Konu 11. Fiyat Belirleme Stratejileri

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Konu 11. Fiyat Belirleme Stratejileri"

Transkript

1 .. Konu 11 Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri Hadi Yektaş Uluslararası Antalya Üniversitesi İşletme Tezsiz Yüksek Lisans Programı 1 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

2 . Giriş İçerik.1 Giriş.2 Tekel ve Tekelci Rekabet Cournot Oligopol Yapısı.3 Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama.4 Tepe Yükü Fiyatlaması Çapraz Sübvansiyon Transfer Fiyatlaması.5 Fiyat Eşleştirme Markaya Bağlılık Rastgele Fiyatlandırma.6 Anahtar Kelimeler ve Kavramlar Öğrenme Hedefleri 2 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

3 . Giriş Tam rekabet piyasasında firmalar piyasa gücüne sahip değildir, diğer firmaların kendi ürünleri için istediği fiyatı kabul eder, ve sıfır ekonomik kâr elde ederler. Tekel, tekelci rekabet ve oligopol piyasalarında ise firmalar belli oranda piyasa gücüne sahiptir, fiyat üzerinde belli oranda veya tam kontrole sahiptir, ve genel olarak pozitif ekonomik kâr elde ederler. 3 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

4 . Giriş Bu ekonomik kâr bazen basit fiyatlandırma stratejileri bazen de daha karmaşık fiyatlandırma stratejileri kullanmak suretiyle maksimize edilebilir. Fiyatlandırma stratejileri, mevcut ve kamuya açık bilgileri (yani esneklikleri) optimal kâr marjını belirlemek için kullanabilir veya talep ve arz ile ilgili elde edilmesi maliyetli olan tam bilgiyi daha fazla kâr üretmek için kullanabilir. Bazı fiyatlandırma stratejileri, bazı durumlarda kullanabilirken diğer durumlarda uygulanamaz. 4 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

5 . Tekel ve Tekelci Rekabet Cournot Oligopol Yapısı En basit fiyatlandırma kuralı bütün müşterilere tek bir fiyat uygulamaktır. Bu durumda, kârı maksimize etmek için daha fazla ürünü düşük fiyattan satmak ile daha az ürünü yüksek fiyattan satmak arasında bir denge kurulması gerekir. Bu dengenin kurulduğu yer (yani kârın maksimize olduğu üretim miktarı) marjinal maliyetin marjinal hasılata eşit olduğu yerdir. Optimal fiyat ise optimal üretim miktarı için müşterilerin verebileceği en yüksek fiyattır. 5 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

6 Tekel ve Tekelci Rekabet Cournot Oligopol Yapısı. Piyasa Gücü Olan Firmalar için Standart Fiyat Belirleme ve Kârlılık 6 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

7 Tekel ve Tekelci Rekabet Cournot Oligopol Yapısı. Piyasa Gücü Olan Firmalar için Standart Fiyat Belirleme ve Kârlılık 7 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

8 Tekel ve Tekelci Rekabet Cournot Oligopol Yapısı. Piyasa Gücü Olan Firmalar için Standart Fiyat Belirleme ve Kârlılık 8 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

9 Tekel ve Tekelci Rekabet Cournot Oligopol Yapısı. Piyasa Gücü Olan Firmalar için Standart Fiyat Belirleme ve Kârlılık 9 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

10 Tekel ve Tekelci Rekabet Cournot Oligopol Yapısı. Piyasa Gücü Olan Firmalar için Standart Fiyat Belirleme ve Kârlılık 10 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

11 Tekel ve Tekelci Rekabet Cournot Oligopol Yapısı. Piyasa Gücü Olan Firmalar için Standart Fiyat Belirleme ve Kârlılık 11 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

12 Tekel ve Tekelci Rekabet Cournot Oligopol Yapısı. Piyasa Gücü Olan Firmalar için Standart Fiyat Belirleme ve Kârlılık 12 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

13 Tekel ve Tekelci Rekabet Cournot Oligopol Yapısı. Piyasa Gücü Olan Firmalar için Standart Fiyat Belirleme ve Kârlılık 13 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

14 Tekel ve Tekelci Rekabet Cournot Oligopol Yapısı. Piyasa Gücü Olan Firmalar için Standart Fiyat Belirleme ve Kârlılık 14 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

15 Tekel ve Tekelci Rekabet Cournot Oligopol Yapısı. Piyasa Gücü Olan Firmalar için Standart Fiyat Belirleme ve Kârlılık 15 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

16 Tekel ve Tekelci Rekabet Cournot Oligopol Yapısı. Piyasa Gücü Olan Firmalar için Standart Fiyat Belirleme ve Kârlılık 16 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

17 Tekel ve Tekelci Rekabet Cournot Oligopol Yapısı. Piyasa Gücü Olan Firmalar için Standart Fiyat Belirleme ve Kârlılık 17 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

18 . Cebirsel Bir Örnek Tekel ve Tekelci Rekabet Cournot Oligopol Yapısı P = 10 2Q C(Q) = 2Q Firma bütün müşterilerine tek bir fiyat uygulamak durumunda ise, kârı maksimize eden üretim miktarı MR = MC şartını sağlamalıdır. 10 4Q } {{ } MR = 2 }{{} MC Bu durumda Q = 2. P = 10 2(2) = 6. Π = (6)(2) 2(2) = $ / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

19 . Basit Bir Kâr Marjı Kuralı Tekel ve Tekelci Rekabet Cournot Oligopol Yapısı Bazı durumlarda, yöneticiler maliyet ve talep fonksiyonlarını tahmin edememektedir. Örnek: Şirketin araştırma departmanının olmadığı durumlar Bu tahmini oluşturabilecek bir ekonomi danışmandan bu hizmetin (bütçe yetersizliğinden dolayı) alınamadığı durumlar Buna rağmen, bir yönetici maliyet ve talep ile ilgili minimal düzeyde bilgi kullanarak oldukça iyi bir fiyat belirleyebilir. Bu bilgiler: Her bir malın satıldığı andaki (alındığı andaki değil) marjinal maliyetinin kabaca tahmini. Talebin esneklik değeri hakkında kabaca bir bilgi. 19 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

20 . Basit Bir Kâr Marjı Kuralı Tekel ve Tekelci Rekabet Cournot Oligopol Yapısı Firmanın ürününe olan talebin fiyat esnekliğinin E F olduğunu farzedin 1 ve Marjinal hasılatın MR = P 1+E F E F şeklinde yazilabildiğini hatırlayın. 2 Kârı maksimize etmek için MR = MC şartı sağlanmalıdır. Bu ifadeyi sadeleştirince basit bir fiyatlandırma formülü elde edilir: P = E F 1 + E F MC. Optimal fiyat, ilgili maliyetlerin üzerine basit bir kâr marjı eklenerek bulunur! Talebin fiyat esnekliği arttıkça, kâr marjı düşer. Talebin fiyat esnekliği azaldıkça, kâr marjı yükselir. Uyarı: Daha önce de gördüğümüz gibi, fiyat değiştikçe esneklik değişir, ancak yönetimsel uygulamalarda, esneklikteki bu değişim göz ardı edilebilir. 1 Esnekliğin mutlak değer olarak yazılmadığına dikkat edin. 2 ( ) MR = d dq P(Q)Q = dq dp Q + P = P dp Q dq P + 1 = P E F 1+E F 20 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

21 . Bir Örnek Tekel ve Tekelci Rekabet Cournot Oligopol Yapısı Kodak film in talep esnekliği 2 dir. 3 P = E F 1+E F MC P = MC P = 2 MC Yani fiyat marjinal maliyetin iki katıdır. Diğer bir ifadeyle, Kodak ın fiyatının yarısı kâr marjıdır. 3 Talep esnekliği, talebin fiyat esnekliği anlamında kullanılacaktır. 21 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

22 . Cournot Oligopolünde Fiyatlandırma Tekel ve Tekelci Rekabet Cournot Oligopol Yapısı Konu 9 da oligopol piyasalarda rekabet eden firmaların seçtikleri üretim miktarının en iyi tepki fonksiyonlarının kesişiminde olduğu gösterilmişti. Optimal üretim miktarlarının bulunmasında bu yöntemin kullanılabilmesi ancak talep ve maliyetler ile ilgili tam bilgi mevcut ise mümkündür. Ancak ihtiyaç duyulan tam bilgiye ulaşmak pratik değildir. Bununla beraber, firmaların benzer ürünler üretmesi ve maliyet yapılarının aynı olması durumunda basit ve pratik bir fiyatlandırma kuralı elde edilebilir. 22 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

23 . Cournot Oligopolünde Kâr Marjı Kuralı Tekel ve Tekelci Rekabet Cournot Oligopol Yapısı Ürünlerin benzer olduğu bir Cournot oligopol yapısı farzedin. N = piyasadaki toplam firma sayısı. Piyasadaki talep esnekliği E M olsun. Bu durumda bir firmanın ürünlerine olan talebin esnekliği: P = E F 1+E F MC, olduğundan E F = N E M P = N E M 1+N E M MC olarak bulunur. Bu durumda N arttıkça kâr marjı azalacaktır. N, kârı maksimize eden fiyat marjinal maliyete yakınsar. 23 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

24 . Bir Örnek Tekel ve Tekelci Rekabet Cournot Oligopol Yapısı Benzer ürünlü bir Cournot piyasasında 3 firma farzedin. MC = $10. Piyasa talebinin esnekliği = 1 2. Kârı maksimize eden fiyat nedir? E F = N E M = 3 ( 1 2 ) = 1.5. P = E F 1+E F MC. P = $10. P = 3 $10 = $ / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

25 . Daha Fazla Kâr Elde Etmenin Yolları Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama Şu ana kadar, talep ve arz ile ilgili tahminlerin optimal fiyatı daha kesin olarak bulurken veya talebin esnekliği ile ilgili herkesin erişimine açık bilgilerin basit bir kâr marjı formülü elde ederken kullanılabileceğini gördük. Bununla beraber, yöneticiler bütün müşterilere tek fiyat uygulayarak elde edecekleri kârdan daha yüksek bir kâr elde edebilirler. 25 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

26 Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama. Birinci Derece veya Tam Fiyat Farklılaştırması Her bir müşterinin ödeyebileceği ve/veya ödemek isteyebileceği miktarı fiyat olarak talep etme yöntemidir. Firma, bu yöntemle tüketici fazlasının tamamını elde edebilir. 26 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

