T.C. SAYIġTAY BAġKANLIĞI TÜRKĠYE KÖMÜR ĠġLETMELERĠ KURUMU SINIRLI SORUMLU GÜNEY EGE LĠNYĠTLERĠ ĠġLETMESĠ MÜESSESESĠ 01.01-26.08.2013 DÖNEMĠ DENETĠM RAPORU
Bu rapor; 03.12.2010 tarih ve 6085 Sayılı Kanun ile 08.06.1984 tarih ve 233 sayılı KHK uyarınca düzenlenmiģ olup, SayıĢtay Rapor Değerlendirme Kurulu nun 13.10.2014 tarih ve 2014/54 sayılı oturumunda kabul edilmiģtir.
Müessesenin unvanı : TKĠ Sınırlı Sorumlu Güney Ege Linyitleri ĠĢletmesi Müessesesi Müessese merkezi : Yatağan-Muğla Bağlı olduğu kuruluģ : Türkiye Kömür ĠĢletmeleri Kurumu Esas sermayesi : 167.000.000 TL ÖdenmiĢ sermayesi : 133.500.000 TL Karar organı (Yönetim komitesi) Karar organındaki unvanı Adı ve soyadı Müessesedeki görevi Görevli bulunduğu süre BaĢlama tarihi Ayrılma tarihi 1-BaĢkan Kenan EMĠRALĠOĞLU Müessese Müdürü 27.08.2012 26.08.2013 2-Üye Okan Göksel DALGIÇ Müessese Müdür Yardımcısı 29.12.2004 15.01.2013 -Üye Faruk ERĠN Müessese Müdür Yardımcısı 01.03.2013 26.08.2013 3-Üye Mutip YAVUZ Müessese Müdür Yardımcısı 04.10.2012 24.06.2013 4 -Üye Arif Yılmaz DURUCAN Müessese Müdür Yardımcısı 19.09.2012 26.08.2013 5-Üye Muhammet KOBAN ĠĢletme Müdürü 31.12.2010 26.08.2013 * ÖzelleĢtirme Yüksek Kurulu'nun 26.08.2013 tarih ve 2013/146 sayılı kararı ile Müessesenin ve bağlı iģletmesinin 26.08.2013 tarihi itibariyle YEAġ'a bedelsiz olarak devri kararlaģtırılmıģtır.
Raporda yer alan kısaltmalar TKĠ: Türkiye Kömür ĠĢletmeleri Kurumu GELĠ: Güney Ege Linyitleri ĠĢletmesi Müessesesi YLĠ: Yatağan Linyitleri ĠĢletmesi Müdürlüğü Ton/yev: Yevmiye baģına üretilen ton olarak kömür miktarı Kcal/Kg: Kilo kalori / Kilogram YPK: Yüksek Planlama Kurulu ÖYK: ÖzelleĢtirme Yüksek Kurulu AR: Arama ruhsatı ĠR: ĠĢletme ruhsatı ETKB: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı KEAġ: Kemerköy Elektrik Üretim ve Ticaret Aġ YEAġ: Yeniköy-Yatağan Elektrik Üretim ve Ticaret Aġ CaCo 3 : Kalsiyum karbonat KĠAġ: Kömür ĠĢletmeleri Aġ EĠEĠ: Elektrik ĠĢleri Etüd Ġdaresi MTA: Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü Kriblaj: Kömür ayıklama tesisi Lavvar: Kömür yıkama tesisi Shovel: Ekskavatör-Kamyon örtü kazı yöntemi Dragline (Dreglayn): Çekme kepçeli kazı kamyon nakliyatına gerek göstermediğinden, örtükazı iģinde ekskavatör-kamyon yöntemine göre %40 daha ekonomiktir.
TABLOLAR Bölümü Tablo no Adı Sayfa I. Toplu BakıĢ 1 Müessese faaliyetine iliģkin toplu bilgiler 1 II. Ġdari Bünye 2 Personel kadro ve sayıları ile çalıģtırılan ortalama ve dönem sonu personel sayıları 5 II. Ġdari Bünye 3 Personele yapılan harcamalar 7 III. ĠĢletme ÇalıĢmaları 4 Giderler 11 III. ĠĢletme ÇalıĢmaları 5 Malzeme ve ticari kömür alımları 14 III. ĠĢletme ÇalıĢmaları 6 Ticari kömür alımı 16 III. ĠĢletme ÇalıĢmaları 7 Hizmet alımı 18 III. ĠĢletme ÇalıĢmaları 8 Malzeme stokları 20 III. ĠĢletme ÇalıĢmaları 9 Üretim 22 III. ĠĢletme ÇalıĢmaları 10 Dekapaj 41 III. ĠĢletme ÇalıĢmaları 11 Makine parkı 50 III. ĠĢletme ÇalıĢmaları 12 Rezervler 54 III. ĠĢletme ÇalıĢmaları 13 Verimlilik 60 III: ĠĢletme ÇalıĢmaları 14 Üretim maliyeti 63 III. ĠĢletme ÇalıĢmaları 15 SatıĢlar 65 III. ĠĢletme ÇalıĢmaları 16 SYDF Vakıflarına satılan kömür 68 III. ĠĢletme ÇalıĢmaları 17 Mamul ve tiçari kömür stokları 70 III. ĠĢletme ÇalıĢmaları 18 Sigorta 72 III. ĠĢletme ÇalıĢmaları 19 ĠĢletme sonuçları 74 III. ĠĢletme ÇalıĢmaları 20 Göstergeler 75 III. ĠĢletme ÇalıĢmaları 21 Yatırımlar 78 III. ĠĢletme ÇalıĢmaları 22 Makine teçhizat projesi 79 III. ĠĢletme ÇalıĢmaları 23 Ġdame yenileme projesi 80 IV. Bilanço 24 Aktif (Varlıklar) 83 IV. Bilanço 25 Bankalardaki tevdiatlar 84 IV. Bilanço 26 Ticari alacaklar 85 IV. Bilanço 27 Alıcılar 86 IV. Bilanço 28 Maddi duran varlıklar 93 IV. Bilanço 29 BirikmiĢ amortismanlar 95 IV. Bilanço 30 Pasif ( Kaynaklar ) 97 IV. Bilanço 31 Ticari borçlar 98 IV. Bilanço 32 Satıcılar 99 V. Gelir toblosu 33 Gelir ve giderler 103 V. Gelir toblosu 34 SatıĢların maliyeti 105
ĠÇĠNDEKĠLER Sayfa no I. TOPLU BAKIġ I II. ĠDARĠ BÜNYE 1 A-Mevzuat 1 B-TeĢkilat 4 C-Personel durumu 4 III. ĠġLETME ÇALIġMALARI 9 A-Giderler 10 B-Tedarik iģleri 13 C-Üretim ve maliyetler 21 D-Pazarlama 64 E-Sigorta iģleri 72 F-ĠĢletme sonuçları 73 G-Yatırımlar 76 IV. BĠLANÇO 82 Aktif 82 Pasif 96 V. GELĠR TABLOSU 102 VI. EKLER 112
I I. TOPLU BAKIġ 1950 yılından beri bilinen Eskihisar linyit rezervlerinin iģletmeye alınması çalıģmalarına 1978 yılında baģlanılmıģ, ocaklardaki üretim faaliyetleri 1979-1984 yılları arasında, merkezi Ġzmir de bulunan Ege Linyitleri ĠĢletmesi (ELĠ) Müessesesi ne bağlı olarak kurulan Yatağan Bölge Müdürlüğünce yürütülmüģ, daha sonra TKĠ Yönetim Kurulunun 29.9.1983 tarih ve 2980-1294 sayılı kararı ile merkezi Muğla olmak üzere Güney Ege Linyitleri ĠĢletmesi (GELĠ) Müessesesi kurulmuģ ve Müessese 1.1.1984 tarihinde çalıģmalarına baģlamıģtır. Eskihisar, Tınaz-Bağyaka ve Milas-Sekköy-Ġkizköy üretim bölgelerinde faaliyetlerini sürdüren Müessesenin merkezi 1993 yılında Yatağan a taģınmıģ ve Milas-Sekköy-Ġkizköy Bölge Müdürlüğü 1.1.1994 tarihinde Müesseseden ayrılarak Yeniköy ĠĢletme Müdürlüğü adı altında doğrudan Genel Müdürlüğe bağlanmıģtır. TKĠ Yönetim Kurulu nun 16.12.1994 tarih ve 3478/419 sayılı kararı ile Müessesenin hükmi Ģahsiyeti kaldırılarak 1.9.1995 tarihinden geçerli olmak üzere TKĠ Genel Müdürlüğü ne bağlı iģletme müdürlüğü ne, 24.6.2003 tarih 20/172 sayılı ve 12.2.2004 tarih 2/139 sayılı kararları ile de 1.4.2004 tarihi itibarıyla tekrar Müessese statüsüne dönüģtürülmüģ, Genel Müdürlüğe bağlı olarak faaliyet gösteren Yeniköy Linyitleri ĠĢletmesi Müdürlüğü nün de Güney Ege Linyitleri ĠĢletmesi Müessesesine bağlanması aynı karar ile kabul edilmiģtir. Güney Ege Linyitleri ĠĢletmesi (GELĠ) Müessesesi nin kuruluģu ve ana statüsü Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi nin 4.3.2004 tarih-6000 sayılı nüshasında yayımlanmıģ ve Müessese 1.4.2004 tarihinden itibaren hükmi Ģahsiyet kazanarak çalıģmalarına baģlamıģtır. Müessese merkezi Muğla iline bağlı Yatağan ilçesine 8 km uzaklıkta Yatağan-Milas karayolu üzerinde, Yeniköy Linyitleri ĠĢletmesi Müdürlüğü nün merkezi ise yine Muğla Ġline bağlı Milas Ġlçesine 23 km uzaklıkta Milas-Ören karayolu üzerindedir. Ana statüsünde, Müessesenin kuruluģ amacı, devletin ve TKĠ Genel Müdürlüğü nün genel enerji ve yakıt politikasına uygun olarak, linyit, turb, bitümlü Ģist, asfaltit gibi enerji hammaddelerini değerlendirmek, ülkenin ihtiyacını karģılamak, yurt ekonomisine azami katkıda bulunmak, plan, proje ve programlar tanzim ve takip etmek, uygulama stratejilerinin tespit ve gerçekleģtirmesini sağlamak olarak belirlenmiģtir. Müessese imtiyaz alanı içerisinde 1.1.2012 tarihinde 2 adedi YLĠ sorumluluğunda olmak üzere 5 adet Linyit sahası ile 1 adet feldispat sahası bulunmaktadır. Bu sahalardan 2 adedi rodövans karģılığı çalıģtırılmakta, 4 adedinde madencilik faaliyetleri Müessese tarafından sürdürülmektedir. Müessese bu statüsü ile faaliyetine devam etmekte iken, ÖzelleĢtirme Yüksek Kurulunun 26.08.2013 gün ve 2013/146 sayılı kararı ile özelleģtirme kapsam ve programına alınmıģ, yine Kurulun aynı tarih ve 148 sayılı kararı ile de bedelsiz olarak Yeniköy-Yatağan Elektrik Üretim ve Ticaret Aġ (YEAġ)ye devrine karar verilmiģtir.
