Türkiye de Bankacılık Sektörü

Transkript

1 Türkiye de Bankacılık Sektörü

2 Bu çalışma, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Türkiye İstatistik Kurumu, Sermaye Piyasası Kurumu, Bankalararası Kart Merkezi,, SNL ile Türkiye Bankalar Birliği tarafından yayımlanan veriler baz alınarak hazırlanmıştır. Türkiye Bankalar Birliği, bu çalışmada yer alan bilgilerin yanlışsız olması için gerekli özeni göstermiş olmakla birlikte, bu konuda herhangi bir sorumluluk üstlenmez. Aksi belirtilmediği durumlarda veriler; mevduat, kalkınma ve yatırım bankalarını kapsamaktadır. Bu çalışma, araştırmacıların Türkiye Bankacılık Sektöründeki gelişmeleri izlemesi ve değerlendirmesi amacıyla hazırlanmıştır. Düzenli olarak yıllık bazda güncellenecektir. Görüş ve önerilerinizin TBB ne iletilmesi, çalışmanın geliştirilmesi için büyük önem taşımaktadır. Görüş ve önerileriniz için: Emre Alpan İnan, Ümit Ünsal, Son güncelleme tarihi: Haziran

3 İçindekiler Genel Bilgiler Bilanço Göstergeleri Seçilmiş Göstergeler Gelir / Gider Göstergeleri Uluslararası Karşılaştırmalar 3

4 Genel Bilgiler 4

5 Türkiye de Bankacılık Sektörü Bankacılık sektöründe Aralık 2016 itibariyle 34 adet mevduat, 13 adet kalkınma ve yatırım, 5 adet katılım bankası olmak üzere toplam 52 banka bulunmaktadır sayılı Bankacılık Kanunu na göre: Mevduat bankası: Kendi nam ve hesabına mevduat kabul etmek ve kredi kullandırmak esas olmak üzere faaliyet gösteren kuruluşlar ile yurtdışında kurulu bu nitelikteki kuruluşların Türkiye deki şubelerini, Katılım bankası: Özel cari ve katılma hesapları yoluyla fon toplamak ve kredi kullandırmak esas olmak üzere faaliyet gösteren kuruluşlar ile yurt dışında kurulu bu nitelikteki kuruluşların Türkiye deki şubelerini, Kalkınma ve yatırım bankası: Mevduat veya katılım fonu kabul etme dışında; kredi kullandırmak esas olmak üzere faaliyet gösteren ve/veya özel kanunlarla kendilerine verilen görevleri yerine getiren kuruluşlar ile yurt dışında kurulu bu nitelikteki kuruluşların Türkiye deki şubelerini ifade etmektedir. 5

6 Banka Sayısı Mevduat Bankaları Kamusal Sermayeli Özel Sermayeli Yabancı Sermayeli Mahalli Tas.Mev.Sig.Fonu. Devr Kalkınma ve Yatırım Bankaları Katılım Bankaları TOPLAM Kaynak: BDDK 6

7 Şube Sayısı (Bin) Katılım bankaları dahil edilmiştir. Kaynak: BDDK 7

8 Şube Başına Ortalama Nüfus (Kişi) Kaynak: TUİK, TBB 8

9 Personel Sayısı (Bin) Katılım bankaları dahil edilmiştir. Kaynak: BDDK 9

10 Personel Başına Ortalama Nüfus (Kişi) Kaynak: TUİK, TBB 10

11 Kadın / Erkek Çalışan Oranı (Yüzde) Kadın Erkek Kaynak: TBB 11

12 Sermaye Yapısı (Ödenmiş sermaye bazında, yüzde) Halka Arz Edilen 15,4 16,2 13,6 12,5 Yerleşik 57,2 56,2 53,4 52 Halka Arz Edilmeyen Yerleşik Olmayan 27,4 27, ,5 Kaynak: TBB

13 ATM, POS, Banka Kartı ve Kredi Kartı Sayısı ATM (Bin adet) POS (Bin adet) Banka Kartı (Bin adet) İşlem Hacmi (Milyon TL) İşlem Hacmi / Gsyh (yüzde) ,7 21,2 22,4 Kredi Kartı (Bin adet) İşlem Hacmi (Milyon TL) İşlem Hacmi / Gsyh (yüzde) ,8 23,4 23,2 Kaynak: BKM 13

