Baskı Mart, Bu yayının telif hakları Düzen Laboratuvarlar Grubu na aittir.

Benzer belgeler
Demans ve Alzheimer Nedir?

Non-İnvaziv Prenatal Tarama (NİPT) Uluslararası kalite güvenceniz

YAŞLILIKTA SIK GÖRÜLEN HASTALIKLAR. Prof. Dr. Mehmet Ersoy

Dr. Yasemin HOŞGÖREN ALICI. Gölbaşı Hasvak Devlet Hastanesi 53. Ulusal Psikiyatri Kongresi Ekim 2017, Bursa

Parkinson Hastalığı ile α-sinüklein Geni Polimorfizmlerinin İlişkisinin Araştırılması

DEMANS ya da BUNAMA olarak bilinen hastalık

Ayrıca sinirler arasındaki iletişimi sağlayan beyindeki bazı kimyasal maddelerin üretimi de azalır.

18.Esri Kullanıcıları Toplantısı 7-8 Ekim 2013 ODTÜ-ANKARA

ALZHEİMER HASTALIĞINA BAKIŞ. Uzm. Dr. Gülşah BÖLÜK NÖROLOJİ BİLECİK DH 2015

¹GÜTF İç Hastalıkları ABD, ²GÜTF Endokrinoloji Bilim Dalı, ³HÜTF Geriatri Bilim Dalı ⁴GÜTF Biyokimya Bilim Dalı

MOLEKÜLER TANISI DÜZEN GENETİK HASTALIKLAR TANI MERKEZİ. SERPİL ERASLAN, PhD

ALZHEİMER ve HALK SAĞLIĞI. Doç. Dr. Suphi VEHİD

İki Nörodejeneratif Hastalıkta Zihin Kuramı Becerileri ve İşlevsellik Düzeyinin karşılaştırılması: Alzheimer ve Parkinson Hastalığı

DÜZEN LABORATUVARLAR GRUBU MOLEKÜLER TANI MERKEZİ İSTANBUL

Unutkanlıktan Bunamaya

RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ

PARKİNSON HASTALIĞI. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak

Majör Depresyon Hastalarında Klinik Değişkenlerin Oküler Koherans Tomografi ile İlişkisi

Kriyopirin İlişkili Periyodik Sendrom (CAPS)

Düzen Sağlık Grubu Polikliniği Çok Kesitli Bilgisayarlı Tomografi

Epilepsi nedenlerine gelince üç ana başlıkta incelemek mümkün;

Ruhsal Bozukluklar ile İlgili Sık Görülen Yanlış İnançlar ve Gerçekler. Osman SEZGİN

Kriyopirin İlişkili Periyodik Sendrom (CAPS)

Anti-HIV Pozitif Bulunan Hastada Kesin Tanı Algoritması. Doç. Dr. Kenan Midilli İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı

DÜZEN LABORATUVARLAR GRUBU GENETİK TANI MERKEZİ

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı

Lafora hastalığı, Unverricht Lundborg hastalığı, Nöronal Seroid Lipofuksinoz ve Sialidozlar en sık izlenen PME'lerdir. Progresif miyoklonik

ETKİN İLAÇ KULLANIMINDA GENETİK FAKTÖRLER. İlaç Kullanımında Bireyler Arasındaki Genetik Farklılığın Mekanizması

Nörovasküler Cerrahi Öğretim Ve Eğitim Grubu Hasta Bilgilendirme Formu

BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ

PROSTAT BÜYÜMESİ VE KANSERİ

TRANSFÜZYON MERKEZİ HASTALARDA KULLANILAN MİKROBİYOLOJİK TARAMA TESTLERİ TALİMATI

Amiloidozis Patolojisi. Dr. Yıldırım Karslıoğlu GATA Patoloji Anabilim Dalı

BUNAMA (DEMANS) NEDİR?

I. Analitik duyarlılık ve özgüllük II. Klinik duyarlılık ve özgüllük III. Kesinlik tekrarlanabilirlik IV. Doğruluk V. Doğrusallık (lineerite)

VIII. FAKTÖR XII EKSİKLİĞİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU BÖLÜM ULUSAL TANI VE TEDAVİ KILAVUZU 2013

Klinik Mikrobiyoloji Testlerinde Doğrulama (verifikasyon) ve Geçerli Kılma (validasyon)

UÜ-SK KLİNİKTE HASTA BAKIMI PROSEDÜRÜ

Tip 1 diyabete giriş. Prof. Dr.Mücahit Özyazar Endokrinoloji,Diyabet,Metabolizma Hastalıkları ve Beslenme Bölümü

İSTATİSTİK, ANALİZ VE RAPORLAMA DAİRE BAŞKANLIĞI

KEMOTERAPİ İLE İLİŞKİLİ KOGNİTİF BOZUKLUKLARDA

HPV Moleküler Tanısında Güncel Durum. DNA bazlı Testler KORAY ERGÜNAY 1.ULUSAL KLİNİK MİKROBİYOLOJİ KONGRESİ

