HAFTALIK RAPOR 7 Temmuz 214 Dış ticaret açığı Mayıs ayında 7.1 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Mayıs ayında dış ticaret açığı 7.1 milyar dolar ile beklentilerin altında gerçekleşti. Politika yapıcılar tarafından alınan kararların yanı sıra, kur ve faizdeki artışın ithalat üzerindeki daraltıcı etkisi Mayıs ayında da devam etti. İhracat artışında ivme kaybı görülse de 214 ün ilk çeyreğinde dünya ihracatındaki yukarı yönlü eğilim Türkiye nin dünya ihracatındaki payının artmaya devam etmesini sağladı. Bu haftaki raporumuzda Mayıs ayı dış ticaret gelişmelerini yakından inceleyeceğiz. Dış Ticaret Açığı (yıllık, milyar $) 2 Enerji ve Altın Hariç Dış Ticaret Açığı (yıllık, milyar $) TÜİK tarafından açıklanan verilere göre, dış ticaret açığı Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %28.7 azalarak 7.1 milyar dolar seviyesinde açıklanarak 7.7 milyar dolar olan beklentimizin altında gerçekleşti. (Piyasa beklentisi: 7.3 milyar dolar). Dış ticaret verilerine baktığımızda ihracatın Mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre %3.6 artışla 13.8 milyar dolar seviyesiyle beklentimize paralel geldiği görülüyor. İthalat ise 2.9 milyar dolar seviyesinde gerçekleşerek geçen yılın aynı dönemine göre %.3 seviyesinde düşüşle beklentimizin altında kaldı. 12 aylık kümülatif verilerle 92.2 milyar dolar olan Nisan ayı dış ticaret açığı ise Mayıs ayında 89.3 milyar dolar seviyesine geriledi. Bu verilerden hareketle yıllıklandırılmış verilerle enerji ve altın ticaretini hariç tutarak dış ticaret açığını incelediğimizde yılın başından bu yana 4 milyar dolarlık iyileşme gerçekleştirdiğini ve istikrarlı olarak düşüş kaydettiğini görüyoruz. 214 yılının ilk ayında ihracatın yıllık 4 İhracat (y-y, %) İthalat (y-y, %) değişiminin aldığı pozitif değerlere bakıldığında, 6 213 yılındaki seyrinin aksine dış ticaret açığına 3 2 4 3 daraltıcı yönde katkı yaptığı görülüyor. İhracatta yıllık bazda Mart ayında görülen sert artışın ardından Mayıs ayında %3.6 lık artış yaşansa da 2 son iki aydır ivme kaybının olduğu görülüyor. Bununla birlikte, kurdaki reel değerlenmenin ihracatın performansını düşürücü yönde etki - ettiğini düşünüyoruz. İthalat tarafı - incelendiğinde ise ihracattaki gelişimin aksine -2-2 Şubat ayında başlayan düşüş ivmesinde görülen artış dikkat çekiyor. İthalatın yıllık bazdaki toparlanmasının özellikle ara malı ithalatındaki gerileme kaynaklı olduğunu söyleyebiliriz. Mayıs ayında yıllık bazda ara malı ithalatındaki ve öncü gösterge olan PMI imalat endeksindeki gerilemenin önümüzdeki dönemde de devam etmesi 1.çeyrekte beklentilerden olumlu bir performans gösteren ekonomik aktivitenin 2.çeyrekte yavaşlayacağına işaret olabilir.
