DENEME SINAVI SORU DAĞILIMI TUSEM : Dahiliye : Pediatri : Genel Cerrahi : Kadın Doğum 4. DENEME SINAVI CEVAP ANAHTARI

Transkript

1 DENEME SINAVI SORU DAĞILIMI 1 B 2 A 3 D 4 C 5 C 6 B 7 B 8 D 9 C 10 B 11 D 12 C 13 D 14 C 15 E 16 A 17 E 18 C 19 B 20 D 21 E 22 A 23 A 24 B 25 A 26 D 27 A 28 A 29 E 30 A 1-14 : Anatomi TEMEL BİLİMLER : Histoloji Embriyoloji : Fizyoloji : Biyokimya : Mikrobiyoloji : Patoloji : Farmakoloji TEMEL BİLİMLER 31 A 32 A 33 C 34 C 35 D 36 E 37 C 38 E 39 D 40 A 41 E 42 B 43 C 44 C 45 E 46 C 47 C 48 D 49 B 50 B 51 C 52 D 53 C 54 E 55 A 56 D 57 E 58 E 59 E 60 D 61 E 62 D 63 B 64 D 65 E 66 A 67 B 68 C 69 B 70 E 71 C 72 A 73 C 74 A 75 E 76 D 77 C 78 B 79 B 80 A 81 C 82 D 83 E 84 B 85 A 86 A 87 C 88 D 89 C 90 C 1-42 : Dahiliye : Pediatri KLİNİK BİLİMLER (Dahiliye + Dahiliye Küçük Stajlar) : Genel Cerrahi : Kadın Doğum 4. DENEME SINAVI CEVAP ANAHTARI 91 D 92 D 93 A 94 C 95 D 96 B 97 C 98 D 99 C 100 A 101 D 102 B 103 E 104 D 105 C 106 E 107 B 108 A 109 D 110 E 111 A 112 C 113 B 114 D 115 C 116 C 117 A 118 D 119 E 120 D 1 D 2 D 3 A 4 A 5 D 6 B 7 D 8 D 9 C 10 A 11 E 12 D 13 A 14 C 15 E 16 D 17 B 18 B 19 E 20 A 21 B 22 B 23 D 24 B 25 B 26 E 27 D 28 A 29 C 30 C (Genel Cerrahi + Cerrahi Küçük Stajlar) KLİNİK BİLİMLER 31 E 32 D 33 A 34 C 35 C 36 A 37 B 38 C 39 E 40 A 41 A 42 A 43 D 44 E 45 C 46 C 47 A 48 E 49 D 50 B 51 A 52 B 53 C 54 B 55 D 56 B 57 D 58 C 59 E 60 A 61 C 62 C 63 B 64 B 65 C 66 C 67 D 68 C 69 E 70 B 71 A 72 E 73 D 74 D 75 D 76 C 77 A 78 E 79 D 80 D 81 D 82 A 83 E 84 D 85 E 86 A 87 E 88 C 89 C 90 D 91 B 92 A 93 E 94 B 95 A 96 D 97 A 98 B 99 E 100 B 101 A 102 D 103 A 104 B 105 A 106 E 107 A 108 A 109 E 110 E 111 D 112 D 113 C 114 C 115 D 116 D 117 E 118 A 119 E 120 C Bu cevap anahtarı ile ilgili tartışmalı ve değişiklikleri ( adresinden takip edebilirsiniz.

2 Temel Bilimler / T 40-4 TEMEL TIP BİLİMLERİ TESTİ AÇIKLAMALI CEVAPLAR 1. Aşağıdaki eklemlerden hangisi elipsoid tiptedir? A) Articulatio temporomandibularis B) Articulatio radiocarpalis C) Articulatio talocruralis D) Articulatio cubiti E) Articulatio genu 1 B Elipsoid eklemler: İki eksenlidirler, transvers eksende fleksiyon Ekstansiyon, sagittal eksende abduksiyon Adduksiyon hareketlerini yapabilirler (tümünün ardışık olarak yapılmasına sirkumduksiyon). Art. radiocarpalis Artt. metacarpophalangeales Art. atlantooccipitalis Art. temporomandibularis ve art. genu eklemleri bikondilar tiptedirler, (ancak her iki eklemde fonksiyonel olarak ginglimus + plana olarak da kabul edilmektedir) iki eksenlidirler. Art. talocruralis ve art. cubiti eklemleri ise ginglimus (trohlear) tiptedirler. Bu tip eklemler tek eksenlidirler ve sadece transvers eksende fleksiyon Ekstansiyon hareketlerini yapabilirler. 2 A 2. İnguinal kanalın giriş deliği anulus inguinalis profundus hangi tabakadadır? A) Fascia transversalis B) İnternal oblik kası C) Eksternal oblik aponevrozu D) Transversus abdominis aponevrozu E) Deri İnguinal kanalın giriş deliği anulus inguinalis profundus seçeneklerde verilen yapıların arasında en geride yani derindeki yapı olan fascia transversalis te; çıkış deliği anulus inguinalis superficialis ise m. obliquus externus abdominis aponeurozundadır. Anulus inguinalis profundus aslında bir delik değil, bir çöküntü olarak değerlendirilmelidir; seçeneklerde parietal periton da olsaydı yanıt tartışmalı olurdu. 3. Baş parmak hariç elde metakarpofalangeal eklemlere 3 D fleksiyon, proksimal ve distal interfalangeal eklemlere ekstansiyon yaptıran kas aşağıdakilerden hangisidir? A) Mm. interossei palmares B) Mm. interossei dorsales C) M. flexor digitorum superficialis D) Mm. lumbricales E) M. flexor digitorum profundus Lumbrikal kaslar m. flexor digitorum profundus tendonundan başlarlar ve başparmak hariç diğer parmaklara kıvrılarak giderler; metakarpofalangeal eklemlere fleksiyon, interfalangeal eklemlere ise ekstansiyon yaptırırlar. Tıpkı fleksor digitorum profundus kası gibi ilk ikisi n. medianus, son ikisi ise n. ulnaris tarafından innerve edilir. 4. Arteria testicularis sinistra aşağıdakilerden hangisinin 4 C dalıdır? A) Arteria iliaca interna sinistra B) Arteria iliaca externa sinistra C) Aorta abdominalis D) Arteria renalis sinista E) Arteria pudenda interna sinistra Erkekte testisler, dişide overler sağ sol farkı olmaksızın arterlerini doğrudan abdominal aortadan alırlar. Ancak venöz dönüşlerinde vena testicularis (ovarica) dextra lar doğrudan vena cava inferior a dökülürken, vena testicularis (ovarica) sinistra lar vena renalis sinistra ya dökülürler. Bu asimetri sadece venlerde söz konusudur arterlerde yoktur. 5. Aşağıdaki venlerden hangisi karın ön duvarında yer alan porta kaval şantın portal bölümünde yer alır? A) Vena epigastrica superior B) Vena epigastrica inferior C) Venae paraumbilicales D) Venae lumbales E) V. rectalis superior 2

