10. ınıf oru itabı. Ünite Basınç ve aldırma uvveti 1. onu Basınç Test Çözümleri Hidrolik Fren istemi
Ünite Basınç ve aldırma uvveti Test 1 in Çözümleri. Z 1. y 1 y Y 4 (yer) 1 (ye Üç parçanın taban alanı eşit olup kadardır. Parçaların ağırlıkları arasında G > G > G 1 ilişkisi olduğundan, yere uyguladıkları basınçlarının büyüklük ilişkisi P > P > biçimindedir. atı cisimler için; dikey kuvvet Basınç Yüzey alanı F dir. Bu bağıntıdan; F P 4P FY PY P 4 FZ PZ P yazabiliriz. Buradan; F F Y F Z bulunur. Niat Bilgin Yayıncılık. 1 (yer) 4. Düzgün dik silindirik ya da prizmatik cisimlerin basıncı, P d g bağıntısıyla bulunur. Buna göre; d g P d g P d g yazabiliriz. > P > P dir. 1 atılarda basınç kuvveti yalnızca cismin ağırlığına bağlıdır. Cisimler özdeş olduğundan F 1 F F olur.
BAINÇ 5. F G P1 + a a a a P F F G P - I > P > P bulunur. de ve cisimlerinin yere uyguladıkları basınçlar eşit olup P kadardır. Buna göre; G G P1 P ( a) a G 4G bulunur. I de yere yapılan basınç P oln. 7. 1 G+ G 4G+ G P a a 6. 5G P 5P olur. a F düşey Niat Bilgin Yayıncılık (yer) Ağırlık bakımından er üç sistem eşit olup basıncın büyüklüğünü yerle temas alanları belirler. ve I de yerle temas alanları eşit ve II tekinden küçüktür. Bu nedenle P > P olur. F 1 8. Şekil 1 deki basıncı en büyüktür. Çünkü cismin ağırlığına ek olarak F kuvveti uygulanıyor. Şekil teki P basıncı ise en küçüktür. Çünkü F kuvveti cismin ağırlığı ile zıt yöndedir. Cismin ağırlığı G, temas alanı oln; F I ve cisimleri özdeş olduğundan ağırlıkları birbirine eşittir. I de ağırlık iki katına çıktığı için basınç da iki katına çıkar.
4 Ünite Basınç ve aldırma uvveti 9. I II 11. Y Z r r esik koni ters çevrildiğinde yüzey alanı arttığından yüzeye uyguladığı basınç azalır. atı cisimlerin ağırlığı basınç kuvvetine eşittir. esik koni ters çevrilirse ağırlığı değişmeyeceğinden basınç kuvveti de değişmez. yer cismi küre olduğundan zemine tek bir noktadan temas eder bu yüzden basıncı çok büyüktür. Y ve Z cisimleri ise yükseklikleri eşit ve aynı maddeden yapıldıkları için yere yaptıkları basınçlar eşit olur. r r 10. Niat Bilgin Yayıncılık 1. Basınç, birim yüzeye dik olarak etki eden kuvvettir. m Her iki çiviye aynı kuvvet uygulandığı âlde, sivri uçlu çivinin raat batmasının nedeni yüzey alanı ile ilgilidir. m 1 a a mgcosa I. Ördeklerin ayakları perdeli olduğundan tavuklardan daa az batarlar. III. Dozerlerin yerle temas eden paletlerinin alanı daa büyük olduğundan daa az batarlar. I. ve III. öncüller yüzey alanı basınç ilişkisini anlatır. II. öncül ise sıvı kaldırma kuvvetiyle ilgilidir. mg I deki basınç I deki basınçtan daa büyüktür. a açısı 90 ye yaklaştıkça basıncın büyüklüğü azalır.
BAINÇ 5 Test nin Çözümleri 1. 1. Düzgün geometrik biçimli cisimlerin basınçları; P d g bağıntısı ile bulunabilir. Buna göre; P1 d 1 g P d g P1 d1 bulunur. P d Ağırlıkları G, G, G olan tuğlalardan oluşan iki sistemin zemine uyguladıkları basınçların eşitliğinden; G G+ G yazabiliriz. Bu bağıntıdan, ve tuğlaları ile ve tuğlalarının kütlelerinin eşit olup olmadığını bilemeyiz. Düzgün geometrik biçimli katılarda basınç kuvveti Niat Bilgin Yayıncılık doğrudan ağırlığa eşit olduğundan G + G > G olduğunu söyleyebiliriz. Yanıt C dir. G G (yer) I de yere yapılan basınç; G+ G G P olarak verilmiştir. I de yere yapılan basınç; G- G G P bulunur. kilog ram basınç bi- metre Newton 4. I. metre Pascal Dyn II. cm bari olup I ve II basınç birimleridir. rimi değildir.
6 Ünite Basınç ve aldırma uvveti 5. 7. abın tümü 9t sürede dolduğuna göre, er bir bölmesi t sürede dolar. t an nda 6t an nda 1 P P ıvı basıncı kabın şekline değil, sıvının yüksekliğine bağlıdır. ıvı yüksekliği olduğundan 1,, noktalarındaki sıvı basınçları birbirine eşit olur. A t anında A noktasına etki eden sıvı yüksekliği, 6t anında dır. A noktasındaki sıvı basıncı t anında P ise, 6t anında P dir. A Niat Bilgin Yayıncılık 8. 6. A P Y P ıvılarda basınç derinlik ile doğru orantılıdır. Derinlik, sıvının açık olan ağızından basıncın bulunacağı noktaya olan düşey uzaklıktır. Bu durumda kapların tabanlarına etkiyen basınçlar; P > P > şeklinde olur. musluğu açıldığında önce basınç kabı dolmaya başlar, Y kabının tabanında bir basınç oluşmaz. Bu nedenle D ve E seçenekleri doğru zaman olmaz. Y kabı dolarken yun yükselmesi önce yavaş olur. onra dar bölmeye gelince ızlı yükselir.
BAINÇ 7 9. 11. d I II düzlem ap II. konuma getirildiğinde yun yüksekliği, dolayısıyla sıvı basıncı artar (P artar). Aynı şekilde kap II. konuma getirildiğinde kabın düzleme temas eden alanı azalır. Bu nedenle P da artar. d 1 d d 1 noktasındaki basınç; P d 1 g 4P noktasındaki basınç; P d g P olarak verilmiştir. Buradan; d 1 4d ve d d alınabilir. Buna göre, noktasındaki basınç; P d g + d 1 g P d g + 4d g P 8dg 8P bulunur. Niat Bilgin Yayıncılık 10. II 4 1. piston 0 sıvı I F s v B 0 A musluğu açılıp sıvı dengesi sağlandığında I. kapta yüksekliğinde, II. kapta yüksekliğinde sıvı bulunur. ap tabanlarındaki sıvı basınçlarının oranı; P dg bulunur. P1 dg Yanıt E dir Piston itildiğinde sıvı seviyesi yükselir. Basınç kuvveti sıvının ağırlığına eşit olduğundan er konumda basınç kuvveti aynıdır. ıvının yüksekliği artınca em A em de B noktalarının basıncı artar.
