Burada belirtilen bilgiler, Türkiye Garanti Bankası A.Ş. tarafından, güvenilirliğine ve doğruluğuna inanılan kaynaklardan, okuyucuyu bilgilendirmek

Transkript

1 Makroekonomik Gelişmeler Türkiye 21 Ağustos 213 Ekonomik Araştırmalar Burada belirtilen bilgiler, Türkiye Garanti Bankası A.Ş. tarafından, güvenilirliğine ve doğruluğuna inanılan kaynaklardan, okuyucuyu bilgilendirmek amacıyla derlenmiştir. Resmi kaynaklardan alınan bilgilere dayalı yapılan yorumlar ve tahminler, o tarihteki kanımızı yansıtmaktaysa da bu bilgiler, hiçbir şekilde yatırım danışmanlığı faaliyeti olarak değerlendirilemeyecektir. Söz konusu kaynaklardaki hata ve eksikliklerden ve bu bilgilerin kullanılmasından doğabilecek zararlardan dolayı, T. Garanti Bankası A.Ş. hiçbir sorumluluk kabul etmez. İşbu rapor içerisindeki bilgilere ait telif hakkı Bankamıza ait olup, üçüncü kişilerce izinsiz kullanılamaz, çoğaltılamaz veya kopyalanamaz

2 İçerik Makro Yorum: Enflasyon Hikayesine Dönüş 1 Enflasyon: Enflasyon Görünümü Temmuz da Daha da Kötüleşiyor 2 Kur & Faizler: Ağustos ta Bono Faizleri Özellikle Uzun Vadelerde Yükseldi 3 Büyüme: 2Ç 13 te Sanayi Üretimindeki Büyüme 1Ç 13 ün Üzerinde 4 Sektörel Gelişmeler: 3Ç 13 Öncü Göstergelerine Göre Yurtiçi Talepte Belirsizlik Var 5 İşgücü: Mayıs 13 İtibariyle Mevsimlikten Arındırılmış İşsizlik Oranında Artış Var 6 Kamu Finansmanı: Yerel Yönetim Bütçe Performansı 1Ç 13 te Kötüleşti 7 Borç: Finans Sektörünün Uzun Vadeli Dış Borç Büyüme Oranı 2Ç 13 te Hızlandı 8 Dış Ticaret: 2Ç 13 te Altın Hariç İthalat ve İhracat Hızlandı 9 Ödemeler Dengesi: Haziran 13 te 12 Aylık Cari Açıkta Sınırlı Hızlanma 1 MB Bilançosu: Artan TCMB Fonlama Maliyeti ve Vadesi 11 Bankacılık: Ağustos Başında Dolarizasyon Oranı Arttı 12 Gelişmekte Olan Ülkeler: Gelişmekte Olan Ülkelerde İhracat Performansı Zayıf 13 Ayın Grafikleri 14 Makroekonomik Göstergeler Rating 19

3 Makro Yorum Enflasyon Hikayesine Dönüş Temmuz sonunda yayınlanan üçüncü Enflasyon Raporu nda, Merkez Bankası (MB) Türkiye ekonomisine ilişkin görüşlerini belirtirken, yılsonu enflasyon tahminini de revize etti. Rapora göre, MB yılın geri kalanında temkinli duruşunu koruyacak. Öte yandan, TL nin değer kaybetmesi, petrol fiyatlarındaki artış ve öngörülenden yüksek hizmet enflasyonu gerçekleşmesi nedeniyle, MB yıl sonu enflasyon tahminini.9 puan ile %6.2 ye yükseltti. MB bu tahmin doğrultusunda, sıkı likidite politikası uygulamasının devam edeceği, gerekli olduğunda faiz koridorunun aktif olarak kullanılacağı ve kredi büyüme oranlarının kademeli yavaşlama ile 214 ortasına kadar%15 e ulaşacağı bir çerçeve çiziyor. MB nin son Enflasyon Raporu nda revize ettiği yılsonu enflasyon tahmini, hâlâ son MB beklenti anketindeki %7.3 lük ortalama tahmine göre oldukça düşük. Ağustos ayı itibariyle, 1.1 puan olan MB tahmini ile ortalama piyasa tahmini arasındaki fark, Mayıs ayındaki 1.2 puanlık farktan çok farklı değil. Bu sebeple, MB enflasyon tahmini konusunda iyimser olmaya devam ediyor. Ayrıca, Temmuz ayında%8.9 a sıçrayan manşet enflasyon da MB enflasyon tahmininin erişilebilirliği konusunda endişeleri belirginleştirdi. Aşağıda yılsonu enflasyon oranını belirleyecek faktörleri analiz etmeye çalıştık(grafik 1-6). Gıda fiyatlarında normalleşme olacak mı? 212 yılında %3.7 olan yıllık gıda enflasyonu, Haziran ayı itibariyle %13.5 e yükseldi ve Temmuz ayında neredeyse sabit kaldı. Gıda enflasyonundaki yüksek oynaklığın yanısıra toplam TÜFE de gıda payının %25 ile ana gruplar arasında en üst sırada yer alması gıda enflasyonunun önemini artırıyor. Yılın geri kalanında hasata ilişkin belirsizlikler nedeniyle, gıda enflasyonunu tahmin etmek mümkün değil. Bu nedenle gıda enflasyonuna ilişkin varsayımlar kullanıyoruz. Son beş yılın gerçekleşmelerine bakıldığında, yılsonu gıda enflasyonunun %12.4-%3.7 aralığında olabileceği görülüyor. Söz konusu aralık gıda fiyatlarında normalleşme olacağına işaret etse de düşüşün ne kadar olacağı üzerinde soru işaretleri mevcut(grafik 2). TL de daha fazla değer kaybı olacak mı? Geçen yıla kıyasla, 213 te TL döviz sepeti karşısında %1 dan fazla değer kaybetti. Değer kaybı hem manşet enflasyon hem çekirdek enflasyon seviyelerinin Temmuz ayında hızlı şekilde yükselmesine sebep oldu. Yıllık çekirdek enflasyon bir önceki ay zaten yüksek olan %5.6 seviyesinden, Kasım 211 den sonraki zirve aylık artışıyla Temmuz da%6.1 e yükseldi. TL deki son değer kaybının enflasyon üzerindeki etkisi henüz sonlanmadığından, çekirdek enflasyonun yıl boyunca yükselen bir trend izleyecek olması muhtemel. Buna ek olarak, yılın geri kalanında TL üzerinde oluşacak daha fazla değer kaybı baskısı, enflasyonun daha da yükselmesine sebep olabilir.(grafik 5-8). Petrol fiyatındaki sıçrama geçici mi? 2Ç13 te varil başına 13$ olan Brent petrolün fiyatı Ağustos ortasında 11$ a yükseldi. Yükselişte Mısır da tırmanan tansiyonun etkili olduğu görülüyor. Yılın geri kalanı için, petrol fiyatlarındaki eğilim belirsiz; ancak, petrol fiyatındaki son artış Türkiye de fiyatların artması ihtiyacını doğurabilir. Peki ya talep enflasyonu? Yukarıdaki faktörler enflasyonda artış ihtimali yaratan, enflasyon üzerindeki arz kaynaklı etkilerdi. Diğer yandan, talep tarafından kaynaklanan riskler, ekonomik aktivite beklenenden daha yavaş olduğu için hâlâ zayıf. Küresel finans piyasalarında süren dalgalanmalar, TL nin son değer kaybı ve MB nin Ağustos taki sıkı para politikası göz önüne alındığında, iç talepte kayda değer bir iyileşme ihtimali zayıflıyor. Böylece, talep koşulları enflasyon üzerindeki arz yönlü etkileri sınırlandırıyor. Özetle, ekonomik aktivite koşulları enflasyonu düşürmek için hala destekleyici olsa da, arz yönlü enflasyon baskısı MB nin tahmininin erişilebilirliğini zorlaştırıyor. 1

