Hiponatremi ve Uygunsuz ADH Sendromu
|
|
- Can Yıldırım
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 DERLEME Hiponatremi ve Uygunsuz ADH Sendromu Handan ÇİPİL, a Sinan DEMİRCİOĞLU a a Hematoloji BD, Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi, Konya Yazışma Adresi/Correspondence: Handan ÇİPİL Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi, Hematoloji BD, Konya, TÜRKİYE drhandancipil@hotmail.com ÖZET Hiponatremi kanser hastalarında sık görülen hayati tehdit edici sonuçlara sebeb olabilen bir durumdur. Sebebleri arasında ilaçlar, paraneoplastik sendromlar, kemoterapi ile birlikte agresif sıvı tedavisi, hipofizer ve adrenal yetmezlik, hipotiroidi bulunmaktadır. Tedavide gecikilmesi beyin ödemine, hızlı tedavi ise osmotik demyelinizasyona sebeb olmaktadır. Anah tar Ke li me ler: Hiponatremi; etiyoloji; uygunsuz ADH sendromu ABS TRACT Hyponatremia is a potential life threatening disorder and commonly seen in cancer patients. The etiology of hyponatremia at cancer patients are drugs, paraneoplastic syndromes, hypothyroidism, aggressive hydration with chemotherapy, hypophyseal and adrenal insufficiency. Delay in treatment may cause brain death, however rush may cause osmotic demyelinization. Key Words: Hyponatremia; etiology; inappropriate ADH syndrome :16-20 iponatremi, serum sodyum konsatrasyonun < 135 mmol/l nin altında olması olarak tanımlanır ve klinik pratikte en sık görülen elektrolit bozukluğudur. Hastanede yatan hastaların %30 unda görülüp, hafifden hayatı tehdit edici boyuta kadar değişen geniş spektrumda klinik bulgulara sebeb olmaktadır. 1 Hiponatreminin insidansı hastanede yatan kanser hastalarında %3,7 ile %47 arasında değişmektedir. 2-3 Hipofiz veya adrenal disfonksiyon, paraneoplastik antidiüretik hormon(adh) salgılanması, kemoteropatik ilaçlara bağlı veya tedavi için gerekli olan agresif hidrasyon neden olabilmektedir. 4 Hiponatremi ilaçların ADH üzerine ve su-sodyum dağılımı dengesi üzerine etkisi sebebiyle ortaya ç1kabilir. 5-6 Uygunsuz antidiüretik hormon salınımı sendromu (SIADH) kansere bağlı hiponatreminin %30 undan sorumludur. 7 Hiponatremi yüksek morbidite ve mortalite, kemoteropatik ajanlara kötü yanıt ile ilişkili bulunmuştur. 8 Copyright 2016 by Türkiye Klinikleri Klinik Bulgular: Hiponatremi belirtileri büyük ölçüde hiponatreminin gelişim hızına bağlıdır. Hızlı gelişmediği sürece, hafif hiponatremi ( meq/l) genellikle asemptomatiktir. Hızlı gelişen ve şiddetli hiponatremide (< 115 meq/l) ise bulantı, kusma, baş ağrısı, iştahsızlık, letarji, yorgunluk, apati, disoryantasyon, bayılma hissi, ajitasyon, kas krampları ve konvülziyonlar başlıca semptomlardır. Fizik muayenede dehidratasyon bulguları, bilinç bozuklukları, ataksi, derin tendon refleks- 16
2 lerinde azalma, patolojik refleksler, pseudobulber paralizi, kafa içi basınç artış sendromu (KİBAS), hipotermi, Cheyne-Stokes solunumu gözlenebilir. Yaşlı hastalarda, hafif hiponatremi dikkat eksikliği ve sık sık düşmelerin önemli bir nedeni olabilir. 9 Akut ve kronik hiponatremi arasındaki ayrım klinik olarak çok önemlidir çünkü kronik hiponatremi şaşırtıcı olarak, çok düşük serum sodyum seviyelerinde bile iyi tolere edilir ve bu durumun agresif tedavisi ciddi nörolojik sekellere yol açabilir. Akut semptomatik hiponatremik hastalarda hiponatremi, potansiyel geri dönüşümsüz nörolojik hasar ve ölüme neden olabileceğinden agresif düzeltilebilir. 10 Akut hiponatreminin hipoozmotik etkisi sonucunda, hücre içine su girmesiyle beyin ödemi gelişir. Sınıflaması: Hiponatremi serum sodyum düzeyine göre mmol/l arası hafif, mmol/l orta ve 120 mmol/l nin altıdaki değerler ise ciddi hiponatremi olarak sınıflandırılmıştır. Hiponatreminin oluş süresine bakılarak yapılan sınıflandırmada, 48 saat içinde gelişenler akut, daha uzun sürede gelişenler ise kronik olarak değerlendirilir. Serum ozmolalitesine göre ise hipotonik, izotonik ve hipertonik olarak sınıflandırılmaktadır. Klinik pratikte hiponatremi görülen kanser hastalarının çoğunluğu hipoozmolardır (%60). 11 Plazma ozmolalitesi bu formülle hesaplanmaktadır. Plasma ozmolalitesi =( 2 x [Na+] ) + (glikoz 18 ) + (BUN 2.8) İZOTONİK HİPONATREMİ Plazma ozmolalitesi normal sınırlar ( mosm/kg su) içerisindedir. İzotonik hiponatremi, hücre dışı alana izozmotik ya da sodyum içermeyen bir sıvının eklenmesi veya hatalı ölçüm (psödohiponatremi) sonucunda gelişir. Laparoskopik cerrahi sırasında, histeroskopi sırasında, mesane yıkanmasında, prostatın transüretral cerrahisinde kullanılan sorbitol ve glisin içeren çözeltilerin değişken miktarlarda emilmesi sonucunda gelişebilmektedir. 12 Şiddetli hiperlipidemi (trigliserit > 885 mg/dl) ve paraproteinemi (> 10 g/dl) plazma su içeriğini azaltarak, serum ozmolalitesini değiştirmeden serum sodyum yoğunluğunun düşük ölçülmesine (psödohiponatremi) yol açabilir. 13 HİPERTONİK HİPONATREMİ Plazma ozmolalitesi (> 295 mosm/kg su) yüksektir. En sık nedeni hiperglisemidir. Daha az sıklıkta mannitol uygulaması sonucunda gelişir. Glikoz ve mannitol efektif ozmol olduklarından plazma ozmolalitesi artar buna ikincil olarak hücrelerden hücre dışı alana su geçişi olur ve dilüsyonel olarak sodyum yoğunluğu düşer. Hiperglisemi varlığında hiponatremi sözkonusu ise, hiponatreminin düzeltilerek hesaplanması gerekir. Hipergliseminin neden olduğu hiponatremi, glikoz düzeyi ile lineer bir ilişki göstermez. Şöyleki, glikoz düzeyi mg/dl arasında iken glikoz düzeyindeki her 100 mg/dl artışa karşılık serum sodyumu 1,6 meq/l düşer. Eğer başlangıçta glikoz yoğunluğu 400 mg/dl den fazla ise, her 100 mg/dl glikoz artışına karşılık sodyum yoğunluğu 2,4 meq/l düşer. 