Mustafa Çýnký Eti Gümüþ A.Þ. küreselleþme ile organik baðlý bir özelleþtirme öyküsü Nutuk'tan Cebren ve hile ile aziz vatanýn, bütün kaleleri zaptedilmiþ, bütün tersanelerine girilmiþ, bütün ordularý daðýtýlmýþ ve memleketin her köþesi bilfiil iþgal edilmiþ olabilir. Bütün bu þerâitten daha elîm ve daha vahim olmak üzere, memleketin dahilinde, iktidara sahip olanlar gaflet ve dalâlet ve hattâ hýyanet içinde bulunabilirler. Hattâ bu iktidar sahipleri þahsî menfaatlerini, müstevlilerin siyasi emelleriyle tevhit edebilirler. Millet, fakr ü zaruret içinde harap ve bîtap düþmüþ olabilir Mustafa Kemal Atatürk 20 Ekim 1927 BANA DEÐMEYEN YILAN BÝN YIL YAÞASIN! Ýnternette haber sitesini kurcalarken Köylülerden Büyük Ýddia baþlýðý ister istemez dikkatimi çekiyor. Haber baþlýðýný týklayarak haberi açýyorum. Haber Eti Gümüþ A.Þ ve hemen yaný baþýndaki Dulkadir köyünde görülen siyanür zehirlenmesi ile ilgili. Habere bir de video iliþtirilmiþ. Eþleri Eti Gümüþ A.Þ'de çalýþan ve siyanürden zehirlenmiþ iki kadýn kendilerine tutulan mikrofona konuþuyorlar. Ankara'dan tahlil sonuçlarýmýz bozuk geldi. Sonuçlar söylenilmiyor. Sýr gibi tutuluyor. Ýsimlerini bile bilmediði doktor hanýmýn kýrk tane zehirli madde varmýþ, siyanür hariç. Kýrk tane! Bir aylýk için sustuk. Bir aylýk için! Bir maaþýmýz için! Eþlerimizi iþten çýkarýrlar diye sustuk. Benim çocuklarým ne olacak? Burada herkes fabrikada çalýþýyor. Susturdular bizi! Ýþten atarlar diye. Konuþmayacaksýnýz dediler. Ama bu saatten sonra hem davacýyým hem konuþacaðým önce can sonra para biz zaten normalde de devamlý hasta olan bir insanýz. Hastanelerden çýkamýyoruz. Mallarýmýzýn karný þiþiyor. Süt paralarýnýn yarýsýný veterinerlere veriyoruz. Kendi aylýðýmýzýn yarýsýný doktorlara veriyoruz. Etibank'a'da aylýðý için deðil SSK'sý için mecburuz Ýçim acýdý, yoksulluðun, tehditle yaratýlan iþsiz kalma korkusunun dayattýðý iþbirliðini görünce. Köylüler özelleþtirilen Eti Gümüþ A.Þ'ne hala Etibank diyorlardý. Aslýnda eþlerinin aylýk için deðil, sigortalý olmak için iþe gittiðini söylüyorlardý. Ancak, diðer taraftan üstüne basa basa borçlu olduklarýný da vurgulamayý ihmal etmiyorlardý. Hepsi günü kurtarmanýn telaþý içindeydiler... hani þairin dediði gibi; Serçe gibiydiler serçenin telaþý içinde. Ama susmuþlardý bir kere. Hani belki bana deðmeyen yýlan bin yýl yaþasýn mantýðý teslim almýþtý onlarý. Neden sonra farkýna vardýlar susmak; önce topraklarýný, sonra hayvanlarýný ve nihayet kendilerini zehirlemiþti. Ve susmalarýn önce, hala var sandýklarý Etibank'ý zehirleyip öldürdüðünün farkýnda 19