4 Enflasyon- Enflasyon Görünümü Temmuz da Daha da Kötüleşiyor Aylık TÜFE enflasyonu Temmuz da piyasa beklentilerine paralel %.31 gerçekleşerek, yıllık TÜFE enflasyonunu %8.3 ten %8.9 a yükseltti. Aylık ÜFE ise %.99 ile bir önceki aya göre yıllık enflasyonu %5.2 den %6.6. ya yükseltti. Grafik 1: Enflasyon (Yıllık) Haziran da mevsimsel eğilimlerin aksine yükselen gıda fiyatları Temmuz da da yükseldi. Yıllık gıda enflasyonu %13.4 ile yüksek kalmaya devam etti. TCMB nin yılsonu gıda enflasyonu tahmini ise hâlâ %7. Grafik 2: Gıda Enflasyonu (Yıllık) Temmuz enflasyonuna en yüksek katkı TL nin değer kaybetmesine bağlı olarak ulaştırma fiyatlarından geldi (.4 puan). Aylık enflasyona tek negatif katkı ise.3 puan ile giyim fiyatlarından geldi. Grafik 3: Temmuz Aylık TÜFE sine Katkılar 2 TÜFE 16% ÜFE 12% 8.9% 8% 6.6% 4% -4% -8% İşlenmemiş gıda İşlenmiş gıda (sağ) % 1 8% 6% 4% 2% -.32% Giyim ve ayak. Eğitim Lokanta ve oteller Haberleşme Gıda Konut Ulaştırma %.4%.4%..7% %.5 Hesaplamalarımıza göre, yıllık mal enflasyonu %8.3 ten %9.2 ye kayda değer bir yükseliş gösterirken, yıllık hizmet enflasyonu %8.2 den %8.1 e sınırlı geriledi. TL deki değer kaybının Temmuz enflasyonuna henüz tam yansımamış olmaması, mal enflasyonunun daha da arttırabilir. Grafik 4: Mal & Hizmet Enflasyonu (Yıllık) Temmuz da enflasyon görünümündeki bozulma daha da belirginleşti. Çekirdek enflasyon göstergelerinden H endeksi yıllık enflasyonu % 6.1 den %6.5 e, I endeksi yıllık enflasyonu da %5.6 dan %6.1 e yükseldi. Grafik 5: Çekirdek Enflasyon Göstergeleri (Yıllık), Garanti Bankası hesaplamaları TCMB nin Ağustos 13 beklenti anketine göre, yılsonu enflasyon beklentisi %7.2 den %7.33 e yükselmeye devam etti. Gelecek 12 aylık enflasyon beklentisi %6.45 te sabit kalırken, gelecek 24 aylık beklenti ise %6.13 ten %6.23 e sınırlı yükseldi. Grafik 6: Beklentiler 14% 12% 1 8% 6% 4% 2% Hizmetler Mallar %9.2 %8.1 14% 12% 1 8% 6% 4% 2% H Endeksi I Endeksi TÜFE % 11% 1 9% 8% 7% 6% 4% 3% Gelecek 12 ay sonu Gelecek 24 ay sonu Yılsonu Hedef , Garanti Bankası hesaplamaları, Garanti Bankası hesaplamaları 2

5 Kur ve Faizler- Ağustos ta Bono Faizleri Özellikle Uzun Vadelerde Yükseldi Reel anlamda TL Temmuz da gelişmiş ülke para birimleri karşısında %.7, gelişmekte olan ülke para birimleri karşısında %.2 değer kaybetti. TL nin sepet karşısındaki değer kaybı %.6 ile endeksi ten ya düşürdü. Endeks Ağustos ta 113 ün sınırlı üstünde gelerek TL de daha fazla değer kaybına işaret edebilir. Grafik 7: TÜFE Bazında Reel Kurlar(23=) FED in tahvil alımlarının hızına ilişkin beklentilerle gelişmekte olan piyasalarda oynaklık Ağustos ta da devam etti. 19 Ağustos itibariyle TL dolar karşısında aylık %1. ve Euro karsısında %2.8 değer kaybetti. Kur sepetine karşı ise 19 Ağustos ta en yüksek seviyeyi kaydetti (%2.28 e yakın). Grafik 8: Nominal Döviz Kurları Sepet Gelişmekte olan ülkeler 1.3 Gelişmiş ülkeler Sepet (.5$+.5 ) USD/TL EUR/TL FED in varlık alım hızına ilişkin beklentileri normalleştirmeye yönelik açıklamalarının aksine, gelişmekte olan ekonomilere sermaye girişi hâlâ zayıf. Bloomberg dolar endeksi, 212 yılsonuna kıyasla %4 değer kazanmış durumda. Grafik 9: TL nin Dolar Karşısındaki Değeri ve GÜ Fon Akımları 3,6 3,5 3,4 3,3 3,2 3, 3, 2,9 2, GOÜ'lere sermaye girişleri US$/TL-sağ Temmuz daki kararının ardından FED in beklentileri normalleştirmeye yönelik politika duruşu nedeniyle Ağustos başında gösterge bono faizi %8.8 in altına düşse de; Ağustos ortasında gösterge bono faizi yeniden %9 un üzerine yükseldi. Grafik 1: Gösterge Bono Faizi Swap oranlarındaki artış, gösterge bono faizindeki artışın üzerine çıktığından, 1 Ağustos itibariyle, 2 yıllık swap ve gösterge bono faiz oranları arasındaki fark %1 in altına düştü. Grafik 11: Yıllık Swap Faizleri ile Gösterge Bono Faizi Arasındaki Fark Kaynak: Bloomberg, Reuters, Garanti Bankası hesaplamaları ABD 1 yıllık bono faizinin Ağustos ortasında %3 e yaklaşarak, belirgin artması sonucunda, getiri eğrisinin özellikle üst ucu Ağustos ayında yukarı kaydı. Grafik 12: Getiri Eğrisi Kaynak: Reuters Kaynak: Bloomberg, Reuters, Garanti Bankası hesaplamaları Kaynak: Reuters, Garanti Bankası hesaplamaları 3

