Bülten 3 Ekim 03 PİYASALAR Döviz Piyasası Cumhuriyet Bayramı tatili sonrası USD/TL kuru güne Dolar ın diğer para birimleri karşısında değer kazanması ve Hindistan'daki faiz artışına paralel,99'un üzerinde başladı. Öğleden sonra kur, ABD den gelen verilere bağlı olarak yönünü bir miktar aşağı çevirdi. FOMC açıklamalarının hemen öncesinde,98 seviyesine kadar düşen kur sonrasında,998 seviyelerine kadar yükseldi ve yeni güne,99 seviyesinin üzerinde başladı. Bugün yurtiçinde enflasyon raporu ve Başçı nın açıklamaları izlenecek. 3 Ara 9 Eki 3 30 Eki 3 ABD den gelen verilerle gün içinde dalgalı seyir izleyen EUR/USD paritesi, FED'in ekim para politikası kurulu toplantısının ardından yapılacak açıklamalar öncesinde değer kaybetti.,38 seviyesinin üzerinde tutunamayan parite yeni güne,3706 seviyelerinden başladı. Euro Bölgesi ndeki işsizlik oranı ile FOMC açıklamalarının yankıları bugün parite tarafında izlenecek önemli veriler arasındadır. Faiz Piyasası Göre $/TL,788,999,998 0,%,0% /TL,359,7383,70 0,% 6,5% Sepet*,067,3650,367 0,%,5% /$,30,375,3736-0,%,0% $/Yen 86,67 98,9 98,5 0,3% 3,7% $ Endeks 79,77 79,6 79,78 0,% 0,0% Kaynak: Reuters, Bloomberg * (0,5$+0,5 ) 7 Ekim 05 tarihli gösterge tahvilin bileşik faizi gün içinde %7,7 seviyelerini görürken günü %7,6 seviyesinden sonlandırdı. Faiz tarafında enflasyon raporu günün en önemli maddesiyken, TCMB nin yıl sonu enflasyon tahminini mevcut %6, seviyesinden Orta Vadeli Program'da yer alan %6,8'e yükseltmesi bekleniyor. TCMB nin yaptığı toplam fonlama miktarı 39,8 milyar TL düzeyine yükselirken, bu rakamın milyar TL lik kısmı %,50 den haftalık,,8 milyar TL lik kısmı %6,75 ten piyasa yapıcılığı imkanından ve milyar TL lik kısmı da %7,06 dan aylık fonlamadan oluştu. TCMB tarafından yapılan toplam fonlamanın maliyeti, %6, düzeyine yükseldi.,,,8,6,,,367,998,3736 Oca May Eyl Oca May Eyl Oca 3 May 3 Eyl 3 Kaynak: Bloomberg $/TL /$ Sepet Gösterge Tahvil* 6,6 7,57 7,6 0,07,8 USD Libor( 3 aylık) 0,3 0, 0, 0,00-0,07 EUR Libor( 3 aylık) 0,3 0,8 0,8-0,0 0,05 O/N İMKB Repo 5,5 6,0 6,36 0,35, Eurobond 030*,06 5,86 5,85-0,0,79 Kaynak: Reuters, BIST, Bloomberg 3 Ara 9 Eki 3 30 Eki 3 Göre * bileşik faiz TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru 0 8 6 6, Ağırlıklı Fonlama Faizi Gecelik Borç Alma-Verme Faizi Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar 3 Haz 3 Eyl 3 Kaynak: TCMB Türkiye'nin borçlarını iflasa karşı sigortalamanın maliyeti (CDS) çarşamba gününü 83 seviyesinden sonlandırdı. 030 vadeli USD cinsi gösterge Eurobond faizi ise %5,85 seviyesine geriledi.