Mar.12 May.12 Tem.12 Eyl.12 Kas.12 Oca.13 Mar.13 May.13 Tem.13 Eyl.13 Kas.13 Oca.14 Mar.14 May.14-4 - -6-7 -8-9 - Mevsimsellikten Arındırılmış Dış Ticaret Dengesi (3 Aylık Har. Ort., milyar dolar) -11 Arındırılmış Arındırılmamış -12 May.11 Kas.11 May.12 Kas.12 May.13 Kas.13 May.14 edip etmeyeceği ekonomik aktivite açısından önemli sinyaller barındırabilir. Dış ticaretteki gelişemelere mevsimsellikten arınırılmış veriler bazında bakmanın, kısa dönemli ve trend barındırmayan oluşumların etkisini dışlayabilmek adına önemli olduğunu söyleyebiliriz. Bu doğrultuda, Mayıs ayında 3 aylık hareketli ortalamalar itibarıyla dış ticaret açığı 6. milyar dolar iken, arındırılmış veriler ile söz konusu rakam 6.9 milyar dolara yükseliyor. Yandaki iki seriden hareketle Mayıs ayında arındırılmış dış ticaret açığında bir önceki aya göre ivme kaybı görülürken, dış ticaret açığının arındırılmamış verilerinde bu etkiyi göremiyoruz. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış dış ticaret açığında görülen bu ivme kaybının önümüzdeki dönemlerde de devam En Çok İthalat Yapılan İlk 6 Fasıl Gelişimi (milyar dolar) Plastik ve Mamulleri Motorlu Kara Taşıtları Elektirikli Makine ve Cihazlar Demir ve Çelik Kazanlar,Makinalar ve Aksam Parçaları Mineral Yakıtlar ve Yağlar - -2-3 -4 3 2 May.14 May.13 1 2 3 4 6 Ekonomik Sınıflandırmaya Göre İthalat (y-y, %) Ara Malı Sermaye Malı Tüketim Malı Dış ticaret dengesinin ithalat tarafına alt kalemler itibarıyla baktığımızda, Mayıs ayında en çok ithalat yapılan fasıl olan mineral yağlar ve yakıtların geçen yılın aynı dönemine göre %11.2 oranında gerilediği ve 4.4 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiği görülüyor. İkinci en çok ithalat kalemi olan kazanlar, makinalar ve aksam parçaları ise %14.2 düşüşle 2.4 milyar dolar gerçekleşti. Geçtiğimiz yıl listenin 3. sırasında bulunan kıymetli ve yarı kıymetli taşlar faslının ise yerini demir çelik ithalatına bıraktığı dikkat çekiyor. Demir çelik ithalatı Mayıs ayında 213 yılının aynı dönemine göre %.11 seviyesinde artarak 1.6 milyar dolar olarak açıklandı. En çok ithalat yapılan kalemlerde geçen yılın aynı dönemine göre azalış yaşanması, ithalatta devam eden daralmanın dış ticaret açığı üzerindeki olumlu etkisine katkıda bulunuyor. Geniş ekonomik sınıflandırmaya göre ithalat gelişimine baktığımızda, yıllık bazda Şubat ayı itibarıyla gerilemeye devam eden ara malı ithalatının Nisan ayında yaşadığı sert gerilemeden sonra Mayıs ayında %11.4 lük gerileme yaşadığı görülüyor. Nisan ayına göre gerilemesinde ivme kaybı yaşansa da ara malı ithalatında yıllık bazdaki bu gerileme yurtiçi ekonomik aktivitenin yavaşladığına işaret ediyor. Önceki iki ayda sermaye malı ithalatı yıllık bazda artış gösterirken, Mayıs ayında ise %. lik düşüş kaydetti. Son olarak tüketim malı ithalatının yıllık bazdaki değişiminin arttığı görülüyor. Nisan ayında yıllık bazda %4.3 2 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul
gerileme yaşayan tüketim malı ithalatı Mayıs ayında %7. gerileme yaşadı. Sonuç olarak, Mayıs ayında ihracatın dış ticaret açığına olumlu katkıda bulunan yıllık artış hızındaki seyir devam ederken, ithalatta görülen yıllık gerileme dış ticaret açığına olumlu yansıdı. Önümüzdeki dönemde, dış ticaret üzerindeki yansımasını gecikmeli olarak gördüğümüz kur ve faizdeki gelişmelerin seyri önemli olacaktır. TCMB nin son PPK toplantısında aldığı faiz indirim kararının ölçülü bir şekilde devam edebilecek olması ise yurtiçi tasarrufları arttırmaya yönelik önlemlerin etkisini sınırlandırabilecektir. Diğer yandan Haziran ayının başında Irak kaynaklı jeopolitik riskin ortaya çıkması ve Irak ın Almanya dan sonra ihracat yaptığımız ikinci önemli ülke olması, bu ülkedeki gelişmelerin seyrini Türkiye için oldukça önemli kılıyor. Bu doğrultuda, jeopolitik riskle birlikte Haziran ayında artan petrol fiyatları ise ithalat kanalı ile önümüzdeki dönemde dış ticaret açığı üzerinde baskı yaratabilecektir. Tüm bu gelişmeler çerçevesinde dış ticaret açığının 214 yılını 86 milyar dolar seviyesinde tamamlamasını bekliyoruz. 3 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul
Haz.8 Eyl.8 Ara.8 Mar.9 Haz.9 Eyl.9 Ara.9 Mar. Haz. Eyl. Ara. Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 Eyl.13 Ara.13 Mar.14 Haziran ayında enflasyon yıllık bazda %9.16 ya geriledi. Haziran ayında bir önceki aya göre %.31 oranında artan enflasyon yıllık bazda ise gerilemeye başladı. Ayrıca Haziran ayında çekirdek enflasyon ve üretici fiyatlarında da yıllık bazda düşüş yaşandı. Bu haftaki raporumuzda Haziran ayı fiyat gelişmelerini ayrıntılı olarak inceleyeceğiz. 14 12 8 6 4 TÜFE (y-y, %) 9.16 Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) Haziran ayında aylık bazda %.31 oranında artarak beklentilerimize yakın gerçekleşti (Piyasa Beklentisi: %., VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Beklentisi: %.38). Yıllık bazda TÜFE ise Mayıs ayındaki %9.66 seviyesinden Haziran ayında %9.16 seviyesine geriledi. TÜFE Harcama Gruplarının Katkısı (puan) Haziran ayında aylık bazda en yüksek artışı Haberleşme Yıllık Aylık gösteren grup, eğitim grubu oldu. Özel okul Alkollü İçecekler ve Tütün kayıt dönemi olmasının etkisiyle eğitim grubu Eğitim fiyatlarında bir önceki aya göre %1.72 oranında Giyim ve Ayakkabı bir artış yaşandı. Eğitim grubunun Ev Eşyası enflasyondaki ağırlığının düşük olması Konut Lokanta ve Oteller Ulaştırma Gıda ve Alkolsüz İçecekler nedeniyle, aylık enflasyona katkısı ise.4 puanla sınırlı oldu. Haziran ayında enflasyona en yüksek artış yönlü katkı yapan grup ise gıda ve alkolsüz içecekler grubu oldu. Enflasyon -.. 1. 2. 3. içinde en yüksek ağırlığa sahip gıda ve alkolsüz içecekler grubu bir önceki aya göre %.36 artış gösterdi ve enflasyonu.9 puan yukarı yönlü etkiledi. Gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyatlarının Haziran aylarında genelde negatif gerçekleşmesine karşın, bu yıl artış görülmesinde son dönemdeki olumsuz hava koşullarıyla birlikte Ramazan ayının başlamış olmasının etkili olduğunu düşünüyoruz. Akaryakıt fiyatlarındaki zamlar ve İstanbul ile Ankara da toplu taşıma