ÖZET. pecya ABSTRACT. Comorbidity of Anxiety Disorders in Schizophrenia
|
|
- Hande Hamzaoğlu
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Şizofrenide Anksiyete Bozukl uklar ı Komorbiditesi Nihat ALPAY *, Ça ğatay KAR ŞIDAĞ ** ÖZET Şizofreni hastalarında anksiyete bozuklu ğu komorbiditesi beklenenden daha s ık görülen bir durum olup, kötü sonlan ım ve hastal ık semptomlar ın ın şiddetlenmesinde önemli bir rol oynar. Yap ılan araşt ırmalarda şizofreni hastalarındaki obses ıf kompulsif bozukluk, posttravmatik stres bozuklu ğu, panik bozukluk komorbiditesinin de tahmin edilenden daha yüksek oldu ğu saptanmıştır. Tedavide yeterli cevap al ınamayan durumlarda ve tedaviye rağmen, semptomlardaki şiddetlenmelerde anksiyete bozuklu ğu yelpazesi komorbiditesi mutlaka ara şt ırılmalıdır. Anahtar kelimeler: Şizofreni, anksiyete, komorbidite Düşünen Adam; 2006, 19(2):77-82 ABSTRACT Comorbidity of Anxiety Disorders in Schizophrenia Anxiety disorder comorbidity is frequently seen in schizophrenia and plays an important role in poor outcome and intens ıfication of symptoms. In insufficient response to treatment and worsening of symptoms, comorbid anxiety should be investigated. Comorbid Obsessive compulsive disorder, posttraumatic stress disorder and panic disorder, social anxiety disorder are reported more than estimated rates in schizophrenia. In exacerbation of symptoms and inadequate response to treatment, anxiety disorder spectrum should be investigated. Key words: Schizophrenia, anxiety, comorbidity Şizofreni toplum sa ğlığı sorunları aras ında önde gelen kronik seyirli ruhsal hastal ıklardan biri olup, toplumda % 1, kurumlarda % 4, psikiyatri hastanelerinde % 15 oran ında görülmektedir. Ki şileri genelde onlu veya erken yirmili ya şlarda yakalar ve ciddi bili şsel y ıkıma yol açabilir. Şizofreninin çok eski tarihlerde de tan ındığına ilişkin birçok yaz ılı belge vardır (1) Şizofrenide kronikle şmenin ve kötüye gidi şin altında yatan etkenlerden biri de şizofreni ile birlikte bulunan komorbid durumlard ır. Komorbidite terimi, var olan veya inceleme altındaki bir hastal ığa sahip olan hastan ın klinik seyri s ıras ında ortaya ç ıkabilen farkl ı, ek bir klinik durumu tan ımlar. Bu terim, hastal ık ya da bozukluk ölçütlerini tam olarak dolduran semptomlarla s ınırl ıdır. Baz ı semptomlar bir bozukluk veya hastal ığın seyri s ıras ında ya da e ş zamanl ı ortaya ç ıkabilirler. Bir ki şi herhangi bir bozukluk için tüm tan ı kriterlerine sahipken diğer kategorilerden ba şka bir bozukluğun te şhisine yetmeyecek semptomlara da sahip olabilir. Fakat bu her zaman komorbidite anlam ına gelmez. Komorbidite kavram ı, aynı kişide birden fazla bozuklu ğun te şhis edilebilmesi anlam ında kullan ılır (2). * Bak ırköy Ruh ve Sinir Hastal ıklar ı Hastanesi * Klinik Şefi, ** Ba şasistan 77
2 Çok yak ın zamana kadar şizofreni tan ısı konulduğunda şizofreni ile birlikte görülen hastal ıklar yads ınm ış ya da önemsenmemi ştir. Hiyerar şik bir yakla şımla öncelikli tan ı konulduktan sonra komorbid tan ılar gözard ı edilirdi. Şizofreniye e şlik eden anksiyetenin varl ığı daha yüksek intihar riski, daha kötü sosyal i şlevsellik ve relaps risk art ışı ile ili şkili bulunmu ştur (3) Bu da şizofreninin tedavisinin aksamas ına ve daha çok yatış ve daha yüksek doz ilaç kullan ımına neden olmaktad ır. Uzun bir süre devam bu hiyerar şik yakla şım, son yıllarda tedaviye direnç konusundaki araşt ırmalarla birlikte gücünü kaybetmektedir. Şizofreni hastalar ına eşlik eden anksiyete belirtileri veya bozukluklar ına özgü klinik ve biyolojik risk faktörlerinin bulunup bulunmad ığı sorusu uzun zamand ır tart ışılmaktad ır. Y ıllard ır şizofreni spektrum bozukluklar ı ile OKB ve panik bozukluk aras ında ili şki olduğu ileri sürülmü ştür. Şizofreniye e şlik eden OKB ve panik bozukluk bu nedenle en çok ara şt ırılan konular olmu ştur. Buna rağmen yap ılan ara şt ırmalar ın sonuçlar ı birbirine z ıt ve çok zaman tutars ız bulunmu ştur. Örneğin şizofreniye e şlik eden OKB s ıkl ığı % 1,1 ile 60, panik bozukluk s ıklığı ise % 6 ile 63 aras ında de ğişen oranlarda bildirilmektedir. Literatürdeki ilk çal ışmalarda şizofrenide OKB belirtilerinin varl ığı daha iyi bir gidi şle ilişkilendirilmişken son y ıllardaki çal ışmalarda şizofrenide OKB belirtilerinin nöropsikolojik i şlevsellikte daha büyük bir gerileme ve daha kötü sonlan ıma neden olduğu vurgulanmaktad ır (4). ŞİZOFREN İDE OBSES İF KOMPULS İF BOZUKLUK KOMORB İDİTES İ Obsesif kompulsif bozukluk ile şizofreni aras ındaki ili şki yüz y ıldan uzun süredir hekimlerin zihnini karıştırmışt ır. Obsesif kompulsif fene- monler, psikotik fenomenleri and ırabildiği ve bunlarla iç içe geçebildi ği için bu klinik örtü ş- meyi sergileyen hastalar ın tan ınmaları ve tedavileri zor olmu ştur. Birçok eski hekim obsesif kompulsif fenomenleri şizofreninin bir parças ı olarak dü şünmü ş ve bu hastalar ı obsesif kompulsif şizofreni olarak tan ımlamışt ır. Hatta obsesif kompulsif belirtilerin koruyucu olabilece ği ve şizofrenik y ıkıma girmi ş ki şilerin psikotik dezorganizasyonuna kar şı savunma olarak obsesif kompulsif belirtiler geli ştirdikleri fikri ortaya at ılm ışt ır. Son çal ışmalarda obsesif kompulsif belirtileri bulunmayan şizofrenlerle kar şılaşt ırıldığında obsesif kompulsif belirtileri olan şizofreni hastalar ında global i şlevselliğin ve prognozun daha kötü olduğu, ayrıca nöropsikiyatrik bozukluklara daha s ık rastland ığı saptanm ıştır (5). Genellikle obsesyonlar ın şizofrenideki psikotik fenomenlerden farkl ı ve ayrılabilir olduklar ı düşünülür. Ancak, klinik olarak ayr ım yapmak s ıkl ıkla zordur. Hem obsesyonlar, hem de hezeyanlar yanl ış, saçma ve a şırı fikirlere dayan ır ve içgörü temelinde ayr ılabilir olduklar ı var say ılabilir. Bu noktada klinik sağduyu basit ve aç ıkt ır. Obsesyonlar genellikle ego-distoniktir. -.Hezeyanlar çoğunlukla ego-sintoniktir. Obsesyonlar ı olan hastalar obsesyonlar ın kendi zihinlerinden gelmekte olduğunu fark ederler ve bunlar ı patolojik zorlamalar şeklinde görürler. Hezeyanlar ise hasta taraf ından benimsenir ve inan ılır. Buna göre obsesyonlarla hezeyanlar aras ında aç ıkça içgörünün korunmas ı ve zorlay ıc ı dü şüncelere ve davran ışlara direnme yetisiyle ay ırım yap ılır (6). Ne yaz ık ki, gerçek klinik uygulamada bu tür basit ve keskin ayr ımlar geçerli olmamaktad ır. Obsesif hastalar obsesyonlar ına kar şı tümüyle korunmu ş içgörüden, tümüyle kaybolmu ş bir içgörüye uzanan bir yelpaze sergilerler. Obsesif hezeyanlar karma hezeyanlard ır, şekli obsesif, içeriği psikotiktir. Obsesif hezeyanlar bu neden- 78
