Eğitsel Oyun Projesi Raporu. Otizm Kavram Öğretimi Mustafa UZUN

Transkript

1 Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü Güz Dönemi - Bilişim Teknolojileri ve Öğretmen Yeterlikleri Dersi Eğitsel Oyun Projesi Raporu Otizm Kavram Öğretimi Mustafa UZUN mustafa-uzun06@hotmail.com 1. Özet Oyunun amacı otizmli çocuklara temel kavramları öğretmek. Scratch programını ve Kinect teknolojisini kullanarak basit sorularla Uygulamalı davranış analizi yöntemine uygun olarak hazırlandı. 2. Giriş Otizmi henüz birçok kişi duymamıştır. Bu alanda yapılan çalışmaların az olduğu için böyle bir hedef kitlesi seçtim. Amaç Özel eğitim öğretmenlerinin işini kolaylaştırırken otizmi olan çocuğu da eğlendirmek. Tohum otizm vakfı daha önce tablete uygun yazılım geliştirmiş fakat telefonum desteklemediği için yeterince inceleme fırsatı bulamadım. Ama bir özel eğitimcinin neler yaptığını detaylı bir şekilde incelemeye çalıştım. Özel eğitimcilerin çocuklar üzerindeki ilk hedefi, öğrencilerin bağımsız yaşam becerilerini öğrenmelerini sağlamaktır. Bu anlamda yeme becerileri giyinme becerileri ve tuvalet becerileri öncelik olarak geliyor. Fakat bu becerileri daha küçük yaşta öğretildiği için Scratch ve Kinecti bu alanda kullanmak pekte mantıklı olmazdı. Bu yüzden temel kavramların öğretimi ve bu kavramları ne kadar öğrendiğini test etmek amacıyla yapılmış bir oyundur. 3. Proje Kapsamı Dünyada bütün çocuklar hür ve haklar bakımından eşit doğar. Yaşam ve özgürlük hakkı, sağlık, eğitim, yiyecek, barınma hakkı ve bu haklara bağımlı hizmetler, hangi dil din ve ırktan olursa olsun, ister sağlıklı ister engelli olsun haklar hep aynıdır ve hizmetler eşit verilmelidir. Ama bazılarımız için bu haklardan ve hizmetlerden yararlanmak diğerleri için olduğu kadar kolay değil dünyada 650 Milyondan fazla engelli insan var. Onlara eşit şart ve fırsatlar vermek, herkesin de hak ettiği gibi onlara da iyi bir dünya sunmak birilerinin değil hepimizin görevi. Özel Eğitim Uzmanı Berat Çelik in Otizm ve Xbox Kinect adlı makalesini okuduktan sonra bu alanda daha fazla şeyler yapılabilir. Çünkü bir kişinin hayatı iyi bir eğitimle değişebilir. Bunun için engeli kendimize engel olarak görmemekle başlamalıyız. Sadece Kinect değil tabletle ilgili de birçok faydalı uygulamalar geliştirilebilir.

2 Otizm bir davranış bozukluğudur. Bedensel olarak normal bir insandan ayırt edilmez. İçine kapanık olduğu için genellikle 5 yaşında %50 şekilde konuşabilmektedir. İletişim sorunları ve takıntıları vardır. Bu yüzden bir nesneye takıldığı zaman başka şeyler dikkatini çekmiyor. İlerleyen yaşlarda Kinect in ne olduğunu daha kolay anlayacağı gibi temel kavramları da öğrenmeye başlayacaktır. Özel olarak ödül ve ceza sisteminde eğitimde kullanılan sembol tahtasından faydalanarak bir puan eklemek yerine sembol tahtası kullanmayı tercih ettim. Ayrıca sorulan sorularda yanlış cevap verse bile doğruya yöneltme yöntemi kullanıldı. Bu sayede özel eğitim öğretmenlerinin işleri kolaylaşacağı gibi öğrencilerde eğlenerek öğrenecekler. Araştırmalarıma göre otizmli çocuklar için Kinect aktif olarak kullanılmakta. Kinect Sport 1-2, Kinect Adventures gibi oyunlarda oynatılmakta. 4. Uygulama Geliştirme Oyunda belli bir senaryo yok. Öğretilen kavramları daha çok UDA (Uygulamalı davranış analizi) öğretim yöntemine göre yapıldı. Öncelikle büyük-küçük, az-çok, kalın-ince, uzun-kısa gibi kavramları seçebilmesini, daha sonra renk, bitki ve hayvanları seçebilmesi sağlanılmaktadır.