ücretlerine yapılan zamlar sonucu, ulaştırma grubu fiyatları bir önceki aya göre %. oranında artarak enflasyona.8 puan ile gıda ve alkolsüz içecekler grubundan sonra en yüksek artış yönlü katkıda bulunan grup oldu. Haziran ayında sağlık grubunda ise geçmiş yıllar ortalamasının oldukça üzerinde bir artış yaşandı. Geçmiş yıllar Haziran aylarında aylık bazda ortalama %. oranında artan sağlık grubu fiyatlarında, bu yıl %.98 oranında bir artış gerçekleşti. Sezon indirimlerinin başlamasının etkisiyle, giyim ve ayakkabı grubu fiyatları ise bir önceki aya göre %1.2 düştü. Böylece Haziran ayında alkollü içecekler ve tütün grubu ile giyim ve ayakkabı grubunun enflasyona katkısı düşüş yönlü oldu. 4 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul
Mar.8 Ağu.8 Oca.9 Haz.9 Kas.9 Nis. Eyl. Şub.11 Tem.11 May.12 Eki.12 Mar.13 Ağu.13 Oca.14 Haz.4 Şub. Eki. Haz.6 Şub.7 Eki.7 Haz.8 Şub.9 Eki.9 Haz. Şub.11 Eki.11 Haz.12 Şub.13 Eki.13 May.7 Eki.7 Mar.8 Ağu.8 Oca.9 Haz.9 Kas.9 Nis. Eyl. Şub.11 Tem.11 May.12 Eki.12 Mar.13 Ağu.13 Oca.14 14 Çekirdek Enflasyon ve TÜFE (y-y, %) Mayıs ayında aylık bazda %1.4 oranında artış 12 8 6 9.6 gösteren, enerji ve gıda gibi kontrol edilemeyen kalemleri içermeyen, çekirdek enflasyon Haziran ayında %.31 oranında arttı. Yıllık bazda ise çekirdek enflasyondaki artış, Mayıs ayındaki 4 %9.77 seviyesinden, Haziran ayında %9.6 I Endeksi seviyesine geriledi. Bir önceki yılın aynı ayına göre 2 TÜFE Haziran ayında %9.16 seviyesinde gerçekleşen manşet enflasyonun üzerinde %9.6 gelen çekirdek enflasyonun bu ayki yükselişinde ulaştırma grubu fiyat artışları etkili oldu. Çekirdek enflasyon içerisinde yer alan ana gruplar arasında aylık bazda en yüksek artış eğitim grubunda gerçekleşti, ancak eğitim grubunun enflasyon içerisindeki ağırlığının az olması nedeniyle, söz konusu artışın katkısı da sınırlı kaldı. Yİ-ÜFE (y-y, %) Yurt İçi Üretici Fiyatları Endeksi (Yİ-ÜFE), Haziran 2 ayında bir önceki aya göre %.6 oranında sınırlı bir artış gösterdi. Yıllık bazda ise Yİ-ÜFE, Mayıs ayındaki %11.28 seviyesinden ciddi bir düşle Haziran ayında %9.7 seviyesine geriledi. Böylece 9.7 Yİ-ÜFE yıllık bazdaki düşüşünü bu ay da sürdürdü. Endekse ana sanayi grupları bazında bakıldığında, dayanıksız tüketim malları ve enerji gurubunda bir önceki aya göre düşüş yaşandığı görülüyor. - Haziran ayında sermaye malları gurubundaki %.4 oranındaki artışın Yİ-ÜFE deki aylık bazdaki yükselişe katkı yaptığı görülüyor. Ara mal ve dayanıklı tüketim malları grubu da Yİ-ÜFE nin aylık bazdaki sınırlı artışına katkı yaptı. Yıllık bazda Yİ-ÜFE de azalış yaşanmış olması önümüzdeki dönemde TÜFE nin hareketi açısından olumlu görünüyor. Kurdaki hareketlerin yansımasının ilk olarak görüldüğü Yİ-ÜFE, bu ayki sınırlı artışı ile kurun etkilerinin azalmaya başlamış olduğunu da gösteriyor. 8 6 4 2-2 -4-6, VakıfBank Reel Faiz (%) Enflasyon Oranı ile Hesaplanan 12 Ay Sonrası Enflasyon Beklentisi ile Hesaplanan Halihazırdaki %9.16 lık enflasyon seviyesi göz önüne alındığında TCMB nin son toplantısında faiz oranını %8.7 e çekmesi ile reel faiz negatif gerçekleşmiş gibi görünse de, reel faiz hesaplamasında 12 ay sonrası enflasyon beklentisinin kullanılmasının daha sağlıklı olduğu düşüncesindeyiz. 