NSÂNIN DÖNÜ ÜMÜ Ya amın Bütünlü ü

NSÂNIN DÖNÜ ÜMÜ Ya amın Bütünlü ü

NSÂNIN DÖNÜ ÜMÜ Ya amın Bütünlü ü J. Krishnamurti Çeviren: Sayat Arslanlıo lu AYNA YAYINEV 2009

AYNA YAYINEV : 36 Felsefe Dizisi: 22 Sertifika Numarası: 14748 ISBN 978 975 8297 40 5 Birinci Basım: Haziran 2009, stanbul Kitâbın Özgün Adı: Transformig of Man / The Wholeness of Life nsânın Dönü ümü / Ya amın Bütünlü ü Jiddu Krishnamurti ngilizce den Çeviren: Sayat Arslanlıo lu Copyright Krishnamurti Foundation Trust Limited 2004 Brockwood Park, Bramdean, Hampshire SO24 0LQ, England. info@brockwood.org.u www.kfoundation.org www.jkrishnamurti.org Bu kitâbın Türkçe yayın hakları Ayna Yayınevi ne âittir. Yayınevimizden yazılı izin alınmadan tamamen veya kısmen alıntı yapılamaz, hiçbir ekilde kopya edilemez, ço altılamaz ve yayınlanamaz. Yayına Hazırlayan: Ahmet Y. Özbilen Dizgi ve Baskı Öncesi Hazırlık: Ayna Yayınevi Kapak Tasarım: Murat Efe Kapak ve ç Baskı: Kurti Matbaacılık Tel.: 0212 613 68 94 AYNA YAYINEV Ca alo lu Yoku u No.: 40 Kat: 2 34112 Ca alo lu, stanbul Tel.: 0212 513 80 19 www.aynayayinevi.com ahmet@aynayayinevi.com

Ç NDEK LER I. BÖLÜM Krishnamurti, Prof. David Bohm ve Dr. David Shainberg arasında geçen yedi diyalog. Diyalog I 9 Diyalog II 32 Diyalog III 63 Diyalog IV 83 Diyalog V 107 Diyalog VI 133 Diyalog VII 157 II. BÖLÜM 1977 yılı boyunca Ojai Kaliforniya da, sviçre de Saanen de ve ngiltere de Brockwood Parkı nda yapılan konu malardan seçmeler. I Meditasyon bilincin içeri ini bo altmaktır 189 II Çatı kının sonlanı ı zekânın bir ekli olan en yüksek enerjinin toplanı ıdır 194 III Reddedi in sonucunda sevgi ortaya çıkar 198 IV Ölüm büyük bir arını 203 V Ustalık içeren ve benli i sürdürmeyen eylem 205 VI Tek ba ına akıl ve mantık hakîkati ke fetmeyecektir 208 VII Eksiksiz güvenli i içeren zekâ 212 VIII Olumsuzlamaktan olumlu do ar 216 IX Alan oldu u için bo luk ve mutlak sessizlik vardır 222 X Kavrayı ı olan bir zihnin tamâmen bo tur 226 XI Istırabın oldu u yerde sevmek olanaksızdır 230

XII Keder zamânın ve dü üncenin ürünüdür 232 XIII Ölüm nedir? 238 XIV O bo luk, tüm enerjinin toplanı ıdır 241 XV Ben olmadı ında, efkat ortaya çıkar 247 XVI Gözlemlenenle gözlemci arasındaki bölünü, XVII çatı kının kayna ıdır 251 Bilinç içeri iyle birlikte sonlandı ında, bütünüyle farklı bir ey söz konusudur 256 XVIII Açıklık yoksa beceri en tehlikeli ey haline gelir 261 XIX Ki i kendini nasıl bilebilir? 264 III. BÖLÜM ki Diyalog Krishnamurti, Ojai de, Kanada, ngiltere, Hindistan ve ABD deki Krishnamurti Okulları ve Vakıflarından gelen küçük bir grupla konu uyor. Diyalog I 271 Diyalog II 286

BÖLÜM I YED D YALOG Krishnamurti, Londra Üniversitesi Birkbeck Koleji Teorik Fizik Profesörü Dr David Bohm ve New York lu bir psikiyatr olan Dr David Shainberg ara sında geçen yedi diyalog. Mayıs 1976 da, Hampshire Brockwood Parkı nda kaydedilmi video lardan kısaltılarak uyarlanmı tır.