3 A lpay, Karstdağ le şizofrenik fenomenlerden kesitsel olarak ayr ı - lamayabilir. Genel toplumdaki OKB s ıklığı % 2,5 'tur. Şizofreni hastalar ında ortaya ç ıkan obsesif kompulsif belirtilerin s ıklığının ise % 1,1'den % 59,2'ye dek deği şen oranlarda olduğu bildirilmiştir. Bu tahminlerin bu derece de ğişiklik göstermesinin başl ıca nedeni obsesif fenomenleri hezeyanlardan ay ırmanın san ıldığı kadar kolay olmamas ı- dır. Ayr ıca farkl ı hasta örneklemleri, farkl ı OKB ve şizofreni tan ımlarının kullan ılmış olmas ı ve çal ışmalar ın yaln ızca obsesif kompulsif bozukluk belirtilerinin mi, yoksa obsesif kompulsif bozukluğun mu arand ığına, yaşam boyu mu, yoksa nokta prevelans m ı bildirdiklerine göre deği şik sonuçlar elde edilmi ştir (7). Zohar obsesif kompulsif belirtileri olan şizofrenlere " şizo-obsesif ' alt tipi tan ımlamas ını önermi ş, farmakolojik yan ıt ve epidemiyolojik verilere dayan ılarak birçok yazar taraf ından da bu görü ş desteklenmi ştir. Obsesif kompulsif şizofreni grubunda prefrontal yürütücü i şlemlerde ve negatif belirtilerde anlamlı ölçüde daha fazla bozukluk tespit etmi ş- lerdir (8). Obsesif kompulsif şizofreni hastalar ındaki bili ş - sel kay ıpların tek ba şına OKB olan hastalar ınkine benzer oldu ğunu ve bu hastaların antiobsesyonel ajanlarla tedaviye iyi yan ıt verdikleri bulunmu ştur. Bu verilerle şizofrenideki obsesif kompulsif belirtilerin şizofreni hastalar ından ziyade OKB 'ye daha çok benzedikleri ve şizofrenik belirtilerden ayr ı oldukları sonucuna ula şılmaktad ır. Obsesif kompulsif şizofrenisi olan hastalarda daha alevli psikotik belirtiler, daha fazla nöropsikolojik bozulma ve daha uzun hastane yat ış süreleri bulgular ını temel alan baz ı hekimler bu hastalar ın ayr ı bir şizofreni alt gru- bu oluşturabileceklerini savunmu ştur (9). Şizofreni ve OKB'nin alt ında yatan mekanizmaların nörofizyolojik ve nöroanatomik ili şkileri komplekstir. Her iki bozuklukta da frontal lob patolojisi kan ıtlanm ış olmas ına rağmen, i şlevsel nörogörüntüleme ile şizofrenide prefrontal hipoaktivitenin, OKB 'de ise, prefrontal kortekste artm ış metabolik aktivitenin olduğu gösterilmi ş- tir. Nörofizyolojik testlerde şizofreni ve OKB'deki bozulmu ş performans ın, daha çok şizofrenide ve hastal ığın negatif semptomlann ın ağırl ığı ile frontal lob disfonksiyonu ile bağlant ılı olduğu bulunmu ştur. Frontal lob patolojisi şizofreni ve OKB'nin bir parças ıdır. Fakat altta yatan nöral devreler, farkl ı yap ılar ve farkl ı nörotransmitterler içerir. Şizofrenideki hipofrontalitede frontal korteksteki dopaminerjik defisit altta yatan neden olabilir. OKB 'de en belirgin nedenin serotonerjik bozukluk oldu ğuna inan ıl ır (10,12) Eri şkin şizofreni hastalar ında obsesif kompülsiv bozukluk giderek daha fazla tan ımlanmaya ba ş- lamıştır. Adolesan şizofrenilerde OKB komorbiditesi ise henüz iyi ara şt ırılmam ış olmakla birlikte, belirtilerin dikkate de ğer oranda OKB ile birlikte ba şladığı gözlenmektedir. Amerika Birle şik Devletleri'nde adolesan şizofreni hastaiarıyla yap ılan bir çal ışmada hastalar ın % 26's ın ın OKB tan ı ölçülerini kar şıladığı saptanm ış olup, bu bulgular eri şkin şizofren hastalardaki OKB oran ı ile uyumlu bulunmu ştur ( 11 ). Ayrıca, hastal ığı başladığı zaman herhangi bir obsesif kompülsiv semptomu yokken atipik antipsikotik al ımından 2-4 hafta sonra OK semptomlar ı ç ıkaran hastalar ın da gözard ı edilmemesi gerekir. Hastanemizde 2002 y ıl ında yap ılan ve yatarak tedavi edilen 100 şizofreni hastas ına SCID-I, 79
4 Pozitif belirtileri de ğerlendirme ölçe ği (SAPS), Negatif belirtileri de ğerlendirme ölçe ği (SANS), Yale-Brown obsesyon-kompulsiyon ölçeği uygulanan bir çal ışmada, hastalar ın % 16's ında OKB tespit edilmi ş, % 17'sinin ise obsesif kompulsif spektrum içinde oldu ğu saptanm ışt ır (13) ŞİZOFREN HASTALARDA PAN İK BO- ZUKLUK Panik bozukluk genel nüfusta % 1-2 oran ında görülür. Ya şam boyu panik atak ya şayabilme oran ı ise % 6,5-% 16.4'dür (14,15). Şizofreni hastalar ında panik atak bask ın bir biçimde görülebilir. Bazen hastal ığın kendisi fenomonolojik olarak panik atak olarak ortaya ç ı- kabilir. Hatta baz ı şizofreni hastalar ı panik bozukluk tan ısı için gereken tüm ölçütleri kar şılarlar. Bununla birlikte şizofreniye e şlik eden panik sendromlar üzerinde ancak son zamanlarda çal ışılmaya ba şlanm ışt ır. Panik ataklar ın şizofreni geli şme riskinde art ışla ili şkili olduğu düşüncesi de ileri sürülmektedir. Aryle'nin (1990) yapt ığı bir çal ışmada şizofren tan ısı ile izlenen hastalar ın % 35'inde düzenli olarak ortaya ç ıkan panik atak bulgular ın ın olduğunu tespit etmi ştir. Ayn ı çal ışmada hastaların % 20'sinde sosyal fobi olduğu bildirilmi ştir. Cutler ve Siris (1991) yapt ıkları bir çal ışmada şizofreni hastalar ın ın % 24'ünde panik atak tespit etmi ştir. Bayle ve ark. şizofrenide hayat boyu panik atak s ıklığın ı % 47,5 olarak bildirmi ştir. Vakalar ın % 31,5'inde şizofreni ba şlang ıc ında panik bozukluk belirtilerinin önde geldi ği bulunmu ştur (16) Çok say ıda ilaç, yan etki olarak anksiyete yaratabilir ve birçok t ıbbi durum anksiyete sendrom- larına yol açabilir (örn. aritmiler, hipoglisemi, hipertiroidizm). Akatizi antipsikotiklerin ve diğer baz ı ilaçlar ın yaratt ığı, anksiyete bozuklu ğu kliniğiyle benzerlikler gösteren, ekstrapiramidal bir sendromdur. Hastalar kas gerginli ği veya motor huzursuzluk duygusu ya şarlar, yerinde duramaz gibidirler veya "durduklar ı yerde ad ımlarlar". Bu motor belirtiyi psi şik anksiyete, psikotik ajitasyon veya ajite depresyondan ay ırmak zordur. Şizofreni hastalar ının ayn ı zamanda tıbben de hasta olabileceklerini an ımsamak önemlidir. Bu t ıbbi durumların tedavi edilebilmeleri için klinik ipuçlar ı izlenmelidir. Ruhsal hastal ıklarda tüketimlerinin artt ığı bilinen kafein ve nikotin dahil kötüye kullan ılan maddeler de entoksikasyon veya madde yoksunlu ğu s ıras ında s ıklıkla anksiyete belirtilerine yol açarlar (16,17) Panik atak varl ığı şizofren hastalarda hem pozitif, hem de negatif belirtilerin kötüle şmesine neden olur. Bu nedenle panik atak belirtileri olan şizofreni hastalar ında panik tedavisi hem pozitif, hem de negatif belirtilerin azalmas ına katk ı- da bulunurken hastal ığın kötüye gidi şini de yavaşlatmaktad ır. ŞİZOFRENİDE SOSYAL ANKS İYETE Genel toplumda sosyal anksiyete s ıktır. Şizofreni öyküsü içinde genellikle tan ınmazlar, kronikleşme süreci ile de yak ından ili şkilidir. Şizofrenideki sosyal anksiyetenin % aras ında deği ştiği belirtilmektedir. Sosyal anksiyeteli insanlar günlük aktivitelerinde, i ş rollerinde ve sosyal ili şkilerinde halin say ılır derecede zarar görür, aç ı çekerler. Şizofreniye eklenen sosyal anksiyete bozuklu ğu durumlar ında, hastalarda i ş, meslek, sosyalle şme ve ki şisel doyum bozulmu ştur. Sosyal anksiyete bozukluğu olan şizofren hastalar alkol-madde 80
