ASANSÖR KULLANMA KILAVUZU

Transkript

1 ASANSÖR KULLANMA KILAVUZU CENK ALTUNKAYA

2 İÇİNDEKİLER 1. Tarihçe 2. Asansör Çeşitleri 3.Amaç ve Görevler 4.Asansör Kullanırken Dikkat Edilecek Hususlar 5.Asansörlerde Güvenlik Kuralları 6.Asansörlerde Karşılaşılan Kaza Tipleri 7.Bakım ve Onarım 8.Yasal Mevzuat

3 TARİHÇE İnsanlık tarihinin en eski prblemlerinden birisi de düşey kaldırma lmuştur. İnsanlar bu knuda kaldıraç ile işe başlayıp, çıkrık benzeri sistemlerle prblemlerini çözmeye çalışmışlardır. Yüzyılımızda yüksek bina yapımına dğan ihtiyaç, düşey taşımacılığında gelişimini beraberinde getirmiştir. Düşey taşımacılıktaki gelişmeler ve kazanılan teknik başarı, daha yüksek bina yapımında etkili lmuştur. Birbirini etkileyerek büyüyen iki sektör kendi içinde daha ileri teknlji, güvenlik ve knfr standartlarını geliştirmiş, bugünkü seviyelere gelinmiştir. Bu gün dünyamızda harika bir dikey taşıma aracı larak kullandığımız ve insanlığın hizmetine sunulan asansörler ilk larak Avrupa dan bütün dünyaya yayılmıştır. Günümüzde sadece yüksek binalarda kullanma zrunluluğundan ziyade artık günlük ihtiyaçlar arasında yer alan asansörlerin icadı milattan öncesine dayanmaktadır. Çk eski çağlardan rta çağa 13. yüzyılın başlarına kadar kaldırma araçlarının arkasındaki güç insan ve hayvan gücüydü. Eski Rma İmparatrluğu saraylarında katlar arasında inip çıkan dlapların lduğu bu dönemle ilgili bulunan belgelerin incelenmesinden bilinmektedir. Orta çağ dönemlerinde buna benzer dlapların (asansör) manastırların dış duvarlarına mnte edildiği, bu tür asansörlerin dışarıdan çalışarak daha çk savunma ve krunma amaçla yapıldığı, düşmanların gece baskınları yaparak içeriye girmesinin önlenmesi için kullanıldığı düşünülmektedir.

4 17. yüzyılın başlarında VELAYER adındaki bir fransız mimar bu ilkel aleti biraz daha geliştirmiş ve karşı ağırlık ile daha iyi dengede çalışmasını sağlamıştır. Karşı ağırlık ile çalışan ve elle çevrilerek hareket ettirilen bu alete uçan sandalye adı verilmiştir. Bu dönemlerde Amarika da daha büyük bir dlap yapılmış ve bu dlap iki katlı bir binada kullanılmıştır. Bu aletin en önemli özelliği ise basınçlı hava ile çalışması ve böylelikle insan gücüne ihtiyaç duyulmaması idi. Türkiye nin İlk Asansörü (Pera Palas Oteli) 1867 yılında EDOUX adında bir Fransız mühendis uluslar arası Paris sergisi münasebeti ile yeni bir kaldırma makinası yapmış ve adını ASANSÖR kymuştur. Bu makina ziyarete gelen misafirleri en yüksek nktaya kadar çıkartıp indirmiştir yılında asansör teknljisi bir kademe daha ileri gitmiş ve bu kez Alman fizikçi SİEMENS asansörlerde elektrikten faydalanmıştır yılında ise Paris te açılan bir sergide ünlü Fransız mühendis EİFFEL adını verdiği ve ismini ölümsüzleştiği kule içerisine birde asansör kurmuştur. EİFFEL kurmuş lduğu bu asansör ile insanları zahmetsiz bir şekilde kuleye çıkarmış ve insanlara Paris i seyrettirmiştir yılı ile 1860 yılları arasında İngiltere deki tekstil fabrikalarında asansör yaygın larak kullanılmıştır. Asansörlerin bu kullanımı daha snra endüstriden ticarete ve radan da halkın kullanımına lacak şekilde yaygınlaştırılmıştır yılında Ülkemizde ilk asansör, İstanbul'da Pera Palas a inşaa edilmiştir. Beyğlu'nda ilk elektrik kullanan bina lmakla birlikte, Türkiye'nin en eski elektrikli asansörü de Pera Palas telinde bulunmaktadır. Otelin en güzel köşelerinden birini luşturan asırlık

