TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 154 kv GELENDOST-EĞİRDİR ENERJİ İLETİM HATTI VE GELENDOST TM Isparta İli, Gelendost ve Eğirdir ilçeleri ÇED Raporu Nihai ÇED Raporu ANKARA 2012
Başlık Sayfası Proje Sahibinin Adı Adresi Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü Nasuh Akar Mah. Türkocağı Cad. No: 2 06520 Çankaya / ANKARA Telefon Numaraları 0 (312) 203 86 11 Faks Numaraları 0 (312) 203 87 17 Projenin Adı Projesi Projenin Bedeli 5.000.000 Proje İçin Seçilen Yerin (Hat Güzergahının ve Alternatif Güzergahların) Açık Adresi (Adı, Mevkisi, Birden Fazla İl veya İlçede Yer Alıyorsa Bunların Tanımlayan Yörenin Adı) Proje İçin Seçilen Yerin Koordinatları, Zone (1) Nokta Isparta İli, Gelendost ve Eğirdir ilçeleri Koordinatlar UTM ED 50 (6 Derecelik) Coğrafi (WGS 84) Sağa (Y) Yukarı (X) Enlem Boylam Enerji İletim Hattı ND.1 315210.204 4191147.783 37.8474783 30.8993473 S.1 315563.153 4191586.880 37.8515047 30.9032442 S.2 316539.228 4193639.991 37.8701942 30.9138104 S.3 317028.981 4196794.763 37.8987079 30.9185751 S.4 318027.639 4198333.912 37.9127715 30.9295379 S.5 319621.373 4199547.066 37.9240160 30.9473532 S.6 322176.012 4203612.535 37.9611382 30.9753969 S.7 322903.880 4206231.250 37.9848680 30.9830320 S.8 323016.905 4208952.879 38.0094044 30.9836470 S.9 322759.223 4211040.196 38.0281550 30.9801973 S.10 322063.544 4212152.186 38.0380344 30.9719994 S.11 321386.450 4212493.199 38.0409726 30.9642032 S.12 320763.455 4213415.585 38.0491574 30.9568770 S.13 320863.060 4215530.449 38.0682257 30.9574819 S.14 321684.696 4217346.959 38.0847495 30.9663897 S.15 323232.951 4219624.344 38.1055662 30.9834696 S.16 324229.032 4221240.625 38.1203187 30.9944258 Trafo Merkezi T1 324384.170 4221388.770 38.1216832 30.9961581 T2 324259.130 4221303.350 38.1208895 30.9947535 T3 324266.450 4221298.150 38.1208441 30.9948383 T4 324285.260 4221281.120 38.1206944 30.9950569 T5 324288.940 4221269.760 38.1205928 30.9951017 T6 324297.590 4221196.420 38.1199339 30.9952184 T7 324446.200 4221297.950 38.1208773 30.9968877 Datum: ED-50 Tür: UTM D.O.M.: 33 Zone: 36 Ölçek Fak: 6 Projenin ÇED Yönetmeliği ndeki Kapsamındaki Yeri (Sektörü, Alt Sektörü) Raporu Hazırlayan Kuruluşun Adı Adresi Ek I-Madde 32-154 kv (kilovolt) ve Üzeri Gerilimde 15 km den Uzun Enerji İletim Tesisleri (İletim Hattı, Trafo Merkezi, Şalt Sahaları) ELTEM-TEK Elektrik Tesisleri Mühendislik Hizmetleri, Telekomünikasyon, Maden, Danışmanlık, İnşaat ve Tic. A.Ş. Ceyhun Atıf Kansu Cad. 1370. Sokak No:24/9 Balgat ANKARA Telefon Numaraları 0 312 285 13 83 Faks Numaraları 0 312 287 08 25 Raporu Hazırlayan Kuruluşun Yeterlik Belgesi No su, Tarihi 17 ÇED Raporu Sunum Tarihi 27.09.2012 ii
Yeterlik Belgesi Tebliği Kapsamında Çalıştırılması Taahhüt Edilen Personel Tablosu Projenin Adı Proje Sahibi Projenin Mevkii Projesi Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü Isparta İli, Gelendost ve Eğirdir ilçeleri Yeterlik Belge No 17 Tebliğin İlgili Maddesi Kapsamında Çalıştırılacak Personel Adı Soyadı Mesleği Sorumlu Olduğu Bölüm, Sayfa, Bölüm, Ekler vb. İmzası Çevre Mühendisi (Madde 5/1-a) Tuncay VESEK Çevre Mühendisi Raporun Çevre Mühendisliği İle İlgili Kısımları Mühendislik veya Mimarlık Fakülteleri veya Fakülte veya Akademi veya Dört Yıllık Yüksek Okul veya Fen veya Edebiyat Fakülteleri Mezunu Personel (Madde 5/1-b) D. Gülsüm ŞAHİN Harita Mühendisi Emrullah ÖZKAN İnşaat Mühendisi Raporun Harita Mühendisliği İle İlgili Kısımları Raporun İnşaat Mühendisliği İle İlgili Kısımları Kapsam Belirleme ve İnceleme Değerlendirme Komisyonunca veya PTD İnceleme Değerlendirme Sürecinde Belirlenmiş Meslek Grubundaki Personel Gürhan ZORBA Ziraat Mühendisi Raporun Ziraat Mühendisliği İle İlgili Kısımları - - - - - Çağrı ÇAMURTAŞ Çevre Mühendisi Tüm Rapor Rapor Koordinatörü (Madde 5/1-c) Veysel SELİMOĞLU Çevre Mühendisi Tüm Rapor Gökhan KILIÇ Çevre Mühendisi Raporun Çevre Mühendisliği İle İlgili Kısımları (Madde 5/1-ç) Kapsamındaki Personel Meryem GÜNEŞ Biyolog Raporun Flora-Fauna İle İlgili Kısımları Emre KILCI Harita Mühendisi Raporun Harita Mühendisliği İle İlgili Kısımları iii
İçindekiler Başlık Sayfası...ii İçindekiler...iv Tablolar Dizini...xii Şekiller Dizini...xiv Ekler Dizini...xvi Tanımlar ve Kısaltmalar... xvii Bölüm I Projenin Tanımı ve Amacı (Proje Konusu Faaliyetin Tanımı, Ömrü, Hizmet Amaçları, Pazar veya Hizmet Alanları ve Bu Alan İçerisinde Ekonomik ve Sosyal Yönden Ülke, Bölge ve/veya İl Ölçeğinde Önem ve Gereklilikleri)...1 I.1. Proje Konusu Faaliyetin Tanımı ve Hizmet Amaçları...1 I.2. Proje Konusu Faaliyetin Ömrü...1 I.3. Faaliyetin Pazar veya Hizmet Alanları ve Bu Alan İçerisinde Ekonomik ve Sosyal Yönden Ülke, Bölge ve/veya İl Ölçeğinde Önem ve Gereklilikleri...1 Bölüm II. Proje İçin Seçilen Yerin Konumu...3 II.1. II.2. II.3. Hat Güzergahı ve Trafo Merkezinin Arazi Kullanım Haritası Üzerinde Gösterimi Yerleşim Alanlarına Mesafesi, Mevcut Arazi Kullanım Haritası veya Kroki Üzerinde Gösterimi, Hat Güzergahı ve Yakın Çevresinde Bulunan Tarım, Sanayi ve Koruma Alanlarının, Sağlık Koruma Bandı nın Harita Üzerinde Gösterilmesi, Mesafelerin Belirtilmesi, Alanın/Yakın Çevresinin Panoramik Fotoğraflandırılması...6 II.1.1. Hat Güzergahı ve Trafo Merkezinin Arazi Kullanım Haritası Üzerinde Gösterimi...6 II.1.2. Hat Güzergahı ve Trafo Merkezinin Yerleşim Alanlarına Mesafeleri...6 II.1.3. Hat Güzergahı ve Yakın Çevresinde Bulunan Tarım, Sanayi ve Koruma Alanlarının, Sağlık Koruma Bandı nın Harita Üzerinde Gösterilmesi ve Mesafelerin Belirtilmesi...7 II.1.4. Panoramik Fotoğraflar...9 Hat Güzergahı ve Trafo Merkezi İçin Seçilen Yer ve Kullanılan Teknoloji Alternatifleri...9 II.2.1. Hat Güzergahı ve Trafo Merkezi İçin Seçilen Yer Alternatifleri...9 II.2.2. Teknoloji Alternatifleri...9 Proje Kapsamındaki Faaliyet Ünitelerinin Konumu (Bütün İdari ve Sosyal Ünitelerin, Teknik Alt Yapı Ünitelerinin ve Varsa Diğer Ünitelerin Proje Alanı İçindeki Konumlarının Vaziyet Planı Üzerinde Gösterimi)...10 II.3.1. Şantiye Tesisleri...10 II.3.2. Trafo Merkezleri...10 II.3.3. Direkler...10 Bölüm III. Projenin Ekonomik ve Sosyal Boyutları...11 III.1. Projenin Gerçekleşmesi İle İlgili Finans Kaynakları...11 III.2. Proje Bedeli...11 III.3. Projenin Gerçekleşmesi İle İlgili İş Akım Şeması veya Zamanlama Tablosu...11 iv