27 . Tam Fiyat Farklılaştırması Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 27 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

28 . Tam Fiyat Farklılaştırması Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 28 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

29 . Tam Fiyat Farklılaştırması Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 29 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

30 . Tam Fiyat Farklılaştırması Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 30 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

31 . Tam Fiyat Farklılaştırması Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 31 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

32 . Tam Fiyat Farklılaştırması Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 32 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

33 . Tam Fiyat Farklılaştırması Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 33 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

34 . Tam Fiyat Farklılaştırması Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 34 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

35 . Tam Fiyat Farklılaştırması Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 35 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

36 . Tam Fiyat Farklılaştırması Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 36 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

37 . Tam Fiyat Farklılaştırması Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 37 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

38 . Tam Fiyat Farklılaştırması Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 38 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

39 . Tam Fiyat Farklılaştırması Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 39 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

40 . Tam Fiyat Farklılaştırması Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 40 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

41 . Tam Fiyat Farklılaştırması Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 41 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

42 . Tam Fiyat Farklılaştırması Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 42 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

43 . Uyarı Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama Pratikte, işlem maliyetleri (transactions costs) ve bilgi kısıtları bu yöntemin mükemmel derecede uygulanmasını zorlaştırır. Otomobil galerileri, tamirciler, doktorlar ve avukatlar hariç Tüketicilerin aldıkları ürünleri yeniden başkalarına satabilmeleri durumlarda fiyat farklılaştırması yapmak mümkün değildir. 43 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

44 . Giriş İkinci Derece Fiyat Farklılaştırması Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama Farklı miktarlarda ürün almak isteyen müşterileri aynı tutmayarak, çok alacak olana daha düşük birim fiyat uygulanması. Birinci derece fiyat farklılaştırması yapılırken sağlanması gereken bilgi kısıtını göz önünde bulundurmayı gerektirmez. Örnek: Elektrik: Ev, tarım, sanayi Fiyat tarifesini gören müşteriler, ürünün farklı miktarları için verdikleri kıymeti dikkate alarak ne kadar alacaklarına karar verir, ve bu suretle kendi kendilerini gruplandırmış olurlar. Firmanın her bir tüketicinin özelliklerini bilmesine gerek yoktur. 44 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

45 . Giriş İkinci Derece Fiyat Farklılaştırması Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama Farklı miktarlarda ürün almak isteyen müşterileri aynı tutmayarak, çok alacak olana daha düşük birim fiyat uygulanması. Birinci derece fiyat farklılaştırması yapılırken sağlanması gereken bilgi kısıtını göz önünde bulundurmayı gerektirmez. Örnek: Elektrik: Ev, tarım, sanayi Fiyat tarifesini gören müşteriler, ürünün farklı miktarları için verdikleri kıymeti dikkate alarak ne kadar alacaklarına karar verir, ve bu suretle kendi kendilerini gruplandırmış olurlar. Firmanın her bir tüketicinin özelliklerini bilmesine gerek yoktur. 45 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

46 . Giriş İkinci Derece Fiyat Farklılaştırması Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama Farklı miktarlarda ürün almak isteyen müşterileri aynı tutmayarak, çok alacak olana daha düşük birim fiyat uygulanması. Birinci derece fiyat farklılaştırması yapılırken sağlanması gereken bilgi kısıtını göz önünde bulundurmayı gerektirmez. Örnek: Elektrik: Ev, tarım, sanayi Fiyat tarifesini gören müşteriler, ürünün farklı miktarları için verdikleri kıymeti dikkate alarak ne kadar alacaklarına karar verir, ve bu suretle kendi kendilerini gruplandırmış olurlar. Firmanın her bir tüketicinin özelliklerini bilmesine gerek yoktur. 46 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

47 . Giriş Üçüncü Derece Fiyat Farklılaştırması Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama Aynı ürün için farklı müşteri gruplarına farklı fiyat uygulanması Üçüncü derece fiyat farklılaştırmasının uygulanabilmesi için müşteri gruplarının gözlenebilen farklı özelliklere sahip olmaları gerekir. Uygulanabilirlik için bir diğer şart da ürünü ucuza alan müşterilerin yüksek fiyattan alanlara satamıyor olmasıdır. Örnekler: ögle yemeğinde ögrencilere akşam yemeğinde profesörlere hizmet veren bir restoran öğrencilere, çocuklara ve yaşlılara indirim; diğer bütün müşterilere tam fiyat uygulanması bölgesel & uluslararası fiyatlandırma 47 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

48 . Giriş Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama Üçüncü Derece Fiyat Farklılaştırmasının Uygulanması Ürüne olan toplam talebin, fiyat esneklikleri farklı olan (E 1 < E 2 ) iki müşteri grubu tarafından oluştuğunu farzedin. Grup 1 in fiyata karşı daha duyarlı olduğuna dikkat edin. Bu durumda kârı maksimize eden fiyat çifti nedir? Optimumda, MR 1 = MR 2 = MC olmalıdır. 4 P 1 = E 1 1+E 1 MC P 2 = E 2 1+E 2 MC 4 Aksi halde, MRi > MC ise, en az bir tane daha ürün üretip i grubuna satılması kârı artırır. MR i > MR j ise, mevcut ürünlerden en az bir tanesinin j grubuna değil de i grubuna satılması hasılatı artırır. 48 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

49 . Bir Örnek Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama Kodak filme olan talebin esnekliğinin ABD de E A = 1.5, Japonya da E J = 2.5 olduğunu farzedin. Filmi üretmenin marjinal maliyeti $3 olsun. Bu durumda, P A = P J = E U 1+E U MC = $3 = $9 E J 1+E J MC = $3 = $5 Kodak şirketinin optimal üçüncü derece fiyatlarına göre, ürün, talebin daha inelastik olduğu ABD de yüksek fiyattan satılmalıdır. 49 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

50 . Giriş İki Bölümlü Fiyatlandırma Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama Aynı ürünün farklı birimlerinin farklı fiyatlardan satılması mümkün değilse, fakat talep bilgisi mevcut ise, iki bölümlü fiyatlandırma ile tüketici fazlasının tamamı elde edilebilir. İki bölümlü fiyatlandırma, sabit ücret ve birim fiyat oluşmaktadır. Örnekler: Spor kulübü üyelikleri. Golf sahaları Eğlence parkları 50 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

51 . Giriş İki Bölümlü Fiyatlandırma Nasıl Çalışır? Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 51 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

52 . Giriş İki Bölümlü Fiyatlandırma Nasıl Çalışır? Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 52 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

53 . Giriş İki Bölümlü Fiyatlandırma Nasıl Çalışır? Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 53 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

54 . Giriş İki Bölümlü Fiyatlandırma Nasıl Çalışır? Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 54 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

55 . Giriş İki Bölümlü Fiyatlandırma Nasıl Çalışır? Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 55 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

56 . Giriş İki Bölümlü Fiyatlandırma Nasıl Çalışır? Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 56 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

57 . Giriş İki Bölümlü Fiyatlandırma Nasıl Çalışır? Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 57 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

58 . Giriş İki Bölümlü Fiyatlandırma Nasıl Çalışır? Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 58 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

59 . Giriş İki Bölümlü Fiyatlandırma Nasıl Çalışır? Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 59 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

60 . Blok Fiyatlama Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama Aynı ürünün birden fazla adedini bir araya getirip, bu ürünü paket halinde satma uygulaması. Örnekler: Maden sularının altılı paketler halinde satılması. Kâğıt havluların ikili veya dörtlü paketler halinde satılması. Sigara paketlerinde 20 adet sigara bulunması. Somun ekmeğin 300gr olması Sütlerin bir litrelik paketlerde satılması. Araç kiralama, otel konaklama ücretlerinin günlük olması Tüketiciler pakettekilerin ya hepsini alma ya da hiçbirini almama durumundadır. Blok fiyatlama, fiyat farklılaştırmasından farklı olarak, tüketicilerin taleplerinin aynı olması durumunda bile firmanın kârını artırabilir. 60 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

61 . Cebirsel Bir Örnek Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama Tipik bir müşterinin talebi P = 10 2Q olsun. Üretim maliyeti de C(Q) = 2Q olarak ifade edilsin. Bir pakette optimal olarak kaç tane ürün olmalıdır? Paketin optimal fiyatı ne olmalıdır? 61 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

62 Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama. Paketlere Konulacak Optimal Ürün Adedi: 4 62 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

63 . Paketin Optimal Fiyatı: $24 Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 63 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

64 . Blok Fiyatlamada Maliyet ve Kârlılık Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama 64 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

65 . Giriş Ürün Gruplama Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama İki veya daha fazla farklı ürünün bir araya getirilip bu ürünlerin paket olarak tek bir fiyat üzerinden satılması. Örnekler Bilgisayar ve yazılım Film ve yıkama (banyo) İşletme yüksek lisans (MBA) gibi eğitim programları İnternet üzerindeki bazı elektronik marketlerin ürünlerini kargo dahil olarak satması. 5 Otomobillerin klima, otomatik vites, hidrolik direksiyon gibi bir paketle satılması. Bazı tatil paketlerinde uçak masrafları, konaklama ve yemeğin dahil olması. 5 Hossain and Morgan (2006) tarafından yapılan bir araştırmaya göre tüketicilerin kafasında kendilerine özgü bir muhasebe sistemi bulunmaktadır, ve bu sisteme göre tüketiciler kargo dahil edilmemis olarak düşük fiyattan satılan ürünleri aynı kargo hizmetinin fiyatı eklenmiş olarak satılan yüksek fiyatlı (ürün+kargo) paketine tercih etmektedirler. 65 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

66 . Kodak ın Durumunu Gösteren Bir Örnek Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama Film ve banyo için toplam piyasa büyüklüğü: 4 milyon müşteri Dört tip müşteri: %25 sadece Kodak film (F), %25 sadece Kodak banyo (B), %25 sadece Kodak film ve sadece Kodak banyo (FB) tercih etsin. %25 herhangi bir tercihi olmasın (Y). Maliyeti sıfır kabul edelim. Her bir müşteri tipinin verebileceği en yüksek fiyatlar da şöyle olsun: 66 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

67 Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama. Çeşitli Tüketici Tiplerinin Kodak Film ve Yıkamaya Verdikleri Kıymet Tip Film Banyo F $8 $3 FB $8 $4 B $4 $6 Y $3 $2 67 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