3 Temel Bilimler / T C 6. Kubital (fibro osseous) tünel sendromunda sıkışan sinir aşağıdakilerden hangisidir? A) Nervus medianus B) Nervus ulnaris C) Nervus axillaris D) Nervus musculocutaneus E) Nervus radialis 6 B Kubital (fibro osseous) tünel dirseğin medialinde biceps kasının aponeurozu tarafından oluşturulan ve n. ulnaris in geçtiği oluşumdur. Burada sıkışırsa kubital tünel sendromu oluşur. N. ulnaris dirsek bölgesinde kubital tünelden ve epicondylus medialis in arkasında sulcus nervi ulnaris adlı oluktan geçer, elbileğinde de Guyon lojundan geçer. N. medianus el bileğinde retinaculum flexorum un arkasında karpal tünelden geçer, burada sıkışmasına karpal tünel sendromu denir. N: radialis ise humerus cisminde yer alan sulcus nervi radialis adlı oluktan ve ayrıca epicondylus lateralis in arkasından geçer. Bu nedenle humerus cisim kırıkları veya lateral epikondil kırıklarında n. radialis yaralanabilir. N. axillaris aksillada spatium axillare laterale (quadriangulare) den geçer ve humerusun collum chirurgicum una komşuluk yapar. N. musculocutaneus ise m. coracobrachialis kasının içinden geçer. 7. Corpus pineale (Epifiz bezi) aşağıdakilerden hangisinde 7 B yer alır? A) Cisterna interpedincularis B) Cisterna quadrigemini C) Cisterna pontis D) Cisterna cerebellomedullaris E) Cisterna chiasmatica Arachnoidea mater encephali ile pia mater encephali arasında kalan subarachnoid aralıkta BOS bulunur, bu aralığın daha geniş olduğu bölümler yani archnoid ile pia arası mesafenin daha fazla olduğu bölgeler cisterna olarak adlandırılır. Cisterna interpedincularis: willy s poligonu bulunur. Cisterna quarigemini: Pineal bez, vena magna cerebri ve arteria cerebri posterior bulunur. Cisterna pontis: arteria basilaris yer alır Cisterna cerebellomedullaris: IV. ventrikülün delikleri açılır, BOS nı ilk alan subarachnoid aralık burasıdır. Cisterna chiasmatis: chiasma opticum ve hipofiz bezi bulunur. 8. Aşağıdakilerden hangisi medulla spinalis in funiculus posterior unda yer alır? A) Tractus spinothalamicus lateralis B) Tractus spinothalamicus anterior C) Tractus corticospinalis lateralis D) Fasciculus gracilis E) Fasciculus longitudinalis medialis 3

4 Temel Bilimler / T D Şekil: Sağ taraf cavitas tympani )dışyan duvarı yapan membrana tympani kaldırılmış. Fasciculus gracilis alt beden yarımının, fasciculus cuneatus ise üst beden yarımının vibrasyon pozisyon hissini taşıyan yollardır. Medulla spinalis kesitlerinde funiculus posterior da medialde fasiculus gracilis, lateralde (sadece T4 seviyesinin üstünde) fasciulus cuneatus bulunur, çaprazları medulla oblangata da nucleus gracilis ve cunetaus da sonlanırlar, çaprazları da medulla oblangata dır ve decussatio lemniscorum adını alır. Intrakranial hasarlarında kontrlateral, ekstrakranyal hasarlarında ise ipsilateral beden yarımında şuurlu derin duyu kaybı (Romberg pozitifliği ve agrafestezi) görülür. İzole funiculus posterior tutulumunu tabes dorsalis ve nöroanemik sendrom yapabilir. 9. Aşağıdakilerden hangisi kadın iç genital organlarından 9 C biri değildir? A) Vagina B) Tuba uterina C) Clitoris D) Ovarium E) Uterus 10 B 10. Cavitas tympanica nın ön duvarının Latince adı aşağıdakilerden hangisidir? A) Paries jugularis B) Paries caroticus C) Paries tegmentalis D) Paries mastoideus E) Paries labyrinthus Ön duvar: Paries caroticus adını alır, semicanalis musculotuborius, semicanalis tuba auditiva (ikisine birlikte canalis musculotubarius denir) ve canalis caroticus buradadır. Arka duvar: Paries mastoideus adını alır, aditus ad antrum adlı delikle cellulae mastoideae lere açılır, canalis facialis ile komşudur. Üst duvar: Paries tegmentalis adını alır, temporal kemiğin tegmen tympani si yapar. Alt duvar: Paries jugularis adını alır, vena jugularis interna adını alır. Dışyan duvar: Paries membranaceus adını alır, membrana tympani oluşturur ve chorda tympani (N. VII in dalı) bu duvara komşudur. İçyan duvar: Paries labyrinthus adını alır, fenestra ovale (Basis stapes kapatır), fenestra rotundum (membrana tympani secundaria kapatır) ve promontorium bu duvardadır, ayrıca n. typmanicus (N. IX un dalı) ve canalis facialis in bir kısmı bu duvara komşudur. 11. Aşağıdakilerden hangisi sağ akciğerin mediastinal yüzü 11 D ile komşuluk yapmaz? A) Vena cava superior B) Vena cava inferior C) Vena azygos D) Arcus aorta E) Özofagus Sağ akciğer mediastinal yüzü vena cava superior, vena cava inferior, vena azygos, a.v. subclaiva lar özofagus ve kalp ile komşudur, arcus aorta ve aorta thoracia sol akciğerin mediastinal yüzü ile komşuluk yaparlar. 4

5 Temel Bilimler / T Sol tarafında kalçadan itibaren motor ve duyusal felci olan hastada lezyon nerededir? 12 C A) Sağ gyrus precentralis B) Sol gyrus precentralis C) Sağ lobulus paracentralis D) Sol lobulus paracentralis E) Sağ basis mesencephali Lobulus paracentralis, 4. alan ve alanların içyüzde ortak adıdır. Burada kontrlateral alt beden yarımının motor ve duyusal nöronları yer alır ve a. cerebri anterior tarafından beslenir. Hasarında karşı taraf alt beden yarımında motor ve duyusal deficit görülür. 13. Aşağıdakilerden hangisi trigonum inguinale (Hasselbach üçgeni) nin medial kenarını oluşturur? 13 D A) Ligamentum inguinale B) Plica umbilicalis lateralis C) Plica umbilicalis medialis D) Linea semilunaris E) Linea arcuata Trigonum inguinale (Hasselbach üçgeni) nin medial kenarını m. rectus abdominis in lateral kenarı (linea semilunaris); lateral kenarını plica umbilicalis lateralis (vasa epigastrica inferiores); alt kenarını ise ligamentum inguinale (Poupart bağı) oluşturur. 14. Arteria mesenterica inferior un sindirim kanalında beslediği bölgenin alt sınırı aşağıdakilerden hangisidir? A) İnen kolon sigmoid kolon B) Rektosigmoid bileşke C) Üst 1/3 rektum orta 1/3 rektum D) Orta 1/3 rektum Alt 1/3 rektum E) Alt 1/3 rektum Anal kanal 14 C Arteria mesenterica inferior un dalları: - A. colica sinistra: inen kolonu ve transvers kolonun ¼ sol tarafını besler; - A. sigmoidei: Sigmoid kolonu besler; - A. rectalis superior: Rektumun proksimal 1/3 ün besler; Rektumun beslenmesi: Proksimal 1/3 ünü a. mesenterica inferior un a. rectalis superior u ve aorta abdominalis in a. sacralis mediana dalı Orta 1/3 ünü a. iliaca interna nın, a. rectalis medius dalı; Distal 1/3 ünü ve anal kanalı ise a. pudenda interna nın, a. rectalis inferior dalı besler 15. Aşağıdakilerden hangisi tiroid hormonunun sentezinde görevli değildir? 15 E A) Megalin B) Peroksidaz enzimi C) Tirozin D) İyot E) Karnozin Karnozin tiroid hormonu sentezinde görev yapmaz. 5

6 Temel Bilimler / T Aşağıdakilerden hangisi/hangileri asidik özellikte sıvıya sahiptir? I. Epididim II. Duktus deferens III. Vajina IV. Seminal sıvı A) I III B) I II IV C) III IV D) I III IV E) II III 16 A Epididim ve vajen asidik özelliğe sahiptir. 17. Aşağıdaki beyin ile ilgili ifadelerden hangisi doğrudur? 17 E A) Bellek hipokampustadır. B) İnsula tiksinme davranışı oluşturur. C) Mamiller cisim beslenme davranışını düzenler. D) Singulat girus duygulanımda temel bölgedir. E) Ayna nöronları özellikle temporal lobda bulunurlar. Ayna nöronları forontal lobda ve motor kortekste bulunurlar. 18. Aşağıdaki koku ile ilgili ifadelerden hangisi yanlıştır? 18 C A) Koku nöronları üst konkada bulunur. B) Üst konka kahverenklidir. C) Destek hücreleri kök hücre görevi yaparlar. D) Koku kök hücreleri nestin içerir. E) Mikrovilluslu hücreler hapşırma duyusunda etkilidir. Destek hücreler değil, bazal hücre kök hücredir. 19. Aşağıdakilerden hangisi böbrek kan akımının temel düzenleyicisidir? A) Adenozin B) Renin C) NO D) Bradikinin E) Adrenalin 19 B Renin, böbrek kan akımının temel düzenleyicisidir. 20. Aşağıdakilerden hangisi kardiyak repolarizasyonda görev yapmaz? 20 D A) Erken rektifiye eden potasyum kanalı B) Geç rektifiye eden potasyum kanalı C) Hücre içine rektifiye eden potasyum kanalı D) T tipi potasyum kanalı E) Kalsiyum kanal kapanışı T tipi potasyum kanalı sinüs düğümünde bulunurlar. 21 E 21. Aşağıdakilerden hangisi purkinje hücresinin özelliği değildir? A) Yoğun sempatik ve parasempatik inervasyon içerir. B) Glikojenden zengindir. C) Miyofibriller hücrenin periferine yoğunlaşmıştır. D) İskemiye dayanıklıdır. E) Miyokard içinde bulunurlar. Purkinje hücreleri, subendokardiyal bölgede bulunurlar. 22. Aşağıdakilerden hangisi insülin salınımını azaltmaz? A) Mannoz B) Galanin C) Diazoksit D) Alloksan E) Potasyum azalması 22 A Mannoz şekerdir. Bu nedenle insülin salgısını artırır. 23. Aşağıdakilerden hangisi allantois için doğrudur? A) Bağlantı sapında bulunur. B) Primitif çizgiyle aynı hattadır. C) İçinde mezoderm vardır. D) Böbrek glomerülü gelişir. E) Kapanmaması ASD ye sebep olur. 23 A Allontois, bağlantı sapı içinde bulunan endoderm içerikli yapıdır. 6