III.4. Projenin Fayda-Maliyet Analizi...12 III.5. III.6. Proje Kapsamında Olmayan Ancak Projenin Gerçekleşmesine Bağlı Olarak, Yatırımcı Firma veya Diğer Firmalar Tarafından Gerçekleştirilmesi Tasarlanan Diğer Ekonomik, Sosyal ve Altyapı Faaliyetleri...12 Kamulaştırma, (Kamulaştırılacak Alanların 1/25.000 lik Harita Üzerinde Gösterimi, Mevcut Kullanım ve Mülkiyet Durumu, İstimlak ve İzin İrtifak Hakkı ile İlgili Bilgi Verilmesi)...13 III.7. Projeye İlişkin İzin Prosedürü (ÇED Sürecinden Sonra Alınacak İzinler)...13 III.8. Proje İle İlgili Olarak Bu Aşamaya Kadar Gerçekleştirilmiş Olan İş ve İşlemlerin Kısaca Açıklanması, Zamanlama Tablosu...14 III.9. Diğer hususlar...14 Bölüm IV. IV.1. IV.2. Projeden Etkilenecek Alanın Belirlenmesi ve Bu Alan İçindeki Mevcut Çevresel Özelliklerin Açıklanması...15 Projeden Etkilenecek Alanın Belirlenmesi (Etki Alanının Nasıl ve Neye Göre Belirlendiği Açıklanacak ve Etki Alanı Harita Üzerinde Gösterilecek)...15 Fiziksel ve Biyolojik Çevrenin Özellikleri ve Doğal Kaynakların Kullanımı...15 IV.2.1. Hat Güzergahı ve Trafo Merkezinin Jeolojik Özellikleri (Tektonik Hareketler, Topografik Özellikler, Mineral Kaynaklar, Heyelan, Benzersiz Oluşumlar, Çığ, Sel, Kaya Düşmesi vb.1/25.000'lik Jeoloji Haritası ve Kesitler )...15 IV.2.1.1. Hat Güzergahı ve Trafo Merkezi Jeolojik Özellikleri...15 Stratigrafi...16 Beydağları (Karacahisar) Otoktonu...17 Bozburun Şistleri...18 Sarıçicek Şistleri...18 Beydağları (Karacahisar) Otoktonu...18 Sarıçicek Şistleri...19 Zabuk Formasyonu...19 Çaltepe Formasyonu...20 Seydişehir Formasyonu...20 Orbucak Formasyonu...20 Bahçeevleri Formasyonu...21 Kasımlar Formasyonu...21 Pınarbaşı Formasyonu...22 Kurucaova Formasyonu...22 Ballık Formasyonu...22 Menteşe Dolomiti...23 IV.2.1.2. Doğal Afet Durumu...23 IV.2.2. Hat Güzergahı ve Trafo Merkezindeki Yeraltı ve Termal Su Kaynaklarının Hidrojeolojik Özellikleri (Su Seviyeleri, Miktarları Emniyetli Çekim Değerleri, Kaynakların Debileri Halen Mevcut ve Planlanan Kullanımı)...24 IV.2.3. Yüzeysel Su Kaynaklarının Hidrolojik Mevcut ve Planlanan Kullanımı (İçme, Kullanma, Sulama Suyu, Elektrik Üretimi, Baraj, Göl, Gölet, Su Ürünleri İstihsali, Su Yolu Ulaşımı Tesisleri, Turizm, Spor ve Benzeri Amaçlı Su ve/veya Kıyı Kullanımları, Diğer Kullanımlar), (1/25.000 lik Topografik v
Haritada Gösterilmesi)...25 IV.2.4. Toprak Özellikleri ve Kullanım Durumu (Toprağın Arazi Kullanım Kabiliyeti Sınıflaması, Erozyon, Mera, Çayır, Toprağın Mevcut Kullanım Durumları vb.), (5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanununa Göre Gerekli İzinlerin Alınması)...30 Alüvyal Topraklar...30 Kestanerengi Topraklar...30 Kırmızı Renkli Toprakları...30 Hidromorfik Toprakları...31 Kolüvyal Topraklar...31 Kahverengi Orman Toprakları...31 Kireçsiz Kahverengi Orman Toprakları...31 IV.2.5. Tarım Alanları (Tarımsal Gelişim Proje Alanları, Özel Mahsul Plantasyon Alanları, Sulu ve Kuru Tarım Arazilerinin Büyüklüğü, Ürün Desenleri ve Bunların Yıllık Üretim Miktarları)...38 IV.2.5.1. Mera Vasfında Olan Yerler Mevcutsa 4342 Sayılı Mera Kanunu Hükümleri, Zeytinlik Olan Yerler İçin 3573 Sayılı Zeytinlerin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması ve Ek 4086 Sayılı Zeytincilik Kanunu Hükümleri İle 1380 Sayılı Su Ürünleri Kanunu Hükümlerine Göre İrdelenmesi...39 IV.2.5.2. Arazi Vasfı İle İlgili Bilgiler (Tapu Kayıtları), 1/25.000 Ölçekli ve 1/5.000 Ölçekli Alanların İşaretlenmiş Olduğu Onaylı (Koordinatlı) Harita ve Vaziyet Planı...40 IV.2.6. Orman Alanları (Orman Alanı Miktarı (m 2 ),Ağaç Türleri ve Miktarları, Kapladığı Alan Büyüklükleri ve Kapalılığı Bunların Mevcut ve Planlanan Koruma ve/veya Kullanım Amaçları, Proje Sahasının İşaretlendiği 1/25.000 Ölçekli Meşcere Haritası, Orman Bölge Müdürlüğü Görüşü İle ÇED İnceleme Değerlendirme Formu, Orman Alanından Geçen Bölümdeki Direk Sayısı, Orman Alanları İçin Kamulaştırmanın Söz Konusu Olmadığının Belirtilerek 6831 Sayılı Orman Kanununun 17/3. Maddesi Gereğince İzin Alınacağının Girilmesi v.b....40 IV.2.6.1. Proje Sahasının Bulunduğu Orman Alanı Miktarının (m 2 ) Belirtilmesi...40 IV.2.6.2. Projenin Orman Alanlarından Geçen Bölümünde Ne Kadar Ağaç Kesileceği, Kesilecek Bu Ağaçların Meşcere Tipi, Kapalılığı, vs. Özelliklerin Belirtilmesi....41 IV.2.6.3 Projenin Orman Alanlarından Geçen Bölümündeki Direk Sayısının Belirtilmesi...42 IV.2.6.4. IV.2.6.5. IV.2.6.6. IV.2.6.7. Proje Sahasının İşaretlendiği 1/25.000 Ölçekli Meşcere Haritası...42 Orman Yangınlarına Karşı Önlem Alınacak mı, Alınacaksa Ne Tür Önlemler Alınacak Belirtilmesi...42 Projenin Orman Alanlarına Muhtemel Olumsuz Etkilerinin İrdelenmesi ve Etki Azaltıcı Tedbirlerin Belirtilmesi...43 Orman Alanları İçin Kamulaştırmanın Söz vi
Konusu Olmadığının Belirtilerek Orman Alanları İçin 6831 Sayılı Orman Kanunumun 17/3. Maddesi Gereğince İzin Alınacağının Belirtilmesi...43 IV.2.6.8. Orman Bölge Müdürlüğünün Görüşü ile Birlikte ÇED İnceleme Değerlendirme Formunun da Girilmesi...43 IV.2.7. Koruma Alanları (Milli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak Alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiatı Koruma Alanları, Yaban Hayatı Korunma Alanları, Biyogenetik Rezerv Alanları, Biyosfer Rezervleri, Doğal Sit ve Anıtlar, Arkeolojik, Tarihi, Kültürel Sitler, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, Turizm Alan ve Merkezleri, Mera Kanunu Kapsamındaki Alanlar, Proje Alanı ve Yakın Çevresinde Varsa Korunan Alanların1/100.000 Ölçekli Harita Üzerinde Gösterilmesi...44 IV.2.7.1. Milli Parklar...44 IV.2.7.2. Tabiat Parkları...45 IV.2.7.3. Sulak Alanlar...46 IV.2.7.4. Tabiat Anıtları...47 IV.2.7.5. Tabiatı Koruma Alanları...47 IV.2.7.6. Yaban Hayatı Koruma Alanları...48 IV.2.7.7. Biyogenetik Rezerv Alanları...49 IV.2.7.8. Biyosfer Rezervleri...50 IV.2.7.9. Doğal Sit ve Anıtlar, Arkeolojik, Tarihi ve IV.2.7.10. Kültürel Sitler...50 Özel Çevre Koruma Bölgeleri ve Özel Koruma Alanları...50 IV.2.7.11. Mera Kanunu Kapsamındaki Alanlar...51 IV.2.8. Flora ve Fauna (Türler, Endemik Özellikle Lokal Endemik Bitki Türleri, Doğal Olarak Yaşayan Hayvan Türleri, Ulusal ve Uluslararası Mevzuatla Koruma Altına Alınan Türler; Nadir ve Nesli Tehlikeye Düşmüş Türler ve Bunların Yaşama Ortamları, Av Hayvanlarının Adları, Popülasyonları ve Bu Türler İçin Alınan 2011-2012 Merkez Av Komisyonu Kararları) Proje Alanı Üzerindeki Vejetasyon Tiplerinin ve Örnekleme Alanlarının Bir Harita Üzerinde Gösterilmesi, Projede Faaliyetten Etkilenecek Canlılar İçin Alınması Gereken Koruma Tedbirleri (İnşaat ve İşletme Aşamalarında).(Flora ve Fauna Arazi Çalışmasının Hangi Tarihlerde ve Kim Tarafından Yapıldığının Belirtilmesi) Hat Boyunca Kuş Göç Yollarının Olup Olmadığının Belirtilmesi Varsa Önlemler, Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği Çerçevesinde ve Yaban Hayatı Bakımından Gerekli Önlemler....51 IV.2.9. IV.2.8.1. Flora...51 IV.2.8.2. Fauna...54 Devletin Yetkili Organlarının Hüküm ve Tasarrufu Altında Bulunan Araziler (Askeri Yasak Bölgeler, Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Belirli Amaçlarla Tahsis Edilmiş Alanlar, 25.09.1978 Tarih ve 16415 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan 7/16349 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı İle Sınırlandırılmış Alanlar vb.)...59 IV.2.10. Diğer Özellikler...60 IV.3. Sosyo-Ekonomik Çevrenin Özellikleri...60 vii
