4822 SAYILI KANUN LE DE fi K 4077 SAYILI TÜKET C N N KORUNMASI HAKKINDA KANUN VE UYGULAMA YÖNETMEL KLER

Transkript

1 4822 SAYILI KANUN LE DE fi K 4077 SAYILI TÜKET C N N KORUNMASI HAKKINDA KANUN VE UYGULAMA YÖNETMEL KLER Av. AYDEN Z AL SBAH TUSKAN (*) Tüketici kavram, mal ve hizmet edimlerini mesleki amaçlar d fl nda kullan m amac yla davranan, al m gücü olan gerçek ve tüzel kifli kavram d r. Mal ve hizmetler; piyasalarda bulunan çeflitli amaçlarla kurulan flirketler arac l ile tüketicilere sunulmaktad r. Rekabet ortam nda bu mal ve hizmetlerin serbestçe dolafl m sa lanmaktad r. Bu piyasalara hakim olmak ve hakim durumun kötüye kullan lmas tüketicileri etkileyecek en önemli faktördür. Bu nedenle Avrupa Toplulu u Hukukunda Rekabet Hukukuyla ilgili ilkeler tüketici haklar - n da yak ndan ilgilendirmekte ve iki hukuk iliflkisi ortaya ç kmaktad r. Tüketici sorunlar liberal ekonominin getirdi i en önemli sorunlard r. lk defa Amerika Birleflik Devletlerinde ça dafl anlamda bu hareketler bafllam flt r y l nda ABD baflkan Kennedy taraf ndan aç klanan Evrensel Tüketici Haklar 1985 y l nda Birleflmifl Milletler Genel Kurulu taraf ndan "tüketici haklar deklarasyonu olarak yay nlanm flt r". 8 temel hak flunlard r. 1- Tüketicinin temel gereksinimlerinin karfl lanmas hakk, (beslenme, bar nma, s nma, ayd nlanma, haberleflme vs. gibi temel haklard r) 2- Sa l k ve güvenli in korunmas hakk, (tüketilecek her türlü mal ve hizmet yaflam ve sa l k aç s ndan kullan c lara zarar vermeyecek durumda olmal d r) 3- Bilgi edinme hakk, (mal ve hizmeti sat n al rken do ru karar vermeye yard mc olacak bilgiler ve kullan ma ait bilgiler eksiksiz olarak bulunmal d r) 4- Mal ve hizmetlerin serbestçe seçilmesi hakk, (tüketicilere çeflitli kaliteli mal ve hizmetler uygun fiyatlarla sunulmal, hizmetle yeterli düzeyde olmal, bask yaratan sat fl yöntemlerine karfl tüketici korunmal d r) (*) stanbul Barosu Tüketici Haklar ve Rekabet Hukuku Merkezi Kurucu Baflkan

2 2512 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 80 Say : 6 Y l Temsil edilme hakk, (tüketicilerle ilgili politika oluflturulmas nda kararlara kat l m, ürün gelifltirme aflamas nda tüketicinin temsil edilmesidir) 6- Tazmin edilme hakk, (ay pl mal ve hizmetin geri al nmas, yenisiyle de ifltirilmesi zarar n tazmini hakk d r) 7- E itim hakk, (tüketicilerin hak ve yararlar n koruyup gelifltirmesi, e itim kurumlar nda bilinçlenme ve e itilme hakk d r) 8- Sa l kl bir çevrede yaflama hakk, (sa l k koflullar na uygun bir çevrede tehlikelerden korunarak yaflama) Tüketiciyi koruyan yasalarda evrensel tüketici haklar n n bulunma zorunlulu u vard r. Amerika ve Avrupa ülkelerinde 1995 y l na de in tüketicilerle ilgili yasalar yap lm fl hak ve özgürlükler gelifltirilmifltir. Bizim 1982 Anayasam zda "Devlet tüketicileri koruyucu ve ayd nlat c tedbirler al r, tüketicilerin kendilerini koruyucu giriflimlerini teflvik eder" hükmü 172. Madde ile konulmufl Avrupa Birli ine uyum çerçevesinde önemli bir ad m at lm flt r tarihinde kabul edilip 6 ay sonra yürürlü e giren 