BISTECH Teknoloji Programı Faz 2+ Canlıya Geçiş ve Prova Çalışmaları Yol Haritası 11 Ocak 2018

Transkript

1 BISTECH Teknoloji Programı Faz 2+ Canlıya Geçiş ve Prova Çalışmaları Yol Haritası 11 Ocak 2018 BIST Strateji Projeleri İlerleme Durumu Mayıs 2016

2 BUGÜNKÜ BAŞLIKLARIMIZ Faz 2+ Provalar ve Geçiş Planı Borçlanma Araçları Piyasası - BAP (İşlem & Takas) Kıymetli Madenler Piyasası KMP (İşlem & Takas) Risk ve Teminat Yönetimi Vadeli İşlemler ve Opsiyon Piyasası VİOP Değişiklik & Yenilikler Soru&Cevaplar

3 BISTECH Proje Kapsamı Borsa İstanbul İşlem Sistemi İşlem Öncesi Risk Sistemi Veri Yayın sistemi Gözetim Sistemi Endeks Hesaplama Veri Ambarı Takasbank Takas Sistemi (Clearing) Mutabakat Sistemi (Settlement) İşlem Sonrası Risk Yönetim Sistemi

4 BISTECH Projesi Aşamaları Faz 1 Faz 2 Faz 2+ Pay Piyasası (30 Kasım 2015) Vadeli İşlemler ve Opsiyon Piyasası (6 Mart 2017) Borçlanma Araçları Piyasası Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası (7 Mayıs 2018)

5 BISTECH PROJE TAKVİMİ

6 BISTECH Faz 2+ PROJE TAKVİMİ

7 BISTECH Faz 2+ PROVA TAKVİMİ * * Provalar süresince gelişmelere göre takvimde değişiklikler ve bunlara ilişkin duyurular yapılabilecektir.

8 BORÇLANMA ARAÇLARI PİYASASI

9 BAP - İçerik 1. İşlevsel Değişiklikler 2. Genel Piyasa İşleyişi 3. İşlem Öncesi Risk Yönetimi

10 İşlevsel Değişiklikler BISTECH sistemi ile Borçlanma Araçları Piyasası nda meydana gelecek bazı değişiklikler aşağıdaki gibidir: Yeni menkul kıymet hiyerarşisi ve pazar yapılanmasına geçilecektir. Menkul kıymet tanımlaması ISIN kodu ile birlikte Pazar ve Vade bilgisini içerecektir. Seans saatleri ve işleyişinde değişiklik olmamakla birlikte seans yapısında değişiklikler olacaktır. API bağlantıları yerine BISTECH sistemine daha önce geçmiş diğer Piyasalarda kullanılan FIX protokülüne geçilecektir. Pay Piyasası ve Vadeli İşlemler Piyasası nda kullanılan gruplama (partitioning) uygulaması BAP için de geçerli olacaktır. Kullanıcı yetkilerinde bir değişiklik öngörülmemekle birlikte kullanıcılar piyasa bazında ayrıştırılacaktır.

11 İşlevsel Değişiklikler Repo Karşılığı Menkul Kıymet bildirimi Takasbank tarafından takip edilecektir. Teminat yönetimi ve işlem sonrası risk takibi Takasbank tarafından yapılacaktır. Takasbank önceden ilan ettiği kıymetlere (serilere) Merkezi Karşı Taraf olacaktır. İşlem öncesi risk yönetimi (PTRM) uygulaması ile emir ve işlemlerden kaynaklanan riskin takibi ve kontrolü yapılacaktır. PTRM uygulaması kapsamında kullanıcı ve hesabın yetkisine ilişkin kontroller, kullanıcı bazında pozisyon limitleri ve maksimum emir büyüklüğü kontrolleri ile hesap bazında teminat kontrolleri yapılacaktır. Borsa İstanbul Para Piyasası ndaki işlemler Otomatik Tahvil Alım Satım Sistemi (OTASS) üzerinden gerçekleştirilmeye devam edecektir. Tescil işlemleri mevcut şekli ile yapılmaya devam edecektir.

12 Genel Piyasa İşleyişi ENSTRÜMAN YAPISI Borsa Borsa İstanbul BI Pazar Örn: Kesin Alım Satım Pazarı - KESN Enstrüman Grubu Örn: TL Ödemeli DİBS Enstrüman Tipi Örn: KESN TL Ödemeli DİBS Menkul Kıymet Örn: TRT240724T15 Enstrüman Sınıfı KESN TL Ödemeli DIBS TRT240724T15 Valör T0 Enstrüman Serisi TRT240724T15_KESN_T0 TRT240724T15_KESN_150118