68 . Film İçin Optimal Fiyat Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama Tip Film Banyo F $8 $3 FB $8 $4 B $4 $6 Y $3 $2 Optimal fiyat $8 dır; sadece F ve FB alacaktır; $8 x 2 milyon = $16 milyon kâr elde edilir. Fiyat $4 olursa, sadece F, FB, ve B tipi müşteriler alacaktır. $12 milyon kâr elde edilir. Fiyat $3 olursa, bütün müşteriler alacaktır. $12 milyon kâr elde edilir. 68 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

69 . Yıkama İçin Optimal Fiyat Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama Tip Film Banyo F $8 $3 FB $8 $4 B $4 $6 Y $3 $2 Fiyat $6 olursa, sadece B tipi müşteriler alacaktır. $6 milyon kâr elde edilir. Fiyat $4 olursa, sadece B ve FB tipi müşteriler alacaktır. $8 milyon kâr elde edilir. Fiyat $2 olursa, bütün müşteriler alacaktır. $8 milyon kâr elde edilir. Optimal fiyat $3 tür; sadece F, B ve FB alacaktır; $3 x 3 milyon = $9 milyon kâr elde edilir. 69 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

70 Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama. Her Bir Ürünün Ayrı Fiyatlandırılması Durumunda Elde Edilecek Kâr Tip Film Banyo F $8 $3 FB $8 $4 B $4 $6 Y $3 $2 Toplam Kâr = Filmden Kâr + Banyodan Kâr = $16 milyon + $9 milyon = $25 milyon Surpriz bir şekilde, Kodak ürün gruplama uygulayarak daha çok kâr elde edebilir! 70 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

71 . Giriş Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama Film ve Yıkamayı İçeren Paket in Fiyatlandırılması Tüketicilerin Pakete Verdikleri Kıymet Tip Film Banyo Paketin Kıymeti F $8 $3 $11 FB $8 $4 $12 B $4 $6 $10 Y $3 $2 $5 71 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

72 . Giriş Fiyat Farklılaştırması İki Bölümlü Fiyatlandırma Blok Fiyatlama Ürün Gruplama Film ve Yıkamayı İçeren Paket in Fiyatlandırılması Tüketicilerin Pakete Verdikleri Kıymet Tip Film Banyo Paketin Kıymeti F $8 $3 $11 FB $8 $4 $12 B $4 $6 $10 Y $3 $2 $5 Optimal Paket Fiyatı= $10 (Kâr $30 million) 72 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

73 . Tepe Yükü Fiyatlaması Tepe Yükü Fiyatlaması Çapraz Sübvansiyon Transfer Fiyatlaması Talebin tavan yaptığı dönemlerde firmanın kapasitesi aşılırsa, firmanın tepe yükü fiyatlaması uygulaması gerekir. Talebin tavan yaptığı dönemde (D H ) yüksek fiyattan (P H ) sat. Talebin yüksek olmadığı dönemde (D L ) düşük fiyattan (P L ) sat. Örnekler: Otoyollar: sabah/akşam trafiği ve diğer zamanlar Havayolları: haftaiçi ve haftasonu Elektrik piyasası: gün içi ve gece geç saatler 73 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

74 . Tepe Yükü Fiyatlaması Tepe Yükü Fiyatlaması Çapraz Sübvansiyon Transfer Fiyatlaması Talebin tavan yaptığı dönemlerde firmanın kapasitesi aşılırsa, firmanın tepe yükü fiyatlaması uygulaması gerekir. Talebin tavan yaptığı dönemde (D H ) yüksek fiyattan (P H ) sat. Talebin yüksek olmadığı dönemde (D L ) düşük fiyattan (P L ) sat. Örnekler: Otoyollar: sabah/akşam trafiği ve diğer zamanlar Havayolları: haftaiçi ve haftasonu Elektrik piyasası: gün içi ve gece geç saatler 74 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

75 . Tepe Yükü Fiyatlaması Tepe Yükü Fiyatlaması Çapraz Sübvansiyon Transfer Fiyatlaması Talebin tavan yaptığı dönemlerde firmanın kapasitesi aşılırsa, firmanın tepe yükü fiyatlaması uygulaması gerekir. Talebin tavan yaptığı dönemde (D H ) yüksek fiyattan (P H ) sat. Talebin yüksek olmadığı dönemde (D L ) düşük fiyattan (P L ) sat. Örnekler: Otoyollar: sabah/akşam trafiği ve diğer zamanlar Havayolları: haftaiçi ve haftasonu Elektrik piyasası: gün içi ve gece geç saatler 75 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

76 . Tepe Yükü Fiyatlaması Tepe Yükü Fiyatlaması Çapraz Sübvansiyon Transfer Fiyatlaması Talebin tavan yaptığı dönemlerde firmanın kapasitesi aşılırsa, firmanın tepe yükü fiyatlaması uygulaması gerekir. Talebin tavan yaptığı dönemde (D H ) yüksek fiyattan (P H ) sat. Talebin yüksek olmadığı dönemde (D L ) düşük fiyattan (P L ) sat. Örnekler: Otoyollar: sabah/akşam trafiği ve diğer zamanlar Havayolları: haftaiçi ve haftasonu Elektrik piyasası: gün içi ve gece geç saatler 76 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

77 . Tepe Yükü Fiyatlaması Tepe Yükü Fiyatlaması Çapraz Sübvansiyon Transfer Fiyatlaması Talebin tavan yaptığı dönemlerde firmanın kapasitesi aşılırsa, firmanın tepe yükü fiyatlaması uygulaması gerekir. Talebin tavan yaptığı dönemde (D H ) yüksek fiyattan (P H ) sat. Talebin yüksek olmadığı dönemde (D L ) düşük fiyattan (P L ) sat. Örnekler: Otoyollar: sabah/akşam trafiği ve diğer zamanlar Havayolları: haftaiçi ve haftasonu Elektrik piyasası: gün içi ve gece geç saatler 77 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

78 . Tepe Yükü Fiyatlaması Tepe Yükü Fiyatlaması Çapraz Sübvansiyon Transfer Fiyatlaması Talebin tavan yaptığı dönemlerde firmanın kapasitesi aşılırsa, firmanın tepe yükü fiyatlaması uygulaması gerekir. Talebin tavan yaptığı dönemde (D H ) yüksek fiyattan (P H ) sat. Talebin yüksek olmadığı dönemde (D L ) düşük fiyattan (P L ) sat. Örnekler: Otoyollar: sabah/akşam trafiği ve diğer zamanlar Havayolları: haftaiçi ve haftasonu Elektrik piyasası: gün içi ve gece geç saatler 78 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

79 . Tepe Yükü Fiyatlaması Tepe Yükü Fiyatlaması Çapraz Sübvansiyon Transfer Fiyatlaması Talebin tavan yaptığı dönemlerde firmanın kapasitesi aşılırsa, firmanın tepe yükü fiyatlaması uygulaması gerekir. Talebin tavan yaptığı dönemde (D H ) yüksek fiyattan (P H ) sat. Talebin yüksek olmadığı dönemde (D L ) düşük fiyattan (P L ) sat. Örnekler: Otoyollar: sabah/akşam trafiği ve diğer zamanlar Havayolları: haftaiçi ve haftasonu Elektrik piyasası: gün içi ve gece geç saatler 79 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

80 . Tepe Yükü Fiyatlaması Tepe Yükü Fiyatlaması Çapraz Sübvansiyon Transfer Fiyatlaması Talebin tavan yaptığı dönemlerde firmanın kapasitesi aşılırsa, firmanın tepe yükü fiyatlaması uygulaması gerekir. Talebin tavan yaptığı dönemde (D H ) yüksek fiyattan (P H ) sat. Talebin yüksek olmadığı dönemde (D L ) düşük fiyattan (P L ) sat. Örnekler: Otoyollar: sabah/akşam trafiği ve diğer zamanlar Havayolları: haftaiçi ve haftasonu Elektrik piyasası: gün içi ve gece geç saatler 80 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

81 . Tepe Yükü Fiyatlaması Tepe Yükü Fiyatlaması Çapraz Sübvansiyon Transfer Fiyatlaması Talebin tavan yaptığı dönemlerde firmanın kapasitesi aşılırsa, firmanın tepe yükü fiyatlaması uygulaması gerekir. Talebin tavan yaptığı dönemde (D H ) yüksek fiyattan (P H ) sat. Talebin yüksek olmadığı dönemde (D L ) düşük fiyattan (P L ) sat. Örnekler: Otoyollar: sabah/akşam trafiği ve diğer zamanlar Havayolları: haftaiçi ve haftasonu Elektrik piyasası: gün içi ve gece geç saatler 81 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri

Konu 11. Fiyat Belirleme Stratejileri

Konu 11. Fiyat Belirleme Stratejileri .. Konu 11 Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat Belirleme Stratejileri Hadi Yektaş Zirve Üniversitesi İşletme Yüksek Lisans Programı Güz 2012 1 / 118 Hadi Yektaş Piyasa Gücü Olan Şirketler İçin Fiyat

Detaylı

Konu 9 Temel Oligopol Piyasalar

Konu 9 Temel Oligopol Piyasalar .. Konu 9 Temel Oligopol Piyasalar Hadi Yektaş Uluslararası Antalya Universitesi İşletme Tezsiz Yüksek Lisans Programı 1 / 150 Hadi Yektaş Temel Oligopol Piyasalar . İçerik Giriş.1 Giriş.2.3.4.5.6 Anahtar

Detaylı

Bölüm 8: TAM REKABET PİYASASI. Firmaların piyasalarda nasıl davranacağı, piyasa yapısı ile yakından ilişkilidir.