4077 Say l Yasa tüketicinin korunmas hakk nda kanundur. Ülkemizde konuyla ilgili ilk yasa budur. Bu yasan n gereksinimleri karfl lamamas nedeniyle ve de Avrupa Uyum Yasalar yla uyum sa lamas amac yla tarihinde 4822 Say l Yasayla 4077 say l yasada baz de- ifliklikler yap lm flt r. Bu yasadaki önemli de ifliklik Tüketici Haklar n n daha fazla güvence alt na al nm fl olmas d r. Tazminat hakk yasaya konulmufl, sözleflmelerdeki haks z flartlara yer verilmifltir. Ayr ca gayrimenkuller de yasa kapsam içinde de erlendirilmifltir. Tüketici, piyasalar karfl s nda sosyal- ekonomik- psikolojik- entelektüel aç dan zay f kiflidir. Tüketicinin korunmas kavram tüketicinin Pazar de eri olan mallar n eflya ve hizmet edimlerinin tüketilmesi biçiminde ortaya ç kan gereksinimlerin giderilmesi kavram na ba l d r. Üründen kaynaklanan zararlara karfl korunmal d r. Bu nedenler tüketici hukukunun do mas na yol açm flt r. Sosyal ve ekonomik gerçekler karfl s nda tüketici fiyatlara, a r kredi koflullar na, yan lt c reklamlara, genel ifllem koflullar çerçevesinde tuzaklara, ifa eksikliklerine karfl korunmal d r. Bu nedenle yasan n ismine bile bu durum yans m fl ve "Tüketicinin Korunmas Hakk nda Kanun" olarak an lm flt r. Ancak piyasa flartlar yla ilgili di er yasalar n da bu yasa ile uyumlu hale getirilmesi gerekmektedir. Örne in, taksitli sat fllar, Borçlar Yasas hükümlerine göre ayr, Tüketici Yasas hükümlerine göre ayr de erlendirilmifltir. Türk Ticaret Kanununda geri alma hakk na yer verilmemesi bir eksikliktir. Tüketici Yasas 5 k s m ve 34 maddeden oluflur. 1. K s m; Amaç, kapsam ve tan mlar 2. K s m; Tüketicinin Korunmas ve Ayd nlat lmas 3. K s m; Tüketici Kurulufllar

3 Tüketicinin Korunmas Hakk nda Kanun Aydeniz Alisbah Tuskan K s m; Yarg lama ve Cezaya liflkin Hükümler 5. K s m; Çeflitli Hükümler ( Denetim, Laboratuar, ödenek vs.) Tüketici yasas n n 1. Maddesi evrensel tüketici haklar yla ilgili olan bir tan m içermektedir. MADDE 1. "Bu kanunun amac, kamu yarar na uygun olarak tüketicinin sa l k ve güvenli iyle, ekonomik ç karlar n koruyucu, ayd nlat c, e itici, zararlar tazmin edici, çevresel tehlikelerden korunmas n sa lay c önlemleri almak tüketicilerin kendilerini koruyucu giriflimlerini özendirmek ve bu konudaki politikalar n oluflturulmas nda gönüllü örgütlenmeleri teflvik etmeye iliflkin hususlar düzenlemektir." MADDE 2. "1. Maddede belirtilen amaçlarla mal ve hizmet piyasalar nda tüketicinin taraflardan birini oluflturdu u her türlü tüketici ifllemini kapsar". MADDE 3. Tüketici ifllemi mal ve hizmet piyasalar nda tüketici ile sat c - sa lay c aras nda yap lan her türlü hukuki ifllemdir. Yasaya göre al flverifle konu olan tafl n r eflyay, konut ve tatil amaçl tafl nmazlar elektronik ortamda kullan lmak üzere haz rlanan yaz l m, ses, görüntü ve benzeri gayrimaddi mallar kapsamaktad r. Yasaya göre hizmet bir ücret veya menfaat karfl l nda yap lan mal sa lam d fl ndaki her türlü faaliyettir. Tüketici bir mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan amaçlarla edinen, kullanan veya yararlanan