Öğretim İlke Ve Yöntemleri. Dr. Ali Gurbetoğlu

Benzer belgeler
Öğrenme ve Öğretim İlkeleri

elif bengü Bölüm 4 İLETİŞİM VE EĞİTİM

ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ. Yrd. Doç. Dr. Ali Gurbetoğlu

EĞİTİM TEKNOLOJİSİ VE İLETİŞİM

Eğitim Durumlarının Düzenlenmesi

Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı

Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme İLETİŞİM

Öğrenme nedir? Büyüme ve yaşa atfedilmeyecek yaşantılar sonucunda davranış ve tutumlarda meydana gelen nispeten kalıcı etkisi uzun süre

Tam Öğrenme Kuramı -2-

BÖLÜM II : ÖĞRENCİ DAVRANIŞLARINI ETKİLEYEN SOSYALVE PSİKOLOJİK FAKTÖRLER... 29

İLETİŞİM NEDİR? SINIFTA İLETİŞİM

Öğrenci hakkında varsayımlar; Öğretmen hakkında varsayımlar; İyi bir öğretim programında bulunması gereken özellikler;

Bilgisayar Destekli Eğitimin Gelişimi ve Kuramsal Dayanakları

İnsanlar, tarihin her döneminde olduğu gibi bundan sonra da varlıklarını sürdürmek, haberleşmek, paylaşmak, etkilemek, yönlendirmek, mutlu olmak gibi

Yöntem nedir? Öğretim yaşantılarının desenlenmesi, uygulanması ve değerlendirilmesi aşamalarında bilinçli olarak seçilen ve izlenen düzenli yoldur.

Hedef Davranışlar. Eğitim Programının birinci boyutudur. Öğrencilere kazandırılması planlanan niteliklerdir (davranışlar).

1.Öğrenci nitelikleri 2.Öğretim hizmetinin niteliği 3.Öğrenme ürünleri. Tam Öğrenme Kuramı - Bloom

Eğitim Bilimlerine Giriş

Ders Kodu: FIZ 131 Ders Adı: FİZİK I Dersin Dönemi: Güz Dönemi

Yrd. Doç. Dr. Nuray Ç. Dedeoğlu İlköğretim Matematik Eğitimi İlkokul Matematik Dersi Öğretim Programı

SINIFIN FĠZĠKSEL ORTAMI VE YÖNETĠMĠ. Yrd.Doç.Dr. Muhammed Turhan

Güz Dönemi Fizik Bölümü Maddenin Manyetik ve Dielektrik Özellikleri Dersi Çıktılarının Gerçekleşme Derecesi

ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ VE MATERYAL GELİŞTİRME

Ders Kodu: FIZ 234 Ders Adı: Klasik Mekanik Dersin Dönemi: Bahar Dönemi Dersi Veren Öğretim Üyesi: Yrd. Doç. Dr.

Bilimin üretim, hizmet, ulaşım vb. Pratik alanlardaki sorunlara uygulanmasıdır. (Alkan, 1987)

101 9D11 1 Öğretmenlerinizi sevme dereceniz D11 2 Dersi verimli işleyebilmesi

Eğitim: İstendik davranış değiştirme ya da oluşturma. Öğrenme: Bireyin kendi yaşantısı yoluyla davranışlarında meydana gelen değişmeye denir.

ZEKA ATÖLYESİ AKIL OYUNLAR

YÖNLENDİRİLMİŞ ÇALIŞMA I DERS NOTLARI

Frequency Percent Valid Percent

İletişimin Bileşenleri

OKUL ÖNCESİ REHBERLİK HİZMETİ

Bahar Dönemi Fizik Bölümü Fizik II Dersi Çıktılarının Gerçekleşme Derecesi Program Çıktılarının Ders Kazanımlarına Katkısı Anketi

Örnek öğrenmeler söyleyin? Niçin?

Tire Geometri AHMET YETEREL TM 1 Öğretmenlerinizi sevme dereceniz TM 2 Dersi verimli işleyebilmesi

1. Çocukları Tanıma Çocukların fiziksel özelliklerini tanıma Çocukların sosyo-ekonomik özelliklerini tanıma

Frequency Percent Valid Percent

Frequency Percent Valid Percent

Okul Dönemi Çocuklarda

REHBERLİK VE İLETİŞİM 3

1.Bu ders ili ilgili temel kavramları ve bunlar arasındaki ilişkileri anladım.