5 asansör adeta Pera Palas'la bütünleşmiş, yenilerine taş çıkarırcasına günümüze kadar güzelliğini ve ihtişamını kruyarak gelmiştir. 5 kişi (400)kg lık bir ağırlık taşıyabilen asansörün günümüzde, haftada bir bakımı ve yılda birkezde muayenesi yapılmaktadır. 19.yüzyılın başlarında dünyada asansörlerde yapılan teknljik devrimler sayesinde asansör teknljisi hızla ivme kazanarak Uluslar arası dev firmalar kurulmuş ve asansörde adeta bir teknljik devrim yaratılmıştır. Teknljideki bu hızlı gelişme sayesinde bugün bu asansörlerin hızları 8 metre/saniye civarındadır. Ayrıca, 400 metreye kadar lan yüksekliklere günümüzde rahatlıkla çıkılabilmektedir. Günümüzde kullanılan asansörler ihtiyaca göre kişiyi taşıyabilmektedirler. Bu sayıda insanı rahatlıkla taşıyan asansörlere günümüzde akıllı asansörler denilmektedir.

6 ASANSÖR ÇEŞİTLERİ a) Elektrikli Asansörler : Tahrik mtrunun kumanda pansundan aldığı kmut vasıtasıyla harekete geçip, kabini istenilen yönde hareket ettirmesi yluyla çalışırlar. Kabin, karşı ağırlıkla müşterek çalışır. Kabin ve karşı ağırlık çelik halatın tahrik kasnağı ile sürtünmesinden kaynaklanan bir hareket vasıtasıyla aşağı yukarı hareket eder. Kabin ve karşı ağırlık birbirleri ile yaklaşık eşit ağırlıktadırlar. b) Hidrlik Asansörler : Kaldırma işi, hidrlik sıvısını, kabini dğrudan veya dlaylı larak etkileyen bir kaldırıcıya sevk eden ve elektrikle tahrik edilen bir pmpa vasıtasıyla gerçekleşen asansörlerdir. Bu asansörlerde aşağı yön hareketi kabinin kendi ağırlığı ile gerçekleşmektedir. Hidrlik asansörlerde makina dairesi genel larak, ilk duvar seviyesinde bulunur. Burada bir yağ kazanı ve bunun üzerinde hidrlik düzeneği, kumanda pansu ve hidrlik sıvısının içinden geçtiği hrtumlar bulunmaktadır. Asansör kuyusu içinde; Kabin, varsa karşı ağırlık, silindir pistn sistemi, askı tertibatı ve tampnlar bulunmaktadır. c) Yük Asansörü : Fabrika, dep ya da tparklarda kullanılmak üzere tesis edilen asansörlerdir. Bu asansörler ağır rtam şartlarında başarıyla çalışır. Yalnızca yük taşımak amacıyla yapılan yük asansörlerinin kabin veya platfrm byutları ve mtr güçleri, taşınması gereken en büyük yük miktarına göre belirlenir. Tesis edildiği binanın en zr şartlarına göre tasarlanan yük asansörlerimiz, 500 kg dan kg a kadar çeşitli kapasitelerdedir. Tahrik düzeni ise makinalı veya hidrliktir. d) Sedye Asansörü : Hastaların knfrlu ve sağlıklı bir şekilde taşınmalarını sağlayan asansörlerdir. Bu asansörler 1600 kg, 2000 kg ve 2500 kg 'a kadar taşıma kapasitesine sahiptirler. Bu asansörlerin diğer asansörlerden ayrıcalıklı özelliği; knfr ve güvenliktir. Sedyenin