gerçek veya tüzel kiflidir. Yasan n en önemli maddesi olan 4. madde Ay pl malla ilgilidir. MADDE 4. "Sat lan malda ortaya ç kan ve al c n n o maldan tamamen gerekti i gibi yararlanmas n engelleyen eksiklikler ve aksakl klar ay p kavram n oluflturur". Ay p; hukuksal, fiziksel ve ekonomik olabilir. Ay p mal n de erini ve al c n n ondan bekledi i yarar önemli ölçüde azalt c bir nitelik tafl mal d r. Ay p gizli olabilir. Ay p hasar n al c ya geçmesinden önce olmal d r. Sonradan ç kan ay plar önceden var olan nedenlere dayan - yorsa yine sat c sorumlu olur. Yasan n 4. Maddesine göre "ambalaj nda, etiketinde, tan tma ve kullanma k lavuzunda yada reklam ve ilan nda yer alan veya sat c taraf ndan bildirilen veya standard nda veya teknik düzenlemesinde tespit edilen nitelik veya niteli i etkileyen niceli ine ayk r olan yada tahsis veya kullan m amac bak m ndan de erini veya tüketicinin ondan bekledi i faydalar azaltan veya ortadan kald ran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mallar ay pl mal olarak kabul edilmektedir". Bu maddeye göre tüketici 30 günlük sürede ay b sat c ya bildirmekle yükümlüdür. - Al c mal muayene ederek ay b ihbar etmelidir.

4 2514 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 80 Say : 6 Y l 2006 Tüketicinin ay p nedeniyle seçimlik haklar vard r. Ayr ca sat c belirli mallar için garanti belgesi verme zorunlulu undad r. Tüketicinin seçimlik haklar flunlar d r. - Mal geri vererek ödedi i bedeli isteme hakk, (sözleflmeden dönme) Ay b n neden oldu u de er kayb n n bedelden indirilmesini isteme hakk. Tüketicinin mal geri vererek ay ps z misli ile de ifltirilmesini isteme hakk. - Tüketicinin ay pl mal n ücretsiz onar m n isteme hakk. AYIPLI MAL: Ay pl oldu unu bilerek al nan mallarda yukar da say - lan sorumluluklar sat c lar için geçerli olmaz. Ay pl malda zamanafl m 2 y ld r. Bu süre konut ve tatil amaçl tafl nmazlar için 5 y ld r. Ay pl mal n neden oldu u her türlü zararlardan dolay yap lacak talepler ise 3 y ll k zamanafl m na tabidir. Hile ile ay p gizlenmiflse bu süre genel hükümlere göredir. Ay ptan imalatç - üretici, sat c, bayi, acente, ithalatç müfltereken ve müteselsilen sorumludur. Sat lan mal n ay pl oldu unun bilinmemesi bu sorumlulu u ortadan kald rmaz. Bu sorumluluk birliktedir. Tüketici sat c bulamad nda di erlerinden bunun karfl lanmas n isteyebilir. MADDE 4/A. AYIPLI H ZMET: Sa lay c taraf ndan bildirilen reklam ve ilanlarda veya standard nda veya teknik kural nda tespit edilen nitelik veya niteli ini etkileyen niceli ine ayk r olan yada yararlanma amac bak - m ndan de erini veya tüketicinin ondan bekledi i faydalar azaltan veya ortadan kald ran maddi hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren hizmetler ay pl hizmet olarak kabul edilir. Sözleflmeden dönme Hizmetin yeniden verilmesini isteme Ay p oran nda bedelden indirim talep etme haklar na tüketici sahip olacakt r. Yine 30 günlük ihbar mükellefiyeti tüketiciye yüklenmifltir. MADDE 5. Üzerinde "numunedir" veya "sat l k de ildir" ibaresi bulunmayan bir mal n sat c