6 Büyüme- 2Ç 13 te Sanayi Üretimindeki Artış 1Ç 13 ün Üzerinde Beklenenden yüksek (%4.2) Haziran 13 verileri ile, 2Ç 13 te sanayi üretimindeki büyüme 1Ç 13 teki %2.5 ten %2.9 a yükseldi. Takvim ve mevsimden etkisinden arındırılmış sanayi üretimi Haziran 13 te bir önceki aya göre %1.4 arttı. Haziran 13 te takvim etkisinden arındırılmış enerji hariç tüm ana sektörlerde sanayi üretimi yıllık bazda arttı. Aynı bazda yatırım malı üretiminde de belirgin bir artış vardı. Grafik 13: Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretimi (Yıllık) Ç2 26Ç4 27Ç2 27Ç4 28Ç2 28Ç4 29Ç2 29Ç4 21Ç2 21Ç4 211Ç2 211Ç4 Temmuz 13 te, kapasite kullanım oranı yatayken, öncü ihracat verisi bu dönemde yıllık bazda ivme kazandı. Grafik 16: KKO & İhracat Rakamları (Yıllık) 212Ç2 212Ç4 213Ç2 Grafik 14: Takvim ve Mevsim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretimi Haziran 13 te, sanayi üretimi için diğer bir öncü gösterge olan Türkiye imalat sanayi PMI endeksi, 5 baz seviyenin altında kaldı. Grafik 17: Sanayi Üretimi & PMI Verileri (Yıllık Değişim) Grafik 15: Sanayi Üretiminin Ana Sektörler Bazında Bileşenleri (Yıllık Değişim) Tüketim malı Ara malı Ç13 te sanayi üretimi verisi büyümede devam eden ılımlı artışa işaret ediyor, ancak, yılın ikinci yarısına ilişkin belirsizlikler olduğunu düşünüyoruz. Grafik 18: Sanayi Üretimi vs. GSYİH (MA, 1Ç 8=) Sermaye malı Enerji Sanayi üretimi KKO - sağ İhracat (TİM) % 6% 4% 2% -2% -4% Türkiye PMI - sağ Sanayi üretim (takvim etk arınd, Yıllık değ) Ç '8 2Ç '9 4Ç '9 2Ç '1 4Ç '1 2Ç '11 GSYH Sanayi Üretimi 4Ç '11 2Ç '12 4Ç '12 2Ç '13, TCMB, TİM Kaynak: Markit, TÜİK 4

7 Sektörel Gelişmeler- 3Ç 13 Öncü Göstergelerine Göre Yurtiçi Talepte Belirsizlik Var 1Ç 13 ve 2Ç 13 te sırasıyla %17 ve %21 arttıktan sonra, otomobil iç satışları Temmuz 13 te bir önceki yıla kıyasla %25 arttı. Grafik 19: Otomobil İç Satışlar (Yıllık) Kaynak: OSD Haziran-Temmuz 13 döneminde elektrik üretimi yıllık ve takvim etkisinden arındırılmış bazda düştü. Grafik 22: Takvim Etkisinden Arındırılmış Elektrik Üretimi (Yıllık Değişim) elektrik üretimi (takvim etk. Arınd.) San üret.(takvim etk. Arınd.) 2Ç 13 te mevsim etkisinden arındırılmış iç satışlarda yavaşlama görüldü. Temmuz 13 te 3Ç 13 ün ilk tüketim verisi olan oto iç satışlarındaki büyüme yeniden yukarı yönlü eğilim gösterdi. Graph 2: Binek Araç & Beyaz Eşya İç Satışları (MA, 26=) Kaynak: OSD Temmuz 13 itibariyle, mevsimsel arındırılmış bazda, bir önceki aya kıyasla, gelecek 3 ay için ihracat sipariş beklentileri sınırlı artarken, yurtiçi sipariş beklentileri sınırlı düştü. Grafik 23: Sipariş Beklenti Endeksleri (MA) Toplam tüketici güveninin bir alt endeksi olan tüketim eğilimi endeksi, art arda 4 ay boyunca düşüş gösterdi. Ağustos öncü verilerine göre endeksteki düşüş hızlandı. Grafik 21: Tüketici Güven Endeksi oto - sol 7 95 beyaz eşya dış piyasa iç piyasa Tüketim Eğilim Endeksi Tüketici Güven Endeksi Kaynak: CNBC-e Tüketici Beklenti Endeksi 1Ç 13 teki artıştan sonra, inşaat yatırımı için öncü gösterge olan metalik olmayan minerallerin üretimi ve ithalatı, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış bazda 2Ç 13 te azaldı. Grafik 24: Metalik Olmayan Mineraller (MA & Takvim Etkisinden Arındırılmış) Ç'1 3Ç'1 4Ç'1 1Ç'11 2Ç'11 3Ç'11 4Ç'11 1Ç'12 2Ç'12 3Ç'12 4Ç'12 1Ç'13 2Ç'13 üretim (mevsim & takvim etk. Arındırılmış) ithalat mevsim etk. arındırılmış - sağ Kaynak: TEİAŞ, Garanti Bankası Hesaplamaları, Garanti Bankası Hesaplamaları, Garanti Bankası Hesaplamaları 5

8 İşgücü- Mayıs 13 İtibariyle Mevsimlikten Arındırılmış İşsizlik Oranında Artış Var İşsizlik oranı Nisan 13 teki %9.3 ten Mayıs 13 te %8.8 e düştü. Ancak aynı dönemde mevsimsellikten arındırılmış veriler %9.4 ten %9.6 a yükseldi. Tarım dışı işsizlik oranı da Nisan 13 teki %11.5 ten Mayıs 13 te %11. e düşerken, bu dönemde mevsim etkisinden arındırılmış veriler %11.7 den %11.8 e yükseldi. Mevsim etkisinden arındırılmış bazda, işsiz sayısı Mayıs 13 itibariyle bir önceki aya göre 44 bin kişi artarak 2.7 milyon kişiye yükseldi. Grafik 25: İşsizlik Oranı Grafik 26: Tarım Dışı İşsizlik Oranı Grafik 27: İşsiz Sayısı ( - M.A) 17% 16% 14% 13% 12% 11% 1 9% 8% İşsizlik oranı (M.A.) İşsizlik oranı % 16% 14% 12% 1 8% Tarım dışı işsizlik (M.A) İşsizlik (M.A) Mayıs 13 itibariyle mevsim etkisinden arındırılmış bazda, istihdam edilen kişi sayısı hizmet ve sanayi sektöründe artarken, tarım ve inşaat sektörlerinde geriledi. Mevsim etkisinden arındırılmış bazda, Mayıs 13 itibariyle işgücüne katılım oranı %51.2 ye sınırlı geriledi. İstihdam beklentileri alt endeksi (gelecek 3 ay için) Temmuz 13 itibariyle art arda üç ay düşüş gösterdi. Grafik 28: İstihdam Edilen Kişi Sayısındaki Değişim(MA, Aylık Değişim) Grafik 29: İstihdam & İşgücüne Katılım Oranı (M.A) 27, 53% Grafik 3: Reel Sektör Güven Endeksi (Aylık Değişim) 5-5 Tarım Sanayi İnşaat Hizmet 26, 25, 24, 23, 22, 21, 2, % 51% 5 49% 48% 47% 46% İstihdam (MA) - sol İşgücüne katılma oranı MA (%)