5 kötüye kullan ımı veya bağımhlığı için yüksek riske sahiptir. Genel populasyondan daha yüksek oranda madde kötüye kullan ımı ve bağımlılığının ortaya ç ıkmas ı, daha yüksek impulsifite ve intiharlar ın nedenleri olabilir. Sosyal anksiyetenin varl ığı ayn ı zamanda şizofreni hastalar ında hayat kalitesinin dü şmesine belirgin olarak katk ıda bulunur. Bu nedenle sosyal anksiyete ile şizofreninin birlikte bulundu ğu hastalar ın kapsaml ı değerlendirme ve tedavisi, hem klinik, hem de sosyal sonuçlar ı iyile ştirir. Şizofren hastalarda tedavi amac ıyla kullan ılan olanzapin ve klozapinin sosyal anksiyeteye de yol açabildiğine dair yay ınlar mevcuttur (18). Şizofrenide Posttravmatik Stres Bozuklu ğu Posttravmatik stres bozuklu ğu ve şizofreni ili ş - kisi henüz yeterince incelenmemi ştir. Fakat bu iki bozukluğun bir arada bulunmas ının, beklenenden daha yayg ın olduğuna dair bulgular bildirilmektedir. Şizofreni hastalar ının hospitalizasyonu s ıras ında tedavi uygulan ırken, psikozun stabilizasyonuna ve bili şsel dezorganizasyonun düzelmesine odaklan ılmakta, s ıklıkla PTSD semptomlar ı gözden kaç ırılmakta ve tedavi edilmemektedir. Mueser ve ark., 275 hastayla yapt ıklar ı bir çal ış - mada hastalar ın % 43'ünün PTSD kriterlerini doldurduğu halde, ancak bunlar ın % 2'sine PTSD ek tan ıs ın ın konduğunu tespit etmi ştir. Bu hastalar ın yakla şık % 98'inin travman ın en az bir türüne maruz kald ıkları gösterilmi ştir. Ş i- zofreni hastalar ı zay ıf bilişsel kapasiteleri, hastanede uzun kal ış süreleri, süreklilik gösteren yerlerinin olmamas ı, olumsuz yaşam ko şulları ve yetersiz ki şiler aras ı ilişkilerinden dolay ı PTSD geli ştirmeye yatk ınl ık yönünden oldukça yüksek bir risk grubunu olu şturmaktad ır (19) Sauter ve arkada şları, hem PTSD hem de psikotik bozukluğu olan hastalarda paranoya, potansiyel şiddet gibi psikotik semptomlar ın daha fazla bulundu ğunu ileri sürmü ştür. Shaw ve ark., yatarak tedavi gören ve psikozu düzelen hastalarda % 52 oran ında postpsikotik PTSD tespit ettiklerini bildirmi ştir. Hammer ve ark. PTSD'li hastalarda psikotik semptomlar ın varlığı ile PTSD semptomlar ının şiddeti aras ında kuvvetli bir pozitif ili şkinin olduğunu göstermi ştir (20,21) SONUÇ Şizofrenide anksiyete komorbitesiyle hastal ığın şiddeti artar, daha. yüksek dozda ilaca gereksinim duyulur, sağlık kurumlar ına ba şvuru daha s ık olur, daha uzun süreli hospitalizasyon gerekir, kronikle şme süreci h ızlan ır ve y ıkımı artar. KAYNAKLAR 1. Erkoç Ş, Oral T: Şizofreni-1, I. Bask ı, Okyanus Yay ı- nı, İstanbul, Angst J. Comorbidity of anxiety, phobia, compulsion and expression. Interclinical Psychopathology 8 (Supp1.1): 21-25, Tabo A: Obsesif kompulsif bozukluk ve di ğer psikiyatrik bozukluklar ile komorbiditesi (Uzmanl ık Tezi). İstanbul, Craig T, Hwang MY, Bromet EJ: Obsessive-compulsife and panic symptoms in patients with first-admission psychosis. Am J of Psychiatry 1594: , Berman L, Kolinowski A, Berman SM, et al: Obsessive compulsife symptoms in chronic schizophrenia. Compre Psychiatry 36: 6-10, Berman L, Pappas D, Berman S: Obsessive-compulsife symptoms in schizophrenia? CNS Spectrum 2: 45-48, Bland RC, Newman SC, Om H: Schizophrenia: Lifetime comorbidity in community sample. Acta Psychiatry Scand 75: , Zohar J: Is There room for another diagnostic subtype - the schizoobsessive subtype? CNS Spectrum 2:49-50, Hwang MY, Opler LA: Management of schizophrenia with obsessive-compulsife disorder. Psychiatric Annals 30: 23-28, Eisen JL, Beer DA, Pato MT, et al: Obsessive-compulsife disorder in patients with schizophrenia or schizoaffective disorder. Am J Psychiatry 154: , 81
6 Şizofrenide Anksiyete Bozukluklari Komorbiditesi Nechmad A, Ratzoni G, Povurovsky M, Meged S, et al: Obsessive-compulsife disorder in adolescent schizophrenia patients. Am J Psychiatry 160: , Borkowske A, Pilacznska E, Rybakowski K. The frontal lobe neuropsychological tests in patients with schizophrenia and/or obsessive-compulsife disorder. The Journal of Neuropsychiatry and Clinical Neurosciences, 15: 359, Demirer R: Şizofreni ve obsesif-kompulsif bozukluk (Uzmanl ık Tezi). İstanbul, Bermanzohn PC, Porto L, Siris SG, et al: Hierarchical diagnosis in chronic schizophrenia: A Clinical of Co- Occuring Syndromes. Schizophr Bu1126: 527, Cutler JL, Siris SG: "Panic-Like" Symptomatology in schizophrenic and schizoaffective patients with postpsychotic depression: Observations and Implications. Compr Psychiatry 32: , Kahn JP, Puertollano M, Schane MD, et al. Schizophrenia, panic anxiety and alprazolam (letter). Am J Psychiatry 144: , Sandberg L, Siris SG: Panic disorder in schizophrenia. J Nerv Ment Dis 175: , Pallanti S, Quercilioli L, Hollander E: Social anxiety in outpatients with schizophrenia: A Relevant Cause of Disability. Am J Psychiatr 161: 53, Brady KT, Kilen TK, Brewerton T, Luccerini S: Comorbidity of posttraumatic stress disorder. J Clin Psychiatry; 61(suppl 17): 22-32, Shalev YA, Peri T, Canetti L, Schreiber S. Predictors of PTSD in Injured Trauma Survivors : A Prospective Study. Am J Psychiatry 153: , Üstünsoy Çobanoğlu ZS: Posttravmatik stres bozukluğu ve komorbid psikiyatrik bozukluklar (Uzmanl ık Tezi) İstanbul,
Bilge Togay* Handan Noyan** Sercan Karabulut* Rümeysa Durak Taşdelen* Batuhan Ayık* Alp Üçok*
Bilge Togay* Handan Noyan** Sercan Karabulut* Rümeysa Durak Taşdelen* Batuhan Ayık* Alp Üçok* *İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri A.B.D. **İstanbul Üniversitesi DETAE Sinirbilim A.B.D. Şizofreni
DetaylıAçıklama 2008 2009. Araştırmacı: YOK. Danışman: YOK. Konuşmacı: YOK
Açıklama 2008 2009 Araştırmacı: YOK Danışman: YOK Konuşmacı: YOK SİLAHLI ÇATIŞMA İLE İLİŞKİLİ TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞUNDA DİĞER BİYOLOJİK TEDAVİ SEÇENEKLERİ Dr. Cemil ÇELİK Sunumun hedefleri Silahlı
DetaylıOKB DE KOMORBİDİTENİN VARLIĞI TEDAVİYİ NASIL ETKİLER? Dr.Abdulkadir Tabo
OKB DE KOMORBİDİTENİN VARLIĞI TEDAVİYİ NASIL ETKİLER? Dr.Abdulkadir Tabo OKB DE KOMORBİDİTE Komorbiditenin değerlendirilmesi klinisyen için çok önemli. Komorbid durumların varlığı hastalığın klinik seyrini,
DetaylıSon 2 yıl içinde ilaç endüstrisiyle kongre sponsorluğu dışında bağlantım olmamıştır.
