BDE nin Amacı BDE nin Avantajları ve Dezavantajları Bayburt Üniversitesi, Egitim Fakültesi www.sakipkahraman.wordpress.com Bilgisayar Destekli Eğitimde genel amaç, öğrencinin bilgiyi en etkin bir biçimde kullanabilmesini sağlayarak, geleneksel öğretim sürecini desteklemek ve zengin öğrenme yaşantıları sunabilmektir. Bu kapsamda BDE nin birçok avantajı olduğu görülmektedir. Bu avantajlar şöyle sıralanabilir: Öğrenme Hızı Öğrencileri Aktif Kılar Bilgisayarlar, kullanıcıdan bir girdi alana kadar bekleyebilir. Bu da onların sonsuz sabırlı olduklarını anlamına gelmektedir. Bu yüzden bilgisayarlar öğrencilerin öğrenme hızlarına göre, hızlı veya yavaş çalışırlar. Bu da her kullanıcının rahat etmesine ve daha iyi öğrenmesine yardımcı olur. Öğrenci bilgisayarın üreteceği sorulara yanıt vermesi gerektiği ve ancak bu konu üzerinde düşünerek bir sonraki adıma geçebileceği için sürekli aktif olmak zorundadır. Güvenli Gözlem Yapabilmeyi Sağlar Çeşitlilik Laboratuvar ortamında yapılması tehlikeli veya pahalı olan deneyler benzetişim yöntemiyle kolaylıkla yapılabilmektedir. Öğrenciler dersi izlerken, çizimler, renkler, şekiller, resimler vasıtası ile dikkat ve motivasyon düzeylerini oldukça yüksek tutabilirler. 1
Özel Durumlar Sınırsız Tekrar İmkanı Bedensel ve zihinsel özürlü öğrenciler, özel olarak düzenlenen bilgisayar destekli öğrenme ortamında kendi öğrenme hızlarına göre ilerleyebilirler. Bilgisayar destekli öğrenme ortamında öğrenci anlayamadığı konuyu istediği kadar tekrar etme imkanına sahip olmaktadır. Çünkü bilgisayar aynı konuyu sıkılmadan ve yorulmadan defalarca kez anlatabilir. Zamandan Bağımsızlık Mekandan Bağımsızlık Bilgisayarlar, öğrencilerin çalışmak istedikleri anda çalışmaya hazır ve ara vermek istedikleri anda da ara vermeye hazırdırlar. Ayrıca yemek, uyku ve kahve içmek gibi fiziksel ihtiyaçları ve sinirlenme, moral bozukluğu ve sıkılma gibi psikolojik durumları olmadığı için her an çalışmaya hazırdırlar. BDE sayesinde öğrenciler kendisine ait bir kişisel öğrenme ortamında rahatlıkla çalışabilmektedirler. Görsel Çekicilik Uygunluk Bilgisayar Destekli öğretim sayesinde öğrencilerin ilgisini çekerek derse motivasyonunu arttıracak üç boyutlu resim, animasyon ve simülasyon gibi görseller öğrenme ortamına eklenebilir. Bilgisayarlar belli aralıklarla yaptıkları testlerden faydalanarak öğrencinin daha önceden gördüğü ve yeterince hakim olmadığı konuları tekrar gözden geçirmesini ve tamamen bildiği konuları atlamasına olanak sağlar. Bu sayede öğrenci konuları öğrenme sırasını kendi istediği şekilde değiştirmiş ve daha başarılı olabileceği bir yöntemi seçmiş olur. 2
Tutarlılık Bilgisayar tüm öğrencilere tutarlı bir içeriğin sunulmasını sağlar. Kayıt Tutma Bir öğrencinin nerede kaldığı ve/veya öğrenme sürecinin neresinde olduğu, bilgisayarın kayıt tutma yeteneğinden faydalanarak öğrenilebilir. Bu öğrenci için geri bildirim (dönüt) olarak ya da öğretmen için değerlendirme aracı olarak veya bahsedilen her iki amaç için de kullanılabilir. İlave olarak, hem öğrencinin kaldığı yerden devam etmesini hem de öğretmenin tam olarak öğrencilerinin