13 Genel Piyasa İşleyişi PAZAR ADI KESİN ALIM SATIM PAZARI - NORMAL EMİRLER KESİN ALIM SATIM PAZARI - KÜÇÜK EMİRLER REPO-TERS REPO PAZARI - NORMAL EMİRLER REPO-TERS REPO PAZARI - KÜÇÜK EMİRLER BANKALARARASI REPO-TERS REPO PAZARI MENKUL KIYMET TERCİHLİ REPO PAZARI PAY SENEDİ REPO PAZARI NİTELİKLİ YATIRIMCIYA İHRAÇ PAZARI ULUSLARARASI TAHVİL PAZARI TEMERRÜT PAZARI GÖZALTI PAZARI TAAHHÜTLÜ İŞLEMLER PAZARI İLAN TAHTASI PAZAR KODU FKESN FKESS FREPN FREPS FBREP FMKTR FPREP FNYIP FEUTP FTMRD FGAPZ FSTIP FILNT *Borsa İstanbul Para Piyasası ndaki işlemler Otomatik Tahvil Alım Satım Sistemi (OTASS) üzerinden gerçekleştirilmeye devam edecektir.

14 Genel Piyasa İşleyişi Menkul kıymet tanımlamaları ISIN_Pazar_Valör şeklinde oluşturulmuştur. Seriler, Standart seri ve Özel Seri (Tailor-made) olarak görülebilmektedir. Standart seriler, tanımları aynı olan ve işlem yapılan günün tarihine bağlı olarak valörleri her gün değişen serilerdir. Standart Seri İşlem Tarihi İşlem Valörü TRT240724T15_KESN_T0 11/01/ /01/2018 TRT240724T15_KESN_T1 11/01/ /01/2018 S-NORMAL_REPN_T0-ON 11/01/ /01/ /01/2018 S-NORMAL_REPN_T1-ON 11/01/ /01/ /01/2018 Özel Seriler (Tailor-made), emir giriş aşamasında istenen tarih seçilerek oluşturulan serilerdir. Özel Seri İşlem Valörü TRT240724T15_KESN_ /01/2018 S-NORMAL_REPN_ /01/ /01/2018 S-BANKA_BREP_ /01/ /01/2018

15 Genel Piyasa İşleyişi SEANSLAR Teknik nedenlerle seans isimlerinde ve seans yapısında değişiklikler olmuştur. Kesin Alım Satım Pazarı içinde; TL Ödemeli DİBS TL Ödemeli ÖSBA TL Ödemeli Banka Borçlanma Araçları enstrüman tiplerinde farklı seanslar tanımlanmış olmakla birlikte özünde değişiklik yoktur.

16 FIX Uygulaması Mevcut BAP API uygulaması kullanımdan kaldırılacaktır. FIX kullanıcıları, emir girişi (FIXOE), sorgu (FIXRD) ve drop copy (FIXDC) kullanıcıları olarak özelliklerine göre ayrılacaklardır. FIX Order Entry FIX protokolü emir iletimi, iptali, emir değiştirme, «Tailor Made» sözleşme iletimi, kotasyon ve özel işlem bildirimi için kullanılır. FIX Drop Copy TW, FIX ve OUCH emir iletim kanallarına ait tüm mesajların tek bir kanaldan alınması için kullanılır. FIX Reference Data Sistemden seans, pazar, enstrüman, fiyat bilgileri gibi referans verilerin alınması için kullanılır. Abonelik yapısı ile çalışır, abone olan kullanıcılara güncellemeler otomatik olarak gönderilir.

17 Gruplama (Partitioning) Uygulaması BAP a ait gruplandırma aşağıdaki gibi tasarlanmıştır: Grup-1: A-İ harfleri ile başlayan Pay Senetlerine dayalı Pay Senedi Repo Pazarı enstrümanları Grup-2: Grup-1 dışında kalan diğer tüm enstrümanlar FIX OE (OrderEntry Emir İletim) ve FIX DC (DropCopy) kanallarında her iki gruba ayrı ayrı bağlantı kurulması gerekmektedir.

18 Kullanıcı Yetkileri Mevcut sistemde yer alan "Yönetici Temsilci" ve "Temsilci" kullanıcı uygulamasına devam edilmesi planlanmaktadır. Yönetici Temsilci seviyesindeki TW kullanıcıları, işlem yapma yetkisi verilen tüm sözleşmelere ait kendi emirlerini, aynı üye altındaki diğer kullanıcıların emirlerini görebilirler, bu emirler üzerinde düzeltme ve iptal işlemi gerçekleştirebilirler. FIX DC kullanıcıları, iki partitionda yer alan sözleşmelere ait diğer kanallardan iletilen bütün emir girişleri, değişiklik ve iptalleri ile ilgili mesajları alırlar. FIX OE kullanıcıları bağlı bulundukları partition da sadece kendi kullanıcılarından girilen emirler üzerinde değişiklik yapabilirler. Diğer kullanıcılara ait emirler üzerinde ise iptal işlemi gerçekleştirebilirler. Mevcut üye temsilcilerinin BISTECH işlem uygulamalı eğitimine katılması ve eğitim sonunda yapılan sınavı başarı ile tamamlamaları gerekmektedir.