Bölüm V. V.1. IV.3.1. Ekonomik Özellikler (Enerjinin İletildiği Yörenin Ekonomik Yapısını Oluşturan Başlıca Sektörler)...60 IV.3.2. Nüfus (Yöredeki Kentsel ve Kırsal Nüfus, Nüfus Hareketleri; Göçler, Nüfus Artış Oranları, Diğer Bilgiler)...61 IV.3.3. Yöredeki Sosyal Altyapı Hizmetleri (Eğitim, Sağlık, Kültür Hizmetleri ve Bu Hizmetlerden Yararlanılma Durumu)...65 IV.3.3.1. Eğitim...65 IV.3.3.2. Sağlık...66 IV.3.3.3. Kültür Hizmetleri...67 IV.3.4. Proje Alanı ve Yakın Çevresindeki Kentsel ve Kırsal Arazi Kullanımları (Yerleşme Alanlarının Dağılımı, Mevcut ve Planlanan Kullanım Alanları, Bu Kapsamda Sanayi Bölgeleri, Konutlar, Turizm Alanları vb.)...68 IV.3.4.1. Sanayi Bölgeleri...68 IV.3.4.2. Turizm Alanları...69 IV.3.4.3. Yerleşme Alanları ve Konutlar...69 IV.3.4.4. Kentsel ve Kırsal Arazi Kullanımları...69 IV.3.5. Diğer Özellikler...69 Projenin Bölüm IV' te Tanımlanan Alan Üzerindeki Etkileri ve Alınacak Önlemler...70 Hat Güzergahı Boyunca ve Trafo Merkezi Alanında Arazinin Hazırlanması, İnşaat ve Tesis Aşamasındaki Faaliyetler, Fiziksel ve Biyolojik Çevre Üzerine Etkileri ve Alınacak Önlemler...70 V.1.1. Arazinin Hazırlanması İçin Yapılacak İşler Kapsamında Nerelerde ve Ne Kadar Alanda Hafriyat Yapılacağı, Hafriyat Sırasında Kullanılacak Malzemelerden Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Toksik Olanların Taşınımları, Depolanmaları ve Kullanımları...70 V.1.2. Hafriyat Artığı Toprak, Taş, Kum vb. Maddelerin Nerelere V.1.3. Taşınacakları veya Hangi Amaçlar İçin Kullanılacakları...71 Nakil Hatlarına Ait Servis Yollarının İnşası İle İlgili İşlemler; Kullanılacak Malzemeler...71 V.1.4. İletim Hatları ve Trafo Merkezi İnşası İle İlgili İşlemler...71 V.1.4.1. Trafo Merkezi İnşası ve Montajı...71 V.1.4.2. Alt Montaj...72 V.1.4.3. Üst Montaj...73 V.1.5. V.1.4.4. Tel Çekimi, Renkli Balon ve Kuşkonmazların Eklenmesi...73 V.1.4.5. Kabul...74 İnşaat Esnasında Kırma, Öğütme, Taşıma ve Depolama Gibi Toz Yayıcı İşlemler...74 V.1.5.1. Çukurun Açılması ve Toprak Malzemenin Ekskavatörle Yerinden Sökülmesi Aşamasında Toz Emisyonları...75 V.1.5.2. Sökülen Toprak Malzemenin Depolanmak Üzere Boşaltılması Aşamasında Toz Emisyonları...75 V.1.5.3. Boşaltılan Toprak Malzemenin Çukur Yakınında Depolanması Aşamasında Toz Emisyonları...76 V.1.5.4. V.1.5.5. V.1.5.6. Toprak Malzemenin Yeniden Çukura Serilmesi Aşamasında Toz Emisyonları...76 Toplam Toz Emisyonları...76 Trafo Merkezi Hafriyat Çalışmaları Esnasında viii
V.1.6. V.1.7 V.1.8. V.1.9. V.1.10. V.1.11. V.1.12. V.1.13. V.1.14. V.1.15. Hafriyat Malzemesinin Ekskavatörle Yerinden Sökülmesi Aşamasında Toz Emisyonları...76 V.1.5.7. Sökülen Toprak Malzemenin Depolanmak Üzere Boşaltılması Aşamasında Toz Emisyonları...77 V.1.5.8. Boşaltılan Toprak Malzemenin Trafo Merkezi Yakınında Depolanması Aşamasında Toz Emisyonları...77 V.1.5.9. Depolanan Toprak Malzemenin Yeniden Alana Serilmesi Aşamasında Toz Emisyonları...77 V.1.5.10. Toplam Toz Emisyonları...77 Proje Kapsamında Oluşacak Katı Atık Miktarı ve Özellikleri, Nasıl Bertaraf Edileceği...78 Proje Kapsamında Kullanılacak Su Miktarları, Nereden ve Nasıl Temin Edileceği, Bu Suların Kullanımı Sonucu Oluşacak Atık Suların Hangi İşlemlerden Sonra Hangi Alıcı Ortama Nasıl Verileceği ve Bu Suların Özellikleri,...79 V.1.7.1. İçme ve Kullanma Suyu...80 V.1.7.2. Sulama Suyu...80 V.1.7.3. Toplam Su İhtiyacı...80 V.1.7.4. Bertaraf Yöntemleri...81 Enerji İletim Hatlarında Yapılacak Topraklama İle İlgili İşlemler...81 Arazinin Hazırlanması ve Tesislerin İnşası Sırasında Yapılacak İşler Nedeni ile Meydana Gelecek Gürültünün Kaynakları ve Seviyesi...82 Arazinin Hazırlanması ve İnşaat Alanı İçin Gerekli Arazinin Temini Amacıyla Ortadan Kaldırılacak Tabii Bitki Türleri ve Ne Kadar Alanda Bu İşlerin Yapılacağı...82 Arazinin Hazırlanması ve İnşaat Alanı İçin Gerekli Arazinin Temini Amacıyla Elden Çıkarılacak Tarım Alanlarının Büyüklüğü, Bunların Arazi Kullanım Kabiliyetleri ve Tarım Ürün Türleri, Tarımsal Amaçlı Arazi Kullanım İzni...83 Arazinin Hazırlanması ve İnşaat Alanı İçin Gerekli Arazinin Temini Amacıyla Kesilecek Ağaçların Tür ve Sayıları, Meşcere Tipi, Kapalılığı, Orman Alanları Üzerine Olası Etkiler ve Alınacak Tedbirler, Orman Yangınlarına Karşı Alınacak Tedbirler...84 Arazinin Hazırlanmasından Başlayarak Ünitelerin Faaliyete Açılmasına Dek Yerine Getirilecek İşlerde Çalışacak Personel İçin Kurulacak Şantiye Alanı ve Diğer Teknik/Sosyal Altyapı İhtiyaçlarının Nerelerde ve Nasıl Temin Edileceği...85 Hat Güzergahı, Trafo Merkezi ve Yakın Çevresinde Yeraltı ve Yerüstünde Bulunan Kültür ve Tabiat Varlıklarına (Geleneksel Kentsel Dokuya, Arkeolojik Kalıntılara, Korunması Gerekli Doğal Değerlere) Materyal Üzerindeki Etkilerinin Şiddeti ve Yayılım Etkisinin Belirlenmesi...85 Arazinin Hazırlanmasından Başlayarak Ünitelerin Faaliyete Açılmasına Dek Sürdürülecek İşlerden, İnsan Sağlığı ve Çevre İçin Riskli ve Tehlikeli Olanlar...86 V.1.15.1. Elektromanyetik Alanın Biyolojik Çeşitliliğe Olası Etkilerinin ve Alınması Gereken Tedbirler Değerlendirilmesi...89 Bitkiler Üzerine Etkileri...89 ix