14 HİPOTONİK HİPONATREMİ Efektif plazma ozmolalitesi (< 275 mosm/kg su) düşüktür. Hipotonik hiponatremi, her zaman oral alıma denk gelen serbest suyun böbrekler tarafından atılımındaki yetersizliği yansıtır. Patofizyolojik olarak hücre dışı sıvı (HDS) nın durumuna göre; hipovolemik, normovolemik (övolemik) ve hipervolemik hipotonik hiponatremi şeklinde sınıflandırılmaktadır. Hipovolemik hiponatremi: Burada hem toplam vücut suyunda hem de sodyumunda bir kayıp söz konusudur. Ancak su açığı nispeten daha azdır. Sodyum alım azlığı veya artmış sodyum kaybı (böbreklerden veya böbrek dışı) ve HDS nın azalması (kusma, ishal, aşırı terleme, kanama vs.) sonucunda hipovolemik hiponatremi gelişir. Sodyum kaybının böbrek kaynaklı olup olmadığını tespit etmek önemlidir. İdrar sodyumunun 20 meq/l den düşük olması sodyum kaybının böbrek dışı, 20 meq/l den fazla olması ise böbrek kaynaklı olduğunu gösterir. Hipovolemik hiponatreminin en sık nedeni, diüretik tedavisi ve serebral tuz kaybıdır. Özellikle tiyazid içeren kombine diüretikler (amilorid/hidroklorotiyazid) ciddi hiponatremiye neden olurlar Hipovolemik hiponatreminin diğer önemli bir nedeni de serebral tuz kaybıdır (STK). STK primer olarak enfeksiyonlar, serebrovasküler olaylar ve tümör gibi intrakraniyal hastalığı olan olgularda tanımlanmış bir sendromdur. Belirtilen bu intrakraniyal hastalıklar volüm azalması ve böbrekte tuz kaybına neden olabilmektedir. Normalde proksimal tübülde, sodyum, ürik asit ve su geri emilimini uyaran sempatik tonusun azalması, proksimal ve distal tübüllerde sodyum reabsorbsiyonunu ve renin salınımını azaltan beyin natriüretik peptid (BNP) üretiminin artışı gibi mekanizmalar suçlanmaktadır. 17 Serebral tuz kaybı kan basıncının, HDS ve total vücut sıvısının (TVS) düşük olması, postural hipotansiyon olması, volüm artırıcılardan sonra idrar osmalalitesinin <100 mosm/kg ın altına düşmesi, izotonik sodyum klo- 17
3 rür infüzyonundan sonra hiponatreminin düzelmesi ile SIDAH dan ayrılabilir. 18 Hipervolemik Hiponatremi: Total vücut suyu ve sodyumundaki önemli bir artışla beraber klinik olarak ödem veya asit ile karakterize bir tablodur. Sodyum artışından daha fazla oranda su tutulması söz konusudur. En sık nedenleri kalp yetmezliği, siroz, böbrek yetmezliği ve nefrotik sendromdur. Kalp yetmezliğinde, siroz da ve nefrotik sendromda idrar sodyumu <20 meg/l iken böbrek yetmezliğinde >20 meg/l üstündedir. Normovolemik (övolemik) Hiponatremi: Normal sodyum miktarı ve total vücut suyunda artışa karşın klinik olarak hipervoleminin olmaması ile karakterize bir tablodur. En sık görüldüğü durumlar; SIADH, hipotiroidi, ilaçlar, adrenal yetersizlik, psikoz ve aşırı egzersizdir. Bu durumların hepsinde direkt ya da dolaylı olarak hiponatremi oluşumuna ADH aracılık eder. Primer polidipsi, aşırı bira tüketimi ve reset ozmostat durumlarında ADH aracılığı söz konusu değildir. Glukokortikoidler, normal su atılımında önemli bir role sahiptirler. Primer ve sekonder adrenal yetersizlikte renal su atılımı bozulmuştur. Ön hipofiz ve özellikle ACTH yetersizliğinde bozulmuş su atılımında plazma ADH düzeylerinde artış meydana gelmektedir. Saf glukokortikoid eksikliğinde HDS azalması olmaksızın uygunsuz olarak ADH düzeyinin artığı gösterilmiştir. Bu ADH artışı fizyolojik dozlarda glukokortikoidler ile düzeltilebilmektedir. 19 Psikoz, şizofrenler ilk sırada olmak üzere akut psikotik bozukluklarda hiponatremi görülmektedir. 20 Fizyopatolojisi tam bilinmemekle birlikte multifaktöryel olduğu düşünülmektedir ve bu hastalarda kullanılan ilaçlar ve polidipsi suçlanmaktadır. Hipotiroidide renal plazma akımı ve GFR azalmıştır. Ağır hipotiroidide ADH düzeyleri artmıştır ve bu durum tiroid hormon replasmanı ile düzelmektedir. Hipotiroidideki dilüsyon kapasitesindeki bozukluğun bu nedenlerden dolayı oluştuğu düşünülmektedir. Hipotiroidide ADH ye artmış tübüler duyarlılık olduğu ileri sürülmekle birlikte tübüler direnç de tanımlanmıştır. 21 Reset ozmostat, vücudun normal plazma ozmolalitesi ve plazma sodyumundan daha düşük değerlere uyum sağlamasıdır. Uyum sağlanan yeni temel düzeylerde ozmoreseptörler normal işlev yaparlar. Su yüklenmesi ve dehidratasyona yanıt olarak idrar dilüe ve konsantre edilebilmektedir. Hastalar sıklıkla asemptomatik ve sodyum düzeyleri meq/l arasındadır. Reset ozmostat gebeliğin doğal bir sonucudur. Gebelikte plazma volümü artar ve yaklaşık plazma ozmolalitesi 10 mosm/ kg H 2 O azalır. Kuadriplejik hastalarda, psikoz, tüberküloz, kronik malnütrisyon, kaşeksi, hipotalamik tümörler ve travma veya ameliyat sonrası hipotalamik hasar gelişen hastalarda tanımlanmıştır. 22 Uygunsuz Antidiüretik Hormon Salınımı Sendromu: Klinikte normovolemik hiponatreminin en sık sebebidir. Efektif serum ozmolalitesinden ve serum volümünden bağımsız olarak uygunsuz ADH salınımı sebeb olur. Bu artmış salınım hipofiz bezinden veya ektopik bir odaktan olabilir. 23 ADH nin uygunsuz artışı sonucunda böbrekte toplayıcı kanallarda ve henlenin çıkan kolunda özgü reseptörlerin uyarılması ile su reabsorbsiyonu artar. Bununla birlikte intravasküler volüm ve distal nefrona ulaşan Na+ miktarı artar, proksimal tübüler Na+ geri emilimi azalır ve sonuçta hipoozmolar hiponatremi gelişir. Hipervolemi gelişmez zira volüm reseptörleri aktive olur ve üriner Na+ ile su atılımında orantılı bir artış sağlanır. Ortaya çıkan net sonuç su retansiyonu ve Na+ kaybıdır. SIADH ya sıklıkla kanserler (akciğer, gastrointestinal, hematolojik kanserler ), ilaçlar (vinkristine, sisplatin, siklofosfamid, antidepresan, antiepileptik, NSAI, fenotiyazinler...) santral sinir sistemi hastalıkları, akciğer hastalıkları (tübörküloz, pnömoni ), AIDS neden olur. 5 Tanı kriterleri Tablo 1 de gösterilmiştir. TABLO 1: SIADH tanı kriterleri. 24,25 Temel tanı kriterleri Destekleyici Kriterler Efektif serum ozmolalitesi <275 mosm/kg Serum ürik asit <0,24 mmol / l (<4 mg / dl) Efektif serum ozmolalitesinin azaldığı durumlarda idrar ozmolalitesi > 100 mosm/kg Serum üre <3,6 mmol / l (<21,6 mg / dl) Klinik övolemi Sıvı kısıtlaması ile hiponatremi düzeltilmesi İdrar sodyum konsantrasyonu> 30 mmol, normal diyet tuzu ve su alımında Hiponatreminin %0,9 luk tuz infüzyonu ile düzeltilmesinde başarısızlık Adrenal, tiroid, hipofiz ve böbrek yetmezliği olmaması Fraksiyonel sodyum atılımı> %0,5 Yakın zamanda diüretik kullanım öyküsünün olmaması Fraksiyonel üre atılımı> %55 Fraksiyonel ürik asit atılımı>% 12 18