19 Prova Testleri Prova testlerinin amacı 7 Mayıs 2018 tarihinde yaşayacağımız canlıya geçişin provasıdır. Prova testlerinin başlangıç günlerinde OTASS tan gelen açık işlemleriniz BISTECH sistemine aktarılmış olacaktır. Prova testlerinde özellikle aşağıdaki işlemlerin gerçekleştirilmesi beklenmektedir: Tüm pazarlarda emir girilerek emir ve işlem oluşturulması Farklı hesap tiplerinde emir girerek işlem oluşturulması Farklı seanslarda emir girerek işlem gerçekleştirilmesi OTASS tan gelen işlemleriniz ile BISTECH sisteminde oluşturduğunuz işlemleriniz sonucu takas pozisyonlarının doğru oluşup oluşmadığı kontrol edilmesi Repo işlemlerinize menkul kıymet bildirimi gerçekleştirilmesi

20 BISTECH Faz2+ geçişi ile birlikte Borçlanma Araçları Piyasası nda meydana gelecek değişiklikler internet sitemizde yayımlanmıştır: gecisi-bap-degisiklikleri.pdf?sfvrsn=6 BISTECH İşlem Platformu ve İşlem Öncesi Risk Yönetimi Borçlanma Araçları Piyasası Üye Temsilcisi Birinci Dönem Uygulama Eğitimi tamamlanmış olup İkinci Dönem Uygulama Eğitimleri 18 Ocak 2018 itibariyle başlayacaktır. BISTECH İşlem Terminali kullanıcı kılavuzlarına internet sitemizden ulaşılabilir:

21 İşlem Öncesi Risk Yönetimi o İşlem ve Takas platformları ile bütünleşmiş bir uygulama olarak kullanılır. o Emir/işlem öncesi (Pre-trade) ve emir/işlem sonrası (At-trade) olmak üzere farklı aşamalarda kontrollere imkan verir. o Borsa ve üyelere işlemlerin yanı sıra emirlerden kaynaklanan riski eş zamanlı olarak (real-time) takip ve kontrol olanağı sağlar.

22 İşlem Öncesi Risk Yönetimi - Kullanıcılar o Üyelerimiz, İşlem Öncesi Risk Yönetimi uygulamasına sadece Uzak Erişim Ağı (UEA) üzerinden bağlantı sağlayabileceklerdir. (Google Chrome, Internet Explorer, Firefox, vb. tüm internet tarayıcıları desteklenmektedir. ) o PTRM uygulamasına GUI üzerinden giriş yapmak için gerekli olan kullanıcılar Borsa tarafından sağlanacaktır. o Tüm piyasalar için ortak PTRM uygulaması kullanıcıları tanımlanacaktır. o Her üyeye teminat kontrolleri sonuçlarını ve durdurulan hesap bilgilerini izleme yetkisine sahip bir adet kullanıcı tanımlanması planlanmaktadır. o Üyelerin risk grubu kontrollerinden de faydalanmak istemesi halinde yapacakları başvurular ile risk grubu kontrollerinde değişiklik yapma (read/write) ve izleme (read) yetkisi verilecektir. Bu yetkiler başvuruda bulunulan piyasaya göre tanımlanacaktır.

23 İşlem Öncesi Risk Yönetimi PTRM kontrolleri; Kullanıcı ve hesap yetkisine ilişkin kontroller Risk grubu kontrolleri Teminat kontrolleri

24 PTRM - Kullanıcı ve Hesabın Yetkisine İlişkin Kontroller o Emir girişinde PTRM tarafından kullanıcı ve hesabın yetkisine ilişkin bazı kontroller yapılır; Kullanıcı ve sözleşme kontrolü o Kullanıcı sadece yetkisi olduğu sözleşmelerde emir gönderebilir. Hesap kontrolü o Hesap (Portföy, fon, müşteri vs) girilmeden veya var olmayan bir hesaptan emir gönderilemez. Hesap ve sözleşme kontrolü o Her hesap yetkili olduğu sözleşmelerde emir girebilir. Kullanıcı ve hesap kontrolü o Kullanıcı kendisine atanmış hesaplar ile emir gönderebilir.

25 PTRM - Risk Grubu Kontrolleri o Emir gönderen/ işlem yapan kullanıcıların neden olabileceği risklerin kontrolü risk grubu kontrolleri ile gerçekleştirilir. o Risk grubu seviyesinde belirlenen limitler ile aşağıdaki kontroller yapılır: Maksimum emir büyüklüğü Pozisyon risk limitleri Emir/sn limiti İşlem yapılabilir enstrüman kısıtı

26 PTRM Teminat Kontrolleri o PTRM teminat hesaplama yöntemi; açık pozisyonların yanı sıra emirlerin de oluşturduğu riski gerçek zamanlı (real-time) dikkate alabilen portföy bazlı bir risk hesaplama yöntemidir. o PTRM, Takasbank tarafından yapılan işlem sonrası risk yönetimi (post-trade risk management) hesaplama ilkeleri ile uyumlu olarak çalışır. o PTRM, gün içinde Takas sisteminin gerçek zamanlı risk hesabı yapan bileşeni olan RTM ile gerçek zamanlı iletişim halinde bütünleşik olarak çalışır. o İşlem hesaplarının bağlı olduğu risk izleme hesapları (margin calculation account, MCA) bazında PTRM risk hesabı yapar. o Risk izleme hesaplarının bağlı olduğu teminat hesapları (margin requirement account, MRA), hesap bazında (portföy, fon, müşteri vs) ayrı ayrı veya gruplandırılarak tanımlanabilir.