8 Ünite Basınç ve aldırma uvveti Test ün Çözümleri. 1. P s v R s v, Y noktalarındaki basınçlar eşit ise P ve R sıvılarının ağırlıkları eşittir. abın ortasındaki bölme kaldırıldığında toplam ağırlık kat, yüzey alanı da kat artar. Dolayısıyla ve Y noktalarındaki sıvı basınçları değişmez. Y Yanıt A dir. I deki sıvının kabın tabanına uyguladığı basınç; d g basınç kuvveti; F 1 d g dir. ap ikinci konuma getirilirse; P d g ve F d g olur. O âlde P artar, F azalır. Niat Bilgin Yayıncılık. Y Z d d d 4. d sıvısı ıvı basınç kuvveti; F d g bağıntısı ile bulunur. Basınç kuvvetleri eşit ise; d Y sıvısı F F Y F Z d g Y d g Z d g 4 Y Z bulunur. ıvı yükseklikleri arasında; Z > Y ilişkisi vardır. Yanıt B dir noktasındaki sıvı basıncı; P d g dir. noktasındaki sıvı basıncı; P d g + d g d g P P bulunur.
BAINÇ 9 5. 7. d İlk durumda kabın tabanındaki basınç, d g ve basınç kuvveti; F d g dir. ap ters çevrilirse; P dg F dg F dg Yani; P azalır, F değişmez. Y noktasındaki sıvı basıncının Y noktasındaki sıvı basıncına oranı; P 4d g+ dg PY d g P PY 7 6 bulunur. 4d Pratik çözüm: ap ters çevrildiğinde sıvı yüksekliği azalacağından P azalır. Düzgün yükselen sıvılarda sıvı basınç kuvveti, sıvının ağırlığına eşittir. Bu nedenle kap ters çevrildiğinde sıvı basınç kuvveti değişmez. 6. d d d Niat Bilgin Yayıncılık 8. sıvısı d I de kabın tabanındaki sıvı basıncı; d g + d g 4dg P olarak verilmiştir. ap ters çevrilirse; P dg + dg P 8 dg 8 7 4dg P olduğundan orantı ile dg P bulunur. Y sıvısı ilindirik kapta V acminde sıvısı, V acminde Y sıvısı vardır. ıvıların kütleleri oranı verildiğinden; my dy V m 9 d V d Y d ise d d alınabilir. P d g+ dy g d+ dy P d g d P d d + 10 bulunur. P d
1 10 Ünite Basınç ve aldırma uvveti 9. 11. 4 16 5 P Y I aplara aynı cins sıvıdan eşit acimlerde konuluyor. 1 ile arasındaki ilişki; noktasındaki sıvı basıncı; P d g P V 1 V 1 4 16 olarak verilmiştir. ap I deki duruma getirildiğinde; PY ( + ) dg 5 18 PY dg olur. 5 dg P ise 18 5 dg P Y olur. 1 4 bulunur. ıvı basınçları; 4 d g P d g olduğundan 4P bulunur. 9 P Y Pbulunur. 5 Niat Bilgin Yayıncılık 10. Y s v 4 1 4 I P1 dg 1 P dg 4 F1 dg F dg 4 4 F dg > P, F 1 F bulunur. Pratik çözüm: kabındaki sıvı taban alanı daa geniş olan Y kabına boşaltıldığında, yüzey alanı arttığı için kabın tabanındaki basınç azalır. ıvının ağırlığı değişmediğinden basınç kuvveti değişmez. 1. d d ve noktalarındaki sıvı basınçlarının oranı; P dg 1 bulunur. P dg+ dg
BAINÇ 11 Test 4 ün Çözümleri 1. Pistonun ağırlığı G, kesit alanı oln.. F x A piston B s v Şekildeki A ve B noktalarındaki basınçlar eşittir. P A P B d sıvı g G G d sıvı g pistonun ağırlığının bulunabilmesi için, ve d niceliklerinin bilinmesi gereklidir. F pistonuna uygulanan F kuvveti, P basıncını oluşturur. Bu basınç sıvı tarafından em, em de pistonuna aynen iletilir. ve pistonları x kadar yükselir. Yeri değiştirilen sıvılar eşit olacağından; V V+ V x + x x x bulunur. Niat Bilgin Yayıncılık 4. r. ap ters çevrilmeden önce sıvı basınç kuvveti sıvının ağırlığına eşittir. 1. konum. konum 1 5r 4r r F r s v F 4 gaz s v gaz F 1 5r yüksekliğindeki sıvı basıncı, 4r yüksekliğindeki sıvı basıncı ise ile dengelenmektedir. F 4 F1 5rdg & F 5rd g 1 ap ters çevrildiğinde sıvı yüksekliği azaldığı için P sıvı azalır. ıvı basınç kuvveti kesikli çizgiler arasında kalan sıvının ağırlığına eşittir. Bu nedenle basınç kuvveti sıvının ağırlığından daa büyüktür. Gazın acmi değişmediği için basıncı değişmez. F 4rdg & F 4 16rd g Bu iki ifadeyi oranlarsak; F1 5rdg 5 bulunur. F 16rdg 16
1 Ünite Basınç ve aldırma uvveti 5. 8. F 1 F s v birim birim üçük pistonun kesiti 1, büyük pistonun kesiti oln. istem dengede olup P dir. Buradan; F1 F 1 dir. 1 < olduğundan F > F 1 bulunur. sıvı ıvı basıncı, sıvının yüksekliği ile doğru orantılıdır. noktasının bulunduğu yerde sıvı yüksekliği birim, noktasının bulunduğu yerde birimdir. Bu nedenle; P olur. P 6. Dinamometre atmosfer basıncını ölçmez, bir cismin ağırlığını ölçer. Diğer seçeneklerdeki bilgiler doğrudur. Yanıt A dir. 7. Niat Bilgin Yayıncılık piston F 4 9. A 1 4 ıvı basıncı; F piston 4 A 5 I esit alanı 4 olan kısımdan, olan kısma kadar sıvı itilirse sıvı yüksekliği I deki gibi 5 olur. Bu nedenle I de A noktasındaki sıvı basıncı 5P olur. ıvı yüksekliği ıvının özkütlesi ile doğru orantılıdır. abın şekline bağlı değildir ıvılar aynı cins olduğundan kapların tabanındaki sıvı basıncı için yalnızca sıvı yüksekliğine bakmak gerekir. P > P P 4
BAINÇ 1 10. ıvılar bulundukları kabın şeklini alır. Ancak sıvıların bu özelliği basıncın iletilmesinde etkili değildir. 1. B düzeyi t t t t t t t t A t abın yapısından, önce bölmesine akar. A noktasında basınç sıfırdır. t - t süresi içinde sıvı bölmesine akar. Bu sürede A noktasının basıncı artar. onra t - 4t süresi içinde bölmesine akar. Bu süre içinde A noktasındaki yüksekliği artmadığından basınç artmaz. Niat Bilgin Yayıncılık 11. usluk açıldığında önce basınç tabanının bulunduğu kaba akmayacaktır. Bu nedenle grafiğin ilk bölümü sıfır basınçla başlayacaktır. ısa bir süre sonra ikinci 0 zaman bölüme akacaktır. tabanının bulunduğu kap önce giderek daraldığı için grafik artan bir parabol, sonra genişlediği için azalan bir parabol olacaktır.