EĞĠTĠM TEKNOLOJĠLERĠNDE TEMEL KAVRAMLAR. Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme

Tire Fizik NURHAN KARACA MF 1 Öğretmenlerinizi sevme dereceniz MF 2 Dersi verimli işleyebilmesi

ÖRGÜTSEL DAVRANIŞTA GRUP SÜRECİ: ÖRGÜTSEL İLETİŞİM Doç. Dr. Cevat ELMA. İLETİŞİM Bilgi, fikir ve duyguların bir kimseden diğerine geçme sürecidir.

UYGULAMALARI BĠLGĠSAYAR EĞĠTĠMDE

Bana göre; öğrenemeyen öğrenci yoktur. Herkes öğrenebilir Tüm bilgiler okulda öğrenilebilir Hedeflenen başarı %70-%90 arasındadır.

% 83 % 10 % 4 % 2 % 1. Görme. İşitme. Koklama. Dokunma. Tatma

5 (%) 1 Bu ders ile ilgili temel kavramları, yasaları ve bunlar arasındaki ilişkileri

İÇİNDEKİLER GİRİŞ TEMEL TERİMLER TEMEL TERİMLER... 2 EĞİTİM... 2 NİTELİKLİ EĞİTİME DOĞRU YÖNELME... 5 ÖĞRENME-ÖĞRETME... 7

ALIŞTIRMA-UYGULAMA YAZILIMLARI

Etkin Dinleme. Yönetici tarafından yazıldı Salı, 03 Mart :38 - Son Güncelleme Çarşamba, 18 Mart :25. Etkin Dinleme

ÇOCUKLARDA ÖZGÜVEN GELİŞİMİ

Program Geliştirme ve Öğretim. Yard. Doç. Dr. Çiğdem HÜRSEN

ÖZEL ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ II

Bilgisayar Destekli Fen Öğretimi

NİTELİKLİ EBEVEYN-ÇOCUK ETKİLEŞİMİ

Ders Kodu: FIZ 306 Ders Adı: Katıhal Fiziği-İntibak Dersin Dönemi: Güz Dönemi Dersi Veren Öğretim Üyesi: Yrd. Doç. Dr.

ZİHİNSEL ENGELLİ ÇOCUKLAR

EĞİTİM ÖĞRETİM ETKİNLİKLERİNİN PLANLANMASI

Ögretimde Kullanılan Teknikler (3)

Öğr. Gör. Özlem BAĞCI

Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği

1. Bölüm: Toplumsal Yapı ve Sınıf Yönetimi...1

İLETİŞİM TEKNİKLERİ. Diğer Sağlık Personeli Temel Eğitim Programı. Dr.V.Aydan İZGİ

EĞİTİMDE PLANLAMA 1. DERS

İnsan sevgisi olmayan bir yönetici başarılı olamaz.

İletişim kavramı ve tanımı

Maslow a Göre İhtiyaçlar Hiyerarşisi

Türkçe dili etkinlikleri, öğretmen rehberliğinde yapılan grup etkinliklerindendir. Bu etkinlikler öncelikle çocukların dil gelişimleriyle ilgilidir.

EĞİTİMCİ - VELİ İLETİŞİMİ EĞİTİMDE İLETİŞİM VE GRUP YÖNETİMİ

Öğretim Tasarımı ve Eğitim Teknolojisi. Yrd.Doç.Dr. Gülçin TAN ŞİŞMAN

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI SORGULAMA PROGRAMI

EK-1 BEDEN EGİTİMİ DERSİNDE ÖĞRENCİ BAŞARISININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Öğretim Etkinliklerini Planlama

ÖRGÜT SAĞLIĞI OKULDA SAĞLIK, İKLİM VE. Sağlıklı örgüt için gerekenler: Yrd. Doç. Dr. Çetin Erdoğan. Örgüt Sağlığı. Örgüt Sağlığı.

