Bülten 1 Aralık 01 PİYASALAR Döviz Piyasası FOMC toplantısının beklendiği günde, Rusya Merkez Bankası nın aldığı önlemlerle döviz piyasasındaki riski sınırlamaya çalışmasından GOÜ lerin para birimleri pozitif etkilendi ve bizde de kur gün boyunca aşağı yönlü hareket etti. Yurtiçinde ayrıca Erdem Başçı nın, Plan ve Bütçe Komisyonu'na yaptığı sunumdaki detaylar izlense de önceki söylemlerinden farklı ifadeler yer almaması dolayısıyla piyasaya etkisi olmadı. Enerji ithalatçısı KİT'lerin döviz ihtiyacının karşılanması ve likidite sıkılaştırma adımları ile kurdaki yükselişi tersine döndüren Merkez Bankası'nın adımları dün de TL'ye destek olmayı sürdürürken; piyasa küresel ve iç gelişmelere odaklanmaya devam edecek. ABD Merkez Bankası'nın faiz artışlarında sabırlı davranacağını açıklaması ile,091 seviyesine kadar gerileyen USD/TL kuru güne,'lü seviyelerde başladı. 1 Ara 1 16 Ara 1 $/TL,1,60,0-1,1%,% /TL,99,976,7 -,% -,% Sepet*,1,66,61-1,7%,% /$ 1,7 1,11 1, -1,% -10,% $/Yen 10,1 116,1 11,6 1,9% 1,7% $ Endeks 0,0,1 9,1 1,1% 11,% Kaynak: Reuters, Bloomberg * (0,$+0, ) EUR/USD paritesi, beklentilere paralel gelen Euro Bölgesi TÜFE verisi sonrası net bir hareket sergilemezken; ABD TÜFE verisinin 6 yılın en düşük seviyesine gelmesiyle sınırlı yükseldi. FOMC kararı sonrası parite 1,1 seviyesine kadar geriledi. Rusya Maliye Bakanlığı elinde kalan döviz stokundan satışa başladığını ve Ruble nin olması gereken değerin altında bulunduğunu açıklamasının ardından Ruble sert bir şekilde değer kazanarak günü %10 artıda sonlandırdı. FED kararları öncesinde gelişmekte olan ülke para birimlerinde dalgalanmalar görülse de genel olarak piyasalara iyimserlik hakimdi. Dolar endeksi, FED'in faiz oranlarını gelecek yıl içinde artıracağı yönünde işaret vermesinin ve faizlerin "uzunca bir süre" sıfıra yakın seviyede tutulacağı şeklindeki taahhüdünü değiştirmesinin ardından yükseldi. Emtia Piyasası 17 Ara 1 Göre $/TL /$ Sepet,61,6,,,0 1, 1,6 1, 1, 1, 1 Oca 1 Nis 1 Tem 1 Eki 1 Oca 1 Nis 1 Tem 1 Eki 1 Kaynak: Bloomberg --- FED Çıkış Stratejisinin Açıklanması FED in faiz kararını izlendiği günde FOMC sonrası altın ons başına USD 1.00 seviyesinin altına sarkarak günü %0,6 kayıpla sonlandırdı. Brent ham petrolün varil fiyatı, fiyatlardaki sert düşüşün ardından bir miktar toparlandı ve günü %, artıda sonlandırdı. Brent petrolü bu hafta USD,0 ile Mayıs 009'dan beri görülen en düşük seviyeye gerilemişti. Altın($/Ons) 1.0 1.197 1.190-0,6% -1,0% Petrol(Brent) 110, 9,9 61,,% -,% Gümüş($/Ons) 19, 1,7 1, 0,% -19,1% Kaynak: Reuters, Bloomberg 1 Ara 1 16 Ara 1 17 Ara 1 Göre.000 1.900 1.00 1.700 1.600 1.00 1.00 1.00 1.00 1.69 117, Altın ($/Ons) Brent Petrol ( $/Varil, sağ eksen) 1.190 1.100 Kaynak: Bloomberg Oca 1 Nis 1 Tem 1 Eki 1 Oca 1 Nis 1 Tem 1 Eki 1 61, 10 10 110 100 90 0 70 60 1
