İLETİŞİM VE TOPLUM İ S T A N B U L T İ C A R E T Ü N İ V E R S İ T E S İ 2 0 1 4-2 0 1 5 B A H A R D Ö N E M İ M E D E N İ Y E T V E T O P L U M R E K T Ö R L Ü K D E R S İ 20-2 1 N İ S A N 2 0 1 5 D O Ç. D R. Z E L İ H A H E P K O N D E R S S U N U M U
İletişim nedir? İletişim insanın varlık sürdürme biçiminin bir ürünüdür. İnsanın varlık sürdürme biçimindeki gelişmelere göre değişimlere uğrayan insana özgü bir olgudur.
İletişim gündelik yaşamımızda bize nesneleri, insanları tanımlar, işbölümü içinde değişik toplumsal roller üstlenmiş insanlara bu rolleri yerine getirirken, bu rol dağılımından oluşan toplumun o tarih dönemindeki hayat tarzını öğretir, olumlatır, yeniden üretimi için gereken değerlendirme biçimlerini aşılar. Toplumsal sistemin sürmesini, kendini yeniden üretmesini sağlar.
İletişim sadece sözsel bir süreç değildir. İnsan ile insanın karşılaştığı, ilişki kurduğu her yerde, her durumda, her mekanda ayrı bir dil biçimi içinde kodlanmış iletişim süreci yaşanır.
İletişim sözcüğü, Latince kökenli communis sözcüğünün karşılığıdır. Birbirlerine ortamlarındaki nesneler, olaylar, olgularla ilgili değişimleri haber veren, bunlara ilişkin bilgilerini birbirine aktaran, aynı olgular, nesneler, sorunlar karşısında benzer yaşam deneylerinden kaynaklanan, benzer duygular taşıyan bunları birbirine ifade eden insanların oluşturduğu topluluk ya da toplum yaşamı içinde gerçekleştirilen tutum, yargı, düşünce, duygu bildirişimlerine iletişim diyoruz.
İletişim, en basit düzeyde dört öğeye dayanır. İletişimi gönderen (kaynak), iletiyi alıp açımlayan (alıcı) ve bu ikisi arasında iletinin gönderilmesinde kullanılacak bir sembolik içerik (ileti) ve iletiye aracılık eden kanal.
Medyanın işlevleri Bilgilenme ve eğlence medya kullanımının temel nedenleridir. Gündelik hayatın rutin işleyişi içinde yorulan, sıkılan insanların ciddi haberlerden çok, eğlendirici haber ya da programlarla vakit geçirmeyi tercih etmelerine realiteden kaçış eğilimi diyoruz.
Bu eğilimin iki boyutu vardır; içinden kaçma isteği duyacak kadar sıkıcı bir realiteyle karşı karşıya olduğumuzu fark etmemiz ve bunu değiştirme konusunda kendimizi şanslı bulmamamız.
Teknoloji. 16. yüzyılın ortalarında İtalyan kent devletlerindeki tüccarlar için Suriye limanlarından ya da orta Avrupa daki müşterilerinden haber alabilmek çok pahalı bir işti. Kısa bir mektubun maliyeti kendi ağırlığındaki altından kat kat pahalıydı.
Kıbrıs tan İtalya ya en önemli haberler kırk günde, İspanya ya 50 günde, İstanbul a 16 günde gelebiliyordu.
Değiştirilebilir metal harfler kullanan matbaanın icadı 1450 yılında gerçekleşmiştir. Matbaa, barut ve pusula üçlüsü çığır açan bir dönüşüme neden olmuştur. 17. yüzılda gazetenin ortaya çıkışı yeni bir kamusal alanı da ortaya çıkarmıştır. 1840 larda telgrafın gelişiyle sözcükler kablolar aracılığıyla iletilen elektriksel vuruşlara dönüştürülebildi ve iletişim ulaşım tarzlarından ayrılabildi.
Telgraf gazeteciliği ve gazetecilik uygulamalarını da dönüştürmüştür. 19. yüzyılın sonlarında ortaya çıkan telefon bir süre sonra telgrafın rakibi haline gelmiştir. 1839 yılında başlayan fotoğrafçılık dünyaya bakışımızı ve gazetecilik pratiklerini değiştirecek 1890 lar ilk hareketli görüntünün ortaya çıktığı yıllar olacak. Kinetoskop ta izlenen hareketli görüntü 15 sn civarında sürüyordu.
1920 lerde radyo yayınları doğacaktır. 1930 lar televizyonun hayatımıza girdiği yıllar olacak. İlk BBC yayını 1936
Teknik medyanın özellikleri Teknik medya sembolik biçimi sabitleştirir. Yani sembolik enformasyonu depolayabilir Teknik medya çoğaltma imkanı sağlar. Bu teknik medyanın ticari temelini oluşturur. Teknik medya zaman-mekan ayrışmasına olanak verir. Bireyler zamansal ve mekansal mesafeler boyunca iletişime geçebilir
Kitle İletişimi Kitle iletişiminin üretimi ve dağıtımı belirli teknik araçları gerektirir. Sembolik formlar metalaşmıştır Kitle iletişimi tek yönlüdür, üretim ve alımlama arasında bir kopukluk vardır. Aynı anda çok geniş, heterojen kitlelere ulaşabilir Kitle iletişimi kamusaldır