Sunuş yoluyla öğretimin aşamaları:

T.C. Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Öğretmenlik Uygulaması-I Dersi Kılavuzu. Şubat, 2015 İZMİR

İletişimin Öğeleri SINIFTA İLETİŞİM SÜRECİ İletişim Kavramı Kişilerarası duygu, düşünce ve bilgi alışverişidir.

YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM FAKÜLTESİ DERS: SINIF YÖNETİMİ DERSİN ÖĞRETİM ELEMANI: DOÇ. DR. ZEHRA ALTINAY

BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÖĞRETİM. TemplatesWise.com

*Öğrenme, öğrencilerin fikri katılımını ve uygulamasını gerektirir. *Kendi başına açıklama ve gösterim, Uzun süreli öğrenmeyi sağlamaz.

Öğretim Materyallerinin Tasarımı, Hazırlanması ve Seçimi. Yrd.Doç.Dr. Gülçin TAN ŞİŞMAN

Yrd.Doç.Dr. Aytekin ERDEM Namık Kemal Üniversitesi Meslek Yüksekokulu

İLETİŞİM - 2 YRD.DOÇ.DR. ÖZGÜR GÜLDÜ

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 ERKEN YAŞTA DİL ÖĞRENME... 1

MEB kitaplarının yanında kullanılacak bu kitap ve dijital kaynakların öğrencilerimize;

Öğretim Tasarım ve Teknolojisi Sistemi - ASSURE Modelİ

İŞVERENLERİN ÇALIŞANLARDAN BEKLENTİLERİ

Öğretim Materyallerinin Eğitimdeki Yeri ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ VE MATERYAL TASARIMI. Dr. Ümmühan Avcı Yücel Esin Ergün

REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BÖLÜMÜ

YARATICI ÖĞRENCİ GÜNLERİ Her Öğrenci Yaratıcıdır

Öğretimde planlama: Belli seviyede ki öğrenci grubuna öğretilecek davranışların ne zaman nasıl, hangi sırada, hangi araç gereç ve materyaller

4/16/2010 İÇERİK. Kişisel Rehberlik? Geleneksel vs Gelişimsel Yaklaşıma Göre Kişisel Rehberlik? KENDİNİ GERÇEKLEŞTİRME

I. GİRİŞ II. UZAK HEDEFLER. Üçüncü sınıf ders programının hedefleri:

.. ROBOTİK VE KODLAMA EĞİTİMİ ÇERÇEVESİNDE ÖĞRETİM YILI BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK DERS PLANI

T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI Özel Eğitim, Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü

ÜÇÜ BİR ARADA (ÇAY, ÇİKOLATA, KİTAP) GİRİŞ

MEV KOLEJİ ÖZEL BASINKÖY OKULLARI OKUL BAŞARISINI GELİŞTİREN VERİMLİ ÇALIŞMA YÖNTEMLERİ

T. C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ GAZİ EĞİTİM FAKÜLTESİ FİZİK EĞİTİMİ A. B. D. PROJE ÖDEVİ

Transkript:

Öğretim İlke Ve Yöntemleri Dr. Ali Gurbetoğlu

2. Öğrenme ve Öğretme Süreci 1. Öğretimin Ögeleri 2. Öğrenme ve Öğretme Ortamı a. Öğrenme ve Öğretme Ortamının Ögeleri b. Öğrenme ve İletişim İletişim ve Ögeleri Öğretim Sürecinde İletişim Sınıfta İletişimi Engelleyen Faktörler 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 2

1. Öğretimin Ögeleri Etkin bir öğrenmenin gerçekleşmesi için, öğrenme çevresi planlı bir şekilde düzenlenmelidir. Öğrenme çevresinin düzenlenmesi, öğrenmeyi kolaylaştırır. Öğrenme çevresi; öğretim materyallerini, öğretim yöntemlerini ve yetişkin davranışlarını kapsar. Her çocuk için tüm ihtiyaçları karşılayacak geçerli tek bir öğretme ortamı ya da tek bir öğretim yöntemi düşünülemez. Öğretim yöntemlerinin; çocukların yaşına, ilgi ve ihtiyaçlarına, konuya, öğrenme ortamına göre farklı olması gerekir. 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 3