4 SIADH tedavisinde altta yatan hastalığın tedavisinin yanında sıvı kısıtlaması, oral sodyum klorid preparatları, ciddi vakalarda oral demoksisiklin, %3 lük hipertonik saline infüzyonu önerilmektedir Avrupa Hiponatremi klavuzunda ise birinci sıra da sıvı kısıtlaması, ikinci sırada ise oral üre tavsiye edilmektedir. Demoksisiklin, lityum ve vasopresin reseptör antagonsitlerinin yararlı olduğunu gösteren çalışmalar olmasına ve sodyumu yükselttiği gösterilmesine rağmen SIADH tedavisinde önerilmemektedir. 27 Tedavi: Tedavi hiponatreminin ciddiyeti ve klinik semptomlara göre karar verilir. Öncelikle psödohiponatremi ekarte edilmelidir. Hiponatremi yapan tüm ilaçlar kesilmelidir. Altta yatan yatan hastalıklar tedavi edilmelidir. Hipovolemik hiponatremide ana tedavi izotonik saline ile sıvı replasmanı iken övolemik veya hipervolemik hiponatremide sıvı kısıtlamasıdır. 6,28 Sodyum açığı: TVSx (İstenilen sodyum düzeyi-ölçülen sodyum düzeyi) formülüyle hesaplanmaktadır. Sodyum seviyesinin <120 mmol/l nin altında veya nörolojik değişikliklerin olduğu ciddi vakalarda %3 lük saline infüzyonu önerilmektedir. Osmotik demiyelinasyondan kaçınmak için hızlı yükseltilmemelidir. Osmotik demiyelinasyon riski 24 saatte 12 mmol/l den fazla düzeltmelerde artmıştır. Acil vakalarda semptomlar düzelinceye kadar, hipertonik saline infüzyon hızı 0,5-2 mmol/l/saat olmalıdır. Ancak 24 saat için sodyumun düzeltilmesi <10 mmol/l yi geçmemelidir. İlk 24 saatte sodyum 2-4 saatte monitörize edilmelidir. 4,6, Avrupa Hiponatremi klavuzunda ise ciddi semptomları olan akut hiponatremide %3 lük hipertonik saline 20 dakika da verilmesi öneriliyor. Sodyumun kontrolünde <5 mmol/l artış varsa %3 lük hipertonik saline tekrarlanması tavsiye edilmektedir. 27 Vasopresin reseptör antigonistleri olan tolvaptan ve conivaptan, övolemik ve hipervolemik hipoanatremi de kullanımları FDA tarafından onaylanmıştır. Tolvaptan hipervolemik hiponatremisi olan kalp yetmezliği hastalarında ödemi azalttığı ve nefes darlığını azalttığı gösterilmiştir Beukhof CM, Hoorn EJ, Lindemans J, Zietse R. Novel risk factors for hospital-acquired hyponatraemia: a matched case-control study. Clin Endocrinol (Oxf) 2007;66(3): Berghmans T, Paesmans M, Body JJ. A prospective study on hyponatraemia in medical cancer patients: epidemiology, aetiology and differential diagnosis. Support Care Cancer 2000;8(3): Doshi SM, Shah P, Lei X, Lahoti A, Salahudeen AK. Hyponatremia in hospitalized cancer patients and its impact on clinical outcomes. Am J Kidney Dis 2012;59(2): Onitilo AA, Kio E, Doi SA. Tumor-related hyponatremia. Clin Med Res 2007;5(4): Ellison DH, Berl T. Clinical practice. The syndrome of inappropriate antidiuresis. N Engl J Med 2007;356(20): Adrogue HJ, Madias NE. Hyponatremia. N Engl J Med 2000;342(21): Sorensen JB, Andersen MK, Hansen HH. Syndrome of inappropriate secretion of antidiuretic hormone (SIADH) in malignant disease. J Intern Med 1995;238(2): Gill G, Huda B, Boyd A, Skagen K, Wile D, Watson I, et al. Characteristics and mortality of severe hyponatraemia--a hospital-based study. Clin Endocrinol (Oxf) 2006;65(2): KAYNAKLAR 9. Renneboog B, Musch W, Vandemergel X, Manto MU, Decaux G. Mild chronic hyponatremia is associated with falls, unsteadiness, and attention deficits. Am J Med 2006;119(1): 71.e Fraser CL, Arieff AI. Epidemiology, pathophysiology, and management of hyponatremic encephalopathy. Am J Med 1997;102(1): De las Penas R, Escobar Y, Henao F, Blasco A, Rodriguez CA. SEOM guidelines on hydroelectrolytic disorders. Clin Transl Oncol 2014; 16(12): Issa MM, Young MR, Bullock AR, Bouet R, Petros JA. Dilutional hyponatremia of TURP syndrome: a historical event in the 21st century. Urology 2004;64(2): Yeates KE, Singer M, Morton AR. Salt and water: a simple approach to hyponatremia. CMAJ 2004;170(3): Hillier TA, Abbott RD, Barrett EJ. Hyponatremia: evaluating the correction factor for hyperglycemia. Am J Med 1999;106(4): Wierzbicki AS, Ball SG, Singh NK. Profound hyponatraemia following an idiosyncratic reaction to diuretics. Int J Clin Pract 1998;52(4): Fadel S, Karmali R, Cogan E. Safety of furosemide administration in an elderly woman recovered from thiazide-induced hyponatremia. Eur J Intern Med 2009;20(1): Berendes E, Walter M, Cullen P, Prien T, Van Aken H, Horsthemke J, et al. Secretion of brain natriuretic peptide in patients with aneurysmal subarachnoid haemorrhage. Lancet 1997;349(9047): Reddy P, Mooradian AD. Diagnosis and management of hyponatraemia in hospitalised patients. Int J Clin Pract 2009;63(10): Linas SL, Berl T, Robertson GL, Aisenbrey GA, Schrier RW, Anderson RJ. Role of vasopressin in the impaired water excretion of glucocorticoid deficiency. Kidney Int 1980;18(1): Riggs AT, Dysken MW, Kim SW, Opsahl JA. A review of disorders of water homeostasis in psychiatric patients. Psychosomatics 1991; 32(2): Kim JK, Summer SN, Schrier RW. Cellular action of arginine vasopressin in the isolated renal tubules of hypothyroid rats. Am J Physiol 1987;253(1 Pt 2):F Kahn T. Reset osmostat and salt and water retention in the course of severe hyponatremia. Medicine (Baltimore) 2003;82(3): Feldman BJ, Rosenthal SM, Vargas GA, Fenwick RG, Huang EA, Matsuda-Abedini M, et al. Nephrogenic syndrome of inappropriate antidiuresis. N Engl J Med 2005;352(18):