Bülten 3 Ekim 03 Emtia Piyasası Brent petrolün varil fiyatı, gün içinde dalgalı bir seyir izledi. FOMC sonrası USD 0 seviyelerinin üzerine çıkan petrol yeni güne USD 09,5 seviyelerinde başladı. Libya'dan petrol sevkiyatındaki aksamaların sağladığı desteğin de etkisiyle Brent petrolü ekim ayını da yükselişle tamamlamaya hazırlanıyor. Altın, ABD'den gelen enflasyon verilerinin son 5 ayın en düşük hızında yükselişe işaret etmesinin ardından FED politika yapıcılarının varlık alımlarını azaltmayı erteleyeceğini göstermesiyle yukarı yönlü hareket etse de akşam saatlerinde gerileyerek günü yatay sonlandırdı. Ekonomik büyüme konusunda daha az iyimser olduğu gözlenen Fed'in açıklamalarının etkisi bugün de izlenecek. Altın($/Ons).67.35.35 0,0% -9,7% Petrol(Brent), 09,0 09,9 0,8% -,% Gümüş($/Ons) 30,3,5,8,0% -,9% Kaynak: Reuters, Bloomberg Borsalar 3 Ara 9 Eki 3 30 Eki 3 Göre BIST-00 endeksi, güçlü üçüncü çeyrek bilançolarının etkisiyle 5 yılın yeni zirvesini gören Avrupa borsalarına paralel olarak 80.000'in üzerindeki teknik direnç seviyesine yaklaştıktan sonra ikinci seanstaki kâr realizasyonuna paralel olarak %0,8 geriledi ve 78.99 puandan kapandı. Asya borsaları, FED in dünkü açıklamalarının beklenenden daha az destekleyici nitelikte bulunmasıyla bugüne aşağı yönlü başladı. BOJ un ekonomiye sağlanan yoğun destek programına bağlı kalınacağını açıklaması ise piyasaya destek sağladı. 000 900 800 700 600 500 00 300 00 00 Kaynak: Bloomberg Altın ($/Ons) Brent Petrol ($/Varil, sağ eksen).35 09,9 Oca May Eyl Oca May Eyl Oca 3 May 3 Eyl 3 30 5 0 5 0 05 00 95 90 85 BIST-00 78.08 79.565 78.99-0,8% 0,9% BIST-30 97.78 97.333 96.6-0,9% -,3% Sanayi 6.637 70.98 70.798-0,% 9,5% Hizmetler 9.97 56.3 55.378 -,5% 0,9% Mali 3.67 09.6 08.560-0,8% -,5% Bankalar Endeksi 63.08 5.06 50.00-0,7% -8,0% Dow Jones 3.0 5.680 5.69-0,% 9,% S&P 500.6.77.763-0,5% 3,7% DAX 7.6 9.0 9.00-0,% 8,% Nikkei 5 0.33.36.50,% 0,5% Bovespa 60.95 5.539 5.73-0,7% -,% Kaynak: Reuters, Bloomberg 3 Ara 9 Eki 3 30 Eki 3 Göre 5000 500 İşlem Hacmi (milyon TL) 000 BIST 00 Endeks (sağ eksen) 3500 3000 500 000 500 78.99 000 500 0 Ara. Mar. Haz. Eyl. Ara. Mar.3 Haz.3 Eyl.3 Kaynak: Reuters 98000 93000 88000 83000 78000 73000 68000 63000 58000 53000 8000
Oca.0 Nis.0 Tem.0 Eki.0 Oca. Nis. Tem. Eki. Oca. Nis. Tem. Eki. Oca.3 Nis.3 Tem.3 Eki.3 Bülten 3 Ekim 03 PİYASALARDAKİ GELİŞMELER Hazine Müsteşarlığı Avrupa Yatırım Bankası'ndan EUR 00 milyon tutarındaki kredi sağladı. Tüketici güven endeksi ekim ayında bir önceki aya göre %,8 artarak 75,5 değerine yükseldi. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, küresel kriz sonrası süreçte dünyadaki ekonomik güç dengelerinin hızla değiştiğini, ekonomik güç dengelerindeki bu değişimin siyasi güç dengelerini de er ya da geç etkileyeceğini söyledi. Almanya'da mevsimsel etkilerden arındırılmış işsizlik oranı ekimde %6,9'da kaldı ve beklentiler seviyesinde açıklandı. İspanya ekonomisi 9 çeyrektir yaşadığı resesyondan yılın üçüncü çeyreğinde çıkmış oldu. İtalyan ekonomisi eylülde sonlanan çeyrekte daralarak, rekor düzeydeki resesyonun devam ettiğine işaret etti. Euro Bölgesi'nde ekonomik güven ekim ayında beklenenden daha fazla yükselerek bölge ekonomisindeki toparlanmanın ivme kazanıyor olabileceğinin sinyallerini verdi. ABD'de açıklanan ADP Ulusal İstihdam Raporu'na göre, özel sektörde istihdam artışı ekimde 30.000 ile beklentilerin (50.000) altında gerçekleşti. ABD'de tüketici fiyatları endeksi eylülde %0, ile beklentiler seviyesinde artarken, enerji ile gıda fiyatlarındaki değişimleri içermeyen çekirdek endeks %0, ile beklentilerin altında arttı. Almanya ekim ayı enflasyonu yıllık bazda %, ile beklentilerin (%,) altında açıklandı. Japonya Başbakanı Abe'nin deflasyondan çıkış kampanyasını sürdürmesiyle, Japonya