Son 2 yıl içinde ilaç endüstrisiyle kongre sponsorluğu dışında bağlantım olmamıştır. Lohusalık döneminde ruhsal hastalıklar: risk etkenleri ve klinik gidiş Doç.Dr. Leyla Gülseren 25 Eylül 2013 49. Ulusal
DetaylıPSİKOZ İÇİN RİSK GRUBUNDA OLAN HASTALARDA OBSESİF KOMPULSİF VE DEPRESİF BELİRTİLERİN KLİNİK DEĞİŞKENLER VE BİLİŞSEL İŞLEVLERLE İLİŞKİSİ
PSİKOZ İÇİN RİSK GRUBUNDA OLAN HASTALARDA OBSESİF KOMPULSİF VE DEPRESİF BELİRTİLERİN KLİNİK DEĞİŞKENLER VE BİLİŞSEL İŞLEVLERLE İLİŞKİSİ Ahmet Zihni SOYATA Selin AKIŞIK Damla İNHANLI Alp ÜÇOK İ.T.F. Psikiyatri
DetaylıObsesif Kompulsif Bozukluk ve Panik Bozuklukta Depresyon ve Ki şilik Bozukluğu Komorbiditesi ÖZET. pecya SUMMARY
Obsesif Kompulsif Bozukluk ve Panik Bozuklukta Depresyon ve Ki şilik Bozukluğu Komorbiditesi İrem YALUĞ *, Neşe KOCABAŞOĞLU *, Gülşen AYDOĞAN *, Berfu GÜNEL * ÖZET Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) ve panik
DetaylıŞİZO-OBSESİF BOZUKLUK. Prof. Dr. Baybars Veznedaroğlu Antalya
ŞİZO-OBSESİF BOZUKLUK Prof. Dr. Baybars Veznedaroğlu 9.3.2017 Antalya A.G. 27 y Erkek Bekar İnşaat mühendisliği bölümü mezunu Çalışmıyor YAKINMA: K.G: Annesine ya da başkalarına zarar vermekten korkma,
DetaylıObsesif Kompulsif Bozukluk. Prof. Dr. Raşit Tükel İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı 5.
Obsesif Kompulsif Bozukluk Prof. Dr. Raşit Tükel İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı 5. Sınıf Dersi Sunum Akışı Tanım Epidemiyoloji Klinik özellikler Tanı ölçütleri Nörobiyoloji
DetaylıSuç işlemiş bipolar bozukluklu olgularda klinik ve suç özellikleri: BRSHH den bir örnek. Dr. Tuba Hale CAMCIOĞLU
Suç işlemiş bipolar bozukluklu olgularda klinik ve suç özellikleri: BRSHH den bir örnek Dr. Tuba Hale CAMCIOĞLU Kurum ve kuruluşla ilişki bildirimi Bulunmamaktadır. Şiddet ve Suç Saldırganlık Şiddet Bireyin
DetaylıYAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK
YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK GİRİŞ Yaygın anksiyete bozukluğu ( YAB ) birçok konuyla, örneğin parasal, güvenlik, sağlık,
DetaylıAnksiyetenin şizofreni psikopatolojisinde önemli. Şizofrenide Anksiyete Bozuklukları Eştanısı: Sosyodemografik ve Klinik Özellikler ile İlişkisi
Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi 2010;23:18-24 Şizofrenide Anksiyete Bozuklukları Eştanısı: Sosyodemografik ve Klinik Özellikler ile İlişkisi Araştırmalar / Researches Emine Belene
DetaylıObsesif Kompulsif Belir leri Olan Şizofreni Hastalarının Şizofreni ve Obsesif Kompulsif Bozukluk Hastaları İle Karşılaş rılması
Türk Psikiyatri Dergisi 2008; 19(3): 247-256 Obsesif Kompulsif Belir leri Olan Şizofreni Hastalarının Şizofreni ve Obsesif Kompulsif Bozukluk Hastaları İle Karşılaş rılması Dr. Gülcan GÜLEÇ 1, Dr. Elif
DetaylıKalyoncu A., Pektaş Ö., Mırsal H., Yılmaz S., Serez M., Beyazyürek M.
DEPRESYON-ANKSİYETE BOZUKLUKLARI İLE ALKOL BAĞIMLILIĞI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ARAŞTIRILMASI Kalyoncu A., Pektaş Ö., Mırsal H., Yılmaz S., Serez M., Beyazyürek M. ÖZET Alkol bağımlılığı ve diğer psikiyatrik
DetaylıBu bozukluk madde kullanımına veya genel tıbbi durumdaki bir bozukluğa bağlı değildir.
Psikiyatrinin en önemli hastalıklarından biridir. Bu hastalıkta gerçeği değerlendirme yetisinde bozulma, acayip tuhaf davranışlar, hezeyanlar ( mantıksız, saçma, olması mümkün olmayan veya olması mümkün
DetaylıŞizo-obsesif Bozukluk Schizo-obsessive Disorder
Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry 2013; 5(2):204-219 doi:10.5455/cap.20130513 Şizo-obsesif Bozukluk Schizo-obsessive Disorder Volkan Gelegen, Lut Tamam ÖZET Şizofrenide obsesif-kompulsif
DetaylıYAYIN ATIF/ATIFLAR YAZAR/YAZARLAR. Sayf alar 99-104 7(1) 12(2 ) 281-286 131-135 7(2) 54-55 3(3) 277-282
YAYIN ATIF/ATIFLAR YAZAR/YAZARLAR Sıra No YAYIN ADI DERGİ DERGİ KATEGORİS İ (SI/SI- E/SSI/ SSI- E/DİĞER ULUSALAR ARASI/ ULUSAL HAKEMLİ/ DİĞER ULUSAL ULAK BİM GRUB U Yıl Sayı Sayf alar 00 00 00 00 006 00
DetaylıÇekirdek belirtileri açýsýndan duygulaným alanýnda. Birinci Basamakta Depresyon: Tanýma, Ele Alma, Yönlendirme. Özet
Birinci Basamakta Depresyon: Tanýma, Ele Alma, Yönlendirme Doç. Dr. Levent KÜEY* Özet Depresyon psikiyatrik bozukluklar arasýnda en sýk karþýlaþýlan hastalýklardan biridir. Depresif hastalarýn önemli bir
DetaylıBölüm: 11 Manik Depresyona Özel İlaç Fikri
Bölüm: 11 Manik Depresyona Özel İlaç Fikri Lityum psikiyatri 1950 1980lerde lityum bazı antikonvülzanlara benzer etki Ayrı ayrı ve yineleyen nöbetler şeklinde ortaya çıkan manik depresyon ve epilepsi Böylece
DetaylıYaşlılarda Dirençli Anksiyete Bozukluklarının Tanı ve Tedavisi
Yaşlılarda Dirençli Anksiyete Bozukluklarının Tanı ve Tedavisi Dr. Berker Duman Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri AD, Konsültasyon-Liyezon Psikiyatrisi BD Ankara Üniversitesi Beyin Araştırmaları
DetaylıÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ
Dönem V Psikiyatri Staj Eğitim Programı Eğitim Başkoordinatörü: Dönem Koordinatörü: Koordinatör Yardımcısı: Doç. Dr. Erkan Melih ŞAHİN Yrd. Doç. Dr. Baran GENCER Yrd. Doç. Dr. Oğuz GÜÇLÜ Yrd. Doç. Dr.
DetaylıObsesif kompulsif bozukluk, DSM-IV sınıflandırmasında. Obsesif kompulsif bozukluk hastalar nda sosyodemografik özellikler ve komorbidite
Obsesif kompulsif bozukluk hastalar nda sosyodemografik özellikler ve komorbidite Araflt rmalar / Researches O uz Karamustafal o lu 1, Yasemin Cengiz Ceylan 2, Bahad r Bak m 2, Sinem Gönenli Toker 2, Sibel
DetaylıSon 10 yıldır ilaç endüstrisi ile bir ilişkim (araştırmacı, danışman ve konuşmacı) yoktur.