5 24. Schwartz WB, Bennett W, Curelop S, Bartter FC. A syndrome of renal sodium loss and hyponatremia probably resulting from inappropriate secretion of antidiuretic hormone. Am J Med 1957;23(4): Janicic N, Verbalis JG. Evaluation and management of hypo-osmolality in hospitalized patients. Endocrinol Metab Clin North Am 2003;32(2):459-81, vii. 26. Kalemkerian GP, Akerley W, Bogner P, Borghaei H, Chow LQ, Downey RJ, et al. Small cell lung cancer. J Natl Compr Canc Netw 2013;11(1): Spasovski G, Vanholder R, Allolio B, Annane D, Ball S, Bichet D, et al. Clinical practice guideline on diagnosis and treatment of hyponatraemia. Nephrol Dial Transplant 2014;29 Suppl 2:i1- i Verbalis JG, Goldsmith SR, Greenberg A, Schrier RW, Sterns RH. Hyponatremia treatment guidelines 2007: expert panel recommendations. Am J Med 2007;120(11 Suppl 1):S Castillo JJ, Vincent M, Justice E. Diagnosis and management of hyponatremia in cancer patients. Oncologist 2012;17(6): Hauptman PJ, Burnett J, Gheorghiade M, Grinfeld L, Konstam MA, Kostic D, et al. Clinical course of patients with hyponatremia and decompensated systolic heart failure and the effect of vasopressin receptor antagonism with tolvaptan. J Card Fail 2013;19(6):
Şuur Bozukluğu Olan Bir Hasta
Şuur Bozukluğu Olan Bir Hasta Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı OLGU 1 58 yaşında erkek hasta şuur bozukluğu nedeniyle
DetaylıSODYUM (Na + ) SODYUM METABOLİZMASI BOZUKLUKLARI HİPONATREMİ HİPONATREMİ. Plazma Na + : meq/l,
SODYUM (Na + ) SODYUM METABOLİZMASI BOZUKLUKLARI Dr.M.Murat Özgenç Plazma Na + : 138 145 meq/l, Total vücut Na + : 58 meq/kg (Ort. total Na + : 4000 meq) Total değişebilir Na + : 41 meq/kg (Ort. 3000 meq,
DetaylıVAPTANLAR. Prof Dr Hülya Taşkapan İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı
VAPTANLAR Prof Dr Hülya Taşkapan İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı ABD ve Avrupa Hiponatremi tanı ve tedavi rehberleri hiponatremi tedavisinde vaptanların kullanımı konusunda farklı
DetaylıHİPERNATREMİ. Doç. Dr. Halil Yazıcı. İstanbul Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı
HİPERNATREMİ Doç. Dr. Halil Yazıcı İstanbul Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı Giriş Serum Na konsantrasyonu> 145 mmol/l Her zaman su metabolizması bozukluğudur, hipoakuaremi
DetaylıUYGUNSUZ ADH SENDROMU
UYGUNSUZ ADH SENDROMU Dr Sevin Başer Pamukkale Üniversitesi Göğüs G Hastalıklar kları Anabilim Dalı PAMUKKALE TARİHÇE 1957 yılında y Schwartz ve arkadaşlar ları Schwartz WB. Am J Med 1957; 23: 529-42 Bartter
DetaylıHiponatremi yönetimi. Dr. Hayriye Sayarlıoğlu
Hiponatremi yönetimi Dr. Hayriye Sayarlıoğlu Sodyum su dengesi Su homeostazı serum osmolaritesi ile yakından ilgilidir Osmolariteyi belirleyen en önemli faktör sodyumdur Serum osmolaritesi: 2X Na+(Glukoz/18)
DetaylıUygunsuz ADH Salınımı ve Serebral Tuz Kaybı Sendromları
Uygunsuz ADH Salınımı ve Serebral Tuz Kaybı Sendromları Elif Bahat Özdoğan Karadeniz Teknik Üniversitesi TRABZON Anti Diüretik Hormon (ADH) Hipotalamus ta üretilir Nörohipofizde depolanır Plazma ozmolaritesinde
DetaylıHiponatremiye güncel yaklaşım
FNG & Bilim Tıp Dergisi 2016;2(1):63-68 doi: 10.5606/fng.btd.2016.014 Derleme / Review Hiponatremiye güncel yaklaşım Current approach to hyponatremia Neslihan Uslu, Ayşe Sinangil, Ahmet Vedat Çelik, Tevfik
DetaylıAdrenal yetmezlik var mı? Kortikosteroid verelim mi? Prof.Dr.Bilgin CÖMERT Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Yoğun Bakım BD
Adrenal yetmezlik var mı? Kortikosteroid verelim mi? Prof.Dr.Bilgin CÖMERT Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Yoğun Bakım BD Adrenal Yetmezlik Yapısal hasar Hipotalamus Hipofiz Adrenal
DetaylıADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON. Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği
ADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği SUNU PLANI Tanım ve Epidemiyoloji Adrenal bez anatomi Etiyoloji Tanı Klinik Tedavi TANIM-EPİDEMİYOLOJİ Adrenal
DetaylıPERİTON DİYALİZ HASTALARINDA SIVI KONTROLÜ
PERİTON DİYALİZ HASTALARINDA SIVI KONTROLÜ LALE AKKAYA Periton Diyaliz Hemşiresi CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ ARAŞTIRMA VE UYGULAMA HASTANESİ 25. ULUSAL BÖBREK HASTALIKLARI DİYALİZ VE TRANSPLANTASYON HEMŞİRELİĞİ
DetaylıHiponatremi; Güncel Tanı ve Tedavisi Hyponatremia; Current Diagnosis and Treatment
doi: 10.5262/tndt.2011.1002.02 Derleme/Review Hiponatremi; Güncel Tanı ve Tedavisi Hyponatremia; Current Diagnosis and Treatment Öz Hiponatremi; klinik uygulamada en sık görülen elektrolit bozukluğudur.
DetaylıDR.YUSUF CAN YURT HİPONATREMİ 2014 REHBERİ
DR.YUSUF CAN YURT HİPONATREMİ 2014 REHBERİ HIPONATREMI NEDIR? Kan Na konsantrasyonunun
DetaylıBAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI
BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI HİPONATREMİLİ OLGULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ VE TEDAVİYE DİRENÇLİ OLGULARDA TOLVAPTAN IN YERİ UZMANLIK TEZİ Dr. Esra AKÇALI Adana / 2015 BAŞKENT
DetaylıSIVI ELEKTROLİT TEMEL BİLGİLER: SODYUM
SIVI ELEKTROLİT TEMEL BİLGİLER: SODYUM Prof. Dr. Tekin AKPOLAT Liv Hospital-İSTANBUL İstinye Üniversitesi Tıp Fakültesi 14 Aralık 2018 http://tekinakpolat.com/ogrenciler-icin- yararli-kitaplar/ http://tekinakpolat.com/sivi-elektrolit/
DetaylıAdrenal Yetmezlik. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı
Adrenal Yetmezlik Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Adrenal bez Etiyoloji Adrenal yetmezlik Primer adrenal yetmezlik Sekonder adrenal yetmezlik Fizyo-patoloji
DetaylıSerebral Tuz Kaybı Sendromu. Cerebral Salt Wasting Syndrome
Adana Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi www.adananumunetipdergisi.com 2014;2 (1):1-5 Cerebral Salt Wasting Syndrome Orkun Tolunay, Tamer Çelik, Ümit Çelik Adana Numune Eğitim ve Araştırma
DetaylıADH Anti Diüretik Hormon
ADH Anti Diüretik Hormon Anti diüretik Hormon; Arginine vasopressin; Antidiuretic hormone; AVP; Vasopressin Kanda Anti diüretik Hormon ( ADH) miktarını tespit eden laboratuar testidir. ADH vücutta yapılır
DetaylıHiponatremi; Güncel Tanı ve Tedavisi Hyponatremia; Current Diagnosis and Treatment
doi: 10.5262/tndt.2011.1002.02 Derleme/Review Hiponatremi; Güncel Tanı ve Tedavisi Hyponatremia; Current Diagnosis and Treatment Öz Hiponatremi; klinik uygulamada en sık görülen elektrolit bozukluğudur.