3

4 Oyuncular oyunla Kinect ile etkileşim kuracaklar. Oyun önce temel kavramları daha sonra renkleri ve en sonunda temel kavramla ilgili küçük bir aşama içermektedir. Oyuncu oyunu başarması için tüm sorulara doğru cevap vermek zorundadır. Otizmde ödül ceza sisteminde küçük hatalar görmezden gelindiği için yanlışta yapsa doğruyu bulmaya yöneltmek şeklinde. Oyunda otizm eğitimde oldukça etkili bir kullanımı olan sembol tahtası yöntemini kullandım. Oyunda yanlış cevap verilirse hatayı düzeltmesi için geri bildirim kullanıldı. Doğru bildiği zaman pekiştireç ve olumlu geribildirimler kullanıldı. 5. Programlama Oyunuzun çalışmasında özellikle sizin geliştirdiğiniz ve önemli olduğunu düşündüğünüz kod bloklarını görsel olarak ekleyip kısaca açıklayınız. İşaretçi nesnesi için basit gibi gözüken ama oyunun olmazsa olmaz kod bloğudur. Sağ elin hareketi algılar ve hareket eder. Bir önceki sahnede duyuru yapıp planladığım sayfada kullandım. Bu kod bloğu soruya yanlış verildiğinde çalışıyor. Otizmli çocuklar için sesli komutları oldukça fazla kullandım.

5 Algoritma veya Programlama Dair Kavramlar Nesne ya da Karakter Özellikler ( Bu nesne ile ilgili (Adı/Tanımı) gerçekler nelerdir? Bu nesne için kaç adet resim gerekecektir? Nesneye ait ses var mı? Nerede başlar? Nesneye ait (hak, puan v.b) değişkenler nelerdir?) Fonksiyonlar ( Bu nesne ne yapar? Nasıl hareket eder? Kostümleri değişiyor mu? Diğer nesnelerle etkileşimi var mı? Oyuncu ile etkileşimi var mı?) İşaretçi Gülen Yüz Diğer Nesneler Balık Yem Seçilecek olan nesneler için kullanılan imleç. Otizmdeki sembol tahtasından etkilenilerek oluşturulmuş bir nesnedir. Eğer cevap doğruysa belirir. Oyuna başladığımızda karşımıza gelir. Oyuncunun cevap vermesi için sesli sorular sorar. Oyunun son sahnesinde karşımıza çıkan nesnedir. Oyunun son sahnesinde karşımıza çıkar. Kinect etkileşimi ile çalışmaktadır. Bu nesne diğer nesneleri harekete geçirmek için kullanılır Oyuncu sorulara doğru cevap verdiğinde pekiştireç olarak belirir. İşaretçi ile etkileşime girer. Oyuncu bu nesnelerin üzerine gelerek cevap hakkını kullanır. Kullanıcıyla Kinect ile etkileşim sağlamaktadır. Sorulan yemleri yeme görevi vardır. Balık nesnesi değdiğinde kaybolur ve sonraki seviyeye geçer.

6 6. Ekran Görüntüleri 7. Tartışma Geliştirdiğim oyun ile amacıma ulaştım. Uygulama otizmli çocuklara harfleri tanıtacak şeklinde de geliştirilebileceğini düşünüyorum. Ayrıca UDA eğitim modeline güzelce entegre edilip daha faydalı kullanılabilir. Yine videoyla model olma etkili şekilde kullanılabilir. Eksiklik olarak ise özel eğitimde eğitimcinin verdiği tepkilerin oldukça önemli olduğunu düşünüyorum. Bu anlamda

7 bu yetersiz kalıyor. Özel eğitimin çok geniş bir yelpaze olduğunu bir kez daha gördüm. Daha yapılacak bir sürü şey var. Ama en önemlisi de sevgi. Seviyorsan engel yoktur Geliştirdiğiniz bu oyunla amacınıza ulaşıp ulaşamadığınızı ve nedenlerini tartışınız. Bu uygulamayı geliştirmek için daha başka neler yapılabileceğini yazınız. Proje sürecinde karşılaştığınız durumların geliştirdiğiniz oyuna nasıl etki ettiğinden bahsediniz. 8. Referanslar Video