D YALOG I Mayıs 17 Krishnamurti: Ya amın bütünselli inden konu abilir miyiz? Zihin parçalanmı ise, insân bu bütünselli in farkında olabilir mi? Sâdece küçük bir delikten bakıyorsanız, bütünün farkına varamazsınız. Dr. Shainberg: Do ru. Ama di er yandan, aslında siz bütünsünüz. K: Ah! Bu bir kuramdır. S: Öyle mi? Dr. Bohm: Bir varsayım. Elbette öyle. K: Elbette. Parçalanmı sanız, bütün oldu unuzu nasıl varsayabilirsiniz? S: Parçalanmı oldu umu nasıl anlayaca ım? K: Çatı kı oldu unda. S: Do ru. K: Çeli en ârzûlar, çeli en istekler ve dü ünceler çatı kı do urdu unda. O zamân acı çekersiniz ve parçalanmı lı ınızın bilincinde olursunuz. S: Do ru. Fakat o anlarda genellikle çatı kıdan kurtulmak istemez siniz. K: O ba ka bir konu. Bizim sordu umuz u: Parça kendini yok ede bilir mi? Çünkü, ancak o zamân dünyâyı görmek mümkündür. 9

NSÂNIN DÖNÜ ÜMÜ S: Gerçekte tek bildi iniz ey parçalanmı, kısımlara ayrılmı oldu unuzdur. K: Tüm bildi imiz bu. S: Bu do ru. K: Dolayısıyla bununla devâm edelim. B: Bir bütünün var oldu u varsayımı akla uygun olabilir, fakat parça lanmı oldu unuz sürece onu aslâ göremezsiniz. Sâdece bir varsayım olarak kalır. K: Elbette. S: Do ru. B: Onu bir keresinde deneyimlemi oldu unuzu dü ünebilirsiniz ancak o da bir varsayımdır. K: Kesinlikle. Çok do ru. S: Parçalanmı lı ımın farkına vardı ımda korkunç bir acı veyâ bir tür yalnızlık gibi bir eyin olup olmadı ını merâk ediyorum. K: Bakın bayım: Kendi kısmınızın farkında olabilir misiniz? Siz bir Amerikalısınız, ben bir Hindû yum, Yahûdî yim, Hıristiyan ım veyâ her ne ise sâdece bu halde ya arsınız. Aslında Hindû oldu umu bi liyorum, demezsiniz yalnızca size meydan okundu unda, Sen nesin? dendi inde Ben bir Hintliyim, bir Hindû yum veyâ bir Arap ım, dersiniz. B: Ülke tehdit altında oldu u zamân, endi elenmek zorundasınız. K: Elbette. S: Yâni bütünüyle tepkisel bir ya antı sürdü ümü mü söylüyorsunuz? 10

NSÂNIN DÖNÜ ÜMÜ K: Hayır, bütünüyle bir tür zehirli bir havayı soluyorsunuz, bir kar mâ a içindesiniz. S: Bir parçadan di erine, bir tepkiden bir sonrakine. K: Öyleyse, bu çe itli kısımların gerçekten farkına varabilir miyiz? Bir Hindû yum, bir Yahûdî yim, bir Arap ım, bir komünistim, bir ka toli im, bir i adamıyım, evliyim, sorumluluklarım var, sanatçıyım, bilim adamıyım anlıyor musunuz? Tüm bu sosyolojik parçalanı lar. S: Evet. K: Aynı zamânda psikolojik bir parçalanı. S: Do ru, do ru. Benim de ba ladı ım nokta tam da buydu. Bir parça oldu um eklindeki bu duygu. K: Buna birey dersiniz. S: Yalnızca birey demek ile kalmıyor, onu önemli buluyorum. K: Önemli buluyorsunuz. S: Do ru. Bu konuda çalı mak durumundayım. K: Evet. S: Bu anlamlıdır. K: imdi birlikte konu arak, benim o oldu umun farkına varabilir miyiz? Ben bir parçayım ve dolayısıyla daha çok parça yaratıyorum, daha fazla çatı kı, daha çok sefillik, karmâ a, keder yaratıyorum çünkü çatı kı var ise, bu her eyi etkiler. S: Do ru. K: Bu konuyu konu arak bunun farkına varabilir miyiz? 11