lar n vitrininde veya aç kça görülebilir bir yerinde teflhir edilmesi halinde sat c bu mal n sat fl ndan kaç namaz. MADDE 6. Sözleflmedeki Haks z fiartlar Kanunun " Sözleflmelerdeki Haks z fiartlar " bafll kl 6. Maddesinde Sat c veya sa lay c n n tüketiciyle müzakere etmeksizin, tek yanl olarak sözleflmeye koydu u, taraflar n sözleflmeden do an hak ve yükümlülüklerinde iyi niyet kurallar na ayk r düflecek biçimde tüketici aleyhinde dengesizli e neden olan sözleflme koflullar n n haks z flart oldu u belirtilerek, bir sözleflme önceden haz rlanm fl ve özellikle standart sözleflme olmas ve içeri ine tüketicinin etki edememesi nedeniyle mecburen imza-

5 Tüketicinin Korunmas Hakk nda Kanun Aydeniz Alisbah Tuskan 2515 lanm flsa aleyhe olan flartlar n haks z flart oldu u ve bu flartlar n hükümsüz kabul edilerek tüketiciyi ba lamad aç klanm flt r Say l da Resmi Gazetede Banka Kartlar ve Kredi Kartlar ile ilgili kanun yay nlanm flt r. Aleyhlerinde cra Takibi yap lm fl, tarihine kadar temerrüde düflüp ihtar çekilmifl olanlara karfl taksitle ödeme olana sa lanm flt r. MADDE 6/A. Taksitli sat fllarda sözleflmenin yaz l olarak yap lmas, bir nüshas n n da tüketiciye verilmesi ve sözleflmede; A- Tüketici ve sat c / sa lay c n n isim, unvan, aç k adresleri ve varsa eriflim bilgileri, B- Mal veya hizmetin YTL. olarak vergiler dahil peflin sat fl fiyat, C- Vadeye göre faizle birlikte ödenecek YTL. olarak toplam sat fl fiyat, D- Faiz miktar, faizin hesapland y ll k oran ve sözleflmede belirlenen y ll k faiz oran n n % 30 fazlas n geçmemek üzere gecikme faizi oran, E- Peflinat tutar F- Ödeme plan G- Borçlunun temerrüde düflmesinin hukuki sonuçlar n n aç klanmas zorunludur. Yeni kanunla devre tatil, paket tur ve devre mülkler de yasa kapsam na al nm fl ve ayr ca ç kar lan yönetmeliklerle flartlar ve yükümlülükler belirlenmifltir. Madde 6/B. Devre tatil sözleflmeleri en az 3 y l süre ile yap lan ve bu süre zarf nda y l içinde belirli veya belirlenebilecek bir haftadan daha az olmayacak dönem için bir veya daha fazla say daki tafl nmaz n kullan m hakk ndaki devridir. Tüketiciye yaz l bir sözleflme verilme mecburiyeti vard r. Yine kampanyal sat fllar, abonelik sözleflmeleri ( böylece elektrik, su, do algaz vesair kamu kurumlar yla yap lan sözleflmeler de bu kanun kapsam na girdi) ve süreli yay nlar da kanunla hükümlere ba lanm flt r. MADDE 6/C. Paket tur sözleflmeleri turistik hizmetlerin taahhüdünün yap ld gece konaklamay içeren sözleflmenin bir nüshas n n tüketiciye verilmesi zorunlu olan sözleflmelerdir. MADDE 7. Kampanyal Sat fllar Gazete radyo televizyon ilan ve benzeri yollarla tüketiciye duyurularak düzenlenen kampanyalara ifltirakçi kabul edilmesi ve mal n veya hizmetin daha sonra teslim veya ifa edilmesi suretiyle yap lan sat md r. Bakanl k izniyle yap l r. Mal ve hizmet taahhüdünden sat c, sa lay c, bayi, acente, imalatç -üretici, ithalatç ve kredi veren müteselsilen sorumludur. Kampanyal sat fllarda mal n teslim süresi 12 ay aflamaz. Konut ve tatil amaçl tafl nmaz mallar için bu süre 30 ayd r.

