kaptaki gazın basıncı manometre ile ölçülür Gaz civa Pgaz=(Po)
Pa=76cmHg Gaz civa 20 Pgaz=76+20 =96 Gaz 6 Pgaz=76-6 =70 Kapalı Kaplardaki Gazın Basıncı ve Hacmi Arasındaki İlişki: 1atm 5atm 10atm ----10cm3---- --2cm3-- -1cm3-10atm 5atm 2atm 1atm 1cm3 5cm3 10cm3 not: kapalı kaptaki gazın sıcaklığı sabit olmak üzere basıncının ve acmini çarpımı daima sabittir. P1.V1=P2.V2=sabit Aralarındaki musluk açılınca ortak basınç ne olur? 4lt 6lt 8atm boş P1.V1+P2.V2=Portak.Vortak 4.8+0.6=Portak. 6+4 Portak=32/10 =3,2
Aradaki musluk kısa süre açılıp kapanınca birinci kaptaki gaz basıncı 6 düşüyor ikinci kap basıncı kaç atm olur 4lt 6lt 8atm 2atm 4.8+6.2=4.6+P.6 44-24=P.6 10/3=P b)musluk açıldıktan sonra kapanmazsa ortak basınç kaç olur? 32+12=10 Port Port=4,4 Kapalı Kaplardaki Gazın ıcaklık _Hacim İlişkisi: Basınç sabit olmak şartıyla sıcaklık arttırılırsa kapalı kaptaki gazın acmi artar. V V1/T1=V2/T2 K=C+273 T İçinde 4lt gaz bulunan kapalı kabın sıcaklığı 27C den 327C ye çıkartıldığında basınç sabit kalmak şartıyla acmi kaç litredir? 4/27+273=Vx/327+273 4/300=Vx/600 Vx=8 ıcaklık Basınç İlişkisi : Kapalı kaptaki gazın acmi değişmeksizin sıcaklığı arttırılırsa gaz taneciklerinin enerjisi artacağından basıncı artar. Kütlesi ; özkütlesi değişmediği alde basıncı taneciklerin birim yüzeye çarpma sayısı artacağından artar. P P1/T1=P2/T2 T (Kelvin)
***Kapalı kaplardaki gazın genel formülü P1.V1 P2.V2 T1 T2 Kapalı kapta bulunan bir gazın acmi 2lt basıncı 4 atm ve sıcaklığı 27C dir. Eğer acmi 1lt azaltılıp basıncı 327C ye çıkarıldığında basıncı kaç atm olur? P1.(V1/T2)=P2(V2/T2) 2.(4/300)=1.(P2/600) P2=16 atm -TET- 1) Taban yarıçapları r, 2r ; yükseklikleri 2, olan içleri dolu K, L silindirlerinin yatay düzleme yaptıkları basınç eşittir. İlk şekle K, ikinci şekle L diyecek olursak : I. K nın ağırlığı, L ninkinden küçüktür. II. K nın özkütlesi, L ninkinden küçüktür. III. K nın yatay düzleme uyguladığı basınç kuvveti L ninkinden küçüktür. A)yalnız II B)I ve II C)I ve III D)II ve III E)I,II ve III 2) I II III Özdeş 2 tuğla şekillerdeki gibi yerleştirildiklerinde yere yaptıkları basınçlar şekil I de P1 şekil II de P2 şekil III de P3 oluyor. P1,P2, P3 nasıl sıralanır? A)P1=P2>P3 B)P3>P2>P1 C) P3>P1=P2 D)P1>P2>P3 E)P3>P1>P2 3) Kesik koni biçimindeki cisim yüzeyi 2 üzerinde iken yatay düzleme yaptığı basınç P1, 2 yüzeyi üzerine oturtulduğunda basınç P2 oluyor. Buna göre P1/P2=? A)4 B)2 C)1 D)1/2 E)1/4
4) boşluk sıvı I II İçinde yarı yüksekliğine kadar sıvı bulunan kap şekil 1 deki gibi iken sıvının kap tabanına yaptığı basınç kuvveti Ps, sıvı basınç kuvveti ise Fs, kabın masaya yaptığı basınç Pk, kabın masaya uyguladığı basınç kuvveti Fk olsun. Kap şekil II deki gibi ters çevrildiğinde bu değerlerden angileri azalır? A) Ps ve Fs B)Pk ve Fk C)Fs ve Fk D)Ps ve Pk E) Ps,Fs ve Fk 5) X Y Z 2 3 X, Y, Z sıvılarıyla dolu kapların tabanlarındaki idrostatik basınçlar eşittir. buna göre sıvıların özkütlelerini nasıl soralayabiliriz? A)dz >dx > dy B) dz>dy>dx C) dy >dx >dz D) dx =dz >dy E)dx= dy= dz 6) 3 ilindir ve kesik koni şeklindeki I ve II kaplarının ta taban alanları eşittir. X ve Y sıvıları ile dolu kapları X I Y II tabanlarındaki sıvı basınç kuvveti eşit olduğuna göre: I. tabanlarındaki sıvı basıncı eşittir. II. sıvıların özkütleleri eşittir. III. sıvıların ağılıkları eşittir. Yargılarından angileri doğrudur? A)yalnız I B)yalnız II C) I ve II D) I ve III E)I, II, III 7) M musluğu kapalıyken K noktasındaki sıvı basıncı P oluyor. Musluk açılıp sıvıların türdeş karışımı ağlandığında K noktasındaki sıvı basıncı kaç P olur? 4 M d 3d K A) 5/3 B)7/6 C)8/7 D)7/8 E)6/7
8) Şekil I deki sıvı basıncı P dir. kabın boş kısmı şekil II deki gibi dx özkütleli sıvı ile doldurulduğunda kabın tabanındaki sıvı basıncı 4P oluyor. d karışım 2 Buna göre dx=? I II A)1/2 B)1/3 C)2 D)3 E)4 9) Açık ava basıncı Po olduğu ortamda X y gazı civa(2) gazı Y gazı ve civa şekildeki gibidir. Y gazın basıncı 4Po olduğuna göre X gazının basıncı x gazı kaç Po dır? civa() A)3/2 B)2 C)9/4 D)5/2 E)3 olur? 10)Tek ayak üzerinde durmakta olan bir insan iki ayağı üzerinde durmaya başlarsa ne I. Ayak tabanındaki yüzeye uyguladığı basınç artar. II. Ayak tabanındaki yüzeye uyguladığı basınç kuvveti artar. III. Adamın ağarlığı artar. A)yalnız I B)yalnız II C)I ve II D)I ve III E)I, II, III