9 Kamu Finansmanı- Yerel Yönetim Bütçe Performansı 1Ç 13 te Kötüleşti GSYH tahminimize göre, merkezi yönetim bütçe açığının GSYH ya oranı %1.3 e düştü. Bu oranın yılsonunda %2. ye yükselmesini bekliyoruz. 213 te tüketime dayalı vergi gelirlerinin payı arttı. Bir önceki yıl ile karşılaştırıldığında, Haziran 13 itibariyle KDV ve ÖTV gelirlerinin payı 1 puan artarak %37 oldu. 2Ç 13 te halihazırda büyüme oranını destekleyen yatırım harcamaları Haziran ayında hızlanmaya devam etti. Grafik 31: Bütçe Performansı 7% % Faiz Dışı Fazla/GSYH Bütçe Dengesi/GSYH Grafik 32: Tüketime Dayalı Vergi Gelirleri 13. KDV/ Toplam vergi gelirleri (12 aylık toplam) ÖTV/Toplam vergi gelirleri (12 aylık toplam) 27. Grafik 33: Yatırım Harcamaları ( 12 aylık ort, yıllık değişim) 4 Sermaye Giderleri Faiz Dışı Harcamalar 3% 1% -1% -3% - -7% % % 1.4%.1%.8% 1.6% 1.8% % % %-1.3% Q13 2Q /9 4/1 8/1 12/1 4/11 8/11 12/11 4/12 8/12 12/12 4/ % Kaynak: Maliye Bakanlığı, TÜİK Kaynak: Maliye Bakanlığı Kaynak: Maliye Bakanlığı Temmuz itibariyle,12 aylık kümülatif nakit denge 212 sonundaki 25 milyar TL den daha düşük gelerek 18 milyar TL oldu. Faiz dışı fazla 2 milyar TL ile neredeyse aynı kalarak, faiz ödemelerinin bir önceki yıla kıyasla düşmekte olduğuna işaret etti. Grafik 34: Nakit Denge (12 aylık toplam) Temmuz ayı nakit bütçe verilerine göre, son 12 ayda gelirdeki büyüme oranı (%17) faiz dışı harcamaların büyüme oranından yüksek. Grafik 35: Nakit Denge ( 12 aylık, yıllık değişim) Üç yılın en kötü yerel yönetim bütçe performansı 1Ç13 te gerçekleşti. Yatırım harcamalarında merkezi bütçeye benzer önemli bir artış var. Graph 36: Yerel Yönetim Bütçesi (Ocak-Mart) TL mlr 2 2 Jan-1 Apr-1 Jul-1 Oct-1 Jan-11 Apr-11 Jul-11 Oct-11 Jan-12 Apr-12 Jul-12 Oct-12 Jan-13 Apr-13 Jul Faiz Dışı Nakit Denge -5 Nakit Denge Gelirler Faiz Hariç Giderler % Harcamalar Gelirler Bütçe Dengesi % 1..8%.6%.4%.2%. Kaynak: Hazine Müsteşarlığı, Garanti Bankası Hesaplamaları Kaynak: Hazine Müsteşarlığı, Garanti Bankası Hesaplamaları Kaynak: Maliye Bakanlığı 7

10 Borç- Finans Sektörünün Uzun Vadeli Dış Borç Artış Oranı 2Ç 13 te Hızlandı Mart sonu itibariyle, Türkiye nin AB tanımlı kamu borcunun GSYH ya oranı %35.7 oldu. Oranın yılsonunda %35.1 seviyesine düşmesini bekliyoruz. Cari borç stoku üzerinden yaptığımız hesaplamalara göre, iç borç ödemeleri Temmuz Haziran 214 te 176 Milyar TL olacak. Neredeyse sadece Ocak 14 teki dış borç ödemesine eşit olan kamunun Ağustos- Ekim 13 dönemindeki dış borç ödemesi toplam 2.3 milyar dolar ile düşük. Grafik 37: AB Tanımlı Kamu Borç Stoku/GSYH Grafik 38: İç Borç İtfa Takvimi Grafik 39: Kamu Dış Borç İtfa Takvimi % % 39.9% % 39.1% 36.2%35.7% Q13 (TL mlr) ,5 2,2 1,9 1,6 1,3 1, 7 4 (mln,$) Faiz Anapara 8/13 9/13 1/13 11/13 12/13 1/14 2/14 3/14 4/14 5/14 6/14 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı, Garanti Bankası Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 2Ç 13 te finansal olmayan sektörün uzun vadeli dış borcu 1.6 milyar dolar gerilerken, finansal sektörün uzun vadeli dış borcu 5.6 milyar dolar ile önemli ölçüde arttı. Grafik 4: Özel Sektör Uzun Vadeli Dış Borcu (USD mlr) 9.7 Finansal Finansal Olmayan Özel sektör sadece Aralık 13 te 4.6 milyar dolarlık uzun vadeli dış borç ödemesi gerçekleştirecek. Grafik 41: Özel Sektör Uzun Vadeli Dış Borcunun İtfa Takvimi (USD mlr) Finansal 3.5 Finansal Olmayan Temmuzda iç borç çevirme oranı %91.6 ile Ocak- Temmuz dönemindeki iç borç çevirme oranını %88. e yükseltti. Tablo 1: Finansman Tablosu Hazine Gerçekleşme Oca-Tem Programı Finansman İhtiyacı İç Borç Servisi Anapara Faiz Dış Borç Servisi Anapara Faiz Finansman İç Borçlanma Dış Borçlanma Diğer Finansman İç Borç Çevirme Oranı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı, Garanti Bankası hesaplamaları 8

