İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN BİTİŞİK EĞİK YAZIYI KULLANMA DÜZEYLERİ * ÖZET

- International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, p. 601-618, ANKARA-TURKEY İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN BİTİŞİK EĞİK YAZIYI KULLANMA DÜZEYLERİ * Mustafa DURMUŞÇELEBİ ** Özer Yener AVCI ÖZET Yazma, ilköğretimde kazandırılmaya başlanan temel becerilerden biridir. Öğretimde yazının bozulması ve öğrenme güçlüklerinin doğmasına neden olur. Bu da bireyin sosyal yaşamda ve akademik hayatta olumsuz etkilenmesi sonucunu doğurur. Bu çalışma, 2005 yılından itibaren uygulamaya konan bitişik eğik yazının uygulanabilirliği ve bu günkü kullanım düzeyini belirlemek amacıyla yapılmıştır. 2005 yılında uygulamaya konulan yeni programla birlikte İlköğretim okullarında yazmaya el yazısı ile başlanması ve bu yazının kullanılmasına karar verilmiştir. Bu araştırmada el yazısı ile okumayazmaya başlamış öğrencilerin (5.6.7 ve 8.sınıf ) bugünkü el yazısı veya düz yazı kullanma eğilimleri ve becerileri ne durumdadır? Sorusuna cevap aranacaktır. Yapılan araştırma betimsel bir durum saptaması niteliğindedir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2012-2013 öğretim yılında Kayseri ili Talas İlçe merkezinde öğrenim gören 136 öğrenci oluşturmuştur. Veriler (Coşkun, 2011) tarafından geliştirilen ve geçerlilik güvenilirliği test edilen dikte metni, bitişik eğik yazı puanlama anahtarı ve doküman incelemesi kullanılarak elde edilmiştir. Bitişik eğik yazı puanlama anahtarı sonuçlarından frekans dağılımları ve ortalamaları hesaplanarak araştırma sonuçları elde edilmiştir. Araştırma sonucunda, ilköğretim 3 ve 4. sınıfların bitişik eğik yazı puanlama anahtarına göre en yüksek ortalamaya, 8.sınıfların ise en düşük ortalamaya sahip olduğu görülmektedir. Ulaşılan bir başka sonuç ise, yine ilköğretim birinci kademe öğrencilerinin bitişik eğik yazıyı düzenli olarak kullandıkları fakat 5.6.7.8 sınıflara doğru gidildikçe öğrencilerin bitişik eğik yazılarında bozulma olduğu ve dik temel yazıya geçiş yaptıkları tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Yazı öğretimi, Bitişik eğik yazı, İlköğretim öğrencileri * Bu makale Crosscheck sistemi tarafından taranmış ve bu sistem sonuçlarına göre orijinal bir makale olduğu tespit edilmiştir. ** Doç. Dr. Erciyes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü, El-mek: mcelebi@erciyes.edu.tr

602 Mustafa DURMUŞÇELEBİ Özer Yener AVCI PRIMARY SCHOOL STUDENTS' LEVEL OF PERFORMANCE TO USE ITALIC HANDWRITIN ABSTRACT Writing is one of the main skills to aim to be taught in primary school education. The degeneration of writing is going to cause some learning problems. And this will affect an individual in his social and academic life. This study is made aiming to identify what is the level of usage and applicability of cursive italic handwriting today which has been implemented since 2005. With this new program implemented in 2005, cursive italic writing is decided to make use in the as the primary writing primary schools and to continue with it. In this research it is aimed to investigate What is the level, writing trends and capabilities of students that began to use cursive italic writing in primary school (5th, 6th, 7th and 8th grade students). The method of this research is descriptive analysis. The working group of the study is composed of 136 students studying in 2012-2013 educational year Kayseri province Talas town center. The data is collected from the scale named dikte metni, bitişik eğik yazı puanlama anahtarı ve doküman incelemesi which was developed and tested as valid and reliable by (Coşkun, 2011). With the scores from the cursive italic writing score key, frequency spread and mean is calculated and data is collected. The research ended up the result that primary school 3rd and 4th grade students have the highest point of scores, 8th grade students have the least scores. Another result reached is as the class rate rises like 5th to 6th, the writing becomes degenerated and students began to write more like basic vertical letters. Key Words: Teaching of writing, Cursive Italic Handwriting, Primary school students 1. Giriş Bilgiyi üreten, bilgiye ulaşan, bilgiyi kullanma becerisine sahip olan bireyler yetiştirmek için öncelikli hedef bireylerin dil becerilerini kullanmalarını sağlamak olmalıdır. Bir milletin kendini tanımasının ve diğer milletlere tanıtmasının en önemli yolu dilini öğrenmesidir. Kısaca dil bir milletin, bir toplumun aynasıdır, dil sayesinde o toplumun kültürü, gelişmişlik düzeyi, düşünme biçimi vb. öğrenilebilir, başka toplumlara tanıtılabilir (Durmuşçelebi, 2006). Dil dünyada barışın, huzurun sağlanmasında en önemli unsurların başında gelmektedir. Ülkelerin izlediği eğitim politikalarının başında, bütün vatandaşları resmi dili okuyan ve yazan bireyler yapmak gelir. Bu amaçla, hem örgün hem de yaygın eğitimde, resmi dilin öğretimi, bütün eğitim ve öğretim çalışmalarının en başında yer almakta ve diğer eğitim faaliyetlerinin temelini oluşturmaktadır (Tosunoğlu, Tosunoğlu ve Aslan, 2008). Kılıç (1996) a göre, bir ülkenin teknolojik, bilimsel, ekonomik ve kültürel gelişimi, o ülkede bireylere verilen eğitimin kalitesiyle doğrudan ilgilidir. Kendini tanıma, gizil güçlerinin farkında olma ve bunları açığa çıkarma, geliştirme, kendini ifade edebilme, kendine ve topluma faydalı bir birey olma ancak iyi bir eğitimle mümkündür. Günümüzde okuma yazma becerisi, herkesin kazanmak zorunda olduğu bir beceridir. İnsanların öğrenme ihtiyaçları, yeni şartlara uyma zorunluluğu, hayatın sürekli gelişme ve değişme hâlinde bulunması, bireylerin toplumdaki statü ve