NSÂNIN DÖNÜ ÜMÜ S: Konu urken biraz fark edebiliyorum. K: Biraz de il. S: Mesele bu. Neden fark edemiyorum? K: Bakın bayım. Yalnızca çatı kı oldu unda onu fark edersiniz. u anda sizdeki bir çatı kı de il. B: Çatı kı olmadan onu fark etmek mümkün müdür? K: Bu bir sonraki konudur, evet. Bunun için çok farklı bir yakla ım gerekir. B: Ama ben bir noktayı ele almak istiyordum: Bu parçaların önemi urada ki, kendimi tanımladı ımda ve ben uyum, ben buyum de di imde, bütün olarak kendimi kastederim. Benim bütünüm zengin dir veyâ fakîrdir veyâ Amerikalıdır, her ne ise ve dolayısıyla bu çok önemlidir. Bence sorun u ki parça kendinin bütün oldu unu iddiâ eder ve kendini çok önemli görür. S: Tüm ya amı ele geçirir. B: O zamân bir çeli ki olu ur; ba ka bir parça ortaya çıkar ve kendinin bütün oldu unu söyler. K: Bildi iniz gibi bütün dünyâ bu ekilde parçalanmı tır: Dı taki ve içteki. S: Ben ve sen. K: Evet, ben ve sen, biz ve onlar B: Fakat ben bütünüyle buyum dersek, aynı zamânda ben bütü nüyle uyum da demi oluyoruz. S: Bu parçalanı hareketi neredeyse bir sebebe dayanıyormu gibi. Sanki 12

NSÂNIN DÖNÜ ÜMÜ K: Sordu unuz bu mu? Bu parçalanı ın sebebi nedir? S: Evet. Bu parçalanı ın sebebi nedir? Bunu do uran nedir? Bizi ona kaptıran nedir? K: Çok önemli bir soru soruyoruz: Bu parçalanı ın sebebi nedir? S: Gelmek istedi im nokta buydu. Bir sebep var Bir eye sarılmak zorundayım. K: Hayır, ona sâdece bakın bayım. Neden parçalandınız? S: Hemen verece im yanıt, bir eye tutunmak ihtiyâcında oldu um dur. K: Hayır, ondan çok daha derin. Çok daha derin. Bakın ona. Bakın ona. Konuya yava ça girelim. S: Tamâm. K: Hemen yanıt vermeyelim. Benim parçalanmı oldu umu belirten bu çatı kıyı ortaya çıkartan nedir? Ve sonra da u soruyu soruyorum: Bu parçalanı ı ortaya çıkartan nedir? Sebebi nedir? B: Do ru. Bu önemli. K: Evet. Siz, ben ve dünyânın ço unlu u neden parçalanmı tır? Bunun sebebi nedir? B: Zamânda belirli bir dönem e geri dönerek buna bir sebep bulmak mümkün de il gibi S: Genetik açıdan yakla mıyorum, ben tam imdiki anla ilgileniyo rum K: Bayım, ona yalnızca bakın. Onu masaya koyun ve nesnellik ile bakın ona. Bu parçalanı ı do uran nedir? 13

J. KRISHNAMURTI TOPLU ESERLER Z H N ve DÜ ÜNCE ÜZER NE Ö RENME ve B LG ÜZER NE DO A ve ÇEVRE ÜZER NE L K ÜZER NE TANRI ÜZER NE KORKU ÜZER NE SEVG ve YALNIZLIK ÜZER NE YA AMAK ve ÖLMEK ÜZER NE ÖZGÜRLÜK ÜZER NE ÇATI MA ÜZER NE HAKÎKAT ÜZER NE DO RU MESLEK ÜZER NE ZAMÂNIN SONU FARKLI B R YA AM MED TASYONLAR E T M ÜZER NE