11 Dış Ticaret- 2Ç 13 te Altın Hariç İthalat ve İhracat Hızlandı Haziran da dış ticaret açığı 8.6 milyar dolar oldu. İhracat yıllık %6. azalarak 12.4 milyar dolar; ithalat yıllık %2.8 artarak 21. milyar dolar oldu. Böylece, 1Ç 13 te dış ticaret açığının yıllık %5 artmasından sonra, 2Ç 13 te açık %28.4 ile önemli ölçüde artış kaydetti. Grafik 42: İhracat ve İthalat (3 aylık ort, yıllık değ.) Haziran da Mayıs 13 e kıyasla mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış ihracat %2.3 artarken; aynı bazda ithalat %2. azaldı. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış ihracatın ithalatı karşılama oranı Mayıs 13 teki%59. dan %58.8 e sınırlı geriledi. Grafik 43: İhracat/İthalat (M.A.) 2Ç 13 te mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış reel ihracat çeyreklik bazda %1.8 azaldı. Bir önceki çeyrekte %2.4 daralmıştı. Aynı bazda, reel ithalat 2Ç 13 te %7.1 arttı. 1Ç 13 te reel ithalat %4.5 artmıştı. Grafik 44: Reel İhracat& Reel İthalat (Çeyreklik, Arındırılmış*) İhracat İthalat Reel ihracat Reel ithalat 1Ç 13 te enerji ithalatında yaşanan %1.2 lik daralma, 2Ç 13 te %5.8 e yavaşladı. Enerji hariç ithalattaki yıllık artış 1Ç 13 teki %11.2 den 2Ç 13 te %14.5 e hızlandı. Grafik 45: Enerji ve Enerji Hariç İthalat (Yıllık) 1Ç 13 te %4 artan altın hariç ihracat, 2Ç 13 te %7 ye hızlandı. Altın hariç ithalattaki yıllık artış 1Ç 13 teki %1.3 ten 2Ç 13 te %3.1 e yükselerek, iç talepte sınırlı hızlanmaya işaret etti. Grafik 46: Altın Hariç İthalat ve İhracat (3aylık ort. Yıllık değişim) *Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış AB-25 ülkelerine yapılan ihracattaki yıllık artış 1Ç 13 teki %2 den 2Ç 13 te %5 e yükseldi. Gelişmekte olan ülkelere yapılan ihracat 2Ç 13 te yıllık bazda %6 daraldı. 1Ç 13 te Kuzey Amerika ya yapılan ihracat yıllık %7 daraldıktan sonra, 2Ç 13 te yıllık artış %3 arttı. Grafik 47: İhracat Payları (Yıllık) Enerji ithalatı Enerji hariç ithalat Altın hariç ihracat Altın hariç ithalat Gelişmekte olan ülkeler AB Kuzey Amerika Toplam , Garanti Bankası Hesaplamaları, Garanti Bankası Hesaplamaları, Garanti Bankası Hesaplamaları 9

12 Ödemeler Dengesi- Haziran 13 te 12 Aylık Cari Açıkta Sınırlı Hızlanma Haziran 13 teki 4.5 milyar dolar açıkla birlikte, 12 aylık kümülatif cari açık Mayıs 13 teki 53.2 milyar dolardan 53.6 milyar dolara hızlandı Grafik 48: Cari Denge (Milyar Dolar) 12 aylık kümülatif bazda, Haziran 13 te, uzun vadeli dış borç çevirme oranı bankalar için bir önceki aydaki %15 den %122 ye yükselirken, söz konusu oran reel sektör için %13 ten %11 e geriledi. Graph 5: Uzun Vadeli Dış Borç Çevirme Oranı (12 aylık toplam) Bankalar - sol Reel sektör aylık kümülatif bazda, net enerji faturası Mayıs 13 ile kıyaslandığında Haziran 13 te 52.6 milyar dolara sınırlı geriledi. Grafik 49: Net Enerji Faturası & Cari Açık (12-ay, mlr Dolar) Cari Açık Net Enerji Faturası , Garanti Bankası Hesaplamaları Haziran 13 te, yerleşik olmayanların ve olanların portföyü sırasıyla 2.3 milyar dolar ve 1.5 milyar dolar azalırken, net hata ve noksanda 1.8 milyar dolarlık düşüş oldu. Böylece, 12 aylık ortalama sıcak para aylık bazda 5.6 milyar dolar düştü. Tablo 3: Sıcak Para (12 ay, mln Dolar) Yerleşik Olmayan 41,915 39,837 37,562 DİBS 24,797 22,758 2,51 Hisse Senedi 6,25 6,968 4,84 Mevduat (TL+YP+Repo) 11,93 1,111 12,671 Yerleşik 13,421 12,28 1,79 Banka ydısı KV kredi Banka KV dış borç 12,547 1,543 1,69 Özel sektör KV dış borç 1,146 1, Haziran 13 te net doğrudan yabancı yatırım yalnızca.5 milyar dolar oldu. Böylece, net 12 aylık kümülatif doğrudan yabancı yatırım 6.3 milyar dolar olarak gerçekleşti. Tablo 2: Dış Finansman (12-ay, Milyon Dolar) Cari İşlemler Dengesi -51,16-53,151-53,64 Sermaye ve Finans Hesabı 59,849 56,983 59,288 Doğrudan Yabancı Sermaye 8,379 7,73 6,288 Yurtdışında -2,471-2,694-3, Yurtiçinde 1,85 1,397 9,288 Gayrimenkul(Net) 2,766 2,736 2,696 Portföy Yatırımları 52,29 52,526 48,442 Varlıklar 3,394 3,616 4,88 Yükümlülükler 48,635 48,91 43,634 Hisse Senetleri 6,25 6,968 4,84 Hazine Bono/Tahvil 24,535 22,441 19,85 Hazine Eurobond 3,947 3,947 2,947 Banka Tahvili 11,379 11,811 12,257 Diğer Yatırım 33,589 25,465 25,598 Varlıklar 2, ,826 Efektif ve Mevduat 4,182 1, Yükümlülükler 31,281 26,356 27,424 Bankalar 12,138 11,81 12,247 Uzun Vadeli ,178 Kısa Vadeli 12,547 1,543 1,69 Diğer Sektörler 5,28 2, Uzun Vadeli 4, Kısa Vadeli 1,146 1, Efektif ve Mevduat 8,9 7,944 1,521 Net Hata & Noksan -8,689-3,832-5,648 Bankalar 8,632 8,85 11, TOPLAM 46,647 48,285 42,74 Cari İşlemlere Oran -91% -91% -8 Rezerv Varlıklar -34,17-28,662-2,982 Net Hata ve Noksan -8,689-3,832-5,648, Garanti Bankası Hesaplamaları, Garanti Bankası Hesaplamaları, Garanti Bankası Hesaplamaları 1

13 MB Bilançosu- Artan TCMB Fonlama Maliyeti ve Vadesi GOÜ piyasalarında artan oynaklık neticesinde TCMB nin devam eden TL likidite sıkılaştırma politikası nedeniyle, TCMB fonlama maliyeti Ağustos un ilk 2 haftasında ortalama %6.4 e ulaştı. TCMB koridorun üst bandını Ağustos toplantısında 5 baz puan artırarak %7.75 e yükseltti. Grafik 51: Faiz Oranları TCMB kurdaki aşırı oynaklığın olumsuz etkilerini en aza indirmek için belirli günlerde EPS yaptı. TCMB Temmuz da 5 gün (8-1, 25 ve 31 Temmuz) ile 15 ve 21 Ağustos ta politika faizinden (%4.5) TL likidite vermedi. Ayrıca, TCMB bu dönemde aylık repo hacmini artırdı. Grafik 52: MB Fonlama Hacimleri (Milyon TL) TCMB nin haftalık ve aylık repo ihaleleri için üst sınırdan vazgeçme kararı ve aylık repo yoluyla daha fazla fonlama yapması (TCMB toplam fonlamasının %41 i) nedeniyle, TCMB nin ortalama fonlama vadesi 19 Ağustos itibariyle neredeyse 15 güne yükseldi. Grafik 53: TCMB Ortalama Fonlama Vadesi (gün) MB Politika Faizi (1 Haftalık Repo) MB Gecelik Borç Verme Faizi MB Gecelik Borç Alma Faizi MB Ortalama Fonlama Faizi 8, 6, , 2, Haftalık Repo O/N Borç Verme (PY) O/N Borç Verme BIST Repo Aylık Repo 1 Haftalık Repo Geleneksel TCMB nin net döviz pozisyonu, 16 Ağustos itibariyle, 11 Temmuz daki son 12 ayın en düşük seviyesi ile karşılaştırıldığında, 1.2 milyar dolarlık iyileşme kaydetti. Grafik 54: TCMB Net Döviz Pozisyonu (milyar dolar) TCMB nin döviz rezervleri, rezerv opsiyon mekanizmasının kullanımı sonucunda, Temmuz da 1. milyar dolar artarak 17.9 milyar dolara yükselirken, altın rezervleri 4.2 milyar dolar artarak 21 milyar dolara ulaştı. Grafik 55: Uluslararası Rezervler (Milyar Dolar) Temmuz da parasal göstergelerin yıllık büyüme oranı hızlanırken; M1 deki yıllık artış %25.8 oldu. Tüm parasal göstergeler, yıllık TÜFE nin üzerinde belirgin artmaya devam etti. Grafik 56: Parasal Göstergeler (Yıllık Değişim) Altın Döviz Rezervler M1 Emisyon M2 M2Y M3 TÜFE 8.13, TÜİK 11