7 Temel Bilimler / T Aşağıdakilerden hangisi kalpte protein kinaz A ile regüle edilmez? A) Troponin I B) Troponin C C) Riyanodin D) Fosfolamban E) Voltaj bağımlı kalsiyum kanalları 24 B Troponin C, protein kinaz tarafından modüle edilmez. 25. Aşağıdakilerden hangisi cinsel uyarılma ve ereksiyon için görev yapar? 25 A I. Kolinerjik sistem II. Dopaminerjik sistem III. Oksitosin IV. VIP V. MSH A) I II III IV V B) I II III V C) I II III IV D) I II V E) I III IV Yukarıdakilerin hepsi cinsel uyarılma ve ereksiyon için görev yapar. 26. Aşağıdakilerden hangisi glukagon salımını artırmaz? 26 D A) Kortizol B) Stres C) Açlık D) GABA E) Egzersiz GABA, glukagon salımını azaltır. 27. Aşağıdakilerden hangisi renin salımını artırmaz? A) Hipernatremi B) Hiponatremi C) Prostasiklin D) Hipotansiyon E) Renal arter darlığı 27 A Hipernatremi, renin salımını azaltır. 28. Aşağıdaki kas ile ilgili ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Düz kaslar kararlı zar potansiyeline sahiptir. 28 A B) Çizgili kaslardaki aktin uzunluğu tropomodulinle düzenlenir. C) Çizgili kaslar kalsiyumla kasılırlar. D) Çizgili kaslarda uyarılma sodyumla olur. E) Düz kaslardaki desmin sarkomeri hücre zarına bağlar. Düz kaslar kararlı zar potansiyeline sahip değildir. Zar potansiyeli kendiliğinden değişir. 29. Hücre zarında taşınma ile ilgili aşağıdaki ifadelerden 29 E hangisi yanlıştır? A) Aquaporin 4 beyinde bulunur. B) Gliada GLUT 1 vardır. C) Nöronlarda GLUT 3 vardır. D) Aquaporin 3 böbrekte bulunur. E) Aquaporin 2 toplayıcı tübülün tabana bakan yüzünde eksprese olur. Aquaporin 2 toplayıcı tübülün lümene bakan yüzünde bulunur. 30. Aşağıdakilerden hangisi en hızlı iletilir? A) Derin duyu B) İç organ duyuları C) Ağrı duyusu D) Sempatik sistem E) Parasempatik sistem 30 A Derin duyu, en hızlı iletilir. 31. Aşağıdakilerden hangisinin uyarılması apneye neden olur? A) Apnostik merkez B) Pnömotaksik merkez C) Ventral saha D) Dorsal saha E) Prebötzinger 31 A Apnostik merkezi uyarmak apneye neden olur. 7

8 Temel Bilimler / T Aşağıdakilerden hangisi kalpte art yükü artırmaz? 32 A A) Kalp yetmezliği B) Hipertansiyon C) Polisitemi D) Vazokontraksiyon E) Çömelmek Kalp yetmezliği, ön yükü artırır. 33. Gliserofosfolipid (fosfoaçilgliserol) yapısında aşağıdakilerden hangisi bulunmaz? 33 C A) Gliserol B) Yağ asidi C) Seramid D) Alkol ya da polialkol E) Fosfotidik asit Fosfoaçilgliserol ya da diğer adı ile gliserofosfolipidler, gliserol türevidirler. Gliserolün 1. ve 2. Karbonuna yağ asiti bağlandıktan sonra 3. Karbonuna fosfat bağlanmakta ve fosfotidik asit oluşmaktadır. Fosfotidikasite ise kolin, serin, etanolamin ya da inozitol gibi alkollerin bağlanması ile fosfoaçilgliseroller oluşur. Seramid yapısı ise sfingozin (serin + palmitat) yapısına yağ asidi bağlanması ile oluşur ve fosfoaçilgliserollerde bulunmaz. 34. Glikojen yıkımında allosterik enzim olan fosforilaz ın 34 C ürünü aşağıdakilerden hangisidir? A) Glukoz B) Glukoz 1 fosfat C) Glukoz 6 fosfat D) UDP-Glukoz E) UMP-Glukoz Glikojen yıkımının kontrol noktası glikojen fosforilaz (diğer adı fosforilaz) tarafından katalizlenir. Bu enzim etkisi ile glikojen molekündeki 1-4 bağları ile bağlı glukoz kopartılır ve ortama gklukoz 1 fosfat olarak verilir. 35. Aşağıda verilen amino asitlerden hangisinin kodonu yoktur? A) Prolin B) Fenilalanin C) Lizin D) Ornitin E) Arjinin 35 D Hidroksilizin ve hidroksiprolin, postranslasyonel modifikasyonla lizin ve prolin amino asitlerinden prolilhidroksilaz ve lizilhidroksilaz enzimleri aracılığı ile oluşur. Posttranslasyonel modifikasyonla ayrıca fosfoserin ve gamakarboksiglutamatda oluşur. Bu amino asitlerin dışında üre siklüsünde oluşan ve kullanılan ornitin ve sitrüllin amino asitlerinin de kodonları yoktur. 36. Ökaryotik canlılardaki mitokondrial DNA sentezini gerçekleştiren DNA polimeraz aşağıdakilerden hangisidir? A) DNA polimeraz α B) DNA polimeraz δ C) DNA polimeraz β D) DNA polimeraz ε E) DNA polimeraz γ 36 E DNA sentezini DNA polimerazlar katalizler. Prokaryotlarda üç adet DNA polimeraz vardır: pol- I, pol-ii ve pol-iii. Pol-III öncü sarmalın, Pol-I seken sarmalın sentezinde ve pol-ii ise tamirde rol oynar. Ökaryotlarda beş adet DNA polimeraz bulunur: Bunlar ve fonksiyonları: DNA polimeraz α: seken sarmal DNA polimeraz δ: öncü sarmal DNA polimeraz- β: tamir DNA polimeraz ε: tamir DNA polimeraz- γ: Mitokondrial DNA sentezini gerçekleştirirler. 37. Aşağıda verilen amino asitlerden hangisi saf ketojenik özellik gösterir? A) Alanin B) Glutamat C) Lösin D) Valin E) Serin 37 C Lösin ve lizin saf ketojenik amino asitlerdir. Bunların dışında kalan amino asitler ya saf glikojenik ya da hem glikojenik hem de ketojenik özellik gösterirler. Hem glikojenik hem de ketojenik olan amino asitler: Fenilalanin, tirozin, triptofan ve izolösindir. En önemli iki glikojenik amino asitler ise alanin ve glutamattır. 38. DNA ve RNA nın yapısına katılacak olan nükleotidler aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Nükleotid monofosfatlar B) Nükleozid difosfatlar C) Nükleotid difosfatlar D) Nükleozid trifosfatlar E) Nükleotid trifosfatlar 8