Bir sınıftaki öğrencilerinin tamamının aynı öğretim yönteminden aynı derecede fayda sağlaması beklenemez. Bu yüzden, öğrenme ve öğretme ortamının verimliliğini artırmak için çeşitli yöntemlerin kullanılması zorunludur. Her bir yöntemin diğerlerine göre güçlü ve zayıf yönleri vardır. Uygulama sürecinde çeşitli yöntemlerin kullanılması, yöntemlerin birbirini tamamlamasını sağlar. Böylece çocukların öğrenmeyle ilgili ihtiyaçlarının daha geniş bir yelpazede karşılanması imkanı kazanır. 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 4

Çocuklar çeşitli öğretim yöntemleriyle karşı karşıya kaldıklarında öğrenmenin çeşitli yolları olduğunu da fark ederler. Ancak öğrenmede başarılı olabilmek için öğretimin temel ögelerini bilmek ve bunlara gerekli önemi vermek gerekir. Öğretim hizmetinin başlıca ögeleri; İpuçları, Pekiştireçler, Öğrenci katılımı, Dönüt ve düzeltmedir. Her eğitim durumunda bu ögelerin tamamı bulunmalıdır. 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 5

İpuçları: İpucu; bir kişinin bir problemi çözebilmesi, bir nesneyi anlaması veya sezebilmesi için yapılan yönlendirme ve yol göstermedir. Bu yol gösterme problemin çözümünü öğretmek değil, önceki bilgileri harekete geçirerek, hedefe yönlendirmektir. Eğitim ve öğretim sürecinde öğrencilerin dikkatini konuya toplayarak ne yapacaklarını, nasıl yapacaklarını açıklayarak onları hedefe, yani konuya yöneltmektir Yerine göre onlara sorular yöneltmek veya onların sorularına çözümü hissettirmeden uygun cevaplar vermek türünden öğretici etkinliklerin hepsini içerir. 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 6

İpucu verirken kullanılan dil açık ve anlaşılır olmalıdır. İpucu verme sürecinde hedef açık edilmemelidir. Bir derste öğrencileri konuya odaklamak için kullanılacak ipuçları iyi seçilmeli ve bunlar öğrencileri hedefe yönlendirici olmalıdır. Gereğinden fazla ipucu dersi sıkıcı hale getirir ve öğrencileri pasifleştirir. 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 7

Pekiştireçler: Pekiştireç; kazanılan bir davranışın veya becerinin ileride tekrarlanmasını sağlayan uyarıcılardır. Öğretim sırasında kazanılan davranışların kalıcı olması onların tekrar edilmesi ve ihtiyaç duyulduğunda kullanılması ile mümkündür. Öğretimde kazandırılan davranışların kalıcı olması için yeri ve zamanı geldikçe pekiştireç verilmelidir. Pekiştireç, öğrencilere bireysel olarak verildiği gibi gruba veya sınıfa da verilebilir. Pekiştireçler bazen el ve yüz hareketleriyle, bazen sözlü olarak onaylama, başarıyı notla ödüllendirme, davranış için ödül koyma vb. şeklinde olabilir. 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 8

Pekiştireç verirken dikkat edilmesi gereken hususlardan biri, bir öğrenciyi motive ederken diğerlerini rahatsız etmemeye özen göstermek gerekir. ".. taraftarları bu konuları iyi bilir" gibi Bir pekiştirecin çok sık kullanılması onun etkisini azaltır. Bu bakımdan aynı pekiştireç aralıklı ve yeri geldikçe verilmelidir. Ayrıca sürekli "aferin", "oldu", "doğru" gibi çok sık tekrarlanan sözler bıkkınlık verdiğinden bunlardan kaçınmak gerekir. Bunun yerine "harika", "mükemmel", "çok iyi", "yapacağını biliyordum", "senden de bu beklenirdi" gibi değişik ifadeler kullanmak daha etkili olabilir. 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 9

Öğrenci Katılımı: Katılım; öğretim sırasında öğrencilerin öğretici ve öğrenme ortamı ile etkileşim içinde olmasıdır. Bu etkileşim; öğretmeni dinleme, çalışma grubunda yer alma, işin bir kısmını yapma, söz hakkı isteme, soru sorma, cevap verme, fikrini söyleme, vs. şeklinde olabilir. Sınıfa gelmeme veya geldiği halde dersle ilgili olmayan işlerle ilgilenme, dinler görünüp başka şeyler düşünme veya uyuma, derse katılmamadır. Öğrenci katılımı, öğretimin en temel şartlarındandır. Katılımı etkileyen başlıca etkenler; öğretmeni sevme, konuya ilgi duyma, sınıfı ve arkadaşlarını sevme, öğretimde kullanılan yöntem, araçgereçler, öğrencinin o günkü ruh haleti. 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 10