7 asansöre giriş-çıkışında sarsıntı lmaması için kabin katlara göre hassas ayarlanabilmektedir. Elektrik kesilmelerine karşı önlem, ayarlanmış ışık akısı, atnibakteriyal tedbirler, paslanmaz aksam gibi ekstra dnanımlar ilave edilmiş asansörlerdir. e) Araç Asansörü : Binaların üstünün ve bdrum katlarının tpark larak kullanıma lanak sağlandığı durumlarda kullanılan asansörlerdir. Araç asansörlerinin kapasiteleri 3000 kg labilmektedir. f) Panramik Asansör : Bu asansörler açık havada, alışveriş merkezlerinde, tren istasynlarında,... kullanılmaktadır. Bina mimarisine uygun larak tahrik düzeni elektrik ve hidrlik yapılabilmektedir. g) Özürlü Asansörü : Yaşlı, engelli ve tekerlekli sandalye kullanıcıları için tasarlanmış asansörlerdir. Bu asansörlerin bir diğer ismide merdiven asansörleridir. Bu asansörler, daha geniş bir giriş kapısı, standart tmatik kapı, butniyerlerin daha aşağı seviyede yatay pzisynda bulunması ve butn düğmelerinin kabartmalı lması gibi özelliklerle diğer asansörlerden farklılık arz eder. ğ) Mnşarj Asansör : Bu asansörler genelde tel, restaurant ve villalarda mutfaktan yemek yenilen kata, tabak, bardak, tepsi taşınmasında kullanılır. Sadece yük taşıma amaçlı larak, insanların giremeyeceği byutlarda tasarlanırlar. Küçük tip yük asansörleri larak düşünebileceğimiz servis asansörleri 50 kg dan 250 kg a kadar değişik taşıma kapasitelerine sahiptir. h) Yamaç ( yatay ) Asansörü : yatay asansörler, gelişmiş ülkelerde havaalanlarında, hastane ve üniversite kmplekslerinde sıkça kullanım imkanı bulan insan taşıma sistemleridir.

8 ı) Makina Dairesiz Asansörler : Makina dairesiz asansörler özellikle ylcu terminalleri, çk katlı mağazalar, alışveriş merkezleri ile eğitim, kültür ve sağlık kuruluşları gibi yerlerde kullanılmaktadırlar. Özellikle daha yğun ylcu trafiği lan ve daha yüksek ticari binalar da tasarımcılar, inşaatçılar ve bina sahipleri için önemli avantajlar sağlarlar. Bu asansörlerde tahrik makinası asansör kabininin üstünde ya da kuyu içinde bulunmaktadır. ASANSÖRLERİN YILLIK KONTROLLERİ KULLANICILARIN CAN VE MAL GÜVENLİĞİ İÇİNDİR!

9 AMAÇ VE GÖREVLER Çağımızda yaşanan değişim ve gelişmelerle birlikte yaşamımızın değişmez parçası haline gelen çk çeşitli ihtiyaçlardan biri de asansörler lmuştur. Güvenli, sağlıklı, çağdaş, planlı yapı ve kentlerin luşumunda lduğu gibi asansör sistemlerinin de bilimsel, teknik prje ve uygulamalara gereksinimi vardır. Prje aşamasından uygulamaya ve periydik kntrllere kadarki süreçlerde ilgili Bakanlıklara, Odamıza, Valiliklere, Belediyelere ve kullanıcılara önemli görev ve srumluluklar düşmektedir. Sanayinin tamamı ve yaşamımızın önemli bir bölümünde iletim teknljileri önemli bir yer tutuyr. Fabrikalardan deplara, şantiyelerden küçük işletme ve knutlara dek, iletme ve kaldırma makinaları pek çk alanda yaygın larak kullanılmaktadır. İletim teknljilerindeki yeni gelişmeler, sanayileşme ve kentleşme alanındaki yeni gelişmelerle bağlantılı bir şekilde sürmektedir. Bu çerçevede enerji kullanımında eknmiklik, knfr ve güvenlik faktörleri ön plana çıkmaktadır. Ancak standartlara uygun üretim, rekabet kşulları, AB uyum süreci, standartların uyumlaştırılması gibi knularda büyük bir dağınıklığın yaşandığı da görülmektedir. Bu açıdan Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, TSE, Meslek Odaları, üretici firmalar, mühendisler, akademisyenler ve ilgili diğer kuruluşların denetimlerinin yaygın ve etkin kılınmasının gerek can ve mal güvenliği, gerekse haksız rekabeti önlemek açısından önemi bugün de sürmektedir.