12 ay sonrasının enflasyon beklentisinin %7.19 olduğu dikkate alındığında, reel faizlerin hala pozitif olduğu görülüyor. Önümüzdeki dönemde yurtdışında olumsuz bir gelişme olmadıkça ve kurlar üzerinde sert yukarı yönlü bir hareket yaşanmadıkça, enflasyondaki aşağı yönlü seyrin de katkısıyla TCMB nin faiz indirimlerine devam edeceğini düşünüyoruz. Faiz indirimlerinin ne kadar olabileceği konusunda ise TCMB nin son günlerdeki söylemlerinde enflasyonun olması VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul
gerekenden 3 baz puan daha yukarıda seyrettiğini belirtmesi, TCMB nin faizlerde son iki ayda yaptığı toplam 12 baz puanlık indirimin üzerine 17 baz puan daha indirim yapabilme ihtimaline işaret ediyor. Bununla birlikte, enflasyonun yıllık bazda düşmeye başlamasına karşın, piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşmesi, piyasada TCMB nin faiz indirimlerine devam etmeyeceği algısına yol açtı. Buna rağmen, biz yine de TCMB nin faiz indirimlerine devam edeceğini ve koşullar uygun olursa ilk faiz indiriminin 7 baz puana kadar olabileceğini düşünüyoruz. Ancak geçtiğimiz hafta ABD den gelen olumlu veriler sonucu ABD de faiz artırım sürecinin yaklaştığı algısının oluşması ve yıllık ABD tahvil getirilerinin yükselmesinin yanı sıra olası jeopolitik riskler göz önüne alındığında kurlarda aşırı bir hareket yaşanması ihtimalinin, TCMB nin faiz indirimlerinde gidebileceği seviyeyi daraltabileceğini düşünüyoruz. Sonuç olarak, Haziran ayında enflasyon piyasa beklentilerinin üzerinde aylık bazda %.31 oranında arttı. Yıllık bazda ise %9.66 dan %9.16 ya geriledi. Piyasa beklentilerinin enflasyonun altında kalmasında, TCMB nin son Para Politikası Kurulu toplantısında enflasyonun Haziran ayında kayda değer bir düşüş göstereceğini söylemiş olmasının etkili olmuş olabileceğini düşünüyoruz. TCMB nin açıklamalarının ardından piyasada oluşan negatif enflasyon beklentileri nedeniyle, bugün açıklanan enflasyon rakamı ilk etapta olumsuz bir algı yaratmış gibi görünse de enflasyonun daha önce belirtildiği şekilde, Mayıs ayında tepe noktasına ulaştıktan sonra Haziran ayında yıllık bazda düşmeye başladığı görülüyor. Ayrıca çekirdek enflasyon ve Yİ-ÜFE de de yıllık bazda sert düşüş yaşanması, geçtiğimiz aylarda kur etkisiyle oluşan maliyet enflasyonunun sonuna gelinmiş olabileceğini gösteriyor. Söz konusu durum, TÜFE nin tepe noktasından aşağı döndüğünü teyit ederken, enflasyonun önümüzdeki dönem seyri açısından da olumlu görünüyor. Önümüzdeki dönemde kur ve petrolde aşırı hareketler görmediğimiz sürece enflasyonda aşağı yönlü hareketin devam etmesini ve yılsonunda enflasyonun %7.9 seviyesinde gerçekleşmesini bekliyoruz. 6 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul
Haftalık Veri Takvimi (7-11 Temmuz 214) Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti 7.7.217 Almanya Sanayi Üretimi (Mayıs, a-a) %.2 %. Japonya Öncü Göstergeler Endeksi (Mayıs, öncül, a-a) 6..9 8.7.214 Türkiye Sanayi Üretim Endeksi (Mayıs, y-y) %4.8 %3.9 Almanya Dış Ticaret Dengesi (Mayıs) 17.4 Milyar 16.2 Milyar Cari İşlemler Dengesi (Mayıs) 18.4 Milyar 14. Milyar Fransa Dış Ticaret Dengesi (Mayıs) -3,933 Milyon -4, Milyon İngiltere Sanayi Üretimi (Mayıs, a-a) %.4 %.3 Japonya Cari İşlemler Dengesi (Mayıs) 187.4 Milyar 429.9 Milyar Dış Ticaret Dengesi (Mayıs) -78.4 Milyar -822. Milyar 9.7.214 ABD FED Toplantı Tutanakları (Haziran) -- --.7.214 ABD Haftalık İşsizlik Maaşı Başvuruları 3 Bin 3 Bin İtalya Sanayi Üretimi (Mayıs, a-a) %.7 %.1 Fransa Sanayi Üretimi (Mayıs, a-a) %.3 %.2 TÜFE (Haziran, a-a) %. %.2 İngiltere Dış Ticaret Dengesi (Mayıs) -2,43-1,6 BOE Toplantısı (Temmuz) -- -- Japonya ÜFE (Haziran, a-a) %.3 %.1 Makine Siparişleri (Mayıs, a-a) -%9.1 %.7 Tüketici Güven Endeksi (Haziran) 39.3 4.3 11.7.214 Türkiye Cari İşlemler Dengesi (Mayıs) -4.8 milyar dolar -4.6 milyar dolar TCMB Beklenti Anketi (Temmuz) -- -- Almanya TÜFE (Haziran, a-a) %.4 %.4 Fransa Cari İşlemler Dengesi (Mayıs) -1.6 Milyar -- 7 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul
May.1 Kas.1 May.2 Kas.2 May.3 Kas.3 May.4 Kas.4 May. Kas. May.6 Kas.6 May.7 Kas.7 May.8 Kas.8 May.9 Kas.9 May. Kas. May.11 Kas.11 May.12 Kas.12 May.13 Kas.13 May.14 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca. Nis. Tem. Eki. Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Oca.13 Nis.13 Tem.13 Eki.13 Oca.14 Nis.14 Eki. Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Oca.13 Nis.13 Tem.13 Eki.13 Oca.14 Nis.14 1999Ç3 2Ç1 2Ç3 21Ç1 21Ç3 22Ç1 22Ç3 23Ç1 23Ç3 24Ç1 24Ç3 2Ç1 2Ç3 26Ç1 26Ç3 27Ç1 27Ç3 28Ç1 28Ç3 29Ç1 29Ç3 2Ç1 2Ç3 211Ç1 211Ç3 212Ç1 212Ç3 213Ç1 213Ç3 214Ç1 TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) Reel GSYH (y-y, %) 2 Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) - - - -2 4.3 - Kaynak:TÜİK Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %) Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma Kaynak:TÜİK Sanayi Üretim Endeksi Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen) 4 2 7 3 2 3 1-1 -3 - - - Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Toplam Otomobil Üretimi Sanayi Ciro Endeksi 8 7 6 4 3 2 Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) 19 17 13 1 9 7 Aylık Sanayi Ciro Endeksi (2=) 172.7 Kaynak: OSD, VakıfBank Kaynak:TÜİK 8
Beyaz Eşya Üretimi Kapasite Kullanım Oranı 23 2 19 17 13 1 9 7 Beyaz Eşya Üretimi (Adet) 8 8 7 7 6 6 Kapasite Kullanım Oranı (%) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı PMI Endeksi 6 4 4 3 3 PMI Imalat Endeksi 48.8 Kaynak:Reuters 9
