İŞLETME MODÜLÜ ÖRNEK UYGULAMALARI https://hakanyucak.wordpress.com/bilgisayarli-muhasebe-3/eta-sql/eta-sql-ornek-uygulamalar/ 1
UYGULAMA -1 (İŞLETME DEFTERİ DERS NOTU) İŞLETME DEFTERİNİN ETAV8 SQL PROGRAMINDA TAKİBİ AMAÇLAR: İşletme Defterini kimler tutar? İşletme Defterinin bilgisayar programında takibi nasıl yapılır? sorularına uygulamalı olarak cevap verebilmek. İşletme Defteri Modülünde Özetle Aşağıdaki İşlemler Yapılır: 1-İşlem Kodları Oluşturulur 2-Demirbaş alış ve satış işlem kodları PARAMETRELER e işlenir. 3-Dönembaşı mal mevcutları ilgili işlem kodlarına işlenir 4-Dönem faaliyetleri türüne göre GİDER ve GELİR fişlerine kaydedilir. 5-Dönem sonunda demirbaşlara(duran varlıklara) amortisman ayrılır. 6-Dönem sonu mal mevcutları ilgili işlem kodlarına işlenir. 7- Raporlardan DEFTER DÖKÜMÜ ve DEFTER ÖZETİ alınır. Not: Ayrıca her ay sonu KDV BEYANNAMESİ için RAPORLARDAN, KDV İCMALİ çıkartılır. Ayrıca ayda bir veya 3 ayda bir MUHTASAR BEYANNAME (devlet adına yapılan kesintilerin bildirildiği beyannamedir, örneğin ücretlerden, smmm den yapılan kesintiler) düzenlenir. DİKKAT: İşletme defterini 2. sınıf tacirler tutmaktadır. İşletme defterinin bilgisayar kaydında en önemli konu İŞLEM KODLARI oluşturulmasıdır. Doğru işlem kodları oluşturulursa işletme defteri takibi oldukça kolaylaşacaktır. İşlemler Gider veya Gelir fişlerine işlenirken bu işlem kodları çağrılarak kayıtlar daha hızlı yapılabilir. İşlem kodları İŞLETME DEFTERİ ana menüsündeyken GENEL TANIMLAR içerisindeki İŞLEM KODLARI, YENİ İŞLEM KODU aşaması takip edilerek tanımlanır. -Bir bakkal için örnek işlem kodu tanımlaması aşağıdaki gibi olabilir. İŞLEM KODU İŞLEM AÇIKLAMASI KDV DAHİL KDV ORANI K18 %18 KDV Lİ MAL ALIŞ SATIŞI E 18 K08 %8 KDV Lİ MAL ALIŞ SATIŞI E 8 K01 %1 KDV Lİ MAL ALIŞ SATIŞI E 1 K0 %0 KDV Lİ MAL ALIŞ SATIŞI E 0 MAS18 %18 KDV Lİ MASRAFLAR E 18 MASSF %0KDV Lİ MASRAFLAR E 0 DIGEL DİĞER GELİRLER BOŞ BOŞ DA DEMİRBAŞ ALIŞI E 18 2
(Demirbaş alış işlem kodunun SERVİS, SABİT TANIMLAR, PARAMETRELER işlem sırası takip edilerek ALIŞ DEMİRBAŞ İŞLEM KODU kısmına yazılması gereklidir. Eğer Demirbaş Satış İşlem kodu tanımlanırsa bunun da SATIŞ DEMİRBAŞ İŞLEM KODU kısmına tanımlanması gereklidir. İşlem kodları tanımlanırken KDV dahil şeklinde tanımlamak daha büyük kolaylık sağlar. Çünkü fatura ve belgelerde KDV dahil tutarlar mutlaka bulunmaktadır. KDV oranlarının yazılması unutulmamalıdır. İşletme defterinde işlemler(yani gelir ve giderler) GİDER FİŞİ ve GELİR FİŞİ nden kaydedilir. Ana menüde iken HAREKETLER, HAREKET FİŞİ, YENİ FİŞ sırası takip edilerek gider ve gelir fişlerine ulaşılabilir. HAREKET FİŞİ toplu işlemlerin yapılabildiği bir alandır. Bunun için çoğunlukla HAREKET FİŞİ kullanılabilir. Eğer işlem gider ise GİDER FİŞİ, eğer işlem gelir ise GELİR FİŞİ kullanılmalıdır. Alış iadeleri GELİR FİŞİ ne, satış iadeleri GİDER FİŞİ ne kaydedilmeli son sütunda İADE kısmına evet anlamına gelen KABUL işareti yapılmalıdır. Gelir veya gider fişine işlem kaydedilecekken, ilgili İŞLEM KODU (örneğin kdv dahil 1.000,00 tl lik bir mal satışında, satılan %8 KDV li bir mal ise K08 işlem kodu çağrılacaktır, satılan emtia kısmına 1.000,00 yazılması yeterli olacaktır. Program KDV tutarını otomatik ayrıştıracaktır. Dönem Başı Mal Mevcudu; İŞLEM KODU içerisine girilerek, sol alt köşedeki YILBAŞI ENVANTER DEĞERİ kısmına işlenmelidir. Dönem Sonu Mal Mevcudu; İŞLEM KODU içerisine girilerek, sağ alt köşedeki YILSONU ENVANTER DEĞERİ kısmına işlenmelidir. Demirbaşlara(duran varlıklara) muhasebenin dönemsellik ilkesi gereği, sene sonunda belli bir amortisman oranı üzerinden amortisman ayrılmalıdır. VUK333 Sayılı Tebliğ de Duran Varlıkların faydalı ömürleri belirtilmiştir. 