Nasdaq Projesi Bilgilendirme Toplantısı

Transkript

1 Nasdaq Projesi Bilgilendirme Toplantısı Takasbank Bünyesindeki Mevcut Piyasa Uygulamalarının ve Teknolojik Altyapının Yenilenmesi 17 Aralık

2 Konu Başlıkları Yeni Sistem - Ürünler Sistemlerin Entegrasyonu Proje Fazları Pay Piyasası Geçiş Takvimi Üye ve Hesap Yapısı Enstrüman Yapısı Sözleşme Düzeltme İşlemleri Give up / Take up Şartlı Virman İşlemleri Serbest Virman İşlemleri Teminat Yatırma / Çekme İşlemleri Takas Süreci Raporlar ve Dosya Formatları Risk ve Teminat Yönetimi 2

3 Yeni Sistem - Ürünler PD Genium INET Trading Sentinel CO Takas Sistemi (Clearing): Islemler Genium INET Clearing Genium INET Clearing CW CDB RM CL PS SE CM Mutabakat Sistemi (Settlement): X-Stream CSD Referans Data Aktarimi -Üyeler -Kiymet Bilgileri Ref Data API Havuz Hesaplari Takas Talimatlari Takas Süreci Takas Talimat Durumu Kiymet Hareket Mesajlari MKK İşlem Sonrası Risk Yönetim Sistemi: Genium Risk Manager X-Stream CSD Settlement Nakit Hareket Mesajlari Takasbank Bankacilik 3

4 Borsa Takasbank Yatırım Kuruluşları VYK Sistemleri Entegrasyonu 4

5 Proje Fazları FAZ 1 Pay Piyasası Takas Sistemi Mutabakat Sistemi İşlem Sonrası Risk Yönetimi Sistemi FAZ 2 Borçlanma Araçları Piyasası Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası Kıymetli Madenler Piyasası Ürün Senetleri Takası İşlem Sonrası Risk Yönetimi Sistemi İşlem Öncesi Risk Yönetimi Sistemi OTC Takas 5

6 Pay Piyasası Geçiş Takvimi 2014 Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec 2015 Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Üye Bilgilendirme Genel Mektup (1159) Üye Bilgilendirme Toplantısı Taslak Rapor ve Dosya Formatlarının duyurulması Üye Bilgilendirme Toplantısı Kesin Rapor ve Dosya Formatlarının duyurulması Test Ortamlarının Açılması Üye Eğitimleri Planlı Üye Testleri Devreye Alım Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep

7 Değişecek Piyasa Uygulamaları 7

8 Üyelik Türleri Genel Takas Üyesi (GCM) Doğrudan Takas Üyesi (DCM) İşlemci Kuruluş (NCM) 8

9 Hesap Yapısı -1 Default Hesabi Portföy Islem H. Piyasa Yapici Islem H. Müsteri Islem H. Fon/Banka Islem H. Portföy Takas Pozisyon H. Müsteri Takas Pozisyon H. Portföy CCP Teminat H. Müsteri CCP Teminat H. NCCP Teminat H. Üye Nakit Takas Havuzu (Net) Üye Nakit Takas Havuzu (Brüt) Üye Kiymet Takas Havuzu (Net) Üye Kiymet Takas Havuzu (Brüt) 9

10 Hesap Yapısı -2 HESAP HESAP TİPİ TAKAS HESABI TEMİNAT HESABI BI AKM P T_HOUSE BI AKM TAKAS-P BI AKM M T_CLIENT BI AKM TAKAS-M BI AKM AFO T_FUND BI AKM TAKAS-M BI AKM AOY T_FUND BI AKM TAKAS-M BI AKM AKB T_CUSTODY BI AKM TAKAS-M BI AKM TAKAS-M SE_CLIENT BI AKM MJ-TM-M-C BI AKM TAKAS-P SE_HOUSE BI AKM MJ-TM-P-C BI AKM DA DA BI AKM MJ-TM-M-C BI AKM MJ-TM-P-C BI AKM MJ-TM-NC MAR_COL_C_C MAR_COL_H_C MAR_COL_NC 10