Bu etkenlerin çoğu, kontrol altına alınabilir türden oldukları için katılımı sağlama büyük ölçüde öğretmene bağlıdır. Katılımı sağlama, katılımın kalitesini yükseltme (dersi can kulağıyla dinleme, söz alma, soru sorma v.s) için öğretmene düşen iş öncelikle kendini sevdirmektir. Katılımı yükseltmek için alınacak diğer tedbirler; Konuyu günlük hayatla ilişkilendirmek, Konuya uygun öğretim yöntemleri kullanmak, Öğretim materyali ve teknolojilerinden yararlanmak, Öğrencilerin derse karşı önyargılarını kırmak, Oyun, fıkra, bilmece gibi unsurlardan yararlanmak, Öğrencilere seviyelerine uygun sorular sormak Yeri geldikçe pekiştireçlere başvurmak. 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 11

Dönüt ve Düzeltme: Eğitimde dönüt bir öğrenme etkinliği sonunda kişiye hedef-davranışı kazanıp kazanmadığının bildirilmesidir. Buna "geribildirim" de denmektedir. Dönüt vermenin öğretimde önemli iki işlevi vardır: ❶ ❷ Öğrenci, kendi eksiklerini ve yanlışlarını anlar ve bunları gidermeye çalışır. Buna "düzeltme" denir. Öğretmen yaptığı eğitimin eksiğini fark eder ve gerekli tedbirleri alır. 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 12

Öğretmenin dönüt verebilmesi için öğrencilerde davranış değişikliklerinin gerçekleşme düzeyini görmesi gerekir. Bunu anlamanın en doğal yolu öğrencilere sorular yöneltmektir. İyi hazırlanmış bir test, eksiğin hangi konularda ve hangi öğrenme düzeylerinde (bilgi, kavrama, uygulama) olduğunu ortaya koyar. Öğretmen ders işlerken öğrencilerin tutum ve davranışlarını izleyerek de dönüt alabilir. Öğrencilerin konuya ilişkin soruları, tartışmaya katılmaları o konuyu öğrendiklerini gösterir. Sınıftan hiçbir tepkinin gelmemesi veya sınırlı sayıda öğrenciden gelmesi etkili bir öğrenme olmadığını gösterir. Matematik önşartlılık ilkesi yüksek bir ders olduğu için öğrenme eksiği gelecekteki öğrenmeyi diğer derslere nazaran daha fazla olumsuz etkiler, bazan imkansız kılar. Bu bakımdan dönüt alma, düzeltme yapma çok önemlidir. 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 13

Öğretim sürecinde ilgi ve ihtiyaçların gözardı edilmesi öğrenmeyi nasıl etkiler? 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 15

Öğretimin başlıca ögeleri; Öğrenci, Öğretmen, Amaçlar (Hedef), Yöntem, Süre İçerik, Çevre, Araç Gereç, Değerlendirme, Birbirleriyle etkileşim içinde olan bu ögelerden öğrenci, öğretimin merkezinde yer alır. Öğretimin başarıyla gerçekleşebilmesi için, öğretimin diğer ögelerinin her birinin öğrenciye uygun olması önemlidir. Bütün ögeler arasında bir uyum ve denge olmalıdır. Öğretim etkinlikleri düzenlenirken bu ögeler tek tek birbirleriyle ilişkileri açısından incelenmelidir. Sonuç olarak öğretim; öğrencinin merkezde yer aldığı, öğretmen, hedef, konu, yöntem ve çevre ögelerinin karşılıklı ilişki ve etkileşiminden oluşan karmaşık bir süreçtir. 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 16