1 / Faydalı ömür amortisman oranını verir. Demirbaş alışı (yani duran varlık alışı) amortismana tabi olması itibariyle özellik arz eder. İşletme defterine demirbaş alışı gider sayfasına sadece KDV si yazılarak kaydedilir. Ancak ETAV8 SQL de demirbaş alışı kaydedilirken, SATIN ALINAN EMTİA kısmına KDV dahil tutarın(işlem kodu kdv dahil tanımlanmışsa) yazılması yeterli olacaktır. Ayrıca KDV nin herhangi bir yere yazılmasına gerek kalmaz. ETAV8 SQL Programında İŞLETME DEFTERİ modülünde demirbaşlara(duran varlıklara) amortisman şöyle ayrılır: GENEL TANIMLAR, DEMİRBAŞ TABLOSU işlem sırası takip edilerek demirbaş tablosuna ulaşılır. F5 TABLO OLUŞTUR tuşuna basılarak demirbaş 3
tablosu oluşturulur. Tabloda demirbaşın cinsi ve amortisman oranı elle yazılarak F2 KAYIT tuşuna basılarak kaydedilir. Böylece demirbaşlara amortisman ayrılmış olur. ----------------------------------------------------------------------------------------------- UYGULAMA -2- (İŞLETME DEFTERİ DERS NOTU) ETA DA İŞLETME DEFTERİ TAKİBİNDE MUHAKKAK BİLİNMESİ GEREKENLER 1- İŞLETME DEFTERİNİ KİMLER TUTAR? 2- İŞLETME DEFTERİNİN ETA DA TAKİBİNDE OLMAZSA OLMAZ İŞLEM NEDİR? 3- DEMİRBAŞ ALIŞ VE SATIŞ İŞLEM KODLARI NİÇİN AYRI AÇILIR? NEREYE İŞLENİR? 4- DÖNEMBAŞI VE DÖNEMSONU MAL MEVCUTLARI NEREYE İŞLENİR? 5- DÖNEMSONUNDA AMORTİSMAN NASIL AYRILIR? 6- İŞLETME DEFTERİ DÖKÜMÜ VE ÖZETİ NASIL ALINIR? 7- İŞLETME DEFTERİNE NELER KAYDEDİLMEZ? 8- İŞÇİ ÜCRETLERİ İŞLETME DEFTERİNE NASIL KAYDEDİLİR? 9- KİRA ÖDEMELERİ NASIL KAYDEDİLİR? (KİRA ÖDEMELERİNDE KDV ORANI HER ZAMAN SIFIR MIDIR? ) 10- ALIŞ VE SATIŞ İADELERİ HANGİ TÜR FİŞLERE KAYDEDİLİR? Usulsüzlük cezaları(sözleşmeye dayanmayan cezalar) işletme defterine gider kaydedilemez. 20.. yılı itibariyle.. TL nin altındaki duran varlıklar doğrudan gider yazılabilir. (yani amortisman yoluyla amorti edilmesi yerine, bir kerede gider yazılabilir.) Sözleşmeye dayanan gecikme cezaları (Elektrik, Su, Telefon cezaları gibi) masraf olarak kaydedilebilir. Verilen depozitolar daha sonra geri alınacağı için, işletme defterine kayıt edilmez. Verilen siparişler işletme defterine kayıt edilmez. (Kaydedilmesi için malların gelmesi, faturanın düzenlenmesi gerekir.) 4
İster bedeli ödensin, ister ödenmesin, fatura karşılığı alınan mallar maliyet bedeli üzerinden gider kaydedilir. İşletme ile ilgili olsa bile borç ödemeleri işletme defterine kaydedilmez.(çünkü daha önce kaydedilmiştir.) İster peşin, ister senetli, ister çek karşılığı olsun, fatura düzenlenerek yapılan satışlar işletme defterine gelir kaydedilir. İster senetli, ister senetsiz olsun tahsil edilen alacaklar işletme defterine kaydedilmez.(çünkü daha önce kaydedilmiştir.) ----------------------------------------------------------------------------------------------- UYGULAMA -3 (İŞLETME DEFTERİ) AMAÇLAR: İşletme Defterinin bilgisayar programında (ETA V8) takibi nasıl yapılır? sorusuna uygulamalı olarak cevap verebilmek. İşletme Defteri Modülünde Özetle Aşağıdaki İşlemler Yapılır 1. İşlem Kodları Oluşturulur 2. Demirbaş alış ve satış işlem kodları PARAMETRELER e işlenir. 3. Dönem başı mal mevcutları ilgili işlem kodlarına işlenir. 4. Dönem faaliyetleri türüne göre GİDER ve GELİR fişlerine kaydedilir.( önce saha tanımları) 5. Dönem sonunda demirbaşlara(duran varlıklara) amortisman ayrılır. 6. Dönem sonu mal mevcutları ilgili işlem kodlarına işlenir. 7. Raporlardan DEFTER DÖKÜMÜ ve DEFTER ÖZETİ alınır. DİKKAT: İşletme defterini 2. sınıf tacirler tutmaktadır. İşletme defterinin bilgisayar kaydında en önemli konu İŞLEM KODLARI oluşturulmasıdır. Doğru işlem kodları oluşturulursa işletme defteri takibi oldukça kolaylaşacaktır. İşlemler Gider veya Gelir fişlerine işlenirken bu işlem kodları çağrılarak kayıtlar daha hızlı yapılabilir. İşlem kodları İŞLETME DEFTERİ ana menüsünde iken GENEL TANIMLAR içerisindeki İŞLEM KODLARI, YENİ İŞLEM KODU aşaması takip edilerek tanımlanır. (Demirbaş alış işlem kodunun SERVİS, SABİT TANIMLAR, PARAMETRELER işlem sırası takip edilerek ALIŞ DEMİRBAŞ İŞLEM KODU kısmına yazılması gereklidir. Eğer Demirbaş 5