Bölüm 8: TAM REKABET PİYASASI. Firmaların piyasalarda nasıl davranacağı, piyasa yapısı ile yakından ilişkilidir. 49 Bölüm 8: TAM REKABET PİYASASI Firmaların piyasalarda nasıl davranacağı, piyasa yapısı ile yakından ilişkilidir. Ekonomi teorisine göre piyasalar yapılarına göre 4 ana gruba ayrılır. 1. Tam rekabet piyasası

Detaylı

Adı Soyadı: No: 05.04.2010 Saat: 08:30

Adı Soyadı: No: 05.04.2010 Saat: 08:30 Adı Soyadı: No: 05.04.2010 Saat: 08:30 ID: Z Mikro 2 Ara 2010 Çoktan Seçmeli Sorular Cümleyi en iyi biçimde tamamlayan veya sorunun yanıtı olan seçeneği yanıt anahtarına işaretleyiniz. 1. Çapraz satış

Detaylı

SORU SETİ 10 MALİYET TEORİSİ - UZUN DÖNEM MALİYETLER VE TAM REKABET PİYASASINDA ÇIKTI KARARLARI - TEKEL

SORU SETİ 10 MALİYET TEORİSİ - UZUN DÖNEM MALİYETLER VE TAM REKABET PİYASASINDA ÇIKTI KARARLARI - TEKEL SORU SETİ 10 MALİYET TEORİSİ - UZUN DÖNEM MALİYETLER VE TAM REKABET PİYASASINDA ÇIKTI KARARLARI - TEKEL Problem 1 (KMS-2001) Bir endüstride iktisadi kârın varlığı, aşağıdakilerden hangisini gösterir? A)

Detaylı

Ekonominin Esasları TEKEL PİYASASI TEKEL PİYASASI. Tekel Piyasası

Ekonominin Esasları TEKEL PİYASASI TEKEL PİYASASI. Tekel Piyasası Ekonominin Esasları Tekel Piyasası TEKEL PİYASASI Tekel Üretimin % 25 inden fazlasının tek bir firma ya da birbirine bağlı firmalar grubunun elinde olduğu endüstri. Pür tekel Sadece bir satıcının bulunduğu

Detaylı

Bu optimal reklam-satış oranının reklam etkinliğini (reklam esnekliği) fiyat esnekliğine bölerek de hesaplarız anlamına gelir.

Bu optimal reklam-satış oranının reklam etkinliğini (reklam esnekliği) fiyat esnekliğine bölerek de hesaplarız anlamına gelir. Sloan Yönetim Okulu 15.010/ 15.011 Massachusetts Teknoloji Enstitüsü Đş Kararları için Đktisadi Analiz Profesör McAdams, Montero, Stoker ve van den Steen 2000 Final Sınavı Cevapları: Asistanların Notlandırması

Detaylı

Fiyat nedir? Müşterilerin Değer Algısı FİYATLANDIRMA 5/21/2013. Copyright 2005 Brainy Betty, Inc. 1

Fiyat nedir? Müşterilerin Değer Algısı FİYATLANDIRMA 5/21/2013. Copyright 2005 Brainy Betty, Inc. 1 Fiyat nedir? Dar anlamda, mal ya da servis için ödenen para miktarı. FİYATLANDIRMA Geniş anlamda, tüketicilerin mal ya da hizmeti kullanmak ya da sahip olmak için takas ettikleri değerlerin toplamı Copyright

Detaylı

Konu 5 Üretim Süreci ve Maliyetler

Konu 5 Üretim Süreci ve Maliyetler Konu 5 Üretim Süreci ve Maliyetler Hadi Yektaş Uluslararası Antalya Üniversitesi İşletme Tezsiz Yüksek Lisans Programı 1 / 92 Hadi Yektaş Üretim Süreci ve Maliyetler İçerik 1 Giriş 2 Kısa Dönem ve Uzun

Detaylı

Case & Fair & Oster. Bölüm 16 Dışsallıklar, Kamusal Mallar ve Sosyal Tercih

Case & Fair & Oster. Bölüm 16 Dışsallıklar, Kamusal Mallar ve Sosyal Tercih ÇOKTAN SEÇMELİ SORULAR: Cümleyi en iyi tamamlayan ya da sorunun cevabı olan seçeneği işaretleyiniz. Not: FC: Sabit maliyet (Fixed cost) VC: Değişken maliyet (Variable cost) TC: Toplam maliyet (Total cost)

Detaylı

2.BÖLÜM ÇOKTAN SEÇMELİ

2.BÖLÜM ÇOKTAN SEÇMELİ CEVAP ANAHTARI 1.BÖLÜM ÇOKTAN SEÇMELİ 1.(e) 2.(d) 3.(a) 4.(c) 5.(e) 6.(d) 7.(e) 8.(d) 9.(b) 10.(e) 11.(a) 12.(b) 13.(a) 14.(c) 15.(c) 16.(e) 17.(e) 18.(b) 19.(d) 20.(a) 1.BÖLÜM BOŞLUK DOLDURMA 1. gereksinme

Detaylı

Tekelci Rekabet Piyasası

Tekelci Rekabet Piyasası Tekelci Rekabet iyasası 1900 lü yılların başlarında, ürünlerin homojen olmaması, reklamın giderek 2 artan önemi, azalan maliyet durumlarının yaşanması tam rekabet piyasasına karşı yapılan tartışmaları

Detaylı

Konu 7 Piyasanın Tabiatı

Konu 7 Piyasanın Tabiatı Yapı-- Paradigması.. Konu 7 Piyasanın Tabiatı Hadi Yektaş Uluslararası Antalya Üniversitesi İşletme Tezsiz Yüksek Lisans Programı 1 / 40 Hadi Yektaş Piyasanın Tabiatı . İçerik.1 Yapı-- Paradigması.2 Firma

Detaylı

Konu 13 İşletme Stratejilerinde İleri Konular

Konu 13 İşletme Stratejilerinde İleri Konular .. Konu 13 İşletme Stratejilerinde İleri Konular Hadi Yektaş Uluslararası Antalya Üniversitesi İşletme Tezsiz Yüksek Lisans Programı 1 / 33 Hadi Yektaş İşletme Stratejilerinde İleri Konular . Giriş İçerik.1

Detaylı

Bölüm 7 Monopol ve Monopson

Bölüm 7 Monopol ve Monopson Bölüm 7 Monopol ve Monopson Tartışılacak Konular Tekel Tekel Gücü (Monopoly Power) Tekel Gücünün Kaynakları Tekel Gücünün Sosyal Maliyeti Tartışılacak Konular Monopson (Monopsony) Monopson Gücü Tekel Gücünün

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Önsöz... iii. KİTABIN KULLANIMINA İLİŞKİN BAZI NOTLAR ve KURUM SINAVLARINA İLİŞKİN UYARILAR... 1 BİRİNCİ BÖLÜM İKTİSATIN TEMELLERİ

İÇİNDEKİLER. Önsöz... iii. KİTABIN KULLANIMINA İLİŞKİN BAZI NOTLAR ve KURUM SINAVLARINA İLİŞKİN UYARILAR... 1 BİRİNCİ BÖLÜM İKTİSATIN TEMELLERİ İÇİNDEKİLER Önsöz... iii KİTABIN KULLANIMINA İLİŞKİN BAZI NOTLAR ve KURUM SINAVLARINA İLİŞKİN UYARILAR... 1 BİRİNCİ BÖLÜM İKTİSATIN TEMELLERİ 1. İKTİSATIN TEMELLERİ... 9 1.1. İKTİSADIN TANIMI... 9 1.2.

Detaylı

Mikroiktisat Final Sorularý

Mikroiktisat Final Sorularý Mikroiktisat Final Sorularý MERSĐN ÜNĐVERSĐTESĐ ĐKTĐSADĐ VE ĐDARĐ BĐLĐMLER FAKÜLTESĐ MALĐYE VE ĐŞLETME BÖLÜMLERĐ MĐKROĐKTĐSAT FĐNAL SINAVI 10.01.2011 Saat: 13:00 Çoktan Seçmeli Sorular: Sorunun Yanıtı

Detaylı

10. HAFTA DERS NOTLARI İKTİSADİ MATEMATİK MİKRO EKONOMİK YAKLAŞIM. Yazan SAYIN SAN

10. HAFTA DERS NOTLARI İKTİSADİ MATEMATİK MİKRO EKONOMİK YAKLAŞIM. Yazan SAYIN SAN 10. HAFTA DERS NOTLARI İKTİSADİ MATEMATİK MİKRO EKONOMİK YAKLAŞIM Yazan SAYIN SAN SAN / İKTİSADİ MATEMATİK / 2 A.9. TEKEL (MONOPOL) Piyasada bir satıcı ve çok sayıda alıcının bulunmasıdır. Piyasaya başka

Detaylı

ISL 201 Pazarlama İlkeleri. Doç. Dr. Hayrettin ZENGİN

ISL 201 Pazarlama İlkeleri. Doç. Dr. Hayrettin ZENGİN ISL 201 Pazarlama İlkeleri Doç. Dr. Hayrettin ZENGİN FİYAT VE FİYATLANDIRMA Pazarlama karması bileşenlernden üçü (ürün, tutundurma ve dağıtım) tüketiciye değer ifade eden bir şeyler sunmaya çalışırken,

Detaylı

Eksik (Aksak) Rekabet Piyasaları: Birden fazla firmanın bulunmasına rağmen tam rekabetin bulunmadığı piyasalardır.