20 bile deðildiler Devleti bekliyorlardý yanlarýnda, kendilerini zehirleyenleri Hani bir geçmiþ olsun deseler belki unutacaklardý her þeyi Belki de çoktan unuttular! Oysa devleti yönetenleri, Devleti yönetenlerden kendilerine adeta hibe edilen Eti Gümüþü alanlarý rahatlatan, duyarsýz kýlan farklý bir gerçeklikti. 2011 yýlýnda cennetten cehenneme dönüþen ülkemizde 4,5 milyon okuma yazma bilmeyen; 13,5 milyon okuma yazma bilmesine raðmen ilkokulu bitirememiþ; 18 milyon ilkokul mezunu olmak üzere toplam 36 milyon insan vardý. Yani toplam nüfusun yarýsý! Ýþte yoksulluk, cehalet ve tehditle karýþýk bir iþbirliðinin getirdiði susuþun altýnda yatan yalýn gerçeklik. O yalýn gerçek deðil mi maden kazalarýný kader yapan. O yalýn gerçeklik deðil mi ölen madenciler için güzel öldüklerini buradan rahatlýkla söyleyebilirim dedirten. Onlar biliyor. Bin yurttaþ da zehirlense týpký Uþak Eþme'de olduðu gibi kendilerine bir þey olamayacaðýný, kimsenin kimseden hesap sormayacaðýný. Kaymakamlarýn, Valilerin olayý örtbas edeceklerini, analiz için alýnan ve içinde siyanürün baðýra baðýra ben buradayým dediði su örneklerini toplatacaklarýný, hastanelerin susturulabilir olduðunu, Cumhuriyetin savcýlarýnýn kayýtsýz kalmak zorunda olduklarýný. Susuþ Cumhuriyetin amelelikten sendikalý iþçiliðe yükselttiði yurttaþýn özelleþtirme yoluyla köleliðe dönüþümüneydi. Kahredici! Susuþ milletin efendisi köylünün köyünün bir koloniye dönüþümüneydi. Yýkýcý! ÖZELLEÞTÝRME MÝ YOKSA Özelleþtirme Ýdaresi Özelleþtirmenin ana felsefesini; devletin, asli görevleri olan adalet ve güvenliðin saðlanmasý yolundaki harcamalar ile özel sektör tarafýndan yüklenilemeyecek altyapý yatýrýmlarýna yönelmesi, ekonominin ise pazar mekanizmalarý tarafýndan yönlendirilmesi olarak ortaya koyarken, Özelleþtirme Programýnýn Amaçlarýný devletin ekonomideki sýnai ve ticari aktivitesinin en aza indirilmesi, rekabete dayalý piyasa ekonomisinin oluþturulmasý, devlet bütçesi üzerindeki KÝT finansman yükünün azaltýlmasý, sermaye piyasasýnýn geliþtirilmesi ve atýl tasarruflarýn ekonomiye kazandýrýlmasý, özelleþtirme ile elde edilecek kaynaklarýn altyapý yatýrýmlarýna kanalize edilebilmesi olarak saymakta, özelleþtirmenin temel amacýný; nihai olarak, devletin ekonomide iþletmecilik alanýndan tümüyle çekilmesini saðlamak olarak belirlemektedir. Oysa, ülkemizde özelleþtirme serüveninin 2010 sonu itibariyle geldiði noktada, özelleþtir me uygulamalarýnýn ortaya koyduðu tablo; özelleþtirme felsefesi ve amaçlarý ile taban tabana zýt bir görünüm ortaya koymaktadýr. Nitekim; 1986 yýlýndan itibaren hýz kazanan ve tamamý kamuya ait veya kamu iþtiraki olan kuruluþlardaki kamu paylarýnýn özelleþtirme kapsamýna alýnmasý yoluyla yürütülen program çerçevesinde, Özelleþtirme Ýdaresi tarafýndan bugüne kadar 199 kuruluþta hisse senedi veya varlýk satýþ/devir iþlemi yapýlmýþ ve bu kuruluþlardan 188'inde hiç kamu payý kalmamýþtýr. Ýlk özelleþtirme uygulamasýnýn baþladýðý 1986 yýlýndan 31.12.2010 tarihine kadar yapýlan özelleþtirmelerin sonucunda Özelleþtirme Ýdaresi Baþkanlýðý; satýþ geliri, temettü geliri, borçlanma ve diðer gelirler baþlýðý altýnda 45.419.115.472.-$ lýk bir kaynak yaratýrken, (özelleþtirmelerden 31 Mayýs 2011 itibariyle 31,7 milyar $ net giriþ saðlanmýþ olup ÖÝB'nýn yaklaþýk 14 milyar dolar taksitli alacaðý bulunmaktadýr) söz konusu yaratýlan kaynaðýn sadece 20.981.403.155.- $ lýk bölümünü hazineye aktarmýþ, yaratýlan kaynaðýn geriye kalan 24.437.712.317.-$ lýk kýsmýný ise; özelleþtirme kapsamýndaki kuruluþlara