Son 10 yıldır ilaç endüstrisi ile bir ilişkim (araştırmacı, danışman ve konuşmacı) yoktur. Travma Sonrası Stres Bozukluğu Askerî Harekâtlar Sonrası Ortaya Çıkan Olguların Tedavisi Bir asker, tüfeğini
DetaylıÇOCUK VE ERGEN RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI
ÇOCUK VE ERGEN RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI STAJIN TANITIMI EĞİTİM DÖNEMİ STAJ SÜRESİ YERLEŞKE EĞİTİM BİRİMLERİ DERSHANE : Dönem V : 5 iş günü : Cebeci Hastanesi : Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları
DetaylıÇOCUK VE ERGEN RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI
ÇOCUK VE ERGEN RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI STAJIN TANITIMI EĞİTİM DÖNEMİ STAJ SÜRESİ YERLEŞKE EĞİTİM BİRİMLERİ DERSHANE : Dönem V : 5 iş günü : Cebeci Hastanesi : Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları
DetaylıDepresyon 1. Depresyon nedir? 2. Depresyon (çökkünlük) sanıldığı kadar sık mı? 3. Depresif belirtiler ile depresyon farklı mıdır?
1. Depresyon nedir? Depresyon ruh halinizi, hislerinizi, davranışlarınızı, ve ruh sağlığınızı etkileyen bir hastalıktır. Depresyonun bir halsizlik kendi kendinize çözebileceğiniz bir sorun olmayıp, biyolojik
DetaylıÇOCUKLARDA VE ERGENLERDE İNTİHAR GİRİŞİMİ
ÇOCUKLARDA VE ERGENLERDE İNTİHAR GİRİŞİMİ Doç. Dr. Şaziye Senem BAŞGÜL Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Hasan Kalyoncu Üniversitesi Psikoloji www.gunescocuk.com Çocuk ve ergen psikiyatrisinde
DetaylıPSİKİYATRİK BOZUKLUKLARIN EPİDEMİYOLOJİSİ*
İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri 25 TÜRKİYE DE SIK KARŞILAŞILAN PSİKİYATRİK HASTALIKLAR Sempozyum Dizisi No:62 Mart 2008 S:25-30 PSİKİYATRİK BOZUKLUKLARIN EPİDEMİYOLOJİSİ*
DetaylıObsesif Kompulsif Bozuklu ğu Olan Çocuklar ın Ailelerinde Obsesif Kompulsif Belirti Puanlar ı : Karşılaştırmal ı bir klinik çal ışma* ÖZET.
Obsesif Kompulsif Bozuklu ğu Olan Çocuklar ın Ailelerinde Obsesif : Karşılaştırmal ı bir klinik çal ışma* Ayşe AVCI**, Halime ASLAN*** ÖZET Çalışmada Temmuz 1994-Aral ık 1994 tarihleri arasında Çukurova
DetaylıÞizofreninin klinik özelliklerini anlatan kitap ya
Þizofrenide Prodromal Belirtiler Prof. Dr. Ýsmet KIRPINAR* Þizofreninin klinik özelliklerini anlatan kitap ya da yazýlarýn çoðu; þizofreninin heterojen bir sendrom olduðunu, bu hastalýk için hiçbir patognomonik
Detaylıfiizofreni Tan s Alm fl Poliklinik Hastalar nda Psikiyatrik Efl Tan lar
Araflt rmalar/researches fiizofreni tan s alm fl poliklinik hastalar nda psikiyatrik efl tan lar fiizofreni Tan s Alm fl Poliklinik Hastalar nda Psikiyatrik Efl Tan lar Ahmet Tiryaki 1, Evrim Özkorumak
DetaylıAhmet TÜRKCAN *, Duran ÇAKMAK ** ÖZET. pecya
Hastaneye İlk Kez Başvuran ve Yatan Alkol Dışındaki Madde Ahmet TÜRKCAN *, Duran ÇAKMAK ** ÖZET Amaç: Hastane istatistikleri bir psikiyatrik bozuklu ğun epidemiyolojik e ğitimini tahmin etmekte ve uygun
DetaylıNaim Erhan ÖZGÜLER *, Fulya MANER **, Sacide ÇOBANO ĞLU *** Tamer AKER ****, Oğuz KARAMUSTAFALIOĞLU ***** ÖZET. pecya ABSTRACT
Yaşhlarda Travma Sonras ı Stres Bozukluğunda Eş Tan ı Naim Erhan ÖZGÜLER *, Fulya MANER **, Sacide ÇOBANO ĞLU *** Tamer AKER ****, Oğuz KARAMUSTAFALIOĞLU ***** ÖZET Amaç: Ya şlı ve erişkin TSSB olan ki
Detaylıİzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim Öğretim Yılı. Dönem 5 PSİKİYATRİ STAJ TANITIM REHBERİ
İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi 2018-2019 Eğitim Öğretim Yılı Dönem 5 PSİKİYATRİ STAJ TANITIM REHBERİ Hazırlayan: PSİKİYATRİ Anabilim Dalı 1 PSİKİYATRİ STAJI TANITIM REHBERİ Ders Kodu Dersin
DetaylıPanik Bozukluklarda Majör Depresyon Prevalans ı ve Majör Depresyonun E şlik Ettiği Hastalar ın Klinik Özellikleri ÖZET. pecya
Panik Bozukluklarda Majör Depresyon Prevalans ı ve Majör Depresyonun E şlik Ettiği Hastalar ın Klinik Özellikleri Hayrettin KARA*, Mehmet Y. AĞARGÜN*, Hasan BILGIN*, Fevzi KINCIR* ÖZET Bu çalışmada, bir
DetaylıPSİKOFARMAKOLOJİ 3. Antipsikotikler Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül. HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar.
PSİKOFARMAKOLOJİ 3 Antipsikotikler Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar www.gunescocuk.com PSİKOZ VE ŞİZOFRENİ Şizofreni belirtilerinin altında yatan düzeneği açıklamaya çalışan başlıca
DetaylıDoğum sonrası anksiyete bozukluğu için riskli dönem. Sıklığı?? Klinik seyir??