10 ASANSÖR KULLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR Hangi kat ve dğrultuya gitmek istediğinizden emin lunuz, varsa yalnızca gidilecek yöne (aşağı/yukarı) ait çağırma butnuna basınız. Kabinden çıkmak isteyenlerin geçiş ylu üzerinde durmayınız, geçişe engel lmayacak bir yerde bekleyiniz. Asansör beklediğiniz kata geldiğinde, asansörün dlu lması halinde mutlaka kabine girmeye çalışmayınız, asansörün tekrar bulunduğunuz kata gelmesini bekleyiniz yada (varsa) diğer asansörü kullanınız. Otmatik kapılı asansörlerde, kapısı kapanmakta lan asansörün kapısını açmaya çalışmayınız, asansörün tekrar bulunduğunuz kata gelmesini bekleyiniz ya da (varsa) diğer asansörü kullanınız. Asansöre binip, inerken dikkatli lunuz. Asansör ve kat seviyesi faklılıkları labilir, takılıp düşebilirsiniz. Çcukları, evcil hayvanları kntrl altında tutunuz. Otmatik kapılı asansörlerde, kapının açılması bir açma butnu aracılığı ile luyrsa, kapıyı butna basarak açınız. Kabin katta durmadan kapıyı açmaya çalışmayınız. Kabine girerken ve kabinden çıkarken yalayıcı hareketlerden kaçınınız. Kapıdan uzak durunuz ve kapıda sıkışma lasılığı bulunan giysi ve eşyalara dikkat ediniz. Kat göstergelerine dikkat ediniz ve izleyiniz. Asansörün durmasına karşın, tmatik kabin kapılı asansörlerde kapı açma butnu ile de kapı açılamıyrsa imdat butnu ile dışarıdaki kişilerle irtibata geçiniz, kişisel çabalarla kabinden çıkmaya çalışmayınız.

11 ASANSÖRLERDE GÜVENLİK KURALLARI Asansör kuyu bşluğu mutlaka temiz tutulmalıdır, burada başlayacak bir yangının kabin içinde bulunan kişilerin dumandan bğulmasına neden labileceği unutulmamalıdır. İç kapısı bulunmayan asansörlere ftsel takılması kabin ile hareketli yüzey arasında meydana gelebilecek sıkışmaları önlemesi bakımından hayati önem taşımaktadır. Binada temizlik yapılırken kuyu bşluğuna su girmesi engellenmelidir. Askı halatları düzenli larak kntrl edilmeli ve aşınmış halatlar vakit geçirilmeden değiştirilmelidir. Kat kapı camları mutlaka içi telli cam lmalıdır. Pencere camı, buzlu cam, mika gibi maddeler takılmamalıdır. Kat arasında kalan kişileri kurtarmak için kapı anahtarı kullanılmamalı, makina dairesinde asansörün elektriği kesilmeli, makina üzerindeki fren klu elle açılarak vlan yardımıyla asansörün en yakın kata getirilmesi sağlanmalı ve mahsur kalan kişiler bu şekilde kabinden çıkartılmalıdır. Kabinin katta lduğunu anlamak için kabin içerisinde mutlaka aydınlatmaların yanması gerekir. İç kapısı lmayan asansörlerde her hangi bir tehlike anında önce kabin içerisindeki dur butnuna basılmalı daha snrada imdat butnuna basılarak yardım istenmelidir. Kabin içinde bulunan imdat butnu ve acil aydınlatma sistemi elektrikler kesilse dahi mutlaka çalışır durumda tutulmalıdır. Kabin içerisine yüklenecek yükler dengeli bir şekilde yüklenmeli hareket esnasında kayması ve devrilmesi engellenmelidir.