27 Borçlanma Araçları Piyasası BISTECH Sistemi Takas İşlemleri Nesrin ÖZKURT Borçlanma Araçları Takas Ekibi Servis Yöneticisi

28 BISTECH VE YENİLİKLER Alım satım işlemleri ve takas aynı sistemde Takasbank belirli pazarlarda ve menkul kıymetlerde Merkezi Karşı Taraf Yeni Hesap Yapısı Yeni Enstrüman Yapısı Takas İşlemleri Borsa Sisteminden Takas Sistemine Devredilen İşlemler Teminat İşlemleri 28

29 Yeni Menüler ve İşlemler Takas Terminali (Clearing Workstation ) : Yeni masaüstü uygulaması Takas ve Temerrüt işlemleri Şartlı virman işlemleri Teminat işlemleri Raporlar Takasbank Web Menüsü (BISTECH Entegrasyon İşlemleri) Tüm nakit ödeme işlemleri Nakit borç kapatma Nakit şartlı virman işlemleri Kıymet Borç Kapama İşlemleri -DİBS Mevcut MKK ekranları Kıymet işlemleri (OSBA,PAY) 29

30 BISTECH Sisteminde Takip Edilecek Borçlanma Araçları Piyasası Pazarları Kesin Alım Satım Pazarı Repo Ters Repo Pazarı Bankalararası Repo Ters Repo Pazarı Menkul Kıymet Tercihli Repo Pazarı Pay Repo Pazarı Uluslararası Eurobond Pazarı Taahhütlü İşlemler Pazarı-Yeni!!BİAŞ Para Piyasası OTASS Sisteminde takip edilmeye devam edilecek olup, takas işlemleri mevcut Takasbank ekranlarından yapılacaktır. 30

31 CCP Hizmeti Verilecek Pazarlar ve Menkul Kıymetler Repo Ters Repo Pazarı ile Bankalararası Repo Pazarı nda Pay Repo Pazarı nda Kesin Alım-Satım Pazarı ile Menkul Kıymet Tercihli Repo Pazarı nda işlem gören TL cinsi tüm DİBS lerde Hazine bonosu, Tahvil, Hazine tarafından ihraç edilen Sukuk, Kesin Alım-Satım Pazarı ile Menkul Kıymet Tercihli Repo Pazarı nda işlem gören Bankaların ihraç ettiği TL cinsi tüm menkul kıymetlerde Banka bonosu, Banka Özel sektör tahvili/sukuk 31

32 Eurobond Pazarı nda, NCCP Hizmeti Verilecek Pazarlar ve Menkul Kıymetler Nitelikli Yatırımcıya İhraç Pazarı nda (tüm kıymetler için) Döviz ödemeli tüm iç borçlanma senetlerinde ve tüm pazarlar için (DİBS, ÖSBA, sukuk) Bankalar tarafından ihraç edilenler hariç diğer TL cinsi tüm ÖSBA larda ve ve tüm pazarlar için, Taahhütlü İşlemler Pazarı 32

33 Üye Hesap Yapısı İşlem Hesapları Portföy Piyasa Yapıcı (DİBS) Piyasa Yapıcı (OSBA) Müşteri Fon Yatırım Ortaklığı PYŞ Diğer Fon Takas Hesapları Portföy Müşteri Teminat Hesapları Portföy CCP Teminat Hesabı Portföy NCCP Teminat Hesabı Müşteri CCP Teminat Hesabı Müşteri NCCP Teminat Hesabı 33

34 Örnek Enstrüman Yapısı İşlem Serileri: Emir anında kullanılan sözleşmenin oluştuğu seriler Takas Serileri: Takas pozisyonları ve takas talimatlarında kullanılan takasa konu seriler 34

35 Takas Süreci Her işlem sonucunda pozisyonlar oluşur ve güncellenir. Üye bazında portföy/müşteri kırılımında netleştirme yapılır. Takas; her bir menkul kıymet karşılığı nakit borç/alacak olacak şekilde oluşturulan takas talimatları ile gerçekleştirilir. İşlemler MKK ve Takasbank sistemindeki hesaplar kullanılarak parçalı ya da tüm olarak gerçekleştirilir. İşlemlere ait takas ücretleri anlık olarak oluşur. 35