Bunama ve Alzheimer'ın Sebepleri

Herediter Meme Over Kanseri Sendromunda. Prof.Dr.Mehmet Ali Ergün Gazi Üniversitesi Tı p Fakültesi T ı bbi Genetik Anabilim Dalı

AİLESEL AKDENİZ ATEŞİ (AAA-FMF)

DR.YUSUF CAN YURT HİPONATREMİ 2014 REHBERİ

PREİMPLANTASYON GENETİK TANIDA KULLANILAN YÖNTEMLER ve ÖNEMİ

Bu amaçları yerine getirebilmek için genetik danışmanın belli basamaklardan geçmesi gerekir. Bu aşamalar şunlardır:

ULUSLARARASI KALİTE GÜVENCESİ. bir Kurban Bayramı ve huzurlu bir yıl dileriz...

TIBBİ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI MEZUNİYET SONRASI (UZMANLIK) EĞİTİMİ DERS MÜFREDATI

İNME. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak

MENOPOZ. Menopoz nedir?

EK-2 CUMHURĠYET ÜNĠVERSĠTESĠ TIP FAK/YO/MYO. BÖLÜMÜ DERS BĠLGĠLERĠ FORMU

ALZHEİMER HASTALARINDA PSEN1 GENİ MUTASYON TARAMASI VE APOE GENOTİPLENDİRMESİ

LİPOPROTEİNLER. Lipoproteinler; Lipidler plazmanın sulu yapısından dolayı sınırlı. stabilize edilmeleri gerekir. kanda lipidleri taşıyan özel

Maskeli Hipertansiyonda Anormal Tiyol Disülfid Dengesi

En Etkili Kemoterapi İlacı Seçimine Yardımcı Olan Moleküler Genetik Test

(İnt. Dr. Doğukan Danışman)

ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK

HEREDİTER SFEROSİTOZ TANISINDA EOZİN 5-MALEİMİD BAĞLANMA TESTİ, OSMOTİK FRAJİLİTE VE KRİYOHEMOLİZ TESTLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Sistinozis ve Herediter Multiple Ekzositoz Birlikteliği

Doç. Dr. Ahmet Gül MFTP Kongresi Ekim 2012, İstanbul

KLİNİK LABORATUVARLARDA PRATİK YAKLAŞIM PROGRAMI MART 2016 DÖNEMİ REFERANS ARALIKLARI

PSİKOZ İÇİN RİSK GRUBUNDA OLAN HASTALARDA OBSESİF KOMPULSİF VE DEPRESİF BELİRTİLERİN KLİNİK DEĞİŞKENLER VE BİLİŞSEL İŞLEVLERLE İLİŞKİSİ

Juvenil SPondiloArtrit/Entezit İle İlişkili Artrit (SPA-EİA)

HEMOLİTİK ÜREMİK SENDROM

İnsomni. Dr. Selda KORKMAZ

Mendel Dışı kalıtım. Giriş

Doç.Dr.Berrin Karadağ Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Geriatri

EK 1 UFUK ÜNİVERSİTESİ SOSYAL VE BEŞERİ BİLİMLER BİLİMSEL ARAŞTIRMA VE YAYIN ETİĞİ KURULU. Başvuru Formu

attomol apo B-100 quicktype

VERİFİKASYON (SEROLOJİ, MOLEKÜLER TESTLER)

GENETİK HASTALIKLARDA TOPLUM TARAMALARI

PARKİNSON HASTALIĞI: SORU CEVAP. Prof Dr. Dilek İnce Günal Marmara Üniversitesi Tıp Fak. Nöroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi

Yaşlanmaya Bağlı Oluşan Kas ve İskelet Sistemi Patofizyolojileri. Sena Aydın


NAT Yöntem onayı. Dr. A. Arzu Sayıner Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD

Gen Arama Yordamı ve Nörolojik Hastalıklarla İlgili Gen Keşfi Çalışmalarına Türkiye den Örnekler

EDİNSEL KANAMA BOZUKLUKLARI VE KALITSAL TROMBOFİLİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU I. BÖLÜM TROMBOTİK TROMBOSİTOPENİK PURPURA TANI VE TEDAVİ KILAVUZU...

REHBERLER: TEDAVİYE NE ZAMAN BAŞLAMALI? Dr. Behice Kurtaran Ç.Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

AF Konusunda Klinik Pratikte Kullanılan Genetik Çalışmalar Türkiye de Durum Ne?

Ankilozan Spondilit BR.HLİ.065

LİPİD METABOLİZMASI TESTLERİ

ÇEVİRMEN İHTİYACI Çevirmen gerekli miydi? Evet Hayır Gerekli ise onam sırasında nitelikli bir çevirmen yanınızda var mıydı?