Satış İşlem kodu tanımlanırsa bunun da SATIŞ DEMİRBAŞ İŞLEM KODU kısmına tanımlanması gereklidir. ÖRNEK- İşletme hesabı esasına göre defter tutan. MARKET ünvanı altında öteden beri faaliyet göstermektedir. İşletmenin elinde 01/12/20... tarihinde, %8 KDV ye tabi ürünlere ilişkin 162 adet 4.050,00 TL tutarında dönem başı mal mevcudu bulunmaktadır. Ayrıca %18 KDV ye tabi ürünlere ilişkin dönem başı mal mevcudu bulunmamaktadır. İşletmenin Aralık 20.. dönemine ilişkin ticari işlemleri aşağıdaki gibidir. 1. 01/12/20... tarihinde, işletmenin yönetim bölümünde kullanılmak üere 1.062,00 TL (%18 KDV dahil) tutarında büro malzemesi (masa, sandalye) BÜRO EŞYALARI LTD. ŞTİ. den nakit olarak alınmıştır. (Fatura No: 5543) Dönem sonunda masa sandalyeye ilişkin normal amortisman oranı %20 dir. 2. 18/12/20... tarihinde, satıcı ABC Toptan Gıda A.Ş. den aşağıdaki ürünler kredili olarak alınmıştır. (Fatura No:7894) %18 KDV ye tabi muhtelif ürünler den %18 KDV dahil 2.000,00 TL %8 KDV ye tabi temel gıda ürünleri nden %8 KDV dahil 1.000,00 TL 3. 19/12/20.. tarihinde alınan malların nakliyesi için %18 KDV dahil 70,00 TL ödenmiştir. (Fatura No:3214) 4. 20/12/20.. tarihinde, alıcı bay Erkan Güven e aşağıdaki ürünler peşin satılmıştır. (Fatura No:12345) %18 KDV ye tabi muhtelif ürünler %18 KDV dahil 400,00 TL %8 KDV ye tabi temel gıda ürünleri %8 KDV dahil 100,00 TL 5. 22/12/20.. tarihinde bankaya 1.500,00 TL para yatırılmıştır. 6. 23/12/20.. tarihinde, daha önce alınmış olan malların %18 KDV dahil 200 TL lik kısmı satış şartlarına uygun olmadığı için ABC Toptan Gıda A.Ş. ye iade edilmiştir. (iade fatura no:12346) (alış iadesi)(iade İŞARETİNİ UNUTMA) 7. 25/12/20.. tarihinde daha önce satılmış olan malların %8 KDV dahil 20,00 TL lik kısmı uygun olmadığı için bay Erkan Güven den iade alınmıştır. (iade fatura no: 6541) ( satış iadesi) 8. 26/12/20.. tarihinde, banka işletme lehine 145,00 TL faiz hesaplayarak bildirmiştir. (Dekont no:7744) 6
9. 27/12/20.. tarihinde, çalışan işçinin brüt ücreti 1201,50 TL üzerinden gerekli kesintiler yapıldıktan sonra net tutar kendisine kasadan ödenmiştir. İşveren SSK primi oranı %20,5, İşsizlik payı %2 dir.) 10. 28/12/20.. tarihinde işletmeye ait 40.00 TL lik (%18 KDV dahil) telefon gideri ödenmiştir. 11. 28/12/20.. tarihinde, yarısı çek, yarısı kredili olmak üzere 1.000,00 TL lik (%18 KDV dahil) mal müşteri Derya Doğancı ya satılmıştır. (Fatura No:12347) 12. 29/12/20.. de işletmede kullanılmak üzere %18 KDV dahil 151,80 TL lik kırtasiye malzemesi Güven Kırtasiye den peşin alınmıştır. (Fatura No:8521) (MAS18) 13. 30/12/20.. tarihinde brüt 500,00 TL tutarında kira bedeli gerekli kesinti yapıldıktan sonra iş yeri sahibi Levent Bilir e ödenmiştir. Kira bedeli 20.. yılına aittir. (makbuz no:9966) (MAS0) 14. 31/12/20.. tarihinde 15011 no.lu serbest meslek makbuzu karşılığında Aralık ayı muhasebe ücreti olarak brüt 60.00 TL ödenmiştir. Serbest meslek makbuzunda görülen KDV 10,80 TL dir. (60,00 TL +10,80 TL= 70,80 KDV dahil tutar) (MAS18) 15. 