36 Borsa Sisteminden Takas Sistemine Devredilen İşlemler Repo karşılığı menkul kıymet bildirimleri Sözleşme düzeltmeleri İşlem sonrası risk yönetimi 36

37 BİSTECH sistemi ile birlikte repo menkul kıymet bildirimleri Takas Terminali (Clearing Workstation ) üzerinden yapılacaktır. Repo menkul bildirimi için kullanılacak fiyatlar Takasbank tarafından ilan edilecektir. Bildirimler; WEB Servis aracılığı ile, Toplu olarak dosya okutma seçeneği kullanılarak, Sözleşme bazında tek tek Yapılabilecektir. Repo Menkul Kıymet Bildirimleri 37

38 Borsa üzerinden yapılan sözleşme düzeltme işlemleri, mevcut kurallar aynen geçerli olmak üzere; üyeler adına Takasbank kullanıcıları tarafından aşağıdaki alanlarda yapılabilecektir. AFK alanı Hesap kategorisi (Portföy/Müşteri/Fon) Müşteri No Sözleşme Düzeltme İşlemleri 38

39 Teminat İşlemleri Risk Yönetimine ilişkin teminat yatırma çekme işlemleri «Takas Terminali» aracılığıyla üyeler tarafından yapılacaktır. Teminatlar Takasbank nezdinde açılacak teminat hesaplarında müşteri /portföy ayrımında izlenir. 39

40 Şartlı Virman İşlemleri Şartlı virman uygulaması Bistech Sisteminde de devam edecektir. İşlemler «Takas Terminali»nden tek ekrandan Saklama Kuruluşu (CSD) seçilerek gerçekleştirilir. Fon şartlı virman işlemi Takas Terminalinden yapılamaz. Mevcut Takasbank Borçlanma Araçları Transfer İşlemleri menülerinden gerçekleştirilir. 40

41 Rehearsal ve Üye Testleri 41

42 Üye Test Senaryoları Rehersal başlangıç günlerinde sistemde açık valörlü sözleşmeleri olacaktır. tüm productıon Üyelerimizce tüm pazarlardan emir girilerek ilave sözleşmeler oluşturulacaktır. Sistemde var olan sözleşmelere yeni gerçekleşen sözleşmelerin ilave edilmesi ile birlikte takas pozisyonlarının doğru oluşup oluşmadığı kontrol edilecektir. Repo sözleşmelerine menkul kıymet bildirimi yapılacaktır. Takas talimatlarının oluşması ile birlikte borç kapama işlemleri gerçekleştirilecek alacak dağıtımları kontrol edilecektir. Her teminat türünden teminat yatırma-çekme işlemi yapılacaktır. Saklama Kuruluşu olarak TVS ve MKK seçilerek en az iki adet şartlı virman 42 işlemi girilecektir.

43 Üyelerimizden Beklentilerimiz Tüm testlere istisnasız katılım, Gerçek ortamda yaşanan her türlü işlem ve operasyonun denenmesi, Tespit edilen sorunların duyurulacak mail adresine her test günü sonunda gönderilmesi, 43

44 Desteğiniz İçin Teşekkürler

45 KIYMETLİ MADENLER PİYASASI

46 KIYMETLİ MADENLER PİYASASI (Eğitimler) Geçiş Prova Eğitimleri 21 Aralık 23 Aralık 25 Aralık 9 Ocak Temsilci Eğitimleri Temsilci (İşlem Yetkilisi) Önkoşulu (tarihleri duyurulacak)

47 KIYMETLİ MADENLER PİYASASI (Eğitimler) Geçiş Provaları Mevcut EBS yetkilileri BISTECH te geçici olarak tanımlandı EBS de kayıtlı fonlar ve müşteriler tanımlandı Test Kontrol Listesi Hazırlandı BIST Connect Kullanıcıları tanımlandı KİT Login: Kullanıcı Adı: AD_SOYAD_K (Türkçe karakter olmadan)_k (Türkçe kar Şifre: «Ayrıca iletilecek» Connect Login: Kullanıcı Adı: Üye Kodu (örneğin WBA) Şifre: «Ayrıca iletilecek»

48 Seans Sonu TEK FİYAT Seans Sonu 16:00 KMP BISTECH SEANS SAATLERİ 16:10 23:45 04:00 09:00 13:30 14:00 14:10 16:00 16:10 Normal Seans ARA Normal Seans Normal Seans Yeni Seans FİKSİNG İŞLEMLERİ KİT/ FIXAPI

49 KMP İşlem Terminali KİT Enstrümanlar Emir Girişi (Normal, Hızlı) İşlem Raporu Giriş, Kabul, Değiştirme Emir Değiştirme Emir İptali Tailor-Made Ürün Oluşturma Emirlerin İncelenmesi Emir Defteri Emir Geçmişi Seans Ekranı Kontrolü İşlem Gerçekleştirme Seans İşlem Listesi Kontrolü İşlem Defteri Kontrolü Duyuruların Kontrolü Fiyat Aralıkları Kontrolü Kullanıcı ve Çalışma Alanı Bazında Yapılan Ayarların Kontrolü