V.2. Hayvancılık Üzerine Etkileri...90 V.1.16. Taşkın Önleme ve Drenaj İle İlgili İşlemler (09.09.2006 Tarih ve 26284 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Başbakanlık Genelgesinin İlgili Hükümlerine Uyulacağının Taahhüt Edilmesi (Derelerin Üzeri Kapatılmayacak, Dere Yataklarına, Baraj Gölüne Hafriyat, Molozlar ve Her Türlü Atık Malzememin Dökülmeyeceği)...93 V.1.17. Hat Güzergahı Boyunca Mevcut Dere Geçişleri (Dere Yataklarını Üstten Kesecek EİH Yüksekliği Temizlik Yapacak İş Makinelerinin Boom Yüksekliğini Karşılayacak Seviyede Olmalı, Minimum 15 m) (EİH Güzergahı Boyunca Pilon Yerlerinin ya da Sabit Tesis Gibi Yapıların Dere Şev Kenarlarından İtibaren En Az 10 Metre Mesafede Tesis Edilmesi.)...94 V.1.17.1. Hat Güzergahı Boyunca Dere Geçişlerinde Direk Yerlerinin Tespiti...94 V.1.18. Diğer Faaliyetler...94 Projenin İşletme Aşamasındaki Faaliyetler, Fiziksel ve Biyolojik Çevre Üzerine Etkileri ve Alınacak Önlemler...94 V.2.1 Hat Güzergahı ve Trafo Merkezindeki Temel Yapıların (Direkler, İzolatörler, İletkenler, Kuleler vb.) Diğer Ünitelerin Özellikleri, Boyutları, Kapasiteleri vb. Diğer Bilgiler,...94 V.2.2. Hat Güzergahı ve Trafo Merkezinin Bakımı İçin Ne Gibi İşlemler Yapılacağı, Kullanılacak Malzemeler, Çıkacak Atıkların Tür ve Miktarları, Özellikleri, Boyutları, Özellikleri ve Nasıl Bertaraf Edileceği...95 V.2.3. Trafo Merkezinin Kaç Adet Olduğu, Tipi ve Özellikleri, Ne Kadar Alanı Kaplayacağı, Bakımı, Arıza ve Kaza Durumlarında Oluşacak Trafo Yağı vb. Maddelerin Yaratacağı Kirliliğe Karşı Alınacak Önlemler...97 V.2.4. Trafo Yağının Kimyasal Özellikleri...97 V.2.5. Hat ve Trafo Merkezinden Kaynaklanan Elektrik ve Magnetik Alan Şiddetleri, Etkileri, Ulusal ve Uluslararası Standartlar İle Kıyaslanması, Olası Etkilerinin İnsan Sağlığı ve Çevre Açısından Değerlendirilmesi ve Alınacak Önlemlerin Belirtilmesi...98 V.2.6. Hattın Haberleşme İle İlgili Tesislere (PTT Hatları, Radyo, TV Vericileri vs.) Etkileri... 101 V.2.7. Orman Alanlarına Olabilecek Etki ve Bu Etkilere Karşı Alınacak Tedbirlerin Tanımlanması, Orman Yangınlarına Karşı Alınacak Önlemler.... 102 V.2.8. Hat ve Trafo Merkezinin Bölgedeki Sulak Alanlara Etkileri, (Proje Alanı İçindeki Mevcut Olan Derelerin Yatakları Korunmalı, Bu Dere Yataklarına Hiçbir Şekilde Müdahale Yapılmayacağının Taahhüdü) EİH' nin Eğirdir Gölü Su Toplama Havzasına Etkilerinin Su Kontrolü Yönetmeliği Kapsamında Değerlendirilmesi.... 104 V.2.9. Diğer faaliyetler... 105 V.3. Projenin Çevresel Fayda Maliyet Analizi... 105 Bölüm VI. İşletme Faaliyete Kapandıktan Sonra Olabilecek ve Süren Etkiler ve Bu Etkilere Karşı Alınacak Önlemler... 107 VI.1. Arazi Islahı... 107 x
VI.2. Diğer Çalışmalar... 107 Bölüm VII. Projenin Alternatifleri... 108 Bölüm VIII. İzleme Programı... 109 VIII.1. VIII.2. Bölüm IX. Bölüm X. Bölüm XI. Faaliyetin İnşaatı İçin Önerilen İzleme Programı, Faaliyetin İşletmesi ve İşletme Sonrası İçin Önerilen İzleme Programı ve Acil Müdahale Planı (Doğal Afetler Riski İçin Ne Gibi Önlemler Alınacağı)... 109 ÇED Olumlu Belgesinin Verilmesi Durumunda, Yeterlik Tebliği nde Yeterlik Belgesi Alan Kurum/Kuruluşların Yükümlülükleri Başlığının Dördüncü Maddesinde Yer Alan Hususların Gerçekleştirilmesi İle İlgili Program... 111 Halkın Katılımı (Projeden Etkilenmesi Muhtemel Yöre Halkının Nasıl ve Hangi Yöntemlerle Bilgilendirildiği, Proje İle İlgili Halkın Görüşlerinin ve Konu İle İlgili Açıklamaların ÇED Raporuna Yansıtılması)... 112 Yukarıdaki Başlıklar Altında Verilen Bilgilerin Teknik Olmayan Bir Özeti (Projenin İnşaat ve İşletme Aşamalarında Yapılması Planlanan Tüm Çalışmaların ve Çevresel Etkiler İçin Alınması Öngörülen Tüm Önlemlerin, Mümkün Olduğunca Basit, Teknik Terim İçermeyecek Şekilde ve Halkın Anlayabileceği Sadelikte Anlatılması)... 115 Sonuçlar (Yapılan Tüm Açıklamaların Özeti, Projenin Önemli Çevresel Etkilerinin Sıralandığı ve Projenin Gerçekleşmesi Halinde Olumsuz Çevresel Etkilerin Önlenmesinde Ne Ölçüde Başarı Sağlanabileceğinin Belirtildiği Genel Bir Değerlendirme, Proje Kapsamında Alternatifler Arası Seçimler ve Bu Seçimlerin Nedenleri)... 118 Ekler... 120 Notlar ve Kaynaklar... 121 xi
Tablolar Dizini Tablo 1 Türkiye' Nin 2015 Yılına Kadar Talep Edilen Puant ve Enerji Miktarı...2 Tablo 2 Some Noktaları ve Trafo Merkezinin Koordinatları...4 Tablo 3 İnceleme Alanı İçerisinde Yer Alan Yerleşimler ve Mesafeleri...6 Tablo 4 Gelendost TM' nin İnceleme Alanı Yakın Çevresindeki Yerleşimler...6 Tablo 5 Tarım Reformu Genel Müdürlüğü den Alınan SAK Bilgisine Göre Arazi Miktarları...8 Tablo 6 Tarım Reformu Genel Müdürlüğü den Alınan BTG Bilgisine Göre Arazi Tablo 7 Miktarları...8 Tarım Reformu Genel Müdürlüğü den Alınan AKK Bilgisine Göre Arazi Miktarları...8 Tablo 8 Zamanlama Tablosu...12 Tablo 9 Isparta İli' ndeki İşletmede Olan Yeraltı Suyu Sulamaları...24 Tablo 10 Isparta İli Baraj ve HES lerinin Yüzey Miktarları ve Hacimleri...26 Tablo 11 Isparta İli Göletlerinin Yüzey Miktarları ve Hacimleri...26 Tablo 12 Isparta İlindeki Akarsuların Aylara Göre Akım (hm 3 ) ve Debileri (m 3 /s)...29 Tablo 13 Isparta İli Tarım Alanları Dağılımı...38 Tablo 14 İnceleme Alanı İçerisindeki Meşcere Tipleri...41 Tablo 15 Türlere Göre Hektardaki Ağaç Sayısı...42 Tablo 16 Isparta İli Sınırları İçerisindeki Başlıca Tabiat Parkları...46 Tablo 17 Sulak Alan Olarak Tanımlanan Alanlar...47 Tablo 18 Isparta İlinde Bulunan Sit Alanları...50 Tablo 19 Isparta ili, Gelendost ve Eğirdir ilçelerine Ait 2011 yılı ADNKS Nüfus Verileri...62 Tablo 20 Aldığı Göç, Verdiği Göç, Net Göç ve Net Göç Hızı (2010-2011 Dönemi)...62 Tablo 21 Isparta İli nin Aldığı Göç...62 Tablo 22 Isparta İli nin Verdiği Göç...63 Tablo 23 Isparta İli, Gelendost İlçesi Eğitim Durumu...65 Tablo 24 Isparta İli, Eğirdir İlçesi Eğitim Durumu...66 Tablo 25 Isparta İlçelerindeki Sağlık Kuruluşları...67 Tablo 26 Isparta İli Festivalleri, Mahalli Kutlama Günleri ve Şenlikleri...67 Tablo 27 Toz Emisyonu Kütlesel Debi Hesaplamalarında Kullanılan Emisyon Faktörleri...75 Tablo 28 İnşaat Aşamasında Oluşacak Katı Atık Miktarları...78 Tablo 29 İnşaat Aşamasında Oluşacak Ambalaj Atığı Miktarları...78 Tablo 30 İnşaat Aşamasında Oluşacak Evsel Katı Atık Miktarları...78 Tablo 31 İşletme Aşamasında Oluşacak Katı Atık Miktarları...79 Tablo 32 İşletme Aşamasında Oluşacak Ambalaj Atığı Miktarları...79 Tablo 33 İşletme Aşamasında Oluşacak Evsel Katı Atık Miktarları...79 Tablo 34 İnşaat Aşamasında İçme ve Kullanma Suyu İhtiyacı...80 Tablo 35 TM İşletme Aşmasında İçme ve Kullanma Suyu Miktarları...80 Tablo 36 İnşaat Aşamasında Toplam İçme ve Kullanma Suyu İhtiyacı...81 Tablo 37 TM İşletme Aşmasında İçme ve Kullanma Suyu Miktarları...81 Tablo 38 Elektrik ve Manyetik Alanların Bitkiler Üzerindeki Etkileri...90 Tablo 39 Elektrik ve Manyetik Alanların Hayvanlar Üzerindeki Etkileri...92 Tablo 40 Üzerinde Trafik Olan ve Olmayan Sular İçin Uygun Görülen En Büyük Salgı Durumu...94 Tablo 41 İletim Hatlarının Bakım Malzemeleri...95 Tablo 42 TEİAŞ Yeni İzolasyon Yağı Satın alma Şartnamesi ne Göre Yağın Özellikleri...96 Tablo 43 Sülfür Hekza Florür Özellikleri...97 Tablo 44 Kansere Sebebiyet Vermesi Muhtemel Faktörlerin Bağıl Riskleri...99 Tablo 45 Elektrikli Ev Aletlerinin Manyetik Alan Şiddetleri...99 xii