DetaylıMİKSÖDEM. Yrd. Doç. Dr. Mücahit GÜNAYDIN Giresun Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı
MİKSÖDEM Yrd. Doç. Dr. Mücahit GÜNAYDIN Giresun Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı Miksödem Koma(Miksödem Kriz) Tedavi edilmemiş ciddi hipotirodizmden kaynaklanan, çoklu organ ve metabolik
DetaylıBugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi
Hipertansiyon Tedavisi: Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi Hipertansiyon Sıklık Yolaçtığı sorunlar Nedenler Kan basıncı hedefleri Tedavi Dünyada Mortalite
DetaylıJournal of Experimental and Clinical Medicine Deneysel ve Klinik Tıp Dergisi
Journal of Experimental and Clinical Medicine Deneysel ve Klinik Tıp Dergisi Klinik Araştırma/Clinical Research Uygunsuz ADH salınımı ve serebral tuz kaybı sendromlarının ayırıcı tanısında plazma ve idrar
DetaylıNormalde kan potasyum seviyesi 3,6-5,0 mmol/l arasındadır.
POTASYUM K+; Potasyum yaşam için gerekli önemli bir mineraldir. Hücre içinde bol miktarda bulunur. Hücre içindeki kimyasal ortamın ana elementidrir. Hergün besinlerle alınır ve idrarla atılır. Potasyum
DetaylıLABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU
LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU Alanin Transaminaz ( ALT = SGPT) : Artmış alanin transaminaz karaciğer hastalıkları ( hepatosit hasarı), hepatit, safra yolu hastalıklarında ve ilaçlara bağlı olarak
DetaylıUygunsuz ADH salınımı ve serebral tuz kaybı sendromlarının ayırıcı tanısında plazma
Başlık Sayfası - Title page Uygunsuz ADH salınımı ve serebral tuz kaybı sendromlarının ayırıcı tanısında plazma ve idrar ozmolalitesi Plasma and urine osmolality in the differential diagnosis of syndromes
Detaylıİntrasellüler Sıvı (Hücre İçi Sıvı) Extrasellüler Sıvı (Hücre Dışı Sıvı) Total Vücut Suyu 60 = 42 lt Vücut Sıvı Bölmelerini Etkileyen Faktörler
Vücut ağırlığının yaklaşık %60 ını su oluşturur. Ölçümünde Deuterium Oksid kullanılır. Yağ dokusu ve yaş ile ters, kas dokusu ile doğru orantılıdır. Total vücut suyu, genel anlamda iki büyük kompartmanda
DetaylıÇözeltiler. Sıvılar. Dr. Mehmet AKÇİMEN AÜTF Acil Tıp A.D.
Dr. Mehmet AKÇİMEN AÜTF Acil Tıp A.D. 1. ADH ve Aldosteron böbrekte nerelerde etkilidir? 2. Mol, ozmol, ozmolarite ve osmolalite nedir? 3. Kan glukoz düzeyi 600 mg/dl olan bir hastanın ölçülen Na değeri
DetaylıDEHİDRE KÖPEKLERDE BİKARBONATLI SODYUM KLORÜR SOLÜSYONUNUN HEMATOLOJİK VE BİYOKİMYASAL PARAMETRELERE ETKİSİ
T.C. ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI VİH-YL 2007 0002 DEHİDRE KÖPEKLERDE BİKARBONATLI SODYUM KLORÜR SOLÜSYONUNUN HEMATOLOJİK VE BİYOKİMYASAL PARAMETRELERE
DetaylıHiponatremi tedavisinde Vaptan kullanımı. Use of Vaptans in treatment of hyponatremia. Dr. Aslı Tanındı, Dr. Hasan Fehmi Töre
292 Türk Kardiyol Dern Arş - Arch Turk Soc Cardiol 2015;43(3):292-301 doi: 10.5543/tkda.2015.71508 Hiponatremi tedavisinde Vaptan kullanımı Use of Vaptans in treatment of hyponatremia Dr. Aslı Tanındı,
DetaylıHEMODİYALİZDE SIK KARŞILAŞILAN KOMPLİKASYONLAR ve YÖNETİMİ. Dr. Lale Sever
HEMODİYALİZDE SIK KARŞILAŞILAN KOMPLİKASYONLAR ve YÖNETİMİ Dr. Lale Sever Intradiyalitik Komplikasyonlar Sık Kalıcı morbidite Mortalite Hemodiyaliz Komplike bir işlem! Venöz basınç monitörü Hava detektörü
Detaylı[embeddoc url= /10/VÜCUT-SIVILARI.docx download= all viewer= microsoft ]
VÜCUT SIVILARI [embeddoc url= http://enfeksiyonhastaliklari.com/wp-content/uploads/2015 /10/VÜCUT-SIVILARI.docx download= all viewer= microsoft ] SODYUM ( Na+) Na+; Sodyum klor ile birlikte serumun en
DetaylıSIVI GEREKSİNİMİ ÇOCUKLARDA SIVI ELEKTROLİT TEDAVİSİ. Dr. Dilek DURMAZ AÜTF Acil Tıp ABD 25/05/2010. Vücut Sıvılarının Dağılımı
ÇOCUKLARDA SIVI ELEKTROLİT TEDAVİSİ Dr. Dilek DURMAZ AÜTF Acil Tıp ABD 25/05/2010 Doğumda vücut ağırlığının %75 i su iken, büyük çocuklarda bu oran %60 dır Yaşla birlikte HDS azalırken HİS artar Akut dehidratasyon
DetaylıHipoglisemi-Hiperglisemi. Dr.SEMA YILDIZ TÜDOV Özel Diabet Hastanesi İstanbul
Hipoglisemi-Hiperglisemi Dr.SEMA YILDIZ TÜDOV Özel Diabet Hastanesi İstanbul Diabetin Acil Sorunları Hipoglisemi Diabetik Ketoz ( veya Ketoasidoz) Hiperosmolar Nonketotik Durum Laktik Asidoz Hipoglisemi
DetaylıSEREBRAL TUZ KAYBI. Prof. Dr. Bülent Altun Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı
SEREBRAL TUZ KAYBI Prof. Dr. Bülent Altun Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı Serebral Tuz Kaybı Sendromu Var mı? 1950 Peters et.al Hiponatremi SSS
DetaylıMagnezyum (Mg ++ ) Hipermagnezemi MAGNEZYUM, KLOR VE FOSFOR METABOLİZMA BOZUKLUKLARI
Magnezyum (Mg ++ ) MAGNEZYUM, KLOR VE METABOLİZMA BOZUKLUKLARI Dr Ali Erhan NOKAY AÜTF Acil Tıp AD 2009 Büyük kısmı intraselüler yerleşimlidir Normal serum düzeyi: 1.5-2,5 meq/l Hücre içinde meydana gelen
DetaylıMULTİPL MYELOM VE BÖBREK YETMEZLİĞİ. Dr. Mehmet Gündüz Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji B.D.