Eksik (Aksak) Rekabet Piyasaları: Birden fazla firmanın bulunmasına rağmen tam rekabetin bulunmadığı piyasalardır. 60 Bölüm 10. MONOPOLCÜ (TEKELCİ) REKABET PİYASASI Hatırlatma: 1. Tam rekabet piyasası 2. Monopolcü (tekelci) rekabet piyasası (EKSİK REKABET) 3. Oligopol piyasası (EKSİK REKABET) 4. Monopol (tekel) piyasası

Detaylı

Konu 2 Piyasa Kuvvetleri: Talep ve Arz

Konu 2 Piyasa Kuvvetleri: Talep ve Arz .. Konu 2 Piyasa Kuvvetleri: Talep ve Arz Hadi Yektaş Uluslararası Antalya Üniversitesi İşletme Tezsiz Yüksek Lisans Programı 1 / 157 Hadi Yektaş Piyasa Kuvvetleri: Talep ve Arz . İçerik.1.2 Talep Eğrisinin

Detaylı

Konu 3 Niceliksel Talep Analizi

Konu 3 Niceliksel Talep Analizi .. Konu 3 Niceliksel Talep Analizi Hadi Yektaş Uluslararası Antalya Üniversitesi İşletme Tezsiz Yüksek Lisans Programı 1 / 43 Hadi Yektaş Niceliksel Talep Analizi . İçerik.1 Giriş.2.3 Lineer Log-Lineer.4.5

Detaylı

Üretim Girdilerinin lması

Üretim Girdilerinin lması Üretim Girdilerinin Fiyatlandırılmas lması 2 Tam Rekabet Piyasasında Girdi Talebi Tek Değişken Girdi Durumu İlk olarak firmanın tek girdisinin işgücü () olduğu durumu inceleyelim. Değişken üretim girdisi

Detaylı

Özet: Transfer Fiyatlandırma. Bir Büyük Firma Đçinde Karar Vermek

Özet: Transfer Fiyatlandırma. Bir Büyük Firma Đçinde Karar Vermek Özet: Transfer Fiyatlandırma Çerçeve ve Đktisadi Prensipler Göze Alınan Vakalar Đmalat ve pazarlamanın ötesine geçen ürün için dışarı piyasa yok Rekabetçi imalat ve pazarlamanın ötesine geçen ürün için

Detaylı

15.010/15.011 Örnek Ara sınav Cevap Kâğıdı - 1999. 1) Doğru, Yanlış, Belirsiz

15.010/15.011 Örnek Ara sınav Cevap Kâğıdı - 1999. 1) Doğru, Yanlış, Belirsiz 15.010/15.011 Örnek Ara sınav Cevap Kâğıdı - 1999 1) Doğru, Yanlış, Belirsiz a) DOĞRU. İki mağaza tarafından arz edilen videolar birbirlerine ikame. Somerville deki Hollywood mağazasındaki videoların fiyatı

Detaylı

Tartışılacak Konular. Tekel. Tekel Gücü (Monopoly Power) Tekel Gücünün Kaynakları. Tekel Gücünün Sosyal Maliyeti. Bölüm 10Chapter 10 Slide 2

Tartışılacak Konular. Tekel. Tekel Gücü (Monopoly Power) Tekel Gücünün Kaynakları. Tekel Gücünün Sosyal Maliyeti. Bölüm 10Chapter 10 Slide 2 Monopol ve Monopson Tartışılacak Konular Tekel Tekel Gücü (Monopoly Power) Tekel Gücünün Kaynakları Tekel Gücünün Sosyal Maliyeti Bölüm 10Chapter 10 Slide 2 Tartışılacak Konular Monopson (Monopsony) Monopson

Detaylı

Tam Rekabet Piyasaları (Perfectly competitive markets) Tam rekabet piyasası şu varsayımlara dayanır:

Tam Rekabet Piyasaları (Perfectly competitive markets) Tam rekabet piyasası şu varsayımlara dayanır: BÖLÜM 8 / TAM REKABET PİYASASI VE KA R MAKSİMİZASYONU Tam Rekabet Piyasaları (Perfectly competitive markets) Tam rekabet piyasası şu varsayımlara dayanır: o Sonsuz sayıda alıcı ve satıcı vardır. Her bir

Detaylı

Mikroiktisat 2009-2010 Final (mly-iþl)

Mikroiktisat 2009-2010 Final (mly-iþl) MERSĐN ÜNĐVERSĐTESĐ ĐKTĐSADĐ VE ĐDARĐ BĐLĐMLER FAKÜLTESĐ ĐKTĐSAT BÖLÜMÜ MALĐYE VE ĐŞLETME BÖLÜMLERĐ, MĐKROĐKTĐSAT FĐNAL SINAVI 11.01.2010 SAAT: 13:00 GRUP: B Mikroiktisat 2009-2010 Final (mly-iþl) Çoktan

Detaylı

Ekonomi I FĐRMA TEORĐSĐ. Piyasa Çeşitleri. Tam Rekabet Piyasası. Piyasa yapılarının çeşitli türleri; Bir uçta tam rekabet piyasası (fiyat alıcı),

Ekonomi I FĐRMA TEORĐSĐ. Piyasa Çeşitleri. Tam Rekabet Piyasası. Piyasa yapılarının çeşitli türleri; Bir uçta tam rekabet piyasası (fiyat alıcı), Ekonomi I Tam Rekabet Piyasası FĐRMA TEORĐSĐ Bu bölümü bitirdiğinizde şunları öğrenmiş olacaksınız: Hasılat, maliyet ve kar kavramları ne demektir? Tam rekabet ne anlama gelir? Tam rekabet piyasasında

Detaylı

Konu 10 Oyun Teorisi: Oligopol Piyasaların İç Mahiyeti

Konu 10 Oyun Teorisi: Oligopol Piyasaların İç Mahiyeti .. Konu 10 Oyun si: Oligopol Piyasaların İç Mahiyeti Hadi Yektaş Uluslararası Antalya Üniversitesi İşletme Tezsiz Yüksek Lisans Programı 1 / 82 Hadi Yektaş Oyun si: Oligopol Piyasaların İç Mahiyeti İçerik.1.2.3.4

Detaylı

(1a) Palm Pilotları. Bir periyodda karlı olmaz: talep üzerinde SR gelir etkisi 8% büyüme.

(1a) Palm Pilotları. Bir periyodda karlı olmaz: talep üzerinde SR gelir etkisi 8% büyüme. Sloan Yönetim Okulu 15.010/ 15.011 Massachusetts Teknoloji Enstitüsü Đş Kararları için Đktisadi Analiz Profesör McAdams, Montero, Stoker ve van den Steen 1999 Final Sınavı Cevapları: Asistanların Notlandırması

Detaylı

MAL PİYASASI (Eksik Rekabet Piyasaları)

MAL PİYASASI (Eksik Rekabet Piyasaları) MAL PİYASASI (Eksik Rekabet Piyasaları) Eksik Rekabet Piyasaları Doç.Dr. Erdal Gümüş Eksik Rekabet Piyasaları Tam rekabet piyasası arzu edilen bir piyasa olmakla birlikte, pratikte uygulama alanı başarıyla

Detaylı

BÖLÜM 3. Bilişim Sistemleri, Örgütler ve Strateji. Doç. Dr. Serkan ADA

BÖLÜM 3. Bilişim Sistemleri, Örgütler ve Strateji. Doç. Dr. Serkan ADA BÖLÜM 3 Bilişim Sistemleri, Örgütler ve Strateji Doç. Dr. Serkan ADA Bilişim Sistemleri nin Örgütlere Etkisi Örgüt çevre tarafından sağlanan sermaye ve işgücü (ve bilişim teknolojileri) gibi temel üretim

Detaylı

DERS ÖN İZLEME Taylan DÖRTYOL Akdeniz Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Pazarlama Bölümü

DERS ÖN İZLEME Taylan DÖRTYOL Akdeniz Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Pazarlama Bölümü PAZARLAMA İLKELERİ 9. HAFTA STRATEJİLERİ MÜŞTERİ DEĞERİNİN ANLAŞILMASI VE ELDE EDİLMESİ Taylan DÖRTYOL Akdeniz Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Pazarlama Bölümü DERS ÖN İZLEME Fiyatın önemi..

Detaylı

İKTİSAT BİLİMİ VE İKTİSATTAKİ TEMEL KAVRAMLAR

İKTİSAT BİLİMİ VE İKTİSATTAKİ TEMEL KAVRAMLAR İÇİNDEKİLER Önsöz BİRİNCİ BÖLÜM İKTİSAT BİLİMİ VE İKTİSATTAKİ TEMEL KAVRAMLAR 1.1.İktisat Bilimi 1.2.İktisadi Kavramlar 1.2.1.İhtiyaçlar 1.2.2.Mal ve Hizmetler 1.2.3.Üretim 1.2.4.Fayda, Değer ve Fiyat

Detaylı

2002 Final Sınavı Cevapları: Asistanların Notlandırması için Hazırlanmıştır. 1. Doğru, Yanlış, Belirsiz

2002 Final Sınavı Cevapları: Asistanların Notlandırması için Hazırlanmıştır. 1. Doğru, Yanlış, Belirsiz Sloan Yönetim Okulu 15.010/ 15.011 Massachusetts Teknoloji Enstitüsü Đş Kararları için Đktisadi Analiz Profesör McAdams, Montero, Stoker ve van den Steen 2002 Final Sınavı Cevapları: Asistanların Notlandırması

Detaylı

Yönetimsel Iktisat Final

Yönetimsel Iktisat Final Yönetimsel Iktisat Final 1) Aşağıdakilerden hangisi tamamlayıcı mal grubuna girer? a) kahve için: süt süt tozu b) beyaz peynir kaşar peynir c) Diş Fırçası Macun d)çay Kahve 2) Talepte bir artış, arzda

Detaylı

Konu 1. Hadi Yektaş. Uluslararası Antalya Üniversitesi İşletme Tezsiz Yüksek Lisans Programı. Etkin Yönetimin İktisadi Analizi

Konu 1. Hadi Yektaş. Uluslararası Antalya Üniversitesi İşletme Tezsiz Yüksek Lisans Programı. Etkin Yönetimin İktisadi Analizi Konu 1 İşletme Ekonomisinin Esasları Hadi Yektaş Uluslararası Antalya Üniversitesi İşletme Tezsiz Yüksek Lisans Programı 1 / 43 Hadi Yektaş İşletme Ekonomisinin Esasları İçerik 1 Yönetici İktisat Yönetimsel

Detaylı

Doç.Dr. Yaşar SARI 36

Doç.Dr. Yaşar SARI 36 Doç.Dr. Yaşar SARI Genel Ekonomi 106 Talep Esnekliği ile Tüketici Harcamaları Arasındaki İlişki: Firmalar mallarına olan talebin esnekliğini özellikle fiyat politikaları açısından bilmek durumundadır.

Detaylı

5/6/2014. Küresel Pazarlamada Ürün Politikaları. Fiyatlandırma Amaçları ULUSLARARASI PAZARLAMADA FİYATLANDIRMA KARARLARI. 1. Karlılık. 3.