Merkez Bankası da para politikasında değişikliğe gitmedi. ABD Merkez Bankası FED, ekonominin büyümeye devam edeceğine dair daha fazla kanıt görülmesi gerektiğini söyleyerek, aylık USD 85 milyar tutarındaki tahvil alım programında devam etme kararı aldı. Çin'in en büyük bankalarındaki kötü krediler 00'dan bu yana en büyük artışını kaydetti. Yeni Zelanda Merkez Bankası faiz oranlarında bir değişiklik yapmayarak %,5 seviyesinde bıraktı. ABD'de bütçe açığı eylül ayında USD 75, milyar ile 008'den bu yana en düşük seviyeye geriledi. Tüketici güven endeksi ekim ayında bir önceki aya göre %,8 artarak 75,5 değerine yükseldi. Merkez Bankası ve TÜİK işbirliği ile hazırlanan endeks eylül ayında 7, değerini almıştı. Endeksin 00'den büyük olması tüketici güveninde iyimser durum, 00'den küçük olması ise tüketici güveninde kötümser durum olduğunu gösteriyor. Endeksin alt kalemlerinden gelecek aylık dönemde tasarruf etme ihtimali endeksi bir önceki aya göre %0,9 arttı. Temmuzda geçen yılın mart ayından bu yana en yüksek olan 78,5 değerine yükselen endeks, eylülde ise bu yılın en düşük seviyesine gerilemişti. 0 0 00 90 80 70 60 50 0 Reel Kesim Güven Endeksi 5% Tüketici Güven Endeksi Yıllık i (%) Tüketici Güven Endeksi (Sağ Eksen) 07,5 85 80 0% 5% 75 0% 75,5 70 5% 0% 65-5% 60-0% 55 Kaynak: TCMB, TÜİK -5% 50 Oca.0May.0 Eyl.0 Oca.May. Eyl. Oca.May. Eyl. Oca.3May.3 Eyl.3 Kaynak: TCMB 3
Oca.07 Nis.07 Tem.07 Eki.07 Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.0 Nis.0 Tem.0 Eki.0 Oca. Nis. Tem. Eki. Oca. Nis. Tem. Eki. Oca.3 Nis.3 Tem.3 Bülten 3 Ekim 03 Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, küresel kriz sonrası süreçte dünyadaki ekonomik güç dengelerinin hızla değiştiğini, ekonomik güç dengelerindeki bu değişimin siyasi güç dengelerini de er ya da geç etkileyeceğini söyledi. 5. İzmir İktisat Kongresi'nin açılışında konuşan Babacan, İzmir İktisat Kongresi'nin Cumhuriyet ile yaşıt bir organizasyon olarak yakın tarih için çok önemli olduğunu, Türkiye'nin 03 hedeflerine ulaşma yolunda yürüdüğü bu dönemde bu kongrenin hem küresel ekonomi hem de Türkiye ekonomisinin pek çok konusunun tartışılacağı bir platform olacağını söyledi. Büyümenin sürdürülebilir biçimde olmasının önemine de dikkati çeken Babacan, ekonomi büyürken kamu mali yapısının bozulmaması, enflasyonun düşük kalması, finans sektörünün yapısının sağlam kalması, şirketlerin mali bünyesinin güçlü olması, hane halkı borçluluğun makul düzeyde seyretmesinin gerektiğini, aksi halde büyümenin pek çok olumsuz yan etkisinin risk olarak gelebileceğini söyledi. Büyürken işsizlik ve yoksulluğun azalmasının, çevre ve iklim değişikliği hassasiyetinin ön plana alınmasının gerekliliğine de işaret eden Ali Babacan, 5. İzmir İktisat Kongresi'nde tüm bu hassasiyetlerin yanı sıra reform alanları ve Türkiye'nin finans merkezi olma hedefinin de tartışılacağını sözlerine ekledi. Ayrıca kongrede Dünya Bankası Başkanı Jim Yong Kim, dünya ekonomik sistemindeki değişim ile beraber Türkiye'nin de değişip dönüştüğünü, iddialı 03 hedefleri yolunda ilerlediğini ancak gelişmekte olan ülkelerin ekonomilerindeki kırılganlıkların halen devam ettiğini söyledi. Kalkınma Bakanlığı'nın düzenlediği ilki 93 yılında yapılan 5. İzmir İktisat Kongre'sinde bir konuşma yapan Kim, "Türkiye iddialı 03 hedefleri yolunda ilerliyor, makroekonomik yönetimde ve yapısal reformlarda gelişme kaydediyor. Dünya Bankası olarak biz de bu iddialı hedeflere katkı sağlamak için elimizden geleni yapıyoruz" dedi. İspanya ekonomisi 9 çeyrektir yaşadığı resesyondan yılın üçüncü çeyreğinde çıkmış oldu. Euro Bölgesi nde çevre ülkelerde de büyüme kaydedilmeye başlandı. İspanyol ekonomisi yıllık resesyon ardından yılın üçüncü çeyreğinde büyüme kaydetti. Ülkede üçüncü çeyrekte %0, lik büyüme açıklandı. 