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU. Dahili Servisler

TEK GEN KALITIM ŞEKİLLERİ

Bipolar bozuklukta bilişsel işlevler. Deniz Ceylan 22. KES Psikiyatride Güncel Oturumu Nisan 2017

YAŞLILIKTA PSİKO-SOSYAL YAŞAM

Otozomal Dominant ve Otozomal Resesif Bozukluklar. Hüseyin Çağsın 18/09/2015

DİFÜZ GLİAL TÜMÖRLER

ETKİN İLAÇ KULLANIMINDA GENETİK FAKTÖRLER. İlaç Kullanımında Bireyler Arasındaki Genetik Farklılığın Önemi

Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyoistatistik AD, Bursa. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji AD, Bursa

ULUSAL ALZHEİMER HASTALIĞI STRATEJİK PLANI GÜNCELLEMESİ

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ BESLENME ÜNİTESİ BESLENME DEĞERLENDİRME KILAVUZU

DOĞRULAMA ÇALIŞMA PLANI

Mutasyon: DNA dizisinde meydana gelen kalıcı değişiklik. Polimorfizm: iki veya daha fazla farklı fenotipin aynı tür popülasyonunda bulunmasıdır.

İLAÇ ARAŞTIRMALARINDA SURROGATE MARKERLAR

ANTİFUNGAL DİRENÇ MEKANİZMALARI ve DUYARLILIK TESTLERİ. Nilgün ÇERİKÇİOĞLU 2014 MARMARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TIBBİ MİKROBİYOLOJİ AD

oe(i!!!!!iillilll~ov;iwıj"mfiı11/ iii

HEREDİTER SFEROSİTOZ. Mayıs 14

Transkript:

Baskı Mart, 2017 Bu yayının telif hakları Düzen Laboratuvarlar Grubu na aittir. Bu yayının tümü ya da bir bölümü Düzen Laboratuvarlar Grubu nun yazılı izni olmadan kopya edilemez. Bu yayın Düzen Laboratuvarlar Grubu tarafından tanıtım ve bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup hazırlanma ve basım esnasında metin ya da grafiklerde oluşabilecek her türlü hata ve eksikliklerden Düzen Laboratuvarlar Grubu sorumlu tutulamaz. Kaynak göstermek ve Düzen Laboratuvarlar Grubu ndan yazılı izin almak suretiyle bu yayında alıntı yapılabilir. Düzen Laboratuvarlar Grubu Tunus Cad. No. 95 Kavaklıdere Çankaya 06680 Ankara www.duzen.com.tr

VİZYONUMUZ Hasta haklarına saygılı, bilgilendirmeyi esas alan, testleri en doğru, izlenebilir ve tekrarlanabilir yöntemlerle çalışmak ve en az hatayı esas kabul edip, iç ve dış kalite kontrolleri ile bu kavramın gerçekleştiğini göstermektedir. MİSYONUMUZ Test sonuçları üzerinde laboratuvarmızın sorumluluğu, testin klinik laboratuvarcılık standartları ve iyi laboratuvar uygulamaları sınırları içinde, tüm kontoller yapılarak çalışılması ile sınırlıdır. Test sonuçları klinik bulgular ve diğer tüm yardımcı veriler dikkate alınarak değerlendirilmektedir. AKREDİTASYON Laboratuvarımız 2004 yılında Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) tarafından TS EN IS IEC 17025 kapsamında akredite edilmiş, 2011 yılından itibaren ise ISO15189 kapsamında akreditasyona hak kazanmıştır. Hasta kayıt, numune alma, raporlama, kurumsal hizmetler ve tüm işletim sistemi akreditasyon kapsamındadır. GÜVENİRLİLİK Laboratuvarımız CLSI programlarına üyedir ve metotlarının takipçisidir. Sonuçların tekrarlanabilirliği, biologie Prospective ve iç (internal) kalite kontrol örnekleriyle, uluslararası uyumluluğu ise başta CAP olmak üzere 7 ayrı kalite kontrol programına katılım ile teyit edilmektedir. GİZLİLİK Laboratuvarımızda çalışılan test sonuçlarının gizliliği tarafımızdan titizlikle sağlanmaktadır. HAKKIMIZDA Düzen laboratuarı olarak hastalıkların tanısında, hasta ve sağlıklı bireylerin takibinde hekime ve hastaya yardımcı olabilmek amacıyla, yaklaşık 800 laboratuvar testiyle, doğru ve güvenilir sonuçlarla hizmetinizdeyiz. Bu sayede tekrarlayan gebelik kayıpları, trombofili, hematolojik malignensiler gibi multidisipliner yaklaşım gerektiren klinik olgularda hastalarınızın tüm tanısal işlemlerini tekelde sonuçlandırabilmekte, çok daha sağlıklı danışmanlık hizmeti verebilmekteyiz. Kurumumuzda kuruluşundan bu yana klinik araştırmalar birimi başta olmak üzere birçok birimimiz tarafından yürütülen çalışma ve araştırmalar Aralık 2008 tarihinden itibaren ARGE birimi adı altında toplanmaya başlanmıştır. ARGE birimi birçok klinik araştırma, yüzlerce tez ve araştırma çalışmasının planlanması ve yapımında yardımcı olmuştur. Laboratuvarımızın yürüttüğü klinik araştırma projelerinde gösterilen performans nedeniyle klinik araştırmalar konusunda Dünya nın en büyük 3 kuruluşundan biri olan Covance Virtual Central Laboratories gerekli incelemeleri yaptıktan sonra Düzen Laboratuvarını Türkiye de stratejik ortak olarak seçmiştir. Başvuru için info@duzen.com.tr adresinden bize ulaşabilirsiniz. Laboratuvar Hizmetlerinde Ulusal ve Uluslararası Kalite Güvencesi