12 Yangın ve deprem esnasında asansörün kullanılması sakıncalıdır, asansör yerine merdivenler tercih edilmelidir. Kabin içerisine ve katlara kullanma talimatları ile uyarıcı ikaz levhaları takılmalıdır. Asansör kuyu altında kullanılabilir bşluk lmamalıdır, varsa şayet ya kapatılmalı veya gerekli güvenlik tertibatları alınmalıdır. Makina dairesinin giriş kapısı veya kapağı sürekli larak kilitli tutulmalıdır. Herhangi bir tehlike veya bakım esnasında anahtara klayca ulaşmak için ilgili görevlide veya yöneticide bulundurulmalıdır. Makina dairesine asansör harici hiçbir malzeme veya eşya kyulmamalıdır. Makina dairesinde mutlak havalandırma panjurları lmalıdır. Makina dairesi aydınlatması yeterli ve çalışır durumda lmalıdır. Makina dairesinde klayca kunabilecek bir yere bakım ve kurtarma talimatları asılmalıdır. Makina dairesinde TSE ye uygun kapasitede yangın söndürücü tüp bulunmalıdır. Aşırı yük sistemi yksa takılmalı varsa mutlaka asansör kapasitesine uygun larak çalışır durumda lmalıdır. Makina dairesi dep larak kullanılmamalıdır. Kabin girişine knulan eşik kntağı gibi güvenlik tertibatları mutlaka çalışır durumda tutulmalı, özellikle çcukların bunlarla ynamaları, bzmaları önlenmeli ve uyarılmalıdır.

13 ASANSÖRLERDE KARŞILAŞILAN KAZA TİPLERİ Ülkemizde asansör tesislerinin büyük bir kısmını sürtünmeli ve tahrikli asansörler luşturmaktadır. Bu tip asansörlerde asansörün aşağı ve yukarı yönde zaman zaman kntrlsüz hareketler sergilemesi snucu kazalar lmaktadır. Bu kaza türü, frenlerin devre dışı kalması, balataların aşınması, tahrik gücünün yetersizliği ve kumanda sistemi arızalarından kaynaklanmaktadır. Asansörlerde karşılaşılan başlıca kaza tipleri aşağıda maddeler halinde belirtilmiştir: Halatların tellenmesi ve yıpranması snucu halatların kpması ile luşan kazalar. Karşı ağırlığın kabin ile çarpışması snucu luşan kazalar. Kapı camlarının kırılması snucu luşabilecek kazalar. Kabin katta değil iken kat kapısının açılması ile luşan kazalar. Kapısı lmayan kabinlerde hareketli yüzey ile kabin arasında sıkışmalardan dlayı luşan kazalar. Asansör makina grubu üzerindeki fren sisteminin arızalanması veya devre dışı kalması, balataların aşınması, fren tahrik gücünün yetersizliği, kumanda pansunda luşabilecek arızalardan dlayı kabinin kntrlsüz bir şekilde aşağı veya yukarı yönde kaymasından meydana gelen kazalar.

14 Kabinde mahsur kalan kişilerin kurtarılması sırasında bilinçsiz şekilde kurtarma çalışmasından dğan kazalar. Yangın ve deprem anında asansörün kullanılmasından dğan kazalar. Kabin içerisine knulan yüklerin dengeli knumlandırılmamış lması ve seyir halinde bu yüklerin kayması snucu dğan kazalar. Kabin duruş seviyesinin aşağıda veya yukarıda lması nedeniyle dğan kazalar. Otmatik kapılı asansörlerde kapının giriş-çıkış sırasında kullanıcıları sıkıştırması ile luşan kazalar.

15 BAKIM VE ONARIM Asansör bakımını yapacak firma tercih edilirken mutlaka yönetmelikte tarif edilen firma lup lmadığına dikkat edilmelidir, gerekirse firma yetki belgeleri talep edilmelidir. Bakım esnasında mümkünse bina görevlisi nezaretinde bakım yapılmalı ve firma tarafından düzenlenecek bakım frmu karşılıklı larak imzalanmalıdır. Firmayla bakım sözleşmesi yapılırken yapılacak işler ve periytları mutlaka belirtilecektir. Değiştirilen parçaların yöneticiye teslimi yapılmalıdır. Eski malzemelerin imhası yöneticinin seçeceği bir yöntemle yapılmalıdır. Kuyu, kabin üstü ve makina dairesi temizliği yapılmalıdır. Kapı kilitleri mutlaka her bakımda kntrl edilmelidir. Kapı camlarının kntrlü yapılmalıdır. Rayların yağlanması sağlanmalıdır. Kabin üstü paraşüt fren sisteminin gözle kntrlü yapılmalıdır. Makina dairesinde makina mtr gurubunun yağ seviye kntrlü yapılmalıdır. Makina üzerindeki balataların kntrlü yapılmalıdır. Kabin içi ve kat butnları kntrl edilmelidir. Regülatörler kntrl edilmelidir. Halatların bağlantıları ve tellenmesi kntrl edilmelidir. Sınır kesiciler kntrl edilmelidir. Güvenlik düğmelerinin çalışır durumda ldukları kntrl edilmelidir.