6 2516 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 80 Say : 6 Y l 2006 MADDE 8 VE 9. Kap dan Sat fllar Tüketicilerin sürekli sorun yaflad kap dan sat fllarda 7 gün içinde sat n al nan mal hiçbir gerekçe göstermeksizin iade hakk aynen b rak lm flt r. Sat c n n düzenledi i sözleflmelere en az 16 punto ve koyu siyah harflerle 7 günlük cayma hakk n yazmas ve tüketicinin sözleflmeye kendi el yaz s ile tarih atarak, imzalamas ve bu konuda faaliyet gösteren flirketlere Sanayi ve Ticaret Bakanl ndan yetki belgesi alma zorunlulu- u getirilmifltir. Bu tip sat fllarda dikkat edilmesi gereken en önemli husus 7 günlük deneme süresi geçmeden hiçbir belgeye imza at lmamas - d r. Yani tüketici önce mal alacak be enirse 7 gün sonra senet ya da ödeme plan n imzalayacakt r. Bu sürede vazgeçti i takdirde noter vas tas yla ya da iadeli taahhütlü mektupla CAYMA BEYANINI sat c ya bildirmesi gerekmektedir. Yeni yasaya yaz l, görsel, telefon veya elektronik ortamda yap lan al m sat m ifllemleri de al nm fl, mesafeli sözleflme denilen bu çeflit sözleflmelerde tüketicinin bilgilendirilmesi koflulu getirilmifl ve bu bilgileri edindi ini yaz l olarak teyit etmedikçe sözleflmenin aktedilmifl olmayaca belirtilmifltir. Sat c verilen siparifli 30 gün içinde teslim etmek zorunda olup, tüketiciye cayma hakk da tan nm flt r.. MADDE 10. Tüketici Kredisi Tüketici kredisi tüketicilerin bir mal veya hizmet edinmek amac yla kredi verenden nakit olarak ald klar kredidir. Kredi veren faiz art r m n 30 gün içinde tüketiciye bildirmek zorundad r. Bu oran geçmifle dönük uygulanamaz. Sözleflme süresi içinde tüketici aleyhine de ifltirilemez. Sözleflmede a) Tüketici kredisi tutar b) Faiz ve toplam borç tutar c) Y ll k faiz oran d) Ödeme tarihleri, anapara, faiz, fon ve di er masraflar e) stenecek teminatlar f) Akdi faiz ve gecikme faizi g) Kredinin vadesinden önce kapat lmas na iliflkin flartlar yer al r. Tüketici kredilerinde temerrüt faizi oran " akdi faiz oran n n % 30 fazlas n geçmemek üzere " indirilmifltir. Ayr ca as l borçluya baflvurmadan, kefilden borcun ödenmesinin istenilemeyece i hükmü getirilmifltir MADDE 10/A : Kredi Kartlar : Kredi kart ile mal veya hizmet al m sonucu nakdi krediye dönüflen veya kredi kart ile nakit çekim suretiyle kullan lan krediler 10. Madde hükümlerine tabidir. Tüketiciye gönderilen dönemsel hesap özetleri ödeme plan hükmündedir. Ödeme tutar n n vadesinde ödenmemesi halinde sadece gecikme faizi yükümlülü ü do ar.

7 Tüketicinin Korunmas Hakk nda Kanun Aydeniz Alisbah Tuskan 2517 Yasaya kredi kartlar yla da ilgili geçici 1-2. Maddeler konulmufl ve o tarihte icra takibine u ram fl ya da ihtarname çekilmifl tüketicilere y ll k % 50' yi geçmemek üzere temerrüd faizi tahakkuk ettirilerek 12 eflit taksitte borçlar n ödeme olana sa lanm flt r Ocak ay nda ç kar lan Banka Kartlar ve Kredi Kartlar Hakk nda Kanunla bu hak % 18 temerrüd faizi iflletilerek, 18 taksitte ödeme fleklinde yeniden tan nm flt r. MADDE 11: Süreli yay nlar Süreli yay nlar ve abonelik sözleflmeleri madde 11 ve 11/A da düzenlenmifltir. Süreli yay nlar n kampanya süresi 60 günü geçemez. Türkiye genelinde teslim ve ifa tarihlerine iliflkin program ilan edilir. Kampanya