EĞİTİMCİ - VELİ İLETİŞİMİ EĞİTİMDE İLETİŞİM VE GRUP YÖNETİMİ

Transkript

1 EĞİTİMDE İLETİŞİM VE GRUP YÖNETİMİ 6

2 Eğitimde iletişim, eğitimin en önemli ögesidir. Bir eğitimcinin görevini iyi yapabilmesi için az da olsa eğitim psikolojisiyle ve iletişim kuramlarıyla ilgili bilgi sahibi olması gerekir. Çünkü eğitimin temel hedefi kişiye, aileden bütün insanlığa ve âleme doğru yayılıp gelişen sevgiyi ve bilgiyi aktarmaktır. Gaye; seven, sayan, güvenilir, bilgili, başarılı, verimli, vatan ve millet hizmetkârlığı bilinci ile dolu ve doyurucu bir hayat sürdürecek kişiler yetiştirmektir. Eğitim, bireyin sadece fikir dünyasını geliştirmez, aynı zamanda kişinin manevî dünyasının inşasına da katkıda bulunur. Eğitimciler, rehberlik ettikleri öğrencilerine istenen davranışları öğretmede ve öğrenilen davranışları pekiştirip hayatın içinde uygulamada önderlik etmede sorumlu kişilerdir. Eğitimcilerin görevi, öğrenciler için hazırlanmış materyallerden ve tekniklerden yararlanarak eğitim hayatını düzenlemek ve istenilen davranışların öğrenci tarafından kazanılıp kazanılmadığını değerlendirmektir. Öğrencilerin bu davranışları edinip geliştirmesinin asıl mekânı ise öğrencinin içinde bulunduğu eğitim grubudur. Grubunuz, öğrencilerle yüz yüze olunan bir yerdir ve yaygın eğitim yönetiminin kalitesi büyük ölçüde grup yönetimine bağlıdır. Grup yönetimi, sınıfın bir orkestra gibi yönetilmesidir, eğitimci bu orkestranın şefi olmalıdır. 7

3 Eğitimciler, ilk önce öğrencilerin gereksinimlerini ve bu gereksinimlerle bağlantılı olan davranışların ilişkisini anlamalı, grupta öğrencilerin kişisel gereksinimlerini karşılamak için iyi bir plan yapmalıdır. Grubunuzdaki eğitimin kalitesi, olumlu öğrenci-eğitimci ilişkisine ve veli-eğitimci iletişimine bağlıdır. Öğrencilerde istenilen olumlu davranışların oluşturulması ve ileriye yönelik bu davranışların geliştirilmesi uygun eğitim ortamının varlığıyla ilgilidir. Grubunuzdaki öğrencieğitimci-veli ilişkilerinin niteliği başarıyı beraberinde getirir. Grup içinde iletişim, işlenmesi gereken en aktif kuraldır. Eğitimci, grubun içinde iletişim için uygun ortam hazırlamalı; iletişim bir gayeye uygun olmalı, sınırlı olmalı; kişiler gerektiği kadar iletişime katılabilmelidirler. İletişim, gerek eğitimci gerekse başka kişilerce engellenmemelidir. Öğrencilerin tanınması, imkânların belirlenmesi, seviyelerin belirlenmesi, sorunların belirlenmesi, ilgi ve yeteneklerin belirlenmesi, bilgi akışının sağlanması, olumlu davranış kazandırılması ancak eğitimcinin grupta oluşturduğu iletişim ortamıyla mümkün olabilir. İletişim; eğitimciden öğrenciye, öğrenciden veliye şeklinde başlar. Daha sonra bu iletişim yolu, veli-eğitimci ve eğitimciöğrenci şeklinde değişebilir. Tek yönlü iletişim sıkıcıdır, bu yüzden eğitimci-veli münasebetlerinde farklı iletişim yollarının seçilmesi gerekir. 8

4 Öğrenciler, cana yakın ve arkadaş olan eğitimcileri tercih etmektedirler. Eğitimcilerin daha sempatik olmaları ve öğrenciler için daha olumlu roller üstlenmeleri hâlinde öğrenciler, gruba ve eğitime karşı daha olumlu yargılar taşırlar. Aksi takdirde hoşgörü göstermeyen, sert, çok az övgü veren, grupta sıkıcı bir hava meydana getiren eğitimci, öğrencinin uygun davranışını motive etmekte yetersizdir. İletişim eksikliği, çocuğun yaygın eğitimden ve gruptan soğumasına neden olabilir. Öğrencilerle ilişkilerin geliştirilmesinde: 9

5 1. Öğrenciler hakkında başkalarıyla konuşmak yerine kendileriyle doğrudan konuşmak: Bir sorun yaşandığında doğrudan öğrenci ile konuşmak, onlara saygı göstermek, öğrencilerin öğretmene güvenmesini sağlar. 2. Nazik tavırla konuşmak: Eğitimcilerin öğrencileriyle olumlu ve etkileyici konuşmaları kadar öğrenciye olan saygılarını ve nazikliklerini ifade eden kelime ve cümleler kullanmaları da önem taşımaktadır. Çünkü eğitimciler, öğrenciler için modeldir. Eğitimcilerin öğrencilerle iletişimi, yetişkinlerle iletişiminden daha nazik olmalıdır. 3. Gözle iletişim kurma ve sözlü olmayan ilişkileri benimseme. 10

6 4. Ben zamirini kullanarak durum için sorumluluk almak: Ben iletilerinin değeri ve etkisi önemsenmelidir. Ben iletileri, sen iletileri ile birlikte gelen olumsuz etkileri içermez ve öğrenciyi kızgın, kinli, hırçın değil, yardımcı ve düşünceli olmada özgür bırakır. Ben iletilerinin öğrencinin davranışını değiştirme olasılığı yüksektir. Öğrenci ile ilgili çok az olumsuz değerlendirme içerir ve iletişimi zedelemez. Eğitimcilerin ben dili ile konuşmaları, öğrencilere insanlar arası etkili iletişimi öğretir; çünkü öğrenciler öğretmenlerini kendilerine örnek olarak alırlar. 5. Soru sormaktan çok öğrencinin yaptığı davranışı tanımak: Öğrenciler, yanlış davrandıklarında hemen sorularla bombardımana tutulurlar. Bu yaklaşım, çocukların korkmalarına ve savunmaya geçmelerine yol açar. Bu tür olumsuz durumlara yer vermemek için Haklı olduğunu düşünüyor musun?, Yardım edebilir miyim? gibi sorular, sorunu çözmenin önemli bir ögesidir.dinleme becerileri çok önemlidir. Dinleme etkili olarak kullanıldığında öğrencilerin; önem, kabul ve saygı görme duyguları hissetmesine olanak sağlar. Dinleme becerisini kullanmanın temel gayesi, öğrencilerin gerçek ilgilerini ifade etmelerine yardımcı olmaktır. 11

7 Eğitimci - öğrenci ilişkisinde eğitimcinin 12 engeli: 1. Emir vermek ve yönlendirmek, 2. Uyarmak, gözdağı vermek, 3. Ahlâk dersi vermek, 4. Öğüt vermek, 5. Nutuk çekmek, 6. Yargılamak, eleştirmek, suçlamak, 7. Ad takmak, alay etmek, 8. Söylenenleri farklı yorumlamak, 9. Aşırı Övmek, 10. Avutmak, 11. Sınamak, sorguya çekmek, çapraz sorgulamak, 12. Sözünden dönmek, oyalamak, konuyu saptırmak. Çocuğu size emanet etmekle velinin işi bitmiyor; velinin işi asıl şimdi başlıyor. 12