İlköğretim Öğrencilerinin Bitişik Eğik Yazıyı Kullanma Düzeyleri 603 etkinliklerini artırma çabaları, boş zamanlarını en iyi şekilde değerlendirme gayretleri de okuma yazma öğretimi için gösterilen çabaları artırmıştır (Duran, 2009). Okuma yazma, bireyin okul ve sosyal yaşamındaki başarısı ile sahip olduğu potansiyelini geliştirmesi bakımından son derece önemlidir (Turan ve Akpınar, 2008). Günümüzde etkili ve güzel yazı öğretimi, eğitimcilerin üzerinde önemle durduğu konulardan biridir. Çocukluk yıllarında öğrenilen yazma becerileri, hayat boyu sürmektedir. İlköğretim öğrencileri okuldaki zamanlarının yaklaşık %50 sini yazma ile ilgili görevlerde geçirmektedir (Erdoğan, 2012). Yazma, beyinde yapılandırılmış bilgilerin yazıya dökülmesi işlemidir. Bunun için öğrencilerin dinledikleriyle okuduklarını iyi anlamaları ve beyinde yapılandırmaları gerekmektedir (MEB, 2005). Yazma, düşüncelerimizi ifade edebilmek için gerekli sembol ve işaretleri devinişsel olarak üretebilmektir (Akyol, 2009). İnsanın çevresi ile iletişim ve etkileşim hâlinde olması onun en temel özelliklerinden biri olan sosyal varlık olmasının bir sonucudur. Çevresinde bulunan diğer insanlarla iletişimini farklı yollarla gerçekleştiren insan için iletişim yollarından biri de yazıdır (Duran, 2009). Payzın a (1992) göre insanların yaşlandıkça biriken bilgi, yetenek, masal ve hatta müzik bilgilerinin uçup gitmesini önlemek ve daha uzak kimselerle iletişim kurabilmek için bazı işaretleri kullanmaları günümüzden 6-7 bin yıl öncesine varan dönemden başlar. İnsanların bilgileri çocuklarına aktarabilmek için taşa, balçığa, deriye ve tahtalara, papirüslere yaptıkları resimlerle yazı ortaya çıkmıştır. Yazı kelimesi Türkçe sözlükte, Düşüncenin belli işaretlerle tespit edilmesi, yazma işi. Alfabe. Harfleri yazma biçimi. Herhangi bir konuda yazılmış bilim, düşünce ve sanat ürünü. Anlam, sanat veya biçim bakımından yazılan şey, makale. olarak tanımlanmaktadır (Türk Dil Kurumu). Yazı, duygu ve düşüncelerimizi ifade edebilmek için gerekli sembol ve işaretleri kurallarına uygun bir şekilde ve okunaklı olarak üretebilmektir (Akyol, 2000). Köksal a göre ise bireylerin gördüklerini, duyduklarını, düşündüklerini ve yaşadıklarını belli kurallara uygun biçimde yazıyla anlatmasıdır (Köksal, 1999). Başarılı bir okul performansı için yazı dili becerilerinin önemi büyüktür. Yazı dili zayıf olan öğrenciler öğretim programının akademik taleplerini karşılama da yetersiz olurlar. Yazı becerisi zayıf bir öğrenciye yazılı bir ödev verildiğinde öğrenci ödevi tamamlayamaz veya öğrencinin verdiği ödev öğretmen tarafından okunamaz. Örneğin; güzel el yazısı ile yazılmış bir ödev, özensiz bir yazı ile yazılmış olandan daha yüksek bir notla değerlendirilir. Görüldüğü gibi çocuğun bilgi kazanımı ve okuldaki başarısını el yazısı etkilendiği için, onun bu temel becerideki başarısı önemlidir (Duran, 2009). Yazı ile ilgili eski araştırmaların çoğu dik temel yazıyı, günümüz araştırmaları da bitişik eğik yazıyı önermektedir. Günümüz araştırmaları ise dik temel yazının bitişik eğik yazıya geçişi zorlaştırdığı, bitişik eğik yazı ile daha hızlı yazıldığı, bitişik eğik yazının öğrencinin beden gelişimine daha uygun olduğu yönünde sonuçlara ulaşmıştır. Bu araştırmalardan hareketle çoğu ülkede anaokulundan üniversiteye kadar öğrencilere bitişik eğik yazı öğretilmektedir (Güneş, 2007). Bitişik eğik yazı kesintisiz hareketlerle yazıldığından soldan sağa doğru yön becerisini daha kolay kazandırır (Akyol, 2009). Bu durum hem yazma hızını hem de düşünme hızını arttırmaktadır. Yazarken kesintisiz hareket eden öğrenci düşüncelerini de birbirine bağlı olarak sistematik bir sırada sunar. Yazıda kazanılan hız ve akıcılık düşünceye aktarılır ve düşünme ile yazma arasındaki ilişki kopmamış olur. Ses temelli cümle yöntemiyle de bitişik eğik yazı daha zevkli ve akıcı yazılmaktadır (Tok, Tok ve Mazı, 2008). Mosse ye (1982) göre fiziksel ve yazılış olarak birbirine benzeyen küçük harflerdeki (ı, ı, l) yazım yanlışları bitişik eğik yazıda ortadan kalkmaktadır (Akyol, 2009).

604 Mustafa DURMUŞÇELEBİ Özer Yener AVCI Bitişik eğik yazının gerekçelerini yapılmış olan araştırmalar doğrultusunda ortaya koymuştur. Yapılmış olan araştırma sonuçlarına göre, dik temel yazı ile eğik temel yazı arasındaki farklılık harflerin oluşturulması sırasında yapılan hareketlerdir. Dik temel küçük harfleri okunaklı bir bicimde yazmak için altı farklı hareket gerekirken, eğik küçük harfleri yazmak için üç temel hareket gerekmektedir. Hareket sayısındaki fazlalık hem isi zorlaştırmakta hem de zaman kaybına yol açmaktadır. Bitişik eğik yazıda okunaklılık yani harflerin doğru yazılması, boyutların ve boşlukların iyi ayarlanması, eğri çizgi ve birleştirmelerin uygun yapılması, yazı çizgisinin takip edilmesi kolayca uygulanabilmektedir (Akyol, 2009). Güneş bitişik eğik yazının yararlarını şöyle sıralamıştır: A) Öğretim Açısından; bitişik eğik yazı daha hızlı yazılmaktadır. Bitişik eğik yazıda kelime tanıma daha kolay olmaktadır. Bitişik eğik yazı kelimelerin bütün olarak yazılmasını gerektirmektedir. Bitişik eğik yazıda rakam ve işaretler daha kolay fark edilmektedir. Bitişik eğik yazı hecelemeyi önlemektedir. Bitişik eğik yazı öğretimine küçük birimlerden başlanmaktadır ve parçadan bütüne giden öğretim yöntemlerine uygundur. B) Zihinsel gelişim açısından; bitişik eğik yazı kinestetik zekâyı geliştirmektedir. Zihinsel gelişimi desteklemektedir. Bitişik eğik yazı düşünmeyi geliştirir. Bitişik eğik yazıdaki süreklilik ve hız, düşüncenin sürekliliği ve hızı ile birleşmekte ve birbirinin gelişimini desteklemektedir. Ayrıntılı ve bağlantılı düşünmeyi geliştirir. Dikkati geliştirmektedir; yazarken öğrenci harflere, bağlantılara ve ayrıntılara dikkat etmektedir. C) Dil gelişimi açısından; bitişik eğik yazı okuma becerilerini geliştirmektedir. Yazıda kazanılan süreklilik, akıcılık ve dikkat okumaya da yansımaktadır. Bitişik eğik yazı yazının bireyselleşmesini sağlamaktadır. Öğrencinin kendini ifade etmesini kolaylaştırmaktadır. Bitişik eğik yazının estetik yönü öğrenciye zevk vermektedir. D) Beden gelişimi açısından; parmak ve el kasları için uygundur. Okul çağı çocukları kalemi ellerine ilk aldıklarında eğik ve dairesel hareketler yapmaktadır. Bilek ve kol kasları için uygundur. Bitişik eğik yazı solak öğrenciler için daha uygundur anaokulundan itibaren başlanmalıdır (Güneş, 2007). Bitişik eğik yazı çalışmalarında harflerin doğru konumlandırılması ve yazılması hem anlamayı hem de estetik açıdan güzel görünmeyi sağlar. Dikkat edilmesi gereken noktalar şöyle sıralanabilir: a) Eğim: Harflerin normalde dik kabul edilen çizgileri yaklaşık 50 derecelik açıyla çizilmelidir. b) Boşluk: Küçük harfler kullanıldığında boşluğun genişliği u harfi kadar olmalıdır. Yüksekliği büyük harfler kadar olan d, p, t kelimenin sonunda ise boşluk iki u kadar olmalıdır. f, g, j, p, y ve z harfleri kelimenin başında ise boşluk yine iki katı olmalıdır. c) Yazının Koyuluğu: Öğrencilerin harfleri, kaleme fazla bastırmadan yazmalarını sağlamak gerekir. Ancak, büyük harfler tek başına yazıldığında koyu yazılmalıdır. Küçük harflerin yazılışı öğretildikten sonra harflerin koyuluk derecesinin alıştırılması yaptırılmalıdır (Başaran & Karatay, 2005). Türkiye de 2005 2006 öğretim yılında uygulamaya konulan Türkçe öğretim programına göre, el yazısının okunaklı olması için harfler uygun büyüklükte olmalı, kelimedeki harflerin sıralanışına dikkat edilmeli, harf ve kelimeler arasında uygun mesafe bırakılmalı, kelimelerin sıklığı ve seyrekliği gözü yormayacak şekilde olmalıdır. El yazısının çabuk yazılır ve anlaşılır bir