yapýlan ödemelerde, borç geri ödemelerinde, özelleþtirme uygulamalarýna iliþkin ödemelerde ve diðer kullanýmlar baþlýðý altýnda yaptýðý ödemelerde kullanmýþtýr. Özelleþtirme idaresinin kaynak kullanýmýnda en büyük payý 11.378.041.017.-Dolarla Özelleþtirme kapsamýndaki kuruluþlara yapýlan ödemeler ve 10.887.846.182.-Dolarla borç geri ödemeleri oluþturmaktadýr. Bu iki ödemenin toplamý 22.265.887.199.-$ olup hazineye aktarýlan özelleþtirme gelirinin üzerindedir. Bu özet bilanço özelleþtirmenin ve özelleþtirme uygulamalarýnýn tam anlamýyla bir fiyasko ile sonuçlandýðýný ortaya koymaktadýr. Özelleþtirme bir baþarý öyküsü deðil, kamusal servet üzerinden soygun ve talan öyküleri üretmiþtir. Özelleþtirme serüveninin baþladýðý günden bu yana devletin ekonomideki sýnai ve ticari aktivitesinin en aza indirilmesi dýþýnda özelleþtirme programýnýn amaçlarýnýn hiç birisi gerçekleþmemiþtir. Devlet bütçesi üzerindeki K.Ý.T. finansman yükünün azaltýlmasý þeklindeki amaç ise; traji-komik bir þekilde özelleþtirilecek kurumlarda finansman yükünün artmasý biçiminde sonuçlanmýþ, Türkiye Cumhuriyeti ve Türk Halký kandýrýlmýþ, kamu iþletmeleri, kamu mal varlýðý ve kamusal servet, kamusal mülkiyet alanýndan yerli özel ya da küresel sermayeye adeta üstüne para vererek transfer edilmiþtir. Özelleþtirme sürecinin ülkemizde, ekonomik, mali, çevre, istihdam, sendikal faaliyetler, sanayileþme açýsýndan da sayýsýz olumsuzluklar yarattýðý da yadsýnamaz bir gerçektir. Örneðin özelleþtirme; kamusal sermaye birikimini, endüstriyel bilgi birikimini, dýþsal ekonomileri yok etmiþ, devletin gelir ve teþebbüs kaybýna neden olmuþ, bir taraftan iþsizlik yaratýrken, diðer taraftan taþeronlaþmayý teþvik ederek sendikal faaliyetlerin tepesine adeta bir balyoz gibi inmiþtir. Özelleþtirme hemen hemen her sektörde oligopol piyasalar yaratmýþ, kartelci fiyatlamayý teþvik etmiþ, devletin uðradýðý gelir kaybýný, hükümetler dolaylý vergiler üzerinde yaptýðý artýþlarla karþýlama kolaycýlýðýna girmiþtir... Þurasý tartýþmasýz açýktýr ki özelleþtirme; kaynak yaratma deðil, bir kaynak aktarýmý, servet transferi projesidir ve bu felsefe üzerine oturtulmuþtur. Bu nedenledir ki özelleþtirme görünür felsefesi dýþýnda iflasýn eþiðine gelmiþ, bir baþka deyimle pazar dýþýna çýkmýþ þirketlere can suyu olmak gibi gizli bir politik felsefeye de sahiptir. Özelleþtirme kavramýnýn içinde insan, çevre, kamusal yarar, ulus, vatan gibi kavramlar yoktur. Ýþte bu felsefeye dayalý özelleþtirme örneklerinden biri de Eti Gümüþ A.