14 Ünite Basınç ve aldırma uvveti Test 5 in Çözümleri. 1. 4 de noktasının basıncı; 4 I l d d d I de kabın tabanına yapılan basınç; d g + dg dg dir. I de kabın tabanına yapılan basınç; d d g P P d g + d g olarak verilmiştir. usluk açıldığında, I deki yüksekliği; 4 4 5 l & l 5 olur. Bu durumda yüksekliği 5 1 azaldığından, noktasındaki basınç da 1 P kadar azalır. 5 Niat Bilgin Yayıncılık P 5 d g bulunur. Orantı ile P basıncını bulalım. dg 5 dg P ederse, P eder. 5 P P 6 bulunur. Buna göre, ilk duruma göre basınç; 5 1 P P P P 6 6 kadar azalmıştır.. s v s P s v s P I Aynı yükseklikteki sıvılardan sıvısının basıncı P, sıvısının basıncı P olarak verilmiştir. O âlde sıvısının özkütlesi d ise sıvısının özkütlesi d olur. Eşit acimli bu iki sıvı türdeş biçimde karıştırıldığında karışımın özkütlesi d olur. arışım taban alanlı kaba konulduğunda sıvı yüksekliği yine olur. Bu nedenle karışımın kabın tabanına yapacağı sıvı basıncı P olur.
BAINÇ 15 4. 5. d 1 d İlk konumda noktasındaki sıvı basıncı; boş P d g + d g 4dg dir. d d 1 ap şekildeki gibi ters çevrildiğinde noktasındaki sıvı basıncı; 5 1 P dg + dg P 16 dg bulunur. Şimdi orantı kurarak; 4dg 16 dg P ederse, P eder. Niat Bilgin Yayıncılık numaralı musluğun olduğu seviyedeki sıvı basıncı 1 ve numaralı muslukların olduğu seviyedeki sıvı basıncının iki katıdır. usluklar açıldığında ve numaralı musluklar, önce üstteki yüksekliğinde bulunan yu aktarırlar.. musluk V acminde akıttığında. musluk V acminden daa fazla akıtır. Ayrıca kabın alt bölmesi daa boşalmamıştır. 1 numaralı musluk da düşünüldüğünde boş kapta 6V den daa fazla birikir. 4 P P bulunur. 6. d 1 d ve tabanlarına etki eden basınç kuvvetleri eşit olarak verilmiştir. Buradan; F 1 F d 1 g d g & d1 bulunur. d
16 Ünite Basınç ve aldırma uvveti 7. 9. 1 I basınç kuvveti abın tabanına yapılan ba- sınç kuvveti F d g bağıntısı ile esaplanır. usluk ayarlanarak er yüksekliğinin dolması için aynı süre arcanıyor. Bu nedenle basınç kuvvetinin zamana bağlı değişim grafiği doğru orantılı olur. zaman için; dg F 1 dg I için; P dg F d d yazabiliriz. Bağıntılara dikkat edilirse basınç azalmış, basınç kuvveti artmıştır. 8. Niat Bilgin Yayıncılık d A B 10. d 1 4d d d 1 Şekilde gösterilen A ve B noktalarındaki sıvı basınçları birbirine eşit olduğundan; P A d g 6dg P B P A 6dg yazabiliriz. B noktasından noktasına doğru basınç azalır. noktasındaki basınç; P P B ( 4d g) P 6dg 4dg dg bulunur. I ıvı basıncı P dg bağıntısı ile bulunur. Her iki şekildeki sıvı yükseklikleri eşittir. d > d 1 olduğundan de kabın tabanındaki basınç I dekinden büyüktür. Yani kap ters çevrilip d 1 özkütleli sıvı ile doldurulursa, sıvı basıncı azalır. Basınç kuvveti F P dir. Her iki şekil karşılaştırıldığında em sıvı basıncı, em de yüzey alanı azalmaktadır. Buradan yola çıkılarak basınç kuvvetinin azaldığını söyleyebiliriz.