9 Temel Bilimler / T E DNA ya da RNA ya katılacak olan nükleotidler trifosfat formunda gelir ve yapıya fosfoester bağıyla katıldığında, yapıda monofosfat formunda yerleşmiş olur. 39. Bir molekül glukozun beyinde ve iskelet kasında, CO 2 ve suya kadar katabolize edilmesi sonucu net kaç mol ATP kazanılır? A) 2 mol ATP B) 5 mol ATP C) 7 mol ATP D) 30 mol ATP E) 32 mol ATP 39 D Beyin ve iskelet kasında gliserol-3-fosfat mekik sistemi bulunduğundan 1 mol glukozun CO2 ve suya kadar katabolize edilmesi sonucu net 30 mol ATP kazanılır. 40. HDL de bulunan ve kolesterolü kolesterol esteri haline çeviren enzim aşağıdakilerden hangisidir? A) LCAT (Lesitin kolesterol açil transferaz) B) ACAT (Açil kolesterol açil transferaz) C) CETP (Kolesterol ester transfer protein) D) HTGL (Hepatik triaçilgliserol lipaz) E) LPL (Lipoprotein lipaz) 40 A LCAT (Lesitin kolesterol açiltransferaz): HDL üzerinde bulunur ve perifer hücrelerden alınan ve membrana yerleşmiş olan kolesterol moleküllerine yağ asiti transferini gerçekleştirip onları kolesterol esterine çeviren ve HDL içine yönlenmesini sağlayan enzimdir. ACAT (Açil kolesterol açiltransferaz): Hücre içinde bulunan kolesterol moleküllerine yağ asiti transferini gerçekleştirip onları kolesterol esterine çeviren enzimdir. LCAT ın yaptığı işi perifer hücrelerde gerçekleştiren enzimdir. CETP (Kolesterol ester transfer protein): HDL molekülünün tamamen kolesterol esterleri ile dolduğunda ve HDL 2 oluştuğunda, bu artan kolesterol içeriğinin en yakındaki lipoproteine aktarılmasından sorumlu olan enzimdir. HTGL (Hepatiktriaçilgliserollipaz): Lipoproteinlipazla aynı fonksiyonu gören ancak hepatik kan dolaşımında yer alan damarların endoteline tutunan enzimdir. LPL (Lipoprotein lipaz): Damar endotelineheparan sülfatla bağlı olan ve dolaşımdaki şilomikronlar ile VLDL lerin içindeki TAG leri parçalayan enzimdir. 41. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi amino asitlerden köken almaz? A) T3-T4 B) Glikolipitler C) Kreatin D) Seratonin E) Fosfotil kolin 41 E Seçeneklerde verilen bileşikler: T3-T4: Fenilalanin ve tirozinden Glikoproteinler: Seramid türevidirler. Seramid, sfingozine yağ asidi ilavesi ile oluşur. Sfingozin yapısı ise serin ve palmitik asidin birleşmesi ile oluşur. Kreatin: Glisin, arginin ve SAM den sentezlenir. Glisin böbrekte, argininle birleşerek ornitin ve guanidinoasetat oluşur. Guanidinoasetat, karaciğerde SAM tarafından metillenir ve kreatin oluşur. Seratonin: Triptofandan sentezlenir. Fosfotidil kolin (lesitin): Fosfoaçilgliserol olup fosfotidik asite kolin ilavesi ile oluşur. 42. Sitoplazmik karbamoil fosfat sentetaz enzimi için yanlış olan ifade aşağıdakilerden hangisidir? A) Pirimidin biyosentezine katılır. B) N-asetil glutamat tarafından aktive edilir. C) Çekirdeği olan tüm hücrelerde yer alır. D) Üridinmonofosfat tarafından inhibe edilir. E) Glutaminin gama amid grubu ile CO2 i birleştirerek, karbamoilfosfatı oluşturur. 42 B Sitoplazmik karbamoil fosfat sentetaz enzimi pirimidin siklusunun kontrol enzimidir. N-asetil glutamat ise mitokondrial karbamoil fosfat sentetaz enziminin en potent aktivatörüdür. 43. Yağ asiti sentaz sisteminde 1 molekül palmitik asit sentezleninceye kadar toplam kaç mol malonil KoA ve kaç mol NADPH+H + harcanır? Harcanan Malonil KoA Harcanan NADPH+H + A) 1 mol 7 mol B) 7 mol 7mol C) 7 mol 14 mol D) 14 mol 7 mol E) 14 mol 14 mol 9

10 Temel Bilimler / T C Bir molekül palmitik asit sentezleninceye kadar 7 mol malonilkoa ve 14 mol NADPH+H + harcanır. ATP harcanması, asetilkoa dan malonilkoa oluşumunda harcanmakta, NADPH+H + molekülleri ise çift bağların doyrulmasında harcanmaktadır. Yağ asiti sentezi 44 C 44. Aseton, aseto asetat ve 3-hidroksibütiratın sentezlendiği organ-doku aşağıdakilerden hangisidir? A) Akciğer B) Böbrek C) Karaciğer D) Kas dokusu E) Yağ dokusu KETON CİSİMCİKLERİ ve METABOLİZMALARI : Karaciğer mitokondrisi yağ asit veya piruvat oksidasyonu ile oluşan fazla miktardaki asetilcoa ları keton cisimciklerine çevirebilir. Bunlar asetoasetat, β-hidroksibütirat ve asetondur. Kanla perifere taşınır ve yeniden asetilcoa ya çevrilip TCA ya girebilirler. Perifer dokular için önemli enerji kaynağıdır. Karaciğer ise tiyoforaz enzimi içermediğinden kullanamaz. 45 E 45. Karaciğerde hem glikojen yıkımı hem de glukoneogenez reaksiyonlarında kullanılan, açlıkta miktarı arttırılan enzim aşağıdakilerden hangisidir? A) Glukokinaz B) Fruktoz 1,6 disfosfataz C) Hekzokinaz D) Piruvatkinaz E) Glukoz 6- fosfataz Glukoz 6- fosfataz enzimi esas olarak karaciğerde bulunur. Bu enzim glukoneogenezde, glukokinaz enzimini by-pass ederken, glikojen yıkımında karaciğerde depolanan glikojenin kana glukoz olarak verilmesini sağlar. 46. Siyanür ya da karbonmonoksit zehirlenmesinde aşağıdaki 46 C enzimlerden hangisinin inhibisyonu ölüme neden olur? A) ATP sentaz B) Süksinat dehidrogenaz C) Sitokrom oksidaz D) Koenzim Q redüktaz E) NADH dehidrogenaz Elektron transportu ve oksidatif fosforilasyonun inhibitörleri: ETZ nin herhangi bir noktasında bir blok olursa, bloktan önceki tüm taşıyıcılar indirgenmiş hallerinde birikir. Bloktan sonrakiler ise okside hallerinde bulunacaklardır. Sonuç olarak O2 tüketilmeyecek, ATP oluşmayacak ve TCA döngüsü yavaşlayacaktır. Amobarbital (barbitürat), pierisidin A (antibiyotik) ve rotenon (bir balık zehiri) NADH dehidrogenazla kompleksler yaparak NADH nın birikmesine neden olur. Dimerkaprol ile antimisin, miksotiazol ve stigmatellin gibi antibiyotikler elektronların sitokrom b-c, kompleksi içinden geçişini engeller. Siyanür, sodyum azid ve karbon monoksid (CO), sıklıkla intihar amaçlı kullanılan zehirlerdir, sitokrom oksidazla birleşirler ve elektronların O2 e transferine engel olurlar. Siyanür ve azid hem a3 ün okside formuna (Fe3+) sıkıca bağlanır. CO ise hem a3 ün redükte formuna (Fe2+) O2 ile yarışmalı olarak bağlanır ve O2 e elektron transferini önler. Karboksin ve TTFA (tenoiltrifluoroaseton) indirgeyici eşdeğerlerin süksinat dehidrogenazdan Q ya transferini inhibe ederler. Malonat, süksinat dehidrogenazın yarışmalı inhibitörüdür. ATP sentez inhibitörleri: Oligomisin (antibiyotik) ve venturisidin oksidasyon ve fosforilasyonu tamamen bloke eder. ATP sentezi (fosforilasyon) ile elektron transportu (oksidasyon) eşleştiği için, ATP sentaz kompleksi 10