50 BIST Faz 2+ CONNECT Test ortamındaki emir defteri, işlem defteri ve bülten kontrolü için kullanılacak bağlantı bilgileri aşağıdaki gibidir. Üye Serbest Test Ortamı: Prova Test Ortamı:

51 GEÇİŞ ÖNCESİ HAZIRLIKLAR Tüm Temsilci Yetkileri İptal Edilecek Temsilcilik için BISTECH Eğitimi zorunlu olacak 7 Mayıs 2018 sonrasına pozisyon oluşturacak işlemlere EBS de izin verilmeyecak. Ocak ayı içinde yapılacak değişiklikle en fazla T+10 a izin verilecek; 16 Nisan 2018 e kadar. 16 Nisan 2018 sonrası son üç güne kadar T+1 ve T+0; Son 3 gün sadece T+0 Geçişin olacağı haftasonu işlem yapılmayacak

52 Borsa İstanbul Kıymetli Madenler Piyasası BISTECH Takas ve Teminat İşlemleri Enerji ve Emtia Takas Ekibi 11 Ocak 2018

53 KMP BISTECH Geçiş Süreci Faaliyetleri Üye Bilgilendirme 19 Eylül 2017 Eğitimler BISTECH Takas Terminali Kullanıcı Eğitimleri 21 Aralık Aralık Aralık Ocak 2018 BISTECH Takas Terminali Bilgi Kaynakları Kullanıcı Kılavuzu Eğitim Sunumu İlgili Genel Mektuplar Tarih ve 1370 Nolu Üye Bilgilendirme Toplantısı hk Tarih ve 1393 BISTECH KMP Takas Terminali Erişimleri (Sabit IP Bildirimi) hk

54 Üye Prova Testleri Genel Bakış Borsa İstanbul un diğer piyasalarının işlem, takas operasyonları ile teminat ve risk yönetiminin yapıldığı aynı sistem olan BISTECH de Kıymetli Madenler Piyasası na yönelik hizmetler verilir. Internet üzerinden BISTECH Takas Terminallerine erişim Üye Takas Terminali erişimi için sabit IP bildirimi zorunludur. Üye Erişimleri Kullanıcı Adı (Üye Kodu örneğin ABC): Yetkili : ABC_TK_900 (tüm menülere yetkili) Temsilci : ABC_TK_100 (başlangıçta tüm menülere yetkili, 900 kullanıcı isterse kısıtlayabilir) Şifre: Prod şifre (KMP üye temsilcilerinebistech Faz 2+ kapsamında şifreleri gönderilmiş olup, Şifrelerini testler boyunca ve gerçek ortamda kullanılacaktır, muhafaza edilmesi önemlidir.) Üye Test Senaryoları Prova öncesi duyurulacak 54

55 Operasyonel Akışı Haftaiçi ve haftasonu akışlar farklılaştırılabilir. Prova duyuru programında bunlar yayınlanacak Canlıda planlanan normal akış: BISTECH İşlem Sonrası Operasyon Süreç Adı Öngörülen* TL Teminat Hesaplarına Nema Dağıtım Teminat Yatırma-Çekme Başlangıç Saati Erken Takas Başlangıç Saati TL Teminat Çekme Son Saati Nemalandırma ve Nemalandırmama Talimatı Verme Son Saati Erken Takas Bitiş Saati Takas Başlangıç Saati Kıymet/Nakit borç kapama son saati Döviz ($, ) Teminat Çekme Son Saati* Diğer Teminat Çekme Son Saati** Teminat Yatırma Son Saati* Hesap Açma Talimatı Verme Son Saati Takas son saati Takas Entegrasyon Menüsüne Erişme Son Saati (*) Parametrik, prova testleri sonrası son hali verilecek ve Prosedür ile üyelerle paylaşılacaktır. (**) BISTECH sisteminde tanımlı son saatler olup, teminatın türüne göre ilgili muhabirlere transferlerde ilgili muhabirin son saatleri çerçevesinde Banka dışına transfer işlemi gerçekleştirilir. 7

56 Takas Operasyon İşlemleri Takas Terminali (TK; Clearing Workstation-CW) Yeni Web Uygulaması Prova öncesi erişim bilgileri iletilecektir Erken Takas Talepleri ve Durum Görüntüleme Anlık Sözleşme Takibi Anlık Takas Borç Alacak Takibi Komisyon İşlemleri Teminat İşlemleri Diğer izleme ekranları Takasbank Web Menüsü BISTECH Entegrasyon İşlemleri Erken Takas / Toplu Takas Borç Kapatma EFT/SWIFT Transfer ve Bunlara İlişkin Komisyon İzleme Aracı Banka Seçimi Raporlar 8