BAINÇ 17 11. Y düzgün biçimli bir kap olduğundan ters çevrildiğinde de tabanındaki basınç değişmez. 1. d 1 karışım zeytinyağı > d I 1 < kabı ters çevrildiğinde özkütlesi büyük olan yun yüksekliği önceki duruma göre küçülür. Bu nedenle P azalır. d > d 1 özkütleli sıvıların deki yükseklikleri eşittir. d özkütleli sıvının acmi d 1 özkütleli sıvının acminden büyüktür. Bu nedenle karışımın özkütlesi d ye yakın bir değer alır. aplar ters çevrildiğinde tabandaki sıvı basıncı artar. I deki kapta basınç kuvveti kesikli çizgi arasında kalan sıvının ağırlığı kadardır. Bu nedenle basınç kuvveti azalır. Niat Bilgin Yayıncılık
18 Ünite Basınç ve aldırma uvveti Test 6 nın Çözümleri. 1. r r r r G G 1 P P P 4 Pistonların ağırlığından dolayı oluşturdukları basınç, yüksekliğindeki ile dengelenmiştir. Buradan; ıvı basıncı, sıvının yüksekliği ve sıvının özkütlesine bağlıdır. P dg P P dg G1 dg 1 G dg yazabiliriz. Bağıntıların sol yanlarını eşitlersek; G1 G 1 G1 G rr r4r G1 G 1 4 bulunur. Niat Bilgin Yayıncılık. usluklar açılmadan önce 6 yüksekliğindeki yun kabın tabanında oluşturduğu basınç 6P dir. usluk açıldığında, Y, Z kaplarında yüksekliği şekildeki gibi olur. Y Z 4. F 1 k P P P Y P P Z P olur. 1 pistonuna F kuvveti uygulandığında; F P 1 büyüklüğünde bir basınç artışı oluşur. Bu basınç pistonuna da ulaşır. pistonunun ağırlığı yay doğrultunda olmadığından sıkışma üzerinde bir etkisi yoktur. F kuvveti arttığında x artar. k yay sabiti arttığında ise x azalır. x
BAINÇ 19 5. G G 7. 1. yay. yay s v ava Pistonların üstüne konulan eşit ağırlıklar G oln. Pistonlarda oluşan basınçlar; P1 P G G olup > P dir. Bu nedenle 1. yay açılır,. yay sıkışır. musluğu açıldığında I. bölmedeki sıvı azalır. II. ava bölmede sıvı yüksekliği artar. III. bölmede sıvı ile bir- likte avanın bir kısmı kalır. Bu nedenle sıvı yüksekliği I. ve II. bölmelerdekinden daa aşağıda dengeye gelir. Yanıt A dir. Niat Bilgin Yayıncılık 8. 6. gaz esnek balon kabı üzerine bir kuvvet uygulanıp kap biraz aşağı bastırıldığında, içindeki gazın basıncı artar. Gaz basıncından dolayı sıvı seviyesi biraz aşağı iner. F Huniden şişeye yağ döküldüğünde, yağ ile ava yer değiştirmektedir. Yeri değişen ava esnek balona dolmaya başlar. Havanın acmi küçüldüğü için de basıncı artar.
0 Ünite Basınç ve aldırma uvveti 9. P V c va usluk kapalı iken sağ balondaki 4P basıncı, cıvanın kadar yükselmesini sağlamıştır. usluk açılınca eşit acimli balonların basınç farkı yarıya inecektir. Bu nedenle cıva sol kolda 4P V yüksekliğine iner. Yanıt A dir. 11. ava A s v s c va A noktasındaki basınç, B noktasındaki basınca eşittir. P A P B P 0 d g + P 0 d cıva g + P 0 B Niat Bilgin Yayıncılık I. abın içine sıvısı ile karışabilen özkütlesi daa büyük sıvı eklenirse karışımın özkütlesi artar. A noktasındaki basınç artacağı için yüksekliği artar. II. U boru daa derine indirilirse yüksekliği artar. A noktasındaki basınç artacağı için yüksekliği artar. III. Açık ava basıncının değişmesi er iki kolda da aynı değişikliği yapacağından değişmez. 1. A noktasının basıncı B noktasının basıncına eşittir. P A P B P P 10. boşluk Y gaz Z ava + P & P > B noktasının basıncı; P P + & P > P A B P 0 P basınçlarını eşitlersek; c va Z borundaki avanın bir kısmı dışarı atıldığında ve Y borularındaki sıvı yüksekliği bundan etkilenmez. Z borunda ise cıva seviyesi yükselir. + P + + P & P > gaz basınçları arasında; P > P > ilişkisi yazılır.
BAINÇ 1 Test 7 nin Çözümleri 1. P 0 76 cm-hg V V 16 cm P usluk kapalı iken cıvaya etki eden gazın acmi V, basıncı P dir. O âlde; P 76 + 4 P 40 cm-hg olur. usluk açıldığında acim V, basınç P olur. Bir başka ifadeyle, basınç;. Açık ava basıncı P 0 oln; boşluk gaz P 0 P 0 P 0 d d Y P 0 d g + P gaz P 0 d Y g Y d Z Z P 0 d Z g eşitlikleri yazılabilir. Bu ifadeleri birbirine eşitlersek; d g + P gaz d Y g d Z g olur. d ile d Y ve d ile d Z değerleri karşılaştırılamaz. Ancak d Z > d Y olduğunu görebiliriz. 40 60 cm-hg olur. 76 cm-hg olan açık ava basıncı gaz basıncından; 76 60 16 cm-hg daa büyüktür. Niat Bilgin Yayıncılık 4. boşluk c va I. Borudaki cıva yüksekliği; sıcaklığın artmasına bağlıdır. ıcaklık artarsa cıva genleşir ve yüksekliği artar.. boşluk II. Cıva yerine başka sıvı kullanılması yüksekliğini etkiler. Çünkü; P 0 d cıva g dir. Başka sıvı kullanıldığında sıvının özkütlesi değişir. P 0 değişmediğinden yüksekliği değişir. 1 cıva Açık ava basıncı değişmediği için cıvanın tüp içindeki 1 yüksekliği değişmez. yüksekliği ise azalır. III. Cıva yüksekliği, borunun çapının değişmesine bağlı değildir. Çünkü sıvı basıncı, kabın şekline ve duruşuna bağlı değildir. IV. Deneyin farklı yükseklikte yapılması yüksekliğini etkiler. Çünkü açık ava basıncı değişir.
Ünite Basınç ve aldırma uvveti 5. 7. gaz P 0 P 0 P 0 P 0 P 0 usluk açıldığında seviyesi en alta iner. Çünkü açık ava basıncı borunun iç kısmına etki etmektedir. Bu olayda I. ve II. öncüller etkili olmuştur. III. öncülün bu olayla bir ilgisi yoktur. s v istem dengede olduğuna göre; P 0 d sıvı g + P gaz bağıntısını yazabiliriz. Bağıntıdan da anlaşılacağı gibi gazın basıncını bulabilmek için P 0, d sıvı ve büyüklüklerini bilmemiz gerekir. Niat Bilgin Yayıncılık 8. gaz 6. P0 boşluk c va sıvı 1 c va ıvı üzerine uygulanan P 0 açık ava basıncı ile d sıvı g basıncı, borudaki 1 yüksekliğini oluşturur. Deniz seviyesinde açık ava basıncı en büyük değerdedir. Bu nedenle de yüksekliği en büyük değerdedir. Deniz seviyesinden yükseklere çıkıldığında açık ava basıncı ve buna bağlı olarak borudaki yüksekliği azalır. yüksekliği azalınca borunun üstündeki gazın bulunduğu acim artar. Bunun sonucunda gaz basıncı azalır.