11 Temel Bilimler / T 40-4 inhibe olursa veya yeterli miktarda ADP desteği bulunmazsa, ATP sentezi inhibe edilecek, O2 tüketilmeyecek, ETZ nin bileşenleri redükte hallerinde toplanacak ve TCA döngüsü yavaşlayacaktır. Eşleşmeyi ayıran ajanlar: Dinitrofenol bir iyonofordur ve protonları ATP sentaz kompleksindeki porların içinden geçirmeden sitozolden matriks içine yeniden girmesini sağlarlar. Böylece elektron transportu ile ATP üretimini birbirinden ayırırlar. Yüksek dozlarda alınan aspirin de benzer etkiye sahiptir. Eşleşmeyi ayıranlar O2 tüketim hızını, elektron transportunu, TCA döngüsünü ve CO2 üretimini arttırırlar. ATP üretimi azalmıştır çünkü iç mitokondri membranına karşı proton gradiyenti dağılmıştır. Artmış solunum (elektron transportu ve O2 tüketimi) hızı ile oluşan enerji, ısı halinde kaybolur. İyonoforlar: Valinomisin antibiyotiği mitokondri membranı boyunca K un geçişine izin vererek iç ve dış mitokondri membranı arasındaki membran potansiyelini ortadan kaldırır. Nigerisin de H+ le değişmeli olarak K için bir iyonofor gibi davranır. Sonuçta membran boyunca ph gradiyenti ortadan kalkar. Valinomisin ve nigerisin varlığında membran potansiyeli ve ph gradiyenti ortadan kalkar ve bu nedenle fosforilasyon tamamen inhibe olur. Atraktilozid bitki toksinidir ve iç mitokondri membranındaki adenin-nükleotid taşıyıcısını inhibe eder. 47. Yapısında sülfat bulunmayan, karbonhidrat-protein arasında kovalent bağ içermeyen glikozaminoglikan aşağıdakilerden hangisidir? A) Keratan sülfat B) Heparin C) Hyaluronik asit D) Heparan sülfat E) Kondrodin sülfat 47 C Hyaluronik asit, yapısında sülfat içermez ve karbonhidratprotein arasında da kovalent bağ yerine non-kovalent bağlar bulundurur. 48. Aşağıda verilen bileşiklerden hangisi izopren birimi içermez? 48 D A) Dolikol fosfat B) Vitamin D C) Ubiqinon D) B6 vitamini E) Heme A İzopren bileşikleri kolesterol sentezi sırasında mevalonattan oluşan 5 karbonlu bileşikler olup, yağda çözünen vitaminler başta olmak üzere, ubiqinon, dolikol gibi bileşiklerin öncülüdür. B6 vitamini ise suda çözünen bir bileşiktir. 49. Aşağıdaki enzimlerden hangisi hem sentezinde kurşun 49 B tarafından inhibe edilir? A) Delta aminolevülinik asit (ALA) sentaz B) Ferroşelataz C) Üroporfirinojen I sentaz D) Protoporfirinojen oksidaz E) Üroporfirinojen dekarboksilaz Hem sentezinde kurşun tarafından inhibe edilen iki enzim vardır. Bunlar; ALA dehidrataz ve ferroşellataz dır. 11

12 Temel Bilimler / T B 50. Yağ dokusunda yer alan ve açlıkta aktivite gösteren lipaz aşağıdakilerden hangisidir? A) Pankreatik lipaz B) Hormona duyarlı lipaz C) Lipoprotein lipaz D) Hepatik lipaz E) Gastrik lipaz Hormona duyarlı lipaz, açlıkta glukagon hakimiyetinde aktive olarak, yağ dokusunda depolanmış olan triaçilgliserol moleküllerini yağ asidi ve gliserol olarak parçalamaktadır. Diğer lipazlar ve özellikleri: Enzim Kaynak Etki Bölgesi Fonksiyon Özellikleri Gastrik lipaz Mide Mide Kısa-orta zincirli yağ asitlerini Asite dayanıklı içeren diyetsel TG yıkımı Pankreatik lipaz Pankreas İnce bağırsak lümeni Diyetsel triaçilgliserollerin yıkımı Dayanıklılık için pankreatik kolipaza gerek duyar Lipoprotein lipaz Ekstra hepatik dokular Kapiller hücre yüzeyi Dolaşımdaki ŞM ve VLDL içinde bulunan TG leri yıkar Heparin tarafından plazmaya salınır, apo C ıı tarafından aktifleştirilir Hormona duyarlı lipaz Yağ hücreleri Yağ hücreleri (sitozol) Depolanmış TG lerin yıkımı camp bağımlı protein kinaz tarafından aktifliştirilir. Asit lipaz Çoğu dokular Lizozomlar Fagositoz esnasında alınan Asit ph da optimum lipidlerden yağ asitlerini ayırır. Hepatik lipaz Karaciğer Karaciğer HDL 2 deki fosfolipid ve TG leri yıkarak HDL 3 e dönüşümü sağlamak. Androjenler tarafından aktive, östrojenler tarafından inhibe edilir. 51. Alınan proteinli gıda ile orantılı olarak üre döngüsünün hızlanmasına neden olan substrat ve aktive ettiği enzim aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? SUBSTRAT ENZİM A) Arjinin Karbamoil fosfat sentaz I B) N-Asetil sistein Arjinaz C) N-Asetil glutamat Karbamoil fosfat sentaz I D) Glisin Ornitin transkarbamoilaz E) Glutamat Arjininosüksinat sentaz 51 C Üre döngüsünün kontrolü: N-Asetilglutamat, üre döngüsünün ilk enzimi olan karbamoil fosfat sentetaz I in aktivatörüdür. Arginin, asetil KoA ve glutamattan N-asetilglutamat sentezini uyarır. Bu bileşiğin intrahepatik konsantrasyonu, proteinden zengin bir yemekten sonra artarak üre sentezi indüklenir. Karaciğerin normalde büyük miktarlarda üre sentezleyebilme kapasitesi olmasına rağmen, 4 gün veya daha fazla yüksek proteinli diyet tüketildikten sonra üre döngüsü enzimleri indüklenir. 52 D 52. Karnitin palmitoil transferaz I enziminin görevi aşağıdakilerden hangisidir? A) Dolaşımdaki yağ asitlerinin hücreye taşınması B) Yağ asitlerinin sitoplazmada aktivasyonu C) Yağ asitlerinin mitokondri iç zarından matrikse taşınması D) Mitokondri intermembranal alanda karnitin ve açil KoA nın birleştirilmesi E) Mitokondride açil karnitin molekülünün açil KoA ve karnitin olarak ayrılması Yağ asitlerinin Mitokondriye Taşınması: Yağ asitleri hücre tarafından alındıktan sonra yağ açil CoA sentetaz (tiyokinaz) ile sitozolde aktive edilir. β-oksidasyon mitokondri matriksinde olduğundan uzun zincirli yağ asitlerinin mitokondriye geçmeleri gerekir. Bunun için özel bir taşıyıcı olan karnitin kullanılır, bu olaya da karnitin şantı (veya mekiği) denir. Kısa ve orta zincirliler ise serbestçe mitokondriye geçer ve burada aktive edilir. Karnitin, esensiyal aminoasitler olan lizin ve metiyoninden karaciğer ve böbrekte sentezlenir, iskelet ve kalp kasına yollanır. Önce karnitin açiltransferaz I aracılığıyla bir açil grubu, sitozolik CoA dan karnitine nakledilir. O-açil karnitin meydana gelir. Enzim, iç mitokondri zarının dış yüzeyindedir. Daha sonra, bu açil karnitin grubu mitokondri matriksine taşınır ve burada karnitin açil transferaz II ile başka bir CoA molekülüne nakledilir. Enzim iç mitokondri zarının iç yüzeyindedir. 12