İÇİNDEKİLER İçindekiler... 1 Alzheimer Hastalığı... 2 Algoritmalar... 3 Ilımlı Kognitif Bozukluk için Yaklaşım Algoritması... 3 Asemptomatik Birey Yaklaşım Algoritması... 3 Alzheimer Hastalığı için BOS Biyobelirteçleri... 4 Alzheimer Paneli (BOS)... 4 Aβ (1-42)... 4 Total tau... 4 Fosforile tau... 4 BOS Biyobelirteçlerinin Farklı Hastalıklara Göre Değişiklikleri... 5 Alzheimer Hastalığı için Genetik Testler... 5 Sporadik Alzheimer Olguları... 5 APOE Genotiplemesi... 5 Kalıtsal Alzheimer Olguları... 6 Alzheimer Hastalığı APP Ekzon 16 ve 17 Genetik Analizi, Alzheimer Tip 1... 6 Alzheimer Hastalığı APP Genetik Analizi, Alzheimer Tip 1... 6 Alzheimer Hastalığı PSEN1 Genetik Analizi, Alzheimer Tip 3... 7 Alzheimer Hastalığı PSEN2 Genetik Analizi, Alzheimer Tip 4... 7 Alzheimer Hastaşığı Tetkik İstem Formu... 8 e posta: info@duzen.com.tr url : www.duzen.com.tr Sayfa 1 / 8

ALZHEİMER HASTALIĞI Alzheimer Hastalığı (AH), bir demans (=bunama) türü olup hafıza kaybı ve bilişsel gerileme ile karakterize, ciddi bir nörodejeneratif bozukluktur. Demans, beyinde ilerleyici hasardan kaynaklanan bir bozukluk olup kişide yaşından beklenen zhinsel performansın gösterilememesi ile karakterizedir. Özellikle bellek, dikkat, dil ve problem savuşturma yeteneklerini etkiler. AH olgularının çoğunluğu sporadik (risk yaşı >60 yıl) ve < %2,5'inin genetik bir eğilimi vardır. Alzheimer hastalığı, günlük yaşamsal aktivitelerde azalma ve bilişsel yeteneklerde bozulma ile karakterize, nöropsikiyatrik belirtilerin ve davranış değişikliklerinin eşlik ettiği bir hastalıktır. Alzheimer hastalığı gelişmiş ülkelerde, yaşlı nüfusun artmasına bağlı olarak en sık görülen demanstır ve nüfus yaşlanmasına paralel olarak da sıklığı giderek artmaktadır. Hastalık genellikle çok yavaş ilerler. Hastalığın tüm şiddeti ile görünmesinden önceki evrede, yavaş yavaş önce hastanın kendisi sonra da çevresi tarafından fark edilen bulgular vardır. Çok dikkat çekici, erken belirtilerden biri bellek kaybıdır. Genellikle geçmiş bellek korunur. Hastalığın ilerlemesi ile birlikte sıklıkla telaffuz edilmeye başlanan küçük unutkanlıklar başlar. Daha sonra, bilişsel yeteneklerde, dil ile ilgili yetilerde, beceri gerektiren hareketlerde ve tanıma fonksiyonlarında bozulma başlar. Hastalığın seyri, hastanın kendisini bilmemesi ve tam bağımlı hale gelmesiyle sonuçlanır. Hastalığa, beyinde nöron içinde ve/veya dışında değişik proteinlerin birikmesi yol açmaktadır. Bu birikimin yanı sıra hastalığın gelişiminde etkili olan birçok faktör olduğu bilinmektedir. Beyinin hangi bölgesinde bu hasarın geliştiğine bağlı olarak hastalar arasında bulgular farklılık gösterebilir. Alzheimer, geri dönüşü olmayan ve ilerleyici bir hastalıktır. Alzheimer hastalığının sıklığı yaşla birlikte artar, ancak daha genç yaşlarda da başlayabilir. Başlangıç yaşı genellikle hastalığın ailevi olup olmadığını göstermesi açısından önem kazanmaktadır. Ailevi olmayan grup tüm olguların yaklaşık % 95 98 ini oluşturur. Daha ileri yaşlarda başlayan hastalık genellikle bu grubun içindedir. Ailevi olan grup, oldukça seyrektir. Ailesel Alzheimer hastalarında başlangıç yaşı dışında klinik ve patolojik olarak Alzheimer hastalığından ayırt etmek mümkün değildir. Hastalığın kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak, her 2 grupta da genetik faktörler suçlanmaktadır. Alzheimer hastalığında kalıtılabilirlik tahminleri %60 civarındadır. Bu durum genetik varyasyonun hastalık sürecinde belirgin bir rol oynadığını göstermektedir. Bugün Alzheimer hastalığının gelişiminde rol oynadığı ortaya koyulmuş olan birden fazla gen vardır. Erken başlangıçlı Alzheimer hastaları ve az sayıdaki ailesel vakalarda üç farklı gende baskın mutasyon tespit edilmiştir [APP (Amiloid β protein prekürsörü), PS1 (presenilin-1) ve PS2 (presenilin-2)]. Daha sık görülen geç başlangıçlı Alzheimer hastalarında ApoE'nin duyarlılık genlerinden biri olduğu doğrulanmıştır. Bunun yanında TAU proteinin kodlayan gen mutasyonları da hastalığa yol açmaktadır. Ailenizde bir Alzheimer hastasının olması, sizin ya da çocuklarınızın da ileri yaşlarda hasta olacağınız anlamına gelmez. Yine de, aile öyküsü ve aile içindeki hasta bireyin klinik öyküsünü de göz önüne alınarak yapılacak bazı genetik testler bu konuda size daha fazla bilgi sunabilir. 2050'de yaklaşık 80 milyon kişinin dünya çapında AD'den mustarip olacağı tahmin edilmektedir. Bu nedenle, hastalığın ilerleyişini teşhis etmek ve izlemek için güvenilir belirteçler oluşturmak oldukça önemlidir. Günümüzde kesin tanı, hem hastalığın klinik değerlendirmesi hem de AH patolojisinin (plaklar ve karışıklıklar) post-mortem doğrulamasını gerektirmektedir. AH'in erken teşhisi zordur, çünkü hastalığın erken belirtileri birçok yaygın görülen nörolojik bozukluğa benzemektedir. İdeal bir biyolojik belirteç, AH'yi, hafif kognitif bozukluk (MCI) veya vasküler demans (VaD), frontotemporal lob demansı (FTLD) veya Lewy vücut demansı (LBD) gibi karışık demans formları gibi diğer demans tiplerinden ayırabilmesi gerekir. Çünkü bu hastalıklar için farklı tedaviler uygulanmaktadır. e posta: info@duzen.com.tr url : www.duzen.com.tr Sayfa 2 / 8