bitiminden itibaren 30 gün içerisinde hizmet teslim edilmelidir. Her türlü abonelik sözleflmelerinde taraf olan tüketiciler tek tarafl olarak yaz l bildirimle aboneli e son verebilirler. Sat c 7 gün içinde bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Aboneli e son verme istemi yaz l bildirimin sat c ya ulaflt tarihten itibaren günlük yay nlarda 15 gün, haftal k yay nlarda 1 ay, ayl k yay nlarda 3 ay sonra yürürlü e girer. Sat c abone ücretinin geri kalan k sm n hiçbir kesinti yapmaks z n 15 gün içinde iade etmekle yükümlüdür. MADDE 12. Fiyat etiketi Mal ve ambalajlar n üzerinde okunabilir flekilde o malla ilgili tüm vergiler dahil fiyat, üretim yeri, ve özellikler içeren etiket konulmal d r. Fiyat konulamayan hallerde ayn bilgileri kapsayan listelerin görülebilecek flekilde uygun yerlere as lmas gerekir. MADDE 13. Garanti belgelerinin süresi 2 y la ç kar lm flt r. Tüketiciye sat lan mal n Garanti belgesinin verilmesi zorunludur. Aksi halde sat c flikayet edilmelidir. Garanti süresi içinde mal n s k s k ar zalanmas, bu nedenle maldan yararlanamamam n süreklilik arzetmesi, tamir için gerekli sürenin afl lmas veya tamirinin mümkün olmamas halinde tüketici ay pl mallar için say lan seçimlik,haklar ndan herhangi birini kullanabilecektir. Bu konuda ç kar lan yönetmelikle de tamirat süresinin 30 ifl gününü aflmas halinde ay pl mal n mutlaka de ifltirilmesi gerekti i hususu da belirlenmifltir. MADDE 14. Tan tma ve kullanma k lavuzu. Yurt içinde üretilen veya yurt d fl ndan ithal edilen sanayi mallan için Türkçe kullan m k lavuzu verilmesi zorunludur. Aksi halde sat c Sanayi ve Ticaret l Müdürlü üne flikayet edilmeli ve cezaland r lmas sa lanmal d r. MADDE 15. Sat fl sonras hizmetleri malatç ve ithalatç lar ürettikle ve satt klar mallar n bakanl kça tespit edilen kullan m ömrü süresince yeterli teknik personel ve yedek parça stoku bulundurmak suretiyle bak m ve onar m hizmetlerini sunmak zorundad rlar.

8 2518 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 80 Say : 6 Y l 2006 MADDE 16. Ticari reklam ve ilanlar. Ticari reklamlar n reklam kurulunca belirtilen ilkelere, genel ahlaka, kamu düzenine, kiflilik haklar na uygun dürüst ve do ru olmalar esast r. Reklam kurulu 17. maddede belirtilen kurumlardan oluflan kuruldur. MADDE 18. Zararl tehlikeli mal ve hizmetler. Tehlikeli maddelerin k lavuzlar nda bu durumu aç klay c bilgi ve uyar lar olmal. Aç kça görülecek ve okunacak flekilde yaz lmal d r. Mal ve hizmet denetimi ilgili bakanl klarca yap l r. MADDE 20. Tüketicinin e itilmesi konusunda örgün ve yayg n e itim kurumlar nda ders programlar na ilave yap l r. Tüketicinin e itilmesi ve bilinçlendirilmesi için radyo ve televizyonda programlar düzenlenmelidir. TÜKET C KURULUfiLARI MADDE 21. Tüketici konseyi. Konsey bir bakanl k görevlisinin baflkanl nda bir çok bakanl k temsilcisi patent, istatistik, standartlar enstitüleri belediyeler, kooperatifler, odalar, barolar gibi vs. kurumlar n bir araya gelmesiyle oluflur. Y lda en az bir kez toplan r. MADDE 22. Tüketici sorunlar hakem heyeti. Bakanl k l ve lçe Merkezlerinde bu kanun uygulanmas ndan do an uyuflmazl klara çözüm bulmak amac yla en az bir tüketici sorunlar hakem heyeti