Emriye GEÇER Beyin Ve Sinir Cerrahi Servisi Sorumlu Hemşiresi 2016 Hizmet İçi Eğitim Programı
İlaç Güvenliği Sözel İstem Uygulamaları Advers Etki Bildirimi Tıbbi Sarf Malzemede Beklenmeyen Etkiler ve Hatalı Ürünlerin Takip edilmesi İlaçların Güvenli Transferi Benzer ilaçlar v.b. Tehlikeli İlaçlar Ve Kırılmaları Durumunda Müdahale
Hastaların tedavilerinde kullanılacak olan tüm ilaçların; temininden saklanmasına, order edilmesinden transferine, uygulamasından uygulama sonrası izlemine kadar her aşamada güvenli kullanımını sağlamak amacıyla yapılan düzenlemelerdir.
İlaç Güvenliği uygulamaları sadece hastanın hayati tehlikesini önlemek için değil aynı zamanda çalışan güvenliği içinde önemli bir prosedürdür. İlaç hataları hastanelerdeki önlenebilir hataların içerisinde en ön sıralarda yer almaktadır.
İlaç ile ilgili bilgi yetersizliği Hasta ile ilgili bilgi eksikliği Kurallara riayet edilmemesi Yorgunluk, unutkanlık, dikkatsizlik Yazım hataları Verilecek ilacın doğrulanmasında hatalar ilaç dozunun doğrulanmasında hatalar
İlğili servisler arasında iletişim eksikliği İnfüzyon pompalarına bağlı hatalar Yetersiz monitörüzasyon Hazırlama hataları Standardizasyon olmayışı İlaç bulundurma sıkıntıları
Bir hastalığın teşhis veya tedavisi amacıyla kabul edilen normal dozlarda kullanımında ortaya çıkan zararlı ve amaçlanmamış etkiye denir.
Gözlenen advers ilaç etkileri Advers Etki Bildirim Formu kullanılarak Farmakovijilans Sorumlusu na iletilir. İlgili hekim ve hemşirenin olası bir advers etkiden kuşku duyması, bildirim için yeterlidir (Bildirimi yapan advers etkiden emin olmak zorunda değildir).
Advers etki bildiriminde, mahremiyet ilkesi gereği etkilenen hastanın kimliği gizli tutulur; ancak bildirimi yapanın kimliği açık olarak yazılır. Advers etki kuşkusu olan ilacın (ürünün) ambalajı, bildirimi yapan tarafından mutlaka saklanır. Advers Etki Bildirim Formu doktor tarafından doldurulur. Hemşire ise Olay Bildirim Formu ile durumu kayıt altına alarak bildirimini hasta güvenliği ve kalite birimine yapar.
Yazılışı, okunuşu, ambalajı birbirine benzeyen ilaçların listeleri hazırlanmalı Listeler kullanım alanında bulunmalıdır. Yazılışı, okunuşu, ambalajı birbirine benzeyen ilaçların dolaplardaki yerleşimi ayrı raflarda yapılmalıdır.
Pediatrik dozda kullanılacak ilaçlara yönelik tedbirler alınmalıdır. Pediatrik dozdaki ilaçların listeleri ilgili bölümlerde bulunmalıdır. Pediatrik dozdaki ilaçların dolaplardaki yerleşimi diğer ilaçlardan ayrı raflarda yapılmalıdır. Acil kullanılabilecek pediatrik ilaçların kilograma göre dozları listelenmeli, Listeler ilgili bölümlerde bulunmalıdır.
Hemşire hastanın yanında yer alan, evde kullandığı ve hastanede kullanmaya devam edeceği ilaçları Hasta İlaçları Teslim Formu ile teslim almalı ve hastaya ait olan ilaç dolabına yerleştirmelidir. Hastanın evden getirdiği ilaçlar kaydedilse dahi order edilmediği sürece hemşire tarafından uygulanamaz.
Teslim alınan ilaçların miat kontrolü yapılmalı, İlaçlar hekim tarafından da kontrol edilmelidir. İlaçlar hemşire tarafından uygulanmalıdır. İlaçların miadı geçmişse hastaya haber verilerek imha edilir. İlaçlar kullanılmayacaksa hasta yanında bırakılmaz. Taburcu olurken veya başka servise transport sırasında hastaya teslim edilir. Teslim edilen ilaçlar hasta dosyasına kaydedilir.