31/12/20.. tarihinde müşteri Derya Doğancı dan alınan çek tahsil edilmiştir. (KAYDEDİLMEZ) 16. Dönem sonu mal sayımı yapılmış, işletmenin 31/12/20.. tarihli dönem sonu envanter dökümü aşağıdaki gibi saptanmıştır. %8 KDV ye tabi mallara ilişkin dönem sonu mal mevcudu: 2.364,00 TL, Miktar: 86 adet %18 KDV ye tabi mallara iliştin dönem sonu mal mevcudu: 5.000,00 TL, Miktar: 125 adet CEVAP: Raporlar İşletme Defteri Özeti Kâr veya Zarar : 165,55 ZARAR ----------------------------------------------------------------------------------------------- UYGULAMA -4 (İŞLETME DEFTERİ) AMAÇLAR: İşletme Defterinin bilgisayar programında (ETA V8) takibi nasıl yapılır? sorusuna uygulamalı olarak cevap verebilmek. İşletme Defteri Modülünde Özetle Aşağıdaki İşlemler Yapılır 1. İşlem Kodları Oluşturulur 7
2. Demirbaş alış ve satış işlem kodları PARAMETRELER e işlenir. 3. Dönem faaliyetleri türüne göre GİDER ve GELİR fişlerine kaydedilir. 4. Dönem başı mal mevcutları ilgili işlem kodlarına işlenir. 5. Dönem sonunda demirbaşlara(duran varlıklara) amortisman ayrılır. 6. Dönem sonu mal mevcutları ilgili işlem kodlarına işlenir. 7. Raporlardan DEFTER DÖKÜMÜ ve DEFTER ÖZETİ alınır. DİKKAT: İşletme defterini 2. sınıf tacirler tutmaktadır. İşletme defterinin bilgisayar kaydında en önemli konu İŞLEM KODLARI oluşturulmasıdır. Doğru işlem kodları oluşturulursa işletme defteri takibi oldukça kolaylaşacaktır. İşlemler Gider veya Gelir fişlerine işlenirken bu işlem kodları çağrılarak kayıtlar daha hızlı yapılabilir. İşlem kodları İŞLETME DEFTERİ ana menüsünde iken GENEL TANIMLAR içerisindeki İŞLEM KODLARI, YENİ İŞLEM KODU aşaması takip edilerek tanımlanır. (Demirbaş alış işlem kodunun ŞİRKET BİLGİLERİ SERVİS, SABİT TANIMLAR PARAMETRELER GENEL PARAMETRELER İŞLETME GENEL PARAMETRELERİ işlem sırası takip edilerek ALIŞ DEMİRBAŞ İŞLEM KODU kısmına yazılması gereklidir. Eğer Demirbaş Satış İşlem kodu tanımlanırsa bunun da SATIŞ DEMİRBAŞ İŞLEM KODU kısmına tanımlanması gereklidir. ÖRNEK: Şirket Kodu:, Şirketi, Şirket Adı:. KIRTASİYE, Modül: İşletme, Şirket Bilgileri Açılacak işlem kodlarında KDV lerin HARİÇ tanımlanması örneğin çözümü için uygun olacaktır. İŞLEM KODU İŞLEM AÇIKLAMASI KDV DAHİL mi? KDV ORANI K18 %18 KDV Lİ MAL ALIŞ SATIŞI H 18 K08 %8 KDV Lİ MAL ALIŞ SATIŞI H 8 MAS18 %18 KDV Lİ MASRAFLAR H 18 MASSF %0KDV Lİ MASRAFLAR H 0 DIGEL DİĞER GELİRLER BOŞ BOŞ DA DEMİRBAŞ ALIŞI H 18 İşletme hesabı esasına göre defter tutan Nuriye SADIK,... KIRTASİYE ünvanı altında öteden beri faaliyet göstermektedir. İşletmemizin elinde 01.12.20.. tarihinde, %8 KDV ye tabi ürünlere ilişkin 10.000,00 TL tutarında mal mevcudu bulunmaktadır. Ayrıca %18 KDV ye tabi ürünlere ilişkin dönem başı mal mevcudu bulunmamaktadır. İşletmenin 20.. Aralık dönemine ilişkin ticari işlemleri aşağıdaki gibidir. 8
1. 02.12.20.. tarihinde, satıcı Yurtseven Ticaret ten aşağıdaki ürünler (ticari mallar)kredili olarak alınmıştır. (Fatura No:7894) %18 KDV ye tabi ürünler den %18 KDV HARİÇ 1.000,00 TL %8 KDV ye tabi ürünler den %8 KDV HARİÇ 2.000,00 TL 2. 05.12.20.. tarihinde, işletmede kullanılmak üzere 3.000,00 TL tutarında büro malzemesi (masa, sandalye) BÜRO MALZEMELERİ LTD. ŞTİ. den nakit olarak alınmıştır. (Fatura No: 7743) Dönem sonunda masa sandalyeye (demirbaşlara) ilişkin normal amortisman oranı %20 dir. 3. 20/12/20.. tarihinde, alıcı bay Naci Yıldız a aşağıdaki ürünler peşin satılmıştır. (Fatura No:0789) %18 KDV ye tabi muhtelif ürünler %18 KDV hariç 600,00 TL %8 KDV ye tabi temel gıda ürünleri %8 KDV hariç 1.500,00 TL 4. 22/12/20.. tarihinde bankaya 1.200,00 TL para yatırılmıştır. (dekont no:0563) 5. 23/12/20.. tarihinde, daha önce alınmış olan malların %18 KDV hariç 100.00 TL lik kısmı satış şartlarına uygun olmadığı için Yurtseven Ticaret e iade edilmiştir. (iade fatura no: 790) (alış iadesi) 6. 