oluflturmakla görevlidir. l hakem heyetine sanayi ticaret il müdürü veya görevlendirece i bir memur taraf ndan baflkanl k yap l r. Belediye baflkanl ndan bir personel baronun görevlendirece i bir üye ticaret ve sanayi odas ile esnaf ve sanatkar odalar n n görevlendirece i bir üye ve tüketici örgütlerinin seçecekleri bir üye olmak üzere 5 üyeden oluflur. lçe hakem heyetlerinde baflkanl k kaymakam n görevlendirece i bir memur taraf ndan yap l r. 2005/2 Nolu Sanayi ve Ticaret Bakanl Tebli ine göre alt parasal s - n r YTL'dir. lçe Hakem Heyetlerine YTL 'ye kadar olan mallarla ilgili flikayet yap labilir YTL'den daha fazla parasal de- eri olan mallarla ilgili flikayetler l Hakem Heyeti'ne yap l r. TÜKET C MAHKEMELER Her türlü ihtilaflara tüketici mahkemelerinde bak l r. Tüketici mahkemelerinin yarg çevresi hakimler savc lar yüksek kurulunca belirlenir. Tüketici mahkemeli nezdinde tüketiciler, tüketici örgütleri ve bakanl kça aç lacak davalar her türlü resim ve harçtan muaft r. Bu davalardaki bilirkifli ücretleri sanayi bakanl nca karfl lan r. Tüketici mahkemelerinde görülecek davalar HUMK. 7. bab. ve 4. fas l hükümlerine göre yürütülür. Tüketici davac tüketicinin ikametgah mahkemesinde de aç labilir.

9 Tüketicinin Korunmas Hakk nda Kanun Aydeniz Alisbah Tuskan 2519 MADDE 24. Sat fla sunulan bir seri mal n ay pl olmas durumunda bakanl k, tüketiciler veya tüketici örgütleri ay pl seri mal n üretiminin ve sat fl n n durdurulmas ve sat fl amac yla elinde bulunduranlardan toplat lmas için dava açabilir. Yasada denetim, laboratuar, ödenek ile ilgili maddeler ve baz ceza hükümleri de bulunmaktad r. YÖNETMEL KLER Ayr ca tarihli say l resmi gazetede yay nlanan yönetmelikler tüketici mevzuat na dahildir. Bu yönetmelikler flunlard r. - Tüketici sorunlar hakem heyetleri yönetmeli i - Tüketici konseyi yönetmeli i - Reklam kurulu yönetmeli i - Ticari reklam ve ilanlara iliflkin ilkeler ve uygulama esaslar na dair yönetmelik ( tarih say l resmi gazete) - Kap dan sat fllara iliflkin uygulama usul ve esaslar hakk nda yönetmelik ( tarihli) - Kampanyal iliflkin uygulama usul ve esaslar hakk nda yönetmelik. - Etiket tarife ve fiyat listeleri yönetmeli i - Garanti belgesi uygulama esaslar na dair yönetmelik. - Sanayi mallar n n sat fl sonras hizmetleri hakk nda yönetmelik. - Ay pl mal n neden oldu u zararlardan sorumluluk hakk nda yönetmelik. ( tarihli resmi gazete) - Devre tatil sözleflmeleri uygulama usul ve esaslar hakk nda yönetmelik. - Mesafeli sözleflmeler uygulama usul ve esaslar hakk nda yönetmelik. - Paket tur sözleflmeleri uygulama usul ve esaslar hakk nda yönetmelik. - Tüketici kredisinde erken ödeme indirimi ve kredinin y ll k maliyet oran n hesaplama usul ve esaslar hakk nda yönetmelik. ( tarihli Resmi gazete) - Tüketici sözleflmelerindeki haks z flartlar hakk nda yönetmelik ( tarihli resmi gazete) KAYNAKÇA (1) Tüketici Haklar Yasa ve Tüketicinin Korunmas Baro Bülteni 2 Ocak 2004 Av. Aydeniz Alisbah Tuksan (2) Naci Özdamar 2004 Bask s - Aç klamal 4822 Say l Yasa ile De iflik 4077 Say l Tüketicinin Korunmas Hakk nda Kanun (3) Mustafa Ekinci 2006 Bask s - Banka Kartlar ve Kredi Kartlar Kanunu (4) S n rlar n art r lmas na iliflkin Tebli TRKGM 2005/2