BAINÇ 9. gaz boşluk 11. gaz P 0 P 0 için; d 1 T 1 T d P 0 d 1 + P gaz I için; P 0 d I bağıntılarını yazabiliriz. Barometre borularındaki sıvı yüksekliklerinin eşit olma nedeni özkütle ve sıcaklıklarının farklı olmasından kaynaklanıyor olabilir. Boru kalınlığının basınç üzerinde bir etkisi yoktur. s v Bernoulli prensibine göre; erangi bir akışkanın ızı arttıkça, bu akışkanın basıncı azalır. Akışkanın kesitinin daraldığı yerde ızı artar. Yani gazın içinden geçtiği borunun kesiti küçülünce ızı artar dolayısıyla o koldaki basınç azalır. Ayrıca, akışkanlar basıncın yüksek olduğu yerden düşük olduğu yere doğru akarlar. III numara ile verilen bilgi doğru olmasına karşın bu olayla ilgili değildir. Niat Bilgin Yayıncılık 10. Şekildeki seviyelerinin farklı oluşu Bernoulli prensibi ile açıklanır. Bu prensibe göre, akışkanların ızı arttıkça basınçları azalır. Akışkanın ızı, içinden geçtikleri borunun kesitiyle ters orantılıdır. 1. Verilen üç olay da Bernoulli prensibi ile açıklanır. Yani akışkanların ızı arttıkça basınçları azalır.
4 Ünite Basınç ve aldırma uvveti Test 8 in Çözümleri 1. üst yüzey üst yüzey 4. Baba ve oğlunun kara batma miktarları yere uyguladıkları basınçlar ile orantılıdır. 900 N P baba 00 Ndm / dm a 1 a alt yüzey alt yüzey ıvılar aynı cins ve yükseklikleri eşit olduğundan yan yüzeylere etki eden ortalama sıvı basınçları eşittir. I deki kabın yan yüzey alanı, deki kabın yan yüzey alanından büyüktür. 450N P oğul 450 Ndm / 1dm P oğul > P baba olduğundan, oğlu babadan daa çok batar. F 1 P ort 1 F P ort olup 1 < olduğundan F 1 < F dir.. olekül sayısı ve dolayısıyla kütle, pistonun areketinden etkilenmez. Piston ızlı bir şekilde itildiğinde moleküllerin sıcaklığını artırır. Ayrıca acim küçüleceğinden özkütle artar. Niat Bilgin Yayıncılık. ava boşaltma tulumbası ava boşaltma tulumbası 5. F O F 1 küçük piston büyük piston c va c va I I deki boruların kalınlığı farklı olduğu âlde içlerindeki cıva yüksekliği eşittir. Bir başka anlatımla, er iki borudaki sıvı basınçları eşittir. Bu, sıvı basıncının kesite bağlı olmadığını gösterir. Basınç küçük piston tarafından üretilip büyük pistonun olduğu tarafa gönderiliyor. Bu nedenle büyük pistonun alanının değişmesi, küçük pistonun oluşturacağı basıncı etkilemez. üçük pistonun alanı, O kaldıraçtaki oranı, F itme kuvveti ve küçük pistonun ağırlığı, oluşan basıncın büyüklüğünü O etkiler. Yanıt A dir.
BAINÇ 5 6. 8. F F F 1,5 F F 1 F oruda birim alanına etki eden basınç kuvveti sorulmuş. Birim alana etki eden basınç kuvveti, O noktadaki basınca eşittir.,, noktalarındaki sıvı yükseklikleri arasında < ilişkisi vardır. Bu nedenle bu noktalardaki birim alana etki eden basınç kuvvetleri arasında F F < F ilişkisi olur. Basınç kuvvetini veren bağıntı; F d g dir. Buradan; F 1 d g F 1,5 d g d g F d g 6 d g bulunur. O âlde F 1 F < F tür. Niat Bilgin Yayıncılık 9. esnek zar 7. pedal ava fren pabucu sıvı s v I tekerlek Pedal aracılığıyla uygulanan kuvvet sıvı üzerinde bir basınç oluşturur. ıvı sıkıştırılamadığı için oluşan basıncı fren papucu üzerine iletir. Bu basınç fren papucu üzerinde bir kuvvet oluşturur. Bu kuvvet tekere fren yaptıran sürtünme kuvvetini artırır. oruda verilen üç bilgi de bu sistemin çalışmasında etkilidir. Esnek zara bastırılınca sıvı ile esnek zar arasında kalan gazın acmi küçülür ve basınç artışı olur. ıvılar sıkıştırılamadığı için oluşan bu basınç sıvı tarafından er tarafa aynen iletilir. Bunun sonucunda tüpün içindeki ava sıkışır ve acmi küçülür. ıkışma sonucu oluşan boşluk ile dolar. I. ve II. yargılar bu olayla ilgilidir. III. yargı doğru bir bilgi olmakla birlikte bu olayla ilgili değildir.
6 Ünite Basınç ve aldırma uvveti 10. ap, dar yüzeyi alta gelecek şekilde döndürüldüğünde, içindeki yun yüksekliği artar. uyun yüksekliği artınca da tabandaki basıncı artar. 11. P sıvı P 0 d sıvı g P 0 boşluk 1. x 1 x x Fışkıran yun ilk düştüğü noktaların kaplara uzaklığı, tıkaçlar üzerindeki basınç ile orantılıdır. ve tıkaçlarının sıvıların serbest yüzeylerine olan dik uzaklıkları eşittir. Bir başka ifadeyle, ve tıkaçları üzerine uygulanan sıvı basınçları eşit olduğundan x x tür. tıkacı üzerindeki sıvı basıncı, ve ninkinden küçük olduğu için x 1 < x x bulunur. sıvı yüksekliğinin oluşturduğu basınç açık ava basıncı tarafından dengelenir. Borunun çapının büyük ya da küçük olması basınç üzerinde c va etkili değildir. Ortamın sıcaklığı, sıvının özkütlesi yüksekliğini etkiler. Yükseklerde açık ava basıncı azalacağı için yüksekliği de azalır. Borunun üstüne ava kaçarsa yine yüksekliği azalır. Niat Bilgin Yayıncılık 14. 1. boşluk boşluk boşluk c va c va c va I II Barometrelerin duyarlılığı; boruların biçimine, duruşuna ve kalınlığına bağlı değildir. Bu nedenle üç barometrenin de duyarlılığı aynıdır. III Yanıt A dir. Başlangıçta süraideki yun yüksekliği, tabandaki basıncı P dg dir. ürainin orta kısmı şişkin olduğundan bir bardak daa ilave edildiğinde yüksekliği olamaz. Bu nedenle yeni basınç P den büyük, P den küçük olur.