16 YASAL MEVZUAT Ülkemizde asansörlerin prjelendirilmesi, mntajı ve bakımı Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Asansör Yönetmeliği çerçevesinde yapılmakta iken, Bakanlık tarafından AB uyum sürecinde tarih ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanuna dayanılarak Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından tarih ve sayılı Resmi Gazetede yeni bir 95/16/AT Asansör Yönetmeliği yayımlanmıştır. Daha snra, tarihinde sayılı Resmi Gazetede yeni 95/16/AT Asansör Yönetmeliği yayımlanmıştır tarihli ve 4077 sayılı Tüketicinin Krunması Hakkında Kanunun 19. maddesine dayanılarak tarihinde de sayılı Resmi Gazetede ile Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği yayımlanmıştır. Yürürlükte bulunan 95/16/AT Asansör Yönetmeliğinde asansör imalat, mntaj ve bakım süreçlerinde çalışan mühendislere yönelik açık bir düzenleme bulunmamaktadır tarihli Yönetmelikte asansör imalat, mntaj ve bakım firmalarının bir elektrik ve bir Asansör Bşluğu makina mühendisi istihdam etmesi ve bu firmaların Elektrik ve Makina Mühendisleri Odalarından Bür Tescil Belgesi alması zrunlu tutulmuşken, yürürlükteki Yönetmelikte bu knular bşlukta bırakılmış gibi görünse de mntajı yapılan her asansör için hazırlanması zrunlu lan Teknik Dsya içerisinde mntajı yapılan asansörün tasarım ve çalışmasının Asansör Yönetmeliğinin tüm hükümlerine uygun lduğunu gösterebilecek şekilde asansörle ilgili tüm çizim ve hesaplamaların yapılması gerektiği belirtilmiştir. Bu çizim ve hesaplamalar ile Teknik Dsyanın hazırlanmasında yapılacak diğer hizmetlerin, ancak bir makina ve elektrik mühendisi tarafından verilebileceği görünmektedir. Diğer yandan Asansör Bakım ve İşletme

17 Yönetmeliğinin 4. maddesinin (g) bendinde Yetkili mühendis: Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğine bağlı Elektrik Mühendisleri Odası ve Makina Mühendisleri Odasınca asansörlere yönelik larak prje, mntaj, bakım, tadilat, standartlar ve mevzuat üzerine mesleki yeterliliği belgelendirilen Elektrik/Elektrnik ve Makina Mühendislerini, diye tanımlanmaktadır. Buna göre, asansör avan ve uygulama prjelerinin ilgisine göre elektrik ve makina mühendislerince çizileceği ve bu prjelerin teknik dsya içerisinde diğer bulunması gereken evraklar ile birlikte bulunması kanuni bir zrunluluktur. Belediye ve Valiliklerce asansörlere işletme ruhsatı verilmesi aşamasında bundan böyle yeni yönetmelik gereği AT Uygunluk Beyanı ile birlikte ilgili kuruluşa müracaat edilerek asansörlerin tescilleri yaptırılacaktır. Ancak imalat, mntaj ve bakım firmalarının mühendis istihdamı knusunda herhangi bir açıklık getirilmemektedir. Asansörler, kaldırma iletme makinaları içinde sn derece emniyetli bir taşıma aracı lmak zrundadır. İnsan sağlığı ve can güvenliğini dğrudan etkileyen ürün grupları içerisinde yer alması nedeniyle asansörler, imalat ve mntajı aşamalarında 95/16/AT Asansör Yönetmeliğine uyulması zrunludur. ülkemizde de uyumlaştırılan TS EN 81-1 standardına uyularak mntajı yapılan asansörün Asansör Yönetmeliği Ek I indeki Temel Sağlık ve Güvenlik Gereklerine uygun lduğu kabul edilir. Ülkemizde lduğu gibi aynı şekilde asansörler AB ülkelerinde de riskli ürün grubunda yer alır ve CE Uygunluk İşareti lmadan piyasaya arz edilemez. İlgili yönetmeliklerdeki bina srumlusu, bakım ve yıllık kntrller, CE Uygunluk İşareti ne ilişkin şu hususlar knunun daha iyi kavranması açısından önem taşımaktadır: Madde 6 : Bu Yönetmelik kapsamındaki asansörlerin kullanılması esnasında, can ve mal güvenliğini teminen sürekli kntrl altında tutulabilmesi için;