MULTİPL MYELOM VE BÖBREK YETMEZLİĞİ Dr. Mehmet Gündüz Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji B.D. Multipl Myeloma Nedir? Vücuda bakteri veya virusler girdiğinde bazı B-lenfositler plazma hücrelerine
DetaylıGENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM
GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM 1) Aşağıdaki hormonlardan hangisi uterusun büyümesinde doğrudan etkilidir? A) LH B) Androjen C) Östrojen Progesteron D) FUH Büyüme hormonu E) Prolaktin - Testosteron 2)
DetaylıUygunsuz Antidiüretik Hormon Salınımı Sendromu
DERLEME Uygunsuz Antidiüretik Hormon Salınımı Sendromu Yrd. Doç. Dr. Muhammet Murat ÇELİK 1, Yrd. Doç. Dr. Ali KARAKUŞ 2, Yrd. Doç. Dr. Erhan YENGİL 3 1 Mustafa Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları
DetaylıRENAL PREOPERATİF DEĞERLENDİRME. Dr. Mürvet YILMAZ SBÜ. Bakırköy Dr. Sadi Konuk SUAM
RENAL PREOPERATİF DEĞERLENDİRME Dr. Mürvet YILMAZ SBÜ. Bakırköy Dr. Sadi Konuk SUAM SBÜ. İÇ HASTALIKLARI KONGRESİ-2018 ABH-KBY Böbrek fonksiyonları bozuk olan hastalarda ABH/KBY ayırımı yapılmalıdır. ABH
DetaylıDEHİDRASYON: Vaka Temelli İnteraktif Tartışma
DEHİDRASYON: Vaka Temelli İnteraktif Tartışma Prof. Dr. Ergin ÇİFTÇİ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları BD DEHİDRASYON SINIFLAMASI Hafif sıvı açığı Orta düzeyde sıvı açığı
DetaylıPolikistik Böbrek Hastalığında Yeni Tedavi Yaklaşımları
Polikistik Böbrek Hastalığında Yeni Tedavi Yaklaşımları Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı Otozomal Dominant Polikistik Böbrek Hastalığı Ecder T, Fick-Brosnahan GM, Schrier
DetaylıLABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU
LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU Alanin Transaminaz ( ALT = SGPT) : Artmış alanin transaminaz karaciğer hastalıkları ( hepatosit hasarı), hepatit, safra yolu hastalıklarında ve ilaçlara bağlı olarak
DetaylıSıvı - Elektrolit. Tintinalli 2011 Haldun Akoglu
Sıvı - Elektrolit Tintinalli 2011 Haldun Akoglu 40 yaşında, kronik böbrek yetersizliği olan erkek hasta İştahsızlık, bulantı ve kusma şikayetleri var. Glukoz: 108 mg/dl BUN: 140 mg/dl Na: 115 meq/l K:
DetaylıYrd. Doç. Dr. Ali DUMAN Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A. D.
Yrd. Doç. Dr. Ali DUMAN Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A. D. Sunu Planı Tanım ve Epidemiyoloji Adrenal bez anatomi ve fizyolojisi Etiyoloji Klinik Tanı Tedavi Tanım ve Epidemiyoloji
DetaylıHİPERKALSEMİ. Meral BAKAR Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji Gündüz Tedavi Ünitesi
HİPERKALSEMİ Meral BAKAR Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji Gündüz Tedavi Ünitesi Tanım: Hiperkalsemi serum kalsiyum düzeyinin normalden (9-11 mg/dl) yüksek olduğunda meydana gelen
DetaylıSerebral Tuz Kaybı Sendromu Cerebral Salt Wasting Syndrome
DOI: 10.4274/tybdd.91300 Olgu sunumu / Case Report Mehmet Salih Sevdi, Kerem Erkalp, Eyüp Sabri Akagündüz, Aydın Fırıncıoğlu, Ayşin Selcan Serebral Tuz Kaybı Sendromu Cerebral Salt Wasting Syndrome Geliş
DetaylıADIM ADIM YGS LYS Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3
ADIM ADIM YGS LYS 184. Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3 2) Geri Emilim (Reabsorpsiyon) Bowman kapsülüne gelen süzüntü geri emilim olmadan dışarı atılsaydı zararlı maddelerle birlikte yararlı maddelerde kaybedilirdi.
DetaylıNefrolog Bakış Açısıyla Konjestif. Tedavisi
Nefrolog Bakış Açısıyla Konjestif Kalp Yetmezliğinde Hiponatremi Tedavisi Prof. Dr. Betül Kalender KOÜ Tıp Fakültesi İç Hastalıkları AD Nefroloji BD 25. 04. 2013 Konjestif Kalp Yetmezliği (KKY)-Hiponatremi
DetaylıArter Kan Gazı Değerlendirmesi. Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı
Arter Kan Gazı Değerlendirmesi Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı Asit-Baz Dengesine Farklı Yaklaşımlar Seifter JL: N Engl
DetaylıKenan ATEŞ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı
Kenan ATEŞ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı Total vücut sodyumunun % 85-90 ı hücre dışı ortamda bulunur. Vücut sodyumundaki değişikliklere, vücut suyunda değişiklikler eşlik eder.
DetaylıNormalde kan potasyum seviyesi 3,6-5,0 mmol/l arasındadır.
POTASYUM K+; Potasyum yaşam için gerekli önemli bir mineraldir. Hücre içinde bol miktarda bulunur. Hücre içindeki kimyasal ortamın ana elementidrir. Hergün besinlerle alınır ve idrarla atılır. Potasyum
DetaylıFizyoloji. Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri. Dr. Deniz Balcı.
Fizyoloji Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri Dr. Deniz Balcı deniz.balci@neu.edu.tr Ders İçeriği 1 Vücut Sıvı Bölmeleri ve Hacimleri 2 Vücut Sıvı Bileşenleri 3 Sıvıların Bölmeler Arasındaki HarekeF Okuma
DetaylıYenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi. Dr.
Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi Dr. Aslı KANTAR GİRİŞ GENEL BİLGİLER Akut böbrek hasarı (ABH) yenidoğan yoğun bakım
DetaylıÇocuklarda sıvı ve elektrolit tedavisi. Prof. Dr. Aydın Ece Dicle Üniv. Tıp Fak. Çocuk Sağ ve Hast AD
Çocuklarda sıvı ve elektrolit tedavisi Prof. Dr. Aydın Ece Dicle Üniv. Tıp Fak. Çocuk Sağ ve Hast AD Dehidratasyonda sıvı tedavisi Tedavinin amaçları Şoku önlemek için dolaşan sıvı hacmini düzelt (%10-%15
DetaylıGebelikte yeni gelişen Proteinüri ve Böbrek fonksiyon bozukluğu
Gebelikte yeni gelişen Proteinüri ve Böbrek fonksiyon bozukluğu Dr.Meltem Pekpak İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi 34.Ulusal Nefroloji, Hipertansiyon, Diyaliz ve Transplantasyon 18-22 Ekim,Antalya
Detaylı27/04/16. Sunu Planı YANIKLI NON-SEPTİK HASTADA VOLÜM REPLASMANI. Patofizyoloji. Patofizyoloji. Yanık tipleri Patofizyoloji Volüm Replasmanı
Sunu Planı YANIKLI NON-SEPTİK HASTADA VOLÜM REPLASMANI Selim TURHANOĞLU Mustafa Kemal Üniversitesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı Yanık tipleri Volüm Replasmanı Hesaplanması Uygulanması Takibi
DetaylıCiddi hiponatremi ve status epileptikus kliniği ile getirilen santral hipotiroidi: Bir vaka takdimi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2009; 52: 145-150 Vaka Takdimi Ciddi hiponatremi ve status epileptikus kliniği ile getirilen santral hipotiroidi: Bir vaka takdimi Enver Şimşek 1, Aysu Tazegül 2,
DetaylıYakınması: Efor sonrası nefes darlığı, sabahları şiddetli olan ense ağrısı, yorgunluk
62 y., kadın, emekli bankacı İzmir de oturuyor. Yakınması: Efor sonrası nefes darlığı, sabahları şiddetli olan ense ağrısı, yorgunluk Öykü: 12 yıldır hipertansif. İlaçlarını düzenli aldığını ve diyete
DetaylıKURU AĞIRLIĞI NASIL SAPTAMALI?
KURU AĞIRLIĞI NASIL SAPTAMALI? Dr. Ali İhsan Günal Vücut sıvı bölümleri TVS: %60, %50 VA %60 ICF, %40 ECF (1/5 i plazma) HDH 17 lt Na 140 mmol Osm 280 HİH 28 lt K 140 mmol Osm 280 PH 3 lt EH 2 lt Dağılım
DetaylıAKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015
AKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015 Nonkardiyojenik Akciğer Ödemi Şok Akciğeri Travmatik Yaş Akciğer Beyaz Akciğer Sendromu
DetaylıAldosteron tansiyon ve vücut sıvı dengesini ayarlayan böbrek üstü bezlerinden salgılanan bir hormondur. Kandaki miktarına bakılır.