Þ özelleþtirmesidir. ETÝ GÜMÜÞ A.Þ. ÖZELLEÞTÝRMESÝ BÝR KARÞILIKSIZ SERVET TRANSFERÝ PROJESÝ 10.10.2000 tarih, 2000/76 sayýlý Özelleºtirme Yüksek Kurulu Kararýyla Eti Krom ve Eti Elektrometalurji A.Þ. ile birlikte özelleþtirme kapsam ve programýna alýnan Eti Gümüþ A.Þ. için 2003 Nisan ayý sonunda "blok satýþ" yöntemiyle ihaleye çýkýlmýþ, 30 Nisan 2003 tarihinde teklifler alýnmýþtýr. Teklif veren iki firma arasýnda 06.05.2003 tarihinde Özelleþtirme Ýdaresi Baþkanlýðý'nda yapýlan ihaleyi, 3S Madencilik Seramik ve Ýnþaat Yapý Malzemeleri Dýþ Ticaret A.Þ isimli firma kazanmýþ, Eti Gümüþ A.Þ.'nin özelleþtirilmesinin Özelleþtirme Yüksek Kurulu'nun 25 Aralýk 2003 tarihli kararýyla da onaylanmýþ, ancak 3S Madencilik özelleþtirme bedelini zamanýnda yatýramamasý nedeniyle 2 milyon dolarlýk teminatý gelir kaydedilerek ihale iptal edilmiþti. Bu süreçte 3S Madencilik Seramik ve Ýnþaat Yapý Malzemeleri Dýþ Ticaret A.Þ. olarak anýlan firmanýn gerçek kimliði konusunda þüpheler ortaya çýkmýþ, 3 S Madenciliðin Söðüt Seramik Sanayi Þirketi nin 21
22 isim deðiþtirmiþ hali olduðu ileri sürülmüþ ancak bu konuda ne ihaleyi alan þirketten, ne Özelleþtirme idaresinden nede Sermaye Piyasasý Kurulundan tatmin edici bir açýklama gelmediði gibi bu hususta TBMM'de verilen soru önergeleri de cevapsýz kalmýþtý. Peki kimdi bu Söðüt Seramik adlý þirket ve 3S Madencilik Seramik ve Ýnþaat Yapý Malzemeleri Dýþ Ticaret A.Þ ile olan iliþkisi neydi? Söðüt Seramik'in durumunu biraz geçikmeli de ola ilk fark eden Sermaye Piyasasý Kuruluydu. Kurul, Söðüt Seramik'in 1999 ve 2000 mali tablolarýný açýklamadýðý için uyarmýþ uyarýnýn ardýndan bir batýþ öyküsü fýþkýrmýþtý. Þirket, 1996 yýlýndan itibaren faaliyetlerini bankalardan aldýðý uzun ve kýsa vadeli kredilerle sürdürmüþ, 21 bankaya olan borcu 1998 yýlýnda 60 milyon dolara yükselen þirket, bankalardan kredi alamayýnca 1999 ortalarýndan itibaren üretim yapamaz hale gelirken, þirketin iþçilere olan borcu 3.5 milyon, Botaþ ve TEDAÞ'a borçlarý 5 milyon SSK'ya borçlarý 3 milyon dolara ulaþmýþtý. Toplam 71 milyon 500 bin dolarlýk bir borçla iflasýn eþiðine gelen þirket, 2000 yýlý baþýnda 500 iþçisinin iþ akdini feshetmiþ ve üretimi durdurmuþ, alacaklýlar þirket aleyhine 200'den fazla icra takibi baþlatmýþlardý. Alacaklý yabancý bir firma, 1999 yýlýnda þirketin iflasýný istemiþ, ancak yapýlan görüþmeler sonucunda alacaklý, iflas davasýndan feragat etmiþti. Söðüt Seramik'in fabrikasý, yýllýk üretimin yüzde 20'si karþýlýðýnda Söðütsen Seramik Sanayi Ýnþaat Maddeleri Ýthalat Ýhracat A.Þ.ne kiraya verilmiþ þirketin taksitlere bölünen borçlarý kira bedelinden mahsup ediliyordu. Burada dikkatlerden kaçmayan bir husus Söðüt Seramik, 3S Madencilik Seramik ve Ýnþaat Yapý Malzemeleri Dýþ Ticaret A.