II Sayıştay Müessese sorumluluğunda bulunan 397 milyon ton rezervin 390 milyon tonu görünür, 7 milyon tonu ise iģletilmeye hazır rezerv kategorisindedir. Rezervi oluģturan kömürlerin ortalama kalorifik değerleri 1.650-2.670 kcal/kg, kül değerleri % 20-33, kükürt içerikleri % 1,3-4,3 ve nem içeriği de % 26-40 seviyesindedir. Müessesenin son dört yıllık ve kıst dönemle ilgili faaliyetine iliģkin veriler aģağıdaki tabloda gösterilmiģtir.
III Tablo no (1): Müessese faaliyetine iliģkin toplu bilgiler Toplu bilgiler Ölçü 2009 2010 2011 2012 26.08.2013 Sermaye Bin TL 100.000 167.000 167.000 167.000 167.000 ÖdenmiĢ sermaye Bin TL 100.000 133.500 133.500 133.500 133.500 Öz kaynaklar Bin TL 168.779 201.944 259.626 357.702 454.302 Yabancı kaynaklar Bin TL 91.144 103.758 164.633 226.054 93.244 Finansman giderleri Bin TL 18.364 3.682 1.359 - - Maddi duran varlıklar edinme değeri Bin TL 52.758 62.485 72.876 73.962 77.755 Maddi duran varlıklar birikmiģ amortismanı Bin TL 27.032 28.256 36.888 43.150 43.644 Yatırımlar için yapılan nakdi ödemeler Bin TL 4.806 17.134 7.077 2.659 2.365 Yatırımların gerçekleģme oranı % 56 94 77 33 32 Tüm alım tutarı: Bin TL 69.905 60.164 55.420 60.396 47.697 -Malzeme ve ticari kömür Bin TL 42.018 46.781 40.493 34.645 25.873 -Hizmet alımları Bin TL 27.887 13.383 14.927 25.751 21.824 Üretim miktarı (tuvönan): Bin ton 10.269 10.554 11.285 12.991 7.041 -Merkez Bin ton 4.232 4.323 4.108 4.249 2.102 -YLĠ Bin ton 6.037 6.230 7.177 8.742 4.939 Üretim miktarı (satılabilir): Bin ton 9.382 9.755 10.598 12.012 6.549 -Merkez Bin ton 4.232 4.139 4.108 4.249 2.102 -YLĠ Bin ton 5.149 5.616 6.490 7.763 4.446 Tüm üretim tutarı(üretim maliyeti) Bin TL 188.668 212.151 232.462 220.381 169.759 Ortalama birim üretim maliyeti TL/ton 20,11 21,75 21,94 18,35 25,92 Genel iģletme verimliliği ton/yev. 17 13 14 17 SatıĢ miktarı: Bin ton 9.945 8.770 10.949 11.860 6.541 -Merkez Bin ton 4.255 3.520 4.467 4.338 1.901 -YLĠ Bin ton 5.690 5.250 6.481 7.522 4.640 Net satıģ tutarı: Bin TL 364.993 354.248 500.084 595.206 328.658 -Merkez Bin TL 177.201 158.745 229.970 242.990 107.318 -YLĠ Bin TL 187.792 195.503 270.114 352.216 221.340 Stoklar: Ġlk madde ve malzeme Bin TL 21.750 25.631 28.803 27.111 28.661 Mamuller Bin TL 334 23.018 17.439 12.403 19.791 Ticari mallar Bin TL 569 209 60-412 Diğer stoklar Bin TL 49 22 60 505 102 Memur (ortalama) KiĢi 33 33 34 31 32 SözleĢmeli (ortalama) KiĢi 231 262 263 262 259 ĠĢçi (ortalama) KiĢi 1.087 999 918 789 714 Personel için yapılan tüm giderler Bin TL 68.881 69.425 72.305 77.883 50.087 Cari yıla iliģkin: Memurlar için yapılan giderler Bin TL 1.244 1.295 1.582 1.782 1.293 Memur baģına aylık ortalama gider TL 3.143 3.270 3.877 4.790 5.050 SözleĢmeliler için yapılan giderler Bin TL 7.933 9.406 11.121 12.724 9.008 SözleĢmeli baģına aylık ortalama gider TL 2.861 2.992 3.524 4.047 4.337 ĠĢçiler için yapılan giderler Bin TL 52.939 52.272 52.459 49.546 30.434 ĠĢçi baģına aylık ortalama gider TL 4.058 4.360 4.762 5.233 5.328 Dönemine iliģkin kurumlar vergisi Bin TL 20.142 22.636 41.447 61.816 22.038 Tahakkuk eden vergiler Bin TL 59.996 56.862 97.473 146.612 73.773 GSYĠH' ya katkı (üretici fiyatlarıyla) Bin TL 323.975 332.830 455.112 537.849 287.411 GSYĠH'ya katkı (alıcı fiyatlarıyla) Bin TL 370.050 367.055 511.141 622.645 339.146 GSMH'ye katkı (alıcı fiyatlarıyla) Bin TL 370.050 367.055 511.141 622.645 339.146 Faaliyet karlılığı (öz kaynaklar yönünden) % 83 66 93,9 105,2 26,1 Mali karlılık (öz kaynaklar yönünden) % 66 61 79,4 99,4 26,1 Ekonomik kârlılık % 46 40 43,5 52,6 21,8 Faaliyet kârı veya zararı Bin TL 126.205 122.504 216.631 324.682 118.639 Dönem kârı veya zararı Bin TL 101.010 112.878 183.254 306.776 118.638 Bilanço kârı veya zararı Bin TL 80.869 90.241 141.807 244.959 96.600
IV Sayıştay 1979 yılından bu yana, kömür üretimi yapılan sahaların, iģletilmesi, Müessese, bölge ve iģletme müdürlüğü statüsü ile sürdürülmüģ ve 01.04.2004 tarihinden itibaren de üretim faaliyeti, Müessese statüsü ile yürütülmüģtür. Müessesenin merkezi Muğla Ġli Yatağan Ġlçesinde olup, Yeniköy Linyitleri ĠĢletmesi Müdürlüğü unvanı ile faaliyetini yürüten ĠĢletmesinin ise merkezi Milas Ġlçesi, Yeniköy de bulunmaktadır. Müessese faaliyetini bu statü ile yürütmekte iken: ÖzelleĢtirme Yüksek Kurulunun: -26.08.2013 tarih 146 sayılı kararı ile, Kemerköy Elektrik Üretim ve Ticaret Aġ nin Yeniköy-Yatağan Elektrik Üretim ve Ticaret Aġ nin, bunlar tarafından kullanılan EÜAġ, Hazine ve Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taģınmazların, Güney Ege Linyitleri ĠĢletmesi Müessesenin, Yeniköy Linyitleri ĠĢletmesinin, bunlar tarafından kullanılan taģınmazların ve TKĠ adına kayıtlı ruhsatların ve maden sahalarının özelleģtirme kapsam ve programına alınmasına ve özelleģtirme iģlemlerinin 31.12.2016 tarihine kadar tamamlanmasına, -26.08.2013 gün ve 148 sayılı kararı ile Yeniköy Linyitleri ĠĢletmesi ve Güney Ege Linyitleri ĠĢletmesi tarafından kullanılan taģınır ve taģınmazların, sahalara iliģkin ruhsatların ve ruhsatların kapsadığı sahaların, bu iģletmelerde çalıģan her türlü kamu personelinin, 4046 sayılı Kanunun 2-i maddesi istinaden tüm hak ve yükümlülükleri ile birlikte bedelsiz olarak Yeniköy-Yatağan Elektrik Üretim ve Ticaret Aġ ye (YEAġ) devredilmesine, karar verilmiģtir. Bu kararlar üzerine ÖzelleĢtirme Ġdaresi BaĢkanlığının 27.08.2013 gün ve 7661 sayılı kararı ile: ÖzelleĢtirme Yüksek Kurulunun 26.08.2013 tarih ve 2013/146-148 sayılı kararları doğrultusunda, Varlıklar ile çalıģanlara iliģkin yükümlülüklerin 26.08.2013 tarihinden itibaren Yeniköy-Yatağan Elektrik Üretim ve Ticaret Aġ a (YEAġ) ait olmak üzere, bahse konu varlıkların YEAġ a devri için gerekli iģlemlerin ivedilikle tamamlanması, istenilmiģtir. Anılan ÖYK kararları ve idarenin bu talebi üzerine TKĠ Yönetim Kurulunun 05.09.2003 gün ve 23-281 sayılı kararıyla, Güney Ege Linyitleri ĠĢletmesi Müessesi ve bağlı iģletmesi Yeniköy Linyitleri ĠĢletmesi tarafından kullanılan taģınır ve taģınmazların, ruhsatlar ve sahaların, çalıģan her türlü kamu personelinin YEAġ a devri iģlemlerinin yürütülmesinde Genel Müdürlüğe yetki verilmiģ ve Müessesenin 26.08.2013 tarihli bilançosu ve 01.01-26.08.2013 tarihli gelir tablosu düzenlenerek YEAġ a devrolunmuģtur. ÖzelleĢtirme Yüksek Kurulunun anılan kararları ve TKĠ Yönetim Kurulunun kararı, TKĠ Yönetim Kurulunun kararı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin 23 Eylül 2013 tarih ve 8410 sayılı nüshasında yayımlanmıģtır. Buna bağlı olarak ise ilgili tüm