25/12/20.. tarihinde daha önce satılmış olan malların %8 KDV hariç 200,00 TL lik kısmı uygun olmadığı için bay Naci Yıldız dan iade alınmıştır. (iade fatura no: 8561) ( satış iadesi) 7. 26/12/20.. tarihinde, banka işletme lehine 300,00 TL faiz geliri hesaplayarak bildirmiştir. (Dekont no:15244) 8. 27/12/20.. tarihinde, çalışan işçinin brüt ücreti 1.134,00 TL üzerinden gerekli kesintiler yapıldıktan sonra net tutar kendisine ödenmiştir. İşveren SSK primi oranı %20,5, İşveren İşsizlik Sigortası Payı %2 dir.) 9. 28/12/20.. tarihinde işletmeye ait 60.00 TL+%18 KDV telefon gideri ödenmiştir. 10. 28/12/20.. tarihinde, yarısı çek, yarısı kredili olmak üzere 300,00 TL+%18 KDV tutarında mal müşteri Selim Vefalı ya satılmıştır. (Fatura No:791) 11. 29/12/20.. de işletmede kullanılmak üzere %18 KDV hariç 70,00 TL lik temizlik malzemesi Güler Market den alınmıştır. (Fatura No:4651) 12. 30/12/20.. tarihinde brüt 500,00 TL tutarında kira bedeli gerekli kesinti yapıldıktan sonra iş yeri sahibi Bülent Akın a ödenmiştir. Kira bedeli 20.. yılına aittir. (makbuz no:87566) 9
13. 31/12/20.. tarihinde 7895 no.lu serbest meslek makbuzu karşılığında Aralık ayı muhasebe ücreti olarak brüt 80.00 TL ödenmiştir. Serbest meslek makbuzunda görülen KDV 14,40 TL dir. (80,00 TL +14,40 TL= 94,40 KDV dahil tutar) 14. 31/12/20.. tarihinde müşteri Selim Vefalı dan alınan çek tahsil edilmiştir. 15. Dönem sonu mal sayımı yapılmış, işletmenin 31/12/20.. tarihli dönem sonu envanter dökümü aşağıdaki gibi saptanmıştır. %8 KDV ye tabi mallara ilişkin dönem sonu mal mevcudu: 2.500,00 TL %18 KDV ye tabi mallara iliştin dönem sonu mal mevcudu: 4.000,00 TL 16. 31/12/20.. de İşletmede mevcut duran varlıklara amortisman ayrılmıştır. CEVAP: Raporlar İşletme Defteri Özeti Kâr veya Zarar : 6599,15 zarar ----------------------------------------------------------------------------------------------- UYGULAMA -5- (İŞLETME DEFTERİ) DİKKAT: Usulsüzlük cezaları(sözleşmeye dayanmayan cezalar) işletme defterine gider kaydedilemez. 2013 yılı itibariyle 800 TL nin altındaki duran varlıklar doğrudan gider yazılabilir. (yani amortisman yoluyla amorti edilmesi yerine, bir kerede gider yazılabilir.) Sözleşmeye dayanan gecikme cezaları (Elektrik, Su, Telefon cezaları gibi) masraf olarak kaydedilebilir. Verilen depozitolar daha sonra geri alınacağı için, işletme defterine kayıt edilmez. Verilen siparişler işletme defterine kayıt edilmez. (Kaydedilmesi için malların gelmesi, faturanın düzenlenmesi gerekir.) İster bedeli ödensin, ister ödenmesin, fatura karşılığı alınan mallar maliyet bedeli üzerinden gider kaydedilir. İşletme ile ilgili olsa bile borç ödemeleri işletme defterine kaydedilmez.(çünkü daha önce kaydedilmiştir.) İster peşin, ister senetli, ister çek karşılığı olsun, fatura düzenlenerek yapılan satışlar işletme defterine gelir kaydedilir. İster senetli, ister senetsiz olsun tahsil edilen alacaklar işletme defterine kaydedilmez.(çünkü daha önce kaydedilmiştir.) ÖRNEK : İşletmemiz, kırtasiye ve spor malzemeleri ticareti ile uğraşmakta olup işletme hesabı esasına göre defter tutmaktadır. İşletmenin Aralık 2013 yılına ilişkin bilgileri aşağıdaki gibidir. Şirket Kodu:, Şirketi, Şirket Adı:. KIRTASİYE, Modül: İşletme, Şirket Bilgileri Açılacak işlem kodlarında KDV lerin HARİÇ tanımlanması örneğin çözümü için uygun olacaktır. 10