Birimlerde çoklu kullanımı mümkün olan örneğin göz damlaları, pomatlar, şuruplar gibi ilaçların üzerine açılma tarihi yazılır ve ambalajında aksi bildirilmemişse açıldıktan sonra 15 gün içinde tüketilmemesi durumunda kalan ilaç enfekte kabul edilir ve kurallara uygun imhası gerçekleştirilir
Heparin ve İnsülin gibi multidoz ilaçların üzerine de, açan tarafından: İlaçların açılış tarihi, Saati yazılır. İlacın ağzı dezenfekte bir materyalle kapatılır. 28 gün kullanılabilmektedir.
Yeşil ve kırmızı reçeteye tabi ilaçlar (narkotik ilaçlar) kilitli alanlarda bulundurulmalıdır. İlaçların devir teslimi yapılmalıdır. Devir teslim kayıtlarında; -İlaçtan hangi hastaya kaç adet kullanıldığı, -İlacın kullanıldığı tarih, -İlacı kimin uyguladığı, -Teslimde kaç adet ilaç teslim edildiği, -Teslim alan ve teslim edenlerin imzaları bulunmalıdır.
Sözel order kullanılması gerektiğinde Sözel Order Uygulama Talimatı uygulanır. En geç 2 saat içinde tabelaya geçirilir. Yüksek Riskli İlaç Listesi nde bulunan ilaçlarda sözel order uygulanmaz.
İlaçlar, kapalı kaplarda ve kişiye özel olarak hazırlanmalı, Kapların üzerinde hastaların kimlik tanımlayıcı bilgileri bulunmalıdır.
Dökülmeler miktarına göre 2 ye ayrılır. Az miktardaki dökülmeler:5ml/gr dan az ilacın dökülmesini içerir. Bu dökülmelerde gömlek ve eldiven kullanılmalıdır. Fazla miktardaki dökülmeler: 5ml/gr dan fazla olan ilaçların dökülmesini içerir. Bu dökülmelerde dökülme seti kullanılmalıdır.
Koruyucu atılabilir önlükler Koruyucu gözlük 2 adet büyük boy tehlike atık torbası Dökülme işareti Ayakkabı kılıfı (Galoş) Emici iki örtü 250ml 1 lt kadar dökülmeler için geniş örtüler 2 adet eldiven Cam kırıklarını toplamak için faraş ve süpürge
Dökülme seti, ilgili personelin kolay ulaşabileceği uygun yerlerde bulundurulmalıdır. Hazırlama ve uygulama alanlarının yakınında, ulaşılabilecek bir yerde sıvı deterjan bulundurulmalıdır. Tekrar kullanılabilen malzemeler deterjanlı suyla iyice yıkanıp durulandıktan sonra kullanılmalıdır.
Kontamine alan (hasta,yatak,yerler,aletler ) izole edilir. Hastaların ve çalışanların mutlak güvenliği sağlanır. Eğer varsa cam kırıkları ve diğer meteryaller fırça ve faraşla toplanır Emici pet kullanılarak sıvıların çevreye yayılması engellenir. Üç kez duru suyla dıştan içe doğru(temiz alandan kirli alana doğru) temizlenmeli, devamında üç kezde deterjanlı su ile temizliği yapılmalıdır.
Deriye maruziyette etkilenen deri su ve sabunla derhal yıkanır. Göze maruziyette; göz izotonik,serum fizyolojik yada çeşme suyla 15 dakika sürekli yıkanır,göz muayenesi sağlanır. Maruziyet sonrası tıbbi muayene yapılmalıdır.
Tıbbi Sarf Malzemede kullanım sırasında karşılaşılan aksaklıklar yaşandığı durumlarda yada hatalı ürünle karşılaşıldığında Sarf Malzeme Olumsuz Olay Tutanağı doldurulur. Hazırlanan tutanak başhekimliğe gönderilir.
TEŞEKKÜRLER