Haz.8 Ara.8 Haz.9 Ara.9 Haz. Ara. Haz.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 6.27 12.27 6.28 12.28 6.29 12.29 6.2 12.2 6.211 12.211 6.212 12.212 6.213 12.213 6.214 Mar.9 Haz.9 Eyl.9 Ara.9 Mar. Haz. Eyl. Ara. Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 Eyl.13 Ara.13 Mar.14 Haz.4 Ara.4 Haz. Ara. Haz.6 Ara.6 Haz.7 Ara.7 Haz.8 Ara.8 Haz.9 Ara.9 Haz. Ara. Haz.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.4 Ara.4 Haz. Ara. Haz.6 Ara.6 Haz.7 Ara.7 Haz.8 Ara.8 Haz.9 Ara.9 Haz. Ara. Haz.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyon ÜFE 14 12 8 6 4 2 TÜFE (y-y, %) Çekirdek-I Endeksi (y-y, %) 9.6 9.16 2 2 - ÜFE (y-y, %) 9.7 Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %) 26 24 22 2 18 16 14 12 UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi 23 2 19 17 13 1 9 7 2 18 16 14 12 8 6 4 2 Gıda Enerji Tüfe Kaynak: Bloomberg Enflasyon Beklentileri Reel Efektif Döviz Kuru 8 7. 12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 7.19 13 13 12 TÜFE Bazlı (23=) 7 12 6. 6 6.62 1 1 9.6.
Mar.8 Eyl.8 Mar.9 Eyl.9 Mar. Eyl. Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12 Mar.13 Eyl.13 Mar.14 İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücüne Katılım Oranı 17 16 14 13 12 11 9 8 7 Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı (%) 3 1 49 47 4 43 41 39 37 3 İşgücüne Katılma Oranı (%) İstihdam Oranı (%) Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet) 4,7 4,2 3,7 3,2 2,7 2,2 1,7 1,2 7 Kaynak: TOBB 11
May.4 Kas.4 May. Kas. May.6 Kas.6 May.7 Kas.7 May.8 Kas.8 May.9 Kas.9 May. Kas. May.11 Kas.11 May.12 Kas.12 May.13 Kas.13 May.14 May.4 Kas.4 May. Kas. May.6 Kas.6 May.7 Kas.7 May.8 Kas.8 May.9 Kas.9 May. Kas. May.11 Kas.11 May.12 Kas.12 May.13 Kas.13 May.14 DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi 2 2 İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) -2-4 -6-8 - -12 Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı 6-4 -14-24 -34-44 -4-64 -74-84 3 - -3 - -7-9 -1 6 4 3 2 - -2 Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketici Güven Endeksi 9 8 7 6 Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen) 13 12 1 9 8 7 6 4 12
21 22 23 24 2 26 27 28 29 2 211 212 213 May.7 Kas.7 May.8 Kas.8 May.9 Kas.9 May. Kas. May.11 Kas.11 May.12 Kas.12 May.13 Kas.13 May.14 KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ Bütçe Dengesi Faiz Dışı Denge Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL) Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL) 7-47 -2 37-3 27-4 17-7 -6-3 Kaynak:TCMB İç ve Dış Borç Stoku Türkiye nin Net Dış Borç Stoku 4 4 3 3 2 2 İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen) 22 2 18 16 14 12 8 6 4 4 3 3 2 2 Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%) 28.1 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 13
Haz.6 Ara.6 Haz.7 Ara.7 Haz.8 Ara.8 Haz.9 Ara.9 Haz. Ara. Haz.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.4 Ara.4 Haz. Ara. Haz.6 Ara.6 Haz.7 Ara.7 Haz.8 Ara.8 Haz.9 Ara.9 Haz. Ara. Haz.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz 2 2 Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%) 2 2 Reel Faiz Nominal Faiz - Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB, VakıfBank Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler Reel Büyüme (y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYH* (%) Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi ABD 1. 2.1-2.26.2 8.18 Euro Bölgesi.9. 2.88. -7. Almanya 2.3 1. 