14 İnternet Bankacılığı Kullanan Kişi Sayısı ve Toplam İşlem Hacmi Aktif Müşteri Sayısı (Milyon) 3,2 6,7 16,2 20,4 İşlem Hacmi (Milyar TL) İşlem Hacmi/Gsyh (yüzde) *Aktif müşteri sayısı: Son bir yıl içinde en az bir kez sisteme giriş yapmış müşteri sayısı. Kaynak: TBB 14

15 Yoğunlaşma İlk beş banka* İlk on banka* *Aktif bazında. Kaynak: TBB 15

16 Bilanço Göstergeleri 16

17 Toplam Aktifler (Sabit fiyatlarla 1964=100) Kaynak: BDDK, TBB 17

18 Toplam Aktifler (Gsyh ye oran) Kaynak: BDDK, TBB 18

19 Kredi ve Alacaklar (Sabit fiyatlarla 1964=100) Kaynak: BDDK, TBB 19

20 Kredi ve Alacaklar (Gsyh ye oran) Kaynak: BDDK, TBB 20

21 Mevduat (Sabit fiyatlarla 1964=100) Kaynak: BDDK, TBB 21

22 Mevduat (Gsyh ye oran) Kaynak: BDDK, TBB 22

23 Özkaynaklar (Sabit fiyatlarla 1964=100) Kaynak: BDDK, TBB 23

24 Özkaynaklar (milyar dolar) Kaynak: BDDK, TBB 24

25 Mevduat Dışı Kaynaklar (Sabit fiyatlarla 1964=100) Kaynak: BDDK, TBB 25

26 Mevduatın Dağılımı (Yüzde) 100% 80% 60% 40% 20% 0% TP YP Kaynak: BDDK, TBB 26

27 Seçilmiş Bilanço Göstergeleri (Milyar Dolar) Krediler ve Alacaklar Menkul Değerler Cüzdanı 0,1 0, Likit Aktifler 0, Toplam Aktifler Kaynak: BDDK, TBB 27

28 Seçilmiş Bilanço Göstergeleri (Milyar Dolar) Mevduat TP YP Mevduat Dışı Kaynaklar 0, Özkaynaklar 0, Toplam Pasifler Kaynak: BDDK, TBB 28

29 Toplam Aktiflerin Büyüme Hızı (Beş yıllık ortalama, ÜFE ye göre düzeltilmiş, yüzde) yılına kadar yapılan enflasyon hesaplamasında TEFE kullanılmıştır. Kaynak: BDDK, TBB 29

30 Menkul Değerler Cüzdanının Büyüme Hızı (Beş yıllık ortalama, ÜFE ye göre düzeltilmiş, yüzde) yılına kadar yapılan enflasyon hesaplamasında TEFE kullanılmıştır. Kaynak: BDDK, TBB 30

31 Kredi ve Alacakların Büyüme Hızı (Beş yıllık ortalama, ÜFE ye göre düzeltilmiş, yüzde) yılına kadar yapılan enflasyon hesaplamasında TEFE kullanılmıştır. Kaynak: BDDK, TBB 31

32 Mevduatın Büyüme Hızı (Beş yıllık ortalama, ÜFE ye göre düzeltilmiş, yüzde) Toplam TL YP 2004 yılına kadar yapılan enflasyon hesaplamasında TEFE kullanılmıştır. Kaynak: BDDK, TBB 32

33 Mevduat Dışı Kaynakların Büyüme Hızı (Beş yıllık ortalama, ÜFE ye göre düzeltilmiş, yüzde) yılına kadar yapılan enflasyon hesaplamasında TEFE kullanılmıştır. Kaynak: BDDK, TBB 33

34 Özkaynakların Büyüme Hızı (Beş yıllık ortalama, ÜFE ye göre düzeltilmiş, yüzde) yılına kadar yapılan enflasyon hesaplamasında TEFE kullanılmıştır. Kaynak: BDDK, TBB 34

35 Seçilmiş Göstergeler 35

36 Kişi Başına Ortalama Aktif ve Gelir (Dolar) Aktifler Gsyh Kaynak: TUİK, TCMB, BDDK, TBB 36

37 Krediler / Toplam Aktifler (Yüzde) Kaynak: BDDK, TBB 37

38 Menkul Değerler Cüzdanı / Toplam Aktifler (Yüzde) Kaynak: BDDK, TBB 38

39 Özkaynaklar / Toplam Aktifler (Yüzde) Kaynak: BDDK, TBB 39

40 Mevduat Dışı Kaynaklar / Toplam Aktifler (Yüzde) Kaynak: BDDK, TBB 40

41 Diğer Aktifler / Toplam Aktifler (Yüzde) Diğer aktifler kaleminin 2002 yılından önceki döneme ait verileri TBB hesaplamalarından alınmıştır ve BDDK hesaplaması ile farklılık gösterebilmektedir. Kaynak: BDDK, TBB 41

