1
2
3
Çevik üretimin gelişmesinde etkisi olanpazar koşulları şöyle sıralanabilir: 1. Şiddetlenen rekabet: Globalleşendünyada uluslararası rekabetin artması, bilgi maliyetininazalması, iletişim teknolojilerindeki gelişmeler, pazara sunmazamanını kısaltma baskısı, daha kısa ürün yaşam süreleri, maliyetler ve karlar üzerindeki artan baskı gibi unsurlar rekabet açısındançevikliğe zorlamaktadır. 2. Kitlesel pazarların parçalanması: Niş pazarların oluşması, model değişikliklerinin gerçekleşme oranınınartması, global rekabette pazara girişte bariyerlerin azalması, pazar olanaklarının daralması gibi gelişmeler büyük miktarlarda yapılan kitleselpazarları bölünmeye itmiştir. 3. İşbirlikçi iş ilişkileri: İşletmeler gittikçe artan oranda iş birliği yapma yoluna gitmektedir. Artandış kaynak kullanımı (outsourcing), işletmelerarasında sanal organizasyonların kurulması, şirket birleşmeleri ve dikey entegrasyongibi uygulamalar işletmelerarasında iş birliğinin arttığını göstermektedir. 4. Değişen müşteri beklentileri: Müşteriler satın almalarında daha sofistike ve bireysel hale gelmiştir ve hızlı teslimat, ürün yaşam evresi boyunca sürekli destek, yüksek kalite gibi beklentiler artmıştır. 5. Artan toplumsal baskılar: Modern işletmelerin toplumsal konulara duyarlı olması, çalışanların gelişimine ve insanhaklarına önem vermesi, yasal ve çevresel düzenlemelere uyum sağlamasıbeklenmektedir. 4
5
1. Değişimi Başarmak İçin Organize Ol: Çevik bir işletme, belirsizlikle ve değişiklikler karşısında hızla ayak uydurabilecek şekilde organize edilmelidir. Böyle bir işletmede insan kaynakları ve fiziki kaynaklar değişen koşullara ve pazar fırsatlarına hemen adapte olacak şekilde yeniden konumlandırılabilmelidir. 2. Kişilerin ve Bilginin Gücünü Kullan: Çevik bir işletmede bilgiye değer verilir, inovasyon ödüllendirilir ve otorite organizasyonun uygun seviyeleri arasında dağıtılır. Yönetim, çalışanların ihtiyaç duyduğu kaynakları sağlamalı ve tüm organizasyonda girişimci bir yaklaşım benimsenmelidir. 3. Rekabet Gücünü Artırmak İçin İş Birliği Yap: Hem şirket içinde hem de diğer şirketlerle iş birliği sağlamak birincil operasyonel strateji olmalıdır. Amaç yeni ürünleri pazara en kısa sürede sunabilmek olmalıdır. Bu doğrultuda diğer işletmelerle sanal organizasyonlar kurulabilir. 4. Müşterileri Güçlendir: Çevik bir işletmeninürünleri müşterininbir sorununa çözüm sağlayan ve onlara değer ifade eden ürünler olmalıdır. Buna göre fiyatlandırma maliyetlere göre değil, müşteriye sağlanandeğere göre yapılmalıdır. 6
7
8
9
10
11
12
13
Ürün Tasarımı 1. Özelleştirilebilirlik: Niş pazarlar ve bireysel müşteriler için ürünler özelleştirilebilecek şekilde tasarlanmalıdır. 2. Yükseltilebilirlik: Baz modeli satın alan müşteriler, sonrasında yeni parçalar ekleyerek ürünü bir üst modele yükseltebilmelidir. 3. Yeniden yapılandırılabilirlik: Dizaynda küçük değişiklikler yapılarak ürün farklı özellikteki yeni bir ürün haline getirilebilmelidir. 4. Modüler dizayn: Ürün birçok alt modülden oluşacak şekilde tasarlanmalıdır. Bu şekilde bir modülün tekrar tasarlanması gerektiğinde tüm ürün yeniden tasarlanmayacaktır. 5. Sık model değişiklikleri: Rekabet gücünü koruyabilmek için ürün pazarda güçlü konumda olsa bile sık sık yeni modelleri piyasaya sunulmalıdır. 6. Bilgi ve hizmet platformları: Ürünün türüne bağlı olarak ürünle ilgili kullanım bilgilerine ulaşabilmeyi sağlayan platformlar kurulmalıdır.(ürün kitapçığı veya bir çağrı merkezi gibi) Pazarlama 1. Agresif ve proaktif ürün pazarlama: İşletmenin pazarlama ve satış bölümleri, pazarda yenilikleri ilk getiren firma olacak şekilde çalışmalıdır. 2. Başarılı ürünleri yok etme: Mevcut ürünler başarılı bile olsa, yeni modelleri tanıtarak eskilerin yerine geçmesi sağlanmalıdır. 3. Sık yeni ürün sunumu: Yeni ürün sunumları sık aralıklarla gerçekleştirilmektedir. 4. Ürün yaşam eğrisi boyunca destek: Ürünün piyasaya sunumundan piyasadan çekilmesine kadar her süreçte müşteriye destek sağlanmalıdır. 5. Müşteri değerine göre fiyatlama: Fiyatlama maliyete göre değil, müşteride oluşturduğu değere 14
göre yapılmalıdır. 6. Etkin niş pazar rekabeti: Bir ürünün farklı müşteri beklentilerini karşılayacak şekilde niş pazarlara uygun modellerinin de geliştirilmesi gerekmektedir. Üretim Operasyonları 1. Etkin maliyet, düşük hacimli üretim: Esnek üretim sistemleri ve düşük hazırlık zamanları ile hem maliyet kontrolü hem de düşük hacimli üretim yapılabilir. 2. Talebe üretim: Talep geldiğinde üretim yapmak stokları düşürür ve satamama ihtimalini ortadan kaldırır. 3. Kitlesel özelleştirme: Çevik bir işletme, tek bir müşteri için çok adetli özel üretim yapılabilmelidir. 4. Tekrar yapılandırılabilir ve kullanılabilir parçalar, prosesler, araçlar ve kaynaklar: Farklı işleri yapabilecek şekilde nümerik kontrollü cihazlar, robotlar, vb. kullanarak işler yeniden programlanabilir. 5. Müşterileri üretim sürecine yakınlaştırma: Müşterilerin istedikleri özelliklere göre ürünleri tasarlayabilecekleri sistemler kurulabilir. 6. İş süreçlerini üretime entegre etme: İşletmenin satış, pazarlama, muhasebe ve diğer süreçleri üretimle entegre şekilde çalışmalıdır. 7. Üretimi tedarikten müşteriye bir sistem olarak kabul etme: Tedarikçilerden müşteriye ulaşan tüm süreçleri ve şirketleri bir bütün olarak kabul ederek tüm sistemin çevikliği için çalışılmalıdır. 14
15
16