Þ ve Söðütsen Seramik adlý þirketlerin Yönetim Kurullarý baþkanlarýnýn ayný kiþi (Sebahattin YILDIZ) olmasýydý. Sermaye Piyasasý Kurulu öðüt Seramik A.Þ'yi uyarmakla yetinmemiþ, ayný zamanda Söðüt Seramik A.Þ. ve Söðüt Seramik'in üretim tesislerini kiralayan Söðütsen Seramik Sanayi Ýnþaat Maddeleri Ýthalat Ýhracat A.Þ. nezdinde Sermaye Piyasasý kanunu. ve ilgili mevzuat çerçevesinde incelemeye almýþtý. Yapýlan Ýnceleme sonucunda; Sebahattin YILDIZ'ýn kiralama sözleþmesi imza edildiðinde hem Söðüt Seramik A.Þ.'nin hem de Söðütsen A.Þ.'nin Yönetim Kurulu Baþkaný olmasý nedeniyle Þirket esas sözleþmesine ve TTK aykýrý hareket edildiði, Söðüt Seramik A.Þ'nin 1999, 2000, 2001, 2002 yýllarýna iliþkin genel kurullarýnda büyük ortak Erdem HAMAMÝ'ye ait olan hisse senetlerinin sahipliðinin baþka kiþiler tarafýndan kendilerine aitmiþ gibi gösterilerek yetkisiz olarak genel kurullarda büyük ortak Erdem HAMAMÝ'nin deðil de, Sebahattin YILDIZ, Haydar BEÞÝR ve diðer kiþilerin ortak sýfatý ile oy kullandýklarý ve bu nedenle ilgili genel kurullarýn yok hükmünde olduðu, Söðüt seramik üretim tesislerinin kiralama iþleminin bir örtülü kazanç aktarým iþlemi olduðu hususlarý belirlenmiþ ve Söðüt Seramik A.Þ'ye 1 ay süre vererek Söðütsen A.Þ ile 20.07.2000-30.09.2003 döneminde k i r a l a m a i l i þ k i s i n d e n k a y n a k l a n a n 9.713.032.258.010.- TL tutarýnda örtülü kazanç aktarýmýna konu tutarýn ilgili dönemlerde ortaya çýkan yasal faizi ile birlikte Þirkete iade edilmesi aksi takdirde ilgili mevzuat uyarýnca cumhuriyet Savcýlýðýna suç duyurusunda bulunulacaðý, Þirket üretim tesislerinin icra kanalýyla Sebahattin YILDIZ tarafýndan devralýnmasý ile ilgili olarak alacaklý banka Pamukbank A.Þ. adýna Tasarruf Mevduatý Sigorta Fonu tarafýndan satýþýn iptali için açýlan davada ihalenin feshine karar verildiði göz önüne alýndýðýnda Þirket ile Söðütsen A.Þ. arasýnda imzalanan sözleþmelerin yenilenmesi gerektiði konusunda Sermaye Piyasasý Kurulunca Þirket'e bildirimde bulunulmasýna karar verilmiþti. Söðüt Seramik, 3S Madencilik Seramik ve Ýnþaat Yapý Malzemeleri Dýþ Ticaret A.Þ ve Söðütsen Seramik adlý þirketler ve ortaklarý arasýndaki organik bað, hiçbir kuþku býrakmaksýzýn açýk ve Sermaye Piyasasý Kurulunca yapýlan incelemeler, keza Söðüt Seramik A.Þ. tarafýndan, Sermaye Piyasasý Kuruluna verilen bilgiler, Söðüt þirketlerinin ilan edilmemiþ bir iflas ve hukuka aykýrý tasarruflar içinde bulunduðunu tereddütsüz ortaya koyuyordu. Ýþte böyle bir süreçte; Özeleþtirme Ýdaresi tesis yatýrým maliyeti en az 70 milyon $ olan Eti Gümüþ A.Þ. nin özelleþtirmesi için ikinci kez ihaleye çýkmýþ, bu arada Eti Gümüþ A.Þ'nin nakit parasý 19 trilyona (13 milyon Dolar) satýþa hazýr gümüþ stoðu da 19 tona (4 milyon $) ulaþmýþtýr. Eti Gümüþ A.Þ.'nin Kütahya þehir merkezinde 3 milyon USD deðerinde lojman ve sosyal tesisleri de vardýr. 