14 Bankacılık- Ağustos Başında Dolarizasyon Oranı Arttı Temmuz da tüketici ve ticari kredilerin her ikisi de hızlandı. Kısa haftadaki (7 Ağustos) keskin yavaşlama muhtemelen bayram tatilinin etkisiyle gerçekleşti. Grafik 57: Kredi Büyüme Oranı (Yıllık) /11 1/11 Ticari Krediler (kur etkisinden arındırılmış) Tüketici Kredileri 12/11 2/12 4/12 6/12 8/12 1/12 12/12, BDDK *Tüketici Kredileri Kredi Kartlarını İçermez Bir önceki aya kıyasla, tüketici kredileri faiz oranındaki artış (yaklaşık baz puan) ticari kredi oranlarının üzerinde gerçekleşti. Tüketici kredileri içerisinde en yüksek artış mortgage oranlarında oldu. Grafik 6: Tüketici Kredisi Faiz Oranları 2/13 4/ % 21.9% 6/13 8/13 Hem tüketici kredileri hem de ticari krediler büyüme eğilimi Temmuz da yukarı yönlü kaldı. Takvim etkisinden ötürü, 7 Ağustos itibariyle, düşüş gerçekleşti. Grafik 58: Kredilerdeki Değişim (Yıllıklandırılmış, 13 Haftalık Ortalama) /11 1/11 12/11 2/12 4/12 6/12 8/12 1/12 12/12, BDDK, Garanti Bankası Hesaplamaları 2/13 4/13 Ticari kredi ve mevduat faizleri arasındaki fark Ağustos başında genişlemeye devam etti. 2 Ağustos itibariyle 4 haftalık ortalama bazda ticari kredi faiz oranı %1.8 oldu. Grafik 61: Faiz Oranları (4 Haftalık Ortalama) 6/13 Ticari Krediler (kur etkisinden arındırılmış) Tüketici Kredileri 35.4% 3. 8/ Ağustos başı itibariyle kredi büyüme oranı tarihi seviyelerin üzerinde kalmaya devam etti. Grafik 59:Toplam Krediler (Yıllıklandırılmış, 13 Haftalık Ortalama), Garanti Bankası Hesaplamaları Bir önceki aya kıyasla, 7 Ağustos itibariyle döviz mevduatları 7.9 milyar dolar artarken, TL mevduatlar 4.6 milyar TL azaldı. Grafik 62: Mevduatlar 3.8% Toplam Krediler (27-212) Toplam Krediler 212 Toplam Krediler 213 Hafta % 2 18% 16% 14% 12% 1 8% 6% 8/11 11/11 2/12 5/12 8/12 İhtiyaç Kredi Faizi Taşıt Kredi Faizi Konut Kredi Faizi 12.8% 1.3% 9. 11/12 2/13 5/13 8/13 7% 6% 4% 3% 2% 1% 3.6% 16% 14% 13% 12% 11% 2.2% 1 1.8% 9% 8% 8/12 1/12 12/12 2/13 4/13 6/13 Ticari Kredi Faizi-Mevduat Faizi Ticari Kredi Faizi-Mevduat Faizi (KMH ve KK hariç) Ticari Kredi Faizi-sağ TL mevduatlar (Milyar TL, sol) Döviz mevduatlar (Milyar USD, sağ) 1/1 3/1 6/1 9/1 12/1 2/11 5/11 8/11 11/11 1/12 4/12 7/12 1/12 12/12 3/13 6/ Kaynak: BDDK, Garanti Bankası Hesaplamaları 12

15 Gelişmekte Olan Ülkeler- Gelişmekte Olan Ülkelerde İhracat Performansı Zayıf Brezilya ve Endonezya da politika faizi Temmuz da 5 baz puan artırıldı. Macaristan, Polonya, Romanya ve Tayland'da politika faizi 25 baz puan indirildi. Ağustos ta Romanya ve Ukrayna oranları 5 baz puan azalttı Grafik 63: Ortalama Politika Faizleri (GOE) Kaynak: Bloomberg, Garanti Bankası *Çek Cumhuriyeti, Güney Afrika, Macaristan, Meksika, Polonya, Romanya, Rusya, Ukrayna, Türkiye, Endonezya, Kolombiya, Çin, G. Kore, Tayvan, Tayland, Malezya, Hindistan, Peru, Brezilya, Şili Borsa endekslerinde aylık bazda paralel bir eğilim oluşmadı. 19 Ağustos itibariyle aylık değişimler: Brazilya(%8.8), Güney Afrika (%4.2), Macaristan(%.9), Rusya(-%4.3), Türkiye(-%4.6) Grafik 66: GOE Borsa Endeksleri ( =) / / /9 2/1 Türkiye Rusya Brezilya / / /11 2/12 Güney Afrika Macaristan / / / TCMB nin sıkı para politikasına rağmen, enflasyonun daha da artmış olması ile reel faiz oranı yüksek negatif seviyede (%3) kaldı. Güney Afrika ve Romanya nın reel faiz oranları da negatif gerçekleşti. Grafik 64: Politika Faizi & Yıllık Enflasyon 12% 9% 6% 3% 1.1% Polonya Politika Faizi 3. Meksika 1.8% Macaristan 5.4% 5. Romanya Yıllık Enflasyon Güney Afrika Türkiye* 8.9% 6.9% 2.7% Çin Kaynak: IIF, Bloomberg, Garanti Bankası, *TCMB aylık ortalama fonlama oranı Rusya Gelişmekte Olan Asya ülkelerinde ihracat performansı, Çin dahil olmak üzere 2Ç 13 te zayıf kalmaya devam etti. Brezilya Grafik 67: İhracat Büyüme Oranı (Yıllık değişim) Hindistan Endonezya Güney Kore Çin Bir önceki aya kıyasla,19 Ağustos itibariyle tüm seçilmiş GOÜ para birimleri değer kaybetti: BRL (%8.3), ZAR (%4.3), TRY&RUB (%2.7), HUF (%1.). Grafik 65: GOE Para Birimleri Sepet Karşısındaki Değerleri (.5*EUR+.5*USD) (1.1.11=) Değer Kaybetme Değer Kazanma TRY RUB BRL Kaynak: Reuters, Garanti Bankası ZAR HUF İhracat 2Ç 13 te seçilmiş Gelişmekte Olan Avrupa ülkeleri arasında sadece Polonya da yıllık bazda arttı Grafik 68: İhracat Büyüme Oranı (Yıllık değişim) Türkiye Çek Cumhuriyeti Macaristan Polonya Kaynak: Reuters, Garanti Bankası Kaynak: IIF, Garanti Bankası Kaynak: IIF, Garanti Bankası 13