Tablo 46 50/60 Hz Elektrik ve Manyetik Alanlar İçin Sınır Değerler... 100 Tablo 47 Yüksek Gerilimli Elektrik İletim Tesislerinden Kaynaklı Elektrik ve Manyetik Alanlar (Havai Hattın Tam Altında, Yer Altı Hattının Tam Üstünde, TM nin Çitinde Yaklaşık Ölçüm Aralığı)... 101 Tablo 48 154 kv Gerilime Sahip Elektrik İletim Tesislerinden Kaynaklı Elektrik ve Manyetik Alanlar... 101 Tablo 49 İzleme Programı... 109 xiii
Şekiller Dizini Şekil 1 EİH Güzergâhını ve İnceleme Alanı Gösterir Yer Bulduru Haritası...3 Şekil 2 EİH Güzergâhını ve İnceleme Alanı Gösterir Topoğrafik Harita...5 Şekil 3 İnceleme Alanı İçerisinde Yer Alan Şimdiki Arazi Kullanımlarının Yüzdelik Dilimleri...7 Şekil 4 İnceleme Alanı içerisinde yer alan Büyük Toprak Grupları Yüzdelik Dilimleri...7 Şekil 5 İnceleme Alanı içerisinde yer alan Arazi Kullanım Kabililyetleri Yüzdelik Dilimleri...8 Şekil 6 İş Akım Şeması...11 Şekil 7 Jeolojik Yapısı İncelenen Alanı Gösterir Harita...16 Şekil 8 Bölgenin Genelleştirilmiş Statigrafisi...17 Şekil 9 Isparta İli Deprem Bölgesi Haritası...23 Şekil 10 1900-2009 Yılları Arasında Türkiye de Meydana Gelen Hasar Yapıcı Depremler...24 Şekil 11 Jeotermal Kaynaklar ve Uygulama Haritası...25 Şekil 12 Eğirdir Gölü ve Güzergâh...27 Şekil 13 Beyşehir Gölü ve Güzergâh...27 Şekil 14 Gölcük Gölü ve Güzergâh...28 Şekil 15 Kovada Gölü ve Güzergâh...28 Şekil 16 Karacaören Barajı ve Güzergâh...29 Şekil 17 İnceleme Alanı İçerisindeki Alüvyal Topraklar ve Konumları...32 Şekil 18 İnceleme Alanı İçerisindeki Kestanerengi Topraklar ve Konumları...32 Şekil 19 İnceleme Alanı İçerisindeki Kırmızı Kahverengi Topraklar ve Konumları...32 Şekil 20 İnceleme Alanı İçerisindeki Hidromorfik Topraklar ve Konumları...33 Şekil 21 İnceleme Alanı İçerisindeki Kolüvyal Topraklar ve Konumları...33 Şekil 22 İnceleme Alanı İçerisindeki Kahverengli Orman Toprakları ve Konumları...33 Şekil 23 İnceleme Alanı İçerisindeki Kireçsiz Kahverengi Topraklar ve Konumları...34 Şekil 24 İnceleme Alanı İçerisindeki Kireçsiz Kahverengi Orman Toprakları ve Konumları...34 Şekil 25 İnceleme Alanı İçerisindeki Kireçsiz Diğer Toprakları ve Konumları...34 Şekil 26 İnceleme Alanı İçerisindeki Bahçe (Sulu) Arazileri ve Konumları...35 Şekil 27 İnceleme Alanı İçerisindeki Çayır Arazileri ve Konumları...35 Şekil 28 İnceleme Alanı İçerisindeki Fundalık Arazileri ve Konumları...35 Şekil 29 İnceleme Alanı İçerisindeki Kuru Tarım (Nadaslı) Arazileri ve Konumları...36 Şekil 30 İnceleme Alanı İçerisindeki Mera Arazileri ve Konumları...36 Şekil 31 İnceleme Alanı İçerisindeki Orman Arazileri ve Konumları...36 Şekil 32 İnceleme Alanı İçerisindeki Sulu Tarım Arazileri ve Konumları...37 Şekil 33 İnceleme Alanı İçerisindeki Sulu Tarım (Yetersiz) Arazileri ve Konumları...37 Şekil 34 İnceleme Alanı İçerisindeki Bağ (Kuru) Arazileri ve Konumları...37 Şekil 35 İnceleme Alanı İçerisindeki Diğer Arazileri ve Konumları...38 Şekil 36 Isparta İli Tarım Alanlarının Dağılımı...39 Şekil 37 Projenin Gerçekleştirileceği İli Gösterir Milli Parklar Haritası...44 Şekil 38 Tabiat Parklarını Gösterir Harita...45 Şekil 39 Isparta İli Sınırları İçerisinde Sulak Alan Olarak Tanımlanmış Yerler...46 Şekil 40 Kasnak Meşesi Tabiat Koruma Alanı Gösterir Harita...48 Şekil 41 Burdur Gölü Yaban Hayatı Geliştirme Sahasını Gösterir Harita...49 Şekil 42 Türkiye Fitocoğrafik Bölgeleri...52 Şekil 43 Türkiye Grid Kareleme Sistemi...53 Şekil 44 Tespit Edilen Flora Örneklerinden Birkaçı...54 Şekil 45 Türkiye deki Kuş Göç Yolları...58 Şekil 46 Kuşkonmaz Düzenekleri...73 Şekil 47 İkaz Küreleri...74 Şekil 48 Eğirdir Gölü Koruma Kuşak Mesafeleri... 104 xiv
Şekil 49 Isparta İli' nde Gerçekleştirilen Halkın Katılımı Toplantısı ndan Görünüm... 112 Şekil 50 Isparta İli' nde Gerçekleştirilen Halkın Katılımı Toplantısı ndan Görünüm... 113 Şekil 51 Isparta İli' nde Gerçekleştirilen Halkın Katılımı Toplantısı ndan Görünüm... 113 xv
Ekler Dizini Ek 1 Ek 2 Ek 3 Ek 4 Ek 5 Ek 6 Ek 7 Ek 8 Ek 9 Ek 10 Ek 11 Ek 12 Ek 13 Ek 14 Ek 15 Ek 16 Ek 17 Ek 18 Ek 19 Ek 20 Ek 21 Ek 22 ÇED Raporu Özel Formatı Yer Bulduru Haritası Güzergâh Planı ve Trafo Merkezi Plankotesi Topoğrafik Harita Arazi Varlığı Haritası Meşçere Haritası Ava Açık Kapalı Alanlar Haritası Proje Yerine Ait Fotoğraflar Çevre Düzeni Planı Yerinde İnceleme Yazısı Jeoloji Haritası ÇED İnceleme ve Değerlendirme Formu Meteorolojik Bülten Flora ve Fauna Tablosu Çevresel Gürültü Seviyesi Değerlendirme Raporu Uydu Görüntüleri DKMP Genel Müdürlüğü ve ÇY Genel Müdürlüğü Görüş Yazısı Gazete İlanları Broşür Yeterlik Belgesi Büro Tescil Belgesi Çalışma Grubunun Tanıtımı xvi
Tanımlar ve Kısaltmalar Bu raporda geçen; TEİAŞ: Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü nü, FAALİYET SAHİBİ: TEİAŞ ı, EİH: Enerji iletim hattını, TM: Trafo Merkezi ni, DKMP: Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğü ÇY: Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü PROJE: Isparta İli, Gelendost İlçesi ile Eğirdir İlçesi sınırları içerisinde tesisi planlanan Gelendost-Eğirdir EİH' nı ve tesis edilecek Gelendost TM' ni ETKİ ALANI: EİH nın işletme öncesi, işletmesi ve işletme sonrasındaki çevreye olabilecek olumlu ve olumsuz etkilerinin ayrıntılı olarak irdelendiği ve söz konusu hattın sağından ve solundan 25 m olacak şekilde belirlenen 50 m genişliğindeki alanı, İNCELEME ALANI: EİH güzergahında inşa edilecek direk yerlerindeki değişikliklerin tolere edilmesi amacıyla çevresel etki değerlendirme çalışmaları kapsamında, söz konusu hattın sağından ve solundan 2,5 km olacak şekilde belirlenen 5 km genişliğindeki alanı, ÇED: Çevresel etki değerlendirmesini, ÇED YÖNETMELİĞİ: 17.07.2008 tarih ve 26939 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği ve yürürlükteki değişiklik hükümlerini, ÇED Raporu; Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği nin 11 maddesinde yer alan hüküm kapsamında ve T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü nün 11.06.2012 tarih ve 9881 sayılı yazısı 1 ekinde verilen özel format doğrultusunda hazırlanan projeye ilişkin iş bu ÇED raporunu ifade eder. 1 Bkz. Ek 1 ÇED Raporu Özel Formatı xvii