5/6/2014. Küresel Pazarlamada Ürün Politikaları. Fiyatlandırma Amaçları ULUSLARARASI PAZARLAMADA FİYATLANDIRMA KARARLARI. 1. Karlılık. 3. Küresel Pazarlamada Ürün Politikaları Doç.Dr. Engin ÖZGÜL Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi ULUSLARARASI PAZARLAMADA FİYATLANDIRMA KARARLARI Etkileyen Faktörler 1. Rekabet Yapısı

Detaylı

Sloan Yönetim Okulu 15.010/15.011 Massachusetts Teknoloji Enstitüsü Güzl 2004 Professors Berndt, Chapman, Doyle ve Stoker

Sloan Yönetim Okulu 15.010/15.011 Massachusetts Teknoloji Enstitüsü Güzl 2004 Professors Berndt, Chapman, Doyle ve Stoker Sloan Yönetim Okulu 15.010/15.011 Massachusetts Teknoloji Enstitüsü Güzl 2004 Professors Berndt, Chapman, Doyle ve Stoker ÖDEV #5 ÇÖZÜMLER 1. a. Oyun Analizi i. Nash Dengesi Bir çift hamle Nash dengesidir

Detaylı

Ekonomi I. Doç.Dr.Tufan BAL. 9.Bölüm: Monopol Piyasası. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından

Ekonomi I. Doç.Dr.Tufan BAL. 9.Bölüm: Monopol Piyasası. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından Ekonomi I 9.Bölüm: Monopol Piyasası Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 2 9.1.Monopol Piyasasının Özellikleri Monopol

Detaylı

Konu 4 Tüketici Davranışları Teorisi

Konu 4 Tüketici Davranışları Teorisi Konu 4 Tüketici Davranışları Teorisi Hadi Yektaş Uluslararası Antalya Üniversitesi İşletme Tezsiz Yüksek Lisans Programı 1 / 93 Hadi Yektaş Tüketici Davranışları Teorisi İçerik 1 2 Kayıtsızlık Eğrisi Analizi

Detaylı

Bölüm 13: Yapı, Yönetim, Performans, ve Piyasa Analizi 2. Sağlık Ekonomisi

Bölüm 13: Yapı, Yönetim, Performans, ve Piyasa Analizi 2. Sağlık Ekonomisi Bölüm 13: Yapı, Yönetim, Performans, ve Piyasa Analizi 2 Sağlık Ekonomisi 1 Tam rekabetçi piyasa özelliklerini kısaca hatırlayalım: Çok sayıda alıcı/satıcı. Homojen ürün. Giriş ve çıkışlar serbest. Tam

Detaylı

BİRİNCİ SEVİYE ÖRNEK SORULARI EKONOMİ

BİRİNCİ SEVİYE ÖRNEK SORULARI EKONOMİ BİRİNCİ SEVİYE ÖRNEK SORULARI EKONOMİ SORU 1: Tam rekabet ortamında faaliyet gösteren bir firmanın kısa dönem toplam maliyet fonksiyonu; STC = 5Q 2 + 5Q + 10 dur. Bu firma tarafından piyasaya sürülen ürünün

Detaylı

MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ YÖNETİMİ CRM

MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ YÖNETİMİ CRM MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ YÖNETİMİ CRM Küreselleşme ve bilgi teknolojilerindeki gelişmeler sonucunda ortaya çıkan değişim işletmelerin müşteri profilini de değiştirmiştir. Müşteriler eskiden pazarda ne bulursa

Detaylı

İKT 207: Mikro iktisat. Faktör Piyasaları

İKT 207: Mikro iktisat. Faktör Piyasaları İKT 207: Mikro iktisat Faktör Piyasaları Tartışılacak Konular Tam Rekabetçi Faktör Piyasaları Tam Rekabetçi Faktör Piyasalarında Denge Monopson Gücünün Olduğu Faktör Piyasaları Monopol Gücünün Olduğu Faktör

Detaylı

2009 S 4200-1. Değeri zamanın belirli bir anında ölçülen değişkene ne ad verilir? ) Stok değişken B) içsel değişken C) kım değişken D) Dışsal değişken E) Fonksiyonel değişken iktist TEORisi 5. Yatay eksende

Detaylı

Ekonomi I. Doç.Dr.Tufan BAL. 8.Bölüm: Tam Rekabet Piyasası. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından

Ekonomi I. Doç.Dr.Tufan BAL. 8.Bölüm: Tam Rekabet Piyasası. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından Ekonomi I 8.Bölüm: Tam Rekabet Piyasası Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. Tam Rekabet Piyasası Ekonomi teorisinde

Detaylı

TAM REKABET PİYASASI

TAM REKABET PİYASASI TAM REKABET PİYASASI 2 Bu bölümde, tam rekabet piyasasında çalışan firmaların fiyatlarını nasıl oluşturduklarını, ne kadar üreteceklerine nasıl karar verdiklerini ve piyasadaki fiyat ile miktarın nasıl

Detaylı

FİYATLANDIRMA İLKELERİ

FİYATLANDIRMA İLKELERİ FİYATLANDIRMA İLKELERİ Fiyat, bir mala ya da hizmete belli bir zaman aralığında, alıcının ödemeyi, satıcının da almayı kabul ettiği bedeldir. O halde fiyatı belirleyen unsurlar: dır. Ürün, Alıcı, Satıcı,

Detaylı

T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI. İhracat Genel Müdürlüğü KOBİ ve Kümelenme Destekleri Daire Başkanlığı. Julide ÇERMİKLİ Şube Müdürü V.

T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI. İhracat Genel Müdürlüğü KOBİ ve Kümelenme Destekleri Daire Başkanlığı. Julide ÇERMİKLİ Şube Müdürü V. T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI İhracat Genel Müdürlüğü KOBİ ve Kümelenme Destekleri Daire Başkanlığı Julide ÇERMİKLİ Şube Müdürü V. 2010/8 SAYILI TEBLİĞ - ULUSLARARASI REKABETÇİLİĞİN GELİŞTİRİLMESİ DESTEĞİ 2011/1

Detaylı

Elektrik sektöründe serbestleşme süreci üzerine gözlemler: Bir kısa dönem analizi

Elektrik sektöründe serbestleşme süreci üzerine gözlemler: Bir kısa dönem analizi Elektrik sektöründe serbestleşme süreci üzerine gözlemler: Bir kısa dönem analizi İzak Atiyas, Sabancı Üniversitesi Elektrik Enerjisi Stratejisi Değerlendirmeleri Konferansı 22 Mayıs 2008, İstanbul Temel

Detaylı

Ekonomi. Doç.Dr.Tufan BAL. 3.Bölüm: Fiyat Mekanizması: Talep, Arz ve Fiyat

Ekonomi. Doç.Dr.Tufan BAL. 3.Bölüm: Fiyat Mekanizması: Talep, Arz ve Fiyat Ekonomi 3.Bölüm: Fiyat Mekanizması: Talep, Arz ve Fiyat Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 2 Fiyat Mekanizması:Talep,

Detaylı

DÜZENLEME VE ANTİ-TRÖST YASASI 2

DÜZENLEME VE ANTİ-TRÖST YASASI 2 DÜZENLEME VE ANTİ-TRÖST YASASI 2. PİYASAYA MÜDAHALE 2.. ARTIKLAR VE BÖLÜŞÜMÜ 2 2. DÜZENLEMENİN EKONOMİK KURAMI 3 2.. DENGE 3 3. DÜZENLEME VE DOĞAL TEKELLER 4 3.. KARTELLERİN DÜZENLENMESİ 7 4. ANTİ-TRÖST

Detaylı

TAM REKABET PİYASASINDA DENGE FİYATININ OLUŞUMU (KISMÎ DENGE)

TAM REKABET PİYASASINDA DENGE FİYATININ OLUŞUMU (KISMÎ DENGE) Ünite 10: TAM REKABET PİYASASINDA DENGE FİYATININ OLUŞUMU (KISMÎ DENGE) Tam rekabetçi bir piyasada halen çalışmakta olan firmalar kısa dönemde normal kârın üzerinde kâr elde ediyorlarsa piyasaya yeni firmalar

Detaylı

Ekonomi I. Doç.Dr.Tufan BAL. 11.Bölüm: Oligopol Piyasası. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından

Ekonomi I. Doç.Dr.Tufan BAL. 11.Bölüm: Oligopol Piyasası. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından Ekonomi I 11.Bölüm: Oligopol Piyasası Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 2 11.1.Oligopol Piyasasının Özellikleri

Detaylı

9. HAFTA DERS NOTLARI İKTİSADİ MATEMATİK MİKRO EKONOMİK YAKLAŞIM. Yazan SAYIN SAN

9. HAFTA DERS NOTLARI İKTİSADİ MATEMATİK MİKRO EKONOMİK YAKLAŞIM. Yazan SAYIN SAN 9. HAFTA DERS NOTLARI İKTİSADİ MATEMATİK MİKRO EKONOMİK YAKLAŞIM Yazan SAYIN SAN SAN / İKTİSADİ MATEMATİK / 2 A.8. TAM REKABET PİYASALARI A.8.1. Temel Varsayımları Atomisite Koşulu: Piyasada alıcı ve satıcılar,

Detaylı

1. Fiyat farklılaştırmasını uygulamak için durumlar: bugünün konusuna kısa bir giriş

1. Fiyat farklılaştırmasını uygulamak için durumlar: bugünün konusuna kısa bir giriş Sloan Yönetim Okulu 15.010/15.011 Massachusetts Teknoloji Enstitüsü PROBLEM ÇÖZME NOTLARI #6 Fiyat farklılaştırması ve İki Kısım Tarife Cuma - Ekim 29, 2004 BUGÜNÜN PROBLEM ÇÖZMEIN ÖZETİ 1. Fiyat farklılaştırmasını

Detaylı

Haşmet GÖKIRMAK. Yard. Doç. Dr. 14 Mart 2014

Haşmet GÖKIRMAK. Yard. Doç. Dr. 14 Mart 2014 Haşmet GÖKIRMAK Yard. Doç. Dr. 14 Mart 2014 Bu Bölümde Stratejik Planlamanın Aşamaları Şirket seviyesinde Bölüm, ürün ve pazar seviyesinde Şirket Misyonunun belirlenmesi Şirket amaç ve hedeflerinin belirlenmesi

Detaylı

TALEBİN FİYAT ESNEKLİĞİ Talep edilen miktarın fiyattaki değişmelere olan hassasiyetini ifade eder.