Bülten 1 Aralık 01 Faiz Piyasası TCMB'nin sıkılaştırma adımları ile bono piyasasında faizler Salı gününe göre gerilese de kısa vadeli tahvil getirileri uzun vadelilerin üzerinde seyretmeyi sürdürdü. yıllık gösterge kağıt %,7-,99; 10 yıllık gösterge kağıt ise %,1-,0 bandında hareket etti. TCMB nin yaptığı toplam fonlama miktarı 9, milyar TL düzeyinde gerilerken; bu rakamın milyar TL lik kısmı %, ten haftalık repo fonlamasından,, milyar TL lik kısmı %10,7 ten piyasa yapıcılığı imkanından, milyar TL lik kısmı %11, ten BİST repodan oluştu. Ortalama fonlama maliyeti %,7 düzeyine geriledi. Gösterge Tahvil* 10,10,0,9 0,1-1,1 USD Libor( aylık) 0, 0, 0, 0,00-0,0 EUR Libor( aylık) 0,7 0,06 0,06 0,00-0,1 O/N İMKB Repo 7,60 10,7 10, 0,01, Eurobond 00* 6,91,16,09-0,07-1, Kaynak: Reuters, BIST, Bloomberg Türkiye'nin yıl vadeli CDS-kredi temerrüt faizi (Türkiye nin borçlarını iflasa karşı sigortalamanın maliyeti) 1 seviyesine; 00 vadeli USD cinsi gösterge Eurobond faizi ise %,09 seviyesine geriledi. Borsalar 1 Ara 1 16 Ara 1 17 Ara 1 Göre * bileşik faiz Kaynak: BIST,*bileşik faiz (Ağırlıklı Ort) TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru 1 1 11 10 9 %,7 7 6 Ağırlıklı Fonlama Faizi Gecelik Borç Alma-Verme Faizi May 1 Eki 1 Mar 1 Ağu 1 Oca 1 Haz 1 Kas 1 Kaynak: TCMB Borsa İstanbul, Ruble nin salı günü %0'ye yaklaşan değer kaybının ardından riskli varlıklardan küresel çıkışa paralel.600 puan gerileyen BIST-100 endeksi dün kayıplarının yaklaşık yarısını telafi ederek günü %,1 artıda 0.1 puandan kapattı. ABD'nin S&P 00 endeksinde FED'in ABD ekonomisine dair olumlu değerlendirmelerinin ve faiz artırımına yönelik sabırlı yaklaşım izleneceğini açıklamasının ardından Ekim 01'ten beri en iyi seans gerçekleşti. Asya borsaları FED in ekonomiye dair olumlu değerlendirmelerinin ve faiz artırımına yönelik sabırlı yaklaşım izleneceğini açıklamasının ardından güne yükselişle başladı. 1 1 11 10 9 7 6 Top. Piyasa Hacmi Göst. Tahvilin Hacmi Göst. Faizi (Sol Eks,*) %,9 1.997 6.000.00.000.00.000.00.000.00.000 1.00 00 0 Milyon TL BIST-100 67.0 79.191 0.1,1% 19,% BIST-0. 97.97 100.10,% 1,% Sanayi 6.9 7.90 7.79 1,% 1,% Hizmetler 0.66 9.0 9.6 1,0% 17,7% Mali 90.9 10.6 10.0,7% 19,9% Bankalar Endeksi 1.6 1.96 19.19,1%,1% Dow Jones 16.77 17.069 17.7 1,7%,7% S&P 00 1. 1.97.01,0%,9% DAX 9. 9.6 9. -0,% -0,1% Nikkei 16.91 16.7 16.0 0,%,% Bovespa 1.07 7.00.71,6% -,% Kaynak: Reuters, Bloomberg 1 Ara 1 16 Ara 1 17 Ara 1 Göre.000 İşlem Hacmi (milyon TL) 7.000 BIST 100 Endeks (sağ eksen) 0.1 6.000.000.000.000.000 0 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Kaynak: Reuters 9.000 9.000.000.000 7.000 7.000 6.000 6.000.000.000.000
Tem.11 Eyl.11 Kas.11 Oca.1 Mar.1 May.1 Tem.1 Eyl.1 Kas.1 Oca.1 Mar.1 May.1 Tem.1 Eyl.1 Kas.1 Oca.1 Mar.1 May.1 Tem.1 Eyl.1 Bülten 1 Aralık 01 PİYASALARDAKİ GELİŞMELER Türkiye'nin kısa vadeli dış borç stoku, ekim sonu itibarıyla 01 yılı sonuna göre %, artışla USD 1, milyar olarak gerçekleşti. Merkez Bankası Erdem Başçı, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'na yaptığı sunum yaptı. Euro Bölgesi nde enflasyon kasımda yıllık bazda nihai %0, ile beklentiler seviyesinde gerçekleşti. Avrupa Birliği, Rusya'nın Karadeniz'de petrol ve doğalgaz aramasını hedefleyen Kırım'a yatırım yapılmasının engellenmesine yönelik yaptırımların kapsamını genişletmek için anlaştı. Yaptırımlar AB vatandaşlarının Rusya'nın mart ayında ilhak ettiği Ukrayna'nın Kırım bölgesinde faaliyet gösteren şirketleri satın almasını veya finansman sağlamasını yasaklayacak. ABD'de tüketici fiyatları endeksi kasımda %0, ile beklentilerin üzerinde düşüş kaydetti ve Aralık 00'den bu yana görülen en büyük düşüş gerçekleşti. Enerji