ALGORİTMALAR ILIMLI KOGNİTİF BOZUKLUK İÇİN YAKLAŞIM ALGORİTMASI ASEMPTOMATİK BİREY YAKLAŞIM ALGORİTMASI e posta: info@duzen.com.tr url : www.duzen.com.tr Sayfa 3 / 8

ALZHEİMER HASTALIĞI İÇİN BOS BİYOBELİRTEÇLERİ ALZHEİMER PANELİ (BOS) BOS'da AH ELISA ile teşhis etmek için onaylanmış üç biyolojik belirteç vardır: β-amiloid (1-42) [Aβ (1-42)], Total tau Fosforile-tau-181 Bu üç BOS biyobelirtecinin birlikte çalışılması ile elde edilen sonuçlar sporadik AH için tanısı için %95 duyarlılık ve % 85'lik bir özgüllüğü olduğu kabul edilmektedir. AΒ (1-42) AD ekstraselüler Amiloid Beta (Aβ) plağı birikimleriyle karakterizedir. Aβ, büyük amiloid precusor proteininden (APP) sekretazlar tarafından parçalanır ve amiloidojenik yolakların işlenmesi, beyinde belirli koşullar altında toplanabilen 42 amino asitlik bir peptid [Aβ (1-42)] üretir. BOS analizi yapıldığında Aβ (1-42) nin, AH da, sağlıklı kontrollere kıyasla önemli ölçüde bir azaldığı göstermektedir. BOS Aβ düzeylerindeki değişiklikler hastalığa göre değişir. Örneğin, azalmış Aβ (1-38) seviyeleri FTLD ile korelasyon göstermektedir. Kısa Aβ (1-40) formlarının BOS düzeyleri AH'de değişmemekte ve hatta çok az artmaktadır. Bu nedenle Aβ42 / Aβ40 oranının AH tanısında oldukça yardımcı olduğu düşünülmektedir. Yeni metodlarla, Aβ oligomerlerinin ölçümünün sağlanabileceği ve bu da teşhis özgüllüğünün artabileceği tartışılmaktadır. TOTAL TAU AH'nın ikinci biyobelirtecidir. Sağlıklı kontrollerde BOS'ta total tau düzeyleri yaşla birlikte artmaktadır. Ancak AH hastalarında yaşa uygun kontrol deneklerine kıyasla önemli derecede artış gözükmektedir. Total tau seviyeleri, Creutzfeldt-Jacob hastalığında da belirgin şekilde artmaktadır. Tau düzeyleri, hafif kognitif bozukluk (MCI)'tan AH'ye dönüşüm için iyi bir prediktif geçerliğe sahip prognostik belirteç olabilir, çünkü yüksek BOS tau seviyesi daha sonra AH'e ilerleyen MCI olgularının% 90'ında bulunmuştur, diğer taraftan kararlı MCI'lı vakalarda yükseklik saptanmaz. FOSFORİLE TAU Tau, AH'de belirgin şekilde hiperfosforillenmiştir ve bu da fonksiyon ve aksonal transport bozukluğuna neden olur. 181 konumunda fosforile edilen tau'nun saptanması AH'de kontrol örnekleri ile karşılaştırıldığında belirgin olarak artmıştır. Tau'nun diğer fosforile formlarının analizi de (fosfo-tau-199, -231, -235, -396 ve -404), AH'in erken tanısında önemli gelişmeler sağlayabilir. AH'yi kontrolleri ve FTLD, LBD, VaD ve majör depresyondan ayırmak için fosfo-tau- 231 ve fosfo-tau-181 kullanılabilir. Dahası, Fosfo-tau-231 konsantrasyonu, hafif, orta dereceli AH'de düşük bulunmaktadır. AH için tanı repertuarını iyileştirmek için diğer bölgeye özgü fosforile tau izoformları için spesifik ve duyarlı ELISA'ları geliştirmek büyük önem taşımaktadır. Laboratuvar Kodu: 2650 e posta: info@duzen.com.tr url : www.duzen.com.tr Sayfa 4 / 8