13 Temel Bilimler / T Aşağıdaki bileşiklerden hangisi amino asitlerin TCA siklusuna giriş noktalarından biridir? A) Sitrat B) Süksinat C) Fumarat D) İzositrat E) Malat 53 C Amino Asitlerin Yıkımı: Amino asitlerin karbon iskeletlerinin yıkılması durumunda oluşan başlıca ürünler piruvat, TCA döngüsünün ara maddeleri, asetil KoA ve asetoasetattır. Karaciğerde piruvat veya TCA döngüsünün ara maddelerini oluşturan amino asitler glukojeniktir (veya glukoneojenik); yani glukoz sentezi için karbon sağlarlar. Asetil KoA veya asetoasetat oluşturan amino asitler ketojeniktir; yani keton cisimleri oluştururlar. Bazı amino asitler (izolösin, triptofan, fenilalanin, treonin ve tirozin) hem ketojenik hem de glukojeniktir. Amino asitler TCA döngüsüne dört ara ürün üzerinde giriş yaparlar. Bunlar; süksinil KoA, fumarat, alfa keto glutarat ve oksaloasetat molekülleridir. Glükojenik Ketojenik Glukojenik ve ketojenik olanlar Saf ketojenik Asn Asp Asp Phe* Tyr* Ile* Met Val Glükoz CO 2 Oxaloacetate Fumarate Ala Cys Gly Succinyl-CoA Pirüvat Ser Thr* Trp* Asetil-CoA Sitrik Asit Siklüsü CO 2 Citrate Isocitrate CO 2 α-ketoglutarate Ile* Leu Lys Thr* Asetoasetat Leu Trp* Lys Tyr* Phe* Arg Glu Gln His Pro 54. Heksoz monofosfat şantında, oksidatif ve non-oksidatif reaksiyonlarda üretilen ortak ürün ve bu reaksiyonların lokalizasyonu aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? ORTAK ÜRÜN LOKALİZASYON A) Riboz-5-fosfat Sitoplazma B) NADPH+H Sitoplazma C) FADH2 Mitokondri D) Ksiloz-5-fosfat Mitokondri E) Ribüloz-5-fosfat Sitoplazma 54 E Heksoz monofosfat şantında, oksidatif ve non-oksidatif reaksiyonlarda üretilen ortak ürün ribüloz-5-fosfattır. 55. En sık antijenik değişiklik gösteren virüs ve protozoon 55 A aşağıdakilerden hangisidir? A) İnfluenza virüs, Trypanosoma B) CMV, Entamoeba histolytica C) RSV, Balantidium coli D) EBV, Plasmodium falcifarum E) Rubella, Giardia intestinalis En sık antijenik değişiklik gösteren virüs influenza virüsü (influenza virüsleri içerisinde en sık antijenik değişiklik gösteren influenza A dır. Major antijenik değişiklik (antijenik shift) ile pandemilere (kıtalar arası salgın) neden olur), en sık antijenik değişiklik gösteren protozoon ise Trypanosoma türleridir. 56. Hem Gram boyasıyla hem de EZN boyasıyla asido rezistan boyanabilen, eritrazma etkeni Gram pozitif basil aşağıdakilerden hangisidir? A) Nocardia asteroides B) Rhodococcus equi C) Erysipelothrix rhusiopathiae D) Corynebacterium minutissimum E) Legionella micdadei 13

14 Temel Bilimler / T D 58 E Soruda Corynebacterium minutissimum tanımlanmaktadır. Gram pozitif basil olup, eritrazmaya neden olur. Bu cilt infeksiyonu kasık mantarı ile karışabilir.wood ışığı ile refle vermesiyle kasık mantarından ayrılır. Nocardia asteroides,gram boyamada Gram pozitif filamantöz basiller şeklinde boyanır, EZN boyası ile asidorezistan olarak da boyanır(hücre duvarı yapıısnda mikolik asit içerdiğinden). Asidorezistan boyanan bakteriler Tablo da gösterilmiştir. Tablo. ARB (asidorezistan) boyanan mikroorganizmalar BAKTERİ Mycobacterium Nokardiya Corynebacterium minittisimum Rhodococcus equii Legionella micdadei * Zorunlu intrasellüler PARAZİT Cryptosporidium parvum İsospora belli Cyclospora cayetansis *Microsporidia (mikrospora) Ekinokok protoskolekslerin dikenleri 57. Gebelerde ve immunsupresif hastalarda kontrendike 57 E olan oral yolla uygulanan canlı virüs aşısı aşağıdakilerden hangisidir? A) Salk aşısı B) Rubella aşısı C) İnfluenza aşısı D) Sarı humma aşısı E) Sabin aşısı Sabin aşısı canlı virüs aşısı olup, oral yolla kullanılır.nadir de olsa canlı virüse bağlı olarak hastalığa neden olabilir. Bu nedenle gebelerde ve immunyetmezliklerde kontrendikedir. Diğer seçeneklerde yer alan Rubella ve Sarı humma aşısı da canlı aşı olmasına rağmen oral yolla değil, intramüsküler olarak uygulanır. Salk ve influenza aşııs ise inaktif (ölü) virüs aşılalardır ( İnaktif virüs aşılarını Salik olarak ezberleyebilirsiniz; S-A-l-İ-K; salk, hepatit A, İnfluenza ve Kuduz (Rabies) aşısı)) 58. Aşağıdaki ekzotoksinlerden hangisi plazmid tarafından sentezlenen bir ekzotoksin olup, etkisini guanilat siklaz enzimini aktive ederek gösterir? A) ETEC-LT B) EHEC verotoksini C) Tetanospazmin nörotoksini D) Vibrio cholerae enterotoksini E) ETEC-ST Seçeneklerde yer alan ekzotoksinlerden ETEC-ST ni (ısıya dirençli enterotoksini) plazmid tarafından sentezlenir ve guanilat siklaz enzimini aktive ederek cgmp yi arttırarak ince barğırsaklardan su ve elektrolit kaybına neden olarak turist ishaline neden olur. 59 E 59. Virülans faktörleri vac A, cag A genleri ve ısı şok proteinleri (Hsp A,HspB) olan üreaz ve katalaz pozitif, mikroaerofil Gram negatif basil aşağıdakilerden hangisidir? A) Campylobacter jejuni B) Brucella melitensis C) Corynebacterium urealyticum D) Proteus vulgaris E) Helicobacter pylori Soruda Helicobacter pylori nin özellikleri tanımlanmaktadır. H. Pylori, spiral şekilli, hareketli, mikroaerofilik gram negatif basildir. Üreaz (+),oksidaz (+), katalaz (+) dir. Üreaz enzimi en önemli virülans faktörüdür. Vakuolasyon sitotoksin (Vac A) ve sitotoksinle ilişkili gen (CagA, kanserle ilişkili) enflamasyon ve hasarda rol alır, virülans ve invazyonla ilişkilidir. 60. Fekal oral yolla bulaşarak yenidoğan, immunsupresif hastalar, gebeler ve yaşlılarda menenjite neden olan, konak hücrede aktin roketleri ile hareket edebilen zoonotik infeksiyon etkeni fakültatif intrasellüler bakteri aşağıdakilerden hangisidir? A) K1 E.coli B) Streptococcus agalactiae C) Streptococcus pneumoniae D) Listeria monocytogenes E) Haemophilus influenzae 60 D Seçeneklerde yer alan fakültatif intrasellüler yerleşim gösteren Fekal oral yolla bulaşarak yenidoğan, immunsupresif hastalar, gebeler ve yaşlılarda menenjite neden olan, konak hücrede aktin roketleri ile hareket eden zoonotik infeksiyon etkeni Listeria monocytogenes dir. Diğer seçeneklerdeki bakteriler zoonotik infeksiyon etkeni değildir ve fakültatif intrasellüler yerleşim göstermezler. 14