57 Teminat Yatırma/Çekme İşlemleri BISTECH de Takasbank nezdindeki hesaplara yatırılan teminatlar ile Borsa ya tevdi edilen teminatlar toplu olarak izlenebilir: Takasbank: Nakit (TL, USD, EUR), Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS), SUKUK, Borsa Yatırım Fonu (ETF) Borsa: Piyasada işlem gören her türlü kıymetli maden, Teminat Mektubu (TL, USD, EUR) Takasbank nezdindeki hesaplara teminat yatırma işlemleri katılımcı Takas Terminali üzerinden gerçekleştirilir. (Giriş Onay olarak Çift Aşamalıdır) Kıymetli maden cinsinden teminatlar ile teminat mektupları Borsa kasasına fiziken teminat yatırma yoluyla yatırılması ile BISTECH sistemine yansıtılır. TRY, USD, EUR cinsinden teminat çekme işlemleri üyenin entegrasyon ekranındaki seçimine göre EFT/SWIFT yoluyla aracı banka hesabına gönderilir veya serbest hesabına geçer. 57

58 Entegrasyon Menüsünden Erişilecek Raporlar Net ve Brüt Takas Raporu Tahakkuk Raporu (Temerrüt) Tahakkuk ve Mağduriyet Ödeme Talimatları Raporu Teminat Bakiyesi Raporu Teminat Gereksinim Raporu Anlık Teminat Bakiye Raporu İşlem Hareket Raporu (Teminat Yatırma/Çekme Hareket İzleme) Brüt Nema Raporu Hesap Nema Durum Raporu Nema Bilgileri Raporu 58

59 Üye Provaları Genel Bilgi Planlanan başlangıç tarihi Ocak 2018 Üye Prova test dokümanları hazırlanmıştır. Provalarda testlerin ilgili doküman üzerinden gerçekleştirilmesi önem arz etmektedir. Test dokümanı provalar öncesinde üyeler ile paylaşılacaktır. Testlerden sonra formun doldurulup Takasbank a iletilmesi istenecektir. Test Edilecek Konu Başlıkları Kullanıcı Yetkilendirme, Hesap Erişimlerini Tanımlama Hesap/Nema İşlemleri: Sorgulama, talimat verme, güncelleme, raporları kontrol Teminat Yatırma/Çekme İşlemleri Takas Pozisyonları Takas Talimatları Erken Takas Gün Sonu Takası Komisyon İşlemleri Temerrüt ve Temerrüt Cezası Entegrasyon Menüsü Kullanımı: Borç kapama, rapor izleme 59

60 BİSTECH Sistemi Merkezi Karşı Taraf Risk ve Teminat Yönetimi Merkezi Karşı Taraf Bölümü

61 Geçiş Hafta Sonu BISTECH (PAY+VİOP) BORÇLANMA ARAÇLARI KIYMETLİ MADENLER Hafta Sonu Kontrolleri PAY+VİOP risk ve teminat değerleri kontrol edilmeli. Bu değerlerde değişiklik olması öngörülmüyor (pozisyon ve teminatların taşınması, itibarıyla risk/teminat hesaplamalarının yapılması) Hafta Sonu Kontrolleri BAP+KMP Risk hesaplama yöntemlerini replike imkanı olmayan Üyelerimiz ilk etapta pozisyon ve teminat tutarlarını kontrol etmeli. 61

62 Testler VİOP Pozisyon bulunan tüm kontratlar için Vadeler arası yayılma pozisyonu riski bileşeni için Ürün grupları arası kredi oranı bileşeni için Fiziki teslimatlı kontratlar için PAY Pozisyon bulunan tüm kıymetler için Tüm likidite gruplarını kapsayacak şekilde BAP Tüm kıymet tipleri için (İskontolu, sabit/değişken kuponlu, enflasyona endeksli, yapılandırılmış vb) Farklı ihraççılar için (DİBS, ÖSBA) Farklı vadeler/valörler için (Kısa, orta ve uzun) MKT hizmeti verilen/verilmeyen ürünler için KMP İşlem yapılan tüm kontrat türleri için Farklı metal tipleri için Netleştirme etkisi için Farklı vadeler için 62

63

64 Nakit Akım Methodolojisi - CFM 64

65 Nakit Akım Teminatlandırma Yöntemi (CFM) 65 65

66 Enstrüman Bazında Birim Teminat Değerleri 66

67 Bankaların MKT Riskleri İçin Sermaye Yükümlülüğü Hesaplanması 67

68 İlgi ve Desteğiniz için Teşekkürler

69 VADELİ İŞLEM VE OPSİYON PİYASASI

70 Faz 2+ Geçişi Faz 2+ geçişinde VİOP tarafında herhangi bir değişiklik yapılmaması planlanmaktadır. FAKAT! Faz 2+ geçişi sırasında daha önceden girilmiş ve sistemde bekleyen iptale kadar geçerli ve tarihli emirler silinecektir.