18 a) Asansörü mnte eden veya nun yetkili servisi, mnte edilen asansör için garanti süresi byunca aylık bakım ve servis hizmetlerini vermek zrundadır. Garanti süresi içinde bina srumlusu ile asansörü mnte eden veya nun yetkili servisi arasında aylık bakım ve servis hizmetleri sözleşmesi yapılması zrunludur. b) Bina srumlusu garanti süresinin bitiminden snra asansörü mnte eden veya nun yetkili servisiyle veya bir başka asansör mnte eden veya nun yetkili servisiyle aylık bakım ve servis hizmetleri sözleşmesi yapmak zrundadır. c) Asansör mnte edenle yetkili servisi arasında yapılacak lan yetkili servis sözleşmesi, mntaj ve revizyn knuları hariç, sadece bakım ve servis knularını içerir. ç) Asansör mnte eden, yaptığı her tip ve özellikteki asansörün yedek parçalarını 10 (n) yıl süreyle temin etmek ve kendisince mnte edilen asansöre aylık bakım ve servis hizmeti veren bir başka asansör mnte edenin veya nun yetkili servisinin veya bina srumlusunun bu knudaki talebini acilen ve nrmal piyasa kşullarında karşılamak zrundadır. ( tarih ve sayılı R.G.) Madde 8 : Bakımla ilgili, a) Bakım yapan firmaca temin edilecek asansör bakım defteri, yapılacak kntrllerde görevliler tarafından incelenir. Bu defter asansörün varsa makina dairesinde veya bina srumlusunca kalıcı larak muhafaza edilir. Her bakımdan snra asansör bakımı ile ilgili yapılan bütün işlemler asansör bakım defterine işlenir. Bakım defterine işlenecek kayıtların bir nüshası bakım yapan firma tarafından da muhafaza edilecektir. b) Bakım yapan firmalar, asansörlerin bakımını bu Yönetmeliğe uygun larak yapacak lup, can ve mal güvenliği yönünden asansörün risk taşıması durumunda, bina srumlusunu yazılı larak bilgilendirir. Bilgilendirme yapıldıktan snra bina srumlusu, asansörün uygun hale getirilmesini sağlayacaktır. Bakım yapan firmanın yazılı ihtarına

19 rağmen uygunsuzluk giderilmediği takdirde srumluluk bina srumlusuna ait lacaktır. c) Bakım işini üstlenen firma, bakım sözleşmesi imzalanması akabinde söz knusu asansör için detaylı bir durum tespit rapru hazırlayıp, bina srumlusuna verecektir. ç) Bakım yapan firma, bakımını yaptığı asansörün durumu hakkında talep edilmesi halinde, ilgililere gerekli her türlü bilgiyi verecektir. d) Bakımı yapan firma, bina srumlusunun, iki kişiden az lmamak üzere asansör sayısını dikkate alarak belirleyeceği sayıda kişiye acil durumlarda kurtarma çalışması knusunda eğitim vermek zrundadır. Verilen bu eğitim bir tutanakla kayıt altına alınacaktır. ( tarih ve sayılı R.G.) Madde 9 : Bina srumlusu; asansörün bu Yönetmelik kurallarına uygun larak güvenli bir şekilde çalışmasını sağlamak amacıyla ayda en az bir defa düzenli larak bakımını yaptırmaktan ve kullanıcıların can ve mal güvenliğinin tam larak sağlanması amacı ile gerek kullanım hatalarından, gerekse harici müdahalelerden meydana gelebilecek tehlikelerin önlenmesi için ilk yıllık kntrlünü asansörün hizmete alınmasını müteakip iki yıl snra, devamında ise yılda en az bir kere yaptırmaktan srumludur. ( tarih ve sayılı R.G.) Madde 10 : Yapının bağlı bulunduğu Belediye veya Belediye hudutları dışındaki yapılar için Valilik veya ilgili kanunlar çerçevesinde yapı ruhsatı vermekle yetkilendirilen kurum ve kuruluşlarca, asansörün hizmete alınmasını müteakip iki yıl snra, devamında yılda en az bir kere lmak üzere, her asansörün kntrlü yapılır. Ancak, kadrsunda yeterli sayıda Elektrik/Elektrnik ve Makina Mühendisi bulunmayan Belediye veya Valilik veya ilgili kanunlar çerçevesinde yapı ruhsatı vermekle yetkilendirilen kurum ve kuruluşlar, yıllık kntrl işini, asansörün yapımında görev almamış Yetkili Mühendislere yaptırabilirler. Bu mühendisler tarafından can ve mal güvenliği yönünden tesisin işletilmesine engel bulunmadığına dair en az üç nüsha