7.2. 4 Fransa.7.8-1.61. -21.7 İtalya -.8.2-1.99. 7. Macaristan 3. -. 1.** 2.3-19.3 Portekiz 1.3 -.3-2.2**. -2.9 İspanya...7. -3.9 Yunanistan -. -2..68. -49.8 İngiltere 2.9 1. -3.34. 1. Japonya 3. 3.7.7. 39.3 Çin 7.4 2. 2.3** 6. 2.3 Rusya.9 7.8 1.6 8.2 -- Hindistan 4.6 7.2-1.99 8. -- Brezilya 1.91 6.37-3.63 11. 6.3 G.Afrika 1.6 6.6 -.24**. 4. Türkiye 4.3 9.16-7.9 8.7 73.7 Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF den alınmaktadır ve 213 verileridir. **: 212 verisi. 14
Türkiye Makro Ekonomik Görünüm 212 213 En Son Yayımlanan Reel Ekonomi 214 Yılsonu Beklentimiz GSYH (Cari Fiyatlarla. Milyon TL) 1 4 786 1 61 47 39 (214 1Ç) -- GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla. y-y%) 2.2 4. 4.3 (214 1Ç) 3. Sanayi Üretim Endeksi (y-y. %)(takvim etk.arnd) 2. 3.4 4.6 (Nisan 214) -- Kapasite Kullanım Oranı (%) 74.2 74.6 7.3 (Haziran 214) -- İşsizlik Oranı (%) 9.2. 9.7 (Mart 214) 9.3 Fiyat Gelişmeleri TÜFE (y-y. %) 6.16 7.4 9.16 (Haziran 214) 7.9 ÜFE (y-y. %) 2.4 6.97 9.7 (Haziran 214) -- Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 167,44 22,331 238,119 (27.6.214) -- M2 731,77 9,2 93,19 (27.6.214) -- M3 774,61 9,979 99,49 (27.6.214) -- Emisyon 4,6 67,76 73,41 (27.6.214) -- TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $),32 112,2 111,91 (27.6.214) -- Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma) 3. 3. 8. (4.7.214) -- TRLIBOR O/N.78 8. 9.18 (4.7.214) -- Ödemeler Dengesi (Milyon $) Cari İşlemler Açığı 48,497 6,4 4,788 (Nisan 214) 1, İthalat 236,4 22,14 2,89 (Mayıs 214) -- İhracat 2,462 2,83 13,7 (Mayıs 214) -- Dış Ticaret Açığı 84,83 99,337 7,8 (Mayıs 214) 86, Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL) Merkezi Yön. İç Borç Stoku 386. 43. 412.4 (Mayıs 214) -- Merkezi Yön. Dış Borç Stoku 14.7 182.8 182.3 (Mayıs 214) -- Kamu Net Borç Stoku 24.6 197.6 191.8 (214. 1Ç) -- Kamu Ekonomisi (Milyon TL) 212 Mayıs 213 Mayıs Bütçe Gelirleri 3,826 34,91 37, (Mayıs 214) -- Bütçe Giderleri 26,239 3,337 36,8 (Mayıs 214) -- Bütçe Dengesi 4,87 4,64 1,47 (Mayıs 214) -- Faiz Dışı Denge 6,996 8,7 8,6 (Mayıs 214) --
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr Cem Eroğlu Müdür cem.eroglu@vakifbank.com.tr 212 398 18 98 Nazan Kılıç Müdür Yardımcısı nazan.kilic@vakifbank.com.tr 212 398 19 2 Buket Alkan Uzman buket.alkan@vakifbank.com.tr 212 398 19 3 Fatma Özlem Kanbur Uzman fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr 212 398 18 91 Sinem Ulusoy Uzman Yardımcısı sinem.ulusoy@ vakifbank.com.tr 212 398 19 Elif Enginn Uzman Yardımcısı elif.engin@vakifbank.com.tr 212 398 18 92 Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından t güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. h Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte vee bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda k yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar r Bankası T.A.O. bu b raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirmee yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir. Vakıfbank Ekonomik Araştırmalarr