Aşağıda öğretimin ögelerinin özellikleri verilmiştir. Her bir özelliğin hangi öğretim ögesine uygun olduğunu karşısına yazınız. Açıklama Belli bir alanda eğitilecek bireylere kazandırılmak istenen özellikler ya da davranışlardır Öğrencilerin özellikleri, ders araç-gereçleri ile öğrenme durumu göz önünde tutularak belirlenen ve izlenen sistemli yoldur Bireyi etkileyen canlı ve cansız varlıklar ile hayatını sürdürdüğü ortamdır. Eğitim ihtiyacı olan ve bu ihtiyacını karşılamak amacıyla formel eğitim kurumlarına devam eden kişidir. Belli bir amaca göre bilgi, beceri ve tutumları öğrencilere kazandıran kişidir. Öğrencilerin amaçlarda belirlenen özellikleri kazanmaları için gerekli olan bilgilerdir. Öğretim Ögesi Hedef Yöntem Çevre Öğrenci Öğretmen Konu 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 17

2. Öğrenme ve Öğretme Ortamı Öğrenme-öğretme ortamı, eğitim ve öğrenme faaliyetlerinin yürütüldüğü ortam demektir. Bu ortam sadece fiziki şartlarla kuşatılmış bir ortamdan ibaret değildir. Öğrenme ortamında yer alan öğretici ve öğrenci de bu ortamın oluşmasında etkindir. Dolayısıyla öğrenme - öğretme ortamlarının en temel ögeleri; Fiziksel çevre, Öğretmen, Öğrenci dir. Bunlara iletişim ve teknoloji de ilave edilmelidir. 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 18

a. Öğrenme ve Öğretme Ortamının Ögeleri Öğretmen, sınıftaki rolünü en etkili şekilde gerçekleştirebilmek için, sınıf içerisinde iyi bir yönetici olmalıdır. Sınıfın iyi yönetilmesi, eğitimde başarılı olmak için ilk adımdır. Sınıf yönetiminde başarılı olanlar, genellikle iyi öğretmen özellikleri taşırlar. Öğretmenlerin eğiticilik özellikleri kadar yöneticilik özelliklerinin de geliştirilmesi önemlidir. Öğretmenin bireysel özellikleri, ders verirken kullandığı öğretim strateji, yöntem ve teknikleri sınıf yönetimini etkiler. Sosyal çevreyle uyum, okul ile aile arasındaki iş birliği, sınıfın fiziki şartları ve sınıfta oluşturulan atmosfer de sınıf yönetimini etkileyen faktörler arasında yer almaktadır. Sınıf içinde uyulacak kurallar öğrencilerle birlikte belirlenerek istenmeyen öğrenci davranışları ortadan kaldırılabilir. 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 19

Nitelikli bir öğrenme ve öğretme ortamı bir çok ögeden oluşur. Bu ögelerin bir kısmı, diğerlerine göre daha öncelikli ve önemlidir. Bunlar başlıca üç grupta değerlendirilir: 1. Fiziksel Ortam 2. Öğretmen Nitelikleri 3. Öğrenci Nitelikleri Bunlara iki önemli öge daha eşlik eder; 4. İletişim 5. Teknoloji 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 20

Öğrenme ve Öğretme Ortamının Ögeleri Fiziksel Ortam Öğretmen Nitelikleri Öğrenci Nitelikleri İletişim Yazılı Sözsüz Sözlü Isı Işık Temizlik Yerleşim Düzeni Donanım Öğrenci Sayısı Kişisel Nitelikler Güdüleyicilik Başarıya Adanmışlık Profesyonellik Mesleki Nitelikler Öğretim etkinliklerini planlama Öğretim stratejisi ve tekniklerinden faydalanma Etkili iletişim kurma Sınıfı yönetme Zamanı etkili kullanma Öğrenmeleri değerlendirme Rehberlik yapma Bilişsel Özellikleri Duyuşsal Özellikleri Psikomotor Özellikleri Teknoloji Gereç Araç 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 21

1. Fiziksel Ortam: Eğitim-öğretimin yürütüldüğü fiziksel ortamı oluşturan unsurlarının tamamımdan oluşur. Bunların başlıcaları; Isı, ışık, ses, temizlik, yerleşim düzeni, donanım, öğrenci sayısı 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 22