BAINÇ 7 15. 17. Y Z musluğu açıldığında kabındaki, üç kap arasında bölüşülecektir. apların üst kısımları açık olduğundan er üç kaptaki yüksekliği eşit olacaktır. Bu nedenle kaplardaki seviyeleri yarı yüksekliklerinden daa az olacaktır. uyun deliklerden fışkırarak areket etmesi basıncın olduğunu kanıtlar. Bu nedenle I. yargı bu deney için bir kanıttır. ağ yan yüzeyde alt noktadaki sıvının daa büyük ızla fışkırması, o noktadaki sıvı basıncının üstündeki noktaya göre daa fazla olduğunu gösterir. Bu deney, II. yargı için de bir kanıttır. III. yargı bilgi olarak doğrudur. Ancak bu deneyle doğruluğu kanıtlanmaz. 18. a a Niat Bilgin Yayıncılık a a 0 0 a a a a a ıvı basıncını veren bağıntı P dg dir. kabının tabanındaki basıncı; a a P a d g P dir. nin tabanındaki basıncı ise; P a d g P olur. 16. I II 19. pompa gaz boşluk u önce eşit bölmelerden I. ye basınç akar. II. bölmenin tabanındaki basıncı sorulduğundan bir süre basınç sıfır olacaktır. I. bölme dolduktan sonra II. bölmeye akar. t II. bölme dolduktan sonra taban 1 alanı genişleyeceği için yun yükselme ızı azalır. Yanıt A dir. Cam balondaki gaz boşaltılınca er iki koldaki cıva üzerine etki edecek bir basınç olmayacağı için kollardaki cıva yükseklikleri aynı seviyeye gelir. I II
8 Ünite Basınç ve aldırma uvveti 0. Tüpte sıkışan gazın basıncı, açık ava ve cıvanın yaptığı basınçla dengelenir. P 0 : açık ava basınca. boşluk c va P gaz P cıva + P 0 c va P gaz d cıva g + P 0 c va P 0, mm-hg cinsinden verdiği için, bu formülü mm-hg cinsinden aşağıdaki şekilde yazabiliriz. P gaz + P 0 gaz musluğu açılınca borudaki cıva çanağa boşalır ve D seçeneğindeki görünüm elde edilir. Buna göre, P 0 ve niceliklerinin bilinmesi gerekir.. atı cisimlerde basınç, birim yüzey üzerine binen ağırlıktır. Ördeğin parmak araları perdeli olduğundan tavuğun basıncı daa büyük olur. oruda verilen üç öncül de basınç-yüzey alanı ile ilgilidir. 1. P P 0 76 cm-hg Niat Bilgin Yayıncılık 4. 4 Y gazı P Y 6 cm cıva 10 cm 0 I II III gazının basıncı P, Y gazının basıncı P Y oln. gazının basıncı için; P P 0 + P cıva P 76 + 10 86 cm-hg yazabiliriz. ve Y gazlarının beraber bulunduğu düzenekte cıva Y gazı tarafındaki kolda yükseldiğine göre, P > P Y dir. Buradan; P Y P P cıva P Y 86 6 80 cm-hg bulunur. Özdeş kapların er bölmesinin acmi V oln. musluğu açılıp denge sağlandığında üç kaptaki sıvı yükseklikleri aynı seviyede olmak zorundadır. musluğu altında kalan bölmedeki, I kabında kalır. Bu nedenle paylaşılacak yun acmi V dir. V nin V si I ve II numaralı kaplarda kalacağından, son durumda paylaşılacak V kadardır. Böylece III. kaptaki yüksekliği kadar olacaktır. u yükseklikleri eşit olduğundan I. kaptaki yüksekliği ile arasında olur.
BAINÇ 9 5. (I) (II) 7. Y Z m s v 1 d I. kolda basınç oluşturan nesne pistonun ağırlığıdır. II. kolda basınç oluşturan nesne yüksekliğindeki sıvıdır. Denge olduğuna göre bu basınçlar eşittir. mg dg 1 m m d & 1 1 d Buna göre, yüksekliği; Pistonun m kütlesine, 8. Çaydanlıklar akaçların uçlarının seviyelerine kadar doldurulabilir. Akaç seviyesini geçen, akaçtan akar. Bu nedenle ve Z kapları eşit acimde alır, Y kabı küçük olduğu için bunlardan daa az alır. I II III I. kolun 1 kesit alanına ıvının d özkütlesine bağlıdır. düzeyi düzeyi 0 cm Niat Bilgin Yayıncılık I numaralı koldan boşalacak sıvının acmi 0 kadardır. Bu sıvı, II ve III numaralı kollarda yükseklikleri eşit olacak şekilde dağılır. 0 + 10 cm bulunur. 6. sönük balon şişmiş balon 9. ava düzeyi ava I Şişeye dökülen bir acim kaplayacağı için avanın acmini küçülterek basıncını artırır. Deneyde avanın ağırlığıyla ilgili bir olay olmadığı için I. ve III. yargılar doğrulanmış olur. P pistonu düzeyinden yukarı doğru çekildiğinde da pistonla birlikte yükselir. Piston deliğini geçtiğinde içeri ava girer. Hem dışarıda em de pistonun içinde aynı açık ava basıncı oluştuğundan silindire dolan geri boşalır.
0 Ünite Basınç ve aldırma uvveti 0.. T F sıvı pistonu ağırlığından dolayı bir basınç oluşturur. Ayrıca sıvı yüksekliğinden dolayı da bir basınç vardır. Öte yandan pistonuna F kuvvetinin uygulanması ile oluşan basınç, bu iki basıncı dengeler. F m g d sv ı ıg + m g F ( d sıvı g + ) pistonunun ağırlığı düşey doğrultuda olduğu için basınç oluşturmaz. pistonunun ağırlığını bilmemize gerek yoktur. N t t t t t t ap 6t sürede dolduğuna göre, şekilde gösterilen er bölme t sürede dolar. u t - 4t süreleri arasında tabanlı kabı doldurur. Bu sürede N noktasına etki eden sıvı basıncı sabit kalır. Niat Bilgin Yayıncılık 1. Y Z. gaz P 0 : açık ava basıncı Basınç kuvvetini veren bağıntı F dg dir. Her üç kabın tabanına uygulanan basınç kuvvetleri eşit olduğuna göre; d g d Y g d Z g d d Z d Y bulunur. Buna göre ve Z nin özkütleleri birbirine eşit, Y ninki farklıdır. Cam balondaki gazın basıncı, yüksekliğindeki sıvı basıncıyla açık ava basıncını dengeler. P gaz d sıvı g + P 0 Pgaz- P0 dsv ı ı g Buna göre, yüksekliği manometrede kullanılan sıvının acmine bağlı değildir.