15 Temel Bilimler / T Aşağıdaki Gram pozitif bakterilerden hangisi katalaz pozitif olup, basitrasine duyarlı olması ile stafilokoklardan ayrılır? 61 E A) Streptococcus pyojenes B) Streptococcus agalactiae C) Enterococcus faecalis D) Streptococcus bovis E) Micrococcus türleri Micrococcus türleri katalaz pozitif Gram pozitif kok olup, Basitrasine duyarlı olması ile diğer stafilokoklardan (S.aureus ve koagülaz negatif stafilokoklardan) ayrılır. Seçeneklerde yer alan streptokoklar ve Enterococcus faecalis katalaz negatif, Gram pozitif koktur. 62. Laktoz negatif, bipolar boyanan, Gram negatif hareketsiz basil olup A grubu biyoterör ajanları içesinde yer alan virülansı yüksek olan zoonotik infeksiyon etkeni aşağıdakilerden hangisidir? 62 D A) Franciella tularensis B) Brucella mellitensis C) Mycobacterium tuberculosis D) Yersinia pestis E) Clostridium botilinum Yersinia pestis veba etkeni olup, laktoz negatif, bipolar boyanan Gram negatif basildir. A grubu biyoterör ajanıdır. Biyoterör ajanları ve grupları Tablo da gösterilmiştir CDC biyoterör ajanları sınıflandırması Kategori A Kategori B Kategori C Botilismus (Clostridium Bruselloz Hantavirüsler botulinum toksini) Veba (Yersinia pestis) Clostridium perfringens (Epsilon Çok ilaca dirençli tüberküloz toksini) Tularemi (Francisella tularensis) Ruam (Burkholderia mallei) Nipah virüsü (Paramikso virüs ailesindeki zoonotik enfeksiyon etkeni) Şarbon (Bacillus anthracis) Q ateşi (Coxiella burnetii) Kene kaynaklı ensefalit (Tick borne ensefalit) Çiçek (Variola major) Staphylococcus aureus enterotoksin B Kene kaynaklı hemorajik ateş virüsleri (Kırım Kongo Kanamalı ateş) Viral hemorajik ateşler (Deng virüsü hariç) Ebola, Malburg vb.) Risin toksini (Ricinus communis) Sarı Humma (Yellow fever) virüsü 63. Yoğun bakım ünitesinde yatan ve yatışının 5.gününde ventilatörle ilişkili pnömoni gelişen 50 yaşında erkek hastanın bronkoalveoler lavaj örneğinin kültüründe 10 2 cfu nonfermentatif, oksidaz negatif, hareketsiz, Gram negatif kokobasil rapor ediliyor. Etkenin antibiyogramında karbapenemlere, aminoglikozitlere ve kinolon grubuna dirençli olduğu saptanıyor. Bu hastada en olası etken aşağıdakilerden hangisidir? A) Panrezistan Pseudomonas aeruginosa B) Çoklu ilaca dirençli Acinetobacter baumannii C) Stenotrophomonas maltophilia D) Çoklu ilaca dirençli Pseudomonas aeruginosa E) Panrezistan Acinetobacter baumannii 63 B Soruda Acinetobacter baumannii nin mikrobiyolojik özellikleri tanımlanmaktadır. Acinetobacter baumannii, nonfermentatif (glukoz, sukroz ve laktrozu fermente etmeyen), oksidaz negatif, hareketsiz kokobasildir. Üç ve üzeri antibiyotik grubuna dirençli olduğundan çoklu ilaca dirençli Acinetobacter baumannii olarak isimlendirilir. Çoklu ilaca dirençli A.baumaannii infeksiyonlarının tedavisinde kolistin (polimiksin E) veya tigesiklin ve bu iki antibiyotiğin diğer antibiyotiklerle kombinasyonu kullanılabilir. Panrezistan Pseudomonas aeruginosa veya Acinetobacter baumannii için kolistin dahil tüm antibiyotiklere direnç saptanması gerekir. 64 D 64. Tanısında serolojik testlerin kullanılmadığı, santral sinir sisteminde antijenik değişiklik gösteren, bit veya kenelerden bulaşabilen, Gram boyasıyla boyanmayan, lineer DNA yapısına sahip ekstrasellüler yerleşim gösteren bakteri aşağıdakilerden hangisidir? A) Riketsia rickettsii B) Yersinia pestis C) Rikettsia prowazeki D) Borrelia recurrentis E) Babesia microtii Soruda Borrelia recurrentis tanımlanmaktadır. Bu bakteri spiroket grubunda yer alır, karanlık alan mikroskobunda görülür ve Gram boyasıyla boyanmaz. Borrelia türleri ökaryot bakteriler gibi lineer DNA yapısı gösterir. Sık antijenik gösterdiğinden tanısında serolojik testler kullanılmaz.ateşli dönemde Giemza ile periferik yayma yapılarak tanı konulur. Bit ve kene gibi artrapodlardan bulaşabilir. Borrelia bugdorferi Lyme hastalığının etkeni olup tanıda etkene spesifil IgM ve IgG tipi antikorlar ELISA yöntemiyle araştırılır. 15

16 Temel Bilimler / T Menenjit tanısı konan 3 yaşında bir çocuğun BOS örneğinde Gram negatif kokobasil saptanıyor. Etken EMB ve kanlı agar besiyerinde üremezken, çukulata agar besiyerinde ürüyor. Etkenin polisakkarit kapsül yapısı BOS da Quellung testiyle gösteriliyor. Bu hastadaki menenjit etkeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Listeria monocytogenes B) Streptococcus agalactiae C) K1 E.coli D) Neisseria meningitidis E) Haemophilus influenzae 65 E Soruda Haemophilus influenzae menenjiti tanımlanmaktadır. Haemophilus influenzae,gram negatif kokobasil olup, X faktörü (hematin,fe+2) ve V faktörü (NAD) içeren çukulata agar besiyerinde ürer. Kapsüllü H.influenzae kökenleri Quellung testi (kapsül şişme reaksiyonu) ile tanımlanabilir. Haemophilus türleri ve önemli özellikleri Tablo da verilmiştir. Bakteri Üreme Hastalık Tanı Proflaksi gereksinimi Kapsüllü H. influenzae (a-f) X ve V Menenjit, epiglotit, artrit ve sellülit Quellung reaksiyonu ve kültür Siprofloksasin Rifampin Kapsülsüz X ve V Otit, sinüzit ve Kültür - H. influenzae bronşit H. ducreyi X Yumuşak şankr (şankroid) Kültür Enterotoksini ile emetik veya diyareik tip besin zehirlenmesine, göze travmatik yaralanma sonucu endoftalmite neden olabilen, Gram pozitif, hareketli, aerob, sporlu basil aşağıdakilerden hangisidir? 66 A A) Bacillus cereus B) Clostridium perfringens C) Clostridium difficile D) Staphylococcus aureus enterotoksin B E) Vibrio parahemolyticus Soruda Bacillus cereus un özellikleri tanımlanmaktadır.bacillus cereus göze travma sonrası endoftalmiye neden olurken, ısıya dirençli enterotoksini (süperantijen özellikte bir ekzotoksindir) ile beklemiş pirinç kaynaklı emetik tip besin zehirlenmesi, ısıya duyarlı enterotoksini ile ise sebze ve et yemeklerinden kaynaklanan diyareik tip besin zehirlenmesine neden olabilir. Bacillus cereus aerob, hareketli, sporlu bir basil olup sporları toprakta ve suda bulunur. 67. Otoinfeksiyon, retroinfeksiyon ve inhalasyonla bulaşabilen, çocuklarda perianal kaşıntı, diş gıcırdatması, tedavi edilmezse halüsinasyonlara beden olabilen, tedavide tüm aile bireylerinin tedavi edilmesi gereken, yumurtalarının ağız yoluyla alınmasıyla bulaşan ve selofan bant yöntemiyle elipsoid yumurtalarının görülmesi ile tanısı konulan ara konağı olmayan helmint infeksiyonu aşağıdakilerden hangisidir? 67 B A) Ascaris lumbricoides B) Enterobius vermicularis C) Strongyloides stercoralis D) Hymenolepis nana E) Necator americanus Soruda Enterobius vermicularis e bağlı nematod infeksiyonu tanımlanmaktadır.tanıda selofan bant yöntemiyle perianal bölgede parazitin yumurtalarının saptanması ile konur. 68. Aşağıdaki helmintlerden hangisinin bulaştan sorumlu preserkoid ve pleroserkoid larva (sparganium) formu mevcut olup, tanısı dışkıda kapaklı yumurtasının görülmesi ile konur? 68 C A) Fasciola hepatica B) Dicrocelium dentriculatum C) Diphylobotrium latum D) Necator americanus E) Schistosoma haematobium Soruda Diphylobotrium latum sestodunun özellikleri tanımlanmaktadır. Etken parazit çiğ balık yenmesi sonucu parazitin pleroserkoid larva (sparganium) formunun ağız yoluyla alınmasıyla bulaşarak B12 vitaminie ksikliğine bağlı megaloblastik anemiye neden olur. 16