BOS BİYOBELİRTEÇLERİNİN FARKLI HASTALIKLARA GÖRE DEĞİŞİKLİKLERİ Hastalık Aβ(1 42) Total tau Phospho-tau- 181 Akut Stroke Normal Yüksek Normal Alkolik Demans Normal Normal Normal Alzheimer Hastalığı(AH) Düşük Yüksek Yüksek Creutzfeldt-Jacob Hastalığı (CJH) Düşük Yüksek Normal Depresyon Normal Normal Normal Frontotemporal lob demansı (FTLD) Düşük Yüksek Normal Lewy vücut demansı (LBD) Düşük Yüksek Yüksek Nöroinflamasyon Düşük Normal Normal Parkinson Hastalığı Normal Normal Normal Vasküler Demans (VaD) Düşük Yüksek Normal ALZHEİMER HASTALIĞI İÇİN GENETİK TESTLER SPORADİK ALZHEİMER OLGULARI APOE GENOTİPLEMESİ Çalışma Zamanı: Hergün Sonuç Verme Zamanı: 2-3 hafta sonra Numune Türü: EDTA lı tam kan Numune Miktarı: 3ml Numune Kabı: Mor kapaklı tüp Çalışma Yöntemi: Reverse dot blot Referans Aralığı: - Kullanımı: Apolipoproteinler, lipoprotein sentez, sekresyon ve metabolizmasında rol oynar. Bunlardan birisi olan Apolipoprotein E geni insanda 19. kromozomdadır ve 3 alleli vardır: e2, e3, e4. Bu allellerin kombinasyonlarından Apo E izoformları oluşur: E2, E3, E4. Farklı Apo E izoformları, plazma lipoprotein konsantrasyonlarını etkiler. En sık görülen genotip e3/e3 tür. Apo e4/e4 genotipinde kolesterol düzeyinin en yüksek olması beklenir. Bu bireylerdekoroner arter hastalığı riski artmaktadır. Total serum kolesterolü 240 mg/dl ve Trigliserit düzeyi 150 mg/dl üzerinde olan bireylerde veya tip III hiperlipoproteinemi yönünden aile öyküsü olanlarda Apo E genotiplendirmesi önerilir. Bunun yanında, Apo E, Alzheimer hastalığı için de önemli bir genetik risk faktörüdür. Apo e4 allelinin varlığı Alzheimer hastalığı gelişme riski ile ilişkilidir. Apo E genotiplendirmesinin Alzheimer hastalığı için tarama veya tanı testi olarak kullanılması önerilmemekle birlikte Alzheimer hastalığı semptomlarını taşıyan hastaların ayırıcı tanısında kullanılabilir. Laboratuvar Kodu: 1438 e posta: info@duzen.com.tr url : www.duzen.com.tr Sayfa 5 / 8