TALEBİN FİYAT ESNEKLİĞİ Talep edilen miktarın fiyattaki değişmelere olan hassasiyetini ifade eder. ESNEKLİKLER TALEBİN FİYAT ESNEKLİĞİ Talep edilen miktarın fiyattaki değişmelere olan hassasiyetini ifade eder. Fiyat Esnekliği = (E) Talep edilen miktardaki % değişme Fiyattaki % değişme EDB > EDA Çeşitli

Detaylı

TEKELC REKABET VE OLİGOPOL PİYASALAR

TEKELC REKABET VE OLİGOPOL PİYASALAR BÖLÜM 12 TEKELC REKABET VE OLİGOPOL PİYASALAR Tekelci rekabet (Monopolistic competition) Piyasya girişin serbest olduğu ve her firmanın kendi markasını (brand) üretip sattığı, ürünün farklılaştırılmış

Detaylı

Arama Motoru Reklamcılığı Stratejisi. Türkiye Hedefli Online Satış Kampanyası

Arama Motoru Reklamcılığı Stratejisi. Türkiye Hedefli Online Satış Kampanyası Arama Motoru Reklamcılığı Stratejisi Türkiye Hedefli Online Satış Kampanyası Ana Performans Göstergeleri Hesap Mayıs 2011 itibariyle ROILAB tarafından yönetilmeye başlanmıştır. 2010 (Haziran Ağustos) --

Detaylı

4/20/2015. Müşteri Değeri Tabanlı Fiyatlandırma. Maliyet tabanlı fiyatlandırma üretim, dağıtım ve satış maliyetlerinin üstüne prim eklenmesidir.

4/20/2015. Müşteri Değeri Tabanlı Fiyatlandırma. Maliyet tabanlı fiyatlandırma üretim, dağıtım ve satış maliyetlerinin üstüne prim eklenmesidir. Kullanılan Kaynaklar: -Mucuk, İ. (2012). Pazarlama İlkeleri. Türkmen Kitabevi -Altunışık, R., Özdemir, Ş. & Torlak, Ö. (2014). Pazarlama İlkeleri ve Yönetimi. Beta Basım:İstanbul. -Kotler, Philip & Armstrong,

Detaylı

İKTİSADA GİRİŞ-I ÇALIŞMA SORULARI-11 MONOPOL

İKTİSADA GİRİŞ-I ÇALIŞMA SORULARI-11 MONOPOL İKTİSADA GİRİŞ-I ÇALIŞMA SORULARI-11 MONOPOL 1. Monopolist için fiyat marjinal hasılanın üzerindedir. Çünkü, A) Ortalama ve marjinal hasıla eğrileri birbirine eşittir B) Azalan verimler kanunu geçerli

Detaylı

Talebin fiyat esnekliği talep edilen miktarın malın kendi fiyatındaki değişimine olan hassasiyetini ifade eder.

Talebin fiyat esnekliği talep edilen miktarın malın kendi fiyatındaki değişimine olan hassasiyetini ifade eder. 21 Bölüm 4: ESNEKLİKLER 1.Talebin fiyat esnekliği 2. Talebin gelir esnekliği 3. Talebin çapraz esnekliği 4. Arzın fiyat esnekliği Talebin fiyat esnekliği talep edilen miktarın malın kendi fiyatındaki değişimine

Detaylı

Stratejik Pazarlama 2. Hafta. Doç. Dr. Hayrettin Zengin

Stratejik Pazarlama 2. Hafta. Doç. Dr. Hayrettin Zengin Stratejik Pazarlama 2. Hafta Doç. Dr. Hayrettin Zengin Bölüm 2 Jenerik Pazarlama Stratejileri ve Rekabet Avantajının Sürdürülebilirliği Strateji Kavramı Strateji kavramı, belirli hedeflere belirli bir

Detaylı

FİYATLAR GENEL DÜZEYİ VE MİLLİ GELİR DENGESİ

FİYATLAR GENEL DÜZEYİ VE MİLLİ GELİR DENGESİ FİYATLAR GENEL DÜZEYİ VE MİLLİ GELİR DENGESİ Bu bölümde Fiyatlar genel düzeyi (Fgd) ile MG dengesi arasındaki ilişkiler incelenecek. Mg dengesi; Toplam talep ile toplam arzın kesiştiği noktada bulunacaktır.

Detaylı

1. Kısa Dönemde Maliyetler

1. Kısa Dönemde Maliyetler DERS NOTU 05 MALİYET TEORİSİ: KISA VE UZUN DÖNEM Bugünki dersin işleniş planı: 1. Kısa Dönemde Maliyetler... 1 2. Kâr Maksimizasyonu (Bütün Piyasalar İçin)... 9 3. Kâr Maksimizasyonu (Tam Rekabet Piyasası

Detaylı

EKO 205 Mikroiktisat. Kar Maksimizasyonu Profit Maximization

EKO 205 Mikroiktisat. Kar Maksimizasyonu Profit Maximization EKO 205 Mikroiktisat Kar Maksimizasyonu Profit Maximization Tartışılacak Konular Tam Rekabet Piyasaları Kar Maksimizasyonu Marjinal Hasıla, Marjinal Maliyet ve Kar Kısa Dönemde Çıktı Düzeyinin Belirlenmesi

Detaylı

Zaman kazandıran ipucu: MR eğimi talebin iki katı. Bu her zaman lineer talepte doğru.(bunu geri kalan çözümlerde kullanacağız.)

Zaman kazandıran ipucu: MR eğimi talebin iki katı. Bu her zaman lineer talepte doğru.(bunu geri kalan çözümlerde kullanacağız.) Sloan Yönetim Okulu 15.010/15.011 Massachusetts Teknoloji Enstitüsü ÖDEV SETİ #4 ÇÖZÜMLER 1. a. Eğer piyasalar serbest ticarete açıksa tekel piyasaları ayrı tutamaz. Arbitiraj fırsatları P = P1 = P2 anlamına

Detaylı

2018/1. Dönem Deneme Sınavı.

2018/1. Dönem Deneme Sınavı. 1. Aşağıdakilerden hangisi mikro ekonominin konuları arasında yer almamaktadır? A) Tüketici maksimizasyonu B) Faktör piyasası C) Firma maliyetleri D) İşsizlik E) Üretici dengesi 2. Firmanın üretim miktarı

Detaylı

Talep ve arz kavramları ve bu kavramları etkileyen öğeler spor endüstrisine konu olan bir mal ya da hizmetin üretilmesi ve tüketilmesi açısından

Talep ve arz kavramları ve bu kavramları etkileyen öğeler spor endüstrisine konu olan bir mal ya da hizmetin üretilmesi ve tüketilmesi açısından 3.Ders Talep ve arz kavramları ve bu kavramları etkileyen öğeler spor endüstrisine konu olan bir mal ya da hizmetin üretilmesi ve tüketilmesi açısından önemli unsurlardır. Spor endüstrisi içerisinde yer

Detaylı

MAN509T YÖNETİM EKONOMİSİ

MAN509T YÖNETİM EKONOMİSİ IŞIK ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI MAN509T YÖNETİM EKONOMİSİ PROF. DR. SUAT TEKER 1 ÇALIŞMA SORULARI 1. Firmaların üretim ve üretim süreci ile ilgili karar alırken, kâr

Detaylı

Aşağıda ara sınavın cevaplarını ve öğrenciler soruları yanıtlamaya çalışırken yaptıkları bazı ortak yanlışların listesini bulabilirsiniz.

Aşağıda ara sınavın cevaplarını ve öğrenciler soruları yanıtlamaya çalışırken yaptıkları bazı ortak yanlışların listesini bulabilirsiniz. 15.010/15.011 2002 Ara Sınav Cevap Kâğıdı Aşağıda ara sınavın cevaplarını ve öğrenciler soruları yanıtlamaya çalışırken yaptıkları bazı ortak yanlışların listesini bulabilirsiniz. Problem #1. Doğru, Yanlış,

Detaylı

iktisaoa GiRiş 7. Ürettiği mala ilişkin talebin fiyat esnekliği değeri bire eşit olan bir firma, söz konusu

iktisaoa GiRiş 7. Ürettiği mala ilişkin talebin fiyat esnekliği değeri bire eşit olan bir firma, söz konusu 2009 BS 3204-1. şağıdakilerden hangisi dayanıksız mal veya hizmet grubu içerisinde ~ almaz? iktiso GiRiş 5. Gelirdeki bir artış karşısında talebi azalan mallara ne ad verili r? ) Benzin B) Mum C) Ekmek

Detaylı

REKABETE YÖNELİK FİYATLANDIRMA

REKABETE YÖNELİK FİYATLANDIRMA REKABETE YÖNELİK FİYATLANDIRMA Maliyete dayalı fiyatlandırma yöntemi firmalar tarafından yaygın olarak kullanılan yöntem olmasına karşın, rekabete yönelik fiyatlandırma yöntemi uygulanması daha kolay bir

Detaylı

4. HAFTA DERS NOTLARI İKTİSADİ MATEMATİK MİKRO EKONOMİK YAKLAŞIM. Yazan SAYIN SAN

4. HAFTA DERS NOTLARI İKTİSADİ MATEMATİK MİKRO EKONOMİK YAKLAŞIM. Yazan SAYIN SAN 4. HAFTA DERS NOTLARI İKTİSADİ MATEMATİK MİKRO EKONOMİK YAKLAŞIM Yazan SAYIN SAN SAN / İKTİSADİ MATEMATİK / 2 B.3.2. Taban Fiyat Uygulaması Devletin bir malın piyasasında oluşan denge fiyatına müdahalesi,

Detaylı

OPERASYONEL ÜSTÜNLÜK VE TÜKETİCİ YAKINLAŞMASINI SAĞLAMAK ve KURUMSAL UYGULAMALAR

OPERASYONEL ÜSTÜNLÜK VE TÜKETİCİ YAKINLAŞMASINI SAĞLAMAK ve KURUMSAL UYGULAMALAR OPERASYONEL ÜSTÜNLÜK VE TÜKETİCİ YAKINLAŞMASINI SAĞLAMAK ve KURUMSAL UYGULAMALAR Dünya üzerinde işletmeler giderek artan şekilde daha fazla hem içerideki şirketlere hem de diğer şirketlerle bağlanmaktadır.