İŞLEM KODU İŞLEM AÇIKLAMASI KDV DAHİL mi? KDV ORANI K18 %18 KDV Lİ MAL ALIŞ SATIŞI H 18 MAS18 %18 KDV Lİ MASRAFLAR H 18 MASSF %0KDV Lİ MASRAFLAR H 0 DIGEL DİĞER GELİRLER BOŞ BOŞ DA DEMİRBAŞ ALIŞI H 18 1. 01.12.20.. : Dönem başı mal mevcudu 2.000,00 TL dir (%18 KDV ye tabi muhtelif ürünlerden). 2.. 02.12.20..: 1 aylık kira gideri olarak 0504 no lu gider pusulası ile, işyeri sahibi Mesut ESER e 1.200.00TL brüt kira ödenmiştir. ( Bu kayıt bilgisayara iki şekilde kaydedilebilir: a)brüt kira gider yazılarak işlem yapılabilir. b)ayrıca net ödeme yazılıp (1.200 * 0,20=240 TL stopaj1.200-240= 960 TL net ödenen) stopajın vergi dairesine ödendiğinde gider yazılması suretiyle kayıt yapılabilir. 3. 03.12.20.. : 1.000,00 TL+%18 KDV tutarında mal, 9204 no.lu fatura ile peşin olarak TOPRAK OFSET ten alınmıştır. 4. 04.12.20..: 2.100,00 TL+%18 KDV tutarında mal, 1234 no.lu fatura ile İsmail Kandemir e peşin satılmıştır. 5. 05.12.20.. : TÜRK TELEKOM a 56426 nolu fatura ile %18 KDV dahil 70,00 TL telefon faturası ödenmiştir. 6. 06.12.20..: TEDAŞ a 8401 no.lu belge ile 46,00 TL depozito yatırılmıştır. ( dikkat kısmını oku) 7. 07.12.20..: ANADOLU YAYINCILIK A.Ş.den 700,00 TL +%18 KDV tutarında kredili mal, 9205 no.lu fatura ile kredili alınmıştır. KDV si peşin ödenmiştir. 8. 08.12.20..: MALTEPE EMNİYET AMİRLİĞİ ne 1235 numaralı fatura ile 1.600,00 TL +%18 KDV tutarında peşin mal satılmıştır. 9. 09.12.20..: Muhtasar beyannamenin geç verilmesi nedeniyle 7,70 TL usulsüzlük cezası ödenmiştir. (dikkat kısmını oku) 10. 10.12.20..: ADİDAS firmasına, spor malzemeleri için 0021 no.lu sipariş fişi ile 2.000 TL tutarında sipariş verilmiştir. ( dikkat kısmını oku) 11. 11.12.20..: 30.05.20.. de verilen siparişler 5801 no.lu irsaliye faturası ile birlikte gelmiş, mal bedeli 2.000,00 TL + %18 KDV ile peşin ödenmiştir. 12. 12.12.20..: ANADOLU YAYINCILIK A.Ş. ye olan borcun 400,00 TL si ödenmiştir. ( dikkat kısmını oku) 13. 13.12.20..: TOPRAK OFSET ten 9801 no.lu fatura karşılığında 700.00 TL +%18 KDV tutarında mal KDV si peşin ödenerek alınmış, kalanı için 20.08.20.. tarihli çek verilmiştir. 11
14. 14.12.20..:TOPRAK OFSET e verilen çek işletmenin bankadaki mevduat hesabından ödenmiştir. ( dikkat kısmını oku) 15. 15.12.20..: Recep AKMAN a 1236 no.lu fatura ile 2.260,00 TL+%18 KDV tutarındaki spor malzemeleri kredili olarak satılmıştır. 16. 17.12.20..: %18 KDV dahil 70,00 TL tutarında benzin 40214 no.lu fatura ile alınmıştır. 17. 18.12.20..: İşyeri AKSİGORTA A.Ş. ye 1 aylığına sigorta ettirilmiş olup, 60 TL sigorta ücreti 128101 no.lu belge karşılığında peşin ödenmiştir. 18. 19.12.20..: İşletmede kullanılmak üzere 4011 no.lu fatura karşılığında 900.00 TL +%18 KDV tutarında bilgisayar alınmış, karşılığında 30.10.20.. tarihli çek verilmiştir. 19. 20.12.20..: TEDAŞ a 2811 no.lu belge ile 87,00 TL +%18 KDV tutarında elektrik faturası ile 7,20 TL+%18 KDV tutarında gecikme zammı ödenmiştir. ( dikkat kısmını oku) 20. 21.12.20..: İSKİ ye 7014 no.lu belge ile 68.00 TL +%18 KDV tutarında su faturası ödenmiştir. 21. 22.12.20..: İşletmede kullanılmak üzere 12860 no.lu fatura karşılığında AKGÜL MEFRUŞAT tan 60.00TL+%18 KDV tutarında peşin olarak perde alınmıştır. ( dikkat kısmını oku) 22. 23.12.20..: TOPRAK OFSET e kalan borcun tamamı ödenmiştir. ( dikkat kısmını oku) 23..12.20..: SMMM ye %18 KDV hariç 80,00TL muhasebe ücreti 1102 no.lu serbest meslek makbuzu ile ödenmiştir. 24. 25.12.20..: Alıcı Recep AKMAN dan senetsiz alacak tahsil edilmiştir. ( dikkat kısmını oku) 25. 31.12.20..: İşletmede bir işçi çalışmaktadır. Brüt Ücret: 1.200,00 TL, SSK İşveren Payı:%20,5, İşsizlik Sigortası İşveren Payı:%2 26. 31.12.20..: Banka işletme lehine 360,00 TL tutarında faiz hesaplayarak 7071 nolu dekontla işletmeye bildirmiştir. 27. 31.12.20..: Bilgisayar için normal amortisman yöntemine göre %25 oranında (333 sıra no.lu VUK. Genel Tebliğinde bilgisayarın faydalı ömrü 4 yıl olarak belirlenmiştir.) 28. 31.12.20..: Dönem sonunda yapılan sayım sonucunda, işletmede 5.400,00 TL mal mevcudu olduğu tespit edilmiştir. 29. CEVAP: Raporlar İşletme Defteri Özeti Kâr veya Zarar : 1944,16 kâr ----------------------------------------------------------------------------------------------- 12