24.06.2004 tarih 2004/51 sayýlý kararýyla; Eti Gümüþ A.Þ.'de bulunan %100 oranýndaki hissesinin "blok satýþ" yöntemiyle özelleþtirilmesini teminen, Ýhale Ýlaný ve Ýhale Þartlarý Belgesinde belirtilen hususlar çerçevesinde yapýlan ihalede alýnan nihai teklifler ve deðer tespit sonuçlarý incelenerek; Eti Gümüþ A.Þ.'de bulunan %100 oranýndaki kamu hissesinin; 41.200.000.- (kýrkbirmilyonikiyüzbin) ABD Dolarý bedelle en yüksek teklifi veren Söðütsen Seramik Sanayi Ýnþaat Madencilik Ýthalat Ýhracat A.Þ.'ye veya Söðütsen Seramik Sanayi Ýnþaat
Madencilik Ýthalat Ýhracat A.Þ.'nin %51 hissesine sahip olacaðý yeni kurulacak anonim þirkete satýlmasýna karar vermiþ ve Ýhaleyi kazanan firmanýn, bedelini peþin olarak ödeyebileceði gibi yarýsý peþin geri kalaný 12 ayda bir ödeme þartý ile 24 ayda ödeme yapabileceði açýklanmýþtý. Borsa yoluyla halka açýlacak olsa mevcut bilançosuyla 500-600 milyon dolarlýk bir kapitilizasyon deðerine ulaþacak Eti Gümüþ A.Þ.'nin 41.200.000 dolarlýk bir bedelle Ýhale edilmesiyle birlikte ile Söðüt þirketlerinin içinde bulunduðu iflas hali de sona erdiriliyordu.. Ödeme þartlarý dikkate alýndýðýnda Eti Gümüþ A.Þ. özelleþtirilmemiþ, yapýlan ihale ile Söðütsen Seramik Sanayi Ýnþaat Madencilik Ýthalat Ýhracat A.Þ.'ne karþýlýksýz bir servet transferi yapýlmýþtýr. Nitekim özelleþtirme bedelinin peþin ödenecek kýsmý yaklaþýk 21 milyon Dolar, borçsuz ve kýdem tazminatý yükümlülüðü olmayan olan þirketin nakit ve kýsa sürede nakde çevrilebilir gümüþ stoðu ve gayrimenkul mevcuduyla zaten þirketin içinde bulunmaktadýr. Eti Gümüþ A.Þ.'nin yýllýk 100 ton gümüþ ürettiði varsayýmý altýnda ortalama gümüþ fiyatlarý ve dolar kuru dikkate alýnarak 2 yýllýk sürede üreteceði 200 ton gümüþün bedelinin yaklaþýk 60 milyon dolar olduðu görülür ki, bu durumda sözde özelleþtirilen Eti Gümüþ A.Þ dýþarýdan herhangi bir sermaye giriþi olmaksýzýn kalan yaklaþýk 21 milyon $ lýk borcu 3 kat fazlasýyla karþýlayabilecek durumdadýr. Ýfade ettiðimiz koþullarda, Eti Gümüþ A.Þ.'nin satýþý bir özelleþtirme deðil, devlet portföyünde bulunan bir iktisadi iþletmenin üstüne para verilerek elden çýkarýlmasý iþlemi olduðu açýktýr. Týpký Eti Bakýr'da, Eti Alüminyum'da, Eti Krom'da ve Eti Elektrometalurji'de olduðu gibi. NEDEN VE SONUÇ Özelleþtirme ve Küreselleþme arasýnda doðrudan bir iliþki bulunmaktadýr. Özelleþtirmenin tek belirleyici gücünün küreselleþme olduðu ve bu süreçte ulusal varlýklarýn küresel ve küresel güçlerle iþbirliði içinde bulunan sözde yerli güçlere býrakýldýðý üzerinde bir tartýþma yapýlmayacak kadar açýktýr. En masum ve þirin haliyle ekonomik, siyasal, sosyal ve kültürel deðerlerin ve bu deðerler çerçevesinde oluþmuþ birikimlerin ulusal sýnýrlar dýþýna taþarak dünya geneline yayýlmasý biçiminde tanýmlanan küreselleþmeyi, ABD eski çalýþma bakaný Robert Reich