İlköğretim Öğrencilerinin Bitişik Eğik Yazıyı Kullanma Düzeyleri 605 hale gelmesi için göz ve elin birlikte çalışmasını sağlayan etkinlikler sınıflar ilerledikçe artan bir şekilde yapılmalıdır. Türkçe öğretim Programı nda ilk okuma-yazma öğretiminin amacı sadece okuma ve yazma gibi becerilerin kazandırılması değil, aynı zamanda düşünme, anlama, sıralama, sorgulama, sınıflama, iliksi kurma, analiz-sentez yapma ve değerlendirme gibi zihinsel becerilerin de geliştirilmesi olarak belirlenmiştir. Bu süreçte Türkçeyi doğru, etkili ve güzel kullanma, iletişim kurma, problem çözme, karar verme, öğrenmeyi yasam boyu sürdürme gibi becerilerin de geliştirilmesi beklenmektedir (MEB, 2005). Yeni Türkçe öğretim programıyla birlikte ülkemizde ilk okuma-yazma öğretimine bitişik eğik yazı ile başlanmakta ve tüm derslerde bitişik eğik yazı kullanılmaktadır yapılandırmacı yaklaşım esas alınarak hazırlanan bu programla 1968 den beri ilk okuma yazma yöntemi olarak uygulanan cümle yönteminden vazgeçilerek ses temelli cümle yöntemi uygulamaya konulmuştur (Korkmaz, 2006). 1.1. Araştırmanın Amacı Bu araştırmanın amacı ilkokullarda el yazısı ile okuma-yazmaya başlamış öğrencilerin (1-8.sınıf) bugünkü el yazısı veya düz yazı kullanma eğilimleri ve becerileri nasıldır? 1.1.1. Alt Problemler Öğrencilerin bitişik el yazısını ya da düz yazı kullanma tercihlerini belirlemek amacıyla aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır: 1. Öğrencilerin bitişik eğik yazıyı kullanma düzeyleri bağlamında, bitişik eğik yazıda; a. Harf başlangıçlarını doğru yapma düzeyleri nasıldır? b. Harfler arası bağlantıyı doğru yapma düzeyleri nasıldır? c. Harflerin bitiş noktasını doğru yapma düzeyleri, d. Harfleri uygun yükseklikte yapma düzeyleri, e. Harfleri uygun genişlikte yapma düzeyleri, f. Harfler arasında uygun boşluk bırakma düzeyleri, g. Noktalı harfleri doğru yazma düzeyleri, h. Çizgili harfleri doğru yapma düzeyleri, i. Sözcükler arasında uygun boşluk bırakma düzeyleri nasıldır? j. Yazı boyunca eğikliği koruma düzeyleri nasıldır? 2. Öğrencilerin yazılı ders materyallerinde tercih ettikleri yazı türleri nedir? 2. Yöntem 2.1. Araştırma Modeli İlköğretim okullarındaki bitişik eğik yazı uygulamalarını dikte metni ve doküman analizi aracılığıyla değerlendirmeyi amaçlayan bu çalışmada betimsel yöntem kullanılmıştır. Betimsel yöntem, geçmişte ya da halen var olan bir durumu var olduğu sekliyle betimlemeyi amaçlayan araştırma yaklaşımıdır. Bu yöntemde araştırmaya konu olan olay, birey ya da nesne, kendi koşulları içinde ve olduğu gibi tanımlanmaya çalışılır. Onları, herhangi bir biçimde değiştirme, etkileme

606 Mustafa DURMUŞÇELEBİ Özer Yener AVCI çabası gösterilmez. Önemli olan, onu uygun bir biçimde gözleyip belirleyebilmektir (Karasar, 1999) Bu araştırmada, yapılan ölçümlerden elde edilen verilerin yanında, nitel veri toplama yöntemlerinden olan yazılı dokümanların incelenmesi yönteminden elde edilen veriler de kullanılmıştır. Nitel araştırmalarda en yaygın biçimde tercih edilen yöntemler; gözlem, görüşme ve yazılı doküman incelemesidir (Ekiz, 2003). Doküman incelemesi, araştırılması hedeflenen olgu veya olaylar hakkında bilgi içeren yazılı materyallerin analizini kapsar. Belgesel tarama da denilen doküman incelemesi metodu, hemen her araştırma için kaçınılmaz olan bir veri toplama tekniğidir. Bu anlamda belgesel tarama belli bir amaca dönük olarak, kaynakları bulma, okuma, not alma ve değerlendirme işlemlerini kapsar (Karasar, 2000). 2.2. Çalışma Grubu Araştırmada çalışma grubunu 2012-2013 Eğitim-Öğretim yılında Kayseri ili Talas ilçe merkezinde yer alan İlk ve Ortaokullarda öğrenim görmekte olan 1-8. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmada 136 öğrenci yer almıştır. Çalışmaya katılan öğrenciler öğretmenler tarafından farklı okul ve farklı şubelerden rastgele seçilmiştir. Her sınıf seviyesinden aynı sayıda öğrenci olmak üzere 56 tanesine dikte metni uygulanmış, 80 tanesinden ise kullandıkları herhangi bir defter alınarak doküman incelemesi yapılmıştır. Dikte metnini sınıflarda ders (sınıf) öğretmeni uygulamıştır. Öğrencilere ait bilgiler Tablo 1 de verilmiştir. Tablo 1:Araştırmaya katılan öğrenci bilgileri 1 Sınıf 2. Sını f 3. Sını f 4. Sını f 5. Sını f 6. Sını f 7. Sını f 8. Sını f TOPLAM K E K E K E K E K E K E K E K E K E Dikte Metni 4 3 4 3 4 3 4 3 4 3 4 3 4 3 4 3 32 24 Doküman İncelemesi 2.3. Veri Toplama Araçları 7 3 4 6 7 3 3 7 8 2 5 5 5 5 6 4 45 35 Araştırmada gerekli olan verileri toplamak için, öncelikle bu alanda yapılmış tezler, makaleler ve konuyla ilgili olarak yazılmış kitaplar incelenmiştir. Bu çalışmada (Coşkun, 2011) tarafından geliştirilen iki ölçme aracı kullanılmıştır. Güvenilirliği test edilmiş olan dikte metni, bitişik eğik yazı puanlama anahtarı ve doküman incelemesi kullanılmıştır. Dikte Metni: Bu veri toplama aracı öğretmen ve öğrencilerin bitişik eğik yazıyı ne düzeyde kullanabildiklerini belirlemek amacıyla hazırlanmıştır. Dikte metni alfabedeki tüm harflerin büyük ve küçük biçimlerinin en az 2 kez yer aldığı kelimeler listesinden ve 132 kelimelik bağımsız bir metinden oluşmaktadır. Bu metinler her sınıf seviyesinden eşit sayıda olmak üzere 32 kız 24 erkek öğrenciye uygulanmıştır. Uygulama herhangi bir ders saatinde ders öğretmeninin gözetiminde sınıftan rastgele seçilen öğrencilere yapılmıştır. Daha sonra araştırmacı tarafından Bitişik Eğik Yazı Analitik Puanlama Anahtarı ile değerlendirilmiştir. Bitişik Eğik Yazı Analitik Puanlama Anahtarı: Bu ölçme aracı, dikte metni aracılığıyla öğrencilerden elde edilen bitişik eğik yazı kullanımlarını çeşitli açılardan değerlendirmek amacıyla oluşturulmuştur. Puanlama anahtarında aşağıda verilen boyutların her biri için 1-5 arasında (1=çok başarısız, 2=başarısız, 3=orta, 4=başarılı, 5=çok başarılı) bir puanlama yapılması öngörülmüştür.