ALDOSTERON Aldosteron tansiyon ve vücut sıvı dengesini ayarlayan böbrek üstü bezlerinden salgılanan bir hormondur. Kandaki miktarına bakılır. Aldosteron testi ne için yapılır: Bazı sıvı ve elektrolit metabolizma
Detaylıİntern Dr. Özkan ERARSLAN ADRENAL YETERSİZLİK. ADDİSON HASTALIĞI, BÖBREKÜSTÜ BEZ YETERSİZLİĞİ, SÜRRENAL YETMEZLİK Ekim 2013
İntern Dr. Özkan ERARSLAN ADRENAL YETERSİZLİK ADDİSON HASTALIĞI, BÖBREKÜSTÜ BEZ YETERSİZLİĞİ, SÜRRENAL YETMEZLİK Ekim 2013 İlk kez 1855 te Thomas Addison tarafından tanımlanmıştır Sıklığı milyonda 60-120
DetaylıKISA ÜRÜN BİLGİLERİ Pozoloji ve uygulama şekli Sadece berrak ve partikül içermeyen ampuller kullanılmalıdır.
KISA ÜRÜN BİLGİLERİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI SERUM FİZYOLOJİK İZOTONİK % 0.9 10 ml Ampul 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Sodyum klorür 9 mg/ml Yardımcı maddeler: Yardımcı maddeler için
DetaylıDirençli Ödem. Nurol Arık
Dirençli Ödem Nurol Arık I. Temel fizyolojik kavramlar II. Diüretikler III. Ödem tedavisinde genel prensipler IV.Dirençli ödem kavramı/tedavi yaklaşımları Tanım:İntersitisiyel sıvıda ekspansiyonun yarattığı
Detaylı24 Ekim 2014/Antalya 1
Kronik Böbrek Hastalığının Kontrolü ve Yönetimi Doç. Dr. Öznur USTA YEŞİLBALKAN Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi İç Hastalıkları Hemşireliği o.u.yesilbalkan@ege.edu.tr 24 Ekim 2014/Antalya 1 SUNUM
DetaylıOlgular. Kan Gazı Değerlendirilmesi Sunum planı. AKG Endikasyonları
Sunum planı Olgularla Kan Gazı Değerlendirilmesi Dr. Ayhan ÖZHASENEKLER Acil Tıp Uzmanı Diyarbakır Devlet Hastanesi Neden Arteryel Kan Gazı ( AKG)? Değerlendirilen Parametreler Neler? Asit-Baz Dengesi
DetaylıYüksekte Çalışması İçin Onay Verilecek Çalışanın İç Hastalıkları Açısından Değerlendirilmesi. Dr.Emel Bayrak İç Hastalıkları Uzmanı
Yüksekte Çalışması İçin Onay Verilecek Çalışanın İç Hastalıkları Açısından Değerlendirilmesi Dr.Emel Bayrak İç Hastalıkları Uzmanı Çalışan açısından, yüksekte güvenle çalışabilirliği belirleyen etkenler:
DetaylıAdrenal Korteks Hormonları
Adrenal Korteks Hormonları Doç. Dr.Fadıl Özyener Fizyoloji AD Bu derste öğrencilerle Adrenal korteks hormonlarının (AKH) sentez ve salgılanması, organizmadaki hücre, doku ve sistemlerde genel fizyolojik
DetaylıSıvı-Elektrolit ve Asit Baz Denge Farmakolojisi
Sıvı-Elektrolit ve Asit Baz Denge Farmakolojisi Prof.Dr. Ender Yarsan A.Ü.Veteriner Fakültesi Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı Normal hidratasyon dengesi İçecek ve yiyecekler; oksidasyon sonucu
DetaylıEGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT
EGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT Prof.Dr.Fadıl Özyener Fizyoloji Anabilim Dalı Sempatik Sistem Adrenal Medulla Kas kan dolaşımı Kan basıncı Solunum sıklık ve derinliği Kalp kasılma gücü Kalp atım
Detaylıİnsülin Tedavisi ve Böbrek Hastalıkları. Dr Rahmi Yilmaz Hacettepe Üniversitesi Nefroloji Bilim Dalı
İnsülin Tedavisi ve Böbrek Hastalıkları Dr Rahmi Yilmaz Hacettepe Üniversitesi Nefroloji Bilim Dalı Glukoz Dengesi ve SDBH GFH 20 ml/dk nın altına indiğinde glukoz kontrolünde düzensizlikler baş göstermektedir.
DetaylıHİPONATREMİ: KLİNİK DEĞERLENDİRME VE TEDAVİ
Türk Nefroloji Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi I Official Journal of the Turkish Society of Nephrology 2001;10(2):68-72 HİPONATREMİ: KLİNİK DEĞERLENDİRME VE TEDAVİ HYPONATREMIA : CLINICAL EVALUATION
DetaylıLABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU
LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU Alanin Transaminaz ( ALT = SGPT) : Artmış alanin transaminaz karaciğer hastalıkları ( hepatosit hasarı), hepatit, safra yolu hastalıklarında ve ilaçlara bağlı olarak
DetaylıBÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ...
BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ... 1 Bilinmesi Gereken Kavramlar... 1 Giriş... 2 Hücrelerin Fonksiyonel Özellikleri... 2 Hücrenin Kimyasal Yapısı... 2 Hücrenin Fiziksel Yapısı... 4 Hücrenin Bileşenleri... 4
DetaylıSİSTİNOZİS KAYIT SİSTEMİ VERİ ALANLARI (*) ile belirtilen alanların doldurulması zorunludur. Hasta Demografik Bilgileri
SİSTİNOZİS KAYIT SİSTEMİ VERİ ALANLARI (*) ile belirtilen alanların doldurulması zorunludur. Hasta Demografik Bilgileri Adı Soyadı*... Hastanızın ad, ikinci ad (varsa) ve soyadının baş harflerini giriniz
DetaylıGÜÇSÜZLÜK VE ELEKTROLİT BOZUKLUKLARI. Dr.Ramazan KÖYLÜ Acil Tıp Uzmanı Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi
GÜÇSÜZLÜK VE ELEKTROLİT BOZUKLUKLARI Dr.Ramazan KÖYLÜ Acil Tıp Uzmanı Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Güçsüzlük: Kas gücü eksikliği Yorgunluk Baş dönmesi Halsizlik gibi klinik bulgularla kendisini
DetaylıASİD BAZ DENGESİ. Prof Dr Salim Çalışkan
ASİD BAZ DENGESİ Prof Dr Salim Çalışkan H + ve ph Normal kan [H + ] 40 nmol/l Tampon mekanizmalar ile dar limitlerde tutulur (±5) ph = - log [H + ] = - log [40±5] = 7.40 ± 0.05 ph için kritik limitler
Detaylıİshallerin En Yaygın 6 Nedeni
21 Günden Küçük ük Buzağılarda ğ Meydana Gelen İshallerin En Yaygın 6 Nedeni Enterotoksijenik E. coli (< 4 gün), Rotavirus (4-21 gün), Coronavirus (4-21 gün), Cryptosporidium parvum (5-28 gün) Salmonella
DetaylıProf. Dr. Rabin SABA Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Memorial Sağlık Grubu
Prof. Dr. Rabin SABA Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Memorial Sağlık Grubu Tedavi hedefleri HIV e bağlı morbidite ve mortaliteyi azaltmak Viral yükü maksimal ve en uzun süreli şekilde bastırmak. İmmun
DetaylıHiponatreminin tanı ve tedavisi üzerine klinik uygulama kılavuzu