V kamu kurum ve kuruluģları nezdinde tesis ettirilmiģ bulunan kayıt ve mükellefiyetleri ise terkin ettirilmiģtir. Bilahare ÖzelleĢtirme Ġdaresi BaĢkanlığınca: -Kemerköy Elektrik üretim ve Ticaret Aġ ye ait Kemerköy Termik Santrali, Yeniköy-Yatağan Elektrik üretim ve Ticaret Aġ ye ait Yeniköy Termik Santrali, Yeniköy Linyitleri ĠĢletmesi tarafından kullanılan taģınır ve taģınmazların maden ruhsatlarının ve bunların kapsadığı sahaların, -Yatağan Termik Santrali ile Güney Ege Linyitleri ĠĢletmesi tarafından kullanılan taģınır ve taģınmazların, maden ruhsatları ve bu ruhsatların kapsadığı sahaların, özelleģtirilmesi için ihale ilanına çıkılmıģ ve ihale iģlemi tamamlanmıģtır. 01-26.08.2013 döneminde, 714 ü iģçi olmak üzere ortalama 1.005 personelle çalıģılmıģ devir tarihinde mevcut 962 kamu personeli ise YEAġ a devrolunmuģtur. Bu dönemde personel için 50,1 milyon TL tutarında harcama yapılmıģtır. Anılan dönemde, 170 milyon TL si kömür üretimi için olmak üzere mal ve hizmet üretimi için (dekapaj, genel yönetim, pazarlama) toplam 328 milyon TL tutarında gider yüküne katlanılmıģtır. Bu giderlerin dıģında, 6 milyon TL si ticari kömür alımı, 20 milyon TL si malzeme alımı, 22 milyon TL si hizmet alımı, 2,4 milyon TL si yatırım, olağan ve olağan dıģı gider ve zararlar için de 3,8 milyon TL tutarında harcama ve tahakkuk yapılmıģtır. Cari dönemde 180 milyon TL tutarında üretim gideri yapılarak 2,1 milyon tonu Müessese merkezince 4,4 milyon tonu Yeniköy Linyitleri ĠĢletmesi Müdürlüğünce olmak üzere toplam 6,5 milyon ton satılabilir nitelikte kömür üretilmiģtir. Yine 329 milyon TL tutarında satıģ hasılatı sağlanarak 6,5 milyon tonu Kemerköy, Yeniköy, Yatağan Termik Santrallarına olmak üzere 6.541 bin ton kömür satılmıģtır. Termik santrallara verilen kömürün fiyatları, Enerji KĠT lerinin Uygulayacağı Maliyet Bazlı Fiyatlandırma Mekanizmasına göre belirlenmekte iken, EÜAġ ın Hazine MüsteĢarlığı nezdinde yaptığı itiraz sonucu 2013 yılında fiyat artıģı uygulanmamıģ ve faturalama 2012-Aralık ayı fiyatları üzerinden yapılmıģtır. Bu husus da Müessesenin kârlılığını olumsuz yönde etkilemiģtir. YEAġ a 20,2 milyon TL ortalama stok maliyeti olan, 616,2 bin ton satılabilir kömür stoku devredilmiģtir. Cari dönemde, 119 milyon TL tutarında ana faaliyet kârı, 121,4 milyon TL tutarında olağan kâr ve 119 milyon TL tutarında dönem kârı elde edilmiģtir. 22 milyon TL tutarında ise kurumlar vergisi ödenmiģtir. Arta kalan 96,6 milyon TL tutarındaki kâr da diğer öz kaynak unsurları ile birlikte Genel Müdürlükçe devralınmıģtır.
VI Sayıştay YEAġ a 390 milyon tonu görünür, 7 milyon tonu hazır olmak üzere toplam 397 milyon ton rezerv devrolunmuģtur. Öneriler: Türkiye Kömür ĠĢletmeleri Kurumu Sınırlı Sorumlu Güney Ege Linyitleri ĠĢletmesi Müessesesi nin 01.01.2013-26.08.2013 dönemi çalıģmaları üzerinde SayıĢtay tarafından yapılan incelemeler sonucunda getirilen öneriler aģağıdadır. Önceki yıllardan devam eden ve izlemede olan konular: 1- Müessesenin Yeniköy Linyitleri ĠĢletmesi Müdürlüğü kömür stoklarında 31.12.2012 tarihinde yapılan ölçümde ortaya çıkan 667 bin ton stok açığıyla ilgili olarak: -2011 yılı faaliyet dönemi ve daha önceki faaliyet dönemi bilanço günlerinde yapılan ölçümlerde bir stok açığının belirlenmemesi ve bilançoların bu envanter sonuçlarına göre hazırlanmasına rağmen, bir yılda bu miktarda stok açığının oluģmasının nedenlerinin, geçmiģ yıl kayıtlarının da tetkiki suretiyle tespiti, -Genel Müdürlük bilanço talimatında, stokların fiziki ölçüm ve sayımlarının, sorumluluk tevdi edilmiģ personelce, usulüne uygun olarak yapılması talimatlandırıldığından, stok açığının oluģmasına neden olan personelin sorumluluklarının tayini, -Stok açığı için 6,8 milyon TL tutarında karģılık ayrıldığından, karģılığın mahsubu ve 2013 yılı mali bilanço kârının tespiti açısından gerçek stok açığının miktar ve tutarının tespiti, için stok açığının nedenlerini belirlemek amacıyla konunun Genel Müdürlük TeftiĢ Kurulu nca tetkik ve tahkiki hususunun takip edilmesi (Sayfa:91), Sonuç: ÖzelleĢtirme Yüksek Kurulunca: 26.08.2013 tarih ve 2013/146 sayılı kararıyla Müessesenin özelleģtirme kapsam ve programına alınmasına ve özelleģtirme iģlemlerinin 31.12.2016 tarihine kadar tamamlanmasına, 26.08.2013 tarih ve 2013/148 sayılı kararıyla da Müessesenin Merkez ĠĢletmesi ile Yeniköy Linyitleri ĠĢletmesinin ve bunlar tarafından kullanılan taģınır ve taģınmazlar ile maden sahalarının ve bunlara iliģkin ruhsatların bedelsiz olarak, çalıģtırdıkları her türlü kamu personeli ile birlikte 4046 sayılı ÖzelleĢtirme Uygulamaları Hakkında Kanun un 2-i maddesine istinaden Yeniköy-Yatağan Elektrik Üretim Aġ ye devredilmesine, karar verildiğinden, Türkiye Kömür ĠĢletmeleri Kurumu Sınırlı Sorumlu Güney Ege Linyitleri ĠĢletmesi Müessesesinin, TKĠ Yönetim Kurulunun 05.09.2013 tarih ve 23/281 sayılı kararı uyarınca 26.08.2013 tarihli bilançosu hazırlanarak bilançosundaki varlık ve yabancı kaynakları devrolunduğundan ve tüzel kiģiliği kaldırılarak bu hususlar Türkiye
VII Ticaret Sicili Gazetesi nin 23.09.2013 tarih ve 8410 sayılı nüshasında yayımlattırıldığından, 26.08.2013 tarihli bilançosu ve 118.637.769,98 Türk Lirası dönem kârı ile kapanan ve 01.01.2013-26.08.2013 faaliyet dönemini kapsayan gelir tablosu, 2012 yılı faaliyet döneminde ortaya çıkan 667 bin ton stok açığının soruģturulması sonucu ortaya çıkacak sorumluluklar saklı kalmak kaydıyla, tasvibe sunulur.