Doğum sonrası anksiyete bozukluğu için riskli dönem Sıklığı?? Klinik seyir?? Çocuğun ilk travmatik yaşam olayı emzirme bağlanma olumsuz sağlık koşulları yetersiz bakım Doğum Değişim İyi anne olabilecek
DetaylıBipolar bozukluğun ve şizofreninin remisyon ve psikotik belirtili dönemlerindeki hastaların bilişsel işlevler açısından karşılaştırılması
Bipolar bozukluğun ve şizofreninin remisyon ve psikotik belirtili dönemlerindeki hastaların bilişsel işlevler açısından karşılaştırılması Deniz Ceylan, Berna Binnur Akdede, Emre Bora, Ceren Hıdıroğlu,
DetaylıMajör Depresyon Hastalarında Klinik Değişkenlerin Oküler Koherans Tomografi ile İlişkisi
Majör Depresyon Hastalarında Klinik Değişkenlerin Oküler Koherans Tomografi ile İlişkisi Mesut YILDIZ, Sait ALİM, Sedat BATMAZ, Selim DEMİR, Emrah SONGUR Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı
DetaylıHastanın tedaviye karşı iç görüsüz ve uyumsuz olması Kendisine veya çevresine zarar verme riskinin yüksek olması
SAYFA NO 1 / 5 1. AMAÇ: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Kliniği işleyiş düzenini açıklamak, sorumluları tanımlamaktır. 2. KAPSAM: Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Hastanesi Ruh Sağlığı ve
DetaylıNörolojik Hastalıklarda Depresyon ve Sitokinler
46.ULUSAL PSİKİYATRİ KONGRESİ, 2010 Nörolojik Hastalıklarda Depresyon ve Sitokinler Dr.Canan Yücesan Ankara Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Akış Sitokinler ve depresyon Duygudurum bozukluklarının
DetaylıŞİZOFRENİDE ENDOFENOTİP ALTERNATİF FENOTİP ARAYIŞI:LİSAN BOZUKLUKLARI
ŞİZOFRENİDE ENDOFENOTİP ALTERNATİF FENOTİP ARAYIŞI:LİSAN BOZUKLUKLARI Uzm. Dr. Erguvan Tuğba ÖZEL KIZIL Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD Nöropsikiyatri Araştırma Birimi Şizofreni, etyolojisinde
DetaylıOKB HASTALARINDA EMDR UYGULAMALARI. Doç Dr Önder Kavakcı 2017, Antalya
OKB HASTALARINDA EMDR UYGULAMALARI Doç Dr Önder Kavakcı 2017, Antalya OKB Yaşam boyu yaygınlığı %2-3 Yaşam boyu önemli sıkıntıya ve hatta yeti yitimi Yaklaşık 112 milyon insanın OKB den mustarip olduğu
DetaylıDr. Mustafa Melih Çulha
Dr. Mustafa Melih Çulha ED li hastanın değerlendirilmesinde hem organik hem de psikojenik etkenlerin ayrıntılı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Hastanın etyolojisini hızlı ve etkin bir şekilde ortaya
DetaylıPS K YATR DE KULLANILAN KL N K ÖLÇEKLER
PS K YATR DE KULLANILAN KL N K ÖLÇEKLER Editörler Prof. Dr. Ömer Aydemir - Prof. Dr. Ertuğrul Köroğlu in De erli Türk Hekimlerine Arma an d r. HYB Bas m Yay n 226 PS KOLOJ VE PS K YATR D Z S 36 PS K YATR
DetaylıYatarak tedavi gören obsesif kompulsif bozukluk hastalarının klinik özellikleri
Cukurova Medical Journal Cukurova Med J 2017;42(1):140-146 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DERGİSİ DOI: 10.17826/cutf.280163 ARAŞTIRMA/RESEARCH Yatarak tedavi gören obsesif kompulsif bozukluk hastalarının
DetaylıObsesif kompulsif bozuklu un e lik etti i izofreni hastalar nda ya am kalitesi ve i levsellik
Bahçe ve ark. 117 Obsesif kompulsif bozuklu un e lik etti i izofreni hastalar nda ya am kalitesi ve i levsellik Zekeriya BAHÇE, 1 Ömer BÖKE, 2 Ahmet Rifat AH N, 3 Ali Cezmi ARIK, 3 Hatice GÜZ, 4 Gökhan
DetaylıDEPRES DEPRE Y S O Y NDA ND PSİKOFARMAKOTERAPİ
DEPRESYONDA PSİKOFARMAKOTERAPİ DEPRESYON TANISI Depresif ruh hali İlgi ve isteklerde azalma Enerji azlığı Konsantrasyon bozukluğu ğ İştah bozukluğu Uk Uyku bozukluğu ğ Kendine güven kaybı, suçluluk ve
DetaylıAyaktan Psikiyatrik Hastalarda Vücut Dismorfik Bozukluğu: Tan, Yaşam Boyu Başka Ruhsal Hastal k Varl ğ, Demografik ve Klinik Özellikler
Türk Psikiyatri Dergisi 00; ():97-0 Ayaktan Psikiyatrik Hastalarda Vücut Dismorfik Bozukluğu: Tan, Yaşam Boyu Başka Ruhsal Hastal k Varl ğ, Demografik ve Klinik Özellikler Dr. Rüstem AŞKIN, Dr. Ali Savaş
DetaylıBİRİNCİ BASAMAKDA PSİKİYATRİ NURAY ATASOY ZKÜ TIP FAKÜLTESİ AD
BİRİNCİ BASAMAKDA PSİKİYATRİ NURAY ATASOY ZKÜ TIP FAKÜLTESİ AD Çalışmalarda birinci basamak sağlık kurumlarına başvuran hastalardaki psikiyatrik hastalık sıklığı, gerek değerlendirme ölçekleri kullanılarak
Detaylıpecya Şizofreni ve Sigara Ba ğıml ılığı Çağatay KARŞIDAĞ *, Nihat ALPAY **, Ahmet KOCABIYIK * ÖZET
Şizofreni ve Sigara Ba ğıml ılığı Çağatay KARŞIDAĞ *, Nihat ALPAY **, Ahmet KOCABIYIK * ÖZET Amaç: Sigara kullan ım ı halen ABD' de en büyük önlenebilir hastal ık ve ölüm nedenidir. Tütün Dünya Sa ğlık
DetaylıAnksiyete Bozukluklarının Tedavisinde Antidepresanlar. Doç Dr Selim Tümkaya
Anksiyete Bozukluklarının Tedavisinde Antidepresanlar Doç Dr Selim Tümkaya ANKSİYETE BOZUKLUKLARI Anksiyete bozukluklarının yaşam boyu prevalansı yaklaşık %29 dur. Kessler ve ark 2005 Uzunlamasına çalışmalar
DetaylıAnksiyete Bozuklukları
10. Bölüm Anksiyete Bozuklukları Nurgül Özpoyraz, Lut Tamam Temel Hedefler Anksiyete bozukluğunun iki uçlu bozukluk ile birlikte bulunması belirtilerin karmaşıklaşmasına, kötü gidişe, sağaltıma yanıtın
DetaylıEĞİTİM VEREN BİR DEVLET HASTANESİ PSİKİYATRİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN TANI GRUPLARINA GÖRE SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ
Kriz Dergisi 2(1): 235-240 EĞİTİM VEREN BİR DEVLET HASTANESİ PSİKİYATRİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN TANI GRUPLARINA GÖRE SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ Erol ÖZMEN, M.Murat DEMET, İlkin İÇELLİ, Gürsel
DetaylıTürkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1
Sağlık Reformunun Sonuçları İtibariyle Değerlendirilmesi 26-03 - 2009 Tuncay TEKSÖZ Dr. Yalçın KAYA Kerem HELVACIOĞLU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Türkiye 2004 yılından itibaren sağlık
DetaylıŞizofrenide Depresyon ve Anksiyete Bozuklukları Eştanısı: Sosyodemografik ve Klinik Değişkenler ile İlişkisi
ARAŞTIRMA MAKALESİ Şizofrenide Depresyon ve Anksiyete Bozuklukları Eştanısı: Sosyodemografik ve Klinik Değişkenler ile İlişkisi n Nalan KARA Uzman doktor, Turgut Özal Üniversitesi Araştırma ve Uygulama
DetaylıAraş.Gör. Dr. Meltem Yanaş ESOGÜTIPFAK PSİKİYATRİ ABD
Araş.Gör. Dr. Meltem Yanaş ESOGÜTIPFAK PSİKİYATRİ ABD 1 Psikiyatride İlaç Etkisinin Hastalık merkezli Modeli 2 Alternatif İlaç merkezli İlaç Modeli 3 Fiziksel Tedaviler Ve Hastalık merkezli Model 1 Psikiyatride
DetaylıÇOCUKLARDA VE ERGENLERDE OBSESİF KOMPULSİF BOZUKLUK (OKB)
ÇOCUKLARDA VE ERGENLERDE OBSESİF KOMPULSİF BOZUKLUK (OKB) Obsesif kompulsif bozukluk, ruh sağlığı çalışanlarının sık karşılaştığı bir hastalıktır ve kaygı bozuklukları içerisinde sınıflandırılır. OKB çocukluk
DetaylıHastanede Yatan fiizofreni Hastalar nda Obsessif Kompulsif Belirtiler: Bir ön çal flma ABSTRACT:
Araflt rmalar/researches Hastanede yatan flizofreni hastalar nda obsessif kompulsif belirtiler: bir ön çal flma Hastanede Yatan fiizofreni Hastalar nda Obsessif Kompulsif Belirtiler: Bir ön çal flma Ahmet
Detaylıpecya Parkinson Hastal ığında Psikoz
Parkinson Hastal ığında Psikoz Nesrin B. TOMRUK*, Nilgün ÇİLOĞLU*, Nihat ALPAY*, Feriha ÖZER** ÖZET Parkinson hastalığında psikotik bozukluklar antiparkinsonyen tedaviye ba ğlı gelişmektedir. Bu çal ışmada
Detaylıİntihar Girişimlerinde İlk Yardım: Yapılması ve Yapılmaması Gerekenler. Danışman: Halise DEVRİMCİ ÖZGÜVEN
İntihar Girişimlerinde İlk Yardım: Yapılması ve Yapılmaması Gerekenler Araştırmacı: İpek SÖNMEZ Konuşmacı: İpek SÖNMEZ Danışman: Halise DEVRİMCİ ÖZGÜVEN Bu sunum için herhangi bir kurumdan destek alınmamıştır.
DetaylıŞebnem Pırıldar Ege Psikiyatri AD.