Hiponatreminin tanı ve tedavisi üzerine klinik uygulama kılavuzu 1 2 Kılavuz Geliştirme Grubu 1.Giriş ve Metodoloji 5 2.Hiponatreminin Tanısı 6 2.1.Hiponatreminin sınıflandırılması 6 2.1.1.Biyokimyasal
DetaylıAKUT BÖBREK YETMEZLİĞİ
AKUT BÖBREK YETMEZLİĞİ Böbrek Yetmezliği; ABY; Acute Renal Failure; ARF; Böbrek fonksiyonlarının aniden durmasıdır. Böbrekler vücudumuzdaki atık maddeleri kandan süzerek atan ve sıvı dengesini sağlayan
DetaylıSODYUM ve POTASYUM. Dr GülĢen ÇIĞġAR Kafkas Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD
SODYUM ve POTASYUM Dr GülĢen ÇIĞġAR Kafkas Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD Sunum Planı Tanımlar Vücut sıvı kompartımanları Sodyum metabolizması Hiponatremi Hipernatremi Potasyum metabolizması Hipopotasemi
DetaylıRENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ
RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ 20.05.2010 Giriş I Renovasküler hipertansiyon (RVH), renal arter(ler) darlığının neden
DetaylıGEBELİK ve BÖBREK HASTALIKLARI
GEBELİK ve BÖBREK HASTALIKLARI Gebelikte ortaya çıkan fizyolojik değişiklikler Sodyum ve su retansiyonu Sistemik kan basıncında azalma Böbrek boyutunda artma ve toplayıcı sistemde dilatasyon Böbrek kan
DetaylıDr. İsmail Yaşar AVCI GATA İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı
KLİNİK BELİRTİ ve BULGULAR KOLERA Dr. İsmail Yaşar AVCI GATA İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı 1 Koleranın temel kliniği yoğun ishal ve kusma ile seyreden ve sonucunda gelişen
DetaylıALIM ÇIKIM TAKİBİ PROTOKOLÜ REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No
REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Hemşirelik Protokolleri Hazırlama Komitesi Adem Aköl Kalite Konseyi Başkanı Sinan Özyavaş Kalite Koordinatörü 1/6
DetaylıProf.Dr.Abdullah SONSUZ Gastroenteroloji Bilim Dalı. 2006-2007 Eğitim yılı
ASİT Prof.Dr.Abdullah SONSUZ Gastroenteroloji Bilim Dalı 2006-2007 Eğitim yılı Ders programı Asitin tanımı Fizik muayene bulguları Asit miktarının ifadesi Asit yapan nedenler Asitli hastada ayırıcı tanı
DetaylıArş.Gör.Dr. Ahmet UZUNDURUKAN
LİTYUM LİTYUM İNTOKSİKASYONU Arş.Gör.Dr. Ahmet UZUNDURUKAN Arş.Gör.Dr. Ahmet UZUNDURUKAN Giriş Farmakokinetik Patofizyoloji İntoksikasyon Tedavi Takip-Taburculuk GİRİŞ Lityum, bipolar bozukluk akut manide
DetaylıKronik Hipotansif Diyabetik Hemodiyaliz Hastalarında Midodrin Tedavisinin Etkinliği
Kronik Hipotansif Diyabetik Hemodiyaliz Hastalarında Midodrin Tedavisinin Etkinliği M E T I N S A R I K A Y A, F U N D A S A R I, J I N I G Ü N E Ş, M U S T A F A E R E N, A H M E T E D I P K O R K M A
DetaylıOlgularla Sıvı-Elektrolit Dengesizliklerinin Yönetimi
Olgularla Sıvı-Elektrolit Dengesizliklerinin Yönetimi Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı Parenteral Sıvı Tedavisi 1832:
DetaylıYatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi
Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi Dr. Ali Ayberk Beşen Başkent Üniversitesi Tıbbi Onkoloji BD Giriş Sitotoksik tedaviler herhangi
DetaylıÇOCUKTA AĞIZDAN SIVI TEDAVİSİ
ÇOCUKTA AĞIZDAN SIVI TEDAVİSİ Prof. Dr. Ergin ÇİFTÇİ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları BD DEHİDRASYON SINIFLAMASI (IV) Hafif sıvı açığı Orta düzeyde sıvı açığı Ağır sıvı
DetaylıHipertansiyon yönetiminde yapılan hatalar Nurol Arık
Hipertansiyon yönetiminde yapılan hatalar Nurol Arık HD Hemodiyalizde Hipertansiyon yönetiminde Tartışmalı noktalar Nurol Arık 1.Hangi kan basıncı değerleri hastayı temsil eder yada riski belirler? 2.Kan
DetaylıDahiliye Konsültasyonu için Altın Öneriler: En Sık Görülen On Olgu Örneği Asıl Deniz alt Güney başlık Duman stilini düzenlemek için tıklatın Marmara
Dahiliye Konsültasyonu için Altın Öneriler: En Sık Görülen On Olgu Örneği Asıl Deniz alt Güney başlık Duman stilini düzenlemek için tıklatın Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Olgu 1 28 yaşında erkek Ortopedi
DetaylıÜRİNER SİSTEM ANATOMİ ve FİZYOLOJİSİ
ÜRİNER SİSTEM ANATOMİ ve FİZYOLOJİSİ İdrar oluşturmak... Üriner sistemin ana görevi vücutta oluşan metabolik artıkları idrar yoluyla vücuttan uzaklaştırmak ve sıvı elektrolit dengesini korumaktır. Üriner
DetaylıKonu 10-11: Yaşlılığa Bağlı Üriner Sistem Değişiklikleri ve Yaşlılıkta Sık Görülen Üriner Sistem Hastalıkları
Konu 10-11: Yaşlılığa Bağlı Üriner Sistem Değişiklikleri ve Yaşlılıkta Sık Görülen Üriner Sistem Hastalıkları 1. Yaşlılığa Bağlı Üriner Sistem Değişiklikleri Genital sistemde atrofi, mukozalarda kuruluk
DetaylıHipersensitivite, Alevlenme Reaksiyonları ve Anaflaksi. Hem. Okan Duran Medikana internatinational. Ankara Hastanesi 19 Nisan 2014
Hipersensitivite, Alevlenme Reaksiyonları ve Anaflaksi Hem. Okan Duran Medikana internatinational. Ankara Hastanesi 19 Nisan 2014 Hipersensitivite Fizyopatolojisi İmmün sistem kemoterapötik ya da biyoterapötik
DetaylıDr. Mehmet Özkahya E.Ü.T.F Nefroloji B.D
Dr. Mehmet Özkahya E.Ü.T.F Nefroloji B.D HD sırasında yaşanan hipotansiyon daha dikkat çekicidir, Beklenti, yapılan UF nedeniyle KB düşüşü olduğundan, sanki inanılmaz!! HD sırasında oluşacak KB aratışı
DetaylıMENOPOZ VE ANTİHİPERTANSİF TEDAVİ
MENOPOZ VE ANTİHİPERTANSİF TEDAVİ Dr. Mürvet YILMAZ BAKIRKÖY DR. SADİ KONUK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ KADINLARDA HT Yaşlanma ile birlikte kan basıncında artış görülür. Erişkin kadınların %25 Postmenopozal
DetaylıHemodiyalizde hipertansiyon tedavisi Nurol Arık
Hemodiyalizde hipertansiyon tedavisi Nurol Arık SUNUM/özet ..hemodiyalizde hipertansiyon sıklıkla bir volüm hipertansiyonudur ..volüm sorununun giderilmesi sorunu önemli ölçüde çözer. klasik in-center
Detaylı