16 Ayın Grafikleri Mevsimsel arındırılmış işsizlik oranındaki artışa rağmen, Mayıs 13 itibariyle sanayi sektöründe istihdam edilen kişi sayısında artış gerçekleşti. Grafik 69: Sanayi Sektöründe İstihdam ve İşsizlik Oranı (M.A) ,4 4,9 4,4 3,9 takvim & mevsim etk. arınd. sanayi üretim endeksi - sol mevsim etk. arındırılmış sanayi istihdamı ( kişi) Mayıs 13 ten itibaren, reel konut fiyat endeksindeki (TKFE) artış yıllık %5.4 e sınırlı gerilerken, yeni reel konut fiyat endeksindeki (TYKFE) artış ise %4.9 a hızlandı. Grafik 7: Reel Konut Fiyat Endeksi 6% 4% 3% 2% 1% -1% TYKFE TKFE Cari açıkta kötüleşme devam ederken, net enerji ve altın hariç açık aksine yatay bir seyir izledi. Bu durum, ılımlı artan iç talebin cari açıktaki son dönemdeki bozulma üzerinde sınırlı etkisi olduğunu gösterdi. Grafik 71: Cari İşlemler Dengesi (M.A., 3 aylık ort., mln dolar) 3, -3, -6, -9, 28 Cari denge Cari Denge-Net Enerji Faturası-Net Altın , Garanti Bankası Hesaplamaları Altın ithalatı 2.çeyrekteki ortalama 44 tondan Temmuz da 37 tona gerilemiş olsa da baz etkisi nedeniyle altın ihracatındaki daralmanın artması sonucunda, net altın ithalatı önümüzdeki dönemde hızlanabilir. Grafik 72: Altın İthalatı (ton) H'13 37, Garanti Bankası Hesaplamaları Million $ Mayıs 13 ortası itibariyle, yerleşik olmayanlar hisse senedi ve devlet tahvilleri portföylerini azaltma eğilimine gitti. Grafik 73: Yerleşik Olmayanların Portföyündeki Hisse Senedi ve DİBS ler (4 haft. ort, arındırılmış*) Hisse Shares Senedi (Net (Net Change) Değişim) DİBS G.Bonds (Net Değişim) (Net Change) , Garanti Bankası Hesaplamaları Son zamanlarda portföy akımları ve merkez bankası rezervlerindeki artış eğilimi, Türkiye den sermaye çıkışları nedeni ile son zamanda değişti. Mayıs Haziran döneminde, Merkez Bankası rezervleri toplam 7.8 milyar dolar ile önemli ölçüde azaldı. Grafik 74: Portföy Yatırımları ve TCMB Rezervleri (12 aylık toplam) 6, 5, 4, 3, 2, 1, -1, -2, Portföy yatırımları Rezervlerdeki değişim Kaynak: BIST, *Fiyat ve Kur Hareketinden Arındırılmış 14

17 Makroekonomik Göstergeler I G erçekleşmeler 213 Tahmin S on Dört G erçekleşme Büy üme G aranti H ükümet 2Ç 12 3Ç 12 4Ç 12 1Ç 13 G S YH (M ily ar TL, cari fiy atlarla) 953 1,99 1,298 1,417 1,579 1, G S YH (M ily ar U S D) G S YH (12 ay lık, M ily ar TL, cari fiy atlarla) , , , ,447.8 GSYH (12 ay lık, Mily ar USD) Kişi Başına G SYH (U S D) 8,559 1,22 1,466 1,5 11,15 11, G S YH Yıllık Büy üme O ranı -4.8% 9.2% 8.8% 2.2% 3.8% % 1.6% 1.4% 3. S anay i Ü retimi G aranti H ükümet S anay i Ü retimi (Yıllık Değişim) -9.9% 12.8% 1.1% % 4.7% 1.9% 3. Kapasite Kullanım O ranı 65.2% 72.6% 75.4% 73.6% % 73.6% 74.8% 75.3% İşgücü G aranti H ükümet 2Ç 12 3Ç 12 4Ç 12 1Ç 13 S anay ide Reel Ü cret E ndeksi (Ç alışılan S aat Başına, Yıllık Değişim -7.7% 6.7% 8.7% 6.2% % S anay ide Kısmi V erimlilik E ndeksi (Ç alışılan S aat Başın Yıllık Değişim 1.1% % -1.3% % -1.4% -2.1% -.8% G aranti H ükümet İşsizlik O ranı % 9.8% 9.2% - 8.9% % 9.3% 8.8% E nflasy on Garanti H ükümet TÜFE (A y lık Değişim) %.1%.8%.3% TÜ F E (Yıllık Değişim) % 1.4% 6.2% 6.8% 5.3% 6.1% % 8.9% TÜ F E (Yıllık O rtalama Değişim) 6.3% 8.6% % 7.4% ÜFE (A y lık Değişim) Ü F E (Yıllık Değişim) 5.9% 8.9% 13.3% % 2.2% 5.2% 6.6% ÜFE (Yıllık O rtalama Değişim) 1.2% % 6.2% Deflatör 5.6% % 6.8% 7.4% Kay nak: TÜİK, Kalkınma Bakanlığı, Merkez Bankası v e Garanti Bankası 15