11 Enstrüman Yapısı Exhange (BI) İşlem Serisi : GARAN.E Market (MSPOT) Instrument Type (MSPOTEQT) Instrument Class (MSPOTEQTGARAN) Instrument Group (EQT) Underlying (GARAN) Takas Serisi : GARAN.CE (CCP) : GARAN.NE (NCCP) Teminat Serisi : Diğer İşlem Serileri: GARAN.COL Birincil Piyasa : GARAN.BE Temerrüt İşl. : GARAN.TE Küsürat İşl. : GARAN.KE Müzayede İşl. : GARAN.ME AOF Fiyatlı İşl. : GARAN.AOF Instrument Series (GARAN.E) ISIN Kodu : TRAGARAN91N1 11

12 Sözleşme Düzeltme İşlemleri-1 Borsa üzerinden yapılan sözleşme düzeltme işlemleri, Takas Terminali kullanılarak aşağıdaki alanlarda yapılabilecektir: Yatırımcı hesap numarası AFK alanı Hesap kategorisi (Portföy/Müşteri/Fon) 12

13 Sözleşme Düzeltme İşlemleri-2 13

14 Give-up (Pozisyon Aktar) Take-up (Pozisyon Devral) - 1 Yeni sistemde, pozisyonların başka bir üyeye devredilmesi mümkün olacaktır. Give-up; 3 değişik yolla yapılabilir. Emir Girişinde İşlem Sonrası Pozisyon Aktarımı Give-up için, pozisyonu devralacak üyenin onayı (Take-up) gerekmektedir. 14

15 Give-up / Take-up -2 15

16 Şartlı Virman İşlemleri-1 Mevcut sistemdeki şartlı virman uygulaması Nasdaq sisteminde de aynı özelliklerle devam edecektir. Üye ekranlarından; normal, parçalı, zincir ve takas tanımlı şartlı virman işlemleri girilebileceği gibi, takas ekranlarından da üye adına aynı işlemler girilebilecektir. Dosya transferi ile talimat girilebilecek, swift üzerinden gelen talimatlar sisteme aktarılacaktır. 16

17 Şartlı Virman İşlemleri-2 17

18 Serbest Virman İşlemleri - Yatırım Fonu / Yatırım Ortaklığı Virmanları Mevcut uygulama devam edecektir. Kaydi Serbest Virman Takasbank nezdinde hesabı olan yatırım fonu veya yatırım ortaklıklarının hesaplarından aracı kuruluş, yatırım fonu veya yatırım ortaklıklarının hesaplarına menkul kıymet aktarımı, Pay Piyasası nda gerçekleştirilen satış işlemlerine ilişkin virman kayıtlarının sistem tarafından otomatik olarak oluşturulması, BEF ve YF lerin sistem tarafından oluşturulan kayıtlar dışında yapabilmesi için Takasbank onayı. virman Fiziki Serbest Virman Takasbank nezdinde hesabı olan aracı kuruluş, yatırım fonu veya yatırım ortaklıklarının hesaplarından, Takasbank nezdindeki aracı kuruluş, yatırım fonu veya yatırım ortaklıklarının hesaplarına Borsa da işlem görmeyen menkul kıymetlerin aktarımı 18

19 Teminat Yatırma/Çekme İşlemleri-1 Mevcut uygulamada; Borsa İstanbul tarafından takip edilen Pay Piyasası teminatları, Nasdaq geçişi ile birlikte Bankamız tarafından takip edilecektir. Teminat yatırma-çekme işlemleri; üye ekranlarından (Clearing Workstation) ve üyeler adına da Takasbank ekranlarından (Clearing Office) yapılacaktır. Dosya aktarımı yoluyla da teminat yatırma çekme işlemi yapılabilecektir. 19

20 Teminat Yatırma/Çekme İşlemleri-2 20

21 Takas Süreci 21

22 Takas Süreci-1 T+0 Emir Girişi ve Pozisyonlar HESAP HESAP TİPİ TAKAS HESABI BI AKM P T_HOUSE BI AKM TAKAS-P BI AKM M T_CLIENT BI AKM TAKAS-M BI ACA ACD T_FUND BI AKM TAKAS-M 22