Bölüm I Projenin Tanımı ve Amacı (Proje Konusu Faaliyetin Tanımı, Ömrü, Hizmet Amaçları, Pazar veya Hizmet Alanları ve Bu Alan İçerisinde Ekonomik ve Sosyal Yönden Ülke, Bölge ve/veya İl Ölçeğinde Önem ve Gereklilikleri) I.1. Proje Konusu Faaliyetin Tanımı ve Hizmet Amaçları Proje; Isparta ili, Gelendost ve Eğirdir ilçeleri sınırları içerisinde 1 TEİAŞ 2 tarafından tesisi planlanan 154 kv Gelendost-Eğirdir EİH ve proje kapsamında tesis edilecek Gelendost TM' ne ilişkindir. Planlanan EİH' nın gerilimi 154 kv, iletken kesiti 1272 MCM ve hattın uzunluğu yaklaşık 40 km' dir. Proje kapsamında inşa edilecek Gelendost TM ve Gelendost-Eğirdir EİH ile Isparta ili ve bulunduğu bölge genelinde tüketicilere sürekli ve kesintisiz enerji sağlanmasına önemli katkıda bulunulacaktır. I.2. Proje Konusu Faaliyetin Ömrü EİH nın ekonomik ömrü 30 yıl olarak planlanmaktadır. I.3. Faaliyetin Pazar veya Hizmet Alanları ve Bu Alan İçerisinde Ekonomik ve Sosyal Yönden Ülke, Bölge ve/veya İl Ölçeğinde Önem ve Gereklilikleri TEİAŞ Genel Müdürlüğü, devletin genel enerji ve ekonomik politikalarına uygun olarak; elektrik iletimi ve yük dağıtımı ile ilgili faaliyetleri verimlilik ve karlılık ilkelerine göre kurulması öngörülen yeni iletim tesislerinin (şalt, enerji iletim hattı, trafo merkezi) etüt ve planlamasını yapmak, buna bağlı olarak yatırım programına alınıp yapılmasını sağlamak ve tüm iletim tesislerini devralmak, mevcut ve kurulacak tesisleri işletmek, bakım, onarım ve rehabilitasyonunu yapmak ve gerek gördüğünde bu fonksiyonları yerine getirmek üzere, hizmet satın almak amacı ile 05.02.2001 tarihinde kurulmuştur. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin ekonomik ve sosyal gelişmelerinde elektrik enerjisi çok büyük önem arz etmektedir. Teknolojinin hızla gelişmesi ile artan elektrik enerjisi ihtiyacı daha büyük güçleri, taşınacak gücün fazlalığı ise daha büyük gerilimleri gerektirmiştir. Türkiye nin elektrik enerjisi politikaları ekonomik ve sosyal kalkınmanın gerektirdiği ve yüksek oranlarda artmakta olan ulusal elektrik ihtiyacımızın kesintisiz, kaliteli ve güvenilir olarak karşılanmasının sağlanması doğrultusundadır. Türkiye de TEİAŞ Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan ve 2006-2015 yıllarını kapsayan Türkiye Elektrik Enerjisi 10 Yıllık Üretim Kapasite Projeksiyonu raporunda Türkiye nin 10 yıl sonrasına ilişkin enerji ihtiyacı tablosu aşağıda verilmiştir. 1 Bkz. Ek 2 Yerbulduru Haritası 2 Sonraki bölümlerde Faaliyet Sahibi olarak anılacaktır. 1
Tablo 1 Türkiye' Nin 2015 Yılına Kadar Talep Edilen Puant ve Enerji Miktarı PUANT TALEP ENERJİ TALEBİ YIL MW Artış GWh Artış 2006 27.500 171.430 2007 29.233 6,3 182.230 6,3 2008 31.074 6,3 193.711 6,3 2009 33.032 6,3 205.914 6,3 2010 35.113 6,3 218.887 6,3 2011 37.325 6,3 232.677 6,3 2012 39.676 6,3 247.335 6,3 2013 42.176 6,3 262.918 6,3 2014 44.833 6,3 279.481 6,3 2015 47.658 6,3 297.089 6,3 Yukarıdaki tablodan da anlaşılacağı üzere 2015 yılında Türkiye deki enerji ihtiyacının 297.089 GWh olacağı öngörülmektedir. Bu kapsamda işletilmesi ve tesisi planlanan EİH ve TM ile Isparta ili başta olmak üzere bölgenin enerji ihtiyacının sürekli, kesintisiz ve kaliteli olarak karşılanmasına katkıda bulunulacaktır. Proje kapsamında gerçekleştirilecek faaliyetler sırasında bölgede yaşanacak hareketlilikten dolayı kısa vadeli yöre ekonomisine katkıda bulunulacağı düşünülmektedir. 2
Bölüm II. Proje İçin Seçilen Yerin Konumu EİH nın etüt ve kamulaştırma çalışmaları kapsamında proje ile ilgili kurum ve kuruluşlardan alınacak görüşler doğrultusunda güzergahta değişiklikler olması muhtemeldir. Bu nedenle güzergahtaki muhtemel değişiklikleri kapsayacak şekilde değerlendirme yapılması amacıyla EİH güzergahının sağından ve solundan 2,5 km olmak üzere 5 km' lik koridor inceleme alanı belirlenmiştir. EİH güzergahı ve belirlenen inceleme alanı aşağıdaki haritada görülmektedir. Şekil 1 EİH Güzergâhını ve İnceleme Alanı Gösterir Yer Bulduru Haritası 3
Belirlenen inceleme alanı; Gelendost İlçesi/Isparta Eğirdir İlçesi/Isparta ilçeleri sınırlarından geçmektedir 1. Projeye konu TM' nin kurulacağı ve EİH' nın başlangıç noktası olan Isparta İli, Gelendost İlçesi; Eğirdir Gölü' nün doğusunda, Isparta il merkezine 80 km uzaklıkta yer almaktadır. İlçenin yüz ölçümü yüzölçümü 624 km 2 olup, merkez bucağına bağlı 13 köy vardır 2 Isparta' ya 81 km uzaklıkta, Eğirdir Gölü' nün doğusunda, Akdeniz Torosları' nın kuzeyinde yer alır. İlçenin denizden yüksekliği 940 m' dir. Eğirdir İlçesi' ne 40 km, Yalvaç İlçesi' ne 25 km uzaklıktadır. Gelendost İlçe topraklarının kuzeyinde Kirişli Dağı, güneyinde Dedegül Dağı ve bu dağların ortasında Gelendost Ovası yer alır. Projenin sınırları içerisinden geçtiği diğer bir ilçe olan Eğirdir İlçesi' nin Merkez bucağına bağlı 23, Kocapınar bucağına bağlı 2 köyü vardır 3. İlçe toprakları Eğirdir Gölü ile bu gölü Isparta Ovası' ndan ayıran dağlardan meydana gelir. Kuzeybatısında Barla Dağı, batısında Davras Dağı, doğusunda Dedegül Dağı yer alır. Eğirdir Gölü nün büyük bölümü ile Kovada Gölü ilçe sınırları içinde kalır. Başlıca düzlükler göle dökülen dere vadilerinde yer alır. EİH güzergahı ekte yer alan 1/25.000 ölçekli topoğrafik harita 4 ve arazi varlığı haritası 5 üzerinde gösterilmiş olup some noktalarının koordinatları bölümlerde UTM ED 50 (6 derecelik) ve Coğrafi (WGS 84) olarak aşağıdaki tabloda verilmiştir. Projeye konu güzergâhın etüt, plan ve profil çalışmaları tamamlanmadığından dolayı hattın kesin güzergahı (yerleştirilecek direklerin arazideki yerleri) tam olarak belli değildir. Bu nedenle güzergâhtaki muhtemel değişiklikleri kapsayacak şekilde ÇED çalışmalarında değerlendirme yapılması amacıyla hattın sağından ve solundan 2,5 km olmak üzere toplam 5 km lik alan inceleme alanı olarak seçilmiştir. Ayrıca EİH nın işletme öncesi, işletmesi ve işletme sonrasındaki çevreye olabilecek olumlu ve olumsuz etkilerinin ayrıntılı olarak irdelenmesi amacıyla hattın sağından ve solundan 25 m olmak üzere 50 m' lik koridor proje etki alanı olarak seçilmiştir 6. Tablo 2 Some Noktaları ve Trafo Merkezinin Koordinatları Koordinatlar Nokta UTM ED 50 (6 Derecelik) Coğrafi (WGS 84) Sağa (Y) Yukarı (X) Enlem Boylam Enerji İletim Hattı ND.1 315210.204 4191147.783 37.8474783 30.8993473 S.1 315563.153 4191586.880 37.8515047 30.9032442 S.2 316539.228 4193639.991 37.8701942 30.9138104 S.3 317028.981 4196794.763 37.8987079 30.9185751 S.4 318027.639 4198333.912 37.9127715 30.9295379 S.5 319621.373 4199547.066 37.9240160 30.9473532 S.6 322176.012 4203612.535 37.9611382 30.9753969 S.7 322903.880 4206231.250 37.9848680 30.9830320 S.8 323016.905 4208952.879 38.0094044 30.9836470 S.9 322759.223 4211040.196 38.0281550 30.9801973 S.10 322063.544 4212152.186 38.0380344 30.9719994 S.11 321386.450 4212493.199 38.0409726 30.9642032 1 Bkz. Ek 16 Uydu Görüntüleri 2 Isparta İl Çevre Durum Raporu, 2010 3 Isparta İl Çevre Durum Raporu, 2010 4 Bkz. Ek 4 Topoğrafik Harita 5 Bkz. Ek 5 Arazi Varlığı Haritası 6 Bkz. Ek 4 Topoğrafik Harita ve Ek 5 Arazi Varlığı Haritası 4