UYGULAMA -6- (işletme defteri stoklu) DİKKAT: ETASQL de işletme defteri stok entegrasyonu sağlayabilmek için, A. ETASQLSYS de iken -- ORTAK TANIMLAR FİŞ TİP TANIMLARI- İŞLETME FİŞ TİP TANIMLARI sırası takip edilerek STOK FİŞİ kısımlarının onaylanması gerekmektedir. B. Ayrıca İŞLETME DEFTERİ -- SERVİS -- SABİT TANIMLAR -- FİŞ TİP TANIMLAMALARI nda STOK FİŞ TİPİ gider için ALIŞ FİŞİ (2), Gelir için SATIŞ FİŞİ(3) tanımlanmalıdır. C. Ayrıca ŞİRKET BİLGİLERİ -- SERVİS İŞLEMLERİ -- SABİT TANIMLAR -- PARAMETRELER -- KULLANICI PARAMETRELERİ kısmından DEPO KODU tanımı yapılmalıdır. ÖRNEK:.. TİCARET İŞLETMESİ, 01.12.20.. itibariyle öteden beri faaliyette olup, inşaat malzemeleri alım satımı yapmaktadır. Eta programını kullanmakta ve kayıtlarını İŞLETME, STOK program modüllerinde yapmaktadır. İŞLEM KODU İŞLEM AÇIKLAMASI KDV DAHİL mi? KDV ORANI K18 %18 KDV Lİ MAL ALIŞ SATIŞI E 18 MAS18 %18 KDV Lİ MASRAFLAR E 18 MASSF %0KDV Lİ MASRAFLAR E 0 DIGEL DİĞER GELİRLER BOŞ BOŞ DA DEMİRBAŞ ALIŞI E 18 NOTER NOTER GİDERLERİ BOŞ BOŞ TİCARET İŞLETMESİ nin elinde 10.350,00 TL mal mevcudu bulunmaktadır. Mal mevcudu dökümü aşağıdaki gibidir; MALIN CİNSİ MİKTAR(Ton) BİRİM FİYATI TUTARI İnşaat Demiri 30 60,00 TL 1.800,00 TL Çimento 25 30,00 TL 750,00 TL 0,3mm Kum 500 14 TL 7.000,00 TL Kireç 10 80,00 TL 800,00 TL TOPLAM (DBMM) 10.350 TL.. TİCARET İŞLETMESİNİN işletmesinin Aralık ayı boyunca yaptığı diğer işlemleri şöyledir: 1. 22.12.20.. tarihinde AK-DEM A.Ş. den 7444 no.lu fatura ile %18 KDV dahil, tonu 60 TL den 5 ton demir alınmıştır 2. 21.12.20.. tarihinde işletmenin yönetim bölümünde kullanılmak üzere 98798 no.lu fatura ile %18 KDV dahil tutarda 118,00 TL tutarında kırtasiye malzemesi alınmıştır. 13
3. 22.12.20.. tarihinde AK-DEM A.Ş. den 7448 no.lu fatura ile %18 KDV dahil, tonu 60 TL den 10 ton demir alınmıştır. 4. 23.12.20.. tarihinde 44224 no.lu fatura ile Nail Uyanık a %18 KDV dahil, tonu 66,00 TL den 4 ton demir satılmıştır. (GELİR) 5. 24.12.20.. tarihinde 22522 no.lu fatura ile %18 KDV dahil 25,00 TL tutarında telefon faturası ödenmiştir. 6. 25.12.20.. tarihinde 89877 no.lu fatura ile Sami Koç a %18 KDV dahil, tonu 33.00 TL den 2 ton çimento satılmıştır. 7. 26.12.20.. tarihinde AK-DEM A.Ş. den 00655 no.lu fatura ile tonu 14,00 TL den 100 ton kum alınmıştır. 8. 27.12.20.. tarihinde 96312 no.lu fatura ile Ayşe Melek e 100 ton kum, tonu 15,00 TL ye (%18 KDV dahil) satılmıştır. 9. 28.12.20.. tarihinde Ahmet Şahin e %18 KDV dahil tonu 100,00 TL den 5 ton kireç satılmıştır. 10. 29.12.20.. tarihinde 546544 no.lu fatura ile %18 KDV dahil 60,00 TL lik elektrik faturası ödemiştir. 11. 30.12.20.. tarihinde Nail Uyanık a tonu 75,00 TL den %18 KDV dahil 15 ton demir satılmış, 96320 no.lu fatura düzenlenmiştir. 12. 30.12.20.. tarihinde brüt 800,00 TL işyeri kirası ödenmiştir. 13. 31.12.20.. tarihi itibariyle dönem sonu mal mevcudu için STOK modülünden ilgili rapor alınmış, ÖNEMLİ NOT: Dönem Sonu Mal Mevcudu STOK RAPORLAR- MALİ ENVANTER 31-12- 20.. GÖRÜNTÜLE şeklinde elde edilebilir. Yıllık Ortalama Alış Maliyet yöntemine göre görülmüş olan Dönem Sonu Mal Mevcudu, ilgili işlem kodunun içerisine işlenmiştir. CEVAP: Raporlar İşletme Defteri Özeti Kâr veya Zarar : ----------------------------------------------------------------------------------------------- 14