71 Faz 2+ Geçişi Projeler After Hours (AHT) Seansları Faz 2+ Geçişi itibariyle AHT seansları kapsamında tüm hazırlıkların tamamlanması planlanmaktadır. Faz 2+ rehersal testlerine AHT seansları dahil edilecektir. Üyelerimizin bu testler sırasında AHT fonksiyonlarını test etmeleri ve kendi sistemlerini AHT seanslarına hazır hale getirmeleri gerekmektedir. AHT seansları için başlangıç tarihi daha sonra duyurulacaktır. AHT seansları bu seanslara katılmak istemeyen üyelerimizin söz konusu seanslardan etkilenmemesini sağlayacak şekilde dizayn edilmiştir. Off-hours özelliği olmayan emirler sistem tarafından otomatik olarak inaktif edilecek ve bu seanslara katılmayacaktır. Bu seanslar dolayısıyla kar/zarar hesaplaması yapılmayacaktır.

72 Faz 2+ Geçişi Projeler After Hours (AHT) Seansları I. Seanslar Sabah seansı (Pazartesi sabahından başlayarak) Normal Seans Akşam Seansı (Cuma akşamına kadar) II. Planlanan Ürünler Endeks Vadeli İşlem Sözleşmeleri Döviz Vadeli İşlem Sözleşmeleri Altın ve Dolar/Ons Altın Vadeli İşlem Sözleşmeleri III. Emirler Üyelerimiz bu seanslarda TW ve FIX kullanarak emir girişi gerçekleştirebileceklerdir. Off-hours özelliği olmayan emirler sistem tarafından otomatik olarak inaktif edilecek ve AHT seanslarına katılmayacaktır. Sadece normal seansta girilmiş off-hours özelliği olan iptale kadar geçerli ve tarihli emirler AHT seanslarına taşınacaktır.

73 Faz 2+ Geçişi Projeler Esnek Sözleşmeler Kullanıcılar esnek sözleşme yaratma fonsiyonunun devreye alınması ile vade tarihi ve/veya kullanım fiyatı parametrelerini belirlenen kısıtlar içerisinde değiştirerek yeni bir sözleşme oluşturabilecek ve bu sözleşmelerde aynı gün işlem gerçekleştirebileceklerdir. Esnek sözleşmeler FIX OE ve TW kullanarak normal seans içerisinde oluşturulabilecektir. Esnek sözleşmeler sisteme gönderildikten sonra bu sözleşmeler için risk parametreleri hazırlanacak ve ISIN üretilecektir. İlgili adımlar tamamlandıktan sonra sözleşmeler işleme açılacaktır. Esnek sözleşme yaratma fonksiyonunun Faz 2+ geçişinden sonra mini endeks sözleşmeleri hariç opsiyon sözleşmelerini kapsayacak şekilde devreye alınması planlanmaktadır. Devreye alınma tarihi daha sonra duyurulacaktır.

74 Faz 2+ Geçişi Projeler Standart Strateji Sözleşmeleri Standart strateji sözleşmeleri vade sonunda yakın vadeli sözleşmede olan pozisyonların uzak vadeli sözleşmeye taşınmasını kolaylaştırmak amacıyla yakın vadenin bir bacakta satılması uzak vadenin diğer bacakta alınması ile oluşturulmuştur. Standart strateji sözleşmelerine emir göndermek isteyen bir yatırımcı iki vade arasındaki spread fiyat farkını (spread) dikkate alarak emir girişi gerçekleştirmelidir. Kullanıcılar, strateji sözleşmelerine FIX arayüzü ve işlem terminali (TW) aracılığı ile emir gönderip işlem gerçekleştirebileceklerdir. Standart strateji sözleşmelerinin Faz 2+ geçişinden sonra endeks, döviz ve altın vadeli işlem sözleşmelerini kapsayacak şekilde devreye alınması planlanmaktadır. Devreye alınma tarihi daha sonra duyurulacaktır.

75 Takasbank VİOP Faz 2+ Bilgilendirme Prova Testleri Senaryoları: Faz 2+ Rehearsal testlerinde test edilecek yeni uygulamalar: AHT; fiziki teslimat (DIBS, altın vb), esnek sözleşmeler Üye takas mutabakat sistemlerinde gerekli revizyon hazırlıkları yapılmalı Üye Takas Terminali BISTECH Entegrasyon Menüsü AHT seansı dolayısıyla gün sonu işlem adımlarının saatleri ayrıca duyurulacaktır. Genel Takas Terminali erişimleri özellikle Faz 2+ ile gelen 7/20 seans süreci de dikkate alınarak iş günlerinde a kadar açık tutulması testleri tamamlanmıştır. Portföy hesapları BISTECH de birden fazla olabildiğinden; teknik nedenle birden fazla portföy hesabı olup bunu başka tipte açmış üyelerin acilen bu hesapları kapatıp portföy hesabı açmaları gerekmektedir.

76 BISTECH ile ilgili yazılım, doküman haber ve duyurular için Sorularınız için; BİAŞ TAKASBANK TEŞEKKÜRLER