Koordinatlar Nokta UTM ED 50 (6 Derecelik) Coğrafi (WGS 84) Sağa (Y) Yukarı (X) Enlem Boylam S.12 320763.455 4213415.585 38.0491574 30.9568770 S.13 320863.060 4215530.449 38.0682257 30.9574819 S.14 321684.696 4217346.959 38.0847495 30.9663897 S.15 323232.951 4219624.344 38.1055662 30.9834696 S.16 324229.032 4221240.625 38.1203187 30.9944258 Trafo Merkezi T1 324384.170 4221388.770 38.1216832 30.9961581 T2 324259.130 4221303.350 38.1208895 30.9947535 T3 324266.450 4221298.150 38.1208441 30.9948383 T4 324285.260 4221281.120 38.1206944 30.9950569 T5 324288.940 4221269.760 38.1205928 30.9951017 T6 324297.590 4221196.420 38.1199339 30.9952184 T7 324446.200 4221297.950 38.1208773 30.9968877 Datum: ED-50 Tür: UTM D.O.M.: 33 Zone: 36 Ölçek Fak: 6 Şekil 2 EİH Güzergâhını ve İnceleme Alanı Gösterir Topoğrafik Harita 5
II.1. Hat Güzergahı ve Trafo Merkezinin Arazi Kullanım Haritası Üzerinde Gösterimi Yerleşim Alanlarına Mesafesi, Mevcut Arazi Kullanım Haritası veya Kroki Üzerinde Gösterimi, Hat Güzergahı ve Yakın Çevresinde Bulunan Tarım, Sanayi ve Koruma Alanlarının, Sağlık Koruma Bandı nın Harita Üzerinde Gösterilmesi, Mesafelerin Belirtilmesi, Alanın/Yakın Çevresinin Panoramik Fotoğraflandırılması II.1.1. Gösterimi Hat Güzergahı ve Trafo Merkezinin Arazi Kullanım Haritası Üzerinde EİH güzergahı ve TM' nin kurulacağı yer ekte yer alan 1/25.000 ölçekli topoğrafik harita 1 ve arazi varlığı haritası 2 üzerinde gösterilmiş olup, some noktalarının ve TM koordinatları ileriki bölümlerde UTM ED 50 (6 derecelik) ve Coğrafi (WGS 84) olarak verilmiştir. Projeye konu güzergâhın etüt, plan ve profil çalışmaları tamamlanmadığından dolayı hattın kesin güzergahı (yerleştirilecek direklerin arazideki yerleri) tam olarak belli değildir. Bu nedenle güzergâhtaki muhtemel değişiklikleri kapsayacak şekilde ÇED çalışmalarında değerlendirme yapılması amacıyla hattın sağından ve solundan 2,5 km olmak üzere toplam 5 km lik alan inceleme alanı olarak seçilmiştir. Ayrıca EİH nın işletme öncesi, işletmesi ve işletme sonrasındaki çevreye olabilecek olumlu ve olumsuz etkilerinin ayrıntılı olarak irdelenmesi amacıyla hattın sağından ve solundan 25 m olmak üzere 50 m' lik koridor proje etki alanı olarak seçilmiştir 3. II.1.2. Hat Güzergahı ve Trafo Merkezinin Yerleşim Alanlarına Mesafeleri İnceleme alanı içerisinde yer alan yerleşim birimleri, iletim hattına göre konumları ve mesafeleri aşağıdaki tabloda verilmiştir 4. Tablo 3 İnceleme Alanı İçerisinde Yer Alan Yerleşimler ve Mesafeleri İli İlçesi Köyü-Mah. Güzergâha Göre Yönü Güzergâha Mesafesi (m) Isparta Gelendost Merkez KD 545 Isparta Gelendost Afsar KB 2.200 Isparta Gelendost Hacılar GB 261 Isparta Gelendost Esenyurt B 1.445 Isparta Gelendost Yeşilköy D 820 Isparta Eğirdir Mahmatlar B 1.320 Isparta Eğirdir Sorkuncak D 800 Isparta Eğirdir Göktaş B 370 Isparta Eğirdir Merkez GB 2.200 Proje kapsamında kurulacak olan Gelendost TM' nin yakın çevresindeki yerleşim birimleri ve TM' ne göre konumları aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 4 Gelendost TM' nin İnceleme Alanı Yakın Çevresindeki Yerleşimler İli İlçesi Köyü Güzergaha Göre Yönü Güzergaha Mesafesi (m) Isparta Gelendost Merkez KD 390 Isparta Gelendost Afsar KB 2.055 Kesin güzergâh çalışmaları mevcut süreç içerisinde tamamlanmamış olduğundan yukarıda belirtilen yerleşim birimlerinin hat güzergâhına olan mesafeleri değişiklik gösterebilmektedir. Konumlar ve uzaklıklar topografik haritaya göre takribi olarak 1 Bkz. Ek 4 Topoğrafik Harita 2 Bkz. Ek 5 Arazi Varlığı Haritası 3 Bkz. Ek 4 Topoğrafik Harita ve Ek 5 Arazi Varlığı Haritası 4 Yukarıda verilen mesafeler sadece hattın yerleşimlere olan uzaklığı hakkında öngörü oluşması için oluşturulmuş olup, söz konusu mesafelerin süreci devam eden etüt, plan ve profil çalışmaları kapsamında değişiklik göstermesi muhtemeldir. 6
belirtilmiş olup, sadece konum belirlemeye yönelik bir bilgi niteliğindedir. Anılan mesafeler taahhüt değildir. Söz konusu mesafeler inceleme alanı içerisinde direk yerlerinin kesinleşmesi durumunda ve teknik gerekçeler nedeniyle değişkenlik gösterecektir. Ayrıca yerleşim birimleri tablosu oluşturulurken 1\25.000 ölçekli topoğrafik harita başta olmak üzere yerleşim birimlerinin yakınlık durumlarına göre uydu görüntülerinden yararlanılmıştır. II.1.3. Hat Güzergahı ve Yakın Çevresinde Bulunan Tarım, Sanayi ve Koruma Alanlarının, Sağlık Koruma Bandı nın Harita Üzerinde Gösterilmesi ve Mesafelerin Belirtilmesi Projeye konu hat güzergâhının sağından ve solundan 2,5 km olmak üzere 5 km genişliğinde koridor proje inceleme alanı olarak seçilmiş ve bu alan içerisindeki arazilerin Büyük Toprak Grupları, Şimdiki Arazi Kullanımları ve Arazi Kabiliyetleri (arazi sınıfları) irdelenmiştir. Hazırlanan 1/25.000 ölçekli arazi varlığı haritası ekte verilmiştir 1. Arazi varlığı haritası sayısal olarak Tarım Reformu Genel Müdürlüğü nden temin edilmiştir. Proje kapsamında inceleme alanı olarak belirlenen alanın içerisinde görülen şimdiki arazi kullanımları, büyük toprak grupları, arazi kullanım kabiliyetleri ve inceleme alanı içerisindeki yüzdeleri aşağıdaki şekilde verilmiştir. Şekil 3 İnceleme Alanı İçerisinde Yer Alan Şimdiki Arazi Kullanımlarının Yüzdelik Dilimleri Şekil 4 İnceleme Alanı içerisinde yer alan Büyük Toprak Grupları Yüzdelik Dilimleri 1 Bkz. Ek 5 Arazi Varlığı Haritası 7