UYGULAMA -7- (İŞLETME DEFTERİ STOKLU). Ticaret İşletmesi öteden beri hazır giyim alım satımıyla uğraşmakta olup, İşletme, Stok, Şirket Bilgileri modüllerini kullanmaktadır. Şirket kodu:. Şirket Dönemi : 01-12-20.. / 31-12-20.. Şirket Ünvanı:... HAZIR GİYİM TİCARET İŞLETMESİ İŞLEM KODU İŞLEM AÇIKLAMASI KDV DAHİL mi? KDV ORANI K08 %8 KDV Lİ MAL ALIŞ SATIŞI H 8 MAS18 %18 KDV Lİ MASRAFLAR H 18 MASSF %0KDV Lİ MASRAFLAR H 0 DIGEL DİĞER GELİRLER BOŞ BOŞ DA DEMİRBAŞ ALIŞI H 18 NOTER NOTER GİDERLERİ BOŞ BOŞ DİKKAT: ETASQL de işletme defteri stok entegrasyonu sağlayabilmek için, A. ETASQLSYS de iken -- ORTAK TANIMLAR -- İŞLETME FİŞ TİP TANIMLARI sırası takip edilerek STOK FİŞİ kısımlarının onaylanması gerekmektedir. B. Ayrıca İŞLETME DEFTERİ SERVİS -- SABİT TANIMLAR -- FİŞ TİP TANIMLAMALARI nda STOK FİŞ TİPİ gider için ALIŞ FİŞİ (2), Gelir için SATIŞ FİŞİ(3) tanımlanmalıdır. C. *Ayrıca ŞİRKET BİLGİLERİ -- SERVİS İŞLEMLERİ -- SABİT TANIMLAR -- PARAMETRELER -- KULLANICI PARAMETRELERİ -- kısmından DEPO KODU tanımı yapılmalıdır. İşletmenin dönem başı mal mevcudu bulunmamaktadır. 1. 22 Aralık 20..: 3587 numaralı kapalı fatura ile Ahmet CİVAN'dan %8 KDV hariç, birim fiyatı 20 TL'den 50 adet GÖMLEK, satın alınmıştır. 2. 23 Aralık 20..: 4576 numaralı açık fatura ile Naci ÖZTÜRK'ten %8 KDV hariç, birim fiyatı 15 TL'den 100 adet KRAVAT satın alınmıştır. 3. 24 Aralık 20..: 001 numaralı kapalı satış faturası ile Nuriye ŞENTÜRK'e %8 KDV hariç, birim fiyatı 30 TL'den 40 adet GÖMLEK satışı yapılmıştır. 4. 24 Aralık 20..: Yönetim bölümünde kullanılmak üzere, 456 no.lu kapalı alış faturası ile CASPER bilgisayar dan 2.000,00 TL +%18 KDV tutarında bilgisayar alınmıştır. (Bilgisayar amortisman oranı %25 tir.) 15
5. 25 Aralık 20..: 002 numaralı açık satış iade faturası ile, Nuriye ŞENTÜRK'e satılan gömleklerin 4 adedi, %8 KDV hariçbirim fiyatı 30 TL'den iade alınmıştır. 6. 25 Aralık 20..: 5576 numaralı açık fatura ile Ahmet CİVAN'dan %8 KDV hariç, birim fiyatı 25 TL'den 200 adet KRAVAT alınmıştır. 7. 25 Aralık 20..: 4896 no.lu fatura ile 80 TL +%18 KDV tutarında elektrik faturası ödenmiştir. 8. 26 Aralık 20..: 003 numaralı kapalı fatura ile AYDINLI GİYİM firmasına %8 KDV hariç, birim fiyatı 20 TL'den 250 adet KRAVAT satılmıştır. 9. 27 Aralık 20..: 004 numaralı açık fatura ile LALE TEKSTİL'e %8 KDV hariç, birim fiyatı 22 TL'den 25 adet KRAVAT satışı yapılmıştır. 10. 27 Aralık 20..: Ahmet CİVAN'dan alınan alınan gömleklerin 3 adedi %8 KDV hariç birim fiyatı 20 TL'den iade edilmiştir. 3452 numaralı kapalı alım iade faturası ile işlem gerçekleştirilmiştir. 11. 28 Aralık 20..: 06428 numaralı açık fatura ile, Naci ÖZTÜRK'ten %8 KDV hariç, birim fiyatı 120 TL'den 50 adet DERİ MONT alınmıştır. 12. 29 Aralık 20..: 005 numaralı kapalı fatura ile AYDINLI GİYİM'e %8 KDV hariç 140 TL'den 30 adet DERİ MONT satışı yapılmıştır. 13. 30 Aralık 20..: Satıcılarımızdan Ahmet Civan a alacağının tamamı 652 numaralı makbuzla nakit ödenmiştir. 14. 30 Aralık 20..: Müşterilerden Lale Tekstil den olan alacağımızın tamamı 112 numaralı makbuzla nakit tahsil edilmiştir. 15. 31 Aralık 20..: İşletmemiz mevcut duran varlıklarına amortisman ayırmıştır. 16. 31-12-20.. tarihi itibariyle Dönem sonu mal mevcudu için STOK Raporlar Envanter Mali Envanter kısmından ilgili rapor alınmış, Yıllık Ortalama Alış Maliyet yöntemine göre dönem sonu mal mevcudu ilgili işlem kodları içerisine işlenmiştir. CEVAP: Raporlar İşletme Defteri Özeti Kâr veya Zarar : 20,18 zarar ----------------------------------------------------------------------------------------------- 16