20 halinde bir rapr düzenlenir. Hazırlanan raprun birer nüshası Belediyede veya Valilikte veya ilgili kanunlar çerçevesinde yapı ruhsatı vermekle yetkilendirilen kurum ve kuruluşlarda, bakım yapan firma ve bina srumlusunda muhafaza edilir. Bu raprun tanzim ettirilmesinin takibi srumluluğu, asansörün bulunduğu bina srumlusuna aittir. ( tarih ve sayılı R.G.) Madde 7 : Asansör mnte eden, seçilen uygunluk değerlendirmesi usulüne göre bu Yönetmeliğin ekinde yer alan şartları dikkate alarak, asansöre CE uygunluk işaretini iliştirir, asansör için bir AT uygunluk beyanı düzenler ve asansörün piyasaya arz tarihinden itibaren 10 yıl süreyle AT uygunluk beyanının bir kpyasını muhafaza eder. Kmisynun, Avrupa Birliği üyesi ülkelerin ve diğer naylanmış kuruluşlarca istenmesi halinde, Bakanlık uygunluk beyanının ve sn muayeneye ilişkin deney raprlarının bir kpyasını asansör mnte eden firmadan talep edebilir. Asansör veya güvenlik aksamlarının CE uygunluk işaretinin iliştirilmesi ve sair hususlarda başka yönetmeliklerin de kapsamına girmesi durumunda, CE uygunluk işareti iliştirilmesi asansörün ve güvenlik aksamının söz knusu başka yönetmeliklere de uygun lduğunu gösterir. ( tarih ve sayılı R.G.) Madde 8 : CE uygunluk işareti, her asansör kabinine açıkça ve görülebilir şekilde, güvenlik aksamlarının her birine, eğer bu mümkün değilse güvenlik aksamına ayrılmayacak biçimde takılan bir etiketin üzerine, iliştirilir. ( tarih ve sayılı R.G.) Madde 11 : Bu Yönetmelik kapsamına giren asansörler ve güvenlik aksamlarının piyasa gözetimi ve denetimi, 13/11/2001 tarihli ve 2001/3529 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe knulan Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelik ile 9/5/2003 tarihli ve sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Tarafından Gerçekleştirilecek Piyasa Gözetimi ve

21 Denetimine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre Bakanlık tarafından yapılır. ( tarih ve sayılı R.G.) Madde 13 : Bakanlık, bu Yönetmeliğe uygun larak imal edilip CE uygunluk işareti taşıyan ve amacına uygun larak kullanılan bir asansörün veya güvenlik aksamının kişilerin ve yerine göre malların güvenliğini tehlikeye atabileceğini tespit ederse, asansörün veya güvenlik aksamının piyasadan tplanması veya tplatılması, piyasaya arzının veya hizmete knulmasının engellenmesi veya serbest dlaşımının kısıtlanması için kanunlarca kendisine verilen yetkiler dahilinde, bütün tedbirleri alır. ( tarih ve sayılı R.G.) ARTLİFT ASANSÖR SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ Üçevler Mahallesi Dumlupınar Caddesi N:4 Künhan Plaza B Blk Kat: 2 N: Nilüfer/Bursa Tel: Fax: Gsm: E-Psta: inf@artlift.cm.tr