KALITSAL ALZHEİMER OLGULARI ALZHEİMER HASTALIĞI APP EKZON 16 VE 17 GENETİK ANALİZİ, ALZHEİMER TİP 1 Sinonim: - Çalışma Zamanı: Hergün Sonuç Verme Zamanı: 2-3 hafta sonra Numune Türü: EDTA lı tam kan Numune Miktarı: 3ml Numune Kabı: Mor kapaklı tüp Çalışma Yöntemi: DNA dizi analizi Referans Aralığı: - Kullanımı: Alzheimer Hastalığı, bir demans türüdür. Demans, beyinde hasardan kaynaklanan ve ilerleyen bir bozukluk olup kişide yaşından beklenen beyin performansını gösterememesidir. Güncel olarak 'bunama' dediğimiz durumdur. Özellikle etkilenen bölgeler hafıza, dikkat, dil ve problem savuşturmadır. Alzheimer, geri dönüşü olmayan ve ilerleyici bir hastalıktır. Alzheimer Hastalığının sıklığı yaşla birlikte artar, ancak daha genç yaşlarda da başlayabilir. Başlangıç yaşı genellikle hastalığın ailevi olup olmadığını göstermesi açısından önem kazanmaktadır. Ailevi olmayan grup tüm olguların yaklaşık % 95-98 ini oluşturur. Daha ileri yaşlarda başlayan hastalık genellikle bu grubun içindedir. Ender görülen ve erken başlangıçlı olan ailesel Alzheimer hastaları üç farklı gende dominant mutasyon tespit edilmiştir. Ailesel olguların %5 inden daha azında APP mutasyonları saptanmıştır. APP genindeki mutasyonlar, 35-55 yaşları arasında başlayan penetransı tam olan otozomal dominant bir hastalığa yol açar. Bu mutasyonların büyük çoğunluğu genin 17 ve 18. Ekzonunda bulunduğu için laboratuvarımızda öncelikle bu ekzonların dizi analizi yapılması önerilmektedir. Laboratuvar Kodu: 4611 ALZHEİMER HASTALIĞI APP GENETİK ANALİZİ, ALZHEİMER TİP 1 Sinonim: - Çalışma Zamanı: Hergün Sonuç Verme Zamanı: 2-3 hafta sonra Numune Türü: EDTA lı tam kan Numune Miktarı: 3ml Numune Kabı: Mor kapaklı tüp Çalışma Yöntemi: DNA dizi analizi Referans Aralığı: - Kullanımı: Alzheimer Hastalığı, bir demans türüdür. Demans, beyinde hasardan kaynaklanan ve ilerleyen bir bozukluk olup kişide yaşından beklenen beyin performansını gösterememesidir. Güncel olarak 'bunama' dediğimiz durumdur. Özellikle etkilenen bölgeler hafıza, dikkat, dil ve problem savuşturmadır. Alzheimer, geri dönüşü olmayan ve ilerleyici bir hastalıktır. Alzheimer Hastalığının sıklığı yaşla birlikte artar, ancak daha genç yaşlarda da başlayabilir. Başlangıç yaşı genellikle hastalığın ailevi olup olmadığını göstermesi açısından önem kazanmaktadır. Ailevi olmayan grup tüm olguların yaklaşık % 95-98 ini oluşturur. Daha ileri yaşlarda başlayan hastalık genellikle bu grubun içindedir. Ender görülen ve erken başlangıçlı olan ailesel Alzheimer hastaları üç farklı gende dominant mutasyon tespit edilmiştir. Ailesel olguların %5 inden daha azında APP mutasyonları saptanmıştır. APP genindeki mutasyonlar, 35-55 yaşları arasında başlayan penetransı tam olan otozomal dominant bir hastalığa yol açar. Laboratuvarımızda bu genin tüm kodlayan bölgelerinin dizi analizi yapılmaktadır. Laboratuvar Kodu: 4612 e posta: info@duzen.com.tr url : www.duzen.com.tr Sayfa 6 / 8

ALZHEİMER HASTALIĞI PSEN1 GENETİK ANALİZİ, ALZHEİMER TİP 3 Sinonim: - Çalışma Zamanı: Hergün Sonuç Verme Zamanı: 2-3 hafta sonra Numune Türü: EDTA lı tam kan Numune Miktarı: 3ml Numune Kabı: Mor kapaklı tüp Çalışma Yöntemi: DNA dizi analizi Referans Aralığı: - Kullanımı: Alzheimer Hastalığı, bir demans türüdür. Demans, beyinde hasardan kaynaklanan ve ilerleyen bir bozukluk olup kişide yaşından beklenen beyin performansını gösterememesidir. Güncel olarak 'bunama' dediğimiz durumdur. Özellikle etkilenen bölgeler hafıza, dikkat, dil ve problem savuşturmadır. Alzheimer, geri dönüşü olmayan ve ilerleyici bir hastalıktır. Alzheimer Hastalığının sıklığı yaşla birlikte artar, ancak daha genç yaşlarda da başlayabilir. Başlangıç yaşı genellikle hastalığın ailevi olup olmadığını göstermesi açısından önem kazanmaktadır. Ailevi olmayan grup tüm olguların yaklaşık % 95-98 ini oluşturur. Daha ileri yaşlarda başlayan hastalık genellikle bu grubun içindedir. Ender görülen ve erken başlangıçlı olan ailesel Alzheimer hastaları üç farklı gende dominant mutasyon tespit edilmiştir. Bu gruptaki hastalığın en sık nedeni, tüm ailesel Alzheimer ailelerinin yaklaşık yarısında bulunan presenilin-1 (PSEN1) genindeki mutasyonlardır. PSEN1 genindeki mutasyonlar, 35-55 yaşları arasında başlayan penetransı tam olan otozomal dominant bir hastalığa yol açar. Laboratuvarımızda bu genin tüm kodlayan bölgelerinin dizi analizi yapılmaktadır. Laboratuvar Kodu: 4613 ALZHEİMER HASTALIĞI PSEN2 GENETİK ANALİZİ, ALZHEİMER TİP 4 Sinonim: - Çalışma Zamanı: Hergün Sonuç Verme Zamanı: 2-3 hafta sonra Numune Türü: EDTA lı tam kan Numune Miktarı: 3ml Numune Kabı: Mor kapaklı tüp Çalışma Yöntemi: DNA dizi analizi Referans Aralığı: - Kullanımı: Alzheimer Hastalığı, bir demans türüdür. Demans, beyinde hasardan kaynaklanan ve ilerleyen bir bozukluk olup kişide yaşından beklenen beyin performansını gösterememesidir. Güncel olarak 'bunama' dediğimiz durumdur. Özellikle etkilenen bölgeler hafıza, dikkat, dil ve problem savuşturmadır. Alzheimer, geri dönüşü olmayan ve ilerleyici bir hastalıktır. Alzheimer Hastalığının sıklığı yaşla birlikte artar, ancak daha genç yaşlarda da başlayabilir. Başlangıç yaşı genellikle hastalığın ailevi olup olmadığını göstermesi açısından önem kazanmaktadır. Ailevi olmayan grup tüm olguların yaklaşık % 95-98 ini oluşturur. Daha ileri yaşlarda başlayan hastalık genellikle bu grubun içindedir. Ender görülen ve erken başlangıçlı olan ailesel Alzheimer hastaları üç farklı gende dominant mutasyon tespit edilmiştir. Ailesel olguların %1 inden azına Presenilin 2 (PSEN2) mutasyonları yol açmaktadır. PSEN2 mutasyonları penetran değildir ve başlangıç yaşı genellikle 40-85 yaş arasında değişir. Laboratuvarımızda bu genin tüm kodlayan bölgelerinin dizi analizi yapılmaktadır. Laboratuvar Kodu: 4614 e posta: info@duzen.com.tr url : www.duzen.com.tr Sayfa 7 / 8