1 A- Mevzuat: II. ĠDARĠ BÜNYE Muğla Ġli linyit havzalarındaki ilk çalıģmalara Yatağan Ġlçesinde bulunan Eskihisar sahasında 1956 yılında, Tınaz-Bağyaka sahasında 1966 yılında, Milas Ġlçesinde bulunan Ġkizköy-Sekköy sahasında 1956 yılında, Hüssamlar sahasında ise 1966 yılında baģlanılmıģtır. Kömür üretimine ise 1979 yılında Yatağan- Eskihisar sahasında baģlanılmıģ ve üretim faaliyeti, merkezi Ġzmir de bulunan, Ege Linyitleri ĠĢletmesi Müessesesi ne bağlı olan Yatağan Bölge Müdürlüğünce 1983 yılına kadar sürdürülmüģtür. Bilahare TKĠ Yönetim Kurulu nun 29.09.1983 tarih ve 1294 sayılı kararı ile merkezi Muğla Ġlinde olmak üzere Güney Ege Linyitleri ĠĢletmesi Müessesesi kurulmuģ, Yatağan ve Milas Bölge Müdürlükleri oluģturularak, bu Müesseseye bağlanmıģtır. Ancak izleyen süreçte Genel Müdürlükçe yapılan reorganizasyon çalıģmaları sonucunda 28.08.1995 tarihinde Müessesenin statüsüne son verilerek, bölge müdürlükleri de Genel Müdürlük iģletmeleri haline dönüģtürülmüģtür. TKĠ nin iģletme müdürlüklerini yeniden düzenlenme çalıģmaları kapsamında, Yönetim Kurulu nun 12.02.2004 tarih ve 145 sayılı kararıyla Güney Ege Linyitleri ĠĢletmesi Müdürlüğü 01.04.2004 tarihi itibarıyla Müessese statüsüne kavuģturularak Milas Ġlçesinde faaliyet gösteren Yeniköy Linyitleri ĠĢletme Müdürlüğü de Müessesenin iģletmesi haline dönüģtürülmüģtür. Müessese nin ana statüsü Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi nin 04.03.2004 tarih ve 6000 sayılı nüshasında yayımlanmıģ ve 01.04.2004 tarihinden itibaren tüzel kiģilik kazanarak faaliyetine baģlamıģtır. iken: Müessese 01.04.2004 tarihinden itibaren çalıģmalarını bu statü ile yürütmekte ÖzelleĢtirme Yüksek Kurulu nun 26.08.2013 tarih ve 2013/146 sayılı kararıyla: ÖzelleĢtirme Ġdaresi BaĢkanlığının 22.08.2013 tarih ve 7536 sayılı yazısına istinaden; 1- Kemerköy Elektrik Üretim ve Ticaret Aġ (KEAġ) nin, Yeniköy Yatağan Elektrik Üretim ve Ticaret Aġ (YEAġ) nin, KEAġ ve YEAġ tarafından kullanılan Elektrik Üretim Aġ ve Hazine mülkiyetindeki taģınmazların, KEAġ ve YEAġ tarafından kullanılan Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taģınmazların, Güney Ege Linyitleri ĠĢletmesi (GELĠ) Müessesesinin, GELĠ Müessesesine bağlı Yeniköy Linyitleri ĠĢletmesi (YLĠ)nin, GELĠ Müessesesi ve YLĠ tarafından kullanılan taģınmazların, Türkiye Kömür ĠĢletmeleri (TKĠ) adına kayıtlı 10413, 32234, 20058131, 20068010, 62689, 11081, 7390, 64436, 20060472, 20058130, 200902506 nolu ruhsatların ve bu ruhsatların kapsadığı maden sahalarının özelleģtirme kapsam ve programına alınmasına, 2- KEAġ a ait Kemerköy Termik Santralinin, YEAġ a ait Yeniköy Termik Santralinin ve YLĠ tarafından kullanılan taģınırların Varlık SatıĢı Kemerköy ve
2 Sayıştay Yeniköy Termik Santralleri tarafından kullanılan taģınmazların, YLĠ nin üzerinde bulunduğu taģınmazların ve YLĠ tarafından kullanılan taģınmazların Varlık SatıĢı veya Kullanım Ġzninin Devri TKĠ adına kayıtlı 10413, 32234, 20058131 ve 20068010 nolu ruhsatların ve bu ruhsatların kapsadığı maden sahalarının ĠĢletme Hakkının Verilmesi yöntemi ile bir bütün halinde özelleģtirilmesine, 3- YEAġ a ait Yatağan Termik Santralının ve GELĠ Müessesesi tarafından kullanılan taģınırların Varlık SatıĢı Yatağan Termik Santrali tarafından kullanılan taģınmazların, GELĠ Müessesesinin üzerinde bulunduğu taģınmazların ve GELĠ Müessesesi tarafından kullanılan taģınmazların Varlık SatıĢı veya Kullanım Ġzninin Devri TKĠ adına kayıtlı 62689, 11081, 7390, 64436, 20060472 ve 200902506 nolu ruhsatların ve bu ruhsatların kapsadığı, maden sahalarının ĠĢletme Hakkının Verilmesi yöntemi ile bir bütün halinde özelleģtirilmesine, 4- ÖzelleĢtirme iģlemlerinin 31.12.2016 tarihine kadar tamamlanmasına karar verilmiģtir. Yine ÖzelleĢtirme Yüksek Kurulunca 26.08.2013 tarih ve 2013/148 sayılı kararıyla: ÖzelleĢtirme kapsam ve programındaki; - Yeniköy Linyitleri ĠĢletmesi (YLĠ)nin, YLĠ tarafından kullanılan taģınır ve taģınmazların, 10413, 32234, 20058131 ve 20068010 nolu ruhsatların, bu ruhsatların kapsadığı maden sahalarının ve buralarda çalıģan her türlü kamu personelinin, - Güney Ege Linyitleri ĠĢletmesi (GELĠ)nin, GELĠ tarafından kullanılan taģınır ve taģınmazların, 62689, 11081, 7390, 64436, 20060472, 20058130 ve 200902506 nolu ruhsatların, bu ruhsatların kapsadığı maden sahalarının ve buralarda çalıģan her türlü kamu personelinin, 4046 sayılı ÖzelleĢtirme Uygulamaları hakkında Kanunun 2-i maddesine istinaden tüm hak ve yükümlülükleri ile birlikte Yeniköy Yatağan Elektrik Üretim ve Ticaret Aġ (YEAġ) ye bedelsiz olarak devredilmesine karar verilmiģtir. Bu kararlar uyarınca, ÖzelleĢtirme Ġdaresi BaĢkanlığı, Türkiye Kömür ĠĢletmeleri Kurumu Genel Müdürlüğüne muhatap 27.08.2013 tarih ve 7661 sayılı yazısı ile: ÖYK nın, 26.08.2013 tarih ve 2013/148 nolu kararı doğrultusunda, söz konusu varlıklar ile çalıģanlara iliģkin tüm hak ve yükümlülükler 26.08.2013 tarihinden itibaren YEAġ a ait olmak üzere, bahse konu varlıkların, YEAġ a devri için gerekli iģlemlerin ivedilikle tamamlanması talep edilmiģtir. ÖzelleĢtirme Yüksek Kurulunun kararları ve ÖzelleĢtirme Ġdaresi BaĢkanlığının yazısı üzerine,
3 Türkiye Kömür ĠĢletmesi Kurumu Yönetim Kurulunun 05.09.2013 gün ve 23/281 sayılı kararıyla: GELĠ ve YLĠ nin özelleģtirme kapsam ve programına alınması nedeniyle, ÖYK nın 26.08.2013 tarihli ve 2013/146 sayılı ile 26.08.2013 tarihli ve 2013/148 sayılı kararları doğrultusunda GELĠ ve YLĠ nin, GELĠ ve YLĠ tarafından kullanılan taģınır ve taģınmazların, Türkiye Kömür ĠĢletmeleri (TKĠ) adına kayıtlı 10413, 32234, 20058131, 20068010, 62689, 11081, 7390, 64436, 20060472, 20058130, 200902506 nolu ruhsatların ve bu ruhsatların kapsadığı maden sahaları ile çalıģanlara ait tüm hak ve yükümlülüklerin 26.08.2013 tarihinden itibaren YEAġ a ait olmak üzere, bahse konu varlıklar ile buralarda çalıģan her türlü kamu personelinin tüm hak ve yükümlülükleri ile birlikte Yeniköy Yatağan Elektrik Üretim ve Ticaret Aġ (YEAġ)ne bedelsiz olarak devri iģlemlerinin yürütülmesinde Genel Müdürlüğe yetki verilmesi kararlaģtırılmıģtır. Bu karar üzerine Müessese Müdürlüğünce 01.01-26.08.2013 faaliyet dönemine iliģkin bilanço çıkarılarak, Genel Müdürlüğe sunulmuģ ve TKĠ Yönetim Kurulunun 26.11.2013 tarih ve 31/354 sayılı kararı ile tasvib olunmuģ ve öz kaynak kalemleri TKĠ Genel Müdürlüğünce devralınarak, varlıklar ve öz kaynak kalemleri dıģındaki kaynaklar bedelsiz olarak ve devrolunan varlıklarla yabancı kaynaklar arasındaki fark zarar kaydolunarak, YEAġ a devrolunmuģtur. Bu iģlemlerden sonra Müessesenin YEAġ a devrolunduğu, TKĠ Genel Müdürlüğünce Türkiye Ticaret Sicili Gazete sinin 23 Eylül 2013 sayılı ve 8410 nolu nüshasında yayımlatılmıģtır. Ayrıca Müessesenin Yatağan Vergi Dairesindeki kaydı ile Muğla Ticaret ve Sanayi Odasındaki Ticaret Sicili terkin ettirilmiģtir. Öte yandan ÖzelleĢtirme Ġdaresi BaĢkanlığınca, Kemerköy ve Yeniköy Termik santralleri ile Kemerköy Liman Sahası ve Yatağan Termik Santralinin özelleģtirilmesi ile ilgili olarak ihale ilanı yapılmıģ olup, ihale sonuçlandırılmıģtır. ÖzelleĢtirme Yüksek Kurulu nun: - Müessesenin özelleģtirme kapsam ve programına alınmasına ve özelleģtirme iģlemlerinin 31.12.2016 tarihine kadar tamamlanmasına iliģkin 26.08.2013 gün ve 2013/146 kararı ile, - Müessese merkezi ve Yeniköy Linyitleri ĠĢletmesi Müdürlüğünün taģınır ve taģınmazlarının maden sahalarının bedelsiz olarak YEAġ a devredilmesine ve çalıģan tüm kamu personelinin de YEAġ a devredilmesine iliģkin olan 26.08.2013 gün ve 2013/148 sayılı, kararları (Ek:1) olarak rapor ekleri arasına alınmıģtır. Müessese; 3346 sayılı Kanun gereğince TBMM nin, 6085 sayılı Kanun ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname gereğince, SayıĢtay ın mali, idari, hukuki ve teknik yönden sürekli denetimine tabi olup, 233 sayılı KHK de saklı tutulan hususlar dıģında özel hukuk hükümlerine tabi bulunmaktaydı.