İlköğretim Öğrencilerinin Bitişik Eğik Yazıyı Kullanma Düzeyleri 607 Puanlama anahtarındaki boyutlar şunlardır: Harflerin başlangıç noktasını doğru yapabilme. Harfler arası bağlantıyı doğru yapabilme. Harflerin bitiş noktasını doğru yapabilme. Harfleri uygun yükseklikte yazabilme. Harfleri uygun genişlikte yazabilme. Harfler arasında uygun boşluk bırakabilme. Noktalı harfleri (ç, i, j, ö, ş, ü) doğru yazabilme. Çizgili harfleri (f, ğ, t, z) doğru yazabilme. Kelimeler arasında uygun boşluk bırakabilme. Yazı boyunca eğikliği koruyabilmek. Doküman İncelemesi: Bu veri toplama aracı ile öğrencilerin yazılı ders materyallerinde tercih ettikleri yazı türleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu amaçla İlkokul (1-4) sınıf ve ortaokul (5-8) sınıf öğrencilerinden her sınıf seviyesinden aynı sayıda olmak üzere, farklı okullardan toplamda 80 adet herhangi bir derse ait defterleri toplanmış ve bu defterlerde kullandıkları yazı türü tespit edilmiştir. 2.4. Veri Çözümleme Teknikleri Öğrencilere uygulanan dikte metinleri her bir öğrenci için ayrı ayrı incelenmiştir. İnceleme için 4 farklı İlkokuldan, okuttukları sınıf seviyeleri farklı olmak üzere toplam 7 sınıf öğretmeni belirlenmiştir. Belirlenen bu sınıf öğretmenlerine İlkokul ve Ortaokuldan her sınıf seviyesinden 1 er adet olmak üzere toplam 8 öğrenciye ait dikte metinleri dağıtılmıştır. Öğretmenler bu metinleri farklı ortamlarda bitişik eğik yazı analitik dereceli puanlama anahtarında belirtilen 10 kritere göre 1 den 5 e kadar puanlandırmıştır (10x5=50 puan).daha sonra puanlanmış bu metinler araştırmacı tarafından toplanmış ve yapılan puanlamalara göre öğrencilerin başarı düzeyleri belirlenmiştir. Öncelikle puanlama anahtarında belirtilen ve aynı zamanda araştırmanın alt problemlerini de oluşturan 10 kritere göre ayrı ayrı değerlendirilmiş, sınıflara göre farklılaşma olup olmadığını belirlemek için ortalama değerleri tespit edilmiştir. Ortalama değer bulunurken alınan puanlar ağırlıklı ortalamalarına göre değerlendirilmiştir. Öğrenci sayısı ile alınan puan değeri çarpılmış. Bulunan puan değerleri toplanmış ve sınıf seviyesinde toplam öğrenci sayısına bölünmüştür. Bu değerler her bir kriter için tablolaştırılmış ve yorumlanmıştır. İlk-Ortaokul öğrencilerinin bitişik eğik yazıda sınıflar düzeyindeki toplam puan aralıklarını tespit edebilmek için öğrencilerin Bitişik Eğik Yazı Analitik Puanlama Anahtarı na göre aldıkları puanlar aşağıdaki cetvele göre sınıflandırılmıştır. 10-18 = Çok Başarısız 19-26 = Başarısız 27-34 = Orta 35-42 = Başarılı 43-50 = Çok Başarılı Bu cetvele göre sınıflardaki başarı yığılmaları tespit edilmiştir. Öğrencilerin Bitişik Eğik Yazı Analitik Puanlama Anahtarına göre aldıkları puanların ortalamaları tablolar haline getirilmiş ve yorumlanmıştır. Öğrencilere ait dokümanların incelenmesinde öğrencilerin ders materyalleri (defterleri) toplanmış ve araştırmacı tarafından incelenmiştir. Öğrencilerin bu materyallerde kullandıkları yazı türü (dik temel yazı, bitişik eğik yazı, hem dik temel yazı hem de bitişik eğik yazı) belirlenmiştir. Öğrencilerin sınıf seviyelerine göre defterlerinde hangi tür yazıyı kullandıkları tablo halinde sunulmuştur.

608 Mustafa DURMUŞÇELEBİ Özer Yener AVCI 3. Bulgular Bu bölümde, öğrencilerin bitişik eğik yazı analitik dereceli puanlama anahtarı ile elde edilen bitişik eğik yazı başarı düzeylerine ilişkin bulgular ve doküman analizi aracılığıyla elde edilen, bitişik eğik yazıyı kullanma düzeyine ilişkin bulgular ortaya konmuştur. 3.1. İlköğretim Öğrencilerinin Bitişik Eğik Yazı Başarı Düzeyleri İlköğretim öğrencilerinin bitişik eğik yazıdaki başarılarının belirlenmesi ve Sınıflar arasında farklılaşma olup olmadığının belirlenmesi için öğrencilere uygulanan dikte metinleri, bitişik eğik yazı analitik dereceli puanlama anahtarında belirtilen 10 kritere göre tek tek değerlendirilmiş ve ayrı ayrı tablolar halinde aşağıda sunulmuştur. Tablo 3.1: İlk-Ortaokul Öğrencilerinin Bitişik Eğik Yazıda Harf Başlangıçlarını Doğru Yapma Düzeyleri 1.Sınıf 0 0 0 3 4 4,57 2.Sınıf 0 0 1 5 1 4,00 3.Sınıf 0 0 1 4 2 4,14 4.Sınıf 0 0 1 4 2 4,14 5.Sınıf 0 1 0 4 2 4,00 6.Sınıf 0 2 3 2 0 3,00 7.Sınıf 0 2 4 0 1 3,00 8.Sınıf 2 1 4 0 0 2,29 Toplam 2 6 14 22 12 3,64 Tablo 1 e göre öğrencilerin bitişik eğik yazıda harf başlangıçlarını doğru yapma puanı ortalamaları 3,64 dır. İlkokul 1, 3 ve 4. sınıflar diğer sınıflara göre daha yüksek bir ortalamaya sahiptir ( 4,57-4,14).Öğrencilerin puan ortalamalarının 1. sınıftan 5.Sınıfa kadar yükseldiği fakat 6-7-8. sınıfta tekrar düştüğü en düşük puan ortalamasının 8.sınıfta olduğu (2,29) görülmektedir. Tablo 3.2: İlk-Ortaokul Öğrencilerinin Bitişik Eğik Yazıda Harfler Arası Bağlantıyı Doğru Yapma Düzeyleri 1.Sınıf 0 0 0 4 3 4,43 2.Sınıf 0 0 1 5 1 4,00 3.Sınıf 0 0 0 4 3 4,43 4.Sınıf 0 0 1 4 2 4,14 5.Sınıf 0 0 1 4 2 4,14 6.Sınıf 0 2 3 2 0 3,00 7.Sınıf 0 3 2 2 0 2,86 8.Sınıf 2 0 5 0 0 2,43 Toplam 2 5 13 25 11 3,68 Tablo 2 ye göre öğrencilerin bitişik eğik yazıda harfler arası bağlantıyı doğru yapma ortalamaları 3,68 dır.1, 3 ve 4. sınıflar diğer sınıflara göre daha yüksek bir ortalamaya sahiptir (4,43-4,14). Öğrencilerin aldıkları puan ortalamalarının 4 ve 5.sınıfta yüksek düzeyde olduğu fakat 6-7-8.sınıfta düştüğü, en düşük puan ortalamasının 8.sınıfta olduğu (2,43) görülmektedir.