Detaylı

YILLIK TRANSFER FİYATLANDIRMASI RAPORU. A. Feridun Güngör Yeminli Mali Müşavir

YILLIK TRANSFER FİYATLANDIRMASI RAPORU. A. Feridun Güngör Yeminli Mali Müşavir YILLIK TRANSFER FİYATLANDIRMASI RAPORU A. Feridun Güngör Yeminli Mali Müşavir Belgelendirme Zorunluluğu İlişkili şirketler arasında gerçekleştirilen işlemlerde uygulanan fiyatların emsallere uygunluk ilkesi

Detaylı

MİKRO-İKTİSAT. Ders 8 Tekelci Rekabet ve Oligopol

MİKRO-İKTİSAT. Ders 8 Tekelci Rekabet ve Oligopol MİKRO-İKTİSAT Ders 8 Tekelci Rekabet ve Oligopol Tartışılacak Konular Tekelci Rekabet Oligopol Fiyat Rekabeti Kartel Oyun Teorisi ve Oligopol: Mahkumlar Açmazı Tekelci Rekabet Monopolcü rekabet piyasası

Detaylı

ELEKTRONİK İŞ SÜREÇLERİ ÜNİTE 8

ELEKTRONİK İŞ SÜREÇLERİ ÜNİTE 8 ELEKTRONİK İŞ SÜREÇLERİ ÜNİTE 8 GİRİŞ Yeni iş ortamında işletmeler hızlı olmak zorundadır. Bunun için daha hızlı tedarik etmek, daha hızlı üretmek ve daha hızlı satmak durumundadır. Bu bölümde yeni bir

Detaylı

SAY 203 MİKRO İKTİSAT

SAY 203 MİKRO İKTİSAT SAY 203 MİKRO İKTİSAT Esneklikler YRD. DOÇ. DR. EMRE ATILGAN SAY 203 MİKRO İKTİSAT - YRD. DOÇ. DR. EMRE ATILGAN 1 ESNEKLİKLER Talep Esneklikleri Talep esneklikleri: Bir malın talebinin talebi etkileyen

Detaylı

KAZAN KAZAN FELSEFESİ CRM

KAZAN KAZAN FELSEFESİ CRM KAZAN KAZAN FELSEFESİ CRM SÜHEYLA ŞENOĞLU Müşteri İlişkileri Yöneticisi 1 21. yüzyılı yaşamaya başladığımız, şaşırtıcı ve hızlı değişimlerin yaşandığı dünyada geleneksel pazarlama anlayışını değiştirmek

Detaylı

Ödev TeslimTarihi 12.Ocak 2010 KAR PLANLAMASI

Ödev TeslimTarihi 12.Ocak 2010 KAR PLANLAMASI İTÜ Tekstil Teknolojileri ve Tasarımı Fakültesi / Tekstil Mühendisliği Bölümü 2009-2010Öğretim Yılı / Güz Yarıyılı TEK485-MALİYET MUHASEBESİ DERSİ ÖDEV5 (YÖNETİM MUHASEBESİ) 30.Aralık.2009 Ödev TeslimTarihi

Detaylı

I. Dünya Savaşı öncesi dağıtım ve satış yönlü

I. Dünya Savaşı öncesi dağıtım ve satış yönlü I. Dünya Savaşı öncesi dağıtım ve satış yönlü Ürünlerin üreticilerden tüketiciye doğru akışını sağlayan eylemler II. Dünya Savaşından sonra tüketicinin önemi Tüketici tatminin değer kazanması Pazarlama,

Detaylı

Monopol. (Tekel) Piyasası

Monopol. (Tekel) Piyasası Monopol (Tekel) Piyasası Sonsuz sayıda alıcı karşısında tek satıcının olduğu piyasa yapısına tekel diyoruz. Tekelci firmanın sattığı malın ikamesi yoktur ya da tanım gereği piyasaya giriş engellenmiştir.

Detaylı

3. BÖLÜM: ÜRETİCİ DAVRANIŞI VE ARZ

3. BÖLÜM: ÜRETİCİ DAVRANIŞI VE ARZ 3. BÖLÜM: ÜRETİCİ DAVRANIŞI VE ARZ 1 Üretici ya da firma diyeceğimiz karar birimi üretimi organize eden temel birimdir. Firma kendi işyerinde çalışan tek bir kişiden oluşabileceği gibi, çok sayıda işçi

Detaylı

Ancak işletmelerin ürün inovasyonu yapmak için illa ki yeni bir ürün üretmeleri gerekmez. Zaten var olan ürünlerini daha iyi, daha kaliteli, daha

Ancak işletmelerin ürün inovasyonu yapmak için illa ki yeni bir ürün üretmeleri gerekmez. Zaten var olan ürünlerini daha iyi, daha kaliteli, daha İNOVASYON TÜRLERİ ÜRÜN İNOVASYONU Yeni veya özellikleri ya da kullanım amaçları açısından önemli ölçüde geliştirilmiş/iyileştirilmiş bir mal veya hizmetin pazara sunulmasıdır. Bu teknik özelliklerde, parçalarda

Detaylı

Mikro Final. ĐKTĐSAT BÖLÜMÜ MĐKROĐKTĐSAT 1 FĐNAL-SINAVI SORULARI Saat: 10:45

Mikro Final. ĐKTĐSAT BÖLÜMÜ MĐKROĐKTĐSAT 1 FĐNAL-SINAVI SORULARI Saat: 10:45 MERSĐN ÜNĐVERSĐTESĐ ĐKTĐSADĐ VE ĐDARĐ BĐLĐMLER FAKÜLTESĐ ĐKTĐSAT BÖLÜMÜ MĐKROĐKTĐSAT 1 FĐNAL-SINAVI SORULARI 21.01.2011 Saat: 10:45 Mikro1 2010 Final Çoktan Seçmeli Sorular Sorunun yanıtı olan veya cümleyi

Detaylı

DERS NOTU 09 DIŞLAMA ETKİSİ UYUMLU MALİYE VE PARA POLİTİKALARI PARA ARZI TANIMLARI KLASİK PARA VE FAİZ TEORİLERİ

DERS NOTU 09 DIŞLAMA ETKİSİ UYUMLU MALİYE VE PARA POLİTİKALARI PARA ARZI TANIMLARI KLASİK PARA VE FAİZ TEORİLERİ DERS NOTU 09 DIŞLAMA ETKİSİ UYUMLU MALİYE VE PARA POLİTİKALARI PARA ARZI TANIMLARI KLASİK PARA VE FAİZ TEORİLERİ Bugünki dersin içeriği: 1. MALİYE POLİTİKASI VE DIŞLAMA ETKİSİ... 1 2. UYUMLU MALİYE VE

Detaylı

IKTI 101 (Yaz Okulu) 04 Ağustos, 2010 Gazi Üniversitesi İktisat Bölümü DERS NOTU 05 ÜRETİCİ TEORİSİ

IKTI 101 (Yaz Okulu) 04 Ağustos, 2010 Gazi Üniversitesi İktisat Bölümü DERS NOTU 05 ÜRETİCİ TEORİSİ DERS NOTU 05 ÜRETİCİ TEORİSİ Bugünki dersin işleniş planı: 1. Kârını Maksimize Eden Firma Davranışı... 1 2. Üretim Fonksiyonu ve Üretici Dengesi... 5 3. Maliyeti Minimize Eden Denge Koşulu... 15 4. Eşürün

Detaylı

GENEL İŞLETME. Dr. Öğr. Üyesi Lokman KANTAR

GENEL İŞLETME. Dr. Öğr. Üyesi Lokman KANTAR GENEL İŞLETME Dr. Öğr. Üyesi Lokman KANTAR 1 Hizmet Politikası İle İlgili Pazarlama Bileşenleri Kararları Hizmetler; Tüketicilerin mülkiyetle ilişkisi olmaksızın satın aldıkları faydalar olarak tanımlanabilirler.

Detaylı

SAY 203 MİKRO İKTİSAT

SAY 203 MİKRO İKTİSAT SAY 203 MİKRO İKTİSAT Piyasa Dengesi YRD. DOÇ. DR. EMRE ATILGAN SAY 203 MİKRO İKTİSAT - YRD. DOÇ. DR. EMRE ATILGAN 1 PİYASA DENGESİ Bu bölümde piyasa kavramı, piyasa türleri ve piyasa mekanizmasının işleyişi

Detaylı

İçindekiler kısa tablosu

İçindekiler kısa tablosu İçindekiler kısa tablosu Önsöz x Rehberli Tur xii Kutulanmış Malzeme xiv Yazarlar Hakkında xx BİRİNCİ KISIM Giriş 1 İktisat ve ekonomi 2 2 Ekonomik analiz araçları 22 3 Arz, talep ve piyasa 42 İKİNCİ KISIM

Detaylı

İktisat bilimi açısından optimizasyon, amacımıza en uygun olan. seçeneğin belirlenmesidir. Örneğin bir firmanın kârını

İktisat bilimi açısından optimizasyon, amacımıza en uygun olan. seçeneğin belirlenmesidir. Örneğin bir firmanın kârını OPTİMİZASYON İktisat bilimi açısından optimizasyon, amacımıza en uygun olan seçeneğin belirlenmesidir. Örneğin bir firmanın kârını maksimize edecek olan üretim miktarının belirlenmesi; bir bireyin toplam

Detaylı

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1: EKONOMİ İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER VE TEMEL KAVRAMLAR...

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1: EKONOMİ İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER VE TEMEL KAVRAMLAR... İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1: EKONOMİ İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER VE TEMEL KAVRAMLAR... 1 1.1. EKONOMİ İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER... 3 1.1.1. Romalıların Ekonomik Düşünceleri... 3 1.1.2. Orta Çağ da Ekonomik Düşünceler...

Detaylı

Ekonomi I. Doç.Dr.Tufan BAL. 4.Bölüm: Esneklikler. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından

Ekonomi I. Doç.Dr.Tufan BAL. 4.Bölüm: Esneklikler. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından Ekonomi I 4.Bölüm: Esneklikler Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 2 Esneklikler Daha önce talep edilen miktarı

Detaylı

Oligopol. Murat Donduran

Oligopol. Murat Donduran Oligopol Murat Donduran Mart 18, 2008 2 İçindekiler 1 Piyasa Yapıları 5 1.1 Oligopol.............................. 5 1.1.1 Cournot Oligopolü.................... 5 1.1.2 En İyi-Cevap Fonksiyonları...............

Detaylı

Eczacıbaşı Profesyonel ekibi için: Mevcut ve potansiyel müşteriler için:

Eczacıbaşı Profesyonel ekibi için: Mevcut ve potansiyel müşteriler için: Dersimiz Hijyen! Hakkında Maratem Akademi, endüstriyel temizlik sektörüne her düzeyde eğitim, danışmanlık ve teknik destek hizmetleri sunabilmek amacı ile kurulmuş profesyonel bir hizmet departmanıdır.

Detaylı