4 Sayıştay B- TeĢkilat: 1- TeĢkilatın yapısı: Müessesenin, YEAġ a devirden önceki teģkilatı, Müessese Müdürlüğüne bağlı, üretim, idari iģler ve elektro mekanik iģlerini sevk ve idare eden, üç müessese müdür yardımcılığı ile yine doğrudan Müessese Müdürlüğüne bağlı ĠĢletme Müdürlüğünden oluģmaktaydı. ĠĢletme Müdürlüğünde de, iki iģletme müdür yardımcısı ile müessese merkezindeki yapılanmaya benzer bir teģkilat yapısı bulunmaktaydı. Müessesenin karar organı olan Yönetim Komitesince 8 aylık faaliyet döneminde Müessese faaliyetleri ile ilgili olarak 21 adet karar alınmıģtır. Müessesenin hukuk iģleri TKĠ Hukuk MüĢavirliği Yönergesi ve GELĠ Görev, Yetki ve Sorumluluk Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde meri mevzuata göre yürütülmüģtür. ÖzelleĢtirme Yüksek Kurulunun kararında, Müessesenin tüm hak ve yükümlülükleri ile YEAġ a devredilmesi kararlaģtırıldığından, devir tarihinde derdest olup, Müessese leh ve aleyhine açılmıģ olan, 177 dava dosyası YEAġ a devrolunmuģtur. C- Personel durumu: Müessesenin 2012 yılı füzyon, (Müessese Merkezi + ĠĢletme Müdürlüğü) program kadro sayıları ile ortalama personel sayıları ve 2013 yılına iliģkin program kadro sayıları ile 01.01-26.08.2013 döneminde çalıģtırılan ortalama personel sayısı ve 26.08.2013 tarihindeki mevcut personel sayısı personelin statüsü itibarıyla aģağıdaki tabloda gösterilmiģtir.
5 Tablo no (2): Personel kadro sayıları ile çalıģtırılan ortalama ve dönem sonu personel sayıları Personel 2012 2013 01.01.-26.08.2013 ÇalıĢan personel Norm Program ÇalıĢan personel Ortalama Yıl sonu kadro kadro Ortalama Yıl sonu kiģi kiģi sayı sayı kiģi kiģi A Memurlar: 1-Genel idare hizmetleri 31 33 38 32 31 Toplam(A) 31 33 38 32 31 B SözleĢmeliler: 1-399 Sayılı KHK ye göre çalıģanlar 262 261 282 259 279 C ĠĢçiler: 1-Sürekli iģçiler Toplam (B) 262 261 282 259 279 Gündelikçiler(saat ücretliler) 789 757 880 714 652 Toplam (C) 789 757 880 714 652 Genel toplam (A+B+C) 1.082 1.051 1200 1.005 962 Yüklenici iģçileri - 352 421 Müessesece, faaliyette bulunduğu 01.01-26.08.2013 döneminde: - 32 si kadroları (I) sayılı cetvelde yer alan personel, - 259 u kadroları (II) sayılı cetvelde yer alan sözleģmeli personel, - 714 ü de iģçi olmak üzere, ortalama 1005 personelle çalıģmıģ, devir gününde mevcut 31 i memur, 279 u sözleģmeli, 652 si iģçi olmak üzere toplam 962 personelin ise kadro ve pozisyonları YEAġ a devrolunmuģtur. Anılan dönemde: - 29 sözleģmeli personel açıktan atama suretiyle iģe baģlatılmıģ, - Açıktan iģçi alımı yapılmamıģ, - 103 iģçi ise emeklilik suretiyle Müesseseden ayrılmıģtır. Devir tarihi itibarıyla Müessesede mevcut: - 31 memurun 21 i Müessese merkezinde 10 u ĠĢletme Müdürlüğünde,
6 Sayıştay - 279 sözleģmeli personelin 179 u Müessese merkezinde 100 ü ise ĠĢletme Müdürlüğünde istihdam olunmaktadır. 2- Personele yapılan harcamalar: Müessesenin 01.01-26.08.2013 döneminde istihdam ettiği personel için yaptığı harcama füzyon olarak, personelin statüsüne göre aģağıdaki tabloda gösterilmiģtir.
7 Tablo no (3): Personele yapılan harcamalar 2012 2013 01.01-26.08.2013 Harcanan Harcanan Personele yapılan harcamalar Toplam harcama Bin TL KiĢi baģına ayda düģen TL Ödeneğin son durumu Bin TL Esas ücretler Bin TL Ek ödemeler Bin TL Sosyal giderler Bin TL Cari yıl toplamı Bin TL GeçmiĢ yılla ilgili ödeme ve geri alıģlar Bin TL Toplam harcama Bin TL KiĢi baģına ayda düģen TL A-Memurlar 1.831 4.790 1.809 343 595 355 1.293-1.293 5.050 B-SözleĢmeli personel 12.949 4.047 12.823 5.925 853 2.230 9.008 97 9.105 4.347 C-ĠĢçiler 63.103 5.233 66.715 13.349 6.986 10.099 30.434 9.255 39.689 5.328 Genel toplam (A+B+C) 77.883 81.347 19.617 8.434 12.684 40.735 9.352 50.087 Geçen yıl toplamı 79.920 31.853 13.269 18.930 64.052 13.831 77.883 Fark - - - - - - -
8 Sayıştay Anılan dönemde Müessesece 50,1 milyon TL tutarında harcama yapılmıģtır. Yapılan harcamanın %19 u oranında 9,4 milyon TL sini geçmiģ yıllara iliģkin olarak cari dönemde yapılan harcamalar oluģturmaktadır. Faaliyet döneminde iģçilere, Türkiye Maden ĠĢçileri Sendikası ile Kamu ĠĢletmeleri ĠĢverenleri Sendikası arasında 01.01.2013-31.12.2014 döneminde uygulanmak üzere Türkiye Kömür ĠĢletmeleri Kurumu Genel Müdürlüğü iģ yerleri için akdedilen 14. Dönem Toplu ĠĢ SözleĢmesi hükümlerine göre ücret ödenmiģtir. Yine toplu iģ sözleģmesi hükümlerine göre iģçilere: - Prim Yönetmeliğine göre prim, ayrıca vardiya zammı, - 6772 sayılı Kanun hükümlerine göre verilmekte olan ikramiyeler yanında, toplu iģ sözleģmesi uyarınca tüm iģçilere 30 ar günlük ücretleri tutarında yılda iki ikramiye, - Bedelsiz yemek ve yemek yemeyenlere toplu iģ sözleģmesinde belirtilen tutarlar üzerinden iaģe bedeli, - Doğum, ölüm ve evlenme yardımı, - Hastalıkları nedeniyle aralıksız 6 gün ve daha fazla istirahat alan iģçilere, Sosyal Güvenlik Kurumunca ödenmeyen iki günlük ücretleri, - Müessese merkezinde çalıģan iģçilere 6 ton ĠĢletme Müdürlüğünde çalıģanlara ise 5 ton bedelsiz kömür, - Toplu ĠĢ SözleĢmesinin birinci ve ikinci yılı için belirlenen tutarlar üzerinden sosyal yardım, verilmiģtir. Personel için yapılan 50,1 milyon TL tutarındaki harcamanın % 44 oranında 22 milyon TL sini personel için yapılan ve geçmiģ yıllarla ilgili ödemeleri de içeren sosyal giderler oluģturmaktadır. Sosyal giderler içinde ödenen kıdem tazminatları önemli paya sahiptir. Anılan faaliyet döneminde, Müessese merkezi ve bağlı iģletmesinin iģ yerlerinden 102 iģçi emekliye ayrılmıģ ve toplam 9,3 milyon TL tutarında kıdem tazminatı ödenmiģtir.