İlköğretim Öğrencilerinin Bitişik Eğik Yazıyı Kullanma Düzeyleri 609 Tablo 3.3: İlk-Ortaokul Öğrencilerinin Bitişik Eğik Yazıda Harflerin Bitiş Noktasını Doğru Yapma Düzeyleri 1.Sınıf 0 0 0 4 3 4,43 2.Sınıf 0 0 0 6 1 4,14 3.Sınıf 0 0 1 3 3 4,29 4.Sınıf 0 0 2 3 2 4,00 5.Sınıf 0 1 1 3 2 3,86 6.Sınıf 0 4 0 3 0 2,86 7.Sınıf 1 3 1 1 1 2,71 8.Sınıf 2 0 2 3 0 2,86 Toplam 3 8 7 26 12 3,64 Tablo 3 e göre öğrencilerin bitişik eğik yazıda harflerin bitiş noktasını doğru yapabilme puan ortalamaları 3,64 tür.1 ve 3. sınıflar diğer sınıflara göre daha yüksek bir ortalamaya sahiptir (4,43-4,29) 8. sınıflara ortalaması (2,86) dır. Öğrencilerin aldıkları puan ortalamalarının 1 ve 3 sınıfta en yüksek düzeyde olduğu fakat 5-6-7-8.sınıfta düştüğü belirlenmiştir. Tablo 3.4: İlk-Ortaokul Öğrencilerinin Bitişik Eğik Yazıda Yazı da Harfleri Uygun Yükseklikte Yapma Düzeyleri 1.Sınıf 0 0 0 2 5 4,71 2.Sınıf 0 0 2 4 1 3,86 3.Sınıf 0 1 0 3 3 4,14 4.Sınıf 0 0 0 5 2 4,29 5.Sınıf 0 0 3 2 2 3,86 6.Sınıf 1 2 1 3 0 2,86 7.Sınıf 2 1 2 2 0 2,57 8.Sınıf 2 0 3 2 0 2,71 Toplam 5 4 11 23 13 3,63 Tablo 4 e göre İlk-Ortaokul öğrencilerinin bitişik eğik yazıda harfleri uygun yükseklikte yapma puanı ortalamaları 3,63 tür. 1 ve 4 sınıfların ortalamasının (4,71: 4,29) diğer sınıflardan yüksek olduğu, 8. sınıfların ortalamasının ise (2,71) olduğu görülmektedir. Ortalama puanlar 1-2-3-4.sınıflarda yükseldiği fakat 5-6-7-8 sınıflarda düşmeye başladığı görülmüştür.

610 Mustafa DURMUŞÇELEBİ Özer Yener AVCI Tablo 3.5: İlk-Ortaokul Öğrencilerinin Bitişik Eğik Yazıda Harfleri Uygun Genişlikte Yapma Düzeyleri 1.Sınıf 0 0 0 3 4 4,57 2.Sınıf 0 0 2 4 1 3,86 3.Sınıf 0 1 0 3 3 4,14 4.Sınıf 0 0 1 5 1 4,00 5.Sınıf 0 1 2 3 1 3,57 6.Sınıf 2 0 2 3 0 2,86 7.Sınıf 1 1 2 2 1 3,14 8.Sınıf 2 0 3 2 0 2,71 Toplam 5 3 12 25 11 3,61 Tablo 5 e göre İlk-Ortaokul öğrencilerinin bitişik eğik yazıda harfleri uygun genişlikte yapma puanı ortalamaları 3,61 tür. 1 ve 3 sınıfların ortalamasının (4,57: 4,14) diğer sınıflardan yüksek olduğu, 8. sınıfların ortalamasının (2,71) ise en düşük olduğu görülmektedir. Ortalama puanlar 1-2-3-4.sınıflarda yükseldiği fakat 5-6-7-8 sınıflarda düşmeye başladığı görülmüştür. Tablo 3.6: İlk-Ortaokul Öğrencilerinin Bitişik Eğik Yazıda Harfler Arasında Uygun Boşluk Bırakma Düzeyleri 1.Sınıf 0 0 0 3 4 4,57 2.Sınıf 0 0 1 4 2 4,14 3.Sınıf 0 1 0 3 3 4,14 4.Sınıf 0 0 0 6 1 4,14 5.Sınıf 1 1 1 3 1 3,29 6.Sınıf 1 1 2 3 0 3,00 7.Sınıf 0 1 3 2 1 3,43 8.Sınıf 2 1 2 2 0 2,57 Toplam 4 5 9 26 12 3,66 Tablo 6 ya göre İlk-Ortaokul öğrencilerinin bitişik eğik yazıda harfler arası uygun boşluk bırakma puanı ortalamaları 3,66 dır. 1, 2,3ve 4 sınıfların ortalamasının (4,57: 4,14) diğer sınıflardan yüksek olduğu, 8. sınıfların ortalamasının (2,57) ise en düşük olduğu görülmektedir. Ortalama puanlar 1-2-3-4.sınıflarda yükseldiği fakat 5-6-7-8 sınıflarda düşmeye başladığı görülmüştür.

İlköğretim Öğrencilerinin Bitişik Eğik Yazıyı Kullanma Düzeyleri 611 Tablo 3.7: İlk-Ortaokul Öğrencilerinin Bitişik Eğik Yazıda Noktalı Harfleri Doğru Yazma Düzeyleri 1.Sınıf 0 0 1 4 2 4,14 2.Sınıf 0 0 3 3 1 3,71 3.Sınıf 0 0 2 3 2 4,00 4.Sınıf 0 1 1 3 2 3,86 5.Sınıf 0 1 1 5 0 3,57 6.Sınıf 0 4 1 2 0 2,71 7.Sınıf 1 1 4 1 0 2,71 8.Sınıf 2 1 3 1 0 2,43 Toplam 3 8 16 22 7 3,39 Tablo 7 ya göre İlk-Ortaokul öğrencilerinin bitişik eğik yazıda noktalı harfleri doğru yazma düzeyleri puanı ortalamaları 3,39 tür. 1 sınıfların ortalamasının (4,14) diğer sınıflardan yüksek olduğu, 8. sınıfların ortalamasının (2,43) ise en düşük olduğu görülmektedir. Ortalama puanlar 1-2- 3-4.sınıflarda yükseldiği fakat 5-6-7-8 sınıflarda düşmeye başladığı görülmüştür. Tablo 3.8: İlk-Ortaokul Öğrencilerinin Bitişik Eğik Yazıda Çizgili Harfleri Doğru Yapma Düzeyleri 1.Sınıf 0 0 2 2 3 4,14 2.Sınıf 0 0 3 3 1 3,71 3.Sınıf 0 0 2 3 2 4,00 4.Sınıf 0 1 2 3 1 3,57 5.Sınıf 0 1 3 2 1 3,43 6.Sınıf 0 4 2 1 0 2,57 7.Sınıf 0 2 3 2 0 3,00 8.Sınıf 3 2 1 1 0 2,00 Toplam 3 10 18 17 8 3,30 Tablo 8 e göre İlk-Ortaokul öğrencilerinin bitişik eğik yazıda çizgili harfleri doğru yazma düzeyleri puanı ortalamaları 3,30 tür. 1.sınıfların ortalamasının (4,14) diğer sınıflardan yüksek olduğu, 8. sınıfların ortalamasının (2,00) ise en düşük olduğu görülmektedir. Ortalama puanlar 1-2- 3-4.sınıflarda yükseldiği fakat 5-6-7-8 sınıflarda düşmeye başladığı görülmüştür.