9 çeyrektir resesyonda olan ekonomi geçtiğimiz çeyrekte %0, lik daralma kaydetmişti. İtalyan ekonomisi eylülde sonlanan çeyrekte daralarak, rekor düzeydeki resesyonun devam ettiğine işaret etti. İtalya'da ekonomi %0,3 daraldı. Euro Bölgesi'nde ekonomik güven ekim ayında beklenenden daha fazla yükselerek bölge ekonomisindeki toparlanmanın ivme kazanıyor olabileceği sinyallerini verdi. Yönetici ve tüketici güven endeksi üst üste 6. ayda da yükselirken, 96,9'dan 97,8'e çıktı. ABD'de tüketici fiyatları endeksi eylülde %0, ile beklentiler seviyesinde artarken, enerji ile gıda fiyatlarındaki değişimleri içermeyen çekirdek endeks %0, ile beklentilerin altında arttı. Enflasyonun yıllık değişimi %, seviyesine geriledi. 6 ABD TÜFE (Yıllık, %) 5 3,7 0, - ABD Tüfe (%, Yıllık ) - Enerji ve Gıda Fiyatları Hariç (Yıllık, %) -3 Japonya Başbakanı Abe'nin deflasyondan çıkış kampanyasını sürdürmesiyle, Japonya Merkez Bankası da para politikasında değişikliğe gitmedi. BOJ Yönetim Kurulu, para tabanını yıllık YEN 60 ila 70 trilyon genişletme vaadini korudu. Yen deki zayıflık ve yüksek enerji fiyatları, deflasyonla mücadeleye yardımcı olurken, geçtiğimiz ay fiyatların %0,7 artış kaydetmesi, TÜFE'nin halen BOJ'un % hedefinin altında kaldığını gösterdi.
Bülten 3 Ekim 03 ABD Merkez Bankası FED, ekonominin büyümeye devam edeceğine dair daha fazla kanıt görülmesi gerektiğini söyleyerek, aylık USD 85 milyar tutarındaki tahvil alım programında devam etme kararı aldı. günlük FED Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısı sonrasında yapılan açıklamada, "Konut sektöründeki toparlanma geçtiğimiz aylarda bir şekilde yavaşladı" ifadeleri kullanırken, mali politikanın ekonomik büyümeyi kısıtladığı ifade edildi. FED Başkanı Bernanke, dört yıllık ekonomik genişlemeyi yüksek borçlanma maliyetleri ve bu ay yaşanan ABD hükümetinin kısmi kapanmasından korumaya çalışarak, başkanlığının son aylarında benzeri görülmemiş genişlemeci politikaları destekliyor. FED, 6 gün süren, 800.000 kadar federal çalışanın bu süreçte izne çıkmasına ve ekonomik verilerin açıklanmasının ertelenmesine neden olan kapanmanın ekonomi içerisinde hesaplanması gerektiğini belirtti. Komitenin raporunda, "Geçtiğimiz yıl boyunca federal mali tasarrufların boyutu göz önünde tutulacak olursa, komite, tahvil alım programının başlamasından bu yana gerçekleşen ekonomik aktivite ve iş gücü piyasası durumundaki ilerlemenin, daha geniş ekonomideki büyüyen temel güçlenme ile birlikte, tutarlı olduğu görüşünde" denildi. FED alımların hızının azaltılması öncesinde ilerlemenin istikrarlı olacağına dair daha fazla kanıt görmeyi bekleyeceğini de yineledi. FED'in aylık tahvil alımları, USD 0 milyar mortgage destekli tahvil ve USD 5 milyar hazine tahvili şeklinde ayrılmaya da devam edecek. Merkez Bankası ayrıca, işsizlik %6,5'in üzerinde seyrettiği sürece ve enflasyon görünümü %,5'in üzerine çıkmadıkça hedef faiz oranını sıfıra yakın seviyelerde tutacağı görüşünü de korudu. FED'in raporunda, "Enflasyon komitenin uzun vadeli hedefinin altında seyretmeye devam ediyor fakat uzun vadede enflasyon beklentisi sabit kaldı" denildi. VERİ GÜNDEMİ Yurtiçinde veri gündeminin yoğun olduğu günde TCMB yılın son enflasyon raporunu açıklayacak ve bunun akabinde Erdem Başçı nın yapacağı sunumun piyasalara etkisi izlenecek. Makro veri tarafında eylül ayı dış ticaret dengesi ile ödemeler dengesinin hizmet kısmına da ışık tutacak olan turizm gelirleri açıklanacak. Son olarak Hazine nin borçlanma stratejisi ve PPK toplantı özeti de yayınlanacak. Euro Bölgesi enflasyon, işsizlik oranı ile ABD kişisel gelirler, işsizlik maaş başvuruları ve Chicago PMI açıklanacak veriler arasında bulunmaktadır. UYARI: Bu bülten T.C. Ziraat Bankası A.Ş. tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz. 5