23 Takas Süreci-2 T+0 - İşlem Sözleşmeleri ve Netleştirme Mevcut Sistem BİAŞ tan Sözleşmelerin Dosya ile Alınması Üye Bazında Netleştirme Müşteri Bazında Netleştirme Sonuçlarının MKK ya Transferi Yeni Sistem Alım Satım İşlemleri ve Takas Aynı Sistemde Her İşlemde Pozisyonların Güncellenmesi Müşteri Bazında Netleştirme Sonuçlarının MKK ya Transferi 23

24 Takas Süreci-3 T+0 - Takas Amaçlı Virman Blokajı Takas amaçlı virman blokajı uygulaması devam edecektir. MKK sisteminde otomatik işlem yapılması için aracı kurumlar tarafından onay verilmesi, MKK sisteminde, borçlu müşterilere ait kıymetlerin takas için blokeye alınması, Müşteri serbest alt hesabından (SERB), Takas Amaçlı Virman Blokajı alt hesabına (TAVB) aktarım, Bakiyesi yetersiz hesaplarda, bakiye oluştukça kıymetlerin otomatik olarak blokeye alınması 24

25 Takas Süreci-4 T+1 - Sözleşme Düzeltme işlemleri ve Give-Up Mevcut Sistem Borsa ya sözleşme düzeltmesi Müşteri numarası ve Acenta Fon Kodu, (AFK) Sadece T+1 günü düzeltme Düzeltilmiş sözleşme bilgileri ile Takasbank sisteminde yeniden netleştirme MKK sistemine aktarım Aracı kuruluşların takas borçları karşılığında alacaklarının blokeye alınması Yeni Sistem Takas Terminali kullanılarak sözleşme düzeltmesi Müşteri numarası, Acenta Fon Kodu (AFK) ve Hesap kategorisi (Portföy/Müşteri/Fon) T+0 dan T+1 Gün sonuna kadar düzeltme Düzeltilmiş sözleşme bilgileri ile Takasbank sisteminde yeniden netleştirme MKK sistemine aktarım T+0 dan T+1 Gün sonuna kadar Give-Up Bloke mantığında değişiklik, kıymete karşı nakit, nakite karşı kıymet 25

26 Takas Süreci-5 T+2 Takas / Menkul Kıymet Takası / Yeni Sistem TAKASBANK-TAKAS SİSTEMİ MERKEZİ KAYIT KURULUŞU Takasbank CCP Hesabı TVS Takasbank CCP Hesabı AKTAH AK Takas Havuz Hes. A K 1 Müşteri 1 Müşteri 2 Borç kapatma Takas Batch A K 1 TBTAH TB Takas Havuz Hesabı Alacak dağıtımı TBTAH TB Takas Havuz Hesabı AKTAH AK Takas Havuz Hes. A K 2 Müşteri 1 A K 2 A K 3 DFAK4 AK Temerrüt Hes. AKTAH AK Takas Havuz Hes. A K 3 Müşteri 1 Müşteri 2 26

27 Takas Süreci-6 T+2 Takas / Nakit Takası / Yeni Sistem TAKASBANK-TAKAS SİSTEMİ TAKASBANK BANKACILIK SİSTEMİ Takasbank CCP Hesabı TVS Takasbank CCP Hesabı 22 Net Takas Borcu Hesabı A K Borç kapatma Takas Batch A K 1 NAKİT Takas Havuz Hesabı Alacak dağıtımı NAKİT Takas Havuz Hesabı 88 Brüt Takas Borcu Hesabı. A K A K 2 TEMERRÜT TakasHavuz Hesabı 11 Serbest Cari Hesabı A K A K 3 27

28 Takas Süreci-7 T+2 Takas 28

29 Takas Süreci-8 T+2 Takas Batch Yapısı 29

30 Temerrüt Süreci 30

31 Temerrüt İşlemleri-1 T+3 T+3 günü saat 9:30 a kadar kıymet veya nakit borcunu kapatamayan aracı kurumlar adına, Borsa İstanbul da aynı gün valörlü alış veya satış işlemi yapılır. Temerrüt alış satış işlemleri, Borsa İstanbul da Temerrüt pazarı (Buy-in Market) açılarak gerçekleştirilir. Temerrütte olan üye adına, temerrüt kapatmaya yönelik aynı gün valörlü alış veya satış yapılır. 31