Şekil 5 Tablo 5 İnceleme Alanı içerisinde yer alan Arazi Kullanım Kabililyetleri Yüzdelik Dilimleri Tarım Reformu Genel Müdürlüğü den Alınan SAK Bilgisine Göre Arazi Miktarları Arazi Vasfı Miktarı (m 2 ) Yüzdelik (%) Bahçe (Sulu) 20620472 10.84 Çayır 1537148 0.81 Fundalık 45368477 23.86 Kuru Tarım (Nadaslı) 59471735 31.27 Mera 7151387.5 3.76 Orman 1322052.5 0.70 Sulu Tarım 13619128 7.16 Sulu Tarım (Yetersiz) 474409.7 0.25 Diğer 40025387 21.05 Tablo 6 Tarım Reformu Genel Müdürlüğü den Alınan BTG Bilgisine Göre Arazi Miktarları Arazi Vasfı Miktarı (m 2 ) Yüzdelik (%) Alüvyal Topraklar 17468214.16 11.62 Kestanerengi Topraklar 52674730.42 35.03 Kırmızı Kahverengi Akdeniz Toprakları 7531188.29 5.01 Hidromorfik Topraklar 1537147.98 1.02 Kolüvyal Topraklar 10954711.88 7.29 Kahverengi Orman Toprakları 33035664.82 21.97 Kireçsiz Kahverengi Orman Topraklar 17672830.26 11.75 Kireçsiz Kahverengi Topraklar 9487975.156 6.31 Diğer 39795923.68 26.47 Tablo 7 Tarım Reformu Genel Müdürlüğü den Alınan AKK Bilgisine Göre Arazi Miktarları Arazi Vasfı Miktarı (m 2 ) Yüzdelik (%) I 20675635.65 10.59 II 10987948.12 5.63 III 25158017.4 12.89 IV 7479155.882 3.83 VI 1537147.98 0.79 VII 39248813.19 20.11 VIII 45275744.74 23.19 Diğer 10090598.09 5.17 8
Proje için belirlenen arazilerin şimdiki kullanım durumlarının dağılımları ve değerlendirmeleri ileriki bölümlerde detaylandırılmıştır. Gelendost-Eğirdir EİH ve Gelendost TM nın, belirlenen etki alanın ve inceleme alanın işlendiği ve Isparta ili sınırları içerisinde kalan Yaban Hayatı Geliştirme Sahaları, Ava Yasak Alanlar, Göl-Sulak Alanlar, Gölet-Baraj, Özel Avlaklar ve Devlet Avlakları nı gösterir harita ekte yer almaktadır 1. Ayrıca Isparta ili içerisindeki Milli Park, Tabiat Parkı, Tabiat Anıtı ve Tabiatı Koruma Alanları ile ilgili değerlendirme ileriki bölümlerde detaylandırılmıştır. II.1.4. Panoramik Fotoğraflar EİH güzergahı üzerinde çeşitli some noktalarında çekilen resimler ekte verilmiştir 2. II.2. Hat Güzergahı ve Trafo Merkezi İçin Seçilen Yer ve Kullanılan Teknoloji Alternatifleri II.2.1. Hat Güzergahı ve Trafo Merkezi İçin Seçilen Yer Alternatifleri EİH güzergâhı ve TM öncelikle TEİAŞ tarafından 1/25.000 ölçekli haritalar üzerinden takribi olarak belirlenmiştir. Belirlenen takribi güzergâh, arazideki topoğrafik ve coğrafik koşullar dikkate alınarak tekrar incelenmiştir. Bu incelemede EİH nın yerleşim yerlerine olan mesafesi, tesis, bakım ve işletme kolaylıkları, bataklık, sel yatağı ve heyelana maruz alanlar, orman, meyvelik ve kavaklık gibi alanlar, tarım alanları, askeri sahalar, ulusal ve uluslararası mevzuatla koruma altına alınan alanlar, PTT ve telefon hatları, karayolları, demir yolları, hava alanları, sulak alanlar, imarlı sahalar, maden sahaları gibi önemli unsurlar göz önünde bulundurularak güzergâh tespit edilmiştir. Trafo merkezi yeri belirlenirken arazinin halihazır kullanımına bakılarak, sulanabilen verimli Tarım arazilerinden geçirilmemesine özen gösterilerek alan tespit edilmiştir. Güzergâh çalışmaları yukarıda açıklanan unsurlar ve 30.11.2000 tarih ve 24246 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği hükümleri dikkate alınarak en ekonomik ve çevreye etkileri en az olacak şekilde planlanmış ve TEİAŞ tarafından 15.02.2012 tarihinde onaylanmıştır 3. II.2.2. Teknoloji Alternatifleri Enerji iletim hatları için iki farklı teknoloji alternatifi bulunmaktadır. Bunlar yer altı hatları ve hava hatlarıdır. Hava hatları; iletkenlerin genellikle izolatörler ve uygun taşıyıcılar (direkler) ile yardımcı donanım ve hırdavatlar kullanılarak yeryüzünden yüksekte tesis edildiği elektrik hatları olarak tanımlanmaktadır 4. Yeraltı hatları; iletkenlerin ilave donanımla yeraltı ya da su altına yerleştirildiği elektrik hatları olarak tanımlanmaktadır 5. Yeraltı kablolarının çevresel ve ekonomik açıdan bazı avantajları bulunmasına 1 Bkz. Ek 7 Ava Açık Kapalı Alanlar Haritası 2 Bkz. Ek 8 Proje Yerine Ait Fotoğraflar 3 Bkz. Ek 3 Güzergah Planı ve Trafo Merkezi Plankotesi 4 http://www.teias.gov.tr/4grupmd/sozluk/selektik.htm 5 http://www.teias.gov.tr/4grupmd/sozluk/selektik.htm 9
rağmen özellikle ilk yatırım maliyetleri oldukça yüksektir. Hava hatlarının ise ilk yatırım maliyetleri yeraltı hatlarına nazaran oldukça düşük olmakla birlikte özellikle kamulaştırma bedelleri proje maliyetlerini etkileyen en önemli unsurdur. Proje kapsamında da hava hatları teknolojisi tercih edilmiştir. II.3. Proje Kapsamındaki Faaliyet Ünitelerinin Konumu (Bütün İdari ve Sosyal Ünitelerin, Teknik Alt Yapı Ünitelerinin ve Varsa Diğer Ünitelerin Proje Alanı İçindeki Konumlarının Vaziyet Planı Üzerinde Gösterimi) II.3.1. Şantiye Tesisleri Projenin inşaat aşamasında çalıştırılan personelin sosyal ihtiyaçları öncelikle en yakın yerleşim yerlerinden karşılanmaya çalışacak olup, mümkün olmadığı durumlarda EİH güzergahı boyunca çeşitli nokta veya noktalarda geçici şantiye tesisleri kurulacaktır. Proje kapsamında şantiye kurulması halinde, söz konusu şantiyeler kurulmadan önce ilgili İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü ne şantiye kurulacağına dair bilgi verilecektir. II.3.2. Trafo Merkezleri Proje; Isparta İli, Gelendost İlçesi ile Eğirdir İlçesi sınırları içerisinde tesisi planlanan Gelendost-Eğirdir EİH' nı ve tesis edilecek Gelendost TM' ni kapsamaktadır. Proje kapsamında tesis edilecek trafo merkezi nin koordinatları üst bölümlerde verilmekle beraber yaklaşık 17.160 m 2 lik alanda tesisi planlanan trafo merkezinin arazi kullanım durumunu gösterir 1/25.000 ölçekli arazi varlığı haritası ekte verilmiştir 1. II.3.3. Direkler Etüt Çalışmaları; TEİAŞ, Enerji İletim Hatları Tesis Daire Başkanlığı, Etüt Müdürlüğü nde devam etmekte olup, yaklaşık 40 km uzunluğundaki EİH güzergahı üzerine konumlandırılacak durdurucu ve taşıyıcı direk sayıları kesin değildir. Bölgenin topoğrafik yapısı dikkate alındığında konumlandırılacak yaklaşık durdurucu direk sayısı 31, taşıyıcı direk sayısı 62 olmak üzere toplamda 93 direk dikilmesi öngörülmektedir. 1 Bkz. Ek 5 Arazi Varlığı Haritası 10
Bölüm III. Projenin Ekonomik ve Sosyal Boyutları III.1. Projenin Gerçekleşmesi İle İlgili Finans Kaynakları 154 kv gerilimli Gelendost-Eğirdir EİH ve Gelendost TM projesi Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü yatırım planında bulunan bir proje olduğundan TEİAŞ Genel Müdürlüğü bütçesinden finanse edilecektir. Planlanan EİH nın işletmesi de TEİAŞ Genel Müdürlüğü tarafından yapılacaktır. III.2. Proje Bedeli 154 kv gerilimli Gelendost-Eğirdir EİH ve Gelendost TM için belirlenen proje bedeli 5.000.000 dir. III.3. Tablosu Projenin Gerçekleşmesi İle İlgili İş Akım Şeması veya Zamanlama Projeye konu faaliyetle ilgili olarak ÇED sürecinin olumlu sonuçlanmasından sonra aşağıda verilen iş akım şemasında görülen işlemler gerçekleştirilecek olup, söz konusu işlemler ilerleyen bölümlerde ayrıntılı şekilde açıklanmıştır. Şekil 6 İş Akım Şeması 11