17 Temel Bilimler / T Tekraralayan keratokonjuktiviti olan bir hastanın keratokonjuktivit lezyonundan alınan örnekte hücre kültüründe sitopatik etki oluşturan dev hücreler ve intranükleer inklüzyon cisimciği saptanıyor. Bu hastada en olası etken ve uygun tedavisi hangisidir? Etken Tedavi A) Sitomegalovirüs Gansiklovir B) HSV-tip 1 İdoksuridin C) Adenovirüs Sidafovir D) Varicella zoster virüs Asiklovir E) HHV-tip 8 İnterferon alfa 69 B Herpes simpleks tip 1 tekrarlayan keratokonjunktivire neden olabilir. Tanıda dev hücre oluşumu yanı sıra intranükleer Cowdry A inklüzyon cisimciği gösterilebilir. Herpes keratitinde göze lokal olarak idoksuridin uygulanabilir. 70. Arbovirüs ailesinde yer alan virüslerden hangisi A grubu biyoterör ajanı olup, enfekte maymundan insanlara veya insandan insana bulaşabilir? A) Sarı humma B) Hanta virüs C) KKKA virüs D) Batı Nil virüsü E) Ebola virüs 70 E Soruda arbovirüslerin Filovirüs ailesinde yer alan ebola ve Malburg virüsleri tanımlanmaktadır. Filovirüs ailesinin virülans en ksektir, mortalite oranı yüksek infeksiyonlara neden olur. A grubu biyoterör ajanıdır. 71. Aşağıdaki virüslerden hangisi Paramiksovirüs ailesinde yer alır ve hastaya solunum izolasyonu (hastanın negatif basınçlı odaya alınması, personelin temas ederken N95 maske kulanılması vb.) uygulanması gerektir? A) SARS B) Malburg virüs C) Rubeola D) Varicella zoster E) Solunum sinsityal virüs (RSV) 71 C Seçeneklerde yer alan virüslerden Rubeola (Kızamık) ve RSV paramiksovirüs ailesi üyesidir. Rubeola infeksiyonunda solunum izolasyonu gerekir. Seçeneklerde yer alan SARS, Malburg, Varicella zoster (suçiçeği) infeksiyonları ile Ebola virüs infeksiyonu ve balgam yayması pozitif kaviter akciğer tüberkülozu ve larinks tüberkülozu olgularında ( 2 haftadan az tedavi almışlarsa) solunum izolasyonu gerekir. 72. Hücresel immun sistemde aktivasyon, granülom oluşumu, intrasellüler bakteriyel infeksiyonlarda rol oynayan, proinflamatuvar yanıta neden olan kazanılmış immun sistem hücresi hangisidir? A) Th1 B) B lenfosit C) Th2 D) CD8 T lenfosit E) Th17 72 A Soruda Th1 alt grubunun neden olduğu olaylar tanımlanmaktadır.th1 e farklılaşmayı IL-12 uyarır. Th lenfosit alt grupları ve rol aldıkları olaylar Şekil de gösterilmiştir. 73. Endojen pirojen olup akut faz proteinlerinin sentezini artıran, Th2 lenfositler ve makrofajlar tarafından salınan sitokin hangisidir? A) IL-5 B) IL-2 C) IL-6 D) IL-8 E) IL-4 73 C IL-6, endojen pirojen olup ateşe neden olur. İnflmasyonda karaciğerde akut faz proteinlerinin sentezini arttırır. Diğer endojen pirojen sitokinler; TNF-alfa ve IL-1 dir. 74 A 74. Makrofajlarda endotoksinin (lipopolisakkaritin) bağlandığı spesifik antijenik yapıları tanıyan reseptör aşağıdakilerden hangisidir? A) TLR-4 B) CD3 C) CD16 D) LFA-3 E) CD21 Tool like reseptörler (TLR,köprü benzeri reseptör ) spesifik antijenik yapıları tanır. Endotoksinin bağlandığı molekül TLR-4 dür. Endotoksin makrofajlarda CD14 reseptörüne de bağlanır. 17

18 Temel Bilimler / T Aşağıdaki küf mantarlarından hangisi amfoterisin B ye doğal dirençlidir? A) Fusarium solani B) Aspergillus fumigatus C) Rhizopus D) Absidia E) Aspergillus terreus 75 E Amfoterisin B ye doğal dirençli olan küf mantarı Aspergillus terreus, amfoterisin B ye dirençli olan maya mantarı ise Candida lucitaniae dır. Antifungallere doğal dirençli mantarlar Tablo da gösterilmiştir. Tablo.Antifungallere doğal dirençli mantarlar Antifungal Flukonazol Flusitozin Ketakonazol Amfoterisin B Dirençli mantar Aspergillus C. crusei C. galabrata* Aspergillus Dimorfik mantarlar Aspergillus Dermatofitler (poliyenlere dirençlidir) Aspergillusterreus Candidalusitaniae 76. Akciğerde tüberkülozla karışan kavitasyona neden olan, 76 D güvercin dışkısı veya yarasaların yaşadığı mağaralardan tüberküler makrokonidilerinin inhalasyonu ile bulaşabilen dimorfik mantar aşağıdakilerden hangisidir? A) Penicilium marneffei B) Cryptococcus neoformans C) Coccoides immitis D) Histoplasma capsulatum E) Paracoccoides brasiliensis Soruda sistemik mikoza neden olan dimorfik mantarlardan Histoplasma capsulatum tanımlanmaktadır. 77. Aşağıdakilerden hangisi hemen hemen daima üst solunum yolu enfeksiyonunu takiben gelişen ve myelin kılıfına karşı gelişmiş otoantikorların olduğu, akut başlangıçlı ve tek aşamalı (monofazik) özellikte bir demiylenizan bir hastalıktır? A) Nöromyelitis optika B) Santral pontin myelinozis 77 C Devic hastalığı (Nöromyelitis optika) Bilateral optik nörit ve spinal kord demyelinizasyonu ile seyreder. Aquaporine karşı otoantikorlar ve sonucunda kan beyin bariyerinin bozulduğu gösterilmiştir. (Humoral immünite) Akut Dissemine Ensefalomyelit (ADEM) Belirli infeksiyonlar ve aşıları takiben gelişen diffüz monofazik demyelinizan bir hastalıktır. Myeline karşı gelişmiş akut otoimmün bir reaksiyondur. MS in tersine bütün lezyonlar aynı evrededir (monofazik özellik). Akut Nekrotizan Hemorajik Ensefalomyelit ADEM e benzer ve daha tehlikelidir (hiperakut bir cevap) ve monofaziktir. ADEM e ek olarak vasküler hasar vardır. Hemen hemen daima ÜSYE sonrası gelişir. Santral Pontin Myelinozis Hiponatremisi hızlı düzeltilen hastalarda, ortotopik karaciğer transplantasyonu sonrası ve ciddi elektrolit bozukluğu sonrası gözlenen demyelinizan bir hastalıktır. Monofazik bir hastalıktır. Hızla gelişen quadripleji mevcuttur. 78. Elli beş yaşında erkek hasta yaklaşık bir aydır bacak, ön kol ve sırt derisinde özellikle fleksör yüzeylerdeki yaygın kaşıntılı deri lezyonları ile başvuruyor. Muayenede deri lezyonlarının 1-5 cm büller ile karakterize olduğu gözlenmiştir. Biyopsi sonrası mikroskobik incelemede subepidermal büller olduğu ve immünflöresan incelemede lineer IgG ve C3 birikimleri olduğu gözlenmiştir. Hasta topikal steroid ile tedavi edilmiş ve lezyonların skar bırakmadan iyileştiği gözlenmiştir. Bu hastada lineer IgG birikimleri hangi antijene karşı gelişmiş olabilir? A) Retikülin B) BPAG C) DSG1 D) DSG3 E) Lamina densa C) Akut nekrotizan hemorojik ensefalomyeit 78 B D) Subakut sklerozan panensefalit Bu hastanın tanısı büllöz pemfigoid dir. Büllöz pemfigoid hastalarında E) Marchiafava Bignami hastalığı antikorlar hemidezmozomlardaki BPAG1 (büllöz pemfioid ag) ve BPAG2 ye karşı gelişmiştir. 18