612 Mustafa DURMUŞÇELEBİ Özer Yener AVCI Tablo 3.9:İlk-Ortaokul Öğrencilerinin Bitişik Eğik Yazıda Kelimeler Arasında Uygun Boşluk Bırakma Düzeyleri 1.Sınıf 0 0 0 3 4 4,57 2.Sınıf 0 0 2 4 1 3,86 3.Sınıf 0 1 1 2 3 4,00 4.Sınıf 0 0 2 4 1 3,86 5.Sınıf 0 0 1 4 2 4,14 6.Sınıf 1 2 1 3 0 2,86 7.Sınıf 0 1 1 4 1 3,71 8.Sınıf 1 1 2 3 0 3,00 Toplam 2 5 10 27 12 3,75 Tablo 9 a göre İlk-Ortaokul öğrencilerinin bitişik eğik yazıda Kelimeler Arasında Uygun Boşluk Bırakma düzeyleri puanı ortalamaları 3,75 tür. 1 sınıfların ortalamasının (4,57) diğer sınıflardan yüksek olduğu, 6. sınıfların ortalamasının (2,86) ile düşük olduğu görülmektedir. Ortalama puanlar 1-2-3-4.sınıflarda yükseldiği fakat 5-6-7-8 sınıflarda düşmeye başladığı görülmüştür. Tablo 3.10: İlk-Ortaokul Öğrencilerinin Bitişik Eğik Yazıda Yazı Boyunca Eğikliği Koruma Düzeyleri 1.Sınıf 0 0 0 3 4 4,57 2.Sınıf 0 0 4 2 1 3,57 3.Sınıf 0 0 2 3 2 4,00 4.Sınıf 0 0 1 4 2 4,14 5.Sınıf 0 0 6 0 1 3,29 6.Sınıf 2 3 1 1 0 2,14 7.Sınıf 3 1 1 1 1 2,43 8.Sınıf 2 2 3 0 0 2,14 Toplam 7 6 18 14 11 3,29 Tablo 10 a göre İlk-Ortaokul öğrencilerinin bitişik eğik yazıda yazı boyunca eğikliği koruma puanı ortalamalarının puanı ortalamaları 3,29 tür. 1 ve 4 sınıfların ortalamasının (4,57: 4,14) diğer sınıflardan yüksek olduğu, 8. sınıfların ortalamasının (2,14) ise en düşük olduğu görülmektedir. Ortalama puanlar 1-2-3-4.sınıflarda yükseldiği fakat 5-6-7-8 sınıflarda düşmeye başladığı görülmüştür.

İlköğretim Öğrencilerinin Bitişik Eğik Yazıyı Kullanma Düzeyleri 613 Tablo 3.11: İlk-Ortaokul Öğrencilerinin Bitişik Eğik Yazıda Sınıflar Düzeyindeki Toplam Puan Aralıkları Puan Aralıkları Sınıf Çok Başarısız Başarısız Orta Başarılı Çok Başarılı Toplam 1.Sınıf 0 0 0 3 4 7 2.Sınıf 0 0 1 5 1 7 3.Sınıf 0 0 1 4 2 7 4.Sınıf 0 0 0 5 2 7 5.Sınıf 0 1 2 2 2 7 6.Sınıf 1 3 0 3 0 7 7.Sınıf 1 1 3 1 1 7 8.Sınıf 2 0 3 2 0 7 Toplam 4 5 10 25 12 56 Tablo 11 de İlk-Ortaokul öğrencilerinin bitişik eğik yazıdaki başarı puanları aralıklarının sınıf düzeylerine göre dağılımı görülmektedir. Tabloya göre öğrencilerden çok başarısız olan en fazla %28 oranla 8.sınıfta mevcuttur. Başarısız ve orta düzeyde olanlar ise yoğunlukla 5-6-7-8 sınıflarda bulunmaktadır.7 ve 8.Sınıf öğrencilerin %71 i orta ve altında başarı göstermiştir.6.sınıf öğrencileri ise %57 si orta ve altında başarı gösterirken,4.sınıf öğrencilerinin %100 ü başarılı ve çok başarılı olarak tespit edilmiştir. 3.2. Doküman Analizi İlkokul ve Ortaokul öğrencilerinin derslerde kullandığı değişik defterlerden rastgele örnekler alınmış ve bunlarda öğrencilerin kullandığı yazı türünün yüzdeleri çıkarılmıştır. Doküman analizinin sonuçları Tablo 12 de yer almaktadır. Tablo 3.12: İlk-Ortaokul Öğrencilerinin Türkçe Dersi Materyallerinde Kullandıkları Yazı Türü Sınıflar Bitişik Eğik Yazı B.Eğik Y.Ve Dik Temel Y. Dik Temel Yazı 1.Sınıf 10 0 0 10 2.Sınıf 10 0 0 10 3.Sınıf 10 0 0 10 4.Sınıf 10 0 0 10 5.Sınıf 8 2 0 10 6.Sınıf 7 2 1 10 7.Sınıf 4 3 3 10 8.Sınıf 1 1 8 10 Toplam 60 8 12 80 Toplam Tablo 12 e göre İlkokul öğrencilerinin defterlerinde bitişik eğik yazıyı daha fazla kullandıkları görülmektedir. Bu oran İlkokul 1.2.3.4.sınıflarda tamamı şeklinde iken Ortaokul

614 Mustafa DURMUŞÇELEBİ Özer Yener AVCI 5,6.7.8 sınıflarda bu oran gittikçe düşmektedir. Önce bitişik eğik yazı ile dik temel yazı birlikte kullanılmakta iken 8.sınıfa gelindiğinde bitişik eğik yazı bırakılmakta ve neredeyse tamamen dik temel yazı kullanılmaktadır. Öğrencilerin ders defterlerinde kullandıkları yazı türünü belirlemek amacıyla yapılan doküman analizi sonunca göre, öğrencilerin tamamı dikkate alındığında bitişik eğik yazı kullanımının ; 1.sınıflarda %100; 2.sınıflarda %100; 3.sınıflarda %100; 4.sınıflarda %100 olduğu; 5.sınıf öğrencilerinde ise %80 Bitişik eğik yazı,%20 de Bitişik eğik yazı ve Dik Temel Yazı birlikte; 6.sınıflarda % 70 Bitişik eğik yazı,%20 de Bitişik eğik yazı ve Dik Temel Yazı birlikte,%10 da Dik Temel Yazı; 7.sınıflarda %40 Bitişik eğik yazı,%30 Dik Temel Yazı,%30 da Bitişik eğik yazı ve Dik Temel Yazı birlikte;8.sınıf öğrencilerinde ise %10 Bitişik eğik yazı, %80 Dik Temel Yazı,% 10 de Bitişik eğik yazı ve Dik Temel Yazı birlikte kullanıldığı belirlenmiştir. 4. Tartışma ve Sonuç Yazma bir iletişim süreci ise yazı, üretilen düşüncenin alıcıya gönderildiği kanaldır. Bu kanalın açık ve anlaşılır olması yazının biçimsel nitelikleri ile yakından ilgilidir. Biçimsel olarak doğru oluşturulamamış ve organize edilememiş bir yazının verilmek istenen mesajı anlamına uygun olarak ulaştırması mümkün değildir. Yazı yeterliliği, sadece okul çağındaki akademik başarı için değil yetişkinlik boyunca da kritik bir beceridir. Bu iletişimin birincil şekli, okulun içinde ve dışında, teknolojik cihazların yaygın kullanımına rağmen temel beceri olmaya devam etmektedir (Feder ve Majnemer, 2007). Yazma becerisi, ilköğretimde kazandırılmaya başlanan temel becerilerden biridir. (Duran, 2013) İlköğretim öğrencilerinin bitişik eğik yazı başarı düzeyleri değerlendirildiğinde, bitişik eğik yazıda harf başlangıçlarını doğru yapma, harflerin bitiş noktasını doğru yapma, harfleri uygun yükseklikte yapma, harfleri uygun genişlikte yapma, harfler arasında uygun boşluk bırakma, noktalı harfleri doğru yazma, çizgili harfleri doğru yazma, kelimeler arasında uygun boşluk bırakma ve yazı boyunca eğikliği koruma özelliklerinde İlkokul öğrencilerinin yüksek ortalamaya; 8.sınıfların ise ise en düşük ortalamaya sahip olduğu görülmektedir. Tüm sınıflar ortalamasında en düşük ortalamanın bitişik eğik yazıda çizgili harfleri doğru yapma düzeyleri, bitişik eğik yazıda noktalı harfleri doğru yapma düzeyleri ve bitişik eğik yazıda yazı boyunca eğikliği koruma düzeylerinin düşük çıktığı görülmüştür. Yapılan çalışma sonucunda bitişik eğik yazının puanlanmasındaki tüm boyutlarda ve toplamda 1.2.3.4 sınıflarda başarı düzeyinin yüksek olduğu oransal olarak bu sınıflarda tüm boyutların yaklaşık olarak aynı olduğu ancak 6.sınıftan itibaren bir düşüşe geçtiği ve 8. sınıfta belirgin bir biçimde düştüğü görülmektedir. Öğrencilere Ait Doküman Analizi Sonuçlarının Değerlendirilmesi sonucunda çıkan sonuç ise öğrencilerin 1.2.3.4.sınıflarda bitişik eğik yazı kullanmalarına karşın 6.sınıftan itibaren bitişik eğik yazı ile birlikte dik temel yazıya geçmeleri ve 8.sınıfta neredeyse bitişik eğik yazıyı bırakarak tamamen dik temel yazıyı kullanmalarıdır. Bayraktar (2006), Kazu ve Ersözlü (2006), Turan, Gözler ve Erdoğan (2007), Başaran (2006), Yurduseven (2007), Bektaş (2007) araştırmalarında bitişik eğik yazının eğikliğinin korunması, okunaklı yazma, harflerin büyüklüklerini ayarlama konusunda problemler olduğunu belirlemiştir. Bu sonuçta bizim bulgularımızı destekler niteliktedir. Bitişik eğik yazıdaki okunaklılığın gelişiminde sınıf öğretmenlerinin bu konudaki yeterlikleri ve bu kapsamda öğrencilere verilen eğitim önemli rol oynar (Graham ve diğerleri,2008; Vinter ve Chartrel, 2010).Yapılan araştırmalara göre öğrenim hayatları süresince sınıf ve branş öğretmenlerinin bitişik eğik yazı öğretiminde nasıl bir yol izlediği öğrencilere sorulmuş ve öğrenciler; dördüncü sınıftan itibaren öğretmenlerinin bu konuda hassas davranmadıklarını,