9 III. ĠġLETME ÇALIġMALARI Müessesenin füzyon iģletme bütçesi TKĠ Yönetim Kurulu nun 27.12.2012 gün ve 40/521 sayılı kararı ile kabul edilerek, program hedeflerini de aģmak üzere üretimi arttırıcı, maliyeti düģürücü her türlü idari ve teknik tedbirlerin alınarak Müessesenin iģletme faaliyetlerinin daha da iyileģtirilmesi için belirlenen hedeflere uyulması öngörüsü ile Müesseseye gönderilmiģtir. Müessesenin 2013 yılına iliģkin iģletme bütçesinde: -880 i iģçi olmak üzere 1.200 personelin istihdam olunacağı, -71 milyon m³ dekapaj yapılacağı, -4,1 milyon tonu Müessese merkezince 8,4 milyon tonu Yeniköy ĠĢletmesi Müdürlüğünce olmak üzere 12,5 milyon ton satılabilir kömür üretileceği, -47,2 milyon TL tutarında malzeme tedarik edileceği, hizmet alımları için 38,6 milyon TL tutarında ödeme yapılacağı, -Yatırım programında detayı belirlenen muhtelif iģler, inģaat ve etüd projeleri için 8,4 milyon TL tutarında harcama yapılacağı, -12,5 milyon tonu termik santrallara, olmak üzere 12,6 milyon ton kömür satılacağı, -SatıĢlardan 591 milyon TL tutarında net satıģ hasılatı sağlanacağı ve dönemin 242,3 milyon TL tutarında kârla kapatılacağı, öngörülmüģtür. Ancak Müessese özelleģtirme kapsam ve programına alındığından, bir yıllık olarak hazırlanan bütçenin realizesi mümkün olmamıģ ve 01.01-26.08.2013 faaliyet döneminde: -714 ü iģçi olmak üzere ortalama 1.005 personelle çalıģılmıģ, -37 milyon m³ toprak örtüsü kaldırılmıģ, -2,1 milyon tonu Müessese merkezince 4,5 milyon tonu Yeniköy Linyitleri ĠĢletmesi Müdürlüğünce olmak üzere toplam 6,6 milyon ton satılabilir nitelikte kömür üretilmiģ, -107 bin ton ticari kömür satın alınmıģ, -20,1 milyon TL tutarında malzeme alımı gerçekleģtirilmiģ, hizmet alımları için 21,8 milyon TL tutarında ödemede bulunulmuģ, -Yatırımlar için 2,4 milyon TL tutarında nakdi harcama yapılmıģ, -6,5 milyon ton kömür satılmıģ, -SatıĢlardan 328,7 milyon TL tutarında net satıģ hasılatı sağlanmıģ ve dönem 118,6 milyon TL tutarında kârla kapatılmıģtır.
10 Sayıştay Müessesenin bütçesi revize edilmemiģ, yalnızca ödeneği yetersiz kalan kalemlere, diğer kalemlerden aktarma yapılmıģtır. A- Giderler: Müessesenin mal ve hizmet üretiminde katlandığı maliyetleri oluģturan gider çeģitleri, Müessese merkezi ve ĠĢletme Müdürlüğü bazında ve füzyon olarak aģağıdaki tabloda gösterilmiģtir.
11 Tablo no (4): Giderler 2013 01.01-26.08.2013 Giderler 2012 yılı GerçekleĢen Bin TL Ġlk durum Bin TL Ödenek Son durum Bin TL Müessese merkezi Bin TL GerçekleĢen füzyon Yeniköy Linyitleri ĠĢletmesi Bin TL Toplam Bin TL Ödeneğin son durumuna göre fark Bin TL Ödeneğe göre sapmalar Ġlk duruma göre % Son duruma göre % 0-Ġlk madde ve malzeme giderleri 30.902 46.688 46.688 11.713 7.140 18.853 - - - 1-ĠĢçi ücret ve giderleri 47.494 56.226 56.226 19.964 8.895 28.859 - - - 2-Memur ve sözleģmeli personel ücret ve giderleri 13.689 14.633 14.633 5.956 3.514 9.470 - - - 3-DıĢarıdan sağlanan fayda ve hizmetler 154.298 291.955 340.955 52.832 77.568 130.400 - - - 4-ÇeĢitli giderler giderler 1.866 2.647 2.647 1.249 555 1.804 - - - 5-Vergi resim ve harçlar 10.059 11.716 17.777 7.507 9.980 17.487 - - - 6-Amortismanlar ve tükenme payları 148.276 163.715 157.654 48.724 72.385 121.109 - - - 7-Finansman giderleri - - - - - - - - - Toplam 406.584 587.580 147.945 147.945 180.037 327.982 - - -
12 Sayıştay 01.01-26.08.2013 faaliyet döneminde oluģan giderlerin %55 oranında 180 milyon TL si Yeniköy Linyitleri ĠĢletmesi Müdürlüğü gider yerlerinde, %45 oranında 148 milyon TL si Müessese merkezinde oluģmuģtur. Müessese merkezi ve ĠĢletme Müdürlüğü gider yerlerinde oluģan toplam 327.982 bin TL tutarındaki toplam giderler: - 169.759 TL si açılımı raporun üretim alt bölümünde gösterildiği üzere kömür üretimi, - 4.222 bin TL si ocakların ilerleme yönündeki üçüncü kiģilere ait arsa ve arazilerin rızaen satın alınması ve kamulaģtırılması, - 225 bin TL si kömür rezervi varlık ve yönünün tespiti amacıyla yapılan aramalar, - 118.367 bin TL si çıkarılmaya hazır kömür rezervi üzerindeki toprak örtüsünün kaldırılması için yapılan gider ve ödemeler, - 32.515 bin TL si genel idare giderleri, - 827 bin TL si satıģ giderleri, nedeniyle oluģmuģtur. Müessesenin füzyon giderleri içinde giderlerin % 39 nu oluģturan dıģardan sağlanan fayda ve hizmetler birinci sırada, % 37 sini oluģturan amortismanlar ve özel tükenmeye tabi varlıklar itfa payları ikinci sırada yer almaktadır. 130.400 bin TL olarak gerçekleģen dıģardan sağlanan fayda ve hizmetlerin baģlıca kalemleri: tutarı, - 4.216 bin TL tutarındaki elektrik gideri, - 82.893 bin TL tutarındaki dekapaj yüklenicilerine ödenen hak ediģlerin tutarı, - 21.033 bin TL si hizmet temin edilen diğer yüklenicilere ödenen hak ediģlerin - 5.044 bin TL si SalihpaĢalar mevkiinde rodövans sözleģmesi ile üretim yapılan saha nedeniyle ruhsat sahibine ödenen rodövansın tutarı, - 4.222 bin TL si yukarıda da değinildiği üzere ocakların ilerleme yönündeki arsa ve arazilerin rızaen satın alınması ve kamulaģtırılması için yapılan giderler, - 1.344bin TL si personel taģıma giderleri, -1.148 bin TL si ısıtma giderleri, - 2.978 bin TL si Müessese merkezi ve ĠĢletme Müdürlüğü iģ yerlerinde kullanılan kiralık araçlar için ödenen tutarlar, -761 bin TL si ilgili Orman ĠĢletme Müdürlüklerine ödenen arazi kullanım bedelleridir. Anılan dönemde Müessese merkezi ve ĠĢletme Müdürlüğünün temsil ve misafir ağırlama gideri 71 bin TL olarak gerçekleģmiģtir.
13 B- Tedarik iģleri: Müessesece, 4734 sayılı Kamu Ġhale Kanunu nun Ġstisnalar baģlıklı 3 üncü maddesinin (g) bendi kapsamında belirtilen parasal limitin altında kalan ve Kamu Ġhale Kurumunun olurlarından geçen, ticari ve sınai faaliyetleri çerçevesinde doğrudan mal ve hizmet üretimine veya ana faaliyetlerine yönelik ihtiyaçlarının temin ve tedariki için açtığı ihaleler, TKĠ Yönetim Kurulunun kabulünden sonra 23.09.2003 tarih ve 25238 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren TKĠ Kurumunun 4734 sayılı Kamu Ġhale Kanununun 3/g Maddesi Uyarınca Yapacağı Mal ve Hizmet Alımlarında Uygulanacak Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre yürütülmüģtür. Bunların dıģında kalan ihaleler ise 4734 sayılı Kamu Ġhale Kanunu ile 4735 sayılı Kamu Ġhale SözleĢmeleri Kanunu kapsamında yürütülmüģtür. Kurumda, malzeme alımlarında Kurum aleyhine oluģacak fiyat farklarını önlemek, tüm müesseseleri kapsayacak Ģekilde alım yapılarak tasarruf sağlamak ve ihale sürecini hızlandırmak ve stok seviyelerini de kontrol etmek amacıyla patlayıcı, motorin, benzin ve iģ makinası lastikleri alımları ile dekapaj ihaleleri TKĠ Genel Müdürlüğünce yapılmaktadır. Müessesedeki alımlar Genel Müdürlükçe belirlenen satınalma yetki limitleri kapsamında Müessese merkezi ve ĠĢletme Müdürlüğü, Satınalma Müdürlüklerince yürütülmüģtür. 1- Alımlar: a) Malzeme ve ticari kömür alımları: 01.01-26.08.2013 döneminde öngörülen ve gerçekleģtirilen malzeme ve ticari mal alımları 2012 yılına iliģkin değerlerle birlikte aģağıdaki tabloda gösterilmiģtir.
