FEBRİL KONVÜLSİYON: Tedavi Edilmeli? / Edilmemeli? Prof. Dr. Hasan Tekgül E.Ü.T.F. Çocuk Nörolojisi Bilim Dalı

Transkript

1 FEBRİL KONVÜLSİYON: Tedavi Edilmeli? / Edilmemeli? Prof. Dr. Hasan Tekgül E.Ü.T.F. Çocuk Nörolojisi Bilim Dalı

2 FK: Hedefler 1. Basit ve Komplike FK ları tanımlamak 2. Etyopatogenetik değerlendirmeyi yapmak 3. FK profilaksisini planlamak 4. Tekrar ve epilepsi için risk faktörlerini belirlemek

3 FEBRİL KONVÜLSİYON: Tanım 6 AY- 5 YAŞ arasında ateşle birlikte görülen konvülsiyonlardır SSS enfeksiyonu yok Akut metabolik neden yok

4 FEBRiL KONVÜLSiYON

5 GÖRÜLME SIKLIĞI 5 yaş altında % 2-5 Ege Bölgesi % 3.7 Tütüncüoğlu et al 1996

6 PATOGENEZ Serum ve BOS ta Zn eksikliği Artmış interlökin sentezi İyon kanal yapısı ile ilgili değişiklikler Genetik faktörler

7 FKda PATOGENEZ FEB1 (8q) --- GABA Res. subünit mutas. FEB2 (19P)---Na kanal geni FEB3 (2q)---- Na kanal geni KANALOPATİ Isıya duyarlı? Otozomal dominant geçiş Gen lokusları tanımlanmış!!!! Ancak Gen ürünü henüz tanımlanmamıştır.

8 FKda ETYOLOJİ Viral solunum, GİS ilgili enfeksiyonlar Ekzantema subitum (HHV tip 6) İYE Nadir bakteryel enfeksiyonlar Shigellozis : nörotoksin

9 FK da Görülen Nöbet tipleri Jeneralize tonik Jeneralize klonik Jeneralize tonik/ klonik Jeneralize atonik*** Fokal motor Fokal non-motor nöbetler

10 KOMPLİKE FK Fokal Süre: > 15 dk Aynı gün içinde tekrarlaması En az bir özelliği taşır

11 FK da Görülen Nöbet tipleri Jeneralize Atonik-Basit FK Jeneralize Tonik- Basit FK

12 FK da Görülen Nöbet tipleri Fokal Motor Nöbet -KFK Fokal Motor Nöbet-KFK

13 FK da Görülen Nöbet tipleri Fokal myoklonik nöbet- KFK Fokal non-motor nöbet- KFK

14 FK da Görülmeyen Nöbet tipleri İnfantil Spazm Başlangıcı Bilinmeyen Nöbet

15 Biokimya Rutin olarak önerilmemekte ( TKS, şeker, elektrolitler, Ca, P, alk. fosf., Mg ) Anamnez ve fizik muayene bulgularına göre yönlendirme İncelemeler ateş nedenine yönelik AAP 1996

16 Lomber Ponksiyon < 12 ay : önerilmekte ay : düşünülmeli > 18 ay : rutin olmamalı FK öncesi antibiotik alanlar dikkatli değerlendirilmeli AAP 1996

17 FK: AYIRICI TANI Pürülan menenjit atlanmamalı!!! İlk FK yaşı < 12 ay Herhangi bir FK sonrası devam eden bilinç bozukluğu, anormal nörolojik bulgular varsa mutlaka PL YAPILMALIDIR İlk FK ay arası dikkatli olmalı FK öncesi antibiotik alanlar dikkatli değerlendirilmeli

18 FK TEKRARI TEK FK %70 ÜÇ VE DAHA FAZLA %12 %70: İlk FK nu izleyen ilk yılda %90: ikinci yılda

19 FK TEKRARI İÇİN RİSK FAKTÖRLERİ 1. İlk FK nun 1 yaşından önce geçirilmesi 2. Birinci derece yakınlarında FK / AFK öyküsü 3. Gelişim geriliği, anormal nörolojik bulguların varlığı 4. Rektal 39C den düşük ateşle FK geçirme 5. Ateşi farkedilmesi / FK arası süre < 1 saat 6. Komplike FK +/-

20 FKda TANI Anamnez ve klinik bulgulara dayanır EEG tanıda gerekli mi?? EEG tedavi başlamada gerekli mi? Üç hafta sonraki EEG %87 NORMAL

21 FK- İncelemeler Biokimya Lomber ponksiyon EEG Görüntüleme

22 FKda TEDAVİ A. Ailenin bilgilendirilmesi Aileyi FK hakkında bilgilendirme Konvülsiyon sırasındaki davranışı öğretme Ateşi ölçme ve değerlendirmeyi öğretme B. FK tekrar riskini değerlendirme C. Tekrar riski yüksekse profilaktik tedavi başlama