32 Temerrüt İşlemleri-2 T+3 Temerrüt Ceza Ödeme Temerrüt cezası, tahakkuk tarihinden itibaren 3 iş günü içinde ödenir. Belirtilen süre içinde yatırılmayan temerrüt cezaları, üyelerin Takasbank nezdinde bulunan serbest cari hesaplarından re sen tahsil edilir. Temerrüt Geri ödeme Temerrüt nedeniyle alacağını gecikmeli olarak alan üyeye tahsil edilen cezanın 2/3 ü ödenir. Yeni Sistemde Ceza ve mağduriyet tutarı, temerrüde düşen üye hesabından ayrı ayrı tahsil edilecek, temerrüt cezasını ödeyen üyeden alınan mağduriyet tutarı anında mağdur üye hesabına aktarılacaktır. 32

33 Raporlar ve Dosya Formatları 33

34 Raporlar ve Dosya Formatları Yeni Takas Sistemi rapor ve dosya aktarım formatları, taslak olarak hazırlanmış ve duyuru sayfasına yüklenmiştir. Projenin ilerleyen kısımlarında formatlarda değişiklikler olabilecektir. Dokümanda yapılacak güncellemeler ayrıca bildirilecektir. Dokümanda, yeni takas sisteminde genel olarak hangi raporların ve dosya transfer işlemlerinin kullanılacağının belirtilmesi amaçlanmıştır. Dökümanda iki dosya transfer formatı yayınlanmıştır. Teminat yatırma çekme dosya transfer formatı (yeni) Şartlı virman talimatı dosya transfer formatı 34

35 Takas Raporu No İngilizce Türkçe Veri Tipi Örnek Veri Açıklama 1 SETTLEMENT DATE TAKAS TARİHİ TARİH 18/12/2014 TAKAS TARİHİ 2 INTENDENT SETTLEMENT DATE BEKLENEN TAKAS TARİHİ TARİH 18/12/2014 ORJİNAL TAKAS TARİHİ 3 MEMBER CODE ÜYE KODU KARAKTER ACA ÜYE KODU 4 TAX NO VERGİ NUMARASI KARAKTER VERGİ NUMARASI 5 MARKET CODE PİYASA KODU KARAKTER MSPOT PAY - PAY ANA PAZARI 6 SERIES KIYMET KODU KARAKTER ADANA.E KIYMET KODU 7 ISIN ISIN KODU KARAKTER TRAADANA91F0 ISIN KODU 8 ISIN ADDITIONAL INFO EK TANIM KARAKTER A KITMET EK TANIMI 9 CURRENCY PARA BİRİMİ KARAKTER TRY PARA BİRİMİ 10 ACCOUNT HESAP NUMARASI KARAKTER BI ACA M MÜŞTERİ HESABI 11 BUY QUANTITY ALIŞ ADET NÜMERİK(20,3) 6500,000 ALIŞ ADET 12 SELL QUANTITY ALIŞ ADET NÜMERİK(20,3) 4500,000 SATIŞ ADET 13 NET QUANTITY NET ADET NÜMERİK(20,3) 2000,000 NET ADET 14 REMAINDER QUANTITY KALAN ADET NÜMERİK(20,3) 2000,000 KALAN ADET 15 BUY AMOUNT ALIŞ TUTAR NÜMERİK(20,2) 13000,00 ALIŞ TUTAR 16 SELL AMOUNT ALIŞ TUTAR NÜMERİK(20,2) 9000,00 SATIŞ TUTAR 17 NET AMOUNT NET TUTAR NÜMERİK(20,2) -4000,00 NET TUTAR 18 REMAINDER AMOUNT KALAN TUTAR NÜMERİK(20,2) -4000,00 KALAN SATIŞ TUTARI 35