2. Öğretmen Nitelikleri: Öğretmen nitelikleri kişisel ve mesleki olmak üzere iki grupta incelenebilir: A. Kişisel Nitelikler: Güdüleyicilik, Başarıya Adanmışlık, Profesyonellik B. Mesleki nitelikler ise; öğretim etkinliklerini planlama, öğretim yöntem ve tekniklerinden yararlanma, iletişim kurma, sınıfı yönetme, zamanı etkili kullanma, öğrenmeleri değerlendirme, rehberlik yapma 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 23

3. Öğrenci Nitelikleri: Bilişsel Özellikleri; akıl yürütme, düşünme, hafıza ve dildeki değişmeler Duyuşsal Özellikleri; İlgi, motivasyon, tutum, akademik özbenlik, inanç Psikomotor Özellikleri; büyük ve küçük kas hareketleri, beceriler 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 24

4. İletişim: İnsanlar arasındaki yüz yüze etkileşimde vücut dili, ses ve kelimeler olmak üzere başlıca üç önemli kısım vardır. Bunlar; Sözsüz, Sözlü, Yazılı iletişim olarak adlandırılır. İnsanlar iletişimlerinin; %55 ini vücut dili ile, %38 ini ses tonu ile, % 7 sini ise kullanılan içerik ya da kelimeler ile sağlanmaktadırlar. 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 25

5. Teknoloji: Nitelikli bir öğrenme ve öğretme ortamı aynı zamanda teknolojinin sağladığı araç-gereçlerden yararlanılan ortamdır. Araç: Bir iş yapmakta veya sonuçlandırmakta gücünden yararlanılan nesne Gereç; bir işi yapmak için kullanılması gereken maddeler, malzeme, materyal 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 26

b. Öğrenme ve İletişim Öğrenme; Bireyin yaşantıları sonucu tutum ve davranışlarda meydana gelen kalıcı izli değişimlerdir. İletişim; Bireyler veya toplumlar arasında söz, yazı, el-kol hareketleri vb. simgeler aracılığıyla düşünce ve duyguların karşılıklı iletilmesini sağlayan bir etkileşim sürecidir. 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 27

İletişimin üç temel ögesi vardır: 1. Kaynak (Gönderici): Duygu, düşünce ve isteğin aktarılmasında sözü söyleyen kişi ya da topluluk 2. Alıcı: Vericinin gönderdiği iletiyi alan ve anlamlandıran kişi veya topluluktur 3. İleti (Mesaj): Gönderici ile alıcı arasında aktarılmakta olan duygu, düşünce ya da istek Bunların dışında üç öge daha vardır ki, bunlar iletişimin daha nitelikli olmasının unsurlarıdır; 1. Kanal (Oluk): Bildirişimde kullanılan yoldur Alıcı ile verici arasındaki iletiler sözlü veya yazılı olabilir 2. Dönüt (Geri Bildirim): Alıcının iletiye verdiği her türlü yanıt, geri bildirim İletişimin başarılı olduğuna işarettir 3. Bağlam (Çevre): İletişimin gerçekleştiği ortam ve bu çevrenin uygunluğudur. 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 28

29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 29

Öğretim Sürecinde İletişim Eğitim sürecinde öğretmen verici öğrenci alıcı durumundadır. İletişim süreci için önemli olan çift yönlü akış, eğitim süreci için de önemlidir. Öğretmen, öğretim sırasında öğrencinin konuyu anladığına ilişkin tepkisini görmelidir. Bu nedenle iyi bir öğretim ancak yüz yüze iletişimin olduğu sınıf atmosferinde oluşur. Öğrenciler, öğretmenlerinin tutumlarından, davranışlarından, ilgilerinden, ihtiyaçlarından, değerlerinden ve benzeri kişilik özelliklerinden etkilenirler. 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 30

Çift yönlü, yüz yüze iletişimin olduğu bir sınıf ortamında öğretmen, öğrencilerin tepkilerine bakarak neyi nasıl öğrettiğini belirleyebilir. İletişim sürecinin başarısız olmasının en önemli nedenlerinden biri, alıcının özelliklerinin yeterince bilinmemesinden kaynaklanır. Bu durumda öğrencilerin seviyelerine uygun öğretim imkansızlaşır. Öğretmen işe kendisinin ne bildiği ile değil, öğrencisinin ne bildiği ile başlamalıdır. 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 31