23 Febril Konvülsiyon Aile Davranışları Evde derece olmaması: % 28 Derece kullanımını bilmeme % 33 Ateş düşürmeyi bilmeme: % 70 Konvülsiyon geçirdiğini anlama % 36 Öldü sanma % 39 Yan yatırma % 4 Sallama, sarsma % 8 Suni solunum uygulama % 2

24 FKda TEDAVİ A. Ailenin bilgilendirilmesi Antipiretik:parasetamol, ASA, ibuprofen Islak uygulama---- ILIK SU!!! Konvülsiyon sırasında hasta yan yatırılır Ağıza kaşık, parmak sokulması sakıncalı!! Ekstremitelerin tutulması sakıncalı Nöbeti durdurmak için Diazepam

25 FKda TEDAVİ B. FK tekrar riskini değerlendirme İlk FK nun 1 yaşından önce geçirilmesi Birinci derece yakınlarında FK /AFK öyküsü FK öncesi gelişim geriliği, anormal nörolojik bulguların varlığı Rektal 39C den düşük ateşle FK geçirme Ateşi farkedilmesi / FK arası süre < 1 saat Komplike FK +/-

26 FK tekrarı için Risk faktörü yok: Erkek: 3 Kız:2. nöbete kadar bekle Tek risk faktörü var: 2. Nöbeti bekle 2 veya daha fazla risk faktörü var: İlk nöbette profilaksi başla

27 FK: PROFİLAKTİK TEDAVİ AMAÇ: FK TEKRARINI ÖNLEMEK Tekrar riski yüksek olanlara uygulanmalı Süre en az 2 yıl olmalı Tedavi kararı için EEG GEREKMEZ!!!

28 FK PROFİLAKSİSİ 1. SÜREKLİ PROFİLAKSİ A. Valproat B. Fenobarbital 2. ARALIKLI PROFİLAKSİ Rektal diazepam

29 SODYUM VALPROAT MG/KG/G Solüsyon 3 doza tablet 2 doza bölünür YAN ETKİLER Sedasyon İştah ve kilo artışı KCFT bozukluk Lökopeni, trombositopeni Trombosit fonk. bozukluk Saç dökülmesi

30 CONVULEX 50MG=1CC DEPAKİN 200MG=1CC

31 FENOBARBİTAL 3-5 MG/KG/G 2 doza bölünür YAN ETKİLER: Sedasyon, uyku bozukluğu Hiperaktivite IQ da düşme

32 REKTAL DİAZEPAM Rektal ısı > 38.5 C olduğunda başlanır 12 saat ara ile 4 kez uygulanır Doz 5 mg 48 saatten sonra ateş olsa bile kesilir Diazepam rectal tube 5 mg

33 REKTAL DİAZEPAM Yan etkileri Hafif ve geçici Sedasyon, uyku Ataksi Agresivite

34 FEBRİL STATUS FK nun 30 dk dan uzun sürmesi veya ardarda FK geçirilmesi Prevalans: % 2 Anormal nörolojik bulgu risk faktörü ( %20 vs % 5) Prognoz iyi

35 EPİLEPSİ % 2-3 RİSK FAKTÖRLERİ Komplike FK geçirme Ailede epilepsi öyküsü Anormal nörolojik bulguların varlığı EEG de bozukluk

36 FK/ Mesyal temporal skleroz Epilepsi cerahi serilerinde MTSli olguların öyküsünde uzun,fokal FK öyküsü Populasyona dayalı çalışmalarda nedensel bir ilişki gösterilememiş Dual patoloji: önceden var olan hipokampal yapı bozukluğu, uzamış ve fokal FK riskini ve nöbete bağlı hasarı arttırır. Deneysel çalışmalar destekliyor Germano IM 1996

37 FKda PROGNOZ Çok iyi %70 bir kez geçirilir Küçük bir grupta profilaksi gerekir Mental veya nörolojik probleme yol açmaz

38 ÖRNEK OLGU: 1 10 aylık kız olgu 40 C ateşle Sağda klonik 10 dk süreli nöbet Babada FK öyküsü + Nörolojik bakı, gelişim N NE YAPMALI?

39 ÖRNEK OLGU: 2 3 y erkek 2 ay ara ile 39.5 C ateşle FK Jeneralize klonik 5 dk Aile öyküsü yok Nörolojik bakı / gelişim N NE YAPMALI?

40 Generalized epilepsy febrile seizure plus GEPS+ İlk 6 yaşta febril, 6 yaştan sonra febril/ Afebril jeneralize nöbetler. Prognoz iyi 19 p, 2q Voltaja bağlı Na kanal geni beta ve alfa subünitlerinde mutasyon

41

42

43