Obezitede Anksiyete Bozuklukları ve Depresyon Şebnem Pırıldar Ege Psikiyatri AD. Açıklama 2008 2010 Araştırmacı: Sanofi Danışman: Teva, BMS Konuşmacı: Lundbeck Obezite giderek artan bir toplum sağlığı
DetaylıŞİZOFRENİ HASTALARINDA VE BİRİNCİ DERECE YAKINLARINDA OBSESİF KOMPULSİF SEMPTOMLARIN ARAŞTIRILMASI
ŞİZOFRENİ HASTALARINDA VE BİRİNCİ DERECE YAKINLARINDA OBSESİF KOMPULSİF SEMPTOMLARIN ARAŞTIRILMASI Investigation of Obsessive-Compulsive Symptoms in Patients with Schizophrenia and First-Degree Relatives
DetaylıŞeker Hastaları için Genel Sağlık Önerileri
ÖNEMLİ! İlaçlarınızı düzenli kullanmanız çok önemlidir. Kilonuza dikkat ediniz. Ani bir kan şekeri düşmesi (hipoglisemi) durumuna karşı yanınızda her zaman birkaç adet şeker bulundurunuz. Mutlaka egzersiz
DetaylıPOZITIF SEMPTOMLARI DE ĞERLENDIRME ÖLÇEĞİNİN GÜVEN İLİRLİĞİ VE GEÇERLILIĞI
DÜŞÜNN ADAM 4 (2) 99 :20-24 POZITIF SMPTOMLARI D ĞRLNDIRM ÖLÇĞİNİN GÜVN İLİRLİĞİ V GÇRLILIĞI Dr. Şahap RKOÇ () Doç. Dr. O ğuz ARKONAÇ () Dr. Cem ATAKLI () Dr. rdoğan ÖZMN ÖZT Bu çalışmada kısa ad ıyla
DetaylıİÇİNDEKİLER. Duygusal ve Davranışsal Bozuklukların Tanımı 2
İÇİNDEKİLER Bölüm 1 Giriş 1 Duygusal ve Davranışsal Bozuklukların Tanımı 2 Normal Dışı Davramışları Belirlemede Öznellik 2 Gelişimsel Değişimlerin Bir Bireyin Davranışsal ve Duygusal Dengesi Üzerindeki
DetaylıUyku sorunları: Ruhsal bozukluklardaki önemi. Prof. Dr. Mustafa Tayfun Turan Erciyes ÜTF Psikiyatri AD tayfunturan@hotmail.com
Uyku sorunları: Ruhsal bozukluklardaki önemi Prof. Dr. Mustafa Tayfun Turan Erciyes ÜTF Psikiyatri AD tayfunturan@hotmail.com Müracaat eden herkese muayenede uyku durumu sorulmalı İnsomnia (Uykusuzluk)
DetaylıBipolar Bozukluğu Olan ve Olmayan Obsesif Kompulsif Bozukluk Hastalarının Klinik ve Afektif Mizaç Özelliklerinin Karşılaştırılması
26 Özgün Araştırma / Ori gi nal Ar tic le DO I: 10.5472/MMJ.2011.02166 Bipolar Bozukluğu Olan ve Olmayan Obsesif Kompulsif Bozukluk Hastalarının Klinik ve Afektif Mizaç Özelliklerinin Karşılaştırılması
Detaylıpecya İlk Atak Şizofreni: Tekrarlayan Yat ışlarda Servis, Tanı ve Tedavi De ğişiklikleri
İlk Atak Şizofreni: Tekrarlayan Yat ışlarda Servis, Tanı ve Tedavi De ğişiklikleri Seher AYAN *, Aytül GÜRSU HAR İRİ **, Gülcan UZUNER ÖZER ***, Osman ÖNAL **, M. Emin CEYLAN ****, Nihal CEYLAN ** ÖZET
DetaylıOBSESİF KOMPULSİF BOZUKLUK TANISI KONAN BİR GRUP HASTADA OBSESYONLARIN FENOMENOLOJİK ÖZELLİKLERİ
Kriz Dergisi (-): 4-8 OBSESİF KOMPULSİF BOZUKLUK TANISI KONAN BİR GRUP HASTADA OBSESYONLARIN FENOMENOLOJİK ÖZELLİKLERİ Ayhan EĞRİLMEZ* Leyla GULSEREN" Şeref GULSEREN"* Savaş KÜLTÜR*"* Özet: Ayaktan başvuran
Detaylıpecya Kronik Depresyonda Sosyodemografik ve Klinik Özellikler: iyile şen Majör Depresyon Olgular ı ile Karşılaştırma
Kronik Depresyonda Sosyodemografik ve Klinik Özellikler: iyile şen Majör Depresyon Olgular ı ile Karşılaştırma Pınar DEMİRARSLAN*, Peykan G. GÖKALP*, Kültegin ÖGEL**, Ali N. BABAO ĞLU*** ÖZET Bu çalışman
DetaylıDr. Dursun Hakan Delibaş Sağlık Bilimleri Üniversitesi Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi 21. KES ( /Antalya)
Dr. Dursun Hakan Delibaş Sağlık Bilimleri Üniversitesi Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi 21. KES (19-22.04.2017/Antalya) Psikosomatik Hastalıklar Travma İlişkisi Araştırmalardan örnekler Sonuç Sunum
DetaylıSoCAT. Dr Mustafa Melih Bilgi İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Dr Mustafa Melih Bilgi İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi Şizofreniye bağlı davranım bozuklukları bireyi ve toplumları olumsuz etkilemekte Emosyonları Tanıma Zorluğu Artmış İrritabilite Bakımverenlerin
DetaylıPOSTPARTUM BAŞLANGIÇLI DEPRESYONDA GİDİŞ VE SONLANIM
POSTPARTUM BAŞLANGIÇLI DEPRESYONDA GİDİŞ VE SONLANIM DR FARUK UĞUZ KONYA N.E.Ü MERAM TIP FAKÜLTESI PSIKIYATRI A.D. ÖĞR. ÜYESI Açıklama Son iki yıl içinde ilaç endüstrisi vd sivil toplum kuruluşları ile
DetaylıPsikofarmakolojik Tedavilerin Bilişsel İşlevler Üzerinde Etkisi
Psikofarmakolojik Tedavilerin Bilişsel İşlevler Üzerinde Etkisi Yavuz Ayhan, Ayşe Elif Anıl Yağcıoğlu Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD Araştırmacı Danışman Konuşmacı
DetaylıYAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA TEMEL İNANÇLAR VE KAYGI İLE İLİŞKİSİ: ÖNÇALIŞMA
YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA TEMEL İNANÇLAR VE KAYGI İLE İLİŞKİSİ: ÖNÇALIŞMA GİRİŞ: Yaygın anksiyete bozukluğu, birtakım olay ya da etkinliklerle ilgili olarak, bireyin denetlemekte zorlandığı,
DetaylıAÇIKLAMA Araştırmacı:Abdi İbrahim Otsuka. Konuşmacı: - Danışman: -
AÇIKLAMA 2014-2017 Araştırmacı:Abdi İbrahim Otsuka Konuşmacı: - Danışman: - Şizofreni ve Bilişsel İşlev Bozuklukları Prof. Dr. Berna Binnur Akdede Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD OLGU
DetaylıProf.Dr. Hatice ÖZYILDIZ GÜZ Ondokuz Mayıs Üniversitesi Psikiyatri ABD
Prof.Dr. Hatice ÖZYILDIZ GÜZ Ondokuz Mayıs Üniversitesi Psikiyatri ABD İÇERİK ALT TİPLENDİRMEDEKİ SORUNLAR KLİNİĞE YANSIMASI ÇEKİNGEN KİŞİLİK BOZUKLUĞUNUN ETKİSİ Tanısal bakı Sosyal fobi DSM-I de "Fobik
Detaylıpecya Alopesi Areatal ı Çocuklarda Psikiyatrik Eş Tan ılar Kağan GÜRKAN *, Ümran TÜZÜN **, Osman ABALI *** ÖZET
Kağan GÜRKAN *, Ümran TÜZÜN **, Osman ABALI *** ÖZET Amaç: Alopesi Areata (AA) etyolojisinde psikososyal etmenler ve psikiyatrik bozukluklar ın da etkili olduğu düşünülen, dermatoloji pratiğinde yayg ın
DetaylıBipolar afektif bozukluk nedir?