Sınıfta İletişimi Engelleyen Faktörler 1-Sözcüklere Boğulma (Verbalizm): Öğretmenin bilgiyi, yalnızca sözlü sözcükler halindeki mesajlarla verip herhangi bir öğretim aracı kullanmadan, örnek vermeden öğretmeye çalışmasıdır. Özellikle yeni bir konu bu yöntemle işlenirse öğrenci, iyice bilmediği bir takım yeni kavramlarla karşılaşacağından gelen mesajları anlamaz. 2-Anlamların Karıştırılması: Öğretmen tarafından kullanılan kelime, kavram veya deyim lerin anlamlarının öğrenciler tarafından bilmemesi yanlış anlamalara veya anlamların karıştırılmasına sebep olur. Bu durum, diğer araçların desteği olmadan sadece sözlü iletişimin kullanılması halinde daha çok görülür. 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 32

3-Algılayamama: Öğretmen, sözlü anlatım sırasında öğrencilerin algı hızlarını hesaba katmadan ve anlayıp anlamadıklarını kontrol etmeden mesajlarını peş peşe göndermesi, öğrencilerin düşünmeye, konuya odaklanmaya imkanları kalmaz. Sonunda anlatılmak istenen konuyu izleyemeyecek duruma gelirler. Öğretmenin ifadelerinde geçen bazı kelimelerin anlamlarını bilmeyen öğrenci için bu iletişimi sürdürmek imkansızlaşır. 4-İlgi duymama : Öğrencinin konuyu bildiğini sanması, gereksiz görmesi, önemini kavrayamaması, kavramakta zorlanacağına inanması, daha sonra kolaylıkla öğrenebileceğine güvenmesi ders esnasında ilginin azalmasına sebep olabilir. Bu duruma, bazen fizyolojik sebepler ve farklı motivasyonlar da sebebiyet verebilir. 5-Hayal kurma: Öğrenci daha önceden kendince ilginç gelen bir konuya motive olmuşsa ve derste işlenen konu ona çekici gelmemişse öğrenci kafasındaki konuyu düşünmeye ve o konuyla ilgili hayaller kurmaya başlar. Bu durum öğrencinin dersle, konuyla, öğretmenle iletişimini engeller. 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 33

6-Fiziksel çevrenin verdiği rahatsızlıklar: Sıcaklık, soğukluk, ışık düzeni, nem, gürültü, duvarların renk veya deseni, masa ve sıraların konforu öğrencilerin derse katılımını ve dolayısıyla iletişim sürecini etkileyicidir. Çevre imkanları öğrenciyi olduğu kadar öğretmeni de etkilediği için öğrenmeyi ve iletişimi daha fazla etkileyebilir. 7-Bedensel ve ruhsal rahatsızlıklar: Öğrencinin bedeni herhangi bir rahatsızlığın ya da ağrının bulunması, ruhsal durumunun normal olmaması sınıf içi iletişimi engelleyen durumlardandır. Sinirli, endişeli, korkulu, kederli, aşırı sevinçli veya üzüntülü gibi aşırılığa kaçan ruh haleti içinde bulunması, öğrencinin sağlıklı bir iletişim kurmasına mani olur. Öğretmen tarafından iletişimin yalnızca sözcüklerle sürdürülmesi bu engellerin etkisini daha da arttırır. Böyle bir durumda öğrencinin, yalnızca sözcüklerden oluşmuş tek yönlü işleyen bir iletişim sürecini sürdürmesi, konuşmaları dinlemesi ya da bir yazıyı okuyup anlaması kolay değildir. 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 34

Öğretmen olsaydınız, etkili bir öğretim için nelere dikkat ederdiniz? Günlük hayatta, ekonomik olmak ifadesini ne anlamda kullanılır? Öğretim sürecinde ekonomik olmak sözü size neyi çağrıştırıyor? Derste öğretmenlerin güncel olaylardan örnekler vermesi, öğrenmeyi nasıl etkiler? 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 35

Öğrencisiyle sıcak bir iletişim kuramayan öğretmen, soğuk demiri şekillendirmeye çalışan demirci misali emeğinin büyük bir kısmını boşa harcamış olur..! 29.9.2018 Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi 36