18 Makroekonomik Göstergeler II Gerçekleşmeler 213 Tahmin S on Dört Gerçekleşme F aiz O ranları G aranti H ükümet G österge Bono F aizi (Dönem sonu) 8.9% 7.1% % % % S abit Kuponlu İskontolu İhalelerde O luşan F aiz (O % 5.8% % 5.7% 8.4% 9. N akit İç Borçlanmanın V adesi (A y ) M erkez Bankası G ecelik Borç A lma F aizi (Dönem E urobond (23, Getiri) 6.4% 5.7% 6.1% % % 5.9% Döv iz Kuru G aranti H ükümet S epet (,5* U S D+,5* E U RO, Dönem sonu) E U RO /U S $ (Dönem sonu) U S D/TL (O rtalama, A lış kuru) U S D/TL (Dönem sonu, A lış kuru) E U RO /TL (Dönem sonu, A lış kuru) Ö demeler Dengesi (M ily on U S D) G aranti H ükümet İhracat (f.o.b.) 12, , ,96 152, , 158, 13,132 12,485 13,298 12,438 İthalat (c.i.f.) 14, ,544 24, , , 253, -2,559-22,825-23,246-21,8 C ari İşlemler Dengesi -12,168-45,447-75,92-47,748-62, -6,7-5,53-7,956-7,32-4,445 C ari İşlemler Dengesi (12 ay lık kümülatif) -12,168-45,447-75,92-47,748-62, -6,7-47,752-51,16-53,151-53,64 C ari İşlemler Dengesi/GSYH % -9.7% -6.1% -7.3% -7.1% N et E nerji İthalatı Hariç C ari Denge (12 ay lık) 15,16-9,973-25,699 6, ,6 1, ,583 Turizm G elirleri 18,45 17,391 2,171 21,559-25,4 1,188 1,41 2,359 2,651 Doğrudan Yabancı Yatırımlar (Net) 7,11 7,572 13,698 8, S ermay e H esabı Dengesi 9,289 44,42 65,659 47, ,288 9,529 4,88 6,777 E urobond İhracı 3,75 6,698 4,275 7, ,5 Kay nak: Hazine, Merkez Bankası, TÜİK, Kalkınma Bakanlığı v e Garanti Bankası 16

19 Makroekonomik Göstergeler III G erçekleşmeler 213 Tahmin Son Dört G erçekleşme Toplam Dış Borç S toku G aranti Hükümet 2Ç 12 3Ç 12 4Ç 12 1Ç 13 Toplam Dış Borç S toku (M ily ar U S$) Kamu Ö zel F inans Sektörü Reel Sektör Kısa V adeli F inans Sektörü U zun V adeli Toplam Dış Borç S toku/g S YH 43.7% 39.9% 39.3% 42.8% % 42.4% 42.9% 43. Kamu Dış Borç Stoku/G SYH 15.7% 13.8% % % 14.1% % Ö zel S ektör Dış Borç S toku/g S YH % 25.8% 28.7% % 28.3% 28.9% 29.8% F inans Sektörü/G S YH 1.7% % 14.2% % 13.7% 14.2% 15.2% Reel Sektör/G S YH 17.2% 14.1% 13.8% 14.6% % 14.6% 14.6% Kısa V adeli Dış Borç Stoku/G SYH 7.9% 1.6% 1.6% 12.8% % 12.8% 12.8% 14.3% F inans Sektörü/G S YH % % 7.3% 7.4% 8.4% U zun V adeli Dış Borç Stoku/G SYH 35.7% 29.3% 28.7% % 3.1% 29.2% Rezerv ler (M ily on U S$) G aranti Hükümet Toplam Rezerv ler 74,81 85,96 88,218, , , , ,853 M erkez Bankası Rezerv leri 7,689 8,696 78,33, ,27 18,773 16,911 17,867 M erkez Bankası N et Döv iz P ozisy onu 37,182 5,156 41,886 43, ,664 45,77 44,92 4,587 P arasal Büy üklükler (M ily ar U S $) G aranti Hükümet M M M P ara Tabanı A P İ (Dönem S onu) Kay nak: Hazine, Merkez Bankası, Garanti Bankası 17

20 Makroekonomik Göstergeler IV G erçekleşmeler 213 Tahmin S on Dört G erçekleşme Bankacılık S ektörü (M ily ar TL) G aranti H ükümet 3Ç 12 4Ç 12 1Ç 13 2Ç 13 A ktifler ,6.7 1, , ,38.5 1,37.6 1, ,527.7 A ktifler/g S YH 87.6% 91.6% % % 98.6% 98.6% - Krediler Krediler/G S YH 41.2% 47.9% 52.7% 56.1% % 57.6% 57.6% - Ticari Krediler/G S YH 27.6% 32.1% 35.4% % 38.9% 43.4% - Tüketici Kredileri/G SYH 13.6% 15.7% 17.3% 19.1% % 18.7% 14.2% - Konut Taşıt İhtiy aç Kredi Kartları M ev duatlar Döv iz M ev duatları (M ily ar Dolar) M ev duatlar/gs YH % 53.7% Ö z sermay e Ö z sermay e/gs YH 11.6% 12.2% 11.2% 11.7% % 12.6% 12.9% - M erkezi Yönetim Bütçesi (M ily ar TL) G aranti H ükümet G elirler H arcamalar F aiz Ö demeleri Bütçe Dengesi F aiz Dışı Denge M erkezi Yönetim İç Borç S toku F aiz H arcamaları/g S YH 5.6% 4.4% 3.3% 3.4% 3.1% 3.4% Bütçe Dengesi/GSYH % -1.3% % F aiz Dışı F azla/g S YH.1%.8% 1.9% 1.4% 1.1% 1.2% M erkezi Yönetim Borç S toku G aranti H ükümet 2Ç 12 3Ç 12 4Ç 12 1Ç 13 M erkezi Yönetim İç Borç S toku/g S YH 34.6% % % 27.9% 27.3% 27.2% M erkezi Yönetim Dış Borç S toku/g S YH % % % % 1.1% Toplam Kamu Brüt Borç S toku/g S YH 48.9% % 39.7% % 4.3% 39.7% 39.3% Toplam Kamu N et Borç S toku/gs YH % 22.4% % 18.1% % A B Tanımlı Borç S tığu/g S YH 46.1% 42.3% 39.1% 36.2% 35.1% % 36.8% 36.2% 35.7% Kay nak: BDDK, TÜİK, Maliy e Bakanlığı, Hazine, Kalkınma Bakanlığı v e Garanti Bankası 18

21 Rating Yabancı Para Yerli Para Türkiye S&P Uzun Vadeli Görünüm/Gözetim Uzun Vadeli Son Değişmenin Yönü B+ Pozitif BB BB- Pozitif BB BB- Durağan BB BB- Negatif BB BB- Durağan BB BB- Negatif BB BB- Durağan BB BB Pozitif BB BB Pozitif BBB BB Durağan BBB BB+ Durağan BBB Türkiye Moody's Yab.P. U.V. Görünüm/Gözetim Yer. P. U.V. Son Değişmenin Yönü B2 Durağan B B1 Pozitif B Ba3 Durağan Ba Ba3 Pozitif Ba Ba2 Durağan Ba Ba2 Pozitif Ba Ba1 Pozitif Ba Baa3 Durağan Baa3 Türkiye Fitch Yab.P. U.V. Görünüm/Gözetim Yer. P. U.V. Son Değişmenin Yönü B+ Durağan B B+ Pozitif B BB- Durağan BB BB- Pozitif BB BB- Durağan BB BB- Durağan BB BB+ Durağan BB BB+ Pozitif BB BB+ Durağan BB BBB- Durağan BBB Diğer Gelişmekte Olan Piyasalar S&P Yab.P. U.V. Görünüm/Gözetim Yer. P. U.V. Son Değişmenin Yönü Rusya BBB Durağan BBB+ Macaristan BB Negatif BB Brezilya BBB Negatif A- Polonya A- Durağan A 19