14 Sayıştay Tablo no (5): Malzeme ve ticari kömür alımları 2013 01.01-26.08.2013 Malzeme alımları 2012 GerçekleĢen Bin TL Program ödeneği Ġlk durum Bin TL Son durum Bin TL Müessese merkezi Bin TL GerçekleĢen ĠĢletme Bin TL Toplam Bin TL 1-Maden direği 2-Patlayıcı maddeler 1.011 1.767 1.917 200 564 764 3-Akaryakıt ve madeni yağlar 20.110 30.389 30.389 8.066 4.783 12.849 4-Demir ve çelikler 140 336 336 21 35 56 5-Alet, edavat ve idare teçizatı 114 170 170 79 14 93 6-Sosyal iģler malzemesi 1.238 1.230 1.440 499 338 837 7-Kırtasiye ve basılı evrak 107 154 154 51 29 80 8-Lastikler: - Ġç 412 308 308 152 83 235 - DıĢ 2.643 2.643 Toplam(8) 23.132 36.997 37.357 9.068 5.845 14.913 9-Sair malzemeler: - Ġç 1.566 2.750 2.750 1.123 207 1.330 - DıĢ Toplam(9) 1.566 2.750 2.750 1.123 207 1.330 10-Yedekler: - Ġç 3.905 3.500 3.140 2.192 351 2.543 - DıĢ 4.000 4.000 896 471 1.367 Toplam(10) 3.905 7.500 7.140 3.088 822 3.910 11- Tesellüm Ambarı 11 9 9 12-Ticari kömür alımı 6.043 6.435 8.355 731 4.964 5.695 Ġç alımlar toplamı 34.656 47.039 48.959 13.123 11.367 24.490 DıĢ alımlar toplamı 6.643 6.643 896 471 1.367 Genel toplam 34.656 53.682 55.602 14.019 11.838 25.857 Verilen sipariģ avansları 457 13 3 16
15 Anılan dönemde ayrıntısı tablodan görüleceği üzere Müessese merkezince 13.301 bin TL, ĠĢletme Müdürlüğünce ise 6.877 bin TL tutarında malzeme alımı gerçekleģtirilmiģtir. Yapılan toplam 20.178 bin TL tutarındaki malzeme alımının %7 si oranında 1.367 bin TL sini dıģ alımlar oluģturmaktadır. Anılan dönemde alımı gerçekleģtirilen ticari kömüre iliģkin veriler aģağıdaki tabloda gösterilmiģtir.
16 Sayıştay Tablo no (6): Ticari kömür alımı Ticari kömür alımı Satıcı Ģirket ve alınan miktar KĠAġ ELĠ MÜESSESESĠ.Aġ.. Toplam Miktar ton TL/ton Tutar Bin TL Miktar ton TL/ton Tutar Bin TL 1-Tuvönan: 0-200 Toz 0-600 Toz 102.760 45,39 4.664 102.760 45,39 4.664 Toplam (1) 102.760 45,39 4.664 102.760 45,39 4.664 2-Krible: 0-20 Toz 0-30 Toz + 30 Parça + 18 Parça torba 1.518 271,41 412 1.518 271,41 412 +10-18 Parça Torba 292 208,30 61 2.518 221,60 558 2.810 220,22 619 + 20 Parça torba Toplam (2) 1.810 261,23 473 2.518 221,60 558 4.328 238,18 1.031 Lave: 01-05 Toz 0-15 Toz 0-20 Toz 05-10 Toz 10-18 Fındık 10-18 Fındık torba + 18 Parça + 18 Parça torba Toplam (3) Mikst ġlam Briket Genel toplam 104.570 49,12 5.137 2.518 221,60 558 107.088 53,18 5.695 Miktar ton TL/ton Tutar Bin TL Miktar ton TL/ton Tutar Bin TL Miktar ton TL/ton Tutar Bin TL
17 Tablodan görüleceği üzere, 103 bin tonu Yeniköy ve Kemerköy Termik Santrallarına verilen (0-600) mm boyutlu tuvönan kömür, 1.810 tonu (10-18) mm ve (+18)mm parça torbalı kömür olmak üzere, Ören Beldesi sınırları içinde, ruhsatı Kuruma ait olan Alatepe sahasında, Kurum ile akdettiği rodövans sözleģmesi ile taģeron Ģirketlere üretim yaptıran, Kurumun iģtiraki Kömür ĠĢletmeleri Aġ (KĠAġ)den satın alınmıģtır. Bir önceki yıl, ortalama alım fiyatı: -Tuvönan kömürde 44,35 TL/ton, -Parça torbalı kömürde 146,29 TL/ton, olarak gerçekleģmiģken, Cari dönemede: -Tuvönan kömürde 45,39 TL/ton, -Parçalı torbalı kömürde 261,23 TL/ton, olarak gerçekleģmiģtir. Ayrıca 4 bin ton kömür de iģçilere dağıtılmak ve dahili tüketimde kullanılmak üzere Ege Linyitleri ĠĢletmesi Müessesesinden alınmıģtır. b) Hizmet alımları: Müessesenin merkezi ve bağlı iģletmesinin hizmet alımları ve bunların toplamından oluģan füzyon hizmet alımları aģağıdaki tabloda gösterilmiģtir.
18 Sayıştay Tablo no (7): Hizmet alımı Hizmet alımları 2013 Ödenek 01.01-26.08.2013 GerçekleĢen Bin TL 2012 GerçekleĢen Bin TL Ġlk durum Bin TL Son durum Bin TL Müessese merkezi Bin TL ĠĢletme Bin TL Toplam Bin TL 1- TaĢıma: Personel taģıma 1.983 2.280 2.280 861 484 1.345 Tuvönan kömür ve ĢiĢt.nakli. 7.961 12.792 12.792 800 8.027 8.827 Kamyonla kömür nakli (SDYF) 461 515 515 325 325 ĠĢçi Kömür Nakli 182 85 85 83 83 DDY yaptırılan kömür nakli Toplam (1) 10.587 15.672 15.672 2.069 8.511 10.580 2-Ünite ve tesislerin çalıģtırılması: Isı merkezi iģletilmesi 1.133 1.268 1.268 602 168 770 Kömür torb.ve biriket yük.tes.çal. 592 650 650 266 266 Kriblaj tesisi çalıģtırılma ve bakım iģi Lavvar tesisi çalıģtırılma ve bakım iģi 5.112 4.959 4.959 3.284 3.284 Yıkama yağlama ve kanal temizliği iģi Motor lastik atölyesi iģletilmesi Toplam (2) 6.837 6.877 6.877 868 3.452 4.320 3- Araç kiralama 3.882 4.636 4.636 1.926 1.052 2.978 4- Bilgisayar yazılım donanım 5- Yemek piģirme ve dağıtımı 1.223 1.493 1.493 741 139 880 6- Bakım - onarım 67 3.425 3.425 35 35 7- Temizlik hizmetleri 1.309 1.577 1.577 656 340 996 8- Ağaçlandırma 300 300 9- DıĢarıya yaptırılan patlatma iģi (iģçilik) 10-Koruma güvenlik 949 800 800 405 346 751 11-Sair iģgücü hizmet alımı 691 3.495 3.495 138 953 1.091 12-Harici sigorta için ödenen prim tutarı 206 291 291 145 48 193 13-Diğer hizmet alımları Toplam (3+13) 8.327 16.017 16.017 4.046 2.878 6.924 Genel toplam 25.751 38.566 38.566 6.983 14.841 21.824
19 Hazine MüsteĢarlığınca yayınlanan 2013 Yılı Yatırım ve Finansman Programının Uygulamasına ĠliĢkin Usul ve Esaslarının Belirlenmesine Dair Tebliğdeki, sınırlamalar da gözetilerek 01.01-26.08.2013 faaliyet döneminde 7 milyon TL si Müessese merkezince, 14,8 milyon TL si Yeniköy Linyitleri ĠĢletmesi Müdürlüğünce olmak üzere 21,8 milyon TL tutarında hizmet alımı gerçekleģtirilmiģtir. 2- Malzeme stokları: Müessesenin malzeme ve diğer stoklarının dönem baģındaki tutarları, cari dönemdeki stok değiģimi ve 27.08.2013 e devreden stok tutarları aģağıdaki tabloda gösterilmiģtir.