Japon Ohmae gibi yazarlar da her þeyi deðiþtiren, ulus devletlerin ve sendikalarýn ona karþý hiçbir þey yapamayacaklarý ya da çok az þey yapacaklarý kesin bir eðilimdir. biçiminde tanýmlamaktadýr. IMF'ye göre Küreselleþme; ülkeler arasýnda mal, hizmet, uluslar arasý sermaye akýmlarý ve teknolojik geliþimin hýzlý bir þekilde ar tmasýný ve serbestleþmesini ve bunlar sonucu ortaya çýkan ekonomik geliþmeyi ifade eder. Friedman ise küreselleþmeyi; dünyada birçok ekonomik, finansal, politik, ulusal güvenlik, çevresel, sosyal, kültürel ve ulusal eyaletler arasý teknolojik baðlantýlar, piyasalar ve bireyler yoluyla kýtalararasý mesafeleri birbirine baðlayan bir að olarak tanýmlanmaktadýr. Küreselleþmenin hayasýzlýðý William Greiderin yaptýðý lirik tanýmla daha da bir anlam kazanýr. Küreselleþme; olaðanüstü bir makineye benzer. Yok ettiklerinin karþýlýðýný alýr. Modern tarým makineleri gibi büyük, hareketli, karmaþýk ve güçlüdür. Koþarcasýna sahalar açar ve sýnýrlarý önemsemez. Arkasýnda geniþ tahribat izleri býrakýrken, büyük miktardaki refah ve zenginliði beraberinde götürmekte, Zengini daha zengin, fakiri daha fakir yapmaktadýr. Fakat makinenin direksiyonda hýzýný ve yönünü kontrol eden kimse yoktur. Olabildiðince özgür ve de sýnýrsýz makine, dünyayý yeniden yapýlandýran, kendi kendine iþleyen, bir ekonomik sistem dramasý oluþturan, küresel endüstriyel devrimin zorunluluklarý tarafýndan yönetilen modern kapitalizmdir. Gerçekte küreselleþme; tüm dünyada kapitalizmin, piyasa ekonomisinin egemen kýlýndýðý bir dünya düzeni tanýmlamakta ve piyasa ekonomisi uygulamayan tüm rejimlerin deðiþtirilmesi buna izin vermeyen ülke liderlerin, aksi düþüncelere sahip siyasal, toplumsal oluþumlarýn yok edilmesini hedeflemektedir. Uygulamada küreselleþme; yada diðer bir ifadeyle yeni dünya düzeni bir taraftan Irak ve Afganistan'da olduðu gibi hak ve özgürlük daðýtma maskesi altýnda, askeri iþgal zoruyla piyasa ekonomisini dayatma, iþgal edilen ülke ve ulusunca yaratýlan ekonomik güce, doðal kaynaklara, topraða el koyma diðer taraftan daha çok demokrasi, daha çok özgürlük masalýyla devþirerek sýnýrsýz destekle devlet yönetimine getirdikleri liderler ve varsa onlarýn siyasi partileri vasýtasýyla ekonomik, mali, asker, kültürel olarak kendilerine baðýmlý devletler yaratma sürecidir. Yani emperyalizmin kendisidir. Özetle; Türkiye'de Özelleþtirme ile yapýlanlar Afganistan'da, Irak'ta, Tunus'ta, Ürdün'de Mýsýr'da, Yemen'de, Bahreyn'de, Libya'da, Suriye'de yapýlan ve yapýlmak istenenlerin kansýz ve silahsýz bir uygulamasýdýr. Týpký 2004 yýlýnda 292 milyon dolara özelleþtirilen, bir sene sonra 800 milyon dolara Amerikalý TPG'ye, TPG'nin de 3 sene sonra 2 milyar 100 milyon dolara Ýngiliz Diego'ya sattýðý TEKEL'in baðlý ortaklýðý Alkollü Ýçkiler Sanayi ve Ticaret A.Þ. de olduðu gibi... Farkýnda mýsýnýz? 23