BAINÇ 1 4. F 1 F F 6. u balonlara dolarken avayı çıkış borundan dışarı atar. Bundan dolayı angi balonda en az ava kalırsa o kaba fazla doldurulur. sıvı Aynı düzeyde olan pistonlara etkiyen basınçlar birbirine eşittir. Buradan; P1 P P F1 F F 10 F F F 10 N ve F 5 N bulunur. Buna göre, V < V < V olur. Niat Bilgin Yayıncılık 5. 1 7. cam kap cam kap 4 balon balon F ava ava F kuvveti arttırıldığında önceki duruma göre fazladan bir basınç oluşur. Bu basınç artışı sıvı tarafından er yere aynen itildiği gibi balonun yüzeylerine de iletilir. Bunun sonucunda balonun acmi küçülür ve balona uygulanan sıvı kaldırma kuvveti azalır. ıvı kaldırma kuvveti azalınca gergin durumdaki yay, balonu biraz aşağı yönde yani yönünde çeker. I ava Havanın bir kısmı boşaltıldığında kabın içindeki basınç azalır. Balon da bu basınç azalmasına uyum sağlamak için kendi basıncını azaltmak ister. Bunu da acmini artırarak gerçekleştirir. Balonun şişmesinin nedeni basıncının azalmasından dolayıdır.
Ünite Basınç ve aldırma uvveti 8. 40. d d Y 1 s v F F Y d g d Y g d 1 bulunur. dy usluklar açılmadan önce sıvı yüksekliği olduğundan noktasındaki sıvı basıncı; d g P dir. usluklar açılınca sistem bileşik bir kap âlini alacağından üç koldaki sıvı seviyesi eşit âle gelir. Şekil dikkatlice incelendiğinde 1 musluğu en alttadır. Bu nedenle er üç koldaki yükseklik, 1 musluğunun seviyesinde dengeye gelir. on durumda sıvı yüksekliği olacağından noktasındaki basınç; 1 P dg P olur. Yanıt A dir. Niat Bilgin Yayıncılık 9. istem dengedeyken kabın tabanındaki basınç en büyüktür. Aynı seviyedeki basınçlar eşit olmak zorundadır. 41. P 0 A P T P A P B P 0 + d sıvı g P g Buna göre, P 0 < P g < P T dir. B P g cıva Eşit debili akıtan muslukların er biri, t sürede P kadar basınç oluşturmuş oln. 0-t zaman aralığında dan akan yun yaptığı basınç P olur. t-t zaman aralığında iki musluk birlikte 4P daa basınç oluşturur. Böylece t süresi sonunda toplam basınç 5P olur. 5P 4P P P P basınç 0 t t t zaman
BAINÇ 4. d d d 45. d Y d Z Yarım küre biçimli katı cisminin temas alanı noktasal biçimde olduğundan P en büyüktür. Düzgün geometrik biçimli katı cisimlerin basıncı P d g bağıntısı ile esaplanır. Y ve Z dik silindirleri için ve d aynı olduğundan P Y P Z dir. 4. Balon yukarı doğru çıkarken üzerine etki eden sıvı basıncı azalır. Buna bağlı olarak balonun acmi artar. Hacim arttığı için balonun içindeki sıvı gazın basıncı azalır. Balonun acmi büyüdüğü için sıvı içinde daa fazla yer kaplar ve bu nedenle sıvı yüksekliği artar. ıvı yüksekliği artınca noktasındaki basınç da artar. Niat Bilgin Yayıncılık 46. sıvısı Özkütlesi d, yüksekliği olan sıvısının kabın tabanında oluşturduğu basınç; dg P dir. Yükseklik oluncaya kadar kabın üzerine, özkütlesi d olan Y sıvısı ekleniyor. ap giderek genişlediği için Y sıvısının acmi sıvısının acminden büyük olur. Bu nedenle karışımın özkütlesi 1,5d den büyük olur. Şayet karışımın özkütlesi 1,5d olsaydı kabın tabanındaki basınç; P 1,5d g d P olurdu. arışımın özkütlesi 1,5d den büyük olduğu için basınç da P den büyük olur. Yanıt E dir 44. t t t t t t t t t N düzeyi sıvısı Y sıvısı yüksekliğindeki Y sıvısı ile yüksekliğindeki sıvısının kütleleri eşit olarak verilmiştir. Böyle olabilmesi için sıvısının özkütlesi d alınırsa, Y sıvısının özkütlesi d olur. Buradan; P dg 1 bulunur. P dg+ dg usluk sabit debili ve kap düzgün biçimli olduğundan; şekildeki er bir bölme t sürede dolar. Buna göre, noktasına etki eden sıvı basıncı 0-t arasında düzgün artarak P ye çıkar. t-6t arasında diğer bölmeler dolduğu için sıvı basıncı P de sabit kalır. 6t-9t P arasında sıvı seviyesi P kadar daa yükseldiği için basınç P ye zaman P 0 t 4t 6t 8t 10t çıkar.
4 Ünite Basınç ve aldırma uvveti 47. I 49. II III (yer) atı cisimlerin düzlem üzerine uyguladıkları basınç kuvveti, doğrudan cisimlerin ağırlıklarına eşittir. Her üç konumda da cisimlerin ağırlıkları değişmediği için F 1 F F tür. usluklardan boşalan yun acmi, bu noktalardaki basınçları ile orantılıdır. Aynı sürede musluğundan akan yun acmi V ise musluğundan akan yun acmi V den büyüktür. seviyesine kadar olan acim V den büyük olduğu için arasındaki acim de V den büyüktür. Bu nedenle den akan yun acmi V den büyüktür. 48. sıvısı Y sıvısı Niat Bilgin Yayıncılık 50. Y Y Z ava Z Üst kısmındaki sıvısının özkütlesi d, alt kısmındaki Y sıvısının özkütlesi d oln. ıvılar karışmadan önce ve Y noktalarındaki sıvı basıncı; P d g P Y d g + d g 4d g dir. Eşit acimli sıvılar türdeş biçimde karıştırılınca karışımın özkütlesi 1,5d olur. İkinci durumda ve Y noktalarındaki sıvı basıncı; P 1,5d g 1,5 d g P Y 1,5d g 4,5 d g bulunur. Buna göre, ikinci durumda em P, em de P Y artar. musluğu kapalı iken Z > Y dir. Bunun anlamı; açık avanın basıncı, Z kolunda sıkışan basınçtan daa büyüktür. musluğu açılıp denge sağlandığında tabandaki sıvı basınçları eşit olur. Böyle olabilmesi için azalır ve Y artar. ve Y kollarına etki eden açık ava basıncı eşit olduğundan denge sağlandığında Y olur. Y nin artması Z kolundaki avaya Y nin artış miktarı kadar fazladan basıncı etki eder. Bu basınç artışını dengelemek için Z deki kapalı ava basıncını artırır, bunu yaparken de acmini küçültür. Hacim küçülmesi nedeniyle boşalan yere dolar ve Z artar.