42 Takipteki Alacaklar (Özel karşılık öncesi) / Toplam Krediler (Yüzde) Kaynak: BDDK, TBB 42

43 Mevduat / Toplam Aktifler (Yüzde) Kaynak: BDDK, TBB 43

44 Kredi / Mevduat (Yüzde) Kaynak: BDDK, TBB 44

45 Özkaynak Karlılığı, ÜFE (Beş yıllık ortalama, yüzde) Özkaynak Karlılığı Yİ-ÜFE Kaynak: TUİK, BDDK, TBB 45

46 Sermaye Yeterlilik Rasyosu (Yüzde) Kaynak: BDDK 46

47 Kredi Dağılımı* (Milyon TL) Toplam Bireysel Kredi kartları 0, Konut Otomobil Diğer Kurumsal KOBİ kredileri *Katılım bankaları dahil edilmiştir. Kaynak: BDDK 47

48 Kredi Dağılımı* (Yüzde) Toplam Bireysel 0,4 29,2 32, Kredi kartları 0 11,4 8, Konut 0,1 7,7 10, Otomobil 0,1 3,9 1, Diğer 0,3 6,2 11, Kurumsal 99,6 70,8 67, KOBİ kredileri *Katılım bankaları dahil edilmiştir. Kaynak: BDDK 48

49 Gelir / Gider Göstergeleri 49

50 Faiz Geliri, Faiz Gideri ve Net Faiz Gelirinin Toplam Aktiflere Oranı (Yüzde) Toplam Faiz Gelirleri Toplam Faiz Giderleri Net Faiz Geliri Kaynak: BDDK, TBB 50

51 Net Faiz Dışı Gelir / Toplam Aktifler (Yüzde) Kaynak: BDDK, TBB 51

52 Net Ücret ve Komisyon Gelirleri / Toplam Aktifler (Yüzde) 1,6 1,4 1,2 1,0 0,8 0,6 0, Kaynak: BDDK, TBB 52

53 Net Faaliyet Kar (Zarar) / Toplam Aktifler (Yüzde) Kaynak: BDDK, TBB 53

54 Uluslararası Karşılaştırma 54

55 Toplam Aktifler/Gsyh (yüzde) GÜ GOÜ Türkiye Kaynak: SNL, BDDK

56 Kredi / Gsyh (yüzde) GÜ GOÜ Türkiye Kaynak: SNL, BDDK

57 Mevduat/Gsyh (yüzde) GÜ GOÜ Türkiye Kaynak: SNL, BDDK

58 Kaynak: SNL, BDDK Sermaye Yeterlilik Oranı (yüzde)

59 Sorunlu Krediler / Toplam Krediler (yüzde) 8,5 5,8 5,8 GOÜ GÜ Türkiye Kaynak: SNL, BDDK

60 Açıklamalar Net Faiz Geliri: Faiz Gelirleri Faiz Giderleri Serbest Özkaynak: Özkaynak - (Duran Aktifler+Takipteki Alacaklar(net)) Mevduat Dışı Kaynaklar: Merkez Bankasına Borçlar + Para Piyasalarına Borçlar +Bankalara Borçlar + Repo İşlemlerinden Sağlanan Fonlar + Fonlar + İhraç Edilen Menkul Kıymetler Net Faiz Dışı Gelir (Gider) : Net Faaliyet Kar (Zararı) Net Faiz Gelir (Gideri) Net Ücret Komisyon Geliri (Gideri) : Kredilerden Alınan Ücret ve Komisyonlar - Verilen Ücret ve Komisyonlar Diğer Aktifler: Nitelikleri itibarıyla ana bilanço kalemlerine kaydedilemeyen varlıklar Uluslararası karşılaştırmada, Ülke seçiminde kişi başı geliri Türkiye ye yakın gelişmekte olan ülkeler ve gelişmiş ülkeler kullanılmıştır. Seçilen gelişmiş ülkeler, İngiltere, Almanya, Fransa, İtalya ve Japonya dır. Gelişmekte olan ülkeler ise Türkiye, Brezilya, Meksika, Hindistan, Polonya, Malezya, Rusya ve Güney Afrika dır. Karşılaştırma 2015 sonu verileriyle yapılmıştır. GÜ: Gelişmiş ülkeler GOÜ: Gelişmekte olan ülkeler 60