ALZHEİMER HASTAŞIĞI TETKİK İSTEM FORMU Hasta Bilgileri Hastanın Adı Soyadı: Cinsiyeti: E K Doğum Tarihi:.../.../... E-posta:... GSM:... Ev/iş tel:... Doktor Bilgileri Gönderen Hekim/Laboratuvar:... e-posta:... Tel No:... GSM:... Başvuru Tarihi:... /... /... BOS Belirteçleri 2650 Alzheimer Paneli (BOS) Genetik Testler 1438 APOE genotiplemesi 4611 Alzheimer Hastalığı APP Ekzon 16 / 17 Analizi, Alzheimer Tip 1 4612 Alzheimer Hastalığı APP Genetik Analizi, Alzheimer Tip 1 4613 Alzheimer Hastalığı PSEN1 Genetik Analizi, Alzheimer Tip 3 4614 Alzheimer Hastalığı PSEN2 Genetik Analizi, Alzheimer Tip 4 BİLGİLENDİRME: Bu form, yukarıda belirtilen analizlerin kendime ve/veya çocuğuma yapılmasını talep ettiğimin; merkeze bu konuda serbest iradem ile tam izin, yetki ve onay verdiğimin; aşağıda belirtilen hususları tam anladığımın beyanıdır. Yapılacak genetik çalışmalarda; materyalin uygun olmaması, ilaç kullanımı, hücresel faktörler ya da laboratuvar kaynaklı kültür başarısızlığı ve sonuç verilememesi gibi nadiren ortaya çıkabilecek riskleri; ayrıca, yanlış negatif/pozitif sonuç verilebileceği ihtimalini anlıyor ve kabul ediyorum. Örneğimin bilimsel araştırma, test doğrulama ve eğitim amacıyla kullanılmasına, süresiz olarak saklanmasına, kimliğim saklı kalmak koşuluyla izin veriyorum. Bu izni herhangi bir zamanda laboratuvar direktörü ile görüşerek geri alabileceğimi anlıyorum. Lütfen Okudum yazıp imzalayınız. (Hasta 18 yaşından küçükse, şuur durumu kapalıysa veya imza yetkisi yoksa onay vekili tarafından verilir) Hasta Adı Soyadı-İmzası Doktor Adı Soyadı-İmzası Şahit Adı Soyadı-İmzası e posta: info@duzen.com.tr url : www.duzen.com.tr Sayfa 8 / 8

ÖZEL DÜZEN GENETİK HASTALIKLAR TANI MERKEZİMİZ Cinnah Cd. Göreme Sk. 1/7 Kavaklıdere/Ankara Tel: (312) 468 70 10 / 4000 (4 hat pbx) genetics@duzen.com.tr 1976 dan beri Ankara Merkez ve Şubelerimiz Tunus Caddesi No 95 T: (312) 468 70 10 Atatürk Bulvarı No 237/39 T: (312) 468 95 41 Mithatpaşa Caddesi No 8/35 T: (312) 433 29 24 Düzen Sağlık Grubu Polikliniği Prof. Dr. Ahmet Taner Kışlalı Mh. 2858. Sk. No: 3 Çayyolu / Ankara T: (312) 240 02 22 İstanbul Cemal Sahir Sokak No:14 Mecidiyeköy T: (212) 272 48 00 Adana Reşatbey Mh. Stadyum Cd. 39/C Seyhan T: (322) 454 49 01 (322) 459 31 51 Mersin İnönü Bulvarı No:160 Çamlıbel T: (324) 237 77 88