ile gıda fiyatlarındaki değişimleri içermeyen çekirdek endeks ise %0,1 ile beklentiler seviyesinde yükseldi. Rusya Merkez Bankası, Ruble nin sert değer kayıpları nedeniyle finansal piyasalarında istikrarı desteklemek amacıyla bir dizi önlem aldı. İngiltere Merkez Bankası (BOE) Para Politikası Komitesi üyeleri, petrol fiyatlarında düşüşün kısa vadede enflasyonu aşağı çekmesini bekliyorlar. Çin in yeni konut fiyatlarındaki düşüş, hükümetin emlak kontrollerini hafifletmesi ve faiz oranlarını 01 den bu yana ilk kez düşürmesinin ardından talebin artması ile yavaşladı. ABD Merkez Bankası faiz oranlarını gelecek yıl içinde artıracağı yönünde güçlü bir işaret verirken, faizlerin "uzunca bir süre" sıfıra yakın seviyede tutulacağı şeklindeki taahhüdünü de değiştirerek ABD ekonomisine güvendiğini gösterdi. İsviçre Merkez Bankası, negatif faiz oranı uygulama kararı aldı. Merkez Bankası, aylık libor hedef bandını -0,7-0, olarak belirledi. Banka, mevduatlar için faizi -%0. olarak uygulayacak. Türkiye'nin kısa vadeli dış borç stoku, ekim sonu itibarıyla 01 yılı sonuna göre %, artışla USD 1, milyar olarak gerçekleşti. Bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku %,7 artarak USD 97, milyar olurken, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku %,9 azalarak USD 6, milyar düzeyinde gerçekleşti. Bankaların yurtdışından kullandıkları kısa vadeli krediler, 01 yıl sonuna göre %10, artışla USD 9,1 milyar, yurtdışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesabı %11 artışla USD 1, milyar olarak gerçekleşti. TCMB Rezervlerinin Kalan Vadeye Göre Kısa Vadeli Dış Borç 110 Stokuna Oranı (%)* 100 90 0 70 7 91 60 TCMB Rezervleri /KVDB TCMB Rezervleri / Yurtdışı Şube ve İştirakler Hariç KVDB 0 Kaynak: TCMB * Orjinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl ve daha kısa kalan dış borçları göstermektedir.
Mar 0 Ağu 0 Oca 09 Haz 09 Kas 09 Nis 10 Eyl 10 Şub 11 Tem 11 Ara 11 May 1 Eki 1 Mar 1 Ağu 1 Oca 1 Haz 1 Kas 1 Bülten 1 Aralık 01 Merkez Bankası Erdem Başçı, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'na yaptığı sunum yaptı ve aşağıdaki başlıklara dikkat çekti: İhracatın büyümeye katkısı devam etmekte. Dış ticaret hadlerindeki olumlu gelişmeler ve tüketici kredilerinin ılımlı seyri cari dengedeki iyileşmeyi destekleyecek. Yılın başında alınan makro ihtiyati önlemlerin ve para politikasındaki sıkı duruşun çekirdek malların enflasyon eğilimi üzerindeki olumlu etkileri gözlenmekte. Enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları ve enflasyonu etkileyen diğer unsurlar yakından izlenecek ve enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar getiri eğrisini yataya yakın tutmak suretiyle para politikasındaki sıkı duruş sürdürülecek. Mevcut para politikası duruşu altında enflasyonun 01 yılında Enflasyon Raporunda belirtilen görünümle uyumlu bir düşüş sergileyeceği öngörülmekte. Yapısal dönüşüm programının uygulamaya geçmesiyle birlikte Türkiye'nin büyüme potansiyeli kademeli olarak artacak. Rusya Merkez Bankası, Ruble nin sert değer kayıpları nedeniyle finansal piyasalarında istikrarı desteklemek amacıyla bir dizi önlem aldı. Merkez Bankası nın açıkladığı önlemler öncesinde Ruble nin değer kaybı bu hafta için %0'yi, yılın başından bu yana ise %0'ye yaklaştı. Merkez Bankası nın açıklamasına göre, ihtiyaç olması halinde Rus bankalarına ve finans şirketlerine sermaye yardımı yapılacak. Ayrıca ihtiyaç olması halinde ek döviz ihaleleri düzenlenecek ve bankaların ellerindeki menkul kıymetlerde gerçekleşen değer değişikliklerini bilançolarına yansıtmalarına geçici moratoryum getirilecek. 