BAINÇ 5 51. 5. ava ava 1 ava ve musluklarının açılmasıyla kap, bileşik kap gibi davranır. Böylece 1 ve seviyeleri eşitlenir. 1 I tarafındaki avanın basıncı, tarafındaki avanın basıncından büyük olduğundan, deki denge durumu oluşmuştur. ve muslukları açılıp kapandıktan sonra sistem ve numaralı kaplardaki gibi dengeye gelebilir. Ancak 1 numaralı denge durumu oluşmaz. Niat Bilgin Yayıncılık 5. ip ava Daa önce ava içinde duran bilye, ipin kopması sonucu yun dibine batarak dengeye gelir. uyun seviyesi bilyenin acmi kadar artarken, avanın acmine bir değişiklik olmaz. Bu nedenle P değişmez, P artar. 54. ve Y sıvılarının yükseklikleri eşit olduğundan Y oln. P d g P P Y d Y g P olduğundan d Y d olmalıdır. oruda ve Y sıvılarının acimleri verilmediği için kütlelerinin büyüklüğünü karşılaştıramayız. Ayrıca kapların taban alanlarını karşılaştıracak bilgi de verilmemiştir.
6 Ünite Basınç ve aldırma uvveti 55. açık ava Y sıvı Başlangıçta sistem dengedir. Bu durumda er iki koldaki basınçların eşitliğinden; P Psıvı+ PY m m d g sv ı ı + eşitliğini yazabiliriz. pistonu U borundan çıkarılırsa, Y pistonu kadar fazladan basınç m uygulayacaktır. istem yeniden dengeye geldiğinde sıvı diğer tarafta kadar yükselir. Y 57. Y N P P 0 basıncı t t t 4t 5t I zaman I deki grafik t-t arasında N noktasındaki basınç sabit kalmıştır. Buradan musluğunun musluğundan önce açıldığını anlayabiliriz. 0-t ve t-5t aralıklarında grafiğin eğimi aynı olduğuna göre, ve musluklarının debileri eşittir. 56. Niat Bilgin Yayıncılık 58. ava musluğu açıldığında dışarı aktığına göre, kapalı bölümdeki avanın basıncı açık ava basıncından büyüktür. Akışkanlar yüksek basınçtan düşük basınca doğru akar. O âlde aktığı sürece noktasındaki toplam basınç azalır. apalı kısımdaki avanın acmi artacağı için, aktığı sürece P de azalır. Özdeş cisimlerin ağırlıklarına G diyelim. ollardaki sıvı seviyelerinin eşit olabilmesi için ve pistonlarına, ağırlıkların yaptığı basınçlar eşit olmalıdır. İlk durumda pistonunun oluşturduğu basınç; G pistonunun oluşturduğu basınç; 4G G dir. pistonu üzerindeki cisimlerden biri alınırsa er iki taraftaki basınç G olur ve kollardaki yükseklikleri eşit olur.
BAINÇ 7 59. açık ava P P gaz cıva gaz P istem dengede olduğu için aynı seviyedeki gaz basınçları eşittir. kolu için: P P cıva + P kolu için: P P cıva + P yazabiliriz. P in sağ yanlarını eşitleyelim; 61. I. ve II. yargılar gazların çözünürlük basınç ilişkisini anlatır. 6. gazı P P g Y gazı 60. P cıva + P P cıva + P P P elde edilir. gazının basıncı en büyüktür. Buna göre P P < P bulunur. Niat Bilgin Yayıncılık 6. Başlangıçta ve Y gazlarının oluşturduğu basınçlar eşittir. musluğu açıldığında Y gazı dışarı kaçar. gazının etkisiyle boruda kadar yükselir. gazının bulunduğu acim artar. Böylece P g azalır. Y gazının dışarı kaçması sonucu noktasındaki toplam basınç da azalır. gaz gaz ol koldaki yüksekliği sağ koldakinden fazladır. ve noktalarındaki toplam basıncın eşit olması için sağ koldaki gaz basıncının soldakinden büyük olması gerekir. musluğu açılınca er iki koldaki gaz basıncı eşit âle gelir. Bir başka anlatımla, sol koldaki gaz basıncı önceki duruma göre artar. ağ koldaki gaz basıncı ise önceki duruma göre azalır. Bunun sonunda P artar, P azalır. Başlangıçta kapta yüksekliğinde özkütlesi 1 g/cm olan V acminde vardır. Bu kaba, özkütlesi 1 g/ cm olan V acminde plastik bir bilye atılıyor. Bilye, özkütlesinin kesri kadar, yani acminin yarısı kadar batar. Bilyenin da batan kısmı V olur. Böylece yun yüksekliği ye çıkar. yüksekliğindeki 4 5 4 5 yun noktasında oluşturduğu basınç P ise, 4 yüksekliğindeki yun noktasında oluşturduğu basınç P olur. 5 4
8 Ünite Basınç ve aldırma uvveti 64. F 66. 0, m 0,1 m 0,1 m 0, m sıvı gaz y x (yer) 0,5 m 0,5 m (yer) abın alt bölmesi düzgün, üst bölmesi giderek genişlemektedir. Piston x seviyesinden y seviyesine çekildiğinde gazın acmi artacağından P gaz azalır. Ayrıca kabın biçiminden dolayı sıvı yüksekliği önceki duruma göre azalır. Bunun sonucunda P sıvı azalır. 65. musluk musluk Yanıt D dir Niat Bilgin Yayıncılık uvvet birimi N, yüzey birimi m alındığında basınç birimi; N pascal (Pa) m olur. Cismin kütlesi 10 kg olarak verilmiştir. 10 kg kütle N cinsinden yazıldığında 100 N eder. Basınç Ağırlık bağıntısını bütün durumlar için ayrı Yüzey ayrı yazalım. 100 P1 5 kpa 010,, 100 P kpa 0105,, 100 100 P + 10 kpa 010,, 100 100 P4 + 4 kpa 0105,, Buna göre kutuların oluşturduğu basınç 8 kpa olamaz. r r r 67. (yer) apların yükseklikleri eşit olduğu için son durumda er iki kabın tabanındaki basıncı eşit olur. kabı şeklinden dolayı kabından daa önce dolar. Yükseldikçe daraldığı için kabının grafiği tam dolum anına kadar artan parabol biçimindedir. 0 P t 1 t t (yer) Pistonlar aynı seviyede olduğundan basınçları eşittir. P P 6mg m g m m bulunur.