genelinin zorluğa düştüğü konuları tekrar gözden geçirmesini sağlar. Bilgi Yönetimi Etkinlik ve Etkililik Öğrencilere daha zengin kaynaklara anında ulaşabilme olanağı sağlar. Bilgisayar, hem birden fazla duyu organına hitap ederek, hem de daha az zamanda daha fazla öğrenmesini sağlayarak öğrencinin öğrenme başarısını artırabilir. BDE nin avantajları yanı sıra bir takım dezavantajları da bulunmaktadır. Gelişimin Engellenmesi Bazı uzmanlara göre, yazılımların görsel-işitsel özelliklerinden dolayı çocuğun ilgisini çekmesi ve özellikle de eğitimsel oyunlarda çocuğun saatlerce bilgisayar başında kalması gibi özellikler nedeniyle, çocuğun yaşıtlarıyla ve diğer bireylerle olan etkileşimi azalmakta ve bu durum çocuğun sosyo-psikolojik yapısını olumsuz yönde etkilemektedir. 3
Özel Donanım ve Beceri Gerektirmesi Eğitim Programını Desteklememesi Yazılımların kullanılabilmesi için gerekli donanımlara erişim bazen zor ve pahalı olabilir. Ayrıca, BDE materyallerinin kullanımı için öğrenci ve öğretmenlerin bazı özel bilgi ve becerilere sahip olması gerekir. Öğretimde kullanılan her materyalin, eğitim programını destekleyici ve programda belirlene amaç ve hedefleri öğrenciye kazandırabilir nitelikte olması gerekir. Ancak, piyasadaki bir çok eğitim yazılımı bu özelliklerden uzaktır. Kısıtlı Ekran Görüntüsü Öğretimsel İçeriğin Zayıf Olması Bilgisayarlar yazı, grafik, ve ses gibi yeteneklere sahiptirler. Fakat görüntü için sınırlı bir ekrana sahiptirler. Bu yüzden görmek istediğiniz bilgilerin büyüklüklerine göre ekrandaki görüntüyü sağa-sola veya yukarı-aşağı kaydırmak zorundasınız. Program uygunluğunun yanında, eğitim yazılımlarının öğretimsel olarak ta etkin öğrenme ortamlarını öğrenciye sunabilmesi gerekir. Yazılımın türü ne olursa olsun her türlü yazılım öğretim tasarımı ilkelerine uygun olarak geliştirilmelidir. Ancak piyasadaki yazılımların büyük bir çoğunluğu bu nitelikten yoksundur. Yazılım Azlığı Uyumluluk Eğitim yazılımı satan, herhangi bir firmaya gittiğinizde size bol miktarda yazılım gösterebilirler. Bu yazılımların büyük bir çoğunluğu ise büyük eleştiriler almış olan yazılımlardır. Bir işletim sistemi için geliştirilmiş bir yazılım farklı işletim sistemlerinde veya aynı işletim sisteminin ileri versiyonlarında çalışmayabilir. 4
Maliyet Kullanım Hakları Maliyet bu tip uygulamalarda oldukça önemlidir. Çünkü ilk ihtiyacınız olan bilgisayardan gerekli yazılıma kadar her şeye para ödemeniz gerekir. Bu yüzden okullarda her öğrenci için bir bilgisayar tahsis edileceği yerde bir bilgisayar birden fazla öğrencini kullanımına açılır. Piyasaya sürülen yazılımlarım çoğu kopyalanarak izinsiz çoğaltılmakta ve değerinden düşük fiyata satılmaktadır. Bu kullanım haklarının ihlali üreticilerin piyasaya kaliteli ürün sürmesi girişimlerini engellemektedir. Referanslar Gülbahar Y. (2011) URL: w3.gazi.edu.tr/web/ozgen/dersnotlari/11.ppt Uşun, S. (2004). Bilgisayar Destekli Öğretimin Temelleri, 2. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara. Demirel, Ö. ve Altun E. (2007). Öğretim Teknolojilleri ve Materyal Tasarımı, 1. Baskı, PegemA Yayıncılık, Ankara. 5