Bipolar afektif bozukluk nedir? Bipolar afektif bozukluğu pek çok kişi farklı şekillerde yaşar. Bazıları şiddetli mutsuzluk ve sadece hafif taşkınlık atakları deneyimlerken, diğerleri son derece şiddetli
DetaylıRuhsal Bozukluklar ile İlgili Sık Görülen Yanlış İnançlar ve Gerçekler. Osman SEZGİN
Ruhsal Bozukluklar ile İlgili Sık Görülen Yanlış İnançlar ve Gerçekler Osman SEZGİN 1 0 Psikiyatrik hastalıklar kalp, şeker gibi gerçek tıbbi hastalık değildir! Ruh hastalığı olanlar olsa olsa deli dirler.
DetaylıObsesif kompulsif bozukluk için yardım aramada ilk başvuru yerlerinin değerlendirilmesi
Obsesif kompulsif bozukluk için yardım aramada ilk başvuru yerlerinin değerlendirilmesi Faruk Uğuz, Fatih Karababa, Rüstem Aşkın Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, Konya
DetaylıDoç. Dr. Fatih Öncü. Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Doç. Dr. Fatih Öncü Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikolojik taciz Bedensel Ruhsal Bedensel ve ruhsal Çalışma hayatında mobbing veya psikolojik
DetaylıŞizofrenide Depresyon ve İntihar
Şizofrenide Depresyon ve İntihar M.Güney **, A. Özden 1 özet: 1991 yılında A. Ü. Tıp Fakültesi Psikiyatri kliniği açık erkek psikoz katına yatırılarak incelenen kronik şizofren hastalarda, depresyon görülme
DetaylıAntipsikotik ilaçlar
Antipsikotik ilaçlar Etki mekanizmaları Dopamin blokajı yaparlar Mezolimbik yolda blokaj > pozitif belirtiler Mezokortikal yol > negatif belirtiler Dopamin ve serotonin blokajı yaparlar Dopamin blokajı
Detaylıpecya Başak ÖZÇEL İK *, Oğuz KARAMUSTAFALİOĞLU *, Neşe ÜSTÜN *, Tamer AKER *, Serhat ÇITAK *
Süregen Psikotik Bozukluğu Olan Hastalar ın Tedavi, Bak ım ve Uyum Sorunlar ı Bağlam ında Bak ırköy Ruh ve Sinir Hastal ıkları Eğitim ve Ara ştırma Hastanesi'ndeki Uygulamalar ve Ya şanan Başak ÖZÇEL İK
DetaylıT.C. IZMİR BÜYÜKŞEHIR BELEDİYE BAŞKANLIĞI SATINALMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI HİZMET ALIMLARI ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNERGE
T.C. IZMİR BÜYÜKŞEHIR BELEDİYE BAŞKANLIĞI SATINALMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI HİZMET ALIMLARI ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNERGE BİRİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler Amaç ve Kapsam MADDE 1- (1)
DetaylıObsesif Kompulsif Fenomenler: Bir Gözden Geçirme
Derlemeler/Reviews fiizofrenide obsesif kompulsif fenomenler: Bir gözden geçirme minde ortaya ç kmakta bazen de hastal n seyri içinde görülmektedir. Son zamanlarda, psikozun atipik antipsikotiklerle tedavisi
DetaylıÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ
Dönem VI Ön Hekimlik Psikiyatri (Zorunlu) Uygulama Dilimi Eğitim Programı Eğitim Başkoordinatörü: Dönem Koordinatörü: Koordinatör Yardımcısı: Doç. Dr. Erkan Melih ŞAHİN Doç. Dr. Erkan Melih ŞAHİN Doç.
DetaylıDr.ERHAN AKINCI 46.ULUSAL PSİKİYATRİ KONGRESİ
Dr.ERHAN AKINCI Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi 46.ULUSAL PSİKİYATRİ KONGRESİ Ekim 2010, İZMİR Açıklama 2008 2010 Araştırmacı: yok Danışman: yok Konuşmacı: yok GREGOR MENDEL
DetaylıKoç Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu 2015-2016 Güz Dönemi
Koç Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu 2015-2016 Güz Dönemi Dersin Adı ve Kodu: Psik 302 Psikopatoloji Dersin ön koşulları: Yok Ders yeri(sınıf): 312 nolu sınıf Ders Günü ve Saati: Salı: 08:30-11:20 Kredisi:
DetaylıEGZERSiziN DEPRESYON TEDAVisiNDEKi YERi VE ETKiLERi
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe 1. ofsport Sciences 2004, 15 (1),49-64 Dave/li Derleme EGZERSiziN DEPRESYON TEDAVisiNDEKi YERi VE ETKiLERi Ziya KORUÇ, Perlearı BAYAR Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri
DetaylıKANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ
DetaylıPsoriazis vulgarisli hastalarda kişilik özellikleri ve yaygın psikiyatrik tablolar
Psoriazis vulgarisli hastalarda kişilik özellikleri ve yaygın psikiyatrik tablolar Emine Çölgeçen 1, Ali İrfan Gül 2, Kemal Özyurt 3, Murat Borlu 4 1 Bozok Üniversitesi Tıp Fakültesi, Dermatoloji Ana Bilim
DetaylıKonu: Davranışın Nörokimyası. Amaç: Bu dersin sonunda öğrenciler davranışın biyokimyasal mekanizmalarını öğreneceklerdir. Öğrenim hedefleri:
Tıp 1 Konu: Ruhsal Gelişim ve Psikopatoloji Kuramları Amaç: Öğrencilerin ruhsal gelişim ve psikopatoloji kuramlarının neler olduğunu öğrenmeleri ve kuramların temel özelliklerini genel hatları ile ifade
DetaylıBAYILAN ÇOCUK. 3.BAHAR PEDĠATRĠ GÜNLERĠ BAġKENT ÜNĠVERSĠTESĠ ADANA UYGULAMA VE ARAġTIRMA MERKEZĠ MART 2016
BAYILAN ÇOCUK 3.BAHAR PEDĠATRĠ GÜNLERĠ BAġKENT ÜNĠVERSĠTESĠ ADANA UYGULAMA VE ARAġTIRMA MERKEZĠ MART 2016 ÇOCUKLARDA BAYILMA OLUġTURABĠLECEK PSĠKĠYATRĠK TANILAR Neredeyse Tümü Travma sonrası stres bozuklukları
DetaylıNöroloji servisine yatan hastalarda yüksek oranda psikiyatrik hastalıklar görülür. Prevalans %39-64 arasındadır.
1 2 + Nöroloji servisine yatan hastalarda yüksek oranda psikiyatrik hastalıklar görülür. Prevalans %39-64 arasındadır. + + Üçüncü basamak nöroloji yataklı servisinde psikiyatrik görüşme ile tespit edilen
DetaylıAyşe Devrim Başterzi. Son iki senedir ilaç endüstrisi ve STO ile araştırmacı, danışman ya da konuşmacı olarak herhangi bir çıkar çatışmam yoktur.
Ayşe Devrim Başterzi Son iki senedir ilaç endüstrisi ve STO ile araştırmacı, danışman ya da konuşmacı olarak herhangi bir çıkar çatışmam yoktur. Epidemiyoloji ve eğitim mi? Eğitim ve epidemiyoloji mi?
DetaylıŞizofreni ve Bipolar Duygudurum Bozukluğu Olan Hastalara Bakım Verenin Yükünün Karşılaştırılması
Şizofreni ve Bipolar Duygudurum Bozukluğu Olan Hastalara Bakım Verenin Yükünün Karşılaştırılması Suat Yalçın, Sevda Bağ SBÜ Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh ve Sinir Hastalıkları EAH, 3.psikiyatri Kliniği,
DetaylıÖZET Amaç: Atipik antipsikotik ilâçlar n flizofrenideki obsesif kompulsif belirtilere etkisi araflt rmak hedeflenmifltir.
Atipik Antipsikotik lâçlar n fiizofrenlerde Obsesif Kompulsif Belirtiler Üzerindeki Etkisi: Tipik Antipsikotiklerle Karfl laflt rmal Bir Do al zlem Çal flmas Bülent Kayahan*, Baybars Veznedaro lu**, Özgür
DetaylıGökay AKSARAY *, Süleyman OFLU *, Cem KAPTANO ĞLU * ÖZET. pecya SUMMARY (3).
Şizofrenide Bili şsel İşlevlerde Bozulma Gökay AKSARAY *, Süleyman OFLU *, Cem KAPTANO ĞLU * ÖZET Bili şsel işlevlerde bozulma şizofreninin temel özelliklerinden biridir. Bu hastalar-da özellikle dikkat,
Detaylı