1 Rusya Ekonomik Görünüm (%) 10 Rusya Görünüm ( Ara 1=100) 1 9,1 9 %, => %7 %7, % - -7-1 Büyüme (YoY) Bütçe Dengesi/GDP Enflasyon 0,7-0,06 7 6 Politika Faiz Oranı %9, %10, Brent Petrol Ruble %17 Ara Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara İngiltere Merkez Bankası (BOE) Para Politikası Komitesi üyeleri, petrol fiyatlarında düşüşün kısa vadede enflasyonu aşağı çekmesini bekliyorlar. Komite'nin - Aralık tarihlerinde yaptığı toplantının yayınlanan tutanaklarına göre üyeler yoğun bir şekilde petrol fiyatlarındaki düşüşün ekonomiye ve fiyatlara etkilerini tartıştılar. Komite üyeleri, petrol fiyatlarında düşüşün gelirleri artırabileceğini ve büyümeyi destekleyebileceğini ifade ettiler. Bununla birlikte birim başına işçilik maliyetlerinde büyümenin % enflasyon hedefi ile tutarlı olmadığını dile getiren üyeler, ancak ücretlerde büyüme ve verimlilikte toparlanma konusunda belli belirsiz işaretler olduğunu da vurguladılar. Aralık ayı tutanaklarında kasım ayından farklı olarak "üyeler arasında kayda değer görüş farklılıkları var' ifadesine yer verilmedi. Komite'nin 9 üyesinden 7'si faizlerin değiştirilmemesi yönünde oy kullanırken, üye Martin Weale ve Ian McCafferty ise baz puan faiz artırımı istediler. Weaye ve McCafferty, ağustos ayından bu yana her toplantıda düşük enflasyonun nedeninin yüksek kur ve düşük ham madde fiyatları olduğunu savunarak faiz artırımı talep ediyorlar.
Bülten 1 Aralık 01 ABD Merkez Bankası (FED) faiz oranlarını gelecek yıl içinde artıracağı yönünde güçlü bir işaret verirken, faizlerin "uzunca bir süre" sıfıra yakın seviyede tutulacağı şeklindeki taahhüdünü de değiştirerek ABD ekonomisine güvendiğini gösterdi. Federal Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) dün sona eren iki günlük para politikası toplantısının ardından yapılan açıklamada, borçlanma maliyetlerinin ne zaman yükseltileceği konusunda karar verilirken "sabırlı" bir yaklaşım izleneceği belirtildi. FED Başkanı Janet Yellen toplantının ardından düzenlenen basın toplantısında "sabırlı" ifadesinin, FOMC'un faizleri "en az iki toplantıda daha" artırmasının beklenmediği anlamına geldiğini söyledi, ki bu da en erken gelecek yıl Nisan ayını işaret ediyor. Bu yönlendirmenin daha önceki faizlerin "uzunca bir süre" düşük kalacağı ifadesiyle uyumlu görüldüğü de belirtildi. FED'in yeni tahminlerinin medyanına göre, önceki tahminde 01 sonu için %1,7 olarak açıklanan faiz beklentisi %1,1'e, 016 sonu beklentisi ise %,7'ten %,'e çekildi. Medyan 017 yılı sonu için ise %,70'den %,6'e düştü. Fed faizleri Aralık 00'den beri sıfıra yakın seviyede tutuyor. VERİ GÜNDEMİ Yurtiçinde uluslararası yatırım pozisyonu açıklanırken; İngiltere perakende satışlar, Güney Afrika ÜFE, ABD Philadelphia FED endeksi ve hizmetler PMI takip edilecektir. UYARI: Bu bülten T.C. Ziraat Bankası A.Ş. tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz.