6. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN KELİME HAZİNESİNİN GELİŞTİRİLMESİNDE EĞİTSEL OYUNLARIN ETKİSİNİN İNCELENMESİ *** ÖZET

Transkript

1 - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, p , ANKARA-TURKEY 6. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN KELİME HAZİNESİNİN GELİŞTİRİLMESİNDE EĞİTSEL OYUNLARIN ETKİSİNİN İNCELENMESİ *** Tuba GÜLSOY *** Duygu UÇGUN **** ÖZET Bu araştırmada 6. sınıf öğrencilerinin kelime hazinesinin geliştirilmesinde eğitsel oyunların etkili olup olmadığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Deneme modelindeki bu araştırmada "Öntest ve Sontest Kontrol Gruplu Seçkisiz Desen" kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, eğitim-öğretim yılı güz döneminde Niğde il merkezindeki 19 Mayıs İlköğretim Okulunun 6. sınıfında öğrenim gören 60 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada deney ve kontrol grubu olarak ayrılan iki grup, seçkisiz olarak belirlenmiş ve denencelerin sınanması için gerekli olan veriler, araştırmacı tarafından geliştirilen iki seçenekli otuz üç sorudan oluşan uygulama ölçeği ile elde edilmiştir. Uygulama ölçeği, öntest ve sontest şeklinde, deneysel işlemin başında ve sonunda olmak üzere, öğrencilere iki kez uygulanmıştır. Uygulama sonrasında elde edilen veriler, SPSS istatistik paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizinde deney ve kontrol gruplarındaki öğrenciler arasında anlamlı bir farkın olup olmadığını belirlemek amacıyla t-test i kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, eğitsel oyunların uygulandığı deney grubu ile geleneksel yönteminin uygulandığı kontrol grubunun öntestleri arasında anlamlı bir fark olmadığı, eğitsel oyunların uygulandığı deney grubunun öntest ve sontest puanları arasında anlamlı bir fark olduğu, geleneksel yöntemin uygulandığı kontrol grubunun öntest ve sontest puanları arasında anlamlı bir fark olmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca geleneksel yöntemin kullanıldığı grup ve eğitsel oyunların kullanıldığı grup için öntest ve sontest sonuçları karşılaştırılmış ve kontrol grubunun başarı düzeyi ile deney grubunun başarı düzeyleri arasında, deney grubu lehine anlamlı bir fark belirlenmiştir. Araştırmada elde edilen bulgulara göre araştırmacılara ve öğretmenlere yönelik çeşitli önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Kelime Hazinesi, Eğitsel Oyun, Türkçe Eğitimi, Yöntem, Teknik. * Bu makale Crosscheck sistemi tarafından taranmış ve bu sistem sonuçlarına göre orijinal bir makale olduğu tespit edilmiştir. ** Bu çalıģma, Dr. Duygu Uçgun danıģmanlığında Tuba Gülsoy tarafından Niğde Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalında yapılan yüksek lisans tezinden üretilmiģtir. *** Öğretmen-MEB, El-mek: t.sahin_51@hotmail.com **** Yrd. Doç. Dr. Niğde Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe Eğitimi Bölümü, El-mek: duyguucgun@yahoo.com

2 944 Tuba GÜLSOY- Duygu UÇGUN IMPACT OF EDUCATIONAL GAMES ON DEVELOPMENT OF 6 TH GRADE STUDENTS VOCABULARY ABSTRACT In this study grade students investigated the effect of educational games to develop vocabulary. In the study "Pattern randomized pretest and posttest controlled group" is used. The research in Niğde in May 19 Primary School was carried out on 60 students studying in the 6 th grades.the both groups were randomly allocated to two groups. The data needed to test the research hypotheses, thirty-three questions developed by the authors of the two-choice questionnaire was obtained with the application. Practice survey, in the form of pre-and post-test, the experimental procedure, including the press, and finally, was applied to the students twice. The data obtained after the application, SPSS (Statistical Package for social sciences) were analyzed using a statistical software package.the "t-test" was utilized in order to determine whether there is statistically significant difference between the experimental and control student groups in analyzing the data. According to the findings of the research, "Games and action-training" in the experimental group and the "Traditional Method" is applied in between the control group, no significant differences were found in favor of the experimental group. The group concluded that the use of educational games to be more successful. According to the findings, suggestions were made to shed light on people and institutions. Key Words: Vocabulary, Educational Games, Turkish Education, Methods, Techniques. GİRİŞ Dilin dört temel becerisinin geliģtirilmesinde en temel etken kelime bilgisidir. Ġnsanların dillerini doğru kullanmaları, duygu ve düģüncelerini ifade edip edememeleri kelime hazinelerine bağlıdır. Bu yüzden Türkçe dersinin genel amaçlarından biri Türlü etkinliklerle öğrencilerin kelime dağarcığını zenginleģtirmek. olarak belirlenmiģtir (MEB, 2006). Dil kelimeler, cümleler, kalıplar ve modeller hâlinde öğrenilir. Bu kalıplar, modeller eğitime, cinsiyete, yaģa, zekâya göre değerlendirilir. Kelime ve kalıplarla düģünülür; düģünceler bunlarla aktarılır. Dili meydana getiren ögeler, ne kadar zengin ve yeterliyse üretilecek düģünceler de o kadar zengin olacaktır. Bu ilke kelime servetinin önemini ortaya koyar (Cesur, 2005: 7). Korkmaz (1992: 100) a göre kelime hazinesi, "bir kiģinin veya bir topluluğun söz dağarcığında yer alan kelimeler toplamı"dır. Ġnsanın doğduğu andan itibaren karģılaģtığı ve çevresinde hazır bulduğu kelimeler, bu kelimelerin çağrıģtırdığı kavramlar, kelimelerin oluģturduğu kalıplaģmıģ ifadeler kelime servetini oluģturur (Tosunoğlu, 1999). Kelime hazinesinin oluģumunda ailenin, çevrenin, eğitim durumunun, sosyo-ekonomik gücün önemli etkisi vardır. Bu etkenler bireyin hayata, olaylara bakıģ açısına etki eder. Kelimeler olmadan düģüncelerin aktarılması veya tam anlamıyla ifade edilmesi olanaksızdır. Bir toplumun düģünce yapısını Ģekillendiren, kavramlara ve objelere bakıģ açısını belirleyen, onları diğer toplumlardan ayıran veya üstün kılan toplum hafızasında bulunan kelime hazinesidir. Bir dildeki kelime kadrosunun niteliği, o dili kullanan toplumun düģünce ve kültür hayatı hakkında önemli ipuçları verir (Çıplak, 2005: 32).

3 6. Sınıf Öğrencilerinin Kelime Hazinesinin Geliştirilmesinde Eğitsel 945 ÇağdaĢ toplum, yaģamın gittikçe karmaģıklaģan yapısı içinde sorunlarını kendi baģına çözebilen, bilinçli bireyler ister. (ġimģek, 1983: 32). Kelime hazinesinin zenginliği kiģiye içinde yaģadığı toplumu ilgilendiren olayları gazeteden, televizyondan takip edebilecek, ihtiyaçlarını giderebilecek, haklarını talep edip sorumluluklarını yerine getirebilecek (Doğan, 2003: 181) imkânı sağlar. Ġlköğretim çağına giren çocukta yeni dil becerileri oluģmaya baģlar, geliģir ve çocuğun okuma yazma öğrenmesiyle birlikte kelime hazinesi bakımından hem üretici özelliği hem de alıcı özelliği artar. Daha önce sadece dinleyerek edindiği ve geliģtirdiği ana dili için okuma yeni kaynak demektir ve bu kaynak, çocuğun bundan sonraki öğrenmeleri için son derece etkili olacaktır. Aynı Ģekilde daha önce kendini yalnız konuģarak aktarabilen çocuk, yazma ile yeni bir kanal elde etmiģ olur ve artık birden fazla kanalla, yani konuģarak ve yazarak düģüncelerini aktarabilme imkânına kavuģur (Karadağ, 2005: 26). AraĢtırmalara göre ırk, cinsiyet kelime hazinesinin geliģiminde pek önemli değilken, ekonomik seviye önemlidir (Akyol ve Temur, 2009: 197). Ayrıca teknolojinin geliģmesi, çocukların kelime hazinelerini geliģtirecek materyallerin artmasına yol açmıģtır. Çocuklar içinde bulundukları sosyal çevrenin yanı sıra televizyonlardan, bilgisayarlardan, videolardan, müzik çalarlardan birçok yeni kelimeler öğrenmektedirler. Kelime hazinesi zenginliği ile sıkı bir iliģki gösteren temel dil becerileri ve özellikle okuduğunu anlama gücü, hem kendi içinde yüksek bir kararlılık hem de değiģik alanlardaki akademik baģarı ile yüksek bir iliģki göstermektedir (Yalçın ve Özbek, 2006: 137). Kelime öğretiminde farklı alıģtırmalara, farklı örneklendirmelere yer verilmesi kelime dağarcığının geliģiminde etkili bir yoldur. Öğrencilerin ilgi duyacağı, severek yapacağı çalıģmalarla kelimeler öğretilmelidir. Çünkü çocuklar ilgi duydukları oyunları, Ģarkıları hemen hafızalarına kaydederler(cesur, 2005: 56, 60). Son yıllarda gerek ana dilin öğretilmesinde gerekse ikinci bir dil öğretilmesinde oyunla dil öğretimi, yapılandırmacı eğitim modeli içinde gittikçe yaygınlaģmıģtır. Çünkü oyun öğrencileri eğlendiren, dinlendiren ve neģelendiren bir eğitim metodudur (Kara, 2010: 409). Çoban ve Nacar (2008) a göre, canlı bir oyun ortamında çocuk, yeni sözcükler kazanır, daha düzgün ve kurallı cümleler kurmayı öğrenir. Öğrendiği sözcüklerle arkadaģlarına bir Ģeyler anlatmayı, onları dinleyip anlamayı, bu yolla da dili kullanmayı öğrenir. KonuĢma becerisi artar, söz dağarcığı geliģir, rahat konuģma ve düģüncelerini açıklama alıģkanlığı kazanır, soru sormayı, yeni bilgiler edinmeyi, bilgilerini doğru aktarabilme alıģkanlığı kazanır (DağbaĢı, 2007: 21). Eğitsel oyunlar öğrenilen bilgilerin pekiģtirilmesini sağlayan ve daha rahat yerlerde tekrar edilmesine olanak veren etkinliklerdir. En önemli özelliklerinden biri de eğitsel oyunların öğrenmeye yönelik olmasıdır ve bir amaç doğrultusunda sınıf içinde uygulanmasıdır (Demirel, 1999: 123). Çocukların temel becerileri kazanmasında, gençlerin kendilerini geliģtirip toplumsal iletiģim becerileri kazanmalarında, yetiģkinlerin dinlenmeleri ve hoģça vakit geçirip moral kazanmalarında organize edilmiģ oyunların yani eğitsel oyunların rolü büyüktür (Çamlıyer ve Çamlıyer, 2009: 131). Oyun, çocuğu eğlendiren, zevk veren bir faaliyet olmasının yanında onun biliģsel, duygusal, sosyal, bedensel ve dil geliģimlerine de etki etmektedir. Oyun; çocukların farklı düģünmelerine, yaratıcılıklarının geliģmesine, sevinçlerini, hüzünlerini göstermesine ve duygularının farkına varmasına, arkadaģ grupları içinde toplumsallaģıp, ahlâki ve sosyal kurallara uymasına, kas ve kuvvetin geliģmesine, ifade yeteneğinin ve kelime hazinesinin geliģmesine yardımcı olmaktadır. Doğanay (2002) a göre oyun, çocuğun sözcük dağarcığını geliģtirmekte, çocuğa rahat konuģma ve düģüncelerini açıklama alıģkanlığı kazandırmakta, soru sormayı, farklı ve yeni bilgiler edinmeyi, nesneleri, araç gereçleri tanımayı, onları kullanmayı öğretmektedir. Çocuk oyun

4 946 Tuba GÜLSOY- Duygu UÇGUN esnasında dili; sözlü olarak ifade edilenleri anlama, yeni sözcükler kazanma, duygu ve düģüncelerini anlatma, bir problem durumu çözümleyebilme, tahminde bulunma, bilgi aktarma amacıyla kullanır (Akt. Pehlivan, 2005: 27). Eğitsel oyunların öğrenme sürecine etkilerinin incelendiği çeģitli araģtırmalarda oyunların derse yönelik baģarı ve tutumu olumlu etkilediği (TaĢlı, 2003; Yıldıran, 2004; Tural, 2005; Songur, 2006; Yurt, 2007; Yağmur ġahin, 2013) ve oyunla desteklenmiģ öğrenmelerin daha kalıcı olduğu (Altunay, 2004) bulgularına ulaģılmıģtır. Kelime hazinesinin zenginliği dil öğretiminde hedeflenen baģarıya ulaģmayı etkileyen etmenlerden biridir. Bu nedenle 6. sınıf öğrencilerinin kelime hazinelerinin geliģtirilmesinde eğitsel oyunların etkisini incelemeye yönelik bu deneysel çalıģma, kelime hazinesini geliģtirmek için uygulanacak yeni yöntem ve tekniklerin belirlenmesine yönelik araģtırmalara kaynaklık etmesi bakımından önemlidir. Araştırmanın Amacı Bu çalıģmada kelime hazinesinin geliģtirilmesinde eğitsel oyunların etkisinin olup olmadığını ortaya koymak amaçlanmıģtır. Bu amaç doğrultusunda aģağıdaki alt problemlere de cevap aranmıģtır: 1.Kelime hazinesinin geliģtirilmesinde eğitsel oyunların kullanıldığı deney grubu ile geleneksel yöntemin kullanıldığı kontrol grubunun öntest puanları arasında anlamlı bir fark var mıdır? 2. Kelime hazinesinin geliģtirilmesinde eğitsel oyunların kullanıldığı deney grubunun öntest ve sontest puanları arasında anlamlı bir fark var mıdır? 3. Kelime hazinesinin geliģtirilmesinde geleneksel yöntemin kullanıldığı kontrol grubunun öntest ve sontest puanları arasında anlamlı bir fark var mıdır? Yöntem Bu araģtırmada eğitsel oyunların 6. sınıf öğrencilerinin kelime hazinesinin geliģtirilmesindeki etkisi incelendiğinden çalıģma deneme modelinde bir araģtırmadır. Deneme modelleri, neden-sonuç iliģkilerini belirlemeye çalıģmak için doğrudan araģtırmacıların kontrolü altında gözlenmek istenen verilerin oluģturulduğu ve sınandığı, araģtırma amaçlarının genellikle denencelerle ifade edildiği, sonuçların izlenebildiği modellerdir (Karasar, 1999). Deneysel yönteme göre yürütülen bu araģtırmada "Öntest ve Sontest Kontrol Gruplu Seçkisiz Desen" kullanılmıģtır. Bu desende ilk olarak denek havuzundan seçkisiz (rastgele) atama ile iki grup oluģturulur. Bu gruplardan biri deney, diğeri kontrol grubu olarak rastgele belirlenir. Daha sonra iki grupta yer alan deneylerin uygulama öncesinde bağımlı değiģken ile ilgili ölçümleri alınır. Uygulama sürecinde ise etkisi test edilen deneysel iģlem deney grubuna verilirken kontrol grubuna verilmez. Son olarak deneklerin bağımlı değiģkene ait ölçümleri aynı araç kullanılarak tekrar elde edilir (Büyüköztürk, Çakmak, Akgün, Karadeniz ve Demirel Yılmaz, 2011). AraĢtırmada kullanılan deney deseni Tablo 1 de verilmiģtir. Tablo 1. AraĢtırmada Kullanılan Deney Deseni Gruplar Öntest Deneysel İşlem Sontest Deney Test 1. 1 Eğitsel OyunlarlaÖğretim Test 1. 2 Kontrol Test 2. 1 Geleneksel Öğretim Test 2. 2 AraĢtırmada deney ve kontrol grubuna atanan öğrencilerden, iki ayrı sınıf düzeni oluģturulmuģtur. Deney ve kontrol gruplarına deneysel çalıģmalardan önce otuz üç kelimenin yer aldığı uygulama ölçeği (öntest) verilmiģtir. Deney grubu için oyun ve etkinliklerle öğretim yönteminin, kontrol grubu için ise geleneksel yöntemin ilkelerine uygun ders planlaması

5 6. Sınıf Öğrencilerinin Kelime Hazinesinin Geliştirilmesinde Eğitsel 947 yapılmıģtır. Deneysel çalıģma bizzat araģtırmacı tarafından yürütülmüģtür. Deney grubuna uygulanacak oyun ve etkinliklerde kullanılacak her türlü materyal, araç-gereç tespit edilmiģ, tasarlanmıģ, üretilmiģ ve kullanıma hazır hâle getirilmiģtir. Deney süreci ile ilgili gereken tüm hazırlıklar tamamlandıktan sonra uygulamaya geçilmiģtir. AraĢtırmacı, deney grubunda konuları, oyun ve etkinliklerle öğretim ilke ve yaklaģımlarına göre; kontrol grubunda ise geleneksel yöntemin ilke ve yaklaģımlarına göre hazırladığı ders planlarına uygun olarak iģlemiģtir. Çalışma Grubu AraĢtırmanın çalıģma grubu eğitim-öğretim yılı güz döneminde Niğde il merkezindeki 19 Mayıs Ġlköğretim Okulunun 6. sınıfında öğrenim gören toplam 60 öğrenciden oluģmaktadır. Türkçe derslerinde yürütülen bu araģtırmada birbirine denk olan 6/A ve 6/B sınıfları deney ve kontrol grubu olarak kullanılmıģtır AraĢtırmada seçkisiz atama yoluyla iki gruptan biri deney diğeri kontrol grubu olarak seçilmiģtir. ÇalıĢma grubunu oluģturan öğrenci sayısının deney ve kontrol grubuna göre dağılımı Tablo 2 de verilmiģtir. Veri Toplama Araçları Tablo 2. Çalışma grubunu oluşturan öğrenci sayıları Gruplar Öğrenci sayısı Deney 30 Kontrol 30 Toplam Denek Sayısı 60 AraĢtırmada denencelerin sınanması için gerekli olan veriler; araģtırmacı tarafından geliģtirilen iki seçenekli otuz üç sorudan oluģan ölçekle elde edilmiģtir. Ölçek, öntest ve sontest seklinde, deneysel iģlemin baģında ve sonunda olmak üzere, öğrencilere iki kez uygulanmıģtır. Ölçekte yer alan kelimeler Eğitim Öğretim Yılı 6. Sınıf Türkçe Dersi ÜnitelendirilmiĢ Yıllık Planı (Evren Yayınları; 2011) nda uygulamanın yapıldığı 12 Aralık 2011 ve 17 Ocak 2012 tarihlerinin içinde yer alan 4 metnin (Kurtla Tilki, Ağaç ve Sen, Sahneler, Sanat ve Halk Sanatı) sözcük çalıģmaları ile ilgili etkinliklerdeki kelimelerden oluģmaktadır. Sözcük çalıģmaları ile ilgili etkinlikler incelendiğinde öğrenilmesi hedeflenen otuz üç kelime olduğu görülmüģtür. Bu otuz üç kelimenin anlamları iki seçenekli olarak öğrencilere sorulmuģtur. Öğrencilere kelime verilmiģ, anlamını biliyorlarsa Biliyorum kutucuğunu iģaretlemeleri, kelimenin anlamını yazmaları ve kelimeyi bir cümlede kullanmaları, bilmiyorlarsa Bilmiyorum kutucuğunu iģaretlemeleri istenmiģtir. Öğrencilerin bildiklerini varsaydıkları kelimelerin doğruluğu Türkçe Sözlük (TDK, 2005) e göre değerlendirilmiģtir. Öntest, öğrencilerin uygulama öncesinde baģarı yönünden eģit seviyede olup olmadıklarını ölçmek amacıyla kullanılmıģtır. Deney grubunda uygulanmak üzere kelime hazinesinin geliģtirilmesinde kullanılabilecek otuz yedi oyun belirlenmiģtir. Bu araģtırmada asıl hedeflenen öğrencilerin kelimeleri anlamlarıyla birlikte kavramalarını sağlamaktır. Otuz yedi oyun içerisinden öğrencilerin kelimeleri anlamları ile bilmelerini gerektiren on yedi oyun, beģ uzmanın görüģüne sunularak belirlenmiģtir. Dört haftanın sonunda deney ve kontrol gruplarına uygulama ölçeği (sontest) tekrar uygulanmıģtır. Verilerin Analizi AraĢtırmada elde edilen veriler, SPSS (statistical package for sucial sciences) istatistik paket programı kullanılarak analiz edilmiģtir. Verilerin analizinde deney ve kontrol gruplarındaki öğrenciler arasında anlamlı bir farkın olup olmadığını belirlemek amacıyla t-test i kullanılmıģtır.

6 948 Tuba GÜLSOY- Duygu UÇGUN Bulgular ve Yorumlar 6. sınıf öğrencilerinin kelime hazinesinin geliģtirilmesinde eğitsel oyunların etkili olup olmadığının incelendiği bu araģtırmanın problem cümlesine (Kelime hazinesinin geliģtirilmesinde eğitsel oyunların etkisi var mıdır?) iliģkin bulgular Tablo 3 te verilmiģtir. Tablo 3. Deney ve Kontrol Gruplarında Sontest Puanlarına İlişkin Bağımsız t-testi Sonuçları Grup N X S Sd t P Deney Kontrol Tablo 3 te görüldüğü gibi eğitsel oyunla desteklenmiģ öğretimin uygulandığı deney grubunun sontest puan ortalaması 31.46, standart sapması 2.44 olarak hesaplanmıģtır. Geleneksel öğretimin uygulandığı kontrol grubunun sontest puan ortalaması 14.43, standart sapması 6.01 olarak bulunmuģtur. Deney ve kontrol grubunun sontest puanları ortalamaları arasındaki farkın test edildiği t-testi sonucuna bakıldığında, deney ve kontrol gruplarının sontest puanları ortalamaları arasındaki farkın anlamlı olduğu görülmektedir [t (58) =14.36, p<0.05]. Bu bulgu, deney grubundaki öğrencilerin sontest puanlarının ortalamaları ile kontrol grubunun sontest puanlarının ortalamaları arasında deney grubu lehine anlamlı bir farklılık olduğunu göstermektedir. Buna göre eğitsel oyunla desteklenmiģ öğretimin uygulandığı deney grubu öğrencilerinin, geleneksel öğretimin uygulandığı kontrol grubu öğrencilerinden daha baģarılı oldukları söylenebilir. Özcan (2001) a göre okuma, yazma, konuģma, dinleme ve dil bilgisi öğretiminde oyunla öğretim yöntemini kullanan öğrencilerin sontest puanlarında anlamlı bir artıģ görülmüģtür. Tural (2005), matematik öğretiminde oyun ve etkinliklerle öğretimin eriģi ve tutuma etkisini incelediği araģtırmasında ritmik sayılar konusu iģlenirken eğitici oyunların uygulandığı deney grubu öğrencilerinin test puanlarının arttığı bulgusuna ulaģmıģtır. TaĢlı (2003), Yıldıran (2004) ve Altınbulak, Emir ve Avcı (2006) ya göre oyun tekniğinin uygulandığı grup ile geleneksel yöntemin uygulandığı grubun toplam eriģileri ve baģarıları karģılaģtırıldığında, eğitsel oyunların uygulandığı grup lehine anlamlı fark bulunmuģtur. CoĢkun, Akarsu ve Kariper (2012) de bilimsel öyküler içeren eğitsel oyunların öğrencilerin akademik baģarısında deney grubu lehine anlamlı bir farklılık yarattığını tespit etmiģlerdir. Eldeki araģtırma bulgusunu anılan araģtırma bulgularıyla paralellik göstermektedir. AraĢtırmanın birinci alt problemine (Kelime hazinesinin geliģtirilmesinde eğitsel oyunların kullanıldığı deney grubu ile geleneksel yöntemin kullanıldığı kontrol grubunun öntest puanları arasında anlamlı bir fark var mıdır?) iliģkin bulgular Tablo 4 te verilmiģtir. Tablo 4. Deney ve Kontrol Gruplarında Öntest Puanlarına İlişkin Bağımsız t-testi Sonuçları Grup N X S Sd T P Deney Kontrol Tablo 4 e göre, deney ve kontrol gruplarının öntest puan ortalamaları arasında anlamlı bir farklılık yoktur [t (58) = 0.31, p>0.05]. Deney grubunun öntest puan ortalaması iken bu değer kontrol grubunda olarak bulunmuģtur. Aradaki sayısal fark, istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıģtır. Bu bulgu, araģtırma baģlangıcında, deney ve kontrol grubundaki öğrencilerin benzer biliģsel giriģ özelliklerine sahip oldukları Ģeklinde yorumlanabilir. AraĢtırmanın ikinci alt problemine (Kelime hazinesinin geliģtirilmesinde eğitsel oyunların kullanıldığı deney grubunun öntest ve sontest puanları arasında anlamlı bir fark var mıdır?) iliģkin bulgular Tablo 5 te verilmiģtir.

7 6. Sınıf Öğrencilerinin Kelime Hazinesinin Geliştirilmesinde Eğitsel 949 Tablo 5. Deney Grubunun Öntest ve Sontest Puanlarının Farklılığına İlişkin Bağımlı t-testi Sonuçları Grup N X S Sd T P Öntest Sontest Tablo 5 te görüldüğü gibi deney grubunun öntest puan ortalaması 12.50, deney grubunun sontest puan ortalaması ise olarak bulunmuģtur. Bu sonuçlara göre deney grubunun öntestsontest puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark olup olmadığını test etmek için t-testi kullanılmıģtır. Test sonuçlarına bakıldığında deney grubunun öntest-sontest puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark olduğu görülmektedir [t (29) =14.16, p<0.05]. BaĢka bir ifade ile deney grubunun öntest puan ortalamaları ile deney grubunun sontest puan ortalamaları arasındaki sayısal fark, deney grubuna uygulanan eğitsel oyunların öğrencilerin kelime hazinesini geliģtirmede etkili sonuçlar verdiği anlamına gelmektedir. Altunay (2004), matematik öğretiminin oyunla desteklenmesiyle öğrencilerin eriģi düzeylerinin geleneksel öğretime göre farklılaģıp farklılaģmadığını incelemiģ, araģtırma sonunda oyunla desteklenen grubun daha baģarılı olduğu ve oyunun öğrenilenlerin kalıcılığında etkili olduğu bulgularına ulaģmıģtır. Songur (2006) a göre de oyun ve bulmacalarla iģlenen matematik dersleri, öğrencilerin matematik dersine olan ilgilerini olumlu yönde değiģtirmektedir. Eldeki araģtırma bulgusu anılan araģtırma bulgularıyla birbirini destekler niteliktedir. AraĢtırmanın üçüncü alt problemine (Kelime hazinesinin geliģtirilmesinde geleneksel yöntemin kullanıldığı kontrol grubunun öntest ve sontest puanları arasında anlamlı bir fark var mıdır?) iliģkin bulgular Tablo 6 da verilmiģtir. Tablo 6. Kontrol Grubunun Öntest ve Sontest Puanlarının Farklılığına İlişkin Bağımlı t-testi Sonuçları Grup N X S Sd t P Öntest Sontest Tablo 6 da görüldüğü gibi kontrol grubunun öntest puan ortalaması 12.10, sontest puan ortalaması ise olarak bulunmuģtur. Bu sonuçlara göre kontrol grubunun öntest-sontest puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark olup olmadığına t-testi ile bakılmıģtır. t-testi sonuçlarında kontrol grubunun öntest-sontest puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark olmadığı görülmektedir [t (29) = 1.88, p>0.05]. Geleneksel yöntemin kullanıldığı kontrol grubunun öntest- sontest puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktur. SONUÇ VE ÖNERİLER Eğitsel oyunların 6. sınıf öğrencilerinin kelime hazinelerini geliģtirmede etkili olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılan bu araģtırmada eğitsel oyunların uygulandığı deney grubu ile geleneksel yönteminin uygulandığı kontrol grubunun öntestleri arasında anlamlı bir fark olmadığı, eğitsel oyunların uygulandığı deney grubunun öntest ve sontest puanları arasında anlamlı bir fark olduğu, geleneksel yöntemin uygulandığı kontrol grubunun öntest ve sontest puanları arasında anlamlı bir fark olmadığı bulgularına ulaģılmıģtır. AraĢtırmada ayrıca geleneksel yöntemin kullanıldığı grup ve eğitsel oyunların kullanıldığı grup için öntest ve sontest sonuçları karģılaģtırılmıģ ve kontrol grubunun baģarı düzeyi ile deney grubunun baģarı düzeyleri arasında, deney grubu lehine anlamlı bir fark belirlenmiģtir. BaĢka bir ifade ile eğitsel oyun yönteminin kullanıldığı deney grubunun, geleneksel yöntemin kullanıldığı kontrol grubundan daha baģarılı olduğu söylenebilir.

8 950 Tuba GÜLSOY- Duygu UÇGUN AraĢtırmada elde edilen bulgulara göre araģtırmacılara ve öğretmenlere yönelik aģağıdaki öneriler geliģtirilmiģtir: 1. Bu araģtırma Niğde ili 19 Mayıs Ġlköğretim Okulu ile sınırlıdır. Daha geniģ katılımın olduğu farklı bölgelerde de benzer çalıģmalar yapılmalıdır. 2. AraĢtırma eğitim öğretim yılının 4 haftalık dönemi ile sınırlı tutulmuģtur. Daha uzun süreli çalıģmalar yapılarak araģtırma sonuçları karģılaģtırılmalıdır. 3.Kelimeler, Eğitim Öğretim Yılı 6. Sınıf Türkçe Dersi ÜnitelendirilmiĢ Yıllık Planı (Evren Yayınları, 2011) nda uygulamanın yapıldığı 12 Aralık 2011 ve 17 Ocak 2012 tarihlerinin içinde yer alan 4 metnin (Kurtla Tilki, Ağaç ve Sen, Sahneler, Sanat ve Halk Sanatı) sözcük çalıģmalarına göre belirlenmiģtir. Diğer konularda da benzer çalıģmalar yapılmalı vesonuçlar karģılaģtırılmalıdır. 4.AraĢtırmanın sonucuna göre kelime hazinesinin geliģtirilmesinde eğitsel oyunların kullanıldığı deney grubu, geleneksel yöntemin kullanıldığı kontrol grubundan daha baģarılıdır. Öğrenci, somut materyallerle desteklenmiģ bir öğretim sürecinde yaparak yaģayarakkendi öğrenmesini gerçekleģtirdiğinde daha baģarılı sonuçlar elde edilmektedir. Öğrenci için böyle bir eğitim ortamının oluģmasında eğitsel oyunlardan faydalanılabilir. 5. Dersi sıkıcılıktankurtarmak ve eğlenceli bir hâle getirmek için oyunlardan yararlanılabilir. Özellikle ilgisiz öğrencilerin dersekatılımlarını sağlayacak etkinliklere yer verilmelidir. Türkçe dersi sınıftaki bütün öğrencilerin derse katılımını sağlamaya en elveriģli derslerden biridir. Bu avantaj öğretmenler tarafından göz ardı edilmemeli içine kapanık derse ilgisiz bütün öğrenciler oyunlara dahil edilmelidir. 6. Hatırlamaya etkisi yüksek olan oyun ve etkinliklerle öğretim yönetimi ile farklı sınıf düzeylerinde çalıģmalar yapılmalıdır. 7. Türkçe derslerinde eğitim teknolojisindeki geliģmeler sınıfa yansıtılmalıdır. Kelime öğretiminde, öğretim ortamını neģeli, canlı kılacak, öğrencinin derste aktif bir konuma geçmesinisağlayacak olan oyun ve etkinlikler kullanılmalıdır. Kullanılan oyunlar geliģtirilmeli ve daha değiģik oyunlar ortaya çıkarılmalıdır. KAYNAKÇA AKYOL, H. ve Temur, T. (2009). İlköğretimde Türkçe Öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yayınları. ALTINBULAK, D., Emir, S., Avcı, C. (2006). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Eğitsel Oyunların EriĢi ve Kalıcılığa Etkisi. Hasan Âli Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, (2), ALTUNAY, D. (2004). Oyunla Desteklenmiş Matematik Öğretiminin Öğrenci Erişisine ve Kalıcılığa Etkisi. YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. BÜYÜKÖZTÜRK, ġ. Çakmak, E. Akgün, Ö.E. Karadeniz, ġ. Demirel Yılmaz, F. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları. CESUR, O. (2005). Pansiyonlu İlköğretim Okulu Öğrencileri Üzerinde Kelime Serveti Araştırması. YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Abant Ġzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.

9 6. Sınıf Öğrencilerinin Kelime Hazinesinin Geliştirilmesinde Eğitsel 951 COġKUN, H., Akarsu, B., Kariper, Ġ. A. (2012). Bilim Öyküleri Ġçeren Eğitsel Oyunların Fen ve Teknoloji Dersindeki Öğrencilerin Akademik BaĢarılarına Etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13 (1), ÇAMLIYER, H. ve Çamlıyer, H. (2009). Eğitim Bütünlüğü İçinde Çocuk Hareket Eğitimi ve Oyun. Manisa: Celal Bayar Üniversitesi Matbaası. ÇIPLAK, M. (2005). Uşak Merkez İlköğretim 5, 8, 11., Sınıfların Yazılı Kelime Hazinesinin Belirlenmesi. YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar. ÇOBAN, B. ve Nacar, B. (2008). İlköğretim 2. Kademe Eğitsel Oyunlar. Ankara: Nobel Yayınları. DAĞBAġI, G. (2007). Oyun Tekniği ve Arapça Öğretiminde Kullanımı. YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. DEMĠREL, Ö. (1999). Planlamadan Değerlendirmeye Öğretme Sanat. Ankara: PegemA Yayınları DOĞAN, Y. (2003). Türkçe 1. Sınıf Öğrencilerinin Okuma Yazma Becerileri. Türklük Bilimim Araştırmaları, 13, Evren Yayınları. (2011) Eğitim Öğretim Yılı 6. Sınıf Türkçe Dersi ÜnitelendirilmiĢ Yıllık Planı Unitelendirilmis-yillik-plani-indirin.html adresinden tarihinde indirilmiģtir. KARA, M. (2010). Oyunlarla Yabancılara Türkçe Öğretimi. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, 27, KARADAĞ, Ö. (2005). İlköğretim I. Kademe Öğrencilerinin Kelime Hazinesi Üzerine Bir Araştırma. YayımlanmamıĢ Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. KARASAR, N. (1999). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. KORKMAZ, Z. (1992). Gramer Terimleri Sözlüğü. Ankara: TDK Yayınları. MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). (2006). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (6, 7, 8. Sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi. ÖZCAN, T. (2001). İlköğretim Türkçe Öğretiminde Oyunla Öğretim Yöntemi ve Uygulamalar. YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi,Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum. PEHLĠVAN, H. (2005). Oyun ve Öğrenme. Ankara: Anı Yayıncılık. SONGUR, A. (2006). Harfli İfadeler ve Denklemler Konusunun Oyun ve Bulmacalarla Öğretilmesinin Öğrencilerin Matematik Başarı Düzeylerine Etkisi. YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi,Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ġstanbul. ġġmġek, R. (1983). ÇağdaĢ Eğitimde Ana Dilinin Yeri, Türk Dili Dergisi, 379, TAġLI, F. (2003). İlköğretimde İngilizce Öğretiminde Oyun Tekniğinin Erişiye Etkisi. YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde. TOSUNOĞLU, M. (1999). Kelime Servetinin Eğitim Öğretimdeki Yeri ve Önemi, (Çevrimiçi) adresinden tarihinde indirilmiģtir.

10 952 Tuba GÜLSOY- Duygu UÇGUN TURAL, H. (2005). İlköğretim Matematik Öğretiminde Oyun ve Etkinliklerle Öğretimin Erişi ve Tutuma Etkisi. YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ġzmir. TDK (Türk Dil Kurumu). (2005). Türkçe Sözlük. Ankara: TDK Yayınları. YAĞMUR ġahin, E. (2013). Materyal Destekli Eğitsel Oyunların Sokakta ÇalıĢtırılan Çocukların Türkçe Dil Bilgisi BaĢarı ve Tutumlarına Etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6 (28), YALÇIN, S. K. ve Özek, F. (2006). Söz Varlığının Temel Dil Becerilerinin ve Akademik Disiplinlerin Kazanımına Olan Etkileri. Millî Eğitim Dergisi, 171, YILDIRAN, N. (2004). Fen Bilgisi Dersinde Atomun Yapısı ve Periyodik Çizelge Konusunun Oyun ve Modellerle Öğretilmesinin Başarıya Etkisi. YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ġstanbul. YURT, E. (2007). Eğitsel Oyun Tekniği ile Fen Öğretimi ve Yeni İlköğretim Müfredatındaki Yeri ve Önemi. YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Muğla.