İlköğretim Öğrencilerinin Bitişik Eğik Yazıyı Kullanma Düzeyleri 615 derslerine giren branş öğretmenlerinin kendilerini bu konuda serbest bıraktıklarını, sadece Türkçe öğretmenlerinin kendilerini zorladıklarını ifade etmişlerdir (Arıcı, 2012).Yine (Arslan & Ilgın, 2010) tarafından yapılan bir araştırmada Sınıfta, öğretmenlerin 13 ünün bitişik eğik yazı, 7 sinin dik temel yazı, 2 sinin iki yazıyı da kullandıkları belirlemiştir. Sınıfta bitişik eğik yazı kullanmayan öğretmenler önemli orandadır. Bu durum da ileriki sınıflarda öğrencilerin, öğretmenlerini model olarak göremeyeceği anlamına gelebilir (Arslan & Ilgın, 2010). Yine Arıcı (2012 ) ye göre Sınıf öğretmenleri; öğrencilerin dördüncü sınıfa kadar ufak tefek sorunlarla birlikte bir şekilde bitişik eğik yazıyı yazdıklarını ancak dördüncü sınıftan itibaren düz yazıya geçme taleplerinin başladığını ve düz yazıya meraklı olduklarını ifade etmektedirler. Dördüncü sınıftan sonra öğrencilerin bitişik eğik yazıdan kopmaya başladıklarını, bunda da branş öğretmenlerinin tavrının etkili olduğunu vurgulayan sınıf öğretmenleri, bütün öğretmenlerin aynı duyarlılıkta olmaları gerektiğini belirtmişlerdir. Aynı araştırmaya göre ders kitaplarının dik temel harflerle (düz yazıyla) yazılmasının ve öğrencilerin defterlerinin de bitişik eğik yazıya uygun olmamasının, çocukları olumsuz etkilediğini ve onları düz yazıya yönlendirdiğini belirten öğretmenler, çalışma kitaplarında öğrencilerin yazmaları için ayrılan bölümlerin yeterli olmadığını ifade etmişlerdir (Arıcı, 2012). Bu araştırmalarda, bizim araştırmamızda ulaşılan ilkokul (1.2.3.4.sınıf) düzeyinde bitişik eğik yazı kullanımı ve başarı düzeyini yüksek olması buna karşın ortaokulda (5.6.7.8.sınıf) düzeyinde bitişik eğik yazı başarı düzeyinin düşmesi ve dik temel yazıya geçişin sebebini açıklamaktadır. Öğretimde yazının bozulması ve öğrenme güçlüklerinin doğmasına neden olur. Bu da bireyin sosyal yaşamda ve akademik hayatta olumsuz etkilenmesine neden olur. (Akyol, 2009) göre okunaklılıkla ilgili yaşanan problemlerin en önemli nedeni yetersiz ve düzensiz eğitimdir. Bu nedenle bitişik eğik yazının öğrencilere istenilen nitelikte kazandırılabilmesi için öğretmenlerin bu konuda yeterli bilgiye sahip olmaları ve nitelikli bir eğitim vermeleri gerekmektedir. Öğretmen tahtaya yazdığı her yazıyı çocuklara örnek olacak Şekilde programda öngörülen yazı tipine uygun yazmalı ve öyle yazılmasını istemelidir (Çelenk, 2003). Bu Şekilde aynı programla eğitim gören öğrenciler arasında birlik sağlanır ve yazı herkes için genellenebilir. Bu süreçte öğretmenin planlı olması çok etkilidir. Bu olumsuzlukların önüne geçmek ve yazının bozulmasını önlemek için; İlköğretim kademesindeki tüm öğrencilerin bitişik eğik yazı kullanmalarının zorunlu olduğu açıkça belirtilmelidir. Bazı araştırmalarda özellikle ikinci kademede öğretmenlerin öğrencileri yazı tercihi hususunda serbest bıraktıkları belirlenmiştir. Bu konuda öğretmenlere öğrencilerin bitişik eğik yazı kullanmalarının zorunlu olduğu bu açıklanmalıdır. Eğitim fakültelerinde öğretmen adaylarına bitişik eğik yazı tam ve eksiksiz olarak öğretilmeli, önemi kavratılmalıdır. Bitişik eğik yazı konusunda öğretmenlere hizmet içi eğitim kursu verilerek bu eksiklik giderilmeli. Ders ve çalışma kitapları bitişik eğik yazıyla hazırlanmalıdır.

616 Mustafa DURMUŞÇELEBİ Özer Yener AVCI KAYNAKÇA AKYOL, H. (2009). Türkçe İlk Okuma Yazma Öğretimi. Ankara: PEGEM A. AKYOL, H. (2000). Yazı Öğretimi. Milli Eğitim Dergisi, 37-48. ARICI, B. (2012). İlköğretim Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin,Türkçe Ve Sınıf Öğretmenlerinin Bitişik Eğik Yazı Hakkındaki Görüşleri. Gazi Üniversitesi Türkçe Araştırmaları Aademik Öğrenci Dergisi Yıl 2 sayı 3. ARSLAN, D. (2012). ilköğretim Birinci Sınıf Öğretmenlerinin yazı Öğretimlerinin İncelenmesi. kuram Ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. ARSLAN, D., & ILGIN, H. (2010). Öğretmen Ve Öğrencilerin Bitişik Eğik Yazı İle İlgili Görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt 11 sayı 2, 69-92. BAKİOĞLU, A., & KURNAZ, Ö. (2011). Araştırmada Kalite. Ankara: Nobel Yayınları. BAŞARAN, M., & KARATAY, H. (2005). Eğik El Yazısı Öğretimi. Milli Eğitim Dergisi (168). BAYRAKTAR, Ö. (2006). ilköğretim Birinci Sınıf Öğrencilerinin Bitişik Eğik Yazıda Yaptıkları Hatalar. Ankara: Gazi Üniversitesi eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Ana Bilim Dalı Sınıf Öğretmenliği Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. BEKTAŞ, A. (2007). Ses Temelli Cümle Yöntemiyle Gerçekleştirilen İlk Okuma Yazma Öğretiminin değerlendirilmesi. Adana: Çukurova Üniversite Sosyal Bilimler Enstitüsü Sınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., & AKGÜN, Ö. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. ANKARA: Pegem Akademi. COŞKUN, H. (tarih yok). İlköğretim Okullarındaki Bitişik Yazı Uygulamasının Değerlendirilmesi. Hatay: Mustafa kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı. COŞKUN, H. (2011). İlköğretim Okullarındaki Bitişik Eğik Yazı Uygulamasının Değerlendirilmesi. Hatay: Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türkçe Eğitimi Ana Biliim Dalı Yüksek Lisans Tezi. COŞKUN.E, & COŞKUN, H. (2012). İlköğretim Öğrencileri İle Sınıf Ve Türkçe Öğretmenlerinin Bitişik Eğik yazı Başarı Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Gefad/Gujgef. ÇELENK, S. (2005). İlk Okuma Yazma Proğramı Ve Öğretimi (Ses Temelli Cümle Yöntemine Göre geliştirilmiş ). Ankara: Anı Yayıncılık. ÇELENK, S. (2004). İlk Okuma Yazma Proğramı ve Öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık. ÇELENK, S. (2003). İlkokuma Yazma Programı ve Öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık. DURAN, E. (2013). İlkokula 60. Ayında Başlayan Öğrencilerin Yazı Beceri Gelişimlerinin İncelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies. DURAN, E. (2011). Bitişik Eğik Yazı Harflerinin Yazım Şekillerine İlişkin Öğretmen Görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 55-69. DURAN, E. (2009). Bitişik Eğik Yazı Öğretimi Çalışmalarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi. DURAN, E., & AKYOL, H. (2010). Bitişik Eğik Yazı Çalışmalarıın Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 817-838.

İlköğretim Öğrencilerinin Bitişik Eğik Yazıyı Kullanma Düzeyleri 617 DURMUŞÇELEBİ, M. (2006). Türkiye'de Anadili Eğitimi ve Yabancı Dil Öğretimi. Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 285-307. EKİZ, D. (2003). Eğitimde Araştırma Yöntem ve Metotlarına Giriş. Ankara: Anı Yayıncılık. ERDOĞAN, T. (2012). İlköğretim Birinci Sınıf Öğrencilerinin Bitişik Eğik Yazı Yazma Gelişimlerinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 37 (165), 93-103. GÜNEŞ, F. (2007). Ses Temelli Cümle Yöntemi ve Zihinsel Yapılandırma. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. KADIOĞLU, H. (2012). Bitişik Eğik Yazıya İlişkin Öğrenci Görüşleri. Akademik Bakış dergisi Sayı 31. KARASAR, N. (1999). Bilimsel Arastırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayıncılık. KARASAR, N. (2000). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: 3A Eğitim ve Danışmanlık. KAYIKÇI, K. (2008). İlköğretim Müfettişleri Ve Öğretmenlerin ses Temelli Cümle Öğretim Yönteminin Uygulanmasına İlişkin Görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 423-457. KIRMIZI, F., & AKKAYA, N. (2009). Türkçe Öğretim Proğramında Yaşana Sorunlara İlişkin Öğretmen Görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. KORKMAZ, İ. (2006). Yeni İlköğretim Birinci Sınıf Programının Öğretmenler Tarafından Değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 419-428. KÖKSAL, K. (1999). Okuma Yazmanın Öğretimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık. MEB. (2000). İlköğretim Ders Proğramları :Türkçe yazı Proğramı. İstanbul: Milli Eğitim Yayınevi. MEB. (2006). İlköğretim Türkçe Dersi(6-7-8.Sınıflar)Yazı Proğramı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi. MEB. (2005). İlköğretim Türkçe öğretim Programı ve Kılavuzu (1-5. Sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi. ÖZDEMİR, N. (2008). İlköğretim1. Kademe Yazı Öğretiminde Etkinliklerin Değerlendirilmesi. Konya: Selçuk üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim Ana Bilim Dalı Sınıf Öğretmenliği Bilim Dalı Yüksek Lisans tezi. PAYZIN, H. S. (1992). Tarihte Dil, Yazı, Bilim ve Toplum. İzmir: Regal Dizgi ve Grafik Servisi. PEHLİVAN, D. (2006). Okul Öncesi Eğitim Alan ve Almayan Öğrencilerin İlk Okuma Yazmaya Geçiş Sürecinin,Öğretmen Ve Öğrenci Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi. Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. SÖNMEZ, M. (2006). Ses Temelli Cümle Yönteminin Uygulanmasında Karşılaşılan Güçlükler ve Çözüm Önerileri. Ankara: hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı Eğitim Yönetimi Teftişi Planlaması Ve Ekonomisi Bilim dalı Yüksek lisans tezi. ŞAHİN, A. (2012). Bitişik Eğik Yazı Öğretimine Karşılaşılan Problemler. Eğitim Ve Bilim.

618 Mustafa DURMUŞÇELEBİ Özer Yener AVCI TOK, Ş., TOK, T. N., & MAZI, A. (2008). İlkokuma Yazma Öğretiminde Çözümleme ve Ses Temelli Cümle Yöntemlerinin Değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi (53), 123-144. TOSUNOĞLU, M., TOSUNOĞLU, N., & Aslan, F. (2008). 2005 İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programına Göre Yapılan İlk Okuma ve Yazma Öğretiminin Okuma Becerisi Açısından Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi (2), 117-133. TURAN, M. (2010). Birinci Sınıf Öğretmenlerinin Ses temelli Cümle Yöntemi ve Yazı Türlerine İlişkin Görüşleri. Milli Eğitim. TURAN, M., & AKPINAR, B. (2008). İlköğretim Türkçe Dersi İlkokuma-Yazma Öğretiminde Kullanılan Ses Temelli Cümle ve Bitişik Eğik Yazı Yöntemlerinin Değerlendirilmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18 (1), 121-138. Türk Dil Kurumu, T. (tarih yok). Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu. 10 08, 2013 tarihinde Türkçe Güncel Sözlük: http://www.tdk.gov.tr adresinden alındı UYSAL, S. (2008). İlköğretim Yazı Dersi Proğramının tarihsel değişim Süreci İçerisinde Bitişik Yazı Eğitimi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 57-71. YILDIRIM, K., & ATEŞ, S. (2010). Sınıf Öğretmenlerinin Bitişik Eğik Yazı Öğretim Uygulamalarına İlişkin Görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 57-71. YILDIZ, M., & ATEŞ, S. (2010). İlk Okuma Yazmayı Farklı Yöntemlerle Öğrenen 3.Sınıf Öğrencilerinin Yazılarının Okunaklılık Ve Yazım Hataları Bakımından Karşılaştırılması. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. YURDUSEVEN, S. (2007). İlkokuma Yazma Proğramının Öğretmen Görüşleri Çerçevesinde Değerlendirilmesi. Afyon: Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.