20 Sayıştay Tablo no (8): Malzeme stokları 01.01-26.08.2013 Döneminde Giren Çıkan A-Malzeme: Stoklar 2012 'dan devir Bi n TL Alım suretiyle Bi n TL Ġmalattan gelen Bi n TL KuruluĢ içi nakil Bi n TL Sayım fazlası Bi n TL Ġade ve hibe Bi n TL Diğer- Düzeltme mahsubu Bi n TL Toplam Bi n TL ĠĢletmede kullanılan Bi n TL Diğer- Satılan ve zayii Bi n TL KuruluĢ içi nakil Bi n TL BağıĢ Sayım noksanı Bi n TL Düzeltme mahsubu Bi n TL Toplam Bi n TL 27.08.2013'e devir Bi n TL - Maden direği - Patlayıcı maddeler 168 764 764 741 2 743 189 -Akaryakıt ve madeni yağlar 3.516 12.849 2 12.851 13.031 13.031 3.336 -Demir ve çelikler 2 56 56 56 56 2 -Alet edevat idari teçhizatı 11 92 92 85 85 18 - Sosyal iģler malzemesi 57 837 837 392 350 742 152 -Kırtasiye ve basılı evrak 77 80 6 86 87 87 76 -Lastikler 2.147 235 235 531 531 1.851 -Sair malzemeler ambarı 1.206 1.330 12 30 1.372 920 2 205 1.127 1.451 -Yedekler ambarı 19.916 3.910 252 540 78 4.780 3.010 3 97 3.110 21.586 -Tesellüm Ambarı 11 9 2 11 22 22 Toplam (A) 27.111 20.162 272 540 110 21.084 18.853 379 302 19.534 28.661 B-Diğer stoklar: -Deklase,hurda ve artık malzeme 2 2 2 2 -Kantin, mis.tabl. ambarı 36 444 764 1.208 848 318 1.166 78 -Ödünç verilen malzeme -Üretime verilen malzeme -Hümik Asit 13 26 26 15 15 24 Toplam (B) 49 444 790 1.234 848 333 1.181 102 C-Verilen sipariģ avansları 456 42 957 999 1.439 1.439 16 Genel toplam 27.616 20.648 272 540 1.857 23.317 19.701 2.151 302 22.154 28.779
21 01.01-26.08.2013 döneminde gider yerlerinde tüketilen malzemenin, 2012 yılından devreden ve cari dönemde satın alınan malzemeye oranı aģağıda gösterilmiģtir. 2013 % 18.853x100 = = 40 27.111+20.162 Cari dönemde tüketilen malzeme, mevcut malzemenin %40 oranında gerçekleģmiģ ve YEAġ a 28,6 milyon TL tutarında malzeme devretmiģtir. C Üretim ve maliyetler : 1 Üretim: Güney Ege Linyitleri ĠĢletmesi Müessesesi ile bağlı ĠĢletmesi olan Yeniköy Linyitleri ĠĢletmesinin, ÖzelleĢtirme Yüksek Kurulu tarafından 26.08.2013 tarih ve 2013/148 sayılı Karar gereğince özelleģtirilmek üzere bütün hak ve yükümlülükleri ile birlikte Yeniköy Yatağan Elektrik Üretim ve Ticaret Aġ ye(yeaġ) bedelsiz olarak devredilmesine karar verilmesi üzerine bu Müessesedeki üretim ve yatırım faaliyetleri ile ilgili bilgiler; 01.01.2013-26.08.2013 dönemini kapsamaktadır. Güney Ege Linyitleri ĠĢletmesi (GELĠ) Müessesesi nin, Muğla ili Yatağan ilçesi sınırları içerisindeki Eskihisar, Tınaz-Bağyaka ve SalihpaĢalar üretim sahaları ile Milas ilçesi sınırları içerisindeki Sekköy-Ġkizköy ve Hüsamlar üretim sahalarından 2013 yılının 26 Ağustos tarihine kadar gerçekleģtirdiği linyit kömürü üretimine iliģkin bilgiler, program ve bir önceki yıl değerleriyle birlikte aģağıdaki çizelgede gösterilmiģtir.
22 Sayıştay Tablo no (9): Üretim Üretim cinsi 2012 GerçekleĢen ton 2013 Program ton 01.01-26.08.2013 GerçekleĢen ton GELĠ - Tuvönan üretim: 12.991.149 9.422.540 7.041.337 Merkez-Yatağan 4.249.376 2.768.180 2.102.403 Eskihisar-S.paĢalar 2.446.806 1.498.180 1.200.513 Tınaz-B.yaka 1.802.570 1.270.000 901.890 YLĠ Müdürlüğü: 8.741.733 6.654.360 4.938.934 Sekköy-Ġkizköy 4.836.394 2.931.000 2.955.272 Hüsamlar+Belentepe 3.905.379 3.723.360 1.983.663 GELĠ - Satılabilir üretim 12.011.821 8.441.540 6.548.744 Merkez-Yatağan 4.249.376 2.768.180 2.102.403 Eskihisar-S.paĢalar 2.446.806 1.498.180 1.200.513 Tınaz-B.yaka 1.802.570 1.270.000 901.890 YLĠ Müdürlüğü: 7.762.445 5.673.360 4.446.341 Sekköy-Ġkizköy 4.110.907 2.491.000 2.501.764 Hüsamlar+Belentepe 3.651.538 3.182.360 1.944.578 Güney Ege Linyitleri ĠĢletmesi Müessesesi(GELĠ) ile bağlı ĠĢletmesi olan Yeniköy Linyitleri ĠĢletmesi nde (YLĠ) 2013 yılında toplam 9,4 milyon ton tuvönan ve 8,4 milyon ton satılabilir kömür üretimi programlanmasına karģılık, fiili durumda(ilk 8 aylık dönemde) 7 milyon ton tuvönan ile 6,5 milyon ton satılabilir nitelikte kömür üretimi gerçekleģtirmiģtir. Tuvönan kömür üretiminin % 70 lik kısmı olan 4,9 milyon ton kömür ile satılabilir kömürün % 68 i yani 4,4 milyon tonu YLĠ tarafından üretilmiģtir. Tuvönan nitelikli kömürlerin 4,6 milyon tonu(%65) müteahhit eliyle üretilmiģken 2,4 milyon tonu ise(%35) müessese imkânlarıyla gerçekleģtirilmiģtir. Satılabilir kömür üretiminin %18 i Eskihisar-SalihpaĢalar, %30 u Hüsamlar- Belentepe, %38 i Sekköy-Ġkizköy ve %14 ü de Tınaz-Bağyaka ocaklarından elde edilmiģ olup müessese toplam satılabilir kömür üretiminin % 68 i YLĠ tarafından gerçekleģtirilmiģtir. Müessesece üretilen kömürler, en büyük tüketici konumundaki Yatağan, Kemerköy ve Yeniköy termik santrallerine satılmaktadır. Üretim programı da doğal olarak bu santrallerin kömür talebine göre Ģekillenmektedir. Yani TKĠ bir sonraki yılın üretim planlamasını yaparken EÜAġ ın programında öngördüğü kömür talebini esas almaktadır. Elektrik Üretim Anonim ġirketi Genel Müdürlüğü, Termik Santrallar ve Maden Sahaları Daire BaĢkanlığı, Yakıtlar Müdürlüğü (EÜAġ), yakıt projeksiyonlarını 2 ya
23 da 3 yıl önceden TKĠ Genel Müdürlüğü ne bildirmekte ve daha sonra da gerekli gördüğünde ikinci bir taleple programı revize etmektedir. Nitekim 2013 yılı için düzenlenen yıllık kömür talep programı taslak olarak 09.11.2012 tarihinde TKĠ ye bildirilmiģ, TKĠ Genel Müdürlüğü Pazarlama ve SatıĢ Daire BaĢkanlığı da bu talep yazısına istinaden 22.11.2012 tarih ve 8952 sayılı yazısıyla 2013 yılı kömür üretim programının realize edilmesi konusunda GELĠ Müessese Müdürlüğü ne yazılı talimat vermiģtir. Müessese merkezi ve bağlı ĠĢletmesi olan YLĠ de kriblaj ve lavvar tesisleri hizmet alımı yöntemiyle iģlettirmekte iken kömür üretimi ve dekapajın büyük bir kısmı da müteahhitlere yaptırılmaktadır. 2013 yılının ilk 8 Ay ı içerisinde yapılmıģ olan 36,7 milyon m3 dekapajın 31,3 milyon m3 ü müteahhitlerce gerçekleģtirilmiģtir. Yani Müessese merkezi ile bağlı ĠĢletmesi (YLĠ), yaklaģık olarak 975 çalıģanı ve 235 adet iģ makinesi ile (müteferrik araçlar hariç) yılda 5,3 milyon m3 dekapaj, 2,4 milyon ton kömür üretimi ve müteahhitlerden alınan hizmetlerin kontrolünü yapmaktadır. Yapılan iģlerin maliyeti incelendiğinde, Müessese tarafından yapılan üretimlerin müteahhitlerce yapılanlara nazaran en az bir kat olmak üzere daha pahalı olduğu görülmektedir. Örneğin, belirtilen dönem içerisinde(01.01.2013-26.08.2013) Müessesece yapılan dekapajın ortalama maliyeti; 6,62 TL/m3 iken, müteahhit aynı iģi 2,65 TL/m3 ortalama maliyetle yapmıģtır. Üçüncü Ģahıslara yaptırılan iģler, miktar ve çeģit olarak gün geçtikçe artmaktadır. Bu uygulamanın, iģlerin daha ucuza mal edilmesi, Kurumun ilave yatırım yapma külfetinden kurtulması ve program hedeflerine ulaģma Ģansının daha fazla olması gibi görünür avantajlarının yanı sıra Öncelikle, Kurumun madencilik kültürünü ve hafızasını kaybetmesi, atıl iģ gücü ve makine parkı oluģmasına izin verilmesi ve daha sonra ortaya çıkan ek mali yükümlülükler, ise ihmal edilemeyecek önemde dezavantajlarıdır. Ayrıca, 4857 Sayılı ĠĢ Yasası 2/C Maddesi nin özetle..ġģletmenin ve iģin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren iģler dıģında asıl iģ bölünerek alt iģverenlere verilemez. Ģeklindeki hükmü gereğince zaman içerisinde yasal engellerle karģılaģılması her zaman önemsenmesi gereken bir unsur olarak güncelliğini korumaktadır. Bunun yanı sıra Müessesenin elinde halen güçlü bir makine parkının olması, ihale fiyatının Kurum lehine oluģmasında önemli rol oynamaktadır. Buna ilave olarak, yetiģmiģ insan gücünün varlığı da önemli bir avantajdır. Sonuç olarak; Müessesenin ihale ettiği iģlerin fiyat değerlendirmesinde ileride ortaya çıkması muhtemel mali yüklerin de göz önünde bulundurulması gerekir. Bu nedenlerle; Üretim faaliyetinin ana evrelerini oluģturan dekapaj, cevher üretimi ve zenginleģtirme tesislerinin yapımı ve çalıģtırılması iģlerinin ağırlıklı olarak ihale edilmesi nedeniyle Müessesenin görevi giderek kontrol fonksiyonuna dönüģtüğünden, Kurumun Ana Statüsü ve ĠĢ Yasası nın ilgili maddeleriyle çeliģki