36 Teminat Yatırma Çekme Dosya Transfer Formatı No İngilizce Türkçe Veri Tipi Örnek Veri Açıklama Zorunlu/Opsiyonel 1 ACCOUNT HESAP KARAKTER BI ACA MJ-TM-P-C MARJİN TEMİNAT PORTFÖY CCP HESABI OPSİYONEL ALAN, DIŞ HESAP ALANI İLE AYNI ANDA DOLU OLAMAZ 2 SERIES KIYMET KODU KARAKTER GARAN.E KIYMET KODU 3 ISIN ISIN KODU KARAKTER TRAGARAN91N1 ISIN KODU NAKİT DIŞINDA ZORUNLU ALAN 4 CURRENCY PARA BİRİMİ KARAKTER TRY PARA BİRİMİ (ZORUNLU) ZORUNLU DEPOSIT/ WITHDRAW YATIRMA / ÇEKME KARAKTER D/W TEMİNAT YATIRMA ÇEKME ZORUNLU 5 AMOUNT /QUANTITY ADET/TUTAR NÜMERİK(20,3) 1000,000 KIYMET İÇİN ADET, NAKİT İÇİN TUTAR (ZORUNLU) 7 EXTERNAL ACCOUNT DIŞ HESAP KARAKTER KIYMET İÇİN MKK, NAKİT İÇİN BANKACILIK HESABI ZORUNLU OPSİYONEL ALAN, HESAP ALANI İLE AYNI ANDA DOLU OLAMAZ 8 REASON AÇIKLAMA KARAKTER İŞLEM TEMİNATI AÇIKLAMA OPSİYONEL 9 EXTERNAL ID OPSİYONEL 36

37 Risk ve Teminat Yönetimi 37

38 Risk Yönetimi Sistemi-1 Pay piyasasında emir öncesi, işlem sırası ve işlem sonrası olmak üzere 3 katmanlı bir risk yönetimi sistemi kurulacaktır. Risk yönetimi Takasbank tarafından yapılacaktır. Risk yönetimi kapsamında teminatlandırma sistemi uygulanacaktır. MKT hizmeti verilen kıymetler için üyelerin katkı paylarından oluşan ve müştereken sorumlu oldukları bir garanti fonu kurulacaktır. 38

39 TEM. TEM. Risk Yönetimi Sistemi-2 EMİR ÖNCESİ VE İŞLEM SIRASI RİSK YÖNETİMİ İŞLEM SONRASI RİSK YÖNETİMİ PAY PİYASASINDA İŞLEM SONRASI RİSK YÖNETİMİNDE SPAN BENZERİ BİR ALGORİTMA KULLANILACAKTIR. Müşteri ve portföy pozisyonları ayrı ayrı takip edilecektir. Teminatlandırma toplam müşteri ve portföy pozisyonları baz alınarak yapılacaktır. Günlük olarak teminat yeterliliği takibi yapılacaktır. EMİR POZİSYONA DÖNÜŞEN/EŞLEŞEN EMİRLER PORTFÖY H. MÜŞTERİ H. TEM. Y. ONAY TEM. Y. X TEMİNAT YETERLİLİK İZLEME TEMİNAT YETERLİLİK İZLEME ÜYE ÜYE TEMİNAT TEMİNAT HESABI HESABI PORTFÖY MÜŞTERİ 39

40 Teminat Yönetimi-1 Pay Piyasasında teminat yönetimi Takasbank tarafından yapılacaktır. Teminat yatırma çekme işlemleri yeni arayüz (Clearing Workstation) üzerinden gerçekleştirilecektir. Nakit teminatlardan elde edilecek nema tutarları üyelerin teminat hesaplarına aktarılacaktır. Nema istemeyen üyelere nema dağıtılmayacaktır. 40

41 Teminat Yönetimi-2 Teminata kabul edilen varlıklara, değerleme katsayısı uygulaması yapılacaktır. MKT olunan kıymetler için alınan başlangıç teminatına ve oluşturulan garanti fonuna teminat mektubu kabul edilmeyecektir. Teminatlara kompozisyon sınırlamaları getirilebilecektir. Kompozisyon sınırının üzerinde getirilen kıymetler değerlemeye dahil edilmeyecektir. Bulundurulması gereken teminatın ve garanti fonu katkı paylarının belirli bir oranının nakden yatırılması gerekecektir. 41

42 